Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm phần mềm trong các doa...

Tài liệu Hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm phần mềm trong các doanh nghiệp sản xuất phần mềm ở việt nam hiện nay

.PDF
274
1115
79

Mô tả:

LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan bản luận án là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận án là trung thực và có nguồn gốc rõ ràng. TÁC GIẢ LUẬN ÁN Nguyễn Thị Diệu Thu MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN MỤC LỤC DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU MỞ ĐẦU CHƢƠNG 1: LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TRONG CÁC DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT………………………………………………………………………... 1 1.1 KHÁI NIỆM, BẢN CHẤT CỦA CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ GIÁ THÀNH SẢN PHẨM…………………………………………………… 1 1.1.1 Khái niệm và bản chất chi phí sản xuất……………………………….. 1 1.1.1 Khái niệm và bản chất của giá thành sản phẩm…..…………………… 6 1.2 PHÂN LOẠI CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ GIÁ THÀNH SẢN PHẨM... 11 1.2.1 Phân loại chi phí sản xuất…………………………….………............ 11 1.2.2 Phân loại giá thành sản phẩm…………………………………............ 22 1.3 XÁC ĐỊNH GIÁ PHÍ CHO ĐỐI TƢỢNG CHỊU PHÍ 27 1.3.1 Xác định đối tƣợng chịu chi phí………………………………............. 27 1.3.2 Phƣơng pháp tập hợp chi phí………………………………………….. 30 1.3.3 Phƣơng pháp xác định giá phí cho đối tƣợng chịu chi phí……………. 31 1.4 KẾ TOÁN THU THẬP, HỆ THỐNG HÓA, CUNG CẤP THÔNG TIN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ GIÁ THÀNH SẢN PHẨM……………. 49 1.4.1 Thu thập thông tin chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm thông qua chứng từ kế toán……………………………………………………………… 49 1.4.2 Xử lý, hệ thống hóa thông tin chi phí sản xuất, giá thành sản phẩm thông qua tài khoản và sổ kế toán……………………………………………. 51 1.4.3 Cung cấp thông tin chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm thông qua hệ thống báo cáo tài chính và báo cáo kế toán quản trị……………………… 55 1.5 SỬ DỤNG THÔNG TIN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ GIÁ THÀNH SẢN PHẨM PHỤC VỤ QUẢN TRỊ DOANH NGHIỆP…………………. 58 1.5.1. Sử dụng thông tin chi phí sản xuất, giá thành sản phẩm trên báo cáo giá thành theo công việc và theo quá trình sản xuất……………………... 58 1.5.2. Sử dụng thông tin chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm trên báo cáo sản xuất………................................................................................................. 59 1.5.3. Sử dụng thông tin chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm trên báo cáo kết quả kinh doanh…………………………………………………………… 60 1.6 KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ GIÁ THÀNH SẢN PHẨM Ở MỘT SỐ NƢỚC TRÊN THẾ GIỚI VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM CHO VIỆT NAM…………………………………………………………… 61 1.6.1 Kế toán chi phí, giá thành theo hệ thống kế toán Mỹ………………….. 62 1.6.2 Kế toán chi phí, giá thành theo hệ thống kế toán của Cộng Hòa Pháp… 64 1.6.3 Kế toán chi phí, giá thành theo hệ thống kế toán của Nhật…………… 68 1.6.4 Bài học kinh nghiệm kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm cho các doanh nghiệp Việt Nam…………………………………………… Kết luận chương 1………………………………………………………. 69 71 CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ GIÁ THÀNH SẢN PHẨM PHẦN MỀM TRONG CÁC DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT PHẦN MỀM Ở VIỆT NAM HIỆN NAY………… 72 2.1 TỔNG QUAN VỀ CÁC DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT PHẦN MỀM Ở VIỆT NAM……………………………………………………….. 72 2.1.1 Sự hình thành và phát triển của các doanh nghiệp sản xuất phần mềm ở Việt Nam…………………………………………………………………… 72 2.1.2 Đặc điểm tổ chức sản xuất và tổ chức quản lý trong các doanh nghiệp sản xuất phần mềm…………………………………………………………… 76 2.1.3 Đặc điểm của sản phẩm phần mềm ảnh hƣởng đến kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm…………………………………………………... 90 2.2 THỰC TRẠNG KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ GIÁ THÀNH SẢN PHẨM PHẦN MỀM TRONG CÁC DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT PHẦN MỀM Ở VIỆT NAM......................................................... 101 2.2.1 Thực trạng phân loại chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm của các doanh nghiệp sản xuất phần mềm……………………………………………. 103 2.2.2 Thực trạng xác định giá phí cho đối tƣợng chịu chi phí của các doanh nghiệp sản xuất phần mềm…………………………………………………… 106 2.2.3 Thực trạng xử lý, hệ thống hóa và cung cấp thông tin chi phí sản xuất, giá thành sản phẩm của các doanh nghiệp sản xuất phần mềm…………… 125 2.2.4 Thực trạng sử dụng thông tin chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm nhằm phục vụ cho quản trị doanh nghiệp……………………………………. 134 2.3 ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ GIÁ THÀNH SẢN PHẨM PHẦN MỀM TRONG CÁC DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT PHẦN MỀM Ở VIỆT NAM................………….... 136 2.3.1 Đánh giá thực trạng phân loại chi phí sản xuất, giá thành sản phẩm...… 137 2.3.2 Đánh giá thực trạng xác định giá phí cho đối tƣợng chịu chi phí …...… 137 2.3.3 Đánh giá thực trạng xử lý, hệ thống hóa và cung cấp thông tin chi phí sản xuất, giá thành sản phẩm……………………………………………...…. 142 2.3.4 Đánh giá thực trạng sử dụng thông tin chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm nhằm phục vụ cho quản trị doanh nghiệp…………………………… 143 Kết luận chương 2……………………………………………………….. 145 CHƢƠNG 3: HOÀN THIỆN KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ GIÁ THÀNH SẢN PHẨM PHẦN MỀM TRONG CÁC DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT PHẦN MỀM Ở VIỆT NAM HIỆN NAY…………………… 146 3.1 ĐỊNH HƢỚNG PHÁT TRIỂN NGÀNH SẢN XUẤT PHẦN MỀM CỦA NƢỚC TA TRONG NHỮNG NĂM TỚI…………………………….. 146 3.2 YÊU CẦU CƠ BẢN CỦA VIỆC HOÀN THIỆN KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ GIÁ THÀNH SẢN PHẨM PHẦN MỀM TRONG CÁC DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT PHẦN MỀM……………………………… 150 3.3 GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ GIÁ THÀNH SẢN PHẨM PHẦN MỀM TRONG CÁC DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT PHẦN MỀM………………………………………………... 154 3.3.1 Hoàn thiện phân loại chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm………… 154 3.3.2 Hoàn thiện xác định giá phí cho đối tƣợng chịu chi phí……………… 160 3.3.3 Hoàn thiện việc xử lý, hệ thống hóa và cung cấp thông tin chi phí sản xuất, giá thành sản phẩm……………………………………………………... 181 3.3.4 Hoàn thiện sử dụng thông tin chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm nhằm phục vụ cho quản trị doanh nghiệp………………………………… 193 3.4 ĐIỀU KIỆN ĐỂ THỰC HIỆN CÁC GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN……… 193 3.4.1 Về phía Nhà nƣớc và các cơ quan chức năng………………………….. 193 3.4.2 Đối với các doanh nghiệp sản xuất phần mềm………………........... 194 Kết luận chương 3…………………………………………………………… 196 KẾT LUẬN………………………………………………………………….. 197 DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU CỦA TÁC GIẢ DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT KÝ HIỆU VIẾT TẮT TÊN VIẾT ĐẦY ĐỦ CPSX TSCĐ SXKD CPNVLTT CPNCTT CPSXC BHXH BHYT BHTN KPCĐ SX DN KDDD SP BP ĐP NC TK CNTT BCĐKT QLDN KTTC KTQT Chi phí sản xuất Tài sản cố đinh Sản xuất kinh doanh Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp Chi phí nhân công trực tiếp Chi phí sản xuất chung Bảo hiểm xã hội Bảo hiểm y tế Bảo hiểm thất nghiệp Kinh phí công đoàn Sản xuất Doanh nghiệp Kinh doanh dở dang Sản phẩm Biến phí Định phí Nhân công Tài khoản Công nghệ thông tin Bảng cân đối kế toán Quản lý doanh nghiệp Kế toán tài chính Kế toán quản trị DANH MỤC SƠ ĐỒ Sơ đồ 1.1: Quá trình sản xuất sản phẩm hàng hóa………………………. 5 Sơ đồ 1.2: Mô hình xác định giá thành sản phẩm theo biến phí……….. 26 Sơ đồ 1.3: Mô hình xác định giá thành sản phẩm có phẩn bổ hợp lý chi phí cố định…………………………………………………… 27 Sơ đồ 1.4: Phân tích chênh lệch chi phí…………………………………. 39 Sơ đồ 1.5: Chi phí mục tiêu và quản trị chi phí sản xuất theo triết lý quản lý Kaizen………………………………………………… Sơ đồ 2.1: Quy trình sản xuất phần mềm………………………………. 47 80 Sơ đồ 2.2: Mô hình tổ chức quản lý trong các doanh nghiệp sản xuất phần mềm……………………………………………………. 85 Sơ đồ 2.3: Sơ đồ tổ chức bộ máy kế toán ………………………………. 89 Sơ đồ 3.1 Sơ đồ xác định giá phí cho đối tƣợng chịu phí trong các doanh nghiệp sản xuất phần mềm…………………………… 172 DANH MỤC ĐỒ THỊ Đồ thị 1.1: Chi phí biến đổi…………………………………………….. 19 Đồ thị 1.1: Chi phí cố định…………………………………………… 20 DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 2.1: Tập hợp chi phí giai đoạn nghiên cứu và triển khai phần mềm………………………………………………………….. Bảng 2.2: Những phần mềm đã đăng ký bản quyền với cục sở hữu trí tuệ………………………………………………………….. Bảng 2.3: 114 116 Những phần mềm đã hoàn thiện nhƣng chƣa đăng ký bản quyền với cục sở hữu trí tuệ…………………………………. 116 Bảng 2.4: Bảng tổng hợp phân bổ chi phí phần mềm nền tảng………… 118 Bảng 2.5: Hệ thống chứng từ kế toán phục vụ kế toán chi phí và giá thành…………………………………………………………. 126 Bảng 2.6: Chi tiết TK 154 – Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang…… 131 Bảng 2.7: Trích số liệu bảng cân đối số phát sinh……………………… 132 Bảng 2.8: Chi tiết TK 632 – Giá vốn hàng bán………………………… 132 Bảng 3.1: Bảng phân bổ tiền lƣơng sản xuất………………………….. 165 Bảng 3.2: Mã hóa các tài khoản phản ánh chi phí và giá thành……… 188 Bảng 3.3: Báo cáo quản trị chi phí sản xuất theo từng phòng kỹ thuật… 190 Bảng 3.4: Báo cáo quản trị chi phí sản xuất theo từng sản phẩm phần Bảng 3.5: mềm hoặc dự án phần mềm………………………………… 191 Báo cáo quản trị giá thành sản xuất sản phẩm……………. 192 MỞ ĐẦU 1.TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI Từ đầu những năm 2000 tới nay, Việt Nam đã nỗ lực đẩy mạnh việc xây dựng nền công nghiệp công nghệ thông tin và phát triển thị trƣờng CNTT, trong đó có thị trƣờng phần mềm. Nhiều chính sách và biện pháp nhằm khuyến khích sự phát triển các doanh nghiệp phần mềm đã đƣợc chính phủ ban hành nhƣ miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong bốn năm đầu thành lập, nâng cao mức chịu thuế thu nhập cá nhân của những ngƣời làm phần mềm, miễn thuế giá trị gia tăng cho sản phẩm phần mềm. Trong bối cảnh đó, nhiều doanh nghiệp phần mềm đã nhanh chóng đƣợc thành lập, trong đó có khoảng 50% là các đơn vị phần mềm mới thành lập trong khoảng 2 - 3 năm trở lại đây. Điều này chứng tỏ thị trƣờng phần mềm phát triển tốt, các chính sách và biện pháp của nhà nƣớc đã phát huy hiệu lực. Tuy nhiên, dù cho doanh nghiệp phần mềm đƣợc hƣởng những điều kiện thuận lợi từ chính sách nâng đỡ của Nhà nƣớc; nhƣng họ vẫn gặp nhiều khó khăn trong việc tiêu thụ sản phẩm. Ngoài nạn sao chép bất hợp pháp các phần mềm, bản quyền phần mềm bị vi phạm nặng nề gây tổn hại không nhỏ cho nhà sản xuất, còn có tình trạng các sản phẩm không đƣợc bán đúng với giá trị , gây nên hậu quả là nhà sản xuất không thể tái đầu tƣ cho sản phẩm. Nhiều doanh nghiệp đã không thể tồn tại ngay trong những năm đầu thành lập hoặc phải mở thêm các hoạt động khác nhƣ các dịch vụ cài đặt phần mềm, thiết kế đồ họa , đào tạo, kinh doanh, sửa chữa máy tính, tƣ vấn công nghệ, lắp đặt,….. để tạo thêm doanh thu. Có thể nói rằng về môi trƣờng pháp lý, về mặt khoa học công nghệ của ngành công nghiệp non trẻ này đã có những phát triển đáng kể song về mặt kinh tế chƣa có một sự quan tâm thích đáng. Việc không có một phƣơng pháp chuẩn và hợp lý để xác định chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm phần mềm không những tạo sự khó khăn cho việc quản lý điều hành dự án phần mềm trong doanh nghiệp mà cả trong các dự án của chính phủ, điều này đã tạo nên một hậu quả là chính phủ đƣa ra giá gọi thầu tùy tiện. Hơn nữa, cho đến nay chƣa có một hệ thống chỉ tiêu hoàn chỉnh để theo dõi sự phát triển của ngành này. Do vậy khó cho việc hoạch định phát triển ngành cũng nhƣ cho việc đánh giá phần đóng góp của ngành công nghiệp sản xuất phần mềm trong nền kinh tế quốc dân. Một trong các chỉ tiêu quan trọng không thể thiếu đƣợc là chỉ tiêu chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm. Hiện chƣa có một phƣơng pháp tính toán, cũng nhƣ hạch toán thống nhất hoàn chỉnh, mỗi cơ sở làm theo kinh nghiệm của mình. Mặt khác, ở nƣớc ta chƣa ban hành một cách đầy đủ các văn bản liên quan đến hoạt động này khiến cho không ít doanh nghiệp lúng túng trong việc hạch toán và ghi nhận chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm phần mềm. Xuất phát từ những vấn đề lý luận và thực tiễn, tác giá đã lựa chọn đề tài “Hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm phần mềm trong các doanh nghiệp sản xuất phẩm mềm ở Việt Nam hiện nay.” 2. TỔNG QUAN CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN 2.1. Các công trình đã nghiên cứu Trong các nghiên cứu trƣớc đây ít nhiều liên quan đến đề tài mà luận án nghiên cứu, tác giả có thể tổng hợp các đề tài đã nghiên cứu theo 3 nhóm sau đây: Thứ nhất, các nghiên cứu khoa học có liên quan về hạch toán kế toán, kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm trong các ngành nghề hay loại hình doanh nghiệp - Luận án “ Hoàn thiện công tác hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm may mặc sẵn trong điều kiện hiện nay” của tác giả Hoàng Đức Long (năm 2000). Đây là một đề tài liên quan tới ngành sản xuất may mặc sẵn. Trong luận án này,tác giả đã trình bày thực trạng của ngành may mặc và đƣa ra giải pháp hoàn thiện công tác hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm may mặc sẵn. Tuy nhiên, sau 15 năm nền kinh tế nƣớc ta đã có sự thay đổi đáng kể, theo đó kế toán doanh nghiệp cũng có sự phát triển khá nhanh, từng bƣớc hội nhập với kế toán thế giới, thì vấn đề nghiên cứu chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm trên cả góc độ kế toán tài chính và kế toán quản trị cần phải đề cập nghiên cứu. - Luận án “Hoàn thiện công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xi măng trong các doanh nghiệp nhà nước” của tác giả Lưu Đức Tuyên (năm 2002). Trong luận án tác giả đã hệ thống hóa đƣợc những vấn đề lý luận cơ bản về kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm trong các doanh nghiệp sản xuất. Luận án đã nghiên cứu thực trạng và phân tích từng nội dung công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm trong các doanh nghiệp sản xuất xi măng. Luận án đã đề xuất những biện pháp hoàn thiện công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xi măng trong các doanh nghiệp nhà nƣớc. Luận án đã có những đóng góp đáng kể về cả lý luận và thực tiễn đối với kế toán chi phí sản xuất nói chung và đặc thù ngành sản xuất xi măng nói riêng. Tuy nhiên, luận án mới chỉ đƣa ra những giải pháp mang tính chung về kế toán tài chính do các doanh nghiệp sản xuất và đặc biệt là doanh nghiệp sản xuất xi măng của nhà nƣớc chứ chƣa đề cập đến kế toán quản trị. - Luận án “Hoàn thiện công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm trong các doanh nghiệp xây dựng dân dụng” của tác giả Lê Thị Diệu Linh (năm 2011). Trong luận án của mình, tác giả đã trìn bày thực tế công tác kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm trong các doanh nghiệp xây dựng dân dụng. Đồng thời, tác giả đã đƣa đƣợc ra những giải pháp hoàn thiện công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm trong các doanh nghiệp xây dựng dân dụng. Đặc biệt tác giả đã làm rõ đƣợc kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm trong trƣờng hợp giao khoán. Tuy nhiên, luận án cũng chỉ dừng lại dƣới góc độ ngành xây dựng dân dụng. Thứ hai, các nghiên cứu khoa học về tổ chức kế toán quản trị chi phí, kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm. - Luận án “Tổ chức KTQT và giá thành trong doanh nghiệp sản xuất ở Việt Nam” của tác giả Trần Văn Dung (2002). Trong luận án tác giả đã phân tích hệ thống kế toán chi phí trong các doanh nghiệp thuộc ngành sản xuất công nghiệp, xây dựng, nông nghiệp và đề xuất các giải pháp hoàn thiện kế toán quản trị chi phí và giá thành trong các doanh nghiệp này.Tuy nhiên, do phạm vi nghiên cứu quá rộng nên những đề xuất của tác giả chủ yếu tập trung vào các doanh nghiệp Nhà nƣớc và mang tính hƣớng dẫn, chƣa gắn với ngành sản xuất cụ thể. - Luận án “tổ chức kế toán quản trị chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm trong các doanh nghiệp khai thác than” của tác giả Trần Văn Hợi (năm 2007). Trong luận án, tác giả đã tập trung nghiên cứu và làm rõ thực trạng kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm trong các doanh nghiệp khai thác than. Trên cơ sở nghiên cứu cơ chế, đặc điểm, yêu cầu quản lý của tập đoàn than khoáng sản; đặc điểm đặc thù của ngành than tác giả đã phân tích và chỉ rõ các nhân tố ảnh hƣởng tới kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm; phân tích kế toán quản trị chi phí sản xuất và tính giá thành của các loại hình doanh nghiệp khai thác than; xây dựng mô hình kế toán quản trị; hoàn thiện công tác lập, luân chuyển và lƣu trữ các chứng từ liên quan đến kế toán quản trị chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm; hoàn thiện hệ thống sổ kế toán chi tiết phục vụ cho kế toán quản trị; bổ sung báo cáo về kế toán quản trị; cách phân loại chi phí để thực hiện kế toán quản trị; hoàn chỉnh hệ thống định mức kỹ thuật cho các sản phẩm trong khai thác than. Đặc biệt tác giả còn đề cập đến việc trích lập và sử dụng quỹ môi trƣờng. Tuy nhiên thì đây mới chỉ là góc nhìn về ngành than. - Luận án “ Tổ chức công tác kế toán quản trị chi phí và giá thành dịch vụ vận chuyển hành khách trong các doanh nghiệp taxi” của tác giả Hồ Văn Nhàn (năm 2010). Trong luận án, tác giả đã khái quát đƣợc thực trạng về kế toán quản trị chi phí và giá thành dịch vụ vận chuyển hành khách trong các doanh nghiệp taxi. Hệ thống hóa các vấn đề lý luận và làm rõ các chi phí trong dịch vụ vận chuyển; xác định đối tƣợng chi phí và đối tƣợng giá thành; hoàn thiện công tác kế toán, phƣơng pháp tính giá thành dịch vụ vận chuyển; tổ chức vận dụng hệ thống tài khoản và chế độ sổ sách kế toán trong kế toán quản trị chi phí và giá thành; hoàn thiện cách xây dựng mô hình tổ chức kế toán quản trị chi phí và giá thành đối với dịch vụ vận chuyển; lập dự toán chi phí vận chuyển đặc biệt là chi phí nhiên liệu trực tiếp; hoàn thiện đƣợc công tác phân tích tình hình thực hiện dự toán chi phí và điểm khác biệt so với chi phí giá thành của các ngành khác đó là phƣơng pháp định giá bán dịch vụ taxi dựa vào thông tin kế toán quản trị chi phí giá thành. Tuy nhiên, luận án cũng chỉ đề cập đến ngành dịch vụ vận chuyển hành khách taxi. - Luận án “Hoàn thiện tổ chức kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp trong các doanh nghiệp xây lắp thuộc tập đoàn dầu khí quốc gia Việt Nam” của tác giả Nguyễn Quang Hưng (năm 2013). Luận án đã nghiên cứu hệ thống hóa và làm rõ các vẫn đề liên quan đến tổ chức kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp trong các doanh nghiệp xây lắp thuộc tập đoàn dầu khí quốc gia Việt Nam. Tác giả đã đƣa đƣợc ra các giải pháp nhằm hoàn thiện việc tổ chức kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp trong các doanh nghiệp xây lắp thuộc tập đoàn dầu khí quốc gia Việt Nam. Tuy nhiên, luận án này cũng chỉ đề cập tới sản phẩm xây lắp trong các doanh nghiệp xây lắp thuộc tập đoàn dầu khí quốc gia Việt Nam. Thứ ba, các nghiên cứu khoa học về kế toán quản trị chi phí trong các ngành nghề, loại hình doanh nghiệp. - Luận án “Kế toán quản trị và phân tích chi phí sản xuất trong ngành sản xuất công nghiệp ở Việt Nam” của tác giả Lê Đức Toàn (năm 2002). Luận án đã nghiên cứu lý liận cơ bản về KTQT phân tích chi phí sản xuất. Luận án đã khái quát về KTQT ở các doanh nghiệp công nghiệp, trình bày thực trạng mô hình KTQT ở các doanh nghiệp công nghiệp, trình bày mô hình KTQT ở một số nƣớc phát triển trên thế giới. Từ đó luận án đƣa ra những giải pháp hoàn thiện mô hình KTQT và phân tích chi phí sản xuất ở các doanh nghiệp sản xuất công nghiệp Việt Nam. Tuy nhiên kết quả đạt đƣợc trong luận án cũng chỉ nhằm khái quát chung cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực sản xuất khác nhau là rất rộng nên rất khó vận dụng vào thực tiễn. - Luận án “Hoàn thiện kế toán chi phí với việc tăng cường quản trị chi phí trong các doanh nghiệp chế biến thức ăn chăn nuôi ” của tác giả Trần Thị Dự (năm 2013). Luận án đã hệ thống hóa và phát triển lý luận về kế toán chi phí trong các doanh nghiệp sản xuất. Đồng thời, qua nghiên cứu thực trạng của các doanh nghiệp chế biến thức ăn chăn nuôi, tác giả đã đƣa ra các giải pháp và điều kiện áp dụng kế toán chi phí trong các doanh nghiệp chế biến thức ăn chăn nuôi tại Việt Nam nhằm tăng cƣờng công tác quản trị chi phí trong loại hình doanh nghiệp này. Tuy nhiên, luận án cũng chỉ quan tâm giải quyết việc hòan thiện kế toán chi phí nhằm tăng cƣờng quản trị chi phí trong doanh nghiệp thuộc ngành đặc thù là ngành chế biến thức ăn chăn nuôi. - Luận án “Công tác kế toán quản trị chi phí và giá thành tại các doanh nghiệp viễn thông di động Việt Nam” của tác giả Đinh Thị Kim Xuyến (năm 2015). Luận án đã nghiên cứu và phân tích thực trạng công tác KTQT chi phí và giá thành đáp ứng nhu cầu quản trị doanh nghiệp trong các doanh nghiệp viễn thông di động Việt Nam. Từ đó, luận án đƣa ra các giải pháp hòan thiện công tác kế toán quản trị chi phí và giá thành nhằm đáp ứng nhu cầu thông tin cho quản trị doanh nghiệp trong điều kiện toàn cầu hóa và hội nhập của nền kinh tế Việt Nam với nền kinh tế khu vực thế giới. Tuy nhiên, luận án này cũng chỉ đề cập tới chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm dịch vụ viễn thông trong các doanh nghiệp viễn thông di động. - Luận án “Hoàn thiện kế toán quản trị chi phí trong các doanh nghiệp sản xuất thép ở Việt Nam‟ của tác giả Đào Thúy Hà (năm 2015). Luận án đã nghiên cứu thực trang và đƣa ra giải pháp hoàn thiện kế toán quản trị chi phí trong các doanh nghiệp sản xuất thép ở Việt Nam. Tác giả đã đƣa đƣợc ra các giải pháp nhằm hoàn thiện kế toán quản trị chi phí trong các doanh nghiệp sản xuất thép ở Việt Nam. Tuy nhiên, luận án này cũng chỉ đề cập tới sản phẩm thép trong các doanh nghiệp sản xuất thép ở Việt Nam. Qua các nghiên cứu trên đây, các tác giả đã hệ thống hóa đƣợc các nội dung cơ bản của kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm và đề xuất phƣơng hƣớng ứng dụng cho từng ngành cụ thể theo nghiên cứu của đề tài. Mặc dù vậy, tất cả các công trình nghiên cứu về kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm đều chƣa nghiên cứu chuyên sâu về kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm áp dụng cho các doanh nghiệp sản xuất phần mềm là ngành sản xuất công nghệ mang tính đột phá trong lĩnh vực công nghệ thông tin của nƣớc ta, giúp đƣa đất nƣớc đến với nhiều cơ hội phát triển. Các nghiên cứu có liên quan đến chi phí, giá thành sản phẩm phần mềm trong các doanh nghiệp sản xuất phần mềm ở Việt Nam hiện nay mới chỉ dừng lại ở việc tìm hiểu tại một doanh nghiệp phần mềm cụ thể, nghiên cứu thực trạng tại doanh nghiệp đó. Việc vận dụng lý thuyết cơ bản vào thực tiễn hoạt động kinh doanh của ngành trong những hoàn cảnh kinh tế pháp lý cụ thể không phải là đơn giản. Bên cạnh đó, các công trình đã công bố mặc dù đã nghiên cứu về kinh nghiệm ứng dụng kế toán chi phí, giá thành tại một số nƣớc trên thế giới tuy nhiên chỉ ở mức độ khái quát nhất định, chƣa đi sâu nghiên cứu việc vận dụng từng phƣơng pháp kế toán ở từng nền kinh tế và hệ thống quản lý với các mức độ khác nhau. Ví dụ nhƣ kế toán Mỹ có chuẩn mực kế toán số 86 quy định cụ thể cho kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm phần mềm và đang đƣợc tập đoàn Microsof của Mỹ áp dụng trong việc ghi nhận chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm phần mềm, đây cũng là một trong những điểm mà kế toán Việt Nam có thể vận dụng cho phù hợp với thực tiễn kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm phần mềm trong các doanh nghiệp sản xuất phần mềm ở Việt Nam hiện nay. Chính vì vậy, các vấn đề mà luận án cần tập trung nghiên cứu là hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm áp dụng riêng cho các doanh nghiệp sản xuất phần mềm ở Việt Nam hiện nay. Trên cơ sở nghiên cứu kế toán chi phí, giá thành của một số nƣớc trên thế giới gắn liền với bối cảnh kinh tế cụ thể, kinh nghiệm vận dụng các phƣơng pháp kế toán chi phí, giá thành trong nền kinh tế khác nhau, đặc biệt là các nền kinh tế có tính chất tƣơng đồng với nền kinh tế Việt Nam. 2.2. Những vấn đề luận án sẽ tập trung nghiên cứu, giải quyết Hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm phần mềm trong các doanh nghiệp sản xuất phần mềm ở Việt Nam. Những giải pháp hoàn thiện phải phù hợp với các định hƣớng phát triển của ngành công nghệ sản xuất phần mềm của Việt Nam và đảm bảo tính hiệu quả kinh tế. Xuất phát từ quá trình tìm hiểu về đề tài nghiên cứu. luận án sẽ tập trung nghiên cứu những vấn đề chính nhƣ sau: - Trình bày, hệ thống hóa về khái niệm, nhận diện và phân loại chi phí sản xuất, giá thành sản phẩm từ cả góc độ KTTC và KTQT; các phƣơng pháp tập hợp và xác định giá phí cho đối tƣợng chịu chi phí. Ngoài ra luận án còn phản ánh việc thu thập, xử lý thông tin kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm trong hệ thống KTTC, KTQT. Từ đó phân tích thông tin chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm phục vụ cho quản trị doanh nghiệp. Đồng thời nghiên cứu về kinh nghiệm kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm của một số nƣớc trên thế giới, từ đó rút ra bài học kinh nghiệm cho Việt Nam. - Phân tích thực trạng, đánh giá những kết quả, tồn tại về kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm phần mềm trong các doanh nghiệp sản xuất phần mềm ở Việt Nam hiện nay trên góc độ kế toán tài chính và kế toán quản trị. - Đề xuất những giải pháp để hoàn thiện kế toán kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm phần mềm trong các doanh nghiệp sản xuất phần mềm ở Việt Nam. 3. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU Xuất phát từ sự cần thiết khách quan của việc hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm phần mềm trong các doanh nghiệp sản xuất phần mềm nói chung. Trên cơ sở hệ thống hóa và phân tích những lý luận chung về kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm phần mềm, các quy định đƣợc đề cập trong các chuẩn mực kế toán Việt Nam và quốc tế liên quan đến hoạt động sản xuất phần mềm cũng nhƣ đánh giá thực trạng công tác kế toán chi phí sản xuất, giá thành sản phẩm phần mềm ở Việt Nam hiện nay.việc nghiên cứu đề tài nhằm các mục tiêu cụ thể sau: - Về lý luận: Góp phần xác định và làm rõ những vấn đề lý luận về chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm; phƣơng pháp kế toán tập hợp và xác định giá phí cho các đối tƣợng chịu chi phí trong các doanh nghiệp sản xuất nói chung và các doanh nghiệp sản xuất phần mềm nói riêng. - Về thực tế: Trên cơ sở nghiên cứu thực tế, đánh giá thực trạng kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm phần mềm trong các doanh nghiệp sản xuất phần mềm để xây dựng và hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm phần mềm một cách hợp lý tại các doanh nghiệp sản xuất phần mềm. 4. ĐỐI TƢỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU 4.1. Đối tƣợng nghiên cứu Thực trạng kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm phần mềm trong các doanh nghiệp sản xuất phần mềm ở Việt Nam. 4.2. Phạm vi nghiên cứu Luận án tập trung nghiên cứu kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm phần mềm trong các doanh nghiệp sản xuất phần mềm. Cụ thể: + Về mặt nội dung: Đề tài nghiên cứu những vấn đề liên quan đến kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm phần mềm trong các doanh nghiệp sản xuất phần mềm. + Về mặt không gian: Đề tài nghiên cứu thực trạng kế toán chi phí sản xuất giá thành sản phẩm tại các doanh nghiệp sản xuất phần mềm ở Việt Nam. Trong đó tập trung vào các doanh nghiệp sản xuất phần mềm đóng gói và sản xuất phần mềm theo đơn đặt hàng, trên cơ sở phát phiếu khảo sát (minh họa và trích dẫn số liệu kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm phần mềm của Công ty TNHH Giải pháp phần mềm CMC (CMC Soft) – thuộc Tập đoàn CMC; Công ty TNHH Phần mềm FPT – thuộc Tập đoàn FPT và Công ty CP Công Nghệ Hoàng Hà. Công ty TNHH Giải pháp phần mềm CMC – CMC Soft là doanh nghiệp sản xuất phần mềm theo yêu cầu của khách hàng dựa trên phần mềm nền tảng mà doanh nghiệp đã xây dựng, chủ yếu là khách hàng trong nƣớc. Công ty TNHH Phần mềm FPT là doanh nghiệp hàng đầu trong lĩnh vực sản xuất phần mềm theo đơn hàng của khách hàng nƣớc ngoài. Công ty CP Công Nghệ Hoàng Hà là công ty sản xuất phần mềm đóng gói với phần mềm đóng gói mang lại tên tuổi cho công ty là phần mềm dự toán G8). + Về mặt thời gian: Luận án tập trung nghiên cứu thực trạng kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm phần mềm trong giai đoạn từ năm 2009 đến hết năm 2014. 5. Ý NGHĨA KHOA HỌC VÀ THỰC TIỄN - Ý nghĩa khoa học: Luận án đã trình bày cơ sở lí luận chung thuộc lý luận về kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm của doanh nghiệp sản xuất trên cả góc độ KTTC và KTQT. Đồng thời nghiên cứu kinh nghiệm về kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm của một số nƣớc trên thế giới, từ đó rút ra đƣợc bài học kinh nghiệm cho Việt Nam. Trên cơ sở khảo sát thực tế, phân tích đánh giá thực trạng kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm trong các doanh nghiệp sản xuất phần mềm ở Việt Nam, từ đó đƣa ra những đánh giá về kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm phần mềm của những doanh nghiệp này, làm cơ sở để hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm phần mềm trong các doanh nghiệp sản xuất phần mềm. Luận án đề xuất các giải pháp chủ yếu hoàn thiện nội dung kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm phần mềm trong các doanh nghiệp sản xuất phần mềm ở Việt Nam trên cả góc độ KTTC và KTQT. - Ý nghĩa thực tiễn: + Thông qua việc khảo sát thực tế công tác kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm trong các doanh nghiệp sản xuất phần mềm ở Việt Nam, đề tài đã phân tích, tổng hợp những kết quả và bất cập trong quy định pháp lý về kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm phần mềm. + Đánh giá thực trạng và chỉ ra những tồn tại, nguyên nhân của kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm phần mềm trong các doanh nghiệp sản xuất phần mềm ở Việt Nam hiện nay. + Đề tài đề xuất các giải pháp hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm phần mềm trong các doanh nghiệp sản xuất phần mềm ở Việt Nam hiện nay. 6. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU - Cơ sở phương pháp luận: Cơ sở phƣơng pháp luận của đề tài nghiên cứu là phƣơng pháp duy vật biện chứng, trong đó dựa trên nền tảng nhận thức các vấn đề nghiên cứu từ cơ sở lý luận để thực hiện khách quan về kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm phần mềm trong các doanh nghiệp sản xuất phần mềm. - Phương pháp kỹ thuật: Sử dụng tổng hợp các phƣơng pháp nghiên cứu nhƣ phƣơng pháp thu thập thông tin thông qua các cán bộ quản lý- nhân viên kê toán đang làm việc tại các doanh nghiệp sản xuất phần mềm, quy nạp, diễn giải, phân tích, tổng hợp, phân tích so sánh, để phân tích vấn đề, đánh giá và rút ra kết luận. - Phương pháp thu thập dữ liệu: Thu thập dữ liệu thứ cấp: Dữ liệu thứ cấp bao gồm các tài liệu liên quan đến các công trình nghiên cứu trong nƣớc và nƣớc ngoài thu thập qua các nguồn tài liệu tại các thƣ viện, các ấn bản phẩm đã đƣợc xuất bản và tìm kiếm trên mạng và truy cập vào các trang Web. Các dữ liệu thứ cấp sử dụng trong luận án còn bao gồm các báo cáo kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm của các doanh nghiệp sản xuất phần mềm. Thu thập dữ liệu sơ cấp: Dữ liệu sơ cấp sử dụng trong luận án bao gồm các số liệu khảo sát về thực trạng kế toán chi phí và giá thành của các doanh nghiệp sản xuất phần mềm. Để thu thập đƣợc các dữ liệu này, tác giả sử dụng các phƣơng pháp sau: - Phƣơng pháp điều tra, phỏng vấn: Để thu thập đƣợc các số liệu, thông tin liên quan tác giả sử dụng phƣơng pháp điều tra thông qua bảng câu hỏi; phỏng vấn trực tiếp kế toán trƣởng, các nhân viên kế toán một số công ty sản xuất phần mềm kế toán (phỏng vấn trực tiếp hoặc qua điện thoại thông qua các câu hỏi trong phiếu điều tra). - Phƣơng pháp thống kê, phƣơng pháp phân tích so sánh và dự báo: Qua kết quả điều tra tác giả sẽ hệ thống hóa các số liệu thu thập đƣợc từ các doanh nghiệp sản xuất phần mềm, từ đó sử dụng các phƣơng pháp thống kê, phƣơng pháp phân tích, so sánh,…từ đó đƣa ra các nhận xét riêng của mình và tìm ra những vấn đề cần giải quyết trong thực tiễn. 7. KẾT CẤU LUẬN ÁN Ngoài phần mở đầu, danh mục tài liệu tham khảo. danh mục sơ đồ bảng biểu, danh mục các công trình của tác giả đã công bố và phụ lục, luận án gồm 3 chƣơng. Chƣơng 1: Lý luận cơ bản về kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm trong các doanh nghiệp sản xuất. Chƣơng 2: Thực trạng kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm phần mềm trong các doanh nghiệp sản xuất phần mềm ở Việt Nam hiện nay.
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan