Tài liệu Chất lượng công chức ngành thanh tra tỉnh phong sa ly, nước cộng hòa dân chủ nhân dân lào

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA KHAMDENG INDAVONG CHẤT LƯỢNG CÔNG CHỨC NGÀNH THANH TRA TỈNH PHONG SA LY, NƯỚC CỘNG HÒA DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG HÀ NỘI, NĂM 2016 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA KHAMDENG INDAVONG CHẤT LƯỢNG CÔNG CHỨC NGÀNH THANH TRA TỈNH PHONG SA LY, NƯỚC CỘNG HÒA DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ CÔNG MÃ SỐ: 60 34 04 03 Người hướng dẫn khoa học: TS. TRẦN THỊ DIỆU OANH LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan Luận văn “Chất lượng công chức ngành thanh tra tỉnh Phong Sa Ly, nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào” là công trình nghiên cứu của riêng tác giả. Các số liệu, kết quả nghiên cứu trong Luận văn này là trung thực, chưa từng được công bố trong bất kỳ một công trình nào khác./. Người viết luận văn KHAMDENG INDAVONG LỜI CẢM ƠN Tác giả xin được bày tỏ lòng biết ơn đến các thầy cô giáo, các cán bộ Học viện Hành chính quốc gia, Khoa Sau đại học của Học viện Hành chính quốc gia đã nhiệt tình giúp đỡ tác giả hoàn thành Luận văn này. Tác giả đặc biệt cảm ơn TS. TRẦN THỊ DIỆU OANH, người đã tận tình hướng dẫn tác giả viết Luận văn. Tác giả cũng xin chân thành cảm ơn Ủy ban nhân dân tỉnh Phong Sa Ly và các đồng nghiệp đã tạo điều kiện để tác giả hoàn thành Luận văn này. Một lần nữa tác giả xin chân thành cảm ơn! Người viết luận văn KHAMDENG INDAVONG MỤC LỤC MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 1. Lý do chọn đề tài luận văn ........................................................................... 1 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn ..................................... 2 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn ............................................................. 4 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn ........................................... 5 5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn .............................. 5 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn .................................................... 5 7. Kết cấu của luận văn..................................................................................... 5 Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHẤT LƯỢNG CÔNG CHỨC NGÀNH THANH TRA ................................................................................................... 6 1.1. KHÁI QUÁT VỀ NGÀNH THANH TRA, CÔNG CHỨC NGÀNH THANH TRA ................................................................................................... 6 1.1.1. Khái quát về ngành thanh tra .................................................................. 6 1.1.2. Khái quát về công chức ngành thanh tra .............................................. 13 1.2. KHÁI NIỆM, YÊU CẦU VÀ CÁC YẾU TỐ CẤU THÀNH CHẤT LƯỢNG CÔNG CHỨC NGÀNH THANH TRA .......................................... 27 1.2.1. Khái niệm chất lượng công chức ngành thanh tra ................................ 27 1.2.2. Yêu cầu về chất lượng công chức ngành thanh tra ............................... 29 1.2.3. Các yếu tố cấu thành chất lượng công chức ngành thanh tra ............... 29 1.3. NHỮNG YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CHẤT LƯỢNG CÔNG CHỨC NGÀNH THANH TRA .................................................................................. 36 1.3.1. Thể chế ................................................................................................. 36 1.3.2. Năng lực hoạt động .............................................................................. 37 1.3.2. Phẩm chất đạo đức ................................................................................ 39 1.3.3. Môi trường làm việc ............................................................................. 40 Kết luận chương 1 .......................................................................................... 44 Chương 2 THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG CÔNG CHỨC NGÀNH THANH TRA TỈNH PHONG SA LY, NƯỚC CỘNG HÒA DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO ................................................................................................................ 45 2.1. GIỚI THIỆU TỈNH PHONG SA LY VÀ THANH TRA TỈNH PHONG SA LY ............................................................................................................. 45 2.1.1. Khái quát điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội tỉnh Phong Sa Ly ......... 45 2.1.2. Thanh tra tỉnh Phong Sa Ly .................................................................. 48 2.2. CHẤT LƯỢNG CÔNG CHỨC NGÀNH THANH TRA TỈNH PHONG SA LY ............................................................................................................. 52 2.2.1. Về số lượng .......................................................................................... 52 2.2.2. Về trình độ của cán bộ, công chức ....................................................... 54 2.2.3. Về phẩm chất chính trị ......................................................................... 56 2.2.4. Về đạo đức lối sống .............................................................................. 57 2.2.6. Về kết quả thực thi công vụ .................................................................. 61 2.3. ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ CHẤT LƯỢNG CÔNG CHỨC NGÀNH THANH TRA TỈNH PHONG SA LY ........................................................... 64 2.3.1. Ưu điểm và nguyên nhân ...................................................................... 64 2.3.2. Hạn chế và nguyên nhân....................................................................... 71 Kết luận chương 2 .......................................................................................... 75 Chương 3 QUAN ĐIỂM, GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÔNG CHỨC NGÀNH THANH TRA TỈNH PHONG SA LY, CỘNG HÒA DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO ................................................................................ 76 3.1. QUAN ĐIỂM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÔNG CHỨC NGÀNH THANH TRA TỈNH PHONG SA LY ........................................................... 76 3.1.1. Quan điểm của tỉnh Phong Sa Ly đối với đội ngũ công chức ngành thanh tra .......................................................................................................... 76 3.1.2. Quan điểm phát triển công chức ngành thanh tra tỉnh Phong Sa Ly .... 78 3.2. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÔNG CHỨC NGÀNH THANH TRA TỈNH PHONG SA LY ............................................ 80 3.2.1. Đổi mới công tác tuyển dụng công chức thanh tra ............................... 80 3.2.2. Đổi mới công tác đánh giá công chức thanh tra ................................... 82 3.2.3. Kịp thời khen thưởng và kỷ luật công chức thanh tra .......................... 84 3.2.4. Chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng nhằm nâng cao chuyên môn và đạo đức công vụ cho công chức thanh tra ...................................................... 87 3.2.5. Tăng cường giáo dục, rèn luyện đạo đức và văn hóa công sở .............. 90 3.2.6. Có chế độ đãi ngộ, chính sách phù hợp đối với công chức thanh tra ... 93 Kết luận chương 3 .......................................................................................... 94 KẾT LUẬN .................................................................................................... 95 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................... 97 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài luận văn Đội ngũ công chức có vị trí, vai trò quan trọng trong nền hành chính nhà nước của bất kỳ quốc gia nào, họ không chỉ là yếu tố cấu thành mà còn là yếu tố mang tính quyết định. Nền hành chính phát triển hay lạc hậu là phụ thuộc vào chất lượng, năng lực của đội ngũ này. Thanh tra là lực lượng đặc biệt trong đội ngũ công chức, bởi họ là những người kiểm tra, kiểm soát việc tuân thủ pháp luật. Cá nhân, tổ chức không thực hiện đúng quy định của pháp luật, lực lượng thanh tra có những biện pháp xử lý. Chính vì thanh tra có vị trí, vai trò đặc biệt nên chất lượng của đội ngũ này rất quan trọng, nó tác động mạnh mẽ đến chất lượng hoạt động của đội ngũ thanh tra. Đội ngũ công chức ngành thanh tra tỉnh Phong Sa Ly, nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào những năm qua có nhiều chuyển biến tích cực. Về chất lượng, phần lớn đội ngũ công chức hiện đang công tác đã được rèn luyện, thử thách qua quá trình đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng đất nước có bản lĩnh chính trị vững vàng, trung thành với sự nghiệp cách mạng. Kiến thức, trình độ chuyên môn nghiệp vụ và năng lực hoạt động thực tiễn của đội ngũ công chức từng bước được nâng cao về mọi mặt, góp phần tích cực vào thành công của sự nghiệp đổi mới đất nước trong giai đoạn vừa qua. Về trình độ văn hoá và chuyên môn nghiệp vụ, hầu hết đội ngũ này đã tốt nghiệp phổ thông, được đào tạo về chuyên môn nghiệp vụ từ trung cấp trở lên. Tuy nhiên, ngành thanh tra tỉnh Phong Sa Ly chưa có đội ngũ công chức thanh tra ổn định và chuyên nghiệp. Trình độ và năng lực của đội ngũ công chức thanh tra chưa ngang tầm với yêu cầu nhiệm vụ, còn bất cập về nhiều mặt như tri thức và năng lực thực thi nhiệm vụ cũng như khả năng vận dụng khoa học công nghệ hiện đại trong công tác còn rất hạn chế. Số công 1 chức đào tạo mới có đủ trình độ chuyên môn nhưng lại thiếu kinh nghiệm và ứng xử trong lĩnh vực thanh tra. Chất lượng đội ngũ công chức thanh tra chưa đồng đều, trình độ năng lực thực tế chưa tương xứng với văn bằng. Bên cạnh đó, tinh thần trách nhiệm, ý thức tổ chức kỷ luật của một bộ phận công chức còn yếu, phong cách làm việc chậm đổi mới; tinh thần phục vụ nhân dân chưa cao, số lượng, cơ cấu đội ngũ công chức chưa đáp ứng được yêu cầu trước mắt và lâu dài; tình trạng hẫng hụt giữa các thế hệ công chức còn phổ biến; thiếu đội ngũ công chức nòng cốt kế cận có kinh nghiệm và trình độ chuyên môn cao đặc biệt là thanh tra ở tuyến huyện. Để nâng cao hiệu quả làm việc, xây dựng nhà nước pháp quyền, thúc đẩy công cuộc cải cách hành chính thì chất lượng lượng đội ngũ công chức ngành thanh tra tỉnh Phong Sa Ly cần phải được nâng cao hơn nữa. Xuất phát từ thực trạng chất lượng đội ngũ công chức ngành thanh tra tỉnh Phong Sa Ly, với mong muốn đóng góp một số giải pháp cho vấn đề này, tác giả chọn vấn đề “Chất lượng công chức ngành thanh tra tỉnh Phong Sa Ly, nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào” làm đề tài nghiên cứu luận văn. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Vấn đề chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức nói chung và ngành thanh tra nói riêng có nhiều công trình nghiên cứu: - Sách “Luận cứ khoa học cho việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước” của tác giả Nguyễn Phú Trọng và Trần Xuân Sầm, xuất bản năm 2001 bởi Nhà xuất bản Chính trị quốc gia. Các tác giả đã cung cấp một số luận cứ khoa học để làm căn cứ nâng cao chất lượng cán bộ, công chức ở Việt Nam thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa. - Sách của đồng tác giả Thang Văn Phúc, Nguyễn Minh Phương (xuất bản năm 2005) với tên “Cơ sở lý luận và thực tiễn xây dựng đội ngũ cán bộ công chức” do Nhà xuất bản Chính trị quốc gia xuất bản. Trong công trình 2 này, các tác giả đã lý giải cơ sở lý luận và thực tiễn trong việc xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức ở Việt Nam. - Bài “Vấn đề công vụ và trách nhiệm công vụ trong luật cán bộ, công chức” của tác giả Trần Anh Tuấn đăng trên Tạp chí Tổ chức nhà nước, Số 11/2009. Tác giả giải thích công vụ và trách nhiệm công vụ, nêu thực trạng và định chế trách nhiệm công vụ trong Luật Cán bộ, công chức năm 2008 của Việt Nam. Trên cơ sở đó, tác giả đưa ra các nội dung cần chú ý về trách nhiệm công vụ khi triển khai thực hiện Luật Cán bộ, công chức. - Luận văn của Khăm Chăn Khăm Vông Chay năm 2006 với đề tài “Giải pháp nâng cao năng lực quản lý của cán bộ chủ chốt tỉnh Phong Sa Ly”. Luận văn đã đánh giá năng lực của đội ngũ cán bộ chủ chốt tỉnh Phong Sa Ly, trên cơ sở đó, luận văn đưa ra một số giải pháp nhằm nâng cao năng lực cho đội ngũ này. - Luận văn “Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức ngành kiểm sát tỉnh Kham Muon, nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào của Somphet Khamsomphou năm 2015. Luận văn đánh giá chất lượng của đội ngũ cán bộ, công chức ngành kiểm sát tỉnh Kham Muon, trên cơ sở đó luận văn đề xuất một số giải pháp để nâng cao chất lượng đội ngũ này của tỉnh Kham Muon. - Luận văn của Chanxi Sengxomphu với đề tài “Nâng cao chất lượng hoạt động của Ủy ban kiểm tra Đảng và Nhà nước cấp tỉnh ở Phong Sa Ly hiện nay”, luận văn bảo vệ năm 2001 tại Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh. Luận văn đã đánh giá chất lượng đội ngũ cán bộ của Ủy ban kiểm tra Đảng và Nhà nước cấp tỉnh ở Phong Sa Ly, trên cơ sở đó đề xuất một số giải pháp để nâng cao chất lượng hoạt động của Ủy ban kiểm tra Đảng và Nhà nước cấp tỉnh ở Phong Sa Ly. - Luận văn quản lý công của Oulaphom Lakhonesam bảo vệ năm 2015 tại Học viện Hành chính quốc gia với đề tài “Nâng cao năng lực quản lý của 3 đội ngũ cán bộ, công chức giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý ở tỉnh Phong Sa Ly, nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào”. Luận văn đánh giá năng lực của đội ngũ cán bộ, công chức giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý của tỉnh Phong Sa Ly, trên cơ sở đó luận văn đề xuất giải pháp để năng cao năng lực của đội ngũ này. - Luận văn của Đuông Pha Chăn bảo vệ năm 2005 tại Học viện Hành chính quốc gia với đề tài “Nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ, công chức lãnh đạo cấp huyện của tỉnh Sa La Văn Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào”. Luận văn đề xuất giải pháp nhằm nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ, công chức lãnh đạo cấp huyện của tỉnh Sa La Văn. Như vậy có thể thấy vấn đề năng lực của cán bộ, công chức nói chung, chất lượng công chức ngành thanh tra nói riêng đã có một số công trình nghiên cứu, tuy nhiên để nghiên cứu một cách cụ thể, chi tiết trên địa bàn 1 tỉnh của Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào thì chưa có công trình nào. Trên cơ sở kế thừa thành tựu của các công trình trước, luận văn đi vào vấn đề năng lực công chức ngành thanh tra tỉnh Phong Sa Ly. 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn - Mục đích: Đề tài nghiên cứu thực trạng chất lượng đội ngũ công chức ngành thanh tra tỉnh Phong Sa Ly, nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào và trên cơ sở đó đề xuất những giải pháp nhằm nâng cao năng lực quản lý cho đội ngũ này. - Nhiệm vụ: Hệ thống hóa lý luận về chất lượng đội ngũ công chức ngành thanh tra. Đánh giá thực trạng chất lượng đội ngũ công chức ngành thanh tra tỉnh Phong Sa Ly, nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào. Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công chức ngành thanh tra tỉnh Phong Sa Ly, nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào. 4 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn - Đối tượng nghiên cứu: Luận văn nghiên cứu chất lượng công chức ngành thanh tra. - Phạm vi nghiên cứu: Luận văn nghiên cứu trong phạm vi ngành thanh tra tỉnh Phong Sa Ly, nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào giai đoạn từ 2011 đến nay. 5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn - Phương pháp luận: Luận văn nghiên cứu trên cơ sở học thuyết Mác-Lênin với phương pháp duy vật biện chứng, duy vật lịch sử. - Phương pháp nghiên cứu: Luận văn sử dụng phương pháp thống kê, phân tích, tổng hợp, so sánh số liệu, phương pháp chuyên gia. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn Luận văn là tài liệu tham khảo cho việc nghiên cứu chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức ngành thanh tra tỉnh Phong Sa Ly. Luận văn góp phần nâng cao chất lượng công chức ngành thanh tra ở nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào nói chung và tỉnh Phong Sa Ly nói riêng. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần Mở đầu và Kết luận, luận văn có 3 chương. Chương 1. Cơ sở lý luận về chất lượng công chức ngành thanh tra Chương 2. Thực trạng chất lượng công chức ngành thanh tra tỉnh Phong Sa Ly, Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào Chương 3. Quan điểm, giải pháp nâng cao chất lượng công chức ngành thanh tra tỉnh Phong Sa Ly, Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào 5 Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHẤT LƯỢNG CÔNG CHỨC NGÀNH THANH TRA 1.1. KHÁI QUÁT VỀ NGÀNH THANH TRA, CÔNG CHỨC NGÀNH THANH TRA 1.1.1. Khái quát về ngành thanh tra 1.1.1.1. Khái niệm, đặc điểm thanh tra * Khái niệm thanh tra Theo Từ điển tiếng Việt “Thanh tra là kiểm soát, xem xét tại chỗ việc làm của địa phương, cơ quan, xí nghiệp” [41, 914]. Với nghĩa này, Thanh tra bao hàm nghĩa kiểm soát nhằm xem xét và phát hiện ngăn chặn những gì trái với quy định. Thanh tra thường đi kèm với một chủ thể nhất định: “Người làm nhiệm vụ thanh tra”, “Đoàn thanh tra” và “đặt trong phạm vi quyền hành của một chủ thể nhất định”. Theo kết quả nghiên cứu Đề tài khoa học độc lập cấp nhà nước “Hoàn thiện cơ chế thanh tra, kiểm tra, giám sát nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước” do TS. Trần Đức Lượng làm chủ nhiệm thì khái niệm thanh tra được xác định: Thanh tra là một chức năng thiết yếu của quản lý nhà nước, là hoạt động kiểm tra, xem xét việc làm của các cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân; thường được thực hiện bởi một cơ quan chuyên trách theo một trình tự, thủ tục do pháp luật quy định, nhằm kết luận đúng, sai, đánh giá ưu điểm, khuyết điểm, phát huy nhân tố tích cực, phòng ngừa, xử lý các vi phạm, góp phần hoàn thiện cơ chế quản lý, tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa, bảo vệ lợi ích của nhà nước, các quyền, lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức và cá nhân [31, 13]. 6 - Theo Từ điển Luật học thì “thanh tra” là sự tác động của chủ thể đến đối tượng đã và đang thực hiện thông qua được giao nhằm đạt được mục đích nhất định” [17, 705]. Ở Việt Nam, lần đầu tiên khái niệm thanh tra được định nghĩa trong Luật Thanh tra năm 2004 dưới khái niệm thanh tra nhà nước. Theo đó, thanh tra nhà nước là việc xem xét, đánh giá, xử lý của cơ quan quản lý nhà nước đối với việc thực hiện chính sách, pháp luật, nhiệm vụ của cơ quan, tổ chức, cá nhân chịu sự quản lý theo thẩm quyền, trình tự, thủ tục được quy định trong Luật này và các quy định khác của pháp luật. Thanh tra nhà nước bao gồm thanh tra hành chính và thanh tra chuyên ngành. Luật Thanh tra năm 2010 thay thế cho Luật Thanh tra năm 2004 cũng đưa ra định nghĩa tương tự: Thanh tra nhà nước là việc xem xét, đánh giá, xử lý theo trình tự, thủ tục do pháp luật quy định của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền đối với việc thực hiện chính sách, pháp luật, nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan, tổ chức, cá nhân [30]. Ở Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào, Luật Thanh tra năm 2007 định nghĩa: Thanh tra là sự giám sát, thu thập thông tin, bằng chứng về việc tổ chức thực hiện chính sách, nhiệm vụ trách nhiệm của tổ chức và cá nhân trong cơ quan hành chính nhà nước để xem xét, đánh giá nhận xét kết quả tổ chức thực hiện công việc đó. Đồng thời đề xuất phương hướng và biện pháp cho cơ quan hữu quan giải quyết kết quả của việc thanh tra theo luật định [9]. Như vậy có thể thấy, khái niệm về thanh tra của Việt Nam và Lào là giống nhau. Thanh tra là sự kiểm tra có tính chất nhà nước của cơ quan quản lý cấp trên đối với cơ quan, tổ chức và cá nhân cấp dưới do tổ chức thanh tra thực hiện. Có trách nhiệm thanh tra việc thực hiện chính sách pháp luật, nhiệm vụ, kế hoạch nhằm phát huy nhân tố tích cực, phòng ngừa và xử lý vi phạm, góp phần thúc đẩy hoàn thành nhiệm vụ, hoàn thiện cơ chế quản lý, 7 tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân. Ngành thanh tra là hệ thống các cơ quan thực hiện chức năng thanh tra. * Đặc điểm thanh tra - Có mối quan hệ với cơ quan quản lý nhà nước Trong mối quan hệ giữa quản lý và thanh tra thì quản lý nhà nước giữ vai trò chủ đạo, chi phối hoạt động của thanh tra (đề ra đường lối, chủ trương, quy định thẩm quyền của các cơ quan thanh tra, sử dụng các kết quả, các thông tin từ phía các cơ quan thanh tra). - Mang tính quyền lực nhà nước Thanh tra là một hoạt đông luôn luôn mang tính quyền lực nhà nước. Chủ thể tiến hành thanh tra luôn luôn là cơ quan nhà nước. Thanh tra (với tư cách là một danh từ chỉ cơ quan có chức năng này) luôn luôn áp dụng quyền năng của Nhà nước trong quá trình tiến hành hoạt động của mình và nó nhân danh Nhà nước khi áp dụng quyền năng đó. - Có tính độc lập tương đối Đây là đặc điểm vốn có, xuất phát từ bản chất của thanh tra. Tính độc lập tương đối trong quá trình thanh tra được thể hiện trên các điểm sau: tuân theo pháp luật; tự mình tổ chức các cuộc thanh tra trong các lĩnh vực kinh tế xã hội theo thẩm quyền đã được pháp luật quy định; ra các kết luận, kiến nghị, quyết định xử lý theo các quy định của pháp luật về thanh tra; chịu trách nhiệm về quyết định thanh tra của mình. 1.1.1.2. Vị trí, vai trò ngành thanh tra Các cơ quan thanh tra thuộc hệ thống cơ quan hành pháp, có chức năng quản lý nhà nước về công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng. Ngành thanh tra có vai trò: - Thanh tra hoàn thiện cơ chế, chính sách về kiểm soát quyền lực trong lĩnh vực hành pháp: Xuất phát từ chức năng của các cơ quan thanh tra nhà 8 nước có chức năng quản lý nhà nước về công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng chống tham nhũng. Bản thân hoạt động thanh tra chính là hoạt động kiểm soát quyền lực nhà nước. Từ chức năng của vốn có của mình các cơ quan thanh tra nhà nước tham mưu cho thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước cùng cấp trong việc xây dựng chính sách, pháp luật, ban hành các quy định theo thẩm quyền, tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật về tổ chức và hoạt động có liên quan đến hoạt động của các cơ quan thanh tra nhà nước. Sau khi văn bản được ban hành có hiệu lực trên thực tế thì chính các cơ quan thanh tra nhà nước có trách nhiệm tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật đó để đảm bảo việc triển khai thực hiện có hiệu quả. - Thanh tra đảm bảo việc thực thi chính sách một cách thống nhất, nhất quán trong hệ thống hành pháp. Sau ban hành chính sách pháp luật là việc tuyên truyền, tổ chức thực hiện chính sách pháp luật. Thông qua công tác thanh tra các cơ quan thanh tra giúp các chủ thể có trách nhiệm tổ chức thực hiện chính sách pháp luật nhận thức đúng chủ trương, chính sách, giúp cơ quan, tổ chức, cá nhân nhận thức chưa đúng hoặc làm chưa đúng thì sửa chữa, khắc phục để từ đó đảm bảo việc thực thi chính sách được thông suốt, đồng bộ, thống nhất từ trên xuống, đảm bảo quyền, lợi ích của công dân từ đó đảm bảo nguyên tắc chế xã hội chủ nghĩa. - Thanh tra đảm bảo sự tuân thủ chỉ đạo điều hành của cơ quan cấp trên với cơ quan cấp dưới trong việc tổ chức thực hiện pháp luật và quản lý hành chính nhà nước. Hệ thống cơ quan hành chính nhà nước gồm nhiều cơ quan hành chính nhà nước được tổ chức theo thứ bậc nhất định từ Chính phủ đến cấp huyện. Với bộ máy các cơ quan nhà nước đồ sộ được tổ chức ở các cấp hành chính một trong những yêu cầu đảm bảo nền hành chính mạnh đó là bộ máy hành chính phải thông suốt, việc chỉ đạo, điều hành được thực hiện nhanh chóng, hệ thống hành chính có kỷ luật, cấp dưới tuân thủ cấp trên, mệnh lệnh hành chính được ban hành cần phải được tổ chức đồng bộ; cán bộ, 9 công chức làm hết chức trách, nhiệm vụ được giao, tận tụy với công việc. Với chức năng của mình, các cơ quan thanh tra làm nhiệm vụ kiểm tra tính thông suốt, đồng bộ, kỷ luật của bộ máy hành chính, phát huy nhân tố tích cực, khen thưởng cơ quan, đơn vị, cá nhân thực hiện tốt, xem xét xử lý trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân thực hiện không tốt chức năng, nhiệm vụ, từ đó giúp cho thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước cùng cấp nâng cao hiệu quả hoạt động quản lý nhà nước. - Thanh tra hạn chế lạm dụng quyền lực, phòng ngừa vi phạm pháp luật của các cơ quan nhà nước, công chức trong bộ máy nhà nước: Để kiểm soát tính hiệu quả của bộ máy hành chính nhà nước mà cụ thể là thủ trưởng cơ quan hành chính kiểm soát chính bộ máy hành chính dưới quyền của mình, của công chức do mình quản lý là một yêu cầu quan trọng để đảm bảo tính chính đáng của bộ máy hành chính nhà nước. Muốn vậy, thủ trưởng cơ quan hành chính nhà nước thường xuyên kiểm soát các cơ quan thuộc quyền quản lý của mình, công chức do mình quản lý còn phải có bộ phận, cơ quan chuyên trách thường xuyên kiểm tra, đánh giá việc thực hiện nhiệm vụ công vụ của cơ quan, tổ chức, cá nhân thuộc quyền quản lý của mình để từ đó kịp thời phòng ngừa những vi vi phạm pháp luật của công chức đồng thời cũng kịp thời uấn nắn những cơ quan, tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm, cần thiết thì xử lý những vi phạm làm gương cho những người khác không vi phạm, không lạm dụng quyền lực của nhà nước vì mục đích riêng. - Thanh tra đảm bảo cung cấp thông tin phản hồi liên quan đến việc thực hiện chính sách pháp luật và kiến nghị việc sửa đổi, bổ sung hoàn thiện chính sách, pháp luật phù hợp với thực tiễn nhằm sử dụng quyền lực nhà nước có hiệu lực, hiệu quả. Đây là một vai trò quan trọng của cơ quan thanh tra nhà nước góp phần kiểm soát quyền lực nhà nước, góp phần đảm bảo quyền lực nhà nước được sử dụng một cách đúng mục đích, có hiệu lực, hiệu quả. Cơ quan thanh tra không chỉ giúp các cơ quan, tổ chức, cá nhân nhận 10 thức đúng pháp luật, sửa chữa những sai sót trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, công cụ mà cũng thông qua công tác thanh tra cơ quan thanh tra, người công chức thanh tra cung cấp thông tin phản hồi về những thuận lợi, khó khăn của các cơ quan, tổ chức trong việc triển khai thực hiện chính sách, pháp luật, nêu lên những kiến nghị, phản ánh tới người có trách nhiệm để có biện pháp tháo gỡ khó khăn, sửa đổi, cơ chế chính sách góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước. Góp phần đảm bảo phát huy dân chủ, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức và công dân từ đó thúc đẩy cơ chế kiểm soát quyền lực của công dân đối với các cơ quan nhà nước nói chung và cơ quan hành chính nhà nước nói riêng. Khi thực hiện chức năng thanh tra, các cơ quan thanh tra không chỉ đảm bảo hệ thống cơ quan hành chính trong đó là các cơ quan hành chính, cán bộ, công chức trong các cơ quan hành chính nhà nước thực hiện quyền lực trong giới hạn pháp luật cho phép, thực hiện đầy đủ trách nhiệm trong việc thực hiện nhiệm vụ, công vụ với yêu cầu về chất lượng. Từ đó tạo điều kiện cho người dân được đảm bảo các quyền từ phía cơ quan nhà nước và thúc đẩy công dân tăng cường hoạt động giám sát, kiểm soát quyền lực của cơ quan nhà nước đặc biệt là quyền khiếu nại, tố cáo của công dân, phương thức người dân đấu tranh với những cán bộ, công chức trong bộ máy hành chính hay cơ quan hành chính nhà nước khi mà họ không thực hiện hết chức trách, nhiệm vụ của mình. Như vậy, vai trò của các cơ quan thanh tra nhà nước thể hiện qua vị trí, chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của các cơ quan thanh tra: Cơ quan thanh tra là cơ quan thuộc hệ thống cơ quan hành chính nhà nước. Nó có phạm vi quản lý nhà nước riêng, có chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn khác với các cơ quan nhà nước khác. 11 1.1.1.3. Hệ thống cơ quan thanh tra Hệ thống cơ quan thanh tra bao gồm Thanh tra hành chính và cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành. - Thanh tra Chính phủ là cơ quan ngang Bộ của Chính phủ, thực hiện chức năng quản lý nhà nước về công tác thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng trong phạm vi cả nước; thực hiện hoạt động thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng theo quy định của pháp luật. Thanh tra Chính phủ có nhiệm vụ và quyền hạn sau đây: Thanh tra việc thực hiện chính sách, pháp luật và nhiệm vụ, quyền hạn của bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh; thanh tra đối với doanh nghiệp nhà nước do Thủ tướng Chính phủ quyết định thành lập; Thanh tra vụ việc phức tạp, liên quan đến trách nhiệm quản lí của nhiều bộ, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh; Kiểm tra tính chính xác, hợp pháp của kết luận thanh tra và quyết định xử lý sau thanh tra sau thanh tra của Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh khi cần thiết; Thanh tra vụ việc khác do Thủ tướng giao. - Thanh tra Bộ và cơ quang ngang Bộ có nhiệm vụ và quyền hạn sau đây: Thanh tra việc thực hiện chính sách, pháp luật và nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan, tổ chức, cá nhân thuộc quyền quản lý trực tiếp của bộ; thanh tra đối với doanh nghiệp nhà nước do Bộ trưởng quyết định thành lập; Thanh tra việc chấp hành pháp luật chuyên ngành, quy định về chuyên môn - kỹ thuật, quy tắc quản lý ngành, lĩnh vực của cơ quan, tổ chức, cá nhân thuộc phạm vi quản lý nhà nước của ngành, lĩnh vực do bộ phụ trách; Kiểm tra tính chính xác, hợp pháp của kết luận thanh tra và quyết định xử lý sau thanh tra của Thủ trưởng cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành thuộc bộ… 12 - Thanh tra Tỉnh có nhiệm vụ và quyền hạn sau: Thanh tra việc thực hiện chính sách, pháp luật và nhiệm vụ, quyền hạn của sở, của Ủy ban nhân dân cấp huyện; thanh tra đối với doanh nghiệp nhà nước do Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định thành lập; Thanh tra vụ việc phức tạp, liên quan đến trách nhiệm của nhiều sở, Ủy ban nhân dân cấp huyện; Thanh tra vụ việc khác do Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh giao. - Thanh tra Sở có nhiệm vụ và quyền hạn sau: Xây dựng kế hoạch thanh tra trình giám đốc sở phê duyệt; Thanh tra việc thực hiện chính sách, pháp luật và nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan, tổ chức, cá nhân thuộc quyền quản lý trực tiếp của sở. - Thanh tra Huyện có nhiệm vụ và quyền hạn sau: Thanh tra việc thực hiện chính sách, pháp luật và nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện; Thanh tra vụ việc phức tạp, có liên quan đến trách nhiệm của nhiều cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện; Thanh tra vụ việc khác do Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện giao. 1.1.2. Khái quát về công chức ngành thanh tra 1.1.2.1. Khái niệm và phân loại công chức ngành thanh tra * Khái niệm công chức ngành thanh tra - Khái niệm cán bộ, công chức Cán bộ, công chức là “rường cột” của bộ máy nhà nước, là những người trực tiếp tổ chức và vận hành đồng bộ, có hiệu lực và hiệu quả bộ máy đó. Trong các cơ quan hành chính nói chung, ở Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào nói riêng, cán bộ, công chức là nguồn nhân lực chủ yếu, trong đó đa số đội ngũ cán bộ, công chức giữ các chức vụ khác nhau. Công chức là một khái niệm mang tính lịch sử, nội dung của nó phụ thuộc rất nhiều vào đặc điểm của mỗi quốc gia. Thậm chí trong một quốc gia, thuật ngữ này cũng mang những nội dung khác nhau, ở từng thời kỳ phát triển khác nhau, song nhìn chung, các nước đều giới hạn công chức trong phạm vi 13