Tài liệu Dạy học theo chủ đề tích hợp môn vật lí 7 – tiết 16 bài 15 chống ô nhiễm tiếng ồn

PHIẾU THÔNG TIN VỀ NHÓM GIÁO VIÊN DỰ THI - Sở giáo dục và đào tạo thành phố: Hà Nội - Phòng giáo dục và đào tạo quận: Nam Từ Liêm - Trường: THCS Nam Từ Liêm - Địa chỉ: Khu đô thị mới Xuân Phương - Phường Xuân Phương – Quận Nam Từ Liêm – Hà Nội Điện thoại: 04.37653992 Email: [email protected] - Thông tin về giáo viên: 1. Họ và tên: Cao Thu Hằng Ngày sinh: 07-12-1988 Môn: Vật lí Điện thoại: 0987 590 191 Email: [email protected] 2. Họ và tên: Hoàng Tuấn Linh Ngày sinh: 1985 Điện thoại: 0166 407 1612 Email: [email protected] Môn: Vật lí PHIẾU MÔ TẢ HỒ SƠ DẠY HỌC DỰ THI CỦA GIÁO VIÊN 1. Tên hồ sơ: Dạy học theo chủ đề tích hợp Môn Vật lí 7 – Tiết 16 - Bài 15: Chống ô nhiễm tiếng ồn 2. Mục tiêu dạy học Môn học chính: Vật lí Các môn tích hợp: Sinh học, Địa lí và Giáo dục công dân. Sinh học 6: Chương IX. Vai trò của thực vật. GDCD 6: Bài 7. Yêu thiên nhiên, sống hòa hợp với thiên nhiên. GDCD 7: Bài 14. Bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên. Địa lí 6: Bài 23. Sông và hồ. Địa lí 8: Bài 33. Đặc điểm sông ngòi Việt Nam. 2.1. Kiến thức - Phân biệt được tiếng ồn và ô nhiễm tiếng ồn, nêu được một số ví dụ về ô nhiễm do tiếng ồn. - Nêu được 3 cách để chống ô nhiễm tiếng ồn thường dùng: tác động vào nguồn âm (giảm độ to của tiếng ồn phát ra), ngăn chặn đường truyền âm, phân tán âm trên đường truyền. - Kể tên được một số vật liệu cách âm. Môn Sinh học 6: Nêu được vai trò của thực vật (điều hòa khí hậu, bảo vệ đất và nguồn nước,…) Môn Địa lí 6, 8: Nêu được cách thức hoạt động của các hồ thủy điện và ảnh hưởng của nó đến môi trường. 2.2. Kĩ năng - Đề ra được một số biện pháp chống ô nhiễm tiếng ồn trong những trường hợp cụ thể. - Thực hiện được các biện pháp chống ô nhiễm tiếng ồn đơn giản nhất: tắt khi không sử dụng, trồng cây xanh, giữ gìn vệ sinh chung, hạn chế sử dụng túi nilon,… - Vẽ được sơ đồ tư duy về vấn đề chống ô nhiễm tiếng ồn. - Vận dụng các kĩ năng của các môn học liên môn để giải quyết các vấn đề bài học đặt ra: Môn Giáo dục công dân 6, 7: Rèn luyện đức tính yêu thiên nhiên, biết cách bảo vệ môi trường sống của mình. 2.3. Thái độ - Hứng thú tìm hiểu kiến thức chống ô nhiễm tiếng ồn và áp dụng vào cuộc sống. Môn Giáo dục công dân: Có thái độ tích cực bảo vệ môi trường. 3. Đối tượng dạy học của bài học Khối lớp 7: 7A1, 7A2, 7A5, 7A7 Sĩ số: 30 Học sinh/Lớp Đặc điểm: Học sinh sống ở thành phố công nghiệp, khu đông dân cư hàng ngày chịu ảnh hưởng của ô nhiễm tiếng ồn từ giao thông và các công xưởng, nhà máy phát ra. 4. Ý nghĩa của bài học 4.1. Ý nghĩa của bài học đối với thực tiễn dạy học Bài học cung cấp cho học sinh các kiến thức, kĩ năng chống ô nhiễm tiếng ồn và vận dụng những kiến thức, kĩ năng đó vào trong cuộc sống. Bài học có y′ nghĩa đối với thực tiễn dạy học trong các nhà trường: học phải gắn liền với thực tiễn, học để làm người, học để cùng chung sống. 4.2. Ý nghĩa của bài học đối với thực tiễn đời sống xã hội Bài học giúp học sinh hình thành thái độ tích cực, có trách nhiệm với chính môi trường sống của mình, bảo vệ môi trường từ những việc nhỏ nhất. Bài học khẳng định ảnh hưởng to lớn của giáo dục đối với nhận thức, hành động và thái độ của mỗi cá nhân trong xã hội. 5. Thiết bị dạy học, học liệu - Sử dụng Microsoft Power Point 2003 để soạn thảo bài giảng điện tử. - Sử dụng một số video về ô nhiễm tiếng ồn và ô nhiễm môi trường trên website youtube.com - Sử dụng CNTT để trình chiếu các hình ảnh và video có sử dụng trong bài học. - Sử dụng 1 số đồ dùng dạy học đơn giản: miếng gỗ, miếng kim loại mỏng, miếng xốp, miếng vải dạ, tấm thủy tinh,…để học sinh có thể làm thí nghiệm rõ nhất về tính chất phản xạ âm của các vật liệu. 6. Hoạt động dạy học và tiến trình dạy học A. Chuẩn bị GV: máy tính, máy chiếu; 1 tấm kim loại, tấm kính, tấm vải dạ, miếng xốp,… HS: ôn lại bài cũ và đọc trước bài mới. B. Tiến trình dạy học - Ổn định lớp, lớp trưởng báo cáo sĩ số (1’) - Kiểm tra bài cũ: không - Đặt vấn đề (2’) Trong cuốn tự truyện “Bất khuất” của nhà cách mạng Nguyễn Đức Thuận, ông đã kể lại cách mà kẻ thù tra tấn các chiến sĩ mà không cần bắn súng, đánh đập, nhưng lại khiến họ đau đớn – đó là cách chúng đẩy người chiến sĩ vào thùng sắt rồi đậy nắp lại. Sau đó chúng dùng búa gõ mạnh bên ngoài thùng. Kiểu tra tấn đó đã làm cho các chiến sĩ ù tai, chóng mặt, ngất xỉu, … Vậy tiếng động như thế nào đã làm đau đớn thể xác người chiến sĩ? 1. Hoạt động 1. Nhận biết ô nhiễm tiếng ồn (15’) Phương pháp: hoạt động nhóm. Hoạt động của GV Hoạt động của HS 1. GV: y/c HS Nội dung cần đạt I. Nhận biết ô nhiễm tiếng ồn Xem video và lắng nghe những âm thanh phát ra. +) Ví dụ H1: các con có thích những HS: - phát biểu y′ kiến cá âm thanh này hay không? máy khoan bê nhân về âm thanh mình nghe tông liên tục cạnh được. Dẫn dắt: Trong cuộc sống, nơi làm việc. - họp chợ ồn ào một âm có thể là hay, dễ chịu - nhận thức vấn đề đặt ra, tiếp gần lớp học. đối với người này nhưng lại là thu, ghi bài. phiền hà, khó chịu đối với người khác. - Vì vậy, chúng ta có thể hiểu mọi âm thanh không mong muốn đều là tiếng ồn. - Tuy nhiên, có phải mọi tiếng ồn đều gây ô nhiễm tiếng ồn hay không. 2. GV: y/c HS quan sát 15.1, HS: thảo luận nhóm và trả lời 2, 3, thảo luận nhóm đôi trong câu hỏi. 3’ để trả lời C1. 15.1- Sấm, sét: to, chỉ xảy ra một thời gian ngắn, không H2. Tiếng ồn trong hình nào gây ảnh hưởng liên tục đến là tiếng ồn gây ô nhiễm? Vì sức khỏe và sinh hoạt của con sao em biết? người→ không phải ô nhiễm tiếng ồn. 3. GV: mời 1 số nhóm cử đại 15.2- Máy khoan bê tông diện phát biểu, nhận xét. liên tục cạnh nơi làm việc: tiếng ồn to, kéo dài, ảnh hưởng tới sức khỏe và sinh hoạt của con người → ô nhiễm tiếng ồn. 15.3 – Họp chợ ồn ào gần lớp học: tiếng ồn to, kéo dài, ảnh hưởng tới sức khỏe và sinh hoạt của con người → ô H3. Vậy, ô nhiễm tiếng ồn nhiễm tiếng ồn. xảy ra khi nào? Các nhóm hãy hoàn thành HS: hoàn thành phần kết phần kết luận trong SGK. luận. GV: mời 1 số nhóm phát biểu Ô nhiễm tiếng ồn: xảy ra khi +) Kết luận: kết luận của nhóm mình, thống tiếng ồn to, kéo dài, ảnh Ô nhiễm tiếng ồn: nhất và chốt lại kết luận. hưởng xấu đến sức khỏe và xảy ra khi tiếng ồn sinh hoạt của con người. to, kéo dài, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và sinh hoạt 4.GV: y/c HS làm việc cá HS: nhận nhiệm vụ, thảo luận của con người. nhân, hoàn thành C2. kết quả và trả lời câu hỏi. Đáp án: b, d. 5.GV: Mở rộng HS: tiếp thu, có thể liên hệ Hiện tượng ô nhiễm tiếng ồn với bản thân khi sống trong có ảnh hưởng đến sức khỏe, môi trường ô nhiễm tiếng ồn. sinh hoạt của con người. - về sinh lí: đau đầu, tim đập nhanh, chóng mặt, mệt mỏi… - về tâm lí: cáu gắt, bồn chồn,… 2. Hoạt động 2. Tìm hiểu biện pháp chống ô nhiễm tiếng ồn (17’) Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung 1. GV: dẫn dắt HS: thảo luận và đưa ra II. Tìm hiểu biện pháp Trong cuộc sống, tiếng ồn y’ kiến của nhóm mình. chống ô nhiễm tiếng ồn thường gặp nhất là tiếng ồn giao thông. Vậy, làm thế nào để hạn chế bớt ảnh hưởng của tiếng ồn giao thông đến cuộc sống của chúng ta? HS: nhận nhiệm vụ. 2. GV: nhận xét và giới thiệu: SGK đưa ra 1 số biện pháp chống ô nhiễm tiếng ồn. - Tác động vào Thảo luận nhóm năm nguồn âm: (1 cấm bóp trong 4’ và trả lời C3: còi (giảm độ to) H4: - Tác động vào nguồn - Phân tán âm trên âm như thế nào để làm đường truyền: (3) giảm tiếng ồn? nhiều cây - trồng Làm thế nào để xanh,... phân tán âm trên đường - Ngăn không cho âm truyền âm? - truyền đến tai: (2,4) Làm thế nào để xây tường chắn (tường ngăn chặn âm không cho xốp, âm truyền đến tai? tường bê tông),làm tường phủ dạ, nhung,… 3. GV: nhận xét và chốt lại HS: tiếp thu, ghi bài. - Tác động vào kết luận. nguồn âm: giảm độ to,… 4. GV: trong các biện - Phân tán âm trên pháp trên, biện pháp chủ đường truyền: trồng cây, động nhất là: ngăn không … cho âm truyền đến tai. - Ngăn không cho âm Trong thực tế, người ta truyền đến tai: xây tường thường sử dụng những vật chắn, đóng cửa, bịt tai,… liệu cách âm, để ngăn chặn âm, làm cho âm truyền qua ít. - phát 1 số vật liệu đã HS: nhận dụng cụ (1 số chuẩn bị cho HS. vật liệu) để tìm hiểu về H5. Theo con, những vật tính chất phản xạ âm liệu đó có đặc điểm gì, kể của chúng. tên một số vật liệu? Thảo luận và trả lời: - Vật liệu để ngăn chặn âm: làm cho âm truyền qua ít (tường xốp, vải dạ, vải nhung, …- dùng vật liệu phản xạ âm kém) - Vật liệu phản xạ âm tốt (kính, gạch, bê tông, gỗ). GV: nhận xét và chốt lại. Vật liệu cách âm: - Vật liệu để ngăn chặn âm: làm cho âm truyền qua ít (tường xốp, vải dạ, vải nhung,…- dùng vật liệu phản xạ âm kém) Vật liệu phản xạ âm tốt (kính, gạch, bê tông, gỗ) 3. Hoạt động 3: Vận dụng, củng cố và giao nhiệm vụ về nhà (10’) Phương pháp: làm việc cá nhân. Hoạt động của GV GV: y/c HS Vận dụng Hoạt động của HS Nội dung cần đạt III. Vận dụng HS: làm việc cá nhân và hoàn C5, C6 - Làm việc cá nhân, hoàn thành nhiệm vụ. thành C5, C6. - Trả lời câu hỏi nêu ở đầu C5 : đề nghị không làm việc BTVN: bài. trong giờ nghỉ ; Vẽ sơ đồ tư duy di chuyển đi nơi khác ; đóng về chống ô nhiễm cửa, che rèm, trồng cây,… Liên hệ cuộc sống: các tiếng ồn ; các cách bảo vệ môi cách làm giảm ô nhiễm C6 : tình huống ô nhiễm tiếng trường. tiếng ồn trong cuộc sống ồn xảy ra trong cuộc sống của 15.2→ 15.5 SBT của em ? em là : Nhà ở cạnh quán karaoke, nhà ở cạnh đường giao thông,… Biện pháp : - Đóng cửa, che rèm, xây tường xốp và làm cửa kính cách âm,… - Trồng nhiều cây - Yêu cầu quán karaoke cách âm, không hoạt động trong giờ nghỉ,… Câu hỏi đầu bài : khi bị nhúng ngập đầu trong thùng nước kín, ngoài bị sặc nước, ngộp thở, các chiến sĩ còn bị ù tai, vỡ tai đau đớn, do khi gõ mạnh bên ngoài thùng, âm truyền trong nước gặp thành của thùng nước - bị phản xạ nhiều lần, độ to của âm tăng lên và ảnh hưởng đến tai. Củng cố: y/c HS nhắc lại HS : nhắc lại kiến thức trọng một số kiến thức trọng tâm. tâm. Mở rộng : 1. Trong các biện pháp chống ô nhiễm tiếng ồn ở trên, biện pháp trồng nhiều cây xanh không những có tác dụng phân tán âm trên đường truyền, mà còn có vai trò to lớn khác. - tác dụng của việc trồng H6 : Chương trình sinh nhiều cây xanh : học 6 chúng ta đã tìm hiểu + Lọc không khí, làm môi vai trò của cây xanh, theo trường sống trong lành hơn, các con, đó là những vai Giảm nhiệt cho nhà ở (điều trò, những tác dụng nào? hòa khí hậu). + bảo vệ đất, nguồn nước… 2. Tương tự hiện tượng ô HS : xem video về ô nhiễm nhiễm tiếng ồn, chúng ta môi trường, đưa ra một số biện đang phải đối mặt với hiện pháp để bảo vệ môi trường : tượng ô nhiễm môi trường, - Hạn chế xả rác ra môi ô nhiễm ánh sáng, đặc biệt trường, nếu phải thải rác thì là các nước đang phát triển. phải phân loại rác. Hiện tượng ô nhiễm môi - Tiết kiệm điện, nước,..bằng trường, ô nhiễm ánh sáng cách tắt khi không sử dụng,… cũng xảy ra trong thời gian - Sử dụng đồ tái chế : sử dụng dài, gây ảnh hưởng xấu đến các chai lọ nhựa để trồng thêm sức khỏe và sinh hoạt của cây xanh,… con người. Vì vậy, mỗi cá - Sử dụng năng lượng sạch nhân cần phải có những (năng lượng mặt trời, năng việc làm cụ thể để giữ gìn lượng gió...) môi trường sống của chính (sử dụng năng lượng thủy điện chúng ta và thế hệ con cháu có ảnh hưởng xấu đến môi mai sau. trường – địa lí 6, 8) BTVN: 15.2→ 15.5 SBT 7. Kiểm tra đánh giá kết quả học tập Học sinh có thể vận dụng kiến thức để làm các bài tập trắc nghiệm và tự luận liên quan. Học sinh vận dụng kiến thức để giải quyết những tình huống cụ thể thường gặp trong cuộc sống. 8. Các sản phẩm của học sinh - Sơ đồ tư duy về chống ô nhiễm tiếng ồn; sơ đồ tư duy về các cách bảo vệ môi trường. - Mỗi học sinh trồng thêm cây xanh trong nhà mình, mỗi lớp trồng thêm một số chậu cây nhỏ trong lớp học. - Sưu tầm một số tranh ảnh về sản phẩm tái chế (từ chai nhựa, vỏ lon,…)