Tài liệu Giáo án liên môn tích hợp toán 7 bài các bài toán áp dụng tính chất dãy tỉ số bằng nhau”

PHIẾU THÔNG TIN CÁ NHÂN - Sở giáo dục đào tạo thành phố Hà Nội. - Phòng giáo dục và đào tạo Phú Xuyên. - Trường THCS Vân Từ. Địa chỉ: Vân Từ - Phú Xuyên - Thành phố Hà Nội Email: [email protected] - Thông tin về nhóm giáo viên: Họ và tên: Ngô Việt Thành Ngày sinh: 28/12/1975 ĐT: 01694352395 Môn: Toán Họ và tên: Hoàng Thu Hương Ngày sinh: 1974 ĐT: 0969210758 Môn: Toán PHIẾU MÔ TẢ HỒ SƠ DẠY HỌC DỰ THI CỦA GIÁO VIÊN 1.Tên hồ sơ dạy học 1 Dạy học theo chủ đề tích hợp liên môn Môn: Toán 7 “ CÁC BÀI TOÁN ÁP DỤNG TÍNH CHẤT DÃY TỈ SỐ BẰNG NHAU” I. Mục tiêu: 1. Kiến thức: - HS nắm được các dạng toán cơ bản áp dụng tính chất dãy tỉ số bằng nhau. - Biết dùng kiến thức các môn: Hình , Lý , Sinh , Địa lý , Lịch sử, Tin, hiểu biết xã hội vào giải toán. 2. Kỹ năng: - Biết vận dụng kiến thức liên môn để giải các bài toán áp dụng tính chất dãy tỉ số bằng nhau. - Trình bày tốt các dạng bài tập áp dụng tính chất dãy tỉ số bằng nhau. - Biết vận dụng linh hoạt và sáng tạo để giải các bài toán có tính thực tiễn và hiểu biết về tự nhiên xã hội trong giai đoạn hiện nay. 3. Thái độ: - Giáo dục ý thức tự giác học tập và lòng say mê môn học. - Có niềm tự hào về lịch sử quê hương, có tình yêu quê hương, biết giữ gìn, bảo vệ các di tích lịch sử. - Có ý thức bảo vệ môi trường, hiểu được tác hại của sự biến đổi khí hậu trên toàn cầu. - Có ý thức tốt khi tham gia giao thông. 2 II. Chuẩn bị: 1. Giáo viên: - Bài soạn. Máy chiếu, máy tính, bảng phụ, phiếu học tập. - Sưu tầm nội dung các bài toán sử dụng kiến thức liên môn và hiếu biết xã hội. - Tìm hiểu về thực trạng xã hội hiện nay trên các lĩnh vực: Vật lý, sinh học, địa lý, lịch sử, thiên nhiên môi trường, giao thông,… - Các hình ảnh minh họa các nội dung trên. 2. Học sinh: - Kiến thức liên quan đến các bài toán áp dụng tính chất dãy tỉ số bằng nhau. - Tìm hiểu trên các phương tiện thông tin xã hội hiện nay, những vấn đề thời sự nóng bỏng trong cả nước và trên toàn cầu. - Bút dạ viết bảng, chia nhóm học tập. II. Tiến trình bài dạy: 1. Ổn định: 2. Kiểm tra: Giáo viên cho học sinh tham gia trò chơi khởi động: Đây là di tích lịch sử nào? Chia lớp thành 4 nhóm để tham gia. Luật chơi: Mỗi nhóm lần lượt chọn câu trả lời tên của di tích bất cứ lúc nào (nếu đúng được 20 điểm) 3 Câu hỏi Đáp án Câu 1: Theo tính chất của dãy tỉ số bằng x y Tìm y biết  4 2 nhau và x - y = 1954 ta có : x y x  y 1954     977 4 2 42 2 Suy ra y = 1954 Câu 2 : Nếu x tỉ lệ thuận với y theo hệ số tỉ lệ 1 56 Nếu x tỉ lệ thuận với y theo hệ số tỉ lệ thì y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ nào ? 1 56 thì y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ 56. x : y  24 : 7 x y x  y 34     2 24 7 24  7 17  x  48; y  14 Câu 3: Biết x : y = 24 : 7 và x - y = 34. Tính x + y ? Vậy x + y = 48 + 14 = 62 Câu 4: Tìm x biết x  Theo tính chất của dãy tỉ số bằng nhau ta có : y và x + y = 48600 2 x y x  y 48600    16200 2 1 2 3 Vậy x = 16200 4 Hình ảnh hiện ra là di tích lịch sử Điện Biên Phủ. Chiến thắng Điện Biên Phủ là một chiến thắng vĩ đại của quân và dân Việt Nam đối với đội quân viễn chinh Pháp. Chiến thắng này đã làm sáng ngời lịch sử Việt Nam và khiến cho dư luận thế giới phải vô cùng khâm phục. Quần thể di tích lịch sử Điên Biên Phủ tập trung hầu hết ở thành phố Điện Biên. Lịch sử vẫn còn ghi rõ: năm 1954, sau 56 ngày đêm chiến đấu dũng cảm, bộ đội Việt Nam đã bắn rơi và phá hủy 62 máy bay các loại, bắt sống 16.200 quân địch, trong đó có tướng chỉ huy De Castries, đánh bại hoàn toàn kế hoạch Na Va của Pháp và Mỹ, buộc Pháp phải ký hiệp định Genever công nhận quyền độc lập, tự chủ của nước Việt Nam. Quần thể di tích lịch sử Điện Biên Phủ gồm có: Đồi Him Lam, Đồi Độc Lập, Các đồi C, D,E, Đồi A1, Sân bay Mường Thanh, Hầm Sở chỉ huy quân đội Pháp (tướng De Castries), Bảo tàng chiến thắng Điện Biên Phủ, Nghĩa trang đồi A1, Sở chỉ huy chiến dịch của Bộ đội Việt Nam. Đài tưởng niệm chiến thắng Điện Biên Phủ Tất cả những gì có ở đây đều được bảo quản cẩn trọng để thế hệ con cháu người Việt Nam và bạn bè khắp 5 châu tận mắt chứng kiến chiến thắng vẻ vang, oai hùng này. Thông qua bài tập trên giáo viên giáo dục cho học sinh lòng yêu quê hương đất nước, học sinh hiểu thêm về vùng đất quê hương đã được cha ông ta xây dựng từ bao đời nay. Từ đó có ý thức giữ gìn, bảo vệ và giới thiệu cho bạn bè gần xa biết được di tích lịch sử của quê hương. 3. Bài mới: 5 Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh. Hoạt động 1: ( Hoạt động nhóm) Bài 1: HS Đọc và tìm hiểu đề bài. Nếu trong một ngày thời gian nắng là 11 giờ thì 1m2 lá cây xanh khi quang hợp sẽ cần một lượng khí cacbonic và nhả ra môi trường một lượng khí oxi tỉ lệ với 11 và 8. Tính lượng khí cacbonic và lượng khí oxi mà 1m 2 lá cây xanh đã thu vào và nhả ra biết rằng lượng khí cacbonic cần cho sự quang hợp nhiều hơn lượng khí oxi nhả ra môi trường là 6 gam. HS Tính lượng khí cacbonic và - GV Bài toán yêu cầu tìm gì? lượng khí oxi mà 1m2 lá cây xanh đã thu vào và nhả ra - GV: Nếu gọi lượng khí cacbonic và 2 lượng khí oxi mà 1m lá cây xanh đã thu vào và nhả ra khi quang hợp (với ĐK như đề bài cho) lần lượt là x gam và y gam thì theo đề ra ta có điều gì ? HS : Ta có x y  và x - y = 6 11 8 - HS thảo luận theo nhóm và kết quả của nhóm vào phiếu học tập - Cử đại diện của nhóm nộp kết Hãy Sắp xếp lại các bước để được lời giải đúng ? quả cho GV - HS trao đối nhận xét kết quả của nhóm khác. (1) Theo tính chất của dãy tỉ số bằng nhau ta 6 có: x y x y 6    2 11 8 11  8 3 HS xắp xếp các bước: Suy ra x = 22 ; y = 16 (2) Theo đề bài ta có (4)  (2)  (1)  (3) x y  và x – y = 6 11 8 Giải: (3) Vậy trong một ngày mà thời gian nắng là Gọi lượng khí cacbonic và lượng 11giờ thì 1m2 lá cây xanh khi quang hợp sẽ khí oxi mà 1m2 lá cây xanh đã thu cần 22 gam khí cácbonic và nhả ra môi vào và nhả ra khi quang hợp(với trường 16 gam khí oxi ĐK như đề bài cho) lần lượt là x (4) Gọi lượng khí cacbonic và lượng khí oxi mà 1m2 lá cây xanh đã thu vào và nhả ra khi gam và y gam Theo đề bài ta có: quang hợp (với ĐK như đề bài cho) lần lượt và x – y = 6 là x gam và y gam - Kết luận các tình huống của HS khi nhận xét về cách giải bài tập 1, cho điểm và khen thưởng nhóm có kết quả nhanh và chính xác nhất - GV: Em hãy nêu vai trò của cây xanh đối với hoạt động của con người x y  11 8 Theo tính chất của dãy tỉ số bằng nhau ta có: x y  11 8 x y 6 = 11  8  3  2 Suy ra x = 22; y = 16 Vậy trong một ngày mà thời gian nắng là 11giờ thì 1m2 lá cây xanh khi quang hợp sẽ cần 22 gam -GV liên hệ: khí cácbonic và nhả ra môi trường Khi học môn Sinh học 6 các em đã 16 gam khí oxi biết trong quá trình quang hợp thì cây xanh hấp thụ khí cacbonic và nhả ra khí oxi. Hoạt động sống của con người, động vật và sự đốt cháy nhiên liệu lại hấp thụ khí oxi và thải ra 7 khí cacbonic vì vậy con người không thể tồn tại nếu thiếu cây xanh. Hoạt động 2: ( Làm việc cá nhân) - GV : Yêu cầu HS quan sát trên màn HS lên bảng trình bày hình, đọc đề bài . Bài 2: Diện tích rừng trên thế giới bị chặt phá vào các năm 2002, 2007 và 2012 lần lượt tỉ lệ với 8, 9, 10. Tính diện tích rừng bị chặt phá vào các năm đó biết rằng tổng của diện tích rừng bị chặt phá năm 2002 và diện tích rừng bị chặt phá năm 2007 lớn hơn năm 2012 là 9,1 triệu ha. Giải: - Gọi 1 học sinh lên trình bày lời giải, mỗi bàn lấy 2 em làm vào phiếu để nộp, các học sinh khác làm vào vở. Gọi diện tích rừng trên thế giới bị chặt phá vào các năm 2002, 2007 và 2012 lần lượt là x, y, z (triệu ha) Theo đề bài ta có: Thời gian 5 phút x y z   8 9 10 và x + z - y = 9,1 Theo tính chất của dãy tỉ số bằng nhau ta có: x y z   8 9 10 - GV : Cho học sinh nhận xét,  8 x  z  y 9,1   1,3 8  10  9 7 Suy ra x = 10,4 ; y = 11,7 ; z = 13 Vậy diện tích rừng trên thế giới bị chặt phá vào các năm 2002, - GV : nhận xét chữa bài cho điểm 2007, 2012 lần lượt là 10,4 triệu ha, 11,7 triệu ha và 13 triệu ha. HS: - GV : Em có nhận xét gì về tình hình Tình hình chặt phá rừng ngày chặt phá rừng trong những năm gần đây? càng tăng. Hậu quả của chặt phá Hậu quả của chặt phá rừng bừa bãi là gì? rừng gây ra hạn hán và lũ lụt -GV liên hệ: Như chúng ta đã biết rừng che phủ 1/3 diện tích lục địa giúp cản bớt sức nước chảy do mưa lớn gây ra nên có vai trò quan trọng trong việc chống sói mòn, sụt lở đất, cũng như giữ được nguồn nước ngầm, tránh hạn hán. Hiện nay trên thế giới mỗi năm có khoảng 13 triệu ha rừng bị tàn phá, khi đó người ta ước tính rằng sẽ có khoảng 0,7 tỉ tấn khí cacbonic không bị tiêu hủy. Ngày nay với sự phát triển mạnh mẽ của các ngành công nghiệp,tăng dân số, … lượng khí thải, chất thải ra môi trường ngày càng tăng vọt gây hiệu ứng nhà kính, ô nhiễm môi trường và biến đổi khí hậu nghiêm trọng, nếu như trước kia các cơn bão chỉ thường cao nhất ở cấp 11, 12 giật trên cấp 12 thì nay nó đã trở thành những siêu bão cấp 14, 15 giật trên cấp 15 9 với sự tàn phá khốc liệt về cả con người và tài sản chẳng hạn như cơn bão Haiyan…. Do đó việc bảo vệ rừng là vô cùng cần thiết với tất cả chúng ta. Rừng còn là nơi trú ngụ của biết bao nhiêu loài động vật tạo nên một hệ sinh thái đồng thời cung cấp cho con người nguồn tài nguyên quý giá do đó việc trồng và bảo vệ rừng là vô cùng quan trọng. Chính vì vậy mà tất cả chúng ta đều phải có trách nhiệm bảo vệ rừng, chống biến đổi khí hậu. Theo tính toán của các chuyên gia nếu giảm được 50% diện tích rừng bị mất vào năm 2030 thì rừng có thể hỗ trợ giữ cho nhiệt độ trái đất tăng không quá 20C. Hoạt động 3: (Hoạt động nhóm). Bài 3: Tính các góc của tam giác ABC biết rằng 3 lần góc A bằng 3 2 góc B và bằng nửa góc C -GV: cho học sinh tìm hiểu đề bài. -GV: cho thảo luận theo nhóm và điền vào phiếu : - HS làm việc theo nhóm, ghi kết quả của nhóm vào phiếu nhóm Hãy điền vào phiếu để được lời giải Giải: hoàn chỉnh ? Gọi số đo các góc A, B, C của tam giác 10 Gọi số đo các góc A, B, C của tam giác ABC lần lượt là x, y, ABC lần lượt là x, y, z z Theo đề bài ta có: 3x = 3 2 Nhân mỗi tỉ số trên với 1 ta 3 Theo đề bài ta có: 3x = ….y = ...z -Nhân mỗi tỉ số trên với .....ta được : được : ………… hay ……… hay y= 1 2 z 3x 3 y z   1.3 2.3 2.3 x y z   1 2 6 Vì tổng số đo các góc trong -Vì tổng số đo các góc trong một tam giác bằng …… nên x + y + z = ….. một tam giác bằng 1800 nên x + y + z = 1800 Theo tính chất của dãy tỉ số -Theo tính chất của dãy tỉ số bằng nhau ta có: bằng nhau ta có: x y z x  y  z .....   ......    1 2 6 1  2  6 .... x y z   1 2 6 x  y  z 1800    200 1 2  6 9 Suy ra :………………… -Vậy số đo các góc A, B, C của tam giác Suy ra x = 200 ; y = 400 ; z = 1200 ABC lần lượt là ……………… Vậy số đo các góc A, B, C của -GV : Cho học sinh trao đổi phiếu giữa các nhóm, cho đáp án hoc sinh chấm chéo tam giác ABC lần lượt là 200 ; 400 ; 1200 lẫn nhau -GV: Nhận xét bài làm của các nhóm -GV: nhắc lại điểm lưu ý khi giải bài toán cách biến đổi để áp dụng được tính chất dãy tỉ số bằng nhau (khử hệ số 3 ở các tử) 11 HS Chấm chéo nhóm -GV: Trong bài toán trên em đã sử dụng những kiến thức nào ? HS Tính chất tổng ba góc của tam - GV liên hệ: giác; Tính chất dãy tỉ số bằng nhau Như vậy hai môn Hình học và Đại số có quan hệ rất chặt chẽ vì vậy để học tôt môn các em cần học tốt cả hai môn Hình học và Đại số. Hoạt động 4: (Hoạt động cá nhân) Bài 4: Số vụ tai nạn giao thông ở nước ta vào năm 2000 và năm 2008 tỉ lệ với 1và 2 của năm 2008 và năm 2012 tỉ lệ với 4 và 5. Tính số vụ tai nạn giao thông đã xảy ra vào năm Giải: 2012 biết rằng tổng số vụ tai nạn của ba năm đó là 23100 vụ. Gọi số vụ tai nạn giao thông ở nước ta vào năm 2000, 2008, -GV: Cho hoc sinh tìm hiểu đề bài 2012 lần lượt là x, y, z -Gọi 1 học sinh lên trình bày lời giải, Theo đề bài ta có: mỗi bàn lấy 2 em làm vào phiếu để nộp, các x y  1 2 học sinh khác làm vào vở. , y z  4 5 và x + y + z = 23100 Thời gian 5 phút - Nhận xét và cho điểm học sinh. Từ x y x y    1 2 2 4 y z  4 5 suy ra kết hợp với x y z   2 4 5 Theo tính chất của dãy tỉ số bằng nhau ta có: 12 -GV: nhắc lại điểm lưu ý khi giải bài toán cách biến đổi để áp dụng được tính chất dãy x y z x  y  z 23100      2100 2 4 5 245 11 Suy ra z = 2100.5 = 10500 tỉ số bằng nhau. Vậy số vụ tai nạn giao thông xảy ra vào năm 2012 là 10500 vụ. -Em có nhận xét gì về tỉ lệ số vụ tại nạn giao thông ở Việt Nam những năm gần đây? -GV liên hệ: Như vậy nhũng năm gần đây tỉ lệ những vụ tai nạn giao thông ở Việt Nam ngày càng tăng, năm 2012 có khoảng 10500 vụ tức là bình quân mỗi ngày xảy ra khoảng 30 vụ tai nạn. Có rất nhiều nguyên nhân gây tai nạn giao thông như: do cơ sở hạ tầng, do chất lượng phương tiện tham gia giao thông, do sự thiếu hiểu biết và ý thức của người tham gia giao thông... - GV: cho học sinh quan sát một số hình ảnh vi phạm giao thông của các bạn học sinh. 4. Củng cố: 13 Hoạt động 5: ( Hoạt động củng cố bài học) Em đã học những gì trong bài học hôm nay? 5. Hướng dẫn về nhà: Hoạt động 6: ( Hướng dẫn học ở nhà) Bài 5: Cho tam giác ABC có góc ngoài của tam giác tại các đỉnh A, B, C tỉ lệ với 4, 5, 6. Các góc trong tương ứng tỉ lệ với các số nào ? HD : Gọi số đo các góc trong tại các đỉnh A, B, C của tam giác ABC lần lượt là x, y, z và số đo các góc ngoài tương ứng là x1, y1, z1. Ta có x + x1 = 1800 ; y + y1 = 1800 ; z + z1 = 1800 Suy ra x + x1 + y + y1 + z + z1 = 5400 Mà x + y + z = 1800 Nên x1 + y1 + z1 = 3600 Lại có : x1 y1 z1   4 5 6 Bài 6: Hai thanh nhôm và sắt có thể tích bằng nhau. Hỏi thanh nào có nặng hơn và nặng hơn bao nhiêu lần ? HD : Gọi khối lượng của hai thanh nhôm và sắt lần lượt là m1 và m2 (g) Khối lượng riêng tương ứng của chúng là D1 =2,7g/cm3 và D2 =7,8g/cm3 (g/cm3) Vì m = V . D và V là hằng số (có thể tích bằng nhau), nên m và D là hai đại lượng tỉ lệ thuận. 14