Tài liệu Giáo án bồi dưỡng học sinh giỏi sinh học 9

.DOC

2148

Gi¸o ¸n båi dìng
CHÖÔNG I: DI TRUYEÀN VAØ BIEÁN DÒ
CHUYEÂN ÑEÀ : LAI MOÄT CAËP TÍNH TRAÏNG
Muïc tieâu
Naém ñöôïc noäi dung thí nghieäm lai moät caäp tính traïng cuûa Meânñen. Neâu ñöôïc caùc
ñieàu kieän nghieïm ñuùng cuûa ñònh luaät
Bieát vaän duïng noäi dung ñònh luaät vaøo giaûi caùc baøi taäp di truyeàn.
Chuaån bò
SGK, SGV sinh hoïc 9¸, oân taäp sinh hoïc 9, phöông phaùp giaûi baøi taäp sinh hoïc 9, ñeå hoïc
toát sinh hoïc 9
Caùc noäi dung cô baûn
I/ MOÄT SOÁ THUAÄT NGÖÕ SINH HOÏC
- Gv cuøng hs oân laïi moät soá thuaät ngöõ sinh hoïc
*Di truyeàn :
* Bieán dò :
* Tính traïng: Laø nhöõng ñaêc ñieåm veà hình thaùi caáu taïo, sinh lí, sinh hoaù cuûa cô theå
( ñaëc ñieåm hoaëc tính chaát bieåu hieän ra beân ngoaøi cuûa caùc caù theå trong loaøi giuùp ta
nhaän bieát söï khaùc bieät giöõa caùc caù theå )
-Ví duï: Thaân cao, quaû luïc...
*Caëp tính traïng töông phaûn
-Laø 2 traïng thaùi (ñoái laäp nhau ) bieåu hieän traùi ngöôïc nhau cuûa cuøng loaïi tính traïng
tính
traïng
Trang 1
Gi¸o ¸n båi dìng
- Ví duï: Trôn ,nhaên
* Nhaân toá di truyeàn : Laø nhaân toá quy ñònh caùc tính traïng cuûa cô theå.( gen )
*Gioáng thuaàn chuûng:
Laø gioáng coù ñaëc tính di truyeàn ñoàng nhaát, caùc theá heä sau gioáng cacù theá heä
tröôùc
*Kieåu hình laø toå hôïp caùc tính traïng cuûa cô theå.
* Tæ leä keåu hình: laø tæ leä caùc kieåu hình khaùc nhau ôû ñôøi con
* Tính traïng troäi: Laø tính traïng bieåu hieän ôû F
1
( P thuaàn chuûng)
*Tính traïng laën: Laø tính traïmg ñeán F
2
môùi ñöôïc bieåu hieän
* Kieåu gen : Laø toå hôïp toaøn boä caùc gen trong teá baøo cuûa cô theå . Kieåu gen quy ñònh
kieåu hình.( thoâng thöôøng khi noùi tôùi kieåu gen laø ngöôøi ta chæ xeùt 1 vaøi gen lieân quan
tôùi kieåu hình caàn nghieân cöùu)
* Tæ leä kieåu geân : laø tæ leä caùc loaïi hôïp töû khaùc nhau
*Theå ñoàng hôïp: Laø kieåu chöùa caëp gen töông öùng gioáng nhau.(aa,bb, AA) ( doøng
thuaàn chuûng )
*. Theå dò hôïp: Laø kieåu gen chöùa caëp gen töông öùng khaùc nhau.(Aa, Bb)
* Ñoàng tính : laø hieän töôïng con lai sinh ra ñoàng nhaát moät loaïi kieåu hình( KG coù theå
khaùc nhau )
* Phaân tính : con lai sinh ra coù caû kieåu hình troäi vaø laën
II.CAÙC THÍ NHIEÄM CUÛA MENDEN
1. Kieán thöùc cô baûn:
Gv höôùng daãn hs oân taäp, heä thoáng kieùn thöùc cô baûn veà:
- Đònh luaät 1 vaø 2 cuûa Men ñen, ñieàu kieän nghieäm ñuùng cuûa ñònh luaät
( ÑK : ÑL1 : P t/c caëp tt ñem lai, moãi gen qui ñònh 1 tt, tt troäi phaûi troäi hoaøn toaøn
Trang 2
Gi¸o ¸n båi dìng
ÑL 2 : nhö ÑL 1, tæ leä caù theå F2 ñuû lôùn )
- Laïi phaân tích
- Hieän töôïng troäi ko hoaøn toaøn
2. Traû lôøi caùc caâu hoùi lí thuyeát veà lai moät caëp tính traïng
Gv höôùng daãn hs traû loøi caùc caâu hoûi SGK vaø saùch tham khaûo
Caâu 1 : Phaùt bieåu noäi dung ñònh luaät 1,2 cuûa men ñen? Ñieàu kieän nghieäm ñuùng cuûa
ñònh luaät ?
Caâu 2 : Lai phaân tích laø gì ? cho VD minh hoaï ?
Trong Dt troäi ko hoaøn toaøn coù caàn duøng lai phaân tích ñeå xaùc ñònh KG cuûa cô theå
mang tính traïng troäi ko ?
Caâu 3 : Phaân bieät: tính traïng troäi vaø tính traïng laën, troäi hoaøn toaøn vaø troäi ko hoaøn
toaøn ?
Tính traïng troäi Tính traïng laën
Laø tính traïng cuûa moät beân boá hoaëc meï
bieåu hieän kieåu hình ôû F1
Do gen troäi qui ñònh , bieåu hieän ra ngoaøi
caû ôû theå ñoàng hôïp vaø dò hôïp
Ko theå bieát ñöôïc ngay kieåu gen cuûa cô
theå mang tính traïng troäi
Laø tính traïng cuûa moät beân boá hoaëc
meï ko ñöôïc bieåu hieän kieåu hình ôû F1
Do gen laën qui ñònh , bieåu hieän ra
ngoaøi chæ ôû theå ñoàng hôïp laën
Coù theå bieát ñöôïc ngay kieåu gen cuûa cô
theå mang tính traïng troäi ( ñoàng hôïp
laën )
Caâu 4 ; Trong lai moät caëp tính traïng coù nhöõng pheùp lai naøo cho keát quaû ñoàng
tính ? pheùp lai naøo cho keát quaû phaân tính ?
TL :
Con lai ñoàng tính coù theå: - ñoàng tính troäi
- ñoàng tính laën
Trang 3
Gi¸o ¸n båi dìng
Ñeå F1 ñoàng tính troäi Chæ caàn 1 beân boá hoaëc men coù KG ñoàng hôïp troäi ( t/c )
P: AA x AA
P: AA x Aa
P: AA x aa
Ñeå F1 ñoàng tình traïng laën: caû boá vaø meï coù KG ñoàng hôïp laën
3.Traû lôøi caùc caâu hoûi traéc nghieäm
C©u 1:
PhÐp lai nµo sau ®©y cho biÕt kÕt qu¶ ë con lai kh«ng ®ång tÝnh lµ:
A. P: BB x bb B. P:BB x BB C. P: Bb x bb D. P: bb x bb
C©u 2:
PhÐp lai díi ®©y t¹o ra ë con lai F
1
cã hai kiÓu h×nh nÕu tÝnh tréi hoµn toµn lµ:
A. P: AA x AA B. P: aa x aa C. P: AA x Aa D. P: Aa x aa
C©u 3:
PhÐp lai díi ®©y t¹o ra con lai F
1
cã nhiÒu kiÓu gen nhÊt lµ:
A. P: aa x aa B. P: Aa x aa C. P: AA x Aa D. P: Aa x Aa
C©u 4:
KiÓu gen nµo sau ®©y biÓu hiÖn kiÓu h×nh tréi trong trêng hîp tÝnh tréi hoµn toµn lµ:
A. AA vµ aa B. Aa vµ aa C. AA vµ Aa D. AA, Aa vµ aa
C©u 5:
Trong trêng hîp tÝnh tréi kh«ng hoµn toµn, kiÓu gen díi ®©y sÏ biÓu hiÖn kiÓu h×nh trung
gian lµ:
A. Aa B. Aa vµ aa C. AA vµ Aa D. AA, Aa vµ aa
C©u 6:
PhÐp lai díi ®©y ®îc coi lµ lai ph©n tÝch:
A. P: AA x AA B. P: Aa x Aa C. P: AA x Aa D. P: Aa x aa
C©u 7:
KiÓu gen díi ®©y t¹o ra mét lo¹i giao tö lµ:
A. AA vµ aa B. Aa vµ aa C. AA vµ Aa D. AA, Aa vµ aa
C©u 8:
KiÓu gen díi ®©y ®îc xem lµ thuÇn chñng:
A. AA vµ aa B. Aa C. AA vµ Aa D. AA, Aa vµ aa
C©u 9:
NÕu cho lai ph©n tÝch c¬ thÓ mang tÝnh tréi thuÇn chñng th× kÕt qu¶ vÒ kiÓu h×nh ë con lai
ph©n tÝch lµ:
Trang 4
Gi¸o ¸n båi dìng
A. ChØ cã 1 kiÓu h×nh B. Cã 2 kiÓu h×nh
C. Cã 3 kiÓu h×nh D. Cã 4 kiÓu h×nh
C©u 10:
NÕu tÝnh tréi hoµn toµn th× c¬ thÓ mang tÝnh tréi kh«ng thuÇn chñng lai ph©n tÝch cho kÕt
qu¶ kiÓu h×nh ë con lai lµ:
A. §ång tÝnh trung gian B. §ång tÝnh tréi
C. 1 tréi : 1 trung gian D.1 tréi : 1 lÆn
C©u 11:
C¸c qui luËt di truyÒn cña Men®en ®îc ph¸t hiÖn trªn c¬ së c¸c thÝ nghiÖm mµ «ng ®·
tiÕn hµnh ë:
A. C©y ®Ëu Hµ lan B. C©y ®Ëu Hµ Lan vµ nhiÒu loµi kh¸c
C. Ruåi giÊm D.Trªn nhªï loµi c«n trïng
C©u 12:
§Æc ®iÓm cña ®Ëu Hµ Lan t¹o thuËn lîi cho viÖc nghiªn cøu cña Men®en lµ:
A. Sinh s¶n vµ ph¸t triÓn m¹nh B. Tèc ®é sinh trëng nhanh
C. Cã hoa lìng tÝnh, tù thô phÊn cao D. Cã hoa ®¬n tÝnh
C©u 13:
Hai tr¹ng th¸i kh¸c nhau cña cïng lo¹i tÝnh tr¹ng cã biÓu hiÖn tr¸i ngîc nhau, ®îc gäi lµ:
A. CÆp gen t¬ng ph¶n B. CÆp bè mÑ thuÇn chñng t¬ng ph¶n
C. Hai cÆp tÝnh tr¹ng t¬ng ph¶n D. CÆp tÝnh tr¹ng t¬ng ph¶n
C©u 14:
Yªu cÇu b¾t buéc ®èi víi mçi thÝ nghiÖm cña Men®en lµ:
A. Con lai ph¶i lu«n cã hiªn tîng ®ång tÝnh
B. Con lai ph¶i thuÇn chñng vÒ c¸c cÆp tÝnh tr¹ng ®îc nghiªn cøu
C. Bè mÑ ph¶i thuÇn chñng vÒ c¸c cÆp tÝnh tr¹ng ®îc nghiªn cøu
D. C¬ thÓ ®îc chän lai ®Òu mang c¸c tÝnh tréi
C©u 15:
§Æc ®iÓm cña cña gièng thuÇn chñng lµ:
A. Cã kh¶ n¨ng sinh s¶n m¹nh
B. C¸c ®Æc tÝnh di truyÒn ®ång nhÊt vµ cho c¸c thÕ hÖ sau gièng víi nã
C. DÒ gieo trång
D. Nhanh t¹o ra kÕt qu¶ trong thÝ nghiÖm
C©u 16:
Trªn c¬ së phÐp lai mét cÆp tÝnh tr¹ng,Men®en ®· ph¸t hiÖn ra:
A. Qui luËt ®ång tÝnh
B. Qui luËt ph©n li
C. Qui luËt ®ång tÝnh vµ Qui luËt ph©n li
Trang 5

Tài liệu liên quan

Tài liệu vừa đăng

Tài liệu xem nhiều nhất