Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Giáo dục - Đào tạo Cao đẳng - Đại học Luận văn giải pháp phát triển hoạt động ngân hàng bán lẻ tại chi nhánh bidv nam ...

Tài liệu Luận văn giải pháp phát triển hoạt động ngân hàng bán lẻ tại chi nhánh bidv nam định

.PDF
109
421
139

Mô tả:

TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI ĐỖ THÀNH NAM GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG NGÂN HÀNG BÁN LẺ TẠI CHI NHÁNH BIDV NAM ĐỊNH LUẬN VĂN THẠC SĨ KỸ THUẬT QUẢN TRỊ KINH DOANH Luận văn thạc sĩ QTKD Viện Kinh tế & Quản lý LỜI CAM ĐOAN Trong quá trình thực hiện chuyên đề này, tôi xin cam kết công trình nghiên cứu của tôi là do quá trình hiểu biết, tìm tòi và cố gắng, nỗ lực thực hiện của bản thân cùng với sự hướng dẫn của thầy cô giáo, đặc biệt là PGS.TS Nghiêm Sỹ Thương. Công trình nghiên cứu của tôi không sao chép của bất kỳ cá nhân hay tổ chức nào. Tài liệu được tôi tham khảo là hoàn toàn hợp lệ và được Pháp luật cho phép lưu hành rộng rãi. Học viên thực hiện Đỗ Thành Nam HV: Đỗ Thành Nam SHHV: CA120390 Luận văn thạc sĩ QTKD Viện Kinh tế & Quản lý DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT BIDV Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam QTDND Quỹ tín dụng nhân dân DNNVV Doanh nghiệp nhỏ và vừa NHTM Ngân hàng Thương mại CNTT Công nghệ Thông tin NHNN Ngân hàng nhà nước WTO Tổ chức thương mại thế giới NHBL Ngân hàng bán lẻ DN Doanh nghiệp TCTD Tổ chức tín dụng KCN Khu công nghiệp UBND Ủy ban nhân dân VNĐ Việt Nam đồng WB Ngân hàng thế giới CBCNV Cán bộ công nhân viên SXKD Sản xuất kinh doanh CP Chính phủ QTD Quỹ tín dụng TW Trung ương TTXK Thị trường chứng khoán GTCG Giấy tờ có giá LĐ Lao động KH Khách hàng HV: Đỗ Thành Nam SHHV: CA120390 Luận văn thạc sĩ QTKD Viện Kinh tế & Quản lý MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT MỤC LỤC DANH MỤC BẢNG, BIỂU, SƠ ĐỒ PHẦN MỞ ĐẦU ........................................................................................................1 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HOẠT ĐỘNG NHBL CỦA CÁC NHTM.. 3 1.1. Kh¸i qu¸t chung vÒ NHTM: ............................................................................3 1.1.1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh, ph¸t triÓn cña NHTM: .........................................3 1.1.2. Ho¹t ®éng cña NHTM:...........................................................................4 1.1.2.1. Ho¹t ®éng huy ®éng vèn: ...........................................................4 1.1.2.2. Ho¹t ®éng cÊp tÝn dông: .............................................................5 1.1.2.3. Ho¹t ®éng dÞch vô thanh to¸n vµ ng©n quü ................................5 1.1.2.4. C¸c ho¹t ®éng kh¸c.....................................................................5 1.2. Ho¹t ®éng NHBL cña NHTM:.........................................................................6 1.2.1. Kh¸i niÖm chung: ...................................................................................6 1.2.2. §Æc ®iÓm cña NHBL: ...........................................................................7 1.2.3. C¸c s¶n phÈm dÞch vô cña NHBL: ........................................................8 1.2.3.1. Huy ®éng vèn: ............................................................................9 1.2.3.2. TÝn dông b¸n lÎ:........................................................................12 1.2.3.3. Ho¹t ®éng thanh to¸n vµ dÞch vô thÎ: .......................................13 1.2.3.4. C¸c dÞch vô NHBL: ..................................................................15 1.3. Sù cÇn thiÕt vµ c¸c nh©n tè ¶nh h−ëng ®Õn ho¹t ®éng NHBL:.......................16 1.3.1. Sù cÇn thiÕt: ..........................................................................................16 1.3.1.1. §èi víi nÒn kinh tÕ x· héi nãi chung: ......................................16 1.3.1.2. §èi víi hÖ thèng Ng©n hµng.....................................................18 1.3.2. Nh÷ng nh©n tè ¶nh h−ëng ®Õn ho¹t ®éng NHBL:................................20 1.3.2.1. Nh÷ng nh©n tè kh¸ch quan:......................................................20 1.3.2.2. Nh÷ng nh©n tè chñ quan:..........................................................21 HV: Đỗ Thành Nam SHHV: CA120390 Luận văn thạc sĩ QTKD Viện Kinh tế & Quản lý 1.4. Kinh nghiÖm vÒ ho¹t ®éng NHBL tõ mét sè n−íc trªn ThÕ giíi vµ nh÷ng bµi häc ®èi víi ViÖt Nam:...........................................................................................23 1.4.1. Kinh nghiÖm vÒ ho¹t ®éng NHBL ë mét sè n−íc trªn thÕ giíi:...........23 1.4.1.1. Kinh nghiÖm tõ c¸c NHTM Mü ...............................................23 1.4.1.2. Kinh nghiÖm tõ c¸c NHTM Trung Quèc: ................................25 1.4.2. Những bµi häc kinh nghiÖm ®èi víi c¸c NHTM ViÖt Nam: ................26 KẾT LUẬN CHƯƠNG 1........................................................................................27 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG NHBL TẠI CHI NHÁNH BIDV NAM ĐỊNH..............................................................................................................28 2.1. Khái quát tình hình kinh tế - xã hội tỉnh Nam Định:.....................................28 2.1.1. Khái quát chung về tỉnh Nam Định......................................................28 2.1.2. Tình hình phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Nam Định: ..........................28 2.2. Kh¸i qu¸t vÒ Chi nh¸nh BIDV Nam Định: ....................................................31 2.2.1. S¬ l−îc qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn BIDV Việt Nam: ...............31 2.2.2. Khái quát về BIDV Nam Định .............................................................32 2.2.3. C¬ cÊu tæ chøc – nh©n sù....................................................................33 2.2.4. KÕt qu¶ kinh doanh chñ yÕu:................................................................35 2.3. Thùc tr¹ng ho¹t ®éng b¸n lÎ t¹i Chi nh¸nh BIDV Nam Định:.......................42 2.3.1. Kh¸i qu¸t chung ho¹t ®éng b¸n lÎ cña BIDV ViÖt Nam:.....................42 2.3.1.1. C¸c s¶n phÈm NHBL t¹i BIDV Việt Nam:...............................42 2.3.1.2. Thùc tr¹ng ho¹t ®éng b¸n lÎ t¹i Chi nh¸nh BIDV Nam Định: .46 2.3.2. §¸nh gi¸ thùc tr¹ng ho¹t ®éng NHBL t¹i Chi nh¸nh BIDV Nam Định:.. 65 2.3.2.1. KÕt qu¶ ®¹t ®−îc.......................................................................65 2.3.2.2. Nh÷ng h¹n chÕ:.........................................................................69 2.3.2.3. Nguyªn nh©n:............................................................................71 KẾT LUẬN CHƯƠNG 2........................................................................................75 CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG NHBL TẠI CHI NHÁNH BIDV NAM ĐỊNH ..........................................................................76 3.1. Định hướng phát triển kinh tế tỉnh Nam Định trong những năm tới.............76 3.1.1. Phát triển nông nghiệp, kinh tế nông thôn và tài nguyên, môi trường:76 HV: Đỗ Thành Nam SHHV: CA120390 Luận văn thạc sĩ QTKD Viện Kinh tế & Quản lý 3.1.2. Công thương:........................................................................................76 3.1.3. Xây dựng ..............................................................................................77 3.1.4. Tài chính – Ngân hàng .........................................................................77 3.1.5. Định hướng đầu tư ...............................................................................77 3.2. Định hướng phát triển của BIDV Việt Nam:.................................................78 3.2.1. §Þnh h−íng ho¹t ®éng NHBL chung cña BIDV ViÖt Nam..................78 3.2.2. §Þnh h−íng ho¹t ®éng cña BIDV Nam Định: ......................................81 3.3. Giải pháp phát triển hoạt động NHBL tại BIDV Nam Định:.........................82 3.3.1. §a d¹ng kªnh ph©n phèi s¶n phÈm b¸n lÎ:...........................................82 3.3.2. §a d¹ng ho¸ c¸c s¶n phÈm, dÞch vô b¸n lÎ: .........................................85 3.3.3. T¨ng c−êng ®Çu t− c¬ së vËt chÊt, n©ng cao tr×nh ®é c«ng nghÖ:.........88 3.3.4. N©ng cao chÊt l−îng nguån nh©n lùc: ..................................................90 3.3.5. N©ng cao chÊt l−îng ho¹t ®éng Marketing: .........................................92 3.3.6. X©y dùng hÖ thèng th«ng tin, hÖ thèng tÝnh ®iÓm kh¸ch hµng ............94 3.3.7. C¸c gi¶i ph¸p kh¸c ...............................................................................94 3.4. KiÕn nghÞ........................................................................................................94 3.4.1. KiÕn nghÞ víi Nhµ n−íc........................................................................95 3.4.3. §Ò xuÊt víi BIDV ViÖt Nam ................................................................97 KẾT LUẬN CHƯƠNG 3: ......................................................................................99 KẾT LUẬN ............................................................................................................100 TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................................................101 HV: Đỗ Thành Nam SHHV: CA120390 Luận văn thạc sĩ QTKD Viện Kinh tế & Quản lý DANH MỤC BẢNG, BIỂU, SƠ ĐỒ B¶NG B¶ng 2.1: Thu nhËp cña lao ®éng theo ngµnh kinh tÕ trªn ®Þa bµn tØnh Nam Định n¨m 2012:..................................................................................................................30 B¶ng 2.3: KÕt qu¶ kinh doanh cña BIDV Nam Định giai ®o¹n 2010- 2012: ............35 B¶ng 2.4: KÕt qu¶ huy ®éng vèn giai ®o¹n 2010 - 2012 t¹i Chi nhánh BIDV Nam Định:..........................................................................................................................36 B¶ng 2.6: KÕt qu¶ hoạt động tÝn dông t¹i BIDV Nam Định giai ®o¹n 2010-2012: ..38 B¶ng 2.8: T×nh h×nh ho¹t ®éng cña c¸c TCTD trªn ®Þa bµn tỉnh Nam Định n¨m 2012:..........................................................................................................................46 B¶ng 2.9: T×nh h×nh huy ®éng vèn d©n c− t¹i Chi nh¸nh BIDV Nam Định giai đoạn 2010-2012: ................................................................................................................48 B¶ng 2.11: KÕt qu¶ ho¹t ®éng tÝn dông b¸n lÎ t¹i Chi nh¸nh BIDV Nam Định giai ®o¹n 2010-2012:........................................................................................................56 B¶ng 2.13: Sè l−îng m¸y ATM vµ thÎ ph¸t hµnh t¹i Chi nh¸nh BIDV Nam Định giai ®o¹n 2010-2012:........................................................................................................62 BIÓU BiÓu 2.5: T×nh h×nh huy ®éng vèn t¹i Chi nh¸nh BIDV Nam Định giai ®o¹n 20102012:..........................................................................................................................36 BiÓu 2.7: T×nh h×nh ho¹t ®éng tÝn dông t¹i BIDV Nam Định giai ®o¹n 2010-2012: 38 Biểu 2.10: Huy ®éng tiÒn göi d©n c− giai ®o¹n 2010-2012 t¹i BIDV Nam Định: ....50 Biểu 2.12: KÕt qu¶ ho¹t ®éng tÝn dông b¸n lÎ t¹i Chi nh¸nh BIDV Nam Định giai ®o¹n 2010 – 2012: ...................................................................................................57 Biểu 2.14: Kết quả ph¸t h nh thẻ ATM tại Chi nh¸nh BIDV Nam Định giai đoạn 2010 – 2012:............................................................................................................62 S¥ §å S¬ ®å 2.2 : S¬ ®å bé m¸y tæ chøc cña BIDV Nam Định: ..........................................34 HV: Đỗ Thành Nam SHHV: CA120390 Luận văn thạc sĩ QTKD Viện Kinh tế & Quản lý PHẦN MỞ ĐẦU 1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi nghiªn cøu: Từ khi Việt Nam trở thành thành viên chính thức của tổ chức thương mại Thế giới (WTO), đến nay, tiÕn tr×nh héi nhËp cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ®ang diÔn ra m¹nh mÏ, s©u réng ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp (DN) ViÖt Nam ph¶i n©ng cao søc c¹nh tranh ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn. Lµ một ngµnh gi÷ vai trß quan träng trong nÒn kinh tÕ, tr−íc những nguy c¬ c¹nh tranh m¹nh mÏ tõ c¸c Ng©n hµng n−íc ngoµi, c¸c Ng©n hµng trong n−íc ph¶i ®èi mÆt víi nh÷ng th¸ch thøc vµ søc Ðp tõ nhiÒu phÝa, ®ßi hái ph¶i c¶i tiến m¹nh mÏ, toµn diÖn, ®−a c¬ cÊu tæ chøc vµ m« thøc qu¶n lý tiÕn dÇn ®Õn th«ng lÖ quèc tÕ, ®ång thêi c¸c Ng©n hµng còng ph¶i t×m ra h−íng kinh doanh míi phï hîp mµ trong ®ã ho¹t ®éng Ng©n hµng b¸n lÎ (NHBL) lµ lÜnh vùc ®Çy tiÒm n¨ng vµ lµ lÜnh vùc chñ chèt cña c¸c Ng©n hµng, ®ång thêi còng phï hîp víi xu h−íng chung cña c¸c Ng©n hµng hiÖn ®¹i trong khu vùc vµ trªn ThÕ giíi. Víi h¬n 50 n¨m x©y dùng vµ tr−ëng thµnh cña Ng©n hµng §Çu t− vµ Ph¸t triÓn ViÖt Nam (BIDV Việt Nam). Đến nay, BIDV Việt Nam ®ang trong giai ®o¹n thùc hiÖn tiến trình cæ phÇn ho¸, toµn hÖ thèng ®· vµ ®ang héi ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó s½n sµng héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ quèc tÕ. §ång thêi BIDV Việt Nam còng ®ang tiÕp tôc cuéc c¸ch m¹ng toµn diÖn vÒ m« h×nh tæ chøc, ph−¬ng thøc ho¹t ®éng h−íng tíi mét Ng©n hµng hiÖn ®¹i theo chuẩn quốc tế. BIDV Việt Nam ®· x©y dùng vµ thèng nhÊt kÕ ho¹ch chiÕn l−îc giai ®o¹n 2013-2015 vµ tÇm nh×n ®Õn n¨m 2020. Theo ®ã, BIDV Việt Nam sÏ trë thµnh mét tËp ®oµn Tµi chÝnh - Ng©n hµng lớn không những trong nước mµ cßn cña c¶ khu vực. Trong đó đến năm 2020 BIDV Việt Nam sÏ trë thµnh mét tËp ®oµn Tµi chÝnh - Ng©n hµng cung cấp các dịch vụ NHBL hàng đầu tại Việt Nam. Chi nh¸nh Ng©n hµng §Çu t− vµ Ph¸t triÓn Nam Định (BIDV Nam Định) lµ Chi nh¸nh cÊp 1 thuéc hÖ thèng BIDV ViÖt Nam, cã bÒ dµy phôc vô c¸c DN Nhµ n−íc trong lÜnh vùc x©y dùng c¬ b¶n, cho vay theo chØ ®Þnh, theo kÕ ho¹ch Nhµ n−íc lµ chÝnh. Tuy nhiªn, khi ho¹t ®éng cho vay theo chØ ®Þnh, cho vay theo kÕ ho¹ch Nhµ n−íc kh«ng cßn lµ nhiÖm vô cña Ngân hàng thương mại (NHTM), thì việc n©ng cao søc c¹nh tranh, phï hîp víi t×nh h×nh ho¹t ®éng trong thêi kú míi, h×nh thµnh Chi nh¸nh cÊp 1, ho¹t ®éng b¸n lÎ cña BIDV ViÖt Nam trong giai chuyÓn ®æi HV: Đỗ Thành Nam 1 SHHV: CA120390 Luận văn thạc sĩ QTKD Viện Kinh tế & Quản lý m« h×nh ho¹t ®éng lµ b−íc ®i hîp lý. Ho¹t ®éng NHBL míi được đặc biệt quan tâm và phát triển, mở rộng trong những năm gần đây t¹i BIDV ViÖt Nam nãi chung còng nh− t¹i Chi nh¸nh BIDV Nam Định nãi riªng, do vËy kÕt qu¶ ®¹t ®−îc vÉn ch−a xøng víi tiÒm n¨ng, ®ång thêi vÉn cßn nhiÒu khã kh¨n, bÊt cËp trªn nhiÒu mÆt. V× vËy, cÇn t×m ra nh÷ng gi¶i ph¸p ®ång bé ®Ó ho¹t ®éng NHBL t¹i Chi nh¸nh BIDV Nam Định ngµy cµng ph¸t triÓn. XuÊt ph¸t tõ thùc tÕ nªu trªn nªn viÖc nghiªn cøu c¸c gi¶i ph¸p ®Ó më réng vµ ph¸t triÓn ho¹t ®éng NHBL t¹i Chi nh¸nh BIDV Nam Định lµ hÕt søc cÇn thiÕt. §©y còng lµ lý do để tác giả nghiên cứu, thùc hiÖn ®Ò tµi LuËn v¨n "Giải pháp phát triển hoạt động ngân hàng bán lẻ tại chi nhánh BIDV Nam Định". 2. Môc ®Ých nghiªn cøu cña LuËn v¨n: Lµm râ nh÷ng vÊn ®Ò cã tÝnh lý luËn vµ thùc tiÔn vÒ viÖc ph¸t triÓn ho¹t ®éng NHBL t¹i c¸c NHTM. §¸nh gi¸ thùc tr¹ng ho¹t ®éng NHBL t¹i Chi nh¸nh BIDV Nam Định, nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®−îc, nguyªn nh©n cña nh÷ng tån t¹i trong thêi gian qua. §Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p ph¸t triÓn ho¹t ®éng NHBL lÎ t¹i Chi nh¸nh BIDV Nam Định. 3. §èi t−îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu LuËn v¨n: * §èi t−îng nghiªn cøu cña LuËn v¨n: §èi t−îng nghiªn cøu cña LuËn v¨n lµ ho¹t ®éng b¸n lÎ cña NHTM. * Ph¹m vi nghiªn cøu cña LuËn v¨n: Ph¹m vi nghiªn cøu lµ ho¹t ®éng NHBL t¹i Chi nh¸nh BIDV Nam Định giai ®o¹n 2010-2012 4. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu: Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn, ®· sö dông ph−¬ng ph¸p duy vËt biÖn chøng, duy vËt lÞch sö, ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch, ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ, ph−¬ng ph¸p hÖ thèng, tæng hîp, dù b¸o thèng kª trong nghiªn cøu 5. KÕt cÊu LuËn v¨n: Ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn, LuËn v¨n ®−îc chia thµnh 3 ch−¬ng. Trong đó: CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HOẠT ĐỘNG NHBL CỦA CÁC NHTM. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG NHBL TẠI CHI NHÁNH BIDV NAM ĐỊNH. CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG NHBL TẠI CHI NHÁNH BIDV NAM ĐỊNH. HV: Đỗ Thành Nam 2 SHHV: CA120390 Luận văn thạc sĩ QTKD Viện Kinh tế & Quản lý CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HOẠT ĐỘNG NHBL CỦA CÁC NHTM 1.1. Kh¸i qu¸t chung vÒ NHTM: 1.1.1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh, ph¸t triÓn cña NHTM: LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña Ng©n hµng g¾n liÒn víi lÞch sö ph¸t triÓn cña nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸. Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ lµ ®iÒu kiÖn vµ ®ßi hái sù ph¸t triÓn cña Ng©n hµng; ®Õn l−ît m×nh, sù ph¸t triÓn cña hÖ thèng Ng©n hµng trë thµnh ®éng lùc thóc ®Èy sù ph¸t triÓn kinh tÕ. H×nh thøc Ng©n hµng ®Çu tiªn - Ng©n hµng cña c¸c thî vµng, hoÆc Ng©n hµng cña nh÷ng kÎ cho vay nÆng l·i, thùc hiÖn cho vay ®èi víi c¸c c¸ nh©n, chñ yÕu lµ nh÷ng ng−êi giµu cã trong x· héi nh− quan l¹i, ®Þa chñ nh»m phôc vô môc ®Ých tiªu dïng. NhiÒu chñ Ng©n hµng lín cßn më réng cho vay víi c¸c l·nh chóa, vua chóa nh»m tµi trî mét phÇn cho nhu cÇu chi tiªu cña chiÕn tranh. C¸c h×nh thøc cho vay th−êng lµ thÊu chi, cho kh¸ch hµng chi nhiÒu h¬n sè tiÒn göi t¹i Ng©n hµng. Do lîi nhuËn mang l¹i tõ viÖc cho vay lµ rÊt cao, nhiÒu chñ Ng©n hµng, l¹m dông −u thÕ cña chøng chØ tiÒn göi, ph¸t hµnh chøng chØ tiÒn göi khèng ®Ó cho vay. Sù ph¸ s¶n, sôp ®æ cña c¸c Ng©n hµng ®· g©y khã kh¨n cho ho¹t ®éng thanh to¸n, ¶nh h−ëng xÊu ®Õn ho¹t ®éng bu«n b¸n, ¶nh h−ëng trùc tiÕp ®Õn nh÷ng nhµ bu«n. Bªn c¹nh ®ã do l·i suÊt vay cao, c¸c nhµ bu«n còng khã sö dông nguån vèn vay nµy. XuÊt ph¸t tõ ®ã, nhiÒu nhµ bu«n tù tæ chøc vµ thµnh lËp Ng©n hµng ®Ó phôc vô cho ho¹t ®éng cña m×nh, nh− vËy h×nh thøc NHTM ra ®êi. NHTM ®−îc h×nh thµnh vµ xuÊt ph¸t tõ vËn ®éng cña t− b¶n th−¬ng nghiÖp. NHTM h×nh thµnh còng thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô truyÒn thèng cña Ng©n hµng nh− huy ®éng tiÒn göi, thanh to¸n, cÊt gi÷ hé vµ cho vay. Tuy nhiªn cã ®iÓm míi vµ rÊt kh¸c trong ho¹t ®éng cña NHTM lµ NHTM chØ cho vay trong ng¾n h¹n, dùa trªn sù lu©n chuyÓn cña hµng ho¸ víi l·i suÊt cho vay ph¶i thÊp h¬n lîi nhuËn do viÖc sö dông tiÒn vay mang l¹i. Trải qua thời gian, cïng víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ vµ c«ng nghÖ, c¸c NHTM còng ph¸t triÓn rÊt nhanh ®ã lµ sù ®a d¹ng vÒ ho¹t ®éng, vÒ lo¹i h×nh së h÷u Ng©n hµng. Bªn c¹nh c¸c nghiÖp vô Ng©n hµng truyÒn thèng, nhiÒu nghiÖp vô Ng©n hµng HV: Đỗ Thành Nam 3 SHHV: CA120390 Luận văn thạc sĩ QTKD Viện Kinh tế & Quản lý míi còng ®−îc ph¸t triÓn. NHTM tõ chç chØ cho vay ng¾n h¹n lµ chñ yÕu ®· më réng cho vay trung vµ dµi h¹n, cho vay ®Çu t−,… Ngoµi ra, Ng©n hµng cßn cho vay ®Çu t− lÜnh vùc chøng kho¸n, cho thuª, cho vay tiªu dïng,... C¸c h×nh thøc huy ®éng còng ngµy cµng ®a d¹ng vµ phong phó. C¸c lo¹i h×nh tiÒn göi còng ®−îc ®−a ra nh»m ®¸p øng nhu cÇu ®a d¹ng, phong phó cña kh¸ch hµng. Bªn c¹nh ®ã c¸c NHTM trong viÖc huy ®éng cßn cã vay cña Ng©n hµng trung −¬ng, c¸c tæ chøc tÝn dông (TCTD)... Sù ph¸t triÓn cña c«ng nghÖ nãi chung còng nh− c«ng nghÖ Ng©n hµng nãi riªng ®· vµ ®ang gãp phÇn lµm thay ®æi c¸c ho¹t ®éng c¬ b¶n cña Ng©n hµng, thanh to¸n ®iÖn tö ®ang thay thÕ dÇn thanh to¸n thñ c«ng, ®Èy nhanh tèc ®é, tÝnh thuËn tiÖn, an toµn trong thanh to¸n. C¸c s¶n phÈm thÎ, dÞch vô Ng©n hµng tù ®éng ®ang thay thÕ dÇn tiÒn mÆt vµ dÞch vô cña Ng©n hµng ®ang t¹o ra nhiÒu tiÖn Ých cho c¸c ®¬n vÞ, c¸ nh©n trong x· héi. NHTM ë ViÖt Nam ®−îc ®Þnh nghÜa trong LuËt c¸c tæ chøc tÝn dông do Quèc héi kho¸ X th«ng qua ngµy 12 th¸ng 12 n¨m 1997, nh− sau: NHTM lµ mét lo¹i h×nh TCTD ®−îc thùc hiÖn toµn bé ho¹t ®éng Ng©n hµng vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c cã liªn quan. LuËt nµy cßn ®Þnh nghÜa: TCTD lµ lo¹i h×nh DN ®−îc thµnh lËp theo quy ®Þnh cña LuËt nµy vµ c¸c quy ®Þnh kh¸c cña Ph¸p luËt ®Ó ho¹t ®éng kinh doanh tiÒn tÖ, lµm dÞch vô Ng©n hµng víi néi dung nhËn tiÒn göi vµ sö dông tiÒn göi ®Ó cÊp tÝn dông vµ cung øng c¸c dÞch vô thanh to¸n. Ho¹t ®éng Ng©n hµng ®−îc ®Þnh nghÜa trong LuËt Ng©n hµng Nhµ n−íc nh− sau: Ho¹t ®éng Ng©n hµng lµ ho¹t ®éng kinh doanh tiÒn tÖ vµ dÞch vô Ng©n hµng víi néi dung th−êng xuyªn lµ nhËn tiÒn göi vµ sö dông sè tiÒn nµy ®Ó cÊp tÝn dông, cung øng dÞch vô thanh to¸n. 1.1.2. Ho¹t ®éng cña NHTM: 1.1.2.1. Ho¹t ®éng huy ®éng vèn: Mét trong nh÷ng lo¹i nguån vèn ho¹t ®éng cña NHTM lµ nguån vèn huy ®éng. Do ®ã ho¹t ®éng huy ®éng vèn lµ ho¹t ®éng quan träng cña c¸c DN nãi chung vµ ®Æc biÖt lµ c¸c DN ho¹t ®éng trong lÜnh vùc tiÒn tÖ Ng©n hµng. Ho¹t ®éng huy ®éng vèn ph¶n ¸nh qu¸ tr×nh h×nh thµnh vèn cho ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng. Bao gåm mét lo¹t c¸c biÖn ph¸p nh− m¹ng l−íi ho¹t ®éng, chÝnh s¸ch l·i suÊt, HV: Đỗ Thành Nam 4 SHHV: CA120390 Luận văn thạc sĩ QTKD Viện Kinh tế & Quản lý chÝnh s¸ch kh¸ch hµng, h×nh thøc huy ®éng... nh»m huy ®éng vèn tõ c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n trong nÒn kinh tÕ th«ng qua c¸c s¶n phÈm, dÞch vô cña Ng©n hµng. Ho¹t ®éng huy ®éng vèn cã vai trß cung cÊp ®Çy ®ñ vµ kÞp thêi nguån vèn phôc vô cho c¸c ho¹t ®éng cña Ng©n hµng. Ngoµi ra ho¹t ®éng nµy cßn cã vai trß quan träng trong viÖc khuyÕch tr−¬ng tªn tuæi vµ uy tÝn cña Ng©n hµng, thu hót kh¸ch hµng ®Õn víi Ng©n hµng. 1.1.2.2. Ho¹t ®éng cÊp tÝn dông: Ho¹t ®éng cÊp tÝn dông lµ ho¹t ®éng truyÒn thèng vµ lµ ho¹t ®éng c¬ b¶n cña NHTM, th«ng th−êng ho¹t ®éng cÊp tÝn dông th−êng mang l¹i tû träng nguån thu lín so víi c¸c nguån thu cña c¸c ho¹t ®éng kh¸c cña NHTM. Trong ho¹t ®éng cÊp tÝn dông, ho¹t ®éng cho vay lµ ho¹t ®éng quan träng vµ th−êng chiÕm tû trong lín nhÊt. Các NHTM cho c¸c tæ chøc, c¸ nh©n vay vèn d−íi nhiều h×nh thøc nh− cho vay ng¾n h¹n ®¸p øng nhu cÇu vèn lưu động phục vụ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, dÞch vô vµ ®êi sèng; cho vay trung, dµi h¹n ®Ó ®Çu t− thùc hiÖn c¸c dù ¸n ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh, dÞch vô vµ ®êi sèng. Bªn c¹nh ho¹t ®éng cho vay, NHTM cßn cung cÊp c¸c h×nh thøc cÊp b¶o l·nh Ng©n hµng. B»ng uy tÝn, kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña m×nh, Ng©n hµng cam kÕt thùc hiÖn nghÜa vô thay cho kh¸ch hµng ®èi víi bªn thø ba. Trong ho¹t ®éng cÊp tÝn dông Ng©n hµng cßn ®−a ra c¸c s¶n phÈm kh¸c nh− chiÕt khÊu th−¬ng phiÕu, chøng tõ cã gi¸; cho thuª tµi chÝnh; bao thanh to¸n... 1.1.2.3. Ho¹t ®éng dÞch vô thanh to¸n vµ ng©n quü §Ó thùc hiÖn ®−îc c¸c dÞch vô thanh to¸n cho kh¸ch hµng th«ng qua Ng©n hµng, NHTM ®−îc më tµi kho¶n cho kh¸ch hµng trong vµ ngoµi n−íc. §Ó thùc hiÖn viÖc thanh to¸n gi÷a c¸c Ng©n hµng víi nhau th«ng qua Ng©n hµng Nhµ n−íc vµ duy tr× t¹i ®ã sè d− tiÒn göi dù tr÷ b¾t buéc. Th«ng qua ®ã Ng©n hµng thùc hiÖn ho¹t ®éng dÞch vô thanh to¸n vµ ng©n quü cho kh¸ch hµng bao gåm c¸c ho¹t ®éng nh−: cung cÊp ph−¬ng tiÖn thanh to¸n; thùc hiÖn c¸c dÞch vô thanh to¸n trong n−íc cho kh¸ch hµng; thùc hiÖn dÞch vô thu – chi hé kh¸ch hµng;... 1.1.2.4. C¸c ho¹t ®éng kh¸c Ngoµi c¸c ho¹t ®éng huy ®éng, cho vay ®Çu t− lîi nhuËn, dÞch vô thanh to¸n HV: Đỗ Thành Nam 5 SHHV: CA120390 Luận văn thạc sĩ QTKD Viện Kinh tế & Quản lý vµ ng©n quü..., NHTM cßn ®ãng vai trß lµ trung gian thùc hiÖn c¸c dÞch vô vµ ho¹t ®éng kh¸c ®¸p øng yªu cÇu cña kh¸ch hµng nh−: kinh doanh ngo¹i hèi, uû th¸c vµ nhËn uû th¸c, tham gia thÞ tr−êng tiÒn tÖ, cung øng c¸c dÞch vô b¶o hiÓm, t− vÊn tµi chÝnh, b¶o qu¶n vËt cã gi¸... C¸c ho¹t ®éng trung gian nµy cã ®é rñi ro thÊp h¬n ho¹t ®éng cho vay vµ ®Çu t− trong khi vÉn mang l¹i nguån thu lín cho Ng©n hµng. 1.2. Ho¹t ®éng NHBL cña NHTM: 1.2.1. Kh¸i niÖm chung: Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, c¸c dÞch vô tµi chÝnh Ng©n hµng ®· thay ®æi rÊt nhiÒu víi sù bïng næ cña c¸c dÞch vô Ng©n hµng, ®· lµm thay ®æi c¸ch tiÕp cËn vÒ c¸c ho¹t ®éng c¬ b¶n cña NHTM. Thêi kú ®Çu c¸c Ng©n hµng cung cÊp c¸c dÞch vô phôc vô cho c¸c ®èi t−îng chÝnh nh−: c¸c tæ chøc tµi chÝnh, c¸c DN, c¸c kh¸ch hµng c¸ nh©n "giµu cã". §Þa ®iÓm ®Ó tæ chøc c¸c giao dÞch víi nhau lµ t¸n së Ng©n hµng, trong khung giê x¸c ®Þnh, bÞ bã hÑp. Khi nÒn kinh tÕ cµng ph¸t triÓn, c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ ngµy cµng trë lªn phøc t¹p h¬n, nh÷ng yªu cÇu cøng nh¾c vÒ thêi gian, ®Þa ®iÓm, dÞch vô Ng©n hµng cÇn ®−îc thay ®æi linh ho¹t ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng t¨ng cao cña kh¸ch hµng. Ph¹m vi kh¸ch hµng kh«ng chØ h¹n chÕ trong mét sè ®èi t−îng kh¸ch hµng nhÊt ®Þnh mµ ®−a c¸c s¶n phÈm dÞch vô Ng©n hµng tíi qu¶ng ®¹i quÇn chóng, c¸c bé phËn d©n c− trong x· héi. ThuËt ng÷ "Ng©n hµng b¸n lÎ" xuÊt ph¸t tõ tõ gèc trong tiÕng Anh: "Retail Banking" ®−îc ®−a vµo sö dông. MÆc dï lµ kh¸ míi mÎ, kh¸i niÖm nµy kh«ng bao hµm vÒ mét lÜnh vùc ho¹t ®éng míi cña Ng©n hµng. Dï Ng©n hµng cã x¸c ®Þnh hay kh«ng x¸c ®Þnh kÕ ho¹ch kinh doanh th× c¸c dÞch vô NHBL vÉn lu«n tån t¹i. VËy "Ng©n hµng b¸n lÎ" ®−îc hiÓu nh− thÕ nµo? Cã rÊt nhiÒu c¸ch tiÕp cËn kh¸c nhau vÒ ho¹t ®éng b¸n lÎ. Theo nghÜa ®en trong viÖc cung cÊp c¸c hµng ho¸, dÞch vô th«ng th−êng th× b¸n lÎ ®−îc hiÓu lµ b¸n trùc tiÕp cho ng−êi tiªu dïng víi sè l−îng Ýt, nhá lÎ. Nã kh¸c víi b¸n bu«n lµ b¸n cho ng−êi trung gian, cho nhµ ph©n phèi cña hµng ho¸ ®ã. Tuy nhiªn, do ®Æc thï cña lÜnh vùc ho¹t ®éng tiÒn tÖ, thuËt ng÷ b¸n lÎ trong Ng©n hµng cã thÓ ®−îc hiÓu kh¸c ®i mét chót, cã nhiÒu c¸c ®Þnh nghÜa nh− sau: HV: Đỗ Thành Nam 6 SHHV: CA120390 Luận văn thạc sĩ QTKD Viện Kinh tế & Quản lý Theo Häc viÖn C«ng nghÖ Ch©u ¸ - AIT th× "Ng©n hµng b¸n lÎ lµ viÖc cung øng s¶n phÈm, dÞch vô Ng©n hµng tíi tõng c¸ nh©n riªng lÎ, c¸c DN nhỏ vµ vừa (DNNVV) th«ng qua m¹ng l−íi các Chi nh¸nh, các điểm giao dịch hoÆc lµ kh¸ch hµng cã thÓ tiÕp cËn trùc tiÕp víi s¶n phÈm, dÞch vô Ng©n hµng th«ng qua ph−¬ng tiÖn c«ng nghÖ th«ng tin, ®iÖn tö viÔn th«ng". Theo Tõ ®iÓn Ng©n hµng vµ Tin häc (Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia – 1996 th× "Retail Banking – ho¹t ®éng NHBL/nghiÖp vô NHBL/dÞch vô NHBL lµ dÞch vô Ng©n hµng dµnh cho qu¶ng ®¹i quÇn chóng, th−êng lµ mét nhãm c¸c dÞch vô tµi chÝnh gåm cho vay tr¶ dÇn, cho vay thÕ chÊp, tÝn dông chøng kho¸n, nhËn tiÒn göi vµ c¸c tµi kho¶n c¸ nh©n". Nh− vËy, tõ c¸c quan ®iÓm trªn, ta cã thÓ rót ra kÕt luËn lµ ho¹t ®éng NHBL lµ ho¹t ®éng cung øng c¸c s¶n phÈm, dÞch vô Ng©n hµng tíi tõng c¸ nh©n riªng lÎ, c¸c DNNVV th«ng qua m¹ng l−íi giao dÞch hoÆc c¸c c«ng nghÖ ®iÖn tö, th«ng tin hiÖn ®¹i. 1.2.2. §Æc ®iÓm cña NHBL: Nh− ®· ®Ò cËp ë trªn ®Ó phôc vô nhu cÇu ngµy cµng cao cña kh¸ch hµng còng nh− sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ, NHBL ra đời lµ cÇn thiÕt vµ NHBL cã c¸c ®Æc ®iÓm nh−: a. Kh¸ch hµng: §èi t−îng phôc vô lµ c¸c c¸ nh©n, hé gia ®×nh, c¸c DNNVV. Do ®ã ®èi t−îng phôc vô rÊt lín, gåm nhiÒu thµnh phÇn trong x· héi. Vì vậy, Ng©n hµng còng ph¶i t×m hiÓu kh¸ch hµng cña m×nh lµ ai, cÇn g× ®Ó ®−a ra nh÷ng s¶n phÈm vµ chÝnh s¸ch ch¨m sãc kh¸ch hµng phï hîp nhÊt. §èi víi c¸c kh¸ch hµng lµ c¸ nh©n, do tr×nh ®é vµ hµnh vi tiªu dïng kh¸c nhau do ®ã nhu cÇu vÒ c¸c s¶n phÈm dÞch vô Ng©n hµng còng kh¸c nhau. §èi víi c¸c kh¸ch hµng cã tr×nh ®é, cã am hiÓu vÒ lÜnh vùc tiÒn tÖ Ng©n hµng cã nhu cÇu vÒ nh÷ng dÞch vô Ng©n hµng hiÖn ®¹i, tiÖn Ých, ®ång thêi hä quan t©m tíi chÝnh s¸ch ch¨m sãc kh¸ch hµng cña Ng©n hµng, hä lu«n nh¹y c¶m víi gi¸ c¶, l·i suÊt, vµ c¸c chÕ ®é cña Ng©n hµng. Do ®ã trong ho¹t ®éng, viÖc ph©n ®o¹n thÞ tr−êng, kh¸ch hµng lµ vÊn ®Ò ®¸ng quan t©m cña c¸c Ng©n hµng trong qu¸ tr×nh ®−a ra c¸c biÖn ph¸p thu hót kh¸ch hµng hiÖn nay. b. Quy m« cña giao dÞch: Trong ho¹t ®éng, ®èi t−îng phôc vô cña NHBL lµ rÊt ®a d¹ng, phong phó. Sè l−îng kh¸ch hµng th× nhiÒu, tuy nhiªn quy m« trong mçi HV: Đỗ Thành Nam 7 SHHV: CA120390 Luận văn thạc sĩ QTKD Viện Kinh tế & Quản lý giao dÞch l¹i nhá. Do ®ã sè l−îng ph¸t sinh giao dÞch rất ®a d¹ng, do vËy cÇn ph¶i dùa trªn nÒn t¶ng hÖ thèng c«ng nghÖ th«ng tin hiÖn ®¹i nh»m ®¸p øng nhu cÇu ®a d¹ng cña kh¸ch hµng, n©ng cao tiÖn Ých cña s¶n phÈm ®ång thêi gióp Ng©n hµng qu¶n lý tèt c¸c ho¹t ®éng trong giao dÞch. c. VÒ s¶n phÈm dÞch vô NHBL: S¶n phÈm dÞch vô NHBL ph¶i dùa trªn nÒn t¶ng cña hÖ thèng c«ng nghÖ th«ng tin hiÖn ®¹i. Ngµy nay, khi c¸c Ng©n hµng ®· ý thøc ®−îc tiÒm n¨ng cña ho¹t ®éng NHBL th× vÊn ®Ò øng dông c«ng nghÖ hiÖn ®¹i lµ vÊn ®Ò hÕt søc cÇn thiÕt. Còng do t©m lý vµ tr×nh ®é cña c¸c kh¸ch hµng hÕt søc ®a d¹ng nªn hä võa muèn cã ®−îc dÞch vô tèt nhÊt víi chi phÝ thÊp nhÊt, võa tiÕt kiÖm ®−îc thêi gian giao dÞch vµ mong muèn ®−îc phôc vô bÊt cø khi nµo hä cã nhu cÇu. Do ®ã, c¸c Ng©n hµng ph¶i sö dông l−îng vèn ®Çu t− ban ®Çu lín ®Ó thiÕt lËp kết cấu h¹ tÇng vÒ ®Þa ®iÓm giao dÞch, hÖ thèng c«ng nghÖ th«ng tin hiÖn ®¹i ®¶m b¶o kh¸ch hµng cã thÓ sö dông trùc tiÕp s¶n phÈm t¹i ®Þa ®iÓm giao dÞch cña Ng©n hµng, tõ nhµ, v¨n phßng cña kh¸ch hµng. d. Chi phÝ ho¹t ®éng ph¸t sinh: Do l−îng kh¸ch hµng cña NHBL lµ qu¶ng ®¹i quÇn chóng, lµ c¸c c¸ nh©n, hé gia ®×nh, c¸c DNNVV, l−îng ph©n bè kh¸ch hµng th−êng kh«ng tËp trung. Do ®ã ®Ó ®−a s¶n phÈm dÞch vô tíi kh¸ch hµng mét c¸c nhanh nhÊt th× c¸c Ng©n hµng ph¶i bá ra l−îng vèn ban ®Çu ®Çu t−, thiÕt lËp c¸c ®iÓm giao dÞch, hÖ thèng c«ng nghÖ th«ng tin hiÖn ®¹i. Do ®ã sè l−îng c¸c ®iÓm giao dÞch ph¸t sinh chi phÝ c«ng cô lao ®éng, nh©n sù, ®µo t¹o còng ph¸t sinh. V× vËy, c¸c Ng©n hµng cÇn hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ th«ng tin phï hîp víi xu thÕ ph¸t triÓn chung vµ cã quy tr×nh kiÓm tra kiÓm so¸t doanh thu chi phÝ, ®¶m b¶o lîi nhuËn còng nh− ®¶m b¶o môc ®Ých ph¸t triÓn cña m×nh trong xu thÕ c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t. 1.2.3. C¸c s¶n phÈm dÞch vô cña NHBL: §Æc ®iÓm kh¸ch hµng cña NHBL cã ®èi t−îng lµ kh¸ch hµng c¸ nh©n, các DNNVV. Do ®ã, n¾m b¾t ®−îc ®Æc ®iÓm t©m lý giao dÞch cña kh¸ch hµng c¸ nh©n, c¸c NHTM cÇn nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn c¸c s¶n phÈm dÞch vô phï hîp. Nh×n chung, c¸c s¶n phÈm dÞch vô Ng©n hµng cña NHBL cã thÓ chia thµnh c¸c nhãm. HV: Đỗ Thành Nam 8 SHHV: CA120390 Luận văn thạc sĩ QTKD Viện Kinh tế & Quản lý 1.2.3.1. Huy ®éng vèn: a. Nh÷ng vÊn ®Ò chung ®èi nghiÖp vô huy ®éng vèn trong ho¹t ®éng NHBL: Ho¹t ®éng huy ®éng vèn gãp phÇn mang l¹i nguån vèn cho NHTM thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng kinh doanh kh¸c. Kh«ng cã ho¹t ®éng huy ®éng vèn, NHTM sÏ kh«ng ®ñ nguån vèn tµi trî cho ho¹t ®éng cña m×nh. MÆt kh¸c, th«ng qua nghiÖp vô huy ®éng vèn, Ng©n hµng còng cã thÓ ®o l−êng ®−îc uy tÝn còng nh− sù tÝn nhiÖm cña kh¸ch hµng ®èi víi Ng©n hµng. Tõ ®ã, NHTM sÏ cã c¸c biÖn ph¸p kh«ng ngõng hoµn thiÖn ho¹t ®éng huy ®éng vèn ®Ó gi÷ v÷ng vµ më réng quan hÖ víi kh¸ch hµng. §èi víi ho¹t ®éng NHBL, c¬ cÊu râ nÐt nhÊt cña huy ®éng vèn xuÊt ph¸t tõ nguån tiÒn göi cña kh¸ch hµng c¸ nh©n. §©y lµ nguån tiÒn göi cña kh¸ch hµng ®Ó tiÕt kiÖm, ®Ó thanh to¸n, chi tr¶ c¸c nhu cÇu... Trong s¶n phÈm huy ®éng vèn, ®èi víi kh¸ch hµng lµ c¸ nh©n, tr−íc tiªn Ng©n hµng ph¶i hiÓu ®−îc kh¸ch hµng tiÒm n¨ng cña m×nh lµ ai vµ hä cã nhu cÇu dÞch vô tiÒn göi nh− thÕ nµo, x¸c ®Þnh ®−îc tõng nhãm kh¸ch hµng cô thÓ. Cã nh− vËy, Ng©n hµng míi cã chÝnh s¸ch, ph¸t triÓn, thiÕt kÕ c¸c s¶n phÈm tiÒn göi phï hîp vÒ l·i suÊt, vÒ c¸c h×nh thøc huy ®éng, vÒ c¸c lo¹i h×nh dÞch vô tiÖn Ých, nhanh chãng, vÒ ph−¬ng thøc phôc vô,... nh»m thu hót tèi ®a l−îng tiÒn hay nhu cÇu sö dông dÞch vô cña c¸c nhãm kh¸ch hµng cô thÓ. Nguån vèn huy ®éng tõ kh¸ch hµng c¸ nh©n cã vai trß rÊt quan träng trong ho¹t ®éng cña NHTM thÓ hiÖn: §ãng gãp vµo viÖc t¨ng tr−ëng nguån vèn cho Ng©n hµng. Tuy víi mét kh¸ch hµng c¸ nh©n, l−îng tiÒn göi so víi quy m« vèn cña Ng©n hµng lµ khiªm tèn, nhưng nÕu huy ®éng ®−îc tõ mét sè l−îng lín c¸c kh¸ch hµng c¸ nh©n göi tiÒn t¹i Ng©n hµng th× l−îng vèn t¨ng tr−ëng sÏ rÊt ®¸ng kÓ. Bªn c¹nh ®ã trong c¬ cÊu vèn huy ®éng tõ bé phËn d©n c−, nguån vèn huy ®éng trung dµi h¹n còng chiÕm tû träng lín do ®ã còng t¹o kh¶ n¨ng vÒ nguån sö dông vèn trung dµi h¹n cho Ng©n hµng. Víi ®Æc ®iÓm cña nguån tiÒn lµ tõ c¸c c¸ nh©n chñ yÕu lµ nguån tiÒn nhµn rçi t¹m thêi, víi môc ®Ých ®Çu t− an toµn vµ sinh lêi, do ®ã c¸c kho¶n vèn huy ®éng tõ nguån nµy Ýt l−u chuyÓn do ®ã Ng©n hµng chñ ®éng ®−îc kÕ ho¹ch sö dông vèn. Bªn c¹nh ®ã, ®©y lµ nguån tiÒn göi cña c¸c c¸ nh©n do ®ã Ýt chÞu yÕu tè t¸c ®éng cña c¸c yÕu tè thêi vô trong kinh doanh nh− t¸c ®éng tíi c¸c DN. ViÖc göi tiÒn vµo HV: Đỗ Thành Nam 9 SHHV: CA120390 Luận văn thạc sĩ QTKD Viện Kinh tế & Quản lý Ng©n hµng còng do thãi quen, t©m lý cña kh¸ch hµng hÇu hÕt muèn giao dÞch víi Ng©n hµng h¬n lµ giao dÞch víi c¸c tæ chøc tµi chÝnh kh¸c. b. C¸c s¶n phÈm huy ®éng chÝnh cña NHBL: Nh×n chung, s¶n phÈm cña NHBL trong ho¹t ®éng huy ®éng vèn theo c¸c gi¸c ®é kh¸c nhau cã thÓ chia thµnh c¸c lo¹i s¶n phÈm chÝnh nh− sau: + Huy ®éng vèn qua tµi kho¶n tiÒn göi thanh to¸n: TiÒn göi thanh to¸n lµ h×nh thøc huy ®éng vèn cña NHTM b»ng c¸ch më cho kh¸ch hµng tµi kho¶n gäi lµ tµi kho¶n tiÒn göi thanh to¸n. Tµi kho¶n nµy më cho c¸c ®èi t−îng kh¸ch hµng c¸ nh©n hoÆc tæ chøc, cã nhu cÇu thùc hiÖn thanh to¸n qua Ng©n hµng. §Ó thùc hiÖn thanh to¸n qua Ng©n hµng, kh¸ch hµng më tµi kho¶n tiÒn göi thanh to¸n t¹i Ng©n hµng. Sè d− cã trªn tµi kho¶n tiÒn göi thanh to¸n cña kh¸ch hµng cã thÓ h×nh thµnh tõ c¸c nguån nh−: kh¸ch hµng nép tiÒn vµo tµi kho¶n vµ ®Æc biÖt lo¹i tµi kho¶n nµy rÊt thÝch hîp cho c¸ nh©n cã nhu cÇu nhËn tiÒn chuyÓn tõ c¸c nguån nh−: nhËn tiÒn l−¬ng hµng th¸ng, nhËn chuyÓn tiÒn tõ tµi kho¶n kh¸c. Sè d− nµy nh»m duy tr× kh¶ n¨ng thanh to¸n, nhu cÇu chi tiªu, rót tiÒn cña kh¸ch hµng ë bÊt cø thêi ®iÓm nµo. Tuy nhiªn, kh«ng ph¶i lóc nµo kh¸ch hµng còng sö dông hÕt sè d− trªn tµi kho¶n tiÒn göi thanh to¸n cña hä. Nh− vËy, sè d− nµy t¹m thêi nhµn rçi cho ®Õn khi cã nhu cÇu thanh to¸n. Kho¶ng thêi gian nhµn rçi nh− vËy trë thµnh nguån vèn cho Ng©n hµng vµ Ng©n hµng cã thÓ sö dông nguån vèn nµy cho c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh. §Æc ®iÓm cña h×nh thøc nµy lµ tµi kho¶n kh«ng kú h¹n, do ®ã kh¸ch hµng cã thÓ chuyÓn tiÒn hoÆc rót tiÒn t¹i bÊt cø thêi ®iÓm nµo mµ hä cÇn, kh«ng ph¶i th«ng b¸o tr−íc cho Ng©n hµng. Do vËy, viÖc lËp kÕ ho¹ch cho viÖc sö dông nguån vèn nµy cña Ng©n hµng còng gÆp ph¶i khã kh¨n. ChÝnh v× vËy, Ng©n hµng th−êng x©y dùng møc l·i suÊt thÊp, thËm chÝ kh«ng tr¶ l·i cho h×nh thøc huy ®éng nµy do ®ã kh¸ch hµng duy tr× trªn tµi kho¶n víi sè d− th−êng lµ nhá. Tuy nhiªn, nÕu Ng©n hµng duy tr× ®−îc nhiÒu tµi kho¶n nµy ho¹t ®éng th× sè d− huy ®éng ®−îc còng kh«ng ph¶i lµ nhá, còng nh− t¨ng nguån thu tõ c¸c dÞch vô kh¸c ®i kÌm. + Huy ®éng vèn qua tµi kho¶n tiÕt kiÖm: HV: Đỗ Thành Nam 10 SHHV: CA120390 Luận văn thạc sĩ QTKD Viện Kinh tế & Quản lý S¶n phÈm tiÒn göi tiÕt kiÖm kh«ng kú h¹n: ®©y lµ s¶n phÈm ®−îc thiÕt kÕ dµnh cho c¸c ®èi t−îng kh¸ch hµng c¸ nh©n cã tiÒn nhµn rçi t¹m thêi nh−ng ch−a thiÕt lËp ®−îc kÕ ho¹ch sö dông tiÒn göi trong t−¬ng lai. §èi víi kh¸ch hµng khi lùa chän h×nh thøc göi tiÒn nµy th× môc tiªu an toµn vµ tiÖn lîi quan träng h¬n lµ môc tiªu sinh lîi. §èi víi Ng©n hµng, v× lo¹i tiÒn göi nµy kh¸ch hµng rót bÊt cø lóc nµo, do vËy tÝnh chñ ®éng trong viÖc sö dông nguån nµy còng khã kh¨n, do ®ã Ng©n hµng th−êng ®−a ra møc l·i suÊt thÊp. ë n−íc ta hiÖn nay, xu h−íng c¸c Ng©n hµng cung cÊp s¶n phÈm tiÒn göi thanh to¸n vµ tiÒn göi kh«ng kú h¹n ®−îc hîp nhÊt vµo lµm mét ®Ó thuËn tiÖn trong viÖc qu¶n lý ®èi víi kh¸ch hµng còng nh− ®èi víi Ng©n hµng. S¶n phÈm tiÒn göi tiÕt kiÖm cã kú h¹n: ®−îc cung øng ®¸p øng nhu cÇu cña kh¸ch hµng cã nhu cÇu võa ®¶m b¶o an toµn võa sinh lîi, ®©y lµ nhãm kh¸ch hµng ®· cã kÕ ho¹ch sö dông nguån tiÒn nhµn rçi nµy trong t−¬ng lai, hä cã nhu cÇu göi tiÒn cã kú h¹n phï hîp víi kÕ ho¹ch sử dụng cña hä. Nguån vèn huy ®éng th«ng qua s¶n phÈm nµy, Ng©n hµng chñ ®éng ®−îc viÖc sö dông trong c¸c ho¹t ®éng kh¸c cña m×nh. Trong s¶n phÈm nµy, Ng©n hµng th−êng ®−a ra nhiÒu kú h¹n hîp lý víi c¸c møc l·i suÊt kh¸c nhau, chÝnh s¸ch ch¨m sãc kh¸ch hµng kh¸c nhau nh»m ®¸p øng nhu cÇu ®a d¹ng cña kh¸ch hµng. + Huy ®éng vèn qua viÖc ph¸t hµnh giÊy tê cã gi¸: Ngoµi viÖc huy ®éng vèn qua tµi kho¶n tiÒn göi thanh to¸n vµ tiÒn göi tiÕt kiÖm, NHTM cßn sö dông h×nh thøc huy ®éng vèn kh¸c th«ng qua viÖc ph¸t hµnh giÊy tê cã gi¸, theo ®ã giÊy tê cã gi¸ lµ chøng nhËn cña Ng©n hµng ph¸t hµnh ®Ó huy ®éng vèn, trong ®ã x¸c nhËn nghÜa vô tr¶ nî mét kho¶n tiÒn trong mét thêi h¹n nhÊt ®Þnh. Trong ho¹t ®éng huy ®éng vèn cña NHBL tõ khu vùc d©n c−, Ng©n hµng th−êng ph¸t hµnh c¸c giÊy tê cã gi¸ lµ c«ng cô nî nh− kú phiÕu, tr¸i phiÕu. + Huy ®éng vèn qua c¸c h×nh thøc kh¸c: Ngoµi c¸c s¶n phÈm nh− trªn, c¸c NHTM cßn ®−a ra thÞ tr−êng c¸c s¶n phÈm huy ®éng vèn kh¸c nh− ph¸t hµnh hµnh chøng chØ tiÒn göi. §©y lµ h×nh thøc huy ®éng vèn th«ng qua viÖc Ng©n hµng cam kÕt tr¶ møc l·i suÊt cè ®Þnh trong suèt kú h¹n cña chøng chØ, viÖc thanh to¸n tiÒn gèc vµ l·i ®−îc thùc hiÖn vµo cuèi kú. HV: Đỗ Thành Nam 11 SHHV: CA120390 Luận văn thạc sĩ QTKD Viện Kinh tế & Quản lý C¸c s¶n phÈm huy ®éng vèn trong ho¹t ®éng b¸n lÎ cña NHTM cung øng ra thÞ tr−êng mét c¸ch th−êng xuyªn liªn tôc lµ c¸c s¶n phÈm tiÒn göi thanh to¸n, tiÒn göi tiÕt kiÖm. §èi víi c¸c s¶n phÈm nh− ph¸t hµnh kú phiÕu, tr¸i phiÕu, chøng chØ tiÒn göi, c¸c Ng©n hµng th−êng cung øng ra thÞ tr−êng tuú thuéc vµo nhu cÇu sö dông vèn, nguån vèn cña Ng©n hµng. Theo ®ã s¶n phÈm nµy ®−îc ®−a ra thÞ tr−êng trong mét kho¶ng thêi gian x¸c ®Þnh vµ víi môc tiªu huy ®éng ®−îc sè tiÒn cô thÓ. 1.2.3.2. TÝn dông b¸n lÎ: a. C¸c s¶n phÈm tÝn dông b¸n lÎ: Ho¹t ®éng cho vay c¸ nh©n, hé gia ®×nh, DNNVV cßn ®−îc gäi lµ ho¹t ®éng tÝn dông b¸n lÎ cña NHTM. Trong thêi kú tr−íc, hÇu hÕt c¸c Ng©n hµng ®Òu kh«ng chó träng ®Õn ho¹t ®éng cho vay c¸ nh©n vµ hé gia ®×nh vµ cho r»ng c¸c kho¶n cho vay tiªu dïng nãi chung cã quy m« nhá víi rñi ro cao, chi phÝ thu thËp th«ng tin lín lµm cho møc sinh lêi thÊp. Trong nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, møc thu nhËp cña ng−êi d©n t¨ng cao ®ång nghÜa víi xu thÕ tiªu dïng t¨ng ®ång thêi trong ho¹t ®éng Ng©n hµng kh«ng chØ diÔn ra c¹nh tranh gay g¾t gi÷a c¸c Ng©n hµng víi nhau mµ cßn c¹nh tranh víi c¸c tæ chøc tµi chÝnh phi Ng©n hµng kh¸c. Do ®ã, c¸c Ng©n hµng ph¶i ®æi míi m« h×nh ho¹t ®éng, thiÕt lËp c¸c s¶n phÈm dÞch vô míi h−íng tíi ®èi t−îng kh¸ch hµng lín lµ bé phËn d©n c− trong x· héi. §ã lµ ®iÒu kiÖn cho tÝn dông tiªu dïng ph¸t triÓn. C¸c s¶n phÈm c¬ b¶n trong cho vay tiªu dïng nh−: + Cho vay sinh ho¹t tiªu dïng: s¶n phÈm nµy ®−îc thiÕt kÕ vµ cung cÊp nh»m ®¸p øng nhu cÇu sinh ho¹t cña gia ®×nh nh− mua s¾m dông cô gia ®×nh, ph−¬ng tiÖn ®i l¹i... Lo¹i h×nh s¶n phÈm nµy h−íng tíi c¸c nhãm kh¸ch hµng cã thu nhËp kh«ng cao nh−ng æn ®Þnh nh− c«ng nh©n viªn chøc h−ëng l−¬ng vµ cã viÖc lµm æn ®Þnh ®©y lµ nhãm kh¸ch hµng cã sè l−îng lín. + Cho vay hç trî nhu cÇu vÒ nhµ ë: lo¹i h×nh s¶n phÈm nµy ®−îc thiÕt kÕ ®Ó cung cÊp nh»m ®¸p øng nhu cÇu mua nhµ, hîp thøc ho¸ nhµ ®Êt, x©y dùng vµ söa ch÷a nhµ cña kh¸ch hµng nh−ng ch−a thÓ thùc hiÖn ®−îc do ch−a ®Çy ®ñ vÒ tµi chÝnh. + Cho vay hç trî du häc: s¶n phÈm ®−îc thiÕt kÕ nh»m ®¸p øng nhu cÇu vÒ tµi chÝnh cho ng−êi th©n cña gia ®×nh cã ®ñ tµi chÝnh ®Ó du häc. HV: Đỗ Thành Nam 12 SHHV: CA120390 Luận văn thạc sĩ QTKD Viện Kinh tế & Quản lý + Bªn c¹nh ®ã cßn cã s¶n phÈm ®−îc thiÕt kÕ nh»m hç trî cho vay ®Ó s¶n xuÊt kinh doanh, nhãm s¶n phÈm nµy nh»m h−íng tíi ®èi t−îng kh¸ch hµng vay lµ nh÷ng c¸ nh©n, hé kinh doanh, DNNVV cã quy m« ho¹t ®éng nhá. b. §Æc ®iÓm cña s¶n phÈm tÝn dông b¸n lÎ: Khi nÒn kinh tÕ x· héi ngµy cµng ph¸t triÓn, doanh sè tÝn dông b¸n lÎ ngµy cµng cao vµ chiÕm tû träng quan träng trong danh môc ®Çu t− cña c¸c NHTM lín trªn thÕ giíi. C¸c s¶n phÈm tÝn dông b¸n lÎ ngµy cµng ®a d¹ng vµ phong phó. Cã thÓ thÊy tÝn dông b¸n lÎ cã nh÷ng ®Æc ®iÓm quan träng sau: + Thø nhÊt: ThÞ tr−êng tiÒm n¨ng cña s¶n phÈm nµy lín vµ kh«ng ngõng ph¸t triÓn cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ x· héi. V× vËy lµ c¬ héi cho c¸c Ng©n hµng ph¸t triÓn c¸c s¶n phÈm tÝn dông b¸n lÎ thùc hiÖn chiÕn l−îc më réng ho¹t ®éng NHBL cña m×nh. Tại thÞ tr−êng ViÖt Nam, víi d©n sè trªn 80 triÖu ng−êi tèc ®é t¨ng tr−ëng kinh tÕ nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®Òu ®¹t kho¶ng tõ 8%- 9%/n¨m; møc thu nhËp, tiÒm lùc tµi chÝnh, tr×nh ®é d©n trÝ cña d©n c− ngµy cµng t¨ng lµ thÞ tr−êng rÊt lín cho c¸c Ng©n hµng më réng ph¸t triÓn c¸c s¶n phÈm b¸n lÎ cña m×nh. + Thø hai: Th«ng th−êng, kh¸ch hµng th−êng quan t©m ®Õn sè tiÒn ph¶i tr¶ nî h¬n lµ quan t©m ®Õn l·i suÊt vay, ®iÒu nµy dÉn ®Õn c¬ héi cho Ng©n hµng cho vay víi møc l·i suÊt cao hîp lý. + Thø ba: Gi¸ trÞ c¸c kho¶n giao dÞch th−êng nhá lÎ, do ®ã ®· ph¸t sinh t¨ng thªm chi phÝ ho¹t ®éng cho c¬ së vËt chÊt, nguån nh©n lùc, chi phÝ qu¶n lý... §©y lµ mét h¹n chÕ khi cho vay c¸ nh©n. Tuy nhiªn, trong nghiÖp vô cho vay c¸ nh©n, kü thuËt cho vay th−êng ®¬n gi¶n do ®ã kh«ng ®ßi hái ph¶i ®µo t¹o c¸n bé nhiÒu, ®iÒu nµy khiÕn cho Ng©n hµng gi¶m bít ®−îc chi phÝ ®µo t¹o. + Thø t−: Cho vay c¸ nh©n phô thuéc nhiÒu vµo nh©n th©n kh¸ch hµng, ®iÒu kiÖn lµm viÖc hoÆc søc khoÎ cña ng−êi vay, ®iÒu nµy ¶nh h−ëng tíi viÖc tr¶ nî vay Ng©n hµng, v× viÖc bï ®¾p tõ c¸c nguån kh¸c hÇu nh− lµ kh«ng cã. Bªn c¹nh ®ã còng th−êng xuÊt hiÖn mét sè nhãm kh¸ch hµng cã th¸i ®é ch©y ×, lõa ®¶o. Do ®ã ®ßi hái trong cho vay ph¶i cã kinh nghiÖm vµ hiÓu biÕt x· héi ®Ó h¹n chÕ cho vay thuéc ®èi t−îng kh¸ch hµng nµy, h¹n chÕ g©y tæn thÊt cho Ng©n hµng. 1.2.3.3. Ho¹t ®éng thanh to¸n vµ dÞch vô thÎ: HV: Đỗ Thành Nam 13 SHHV: CA120390
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan