Tài liệu Luận văn huy động các nguồn lực cộng đồng trong phát triển hoạt động đoàn ở huyện đầm hà, tỉnh quảng ninh.

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘI ---------- LA TRƢỜNG THỌ HUY ĐỘNG CÁC NGUỒN LỰC CỘNG ĐỒNG TRONG PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG ĐOÀN Ở HUYỆN ĐẦM HÀ, TỈNH QUẢNG NINH LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC HÀ NỘI - 2017 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘI ---------- LA TRƢỜNG THỌ HUY ĐỘNG CÁC NGUỒN LỰC CỘNG ĐỒNG TRONG PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG ĐOÀN Ở HUYỆN ĐẦM HÀ, TỈNH QUẢNG NINH Chuyên ngành: Giáo dục và phát triển cộng đồng Mã ngành: Thí điểm LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC Người hướng dẫn khoa học: TS. Cao Tuấn Anh HÀ NỘI - 2017 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đề tài nghiên cứu “Huy động các nguồn lực cộng đồng trong phát triển hoạt động Đoàn ở huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh” dưới sự hướng dẫn của TS. Cao Tuấn Anh là công trình nghiên cứu khoa học của riêng tôi. Các số liệu có trích dẫn nguồn chính xác, kết quả nghiên cứu nêu trong luận văn là trung thực, chưa từng được công bố trong bất cứ một nghiên cứu nào khác. Tác giả La Trƣờng Thọ LỜI CẢM ƠN Luận văn được hoàn thành với sự cố gắng, nỗ lực của bản thân và sự hướng dẫn, giúp đỡ tận tình của các tập thể, cá nhân. Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc nhất đến TS. Cao Tuấn Anh, người hướng dẫn khoa học đã tận tình chỉ dẫn, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình thực hiện luận văn. Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn tới: Ban giám hiệu, Ban chủ nhiệm khoa, các thầy cô giáo Khoa Tâm lí Giáo dục Trường ĐHSP Hà Nội; Phòng Sau Đại học, cùng nhiều thầy (cô) giáo khác. Tôi cũng xin bày tỏ lòng biết ơn tới bạn bè và người thân trong gia đình luôn giúp đỡ và động viên tôi hoàn thành luận văn này. Mặc dù tôi đã cố gắng hoàn thiện nhưng luận văn chắc chắn không thể tránh khỏi những thiếu sót, tôi rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của thầy cô, bạn bè cũng như những người quan tâm tới vấn đề trình bày trong luận văn để tôi có thể hoàn thiện luận văn. Hà Nội, ngày 5 tháng 6 năm 2017 Tác giả luận văn La Trƣờng Thọ DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ĐTN : Đoàn thanh niên NLCĐ : Nguồn lực cộng đồng HĐĐ : Hoạt động Đoàn NXB : Nhà xuất bản TNCS : Thanh niên cộng sản MỤC LỤC MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 1. Tính cấp thiết của vấn đề nghiên cứu ........................................................... 1 2. Mục đích nghiên cứu ..................................................................................... 4 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu .............................................................. 4 4. Giả thuyết khoa học ...................................................................................... 4 5. Nhiệm vụ nghiên cứu .................................................................................... 4 6. Giới hạn nghiên cứu ...................................................................................... 4 7. Phương pháp nghiên cứu............................................................................... 5 8. Cấu trúc luận văn .......................................................................................... 6 Chƣơng 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ HUY ĐỘNG CÁC NGUỒN LỰC CỘNG ĐỒNG TRONG PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG ĐOÀN ................. 7 1.1. Sơ lƣợc lịch sử nghiên cứu vấn đề .......................................................... 7 1.1.1. Trên thế giới ............................................................................................ 7 1.1.2. Ở Việt Nam ............................................................................................. 8 1.2. Một số khái niệm cơ bản của đề tài ...................................................... 11 1.2.1. Nguồn lực, cộng đồng, nguồn lực cộng đồng ...................................... 11 1.2.2. Huy động, huy động các nguồn lực cộng đồng .................................... 16 1.2.3. Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh .............................................. 16 1.2.4. Hoạt động, hoạt động Đoàn, phát triển hoạt động đoàn ....................... 22 1.2.5. Huy động các nguồn lực cộng đồng phát triển hoạt động Đoàn........... 25 1.3.Một số đặc điểm của đoàn viên thanh niên........................................... 26 1.3.1. Nhân cách của thanh niên trong thời kì đổi mới ................................... 26 1.3.2. Đoàn viên thanh niên ............................................................................ 34 1.4. Huy động các nguồn lực cộng đồng phát triển hoạt động của Đoàn .... 35 1.4.1. Mục tiêu huy động ................................................................................ 35 1.4.2. Nội dung và nguyên tắc huy động ........................................................ 35 14.3. Phương pháp và hình thức huy động ..................................................... 36 1.4.4. Các lực lượng cộng đồng tham gia phát triển hoạt động Đoàn ............ 38 1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả huy động các nguồn lực trong phát triển hoạt động Đoàn ....................................................................................... 38 Tiểu kết chƣơng 1 .......................................................................................... 40 Chương 2: THỰC TRẠNG HUY ĐỘNG CÁC NGUỒN LỰC CỘNG ĐỒNG TRONG PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG ĐOÀN Ở HUYỆN ĐẦM HÀ, TỈNH QUẢNG NINH.......................................................................... 41 2.1. Khái quát về tình hình kinh tế - xã hội huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh ... 41 2.1.1. Vị trí địa lí, điều kiện tự nhiên của huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh ....... 41 2.1.2. Tình hình kinh tế - xã hội ...................................................................... 42 2.2. Tổ chức và phƣơng pháp khảo sát thực trạng .................................... 42 2.2.1. Mụ ảo sát .............................................. 42 ảo sát ......................................................... 43 2.2.3. Phương pháp xử lí số liệu ..................................................................... 44 2.3. Thực trạng công tác Đoàn huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2012 - 2017....................................................................................................... 44 2.3.1. Những kết quả đạt được ........................................................................ 44 2.3.2. Những tồn tại, hạn chế .......................................................................... 49 2.3.3. Nguyên nhân và những bài học kinh nghiệm ....................................... 50 2.4. Thực trạng nhận thức về huy động các nguồn lực cộng đồng trong phát triển hoạt động Đoàn huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh .......................... 51 2.4.1.Nhận thức về tầm quan trọng của hoạt động đoàn với mỗi đoàn viên thanh niên và sự phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh ..................................................................................................... 51 2.4.2. Nhận thức về sự cần thiết của công tác huy động các nguồn lực cộng đồng trong phát triển hoạt động Đoàn huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh ...... 53 2.4.3. Nhận thức về mục tiêu của công tác huy động các nguồn lực cộng đồng trong phát triển hoạt động Đoàn huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh ............... 54 2.5. Thực trạng thực hiện công tác huy động các nguồn lực cộng đồng trong phát triển hoạt động Đoàn trên địa bàn huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh ................................................................................................... 56 2.5.1. Thực trạng thực hiện nội dung huy động các nguồn lực cộng đồng trong phát triển hoạt động Đoàn trên địa bàn huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh ................................................................................................................. 56 2.5.2. Thực trạng thực hiện biện pháp huy động các nguồn lực cộng đồng trong phát triển hoạt động Đoàn trên địa bàn huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh...................... 58 2.5.3. Thực trạng thực hiện hình thức huy động các nguồn lực cộng đồng trong phát triển hoạt động Đoàn trên địa bàn huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh...................... 60 2.5.4. Thực trạng các lực lượng cộng đồng tham gia phát triển hoạt động Đoàn trên địa bàn huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh ............................................................ 62 2.5.5. Thực trạng hiệu quả huy động các nguồn lực xã hội tham gia phát triển hoạt động Đoàn trên địa bàn huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh .................................... 64 2.5.6. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả huy động các nguồn lực xã hội tham gia phát triển hoạt động Đoàn trên địa bàn huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh ..................................................................................................... 64 2.6. Đánh giá chung về thực trạng ............................................................... 66 2.6.1. Những kết quả đạt được ........................................................................ 66 2.6.2. Những vấn đề còn tồn tại và nguyên nhân của những tồn tại ............... 66 Kết luận chƣơng 2 ......................................................................................... 68 Chương 3: BIỆN PHÁP HUY ĐỘNG CÁC NGUỒN LỰC CỘNG ĐỒNG TRONG PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG ĐOÀN Ở HUYỆN ĐẦM HÀ, TỈNH QUẢNG NINH ............................................................... 70 3.1. Nguyên tắc đề xuất các biện pháp ........................................................ 70 3.1.1.Đảm bảo tính thực tiễn ........................................................................... 70 3.1.2. Đảm bảo tính khoa học ......................................................................... 70 3.1.3.Đảm bảo tính khả thi .............................................................................. 71 3.1.4. Đảm bảo tính hiệu quả .......................................................................... 71 3.1.5. Đảm bảo tính đồng bộ, hệ thống ......................................................... 72 3.1.6. Đảm bảo tính kế thừa và phát triển ..................................................... 72 3.2. Một số biện pháp huy động các nguồn lực cộng đồng trong phát triển hoạt động Đoàn ở huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh ................................ 72 3.2.1. Tăng cường nhận thức cho các lực lượng cộng đồng về ý nghĩa của hoạt động Đoàn và tầm quan trọng của công tác huy động các nguồn lực cộng đồng trong phát triển hoạt động Đoàn ............................................................ 73 3.2.2. Hoàn thiện cơ chế huy động các nguồn lực cộng đồng trong phát triển hoạt động Đoàn ............................................................................................... 74 3.2.3. Xây dựng và phát triển đội ngũ cán bộ Đoàn đáp ứng yêu cầu của công tác Đoàn trong thời kì mới .............................................................................. 75 3.2.4. Tăng cường huy động sức mạnh tổng hợp của cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương và các tổ chức xã hội trong cộng đồng đối với hoạt động hỗ trợ đoàn viên thanh niên phát triển kinh tế bền vững ..................................... 76 3.2.5. Phân hóa đối tượng huy động, xác định các biện pháp và hình thức huy động phù hợp, hiệu quả ................................................................................... 79 3.2.6 Kiểm tra, đánh giá hiệu quả sử dụng các nguồn lực huy động được theo mục đích cải thiện chất lượng hoạt động Đoàn............................................... 81 3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp .............................................................. 83 3.4. Khảo nghiệm sư phạm về các biện pháp huy động các nguồn lực cộng đồng trong phát triển hoạt động Đoàn ở huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh.................................................................................................... 84 3.4.1. Những vấn đề chung về quá trình khảo nghiệm ................................... 84 3.4.2. Kết quả khảo nghiệm các biện pháp huy động các nguồn lực cộng đồng trong phát triển hoạt động Đoàn ở huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh ......................84 Tiểu kết chƣơng 3 ........................................................................................... 93 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ.............................................................. 94 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................... 96 PHỤ LỤC ....................................................................................................... 99 DANH MỤC BẢNG Bảng 2.1.Đánh giá của người dân, cán bộ các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể và đoàn viên huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh về tầm quan trọng của hoạt động đoàn đối với mỗi đoàn viên thanh niên và sự phát triển ............. 52 Bảng 2.2. Nhận thức về sự cần thiết của công tác huy động các nguồn lực cộng đồng trong phát triển hoạt động Đoàn huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh ....................................................................................... 53 Bảng 2.3.Nhận thức về mục tiêu của công tác huy động các nguồn lực cộng đồng trong phát triển hoạt động Đoàn huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh ................................................................................................... 54 Bảng 2.4.Mức độ thực hiện nội dung huy động các nguồn lực cộng đồng trong phát triển hoạt động Đoàn trên địa bàn huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh ....................................................................................... 56 Bảng 2.5.Hiệu quả thực hiện nội dung huy động các nguồn lực cộng đồng trong phát triển hoạt động Đoàn trên địa bàn huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh ....................................................................................... 57 Bảng 2.6.Mức độ thực hiện biện pháp huy động các nguồn lực cộng đồng trong phát triển hoạt động Đoàn trên địa bàn huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh ....................................................................................... 58 Bảng 2.7. Hiệu quả thực hiện biện pháp huy động các nguồn lực cộng đồng trong phát triển hoạt động Đoàn trên địa bàn huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh ....................................................................................... 59 Bảng 2.8.Mức độ thực hiện hình thức huy động các nguồn lực cộng đồng trong phát triển hoạt động Đoàn trên địa bàn huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh ....................................................................................... 60 Bảng 2.9.Hiệu quả thực hiện hình thức huy động các nguồn lực cộng đồng. 61 Bảng 2.10.Vai trò của các lực lượng cộng đồng tham gia phát triển hoạt động Đoàn trên địa bàn huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh ........................ 62 Bảng 2.11.Mức độ tham gia của các lực lượng cộng đồng tham gia phát triển hoạt động Đoàn trên địa bàn huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh....... 63 Bảng 2.12.Vai trò của các lực lượng cộng đồng tham gia phát triển hoạt động Đoàn trên địa bàn huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh ........................ 64 Bảng 2.13.Vai trò của các lực lượng cộng đồng tham gia phát triển hoạt động Đoàn trên địa bàn huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh ........................ 65 Bảng 3.1. Mẫu khách thể khảo nghiệm .......................................................... 85 Bảng 3.2.Tính cần thiết của các biện pháp huy động các nguồn lực cộng đồng trong phát triển hoạt động Đoàn ở huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh ... 86 Bảng 3.3.Tính khả thi của các biện pháp huy động các nguồn lực cộng đồng trong phát triển hoạt động Đoàn ở huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh ... 89 DANH MỤC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 3.1. Tính cần thiết của các biện pháp huy động các nguồn lực cộng đồng trong phát triển hoạt động Đoàn ở huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh .....88 Biểu đồ 3.2. Tính khả thi của các biện pháp huy động các nguồn lực cộng đồng trong phát triển hoạt động Đoàn ở huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh .....91 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của vấn đề nghiên cứu Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh (TNCSHCM) là tổ chức chính trị - xã hội của thanh niên Việt Nam do Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập, lãnh đạo và rèn luyện. Đoàn bao gồm những thanh niên tiên tiến, phấn đấu vì mục tiêu, lí tưởng của Đảng là độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Được xây dựng, rèn luyện và trưởng thành qua các thời kỳ đấu tranh cách mạng, Đoàn đã tập hợp đông đảo thanh niên phát huy chủ nghĩa anh hùng cách mạng, cống hiến xuất sắc cho sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Bước vào thời kỳ mới, Đoàn tiếp tục phát huy những truyền thống quý báu của dân tộc và bản chất tốt đẹp của mình, xây dựng thế hệ thanh niên Việt Nam giàu lòng yêu nước, tự cường dân tộc; kiên định lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; có đạo đức cách mạng, ý thức chấp hành pháp luật, sống có văn hóa, vì cộng đồng; có năng lực, bản lĩnh trong hội nhập quốc tế; có sức khỏe, tri thức, kỹ năng và tác phong công nghiệp trong lao động tập thể, trở thành những công dân tốt của đất nước; xung kích, sáng tạo làm chủ khoa học công nghệ tiên tiến, vươn lên ngang tầm thời đại. Đoàn viên Đoàn TNCSHCM là thanh niên Việt Nam tiên tiến, phấn đấu vì lý tưởng của Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh, có tinh thần yêu nước, tự cường dân tộc; có lối sống lành mạnh, cần kiệm, trung thực; tích cực, gương mẫu trong học tập, lao động, hoạt động (HĐ) xã hội và bảo vệ Tổ quốc, gắn bó mật thiết với thanh niên; chấp hành nghiêm chỉnh pháp luật của Nhà nước và Điều lệ Đoàn.Trong công cuộc Công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, thanh niên có vị trí và vai trò hết sức quan trọng, Nghị quyết Hội nghị lần thứ 7, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X đã khẳng định 1 “Thanh niên là rường cột của nước nhà, chủ nhân tương lai của đất nước, là lực lượng xung kích trong xây dựng bảo vệ Tổ quốc, một trong những nhân tố quyết định sự thành bại của sự nghiệp Công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, hội nhập quốc tế và xây dựng chủ nghĩa xã hội. Thanh niên được đặt ở vị trí trung tâm trong chiến lược bồi dưỡng, phát huy nhân tố và nguồn lực con người”[12]. Có thể khẳng định Chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, các chủ chương, đường lối của Đảng và Nhà Nước về công tác thanh niên. Ban Chấp hành Tỉnh Đoàn Quảng Ninh ban hành Nghị quyết 07 NQ/TĐ-QN ngày 26/9/2013 của Ban Chấp hành tỉnh Đoàn Quảng Ninh khóa X về giải pháp nâng cao chất lượng tổ chức cơ sở Đoàn trên địa bàn dân cư giai đoạn 2013-2017; Quyết định số 1357/QĐ-UBND ngày 07/6/2012 của UBND tỉnh Quảng Ninh về việc ban hành Chương trình phát triển thanh niên tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2012-2020.; Quyết định số 2867/QĐ-UBND ngày 21/12/2012 của UBND huyện Đầm Hà về ban hành chương trình phát triển thanh niên huyện Đầm Hà, giai đoạn 2013-2020; Quyết định số 1488- ngày 15/7/2014 QĐ/TU tỉnh Ủy về “Chiến lược đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi tỉnh Quảng ninh đến năm 2020, tầm Nhìn 2030”. Tổ chức cơ sở Đoàn có nhiệm vụ: Đại diện, chăm lo và bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của cán bộ, đoàn viên, thanh thiếu nhi; tổ chức các HĐ, tạo môi trường giáo dục, rèn luyện đoàn viên, thanh thiếu nhi nhằm góp phần thực hiện các nhiệm vụ chính trị, kinh tế, văn hóa - xã hội, quốc phòng, an ninh của địa phương, đơn vị; phối hợp với chính quyền, các đoàn thể và các tổ chức kinh tế - xã hội làm tốt công tác thanh niên, chăm lo xây dựng Đoàn, tích cực xây dựng cơ sở Đoàn, Hội, Đội ở địa bàn dân cư, tham gia xây dựng, bảo vệ Đảng và chính quyền [15]. Huyện Đoàn Đầm Hà gồm 26 đầu mối cơ sở (03 Đoàn trường, 12 chi đoàn trực thuộc, 10 Đoàn xã, thị trấn), tổng số chi đoàn thuộc Đoàn cơ sở 2 136. Tổng số thanh niên trên địa bàn huyện 9.422; thanh niên đi học, đi làm ăn xa 4.256, số thanh niên còn lại ở địa phương 5.166 (cả số thanh niên đi làm xa theo thời vụ); tổng số đoàn viên là 3.075 đoàn viên (chiếm 40% dân số toàn huyện). Trong những năm qua, được sự quan tâm, chỉ đạo, tạo điều kiện của Tỉnh ủy, Tỉnh Đoàn, hoạt động Đoàn trên địa bàn huyện Hải Hà, tỉnh Quảng Ninh đã đạt được môt số kết quả đáng khích lệ: số lượng và chất lượng của các HĐ được tổ chức ngày càng được nâng lên; ĐVTN tích cực kế thừa và phát huy truyền thống của gia đình, quê hương anh hùng, ngày càng tỏ rõ sự năng động, sáng tạo, không ngại khó khăn gian khổ, nỗ lực vươn lên trong học tập, lao động sản xuất, công tác và cuộc sống, không ngừng rèn luyện hoàn thiện mình, tình nguyện vì cộng đồng, chủ động lập thân, lập nghiệp, làm giàu chính đáng; tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng, sự phát triển của đất nước... Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được, chất lượng và hiệu quả hoạt động Đoàn trên địa bàn huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh còn tồn tại những hạn chế, chưa đáp tốt được yêu cầu xã hội đặt ra cho tổ chức Đoàn trong thời kì mới. Một trong những nguyên nhân ảnh hưởng quan trọng đến tình trạng trên là những hạn chế trong công tác huy động các lực lượng cộng đồng tham gia tổ chức các HĐ cho ĐVTN. Chính vì vậy, việc nghiên cứu lí luận, thực trạng và biện pháp nâng cao hiệu quả của công tác huy động các nguồn lực cộng đồng tham gia tổ chức các HĐ cho ĐVTN trên địa bàn huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh nói riêng và các cơ sở Đoàn nói chung là vấn đề có ý nghĩa cấp thiết. Đặc biệt, cho đến nay, ở Việt Nam chưa có một công trình nào đi sâu nghiên cứu về vấn đề này. Xuất phát từ những lí do trên, chúng tôi lựa chọn đề tài “Huy động các nguồn lực cộng đồng trong phát triển hoạt động Đoàn ở huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh” để tiến hành nghiên cứu. 3 2. Mục đích nghiên cứu Nghiên cứu cơ sở lí luận về huy động các nguồn lực cộng đồng (NLCĐ) trong phát triển hoạt động Đoàn ở huyện và khảo sát thực trạng huy động các NLCĐ trong phát triển hoạt động Đoàn ở huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh, trên cơ sở đó đề xuất một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả của hoạt động này trên địa bàn nghiên cứu. 3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu Công tác Đoàn ở huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh. 3.2. Đối tượng nghiên cứu Huy động các nguồn lực cộng đồng trong phát triển hoạt động Đoàn ở huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh 4. Giả thuyết khoa học Hoạt động Đoàn ở huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh đã đạt được một số kết quả nhất định song còn nhiều bất cập. Nếu nghiên cứu cơ sở lí luận, đánh giá một cách toàn diện về thực trạng, trên cơ sở đó đề ra những biện pháp mang tính khoa học và hợp lí thì sẽ góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả của hoạt động Đoàn tại địa bàn nghiên cứu. 5. Nhiệm vụ nghiên cứu 5.1 Hệ thống hóa những vấn đề lí luận cơ bản về huy động các nguồn lực cộng đồng trong phát triển hoạt động Đoàn ở huyện. 5.2 Khảo sát, phân tích và đánh giá thực trạng huy động các NLCĐ trong phát triển hoạt động Đoàn ở huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh. 5.3 Đề xuất biện pháp huy động các NLCĐ trong phát triển hoạt động Đoàn ở huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh. 6. Giới hạn nghiên cứu 6.1. Về nội dung nghiên cứu Đề tài chỉ giới hạn phạm vị nghiên cứu về huy động các NLCĐ trong phát triển hoạt động Đoàn ở huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh. 4 6.2. Về khách thể khảo sát Chúng tôi tiến hành khảo sát trên 20 chuyên gia; 10 cán bộ quản lí các ban ngành và 200 đoàn viên ở huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh. 6.3. Về thời gian nghiên cứu Từ tháng 8 năm 2016 đến tháng 3 năm 2017 7. Phƣơng pháp nghiên cứu 7.1.Các phương pháp nghiên cứu lý luận 7.1.1 Phương pháp phân tích và tổng hợp lý thuyết: Luận văn phân tích và tổng hợp các tài liệu, lí luận liên quan, bao gồm: - Lí luận về huy động các nguồn lực cộng đồng trong phát triển hoạt động Đoàn ở huyện. - Các văn kiện, văn bản chỉ đạo công tác huy động các nguồn lực cộng đồng trong phát triển hoạt động Đoàn ở huyện. - Các công trình khoa học, các bài báo đã được công bố. 7.1.2 Phương pháp phân loại và hệ thống hóa lý thuyết: Luận văn sử dụng phương pháp phân loại và hệ thống hóa kiến thức để sắp xếp phân loại các nghiên cứu về huy động các nguồn lực cộng đồng trong phát triển hoạt động Đoàn ở huyện. 7.2. Các phương pháp nghiên cứu thực tiễn 7.2.1. Phương pháp điều tra Đề tài xây dựng phiếu hỏi nhằm thu thập các thông tin, số liệu về thực trạng huy động các NLCĐ trong phát triển hoạt động Đoàn ở huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh. 7.2.2. Phương pháp phỏng vấn Đề tài thực hiện phỏng vấn nhằm thu thập thông tin về nhận thức, nguyện vọng của các giáo viên,cán bộ quản lí và đoàn viên về thực trạng huy động các NLCĐ trong phát triển hoạt động Đoàn ở huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh. Đồng thời bổ sung, kiểm tra và làm rõ những thông tin đã thu thập được thông qua điều tra bằng phiếu hỏi. 5 7.2.3. Phương pháp quan sát Quan sát các hình thức biểu hiện của công tác huy động các NLCĐ trong phát triển hoạt động Đoàn ở huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh. 7.2.4. Phương pháp chuyên gia Trực tiếp làm việcvới một số chuyên gia) hoặc gián tiếp (bằng phiếu hỏi) trao đổi những vấn đề liên quan đến đề tài nghiên cứu: Tâm lí học và Giáo dục học. Đặc biệt xin ý kiến về các biện pháp huy động các NLCĐ trong phát triển hoạt động Đoàn ở huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh. 7.2.5. Phương pháp phân tích và tổng kết kinh nghiệm Đề tài xem xét lại những kết quả thực tiễn huy động các NLCĐ trong phát triển hoạt động Đoàn ở huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh, từ đó rút ra những bài học kinh nghiệm, những kết luận khoa học bổ ích, những ưu điểm cần học hỏi và phát triển; làm cơ sở để đề xuất các biện pháp huy động các NLCĐ trong phát triển hoạt động Đoàn ở huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh. 7.2.6. Phương pháp khảo nghiệm Xin ý kiến đánh giá của các chuyên gia, các cán bộ quản lí về mức độ cần thiết và tính khả thi của các biện pháp huy động các NLCĐ trong phát triển hoạt động Đoàn ở huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh. 7.3. Các phương pháp xử lí thông tin Thông tin được xử lí bằng toán học thống kê, đồ thị và biểu đồ. Mã hóa thông tin hợp lí để sử dụng các phần mềm tin học thực hiện thống kê toán học, vẽ đồ thị và biểu đồ. 8. Cấu trúc luận văn Ngoài phần mở đầu, phần kết luận, khuyến nghị, tài liệu tham khảo và các phụ lục, nội dung nghiên cứu đề tài được cấu trúc theo ở 3 chương sau đây: Chương 1: Cơ sở lí luận về huy động các NLCĐ trong phát triển hoạt động Đoàn cấp huyện. Chương 2: Thực trạng biện pháp huy động các NLCĐ trong phát triển hoạt động Đoàn ở huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh. Chương 3: Biện pháp huy động các NLCĐ trong phát triển hoạt động Đoàn ở huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh. 6 Chƣơng 1 CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ HUY ĐỘNG CÁC NGUỒN LỰC CỘNG ĐỒNG TRONG PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG ĐOÀN 1.1. Sơ lƣợc lịch sử nghiên cứu vấn đề 1.1.1. Trên thế giới Nghiên cứu về thế hệ thanh niên và phát triển thanh niên là vấn đề quan tâm của tất cả các Nhà nước trên thế giới. Đâycũng là vấn đề được các nhà hoạt động xã hội, các nhà khoa học quan tâmnghiên cứu. Khi bàn về thanh niên, Mác viết: “Những công nhân tiên tiến ý thức một cách đầy đủ rằng, tương lai của giai cấp họ, qua đó cũng là tương lai của cả loài người phụ thuộc hoàn toàn vào nhiệm vụ giáo dục thế hệ công nhân trẻ”[2,tr.118]. Ăngghen đã chỉ ra rằng thanh niên không thể đứng ngoài chính trị, điều đó đòi hỏi phải tổ chức họ lại, “Họ là đạo quân xung kích của giai cấp vô sản quốc tế và đội hậu bị của Đảng”[2,tr.118]. Và tổ chức thanh niên cộng sản chính là tổ chức giúp Đảng tập hợp, giáo dục thanh niên, là trường học cộng sản chủ nghĩa của thanh niên, là tổ chức đại diện bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của thanh niên thông qua việc tham gia vào quá trình quản lý nhà nước khi chính quyền thuộc về những người cộng sản. Phát triển tư tưởng của Mác và Ăngghen về vai trò của thanh niên và vị trí, vai trò của tổ chức Đoàn, V.I.Lênin (1870 - 1924) cho rằng thanh niên là sinh lực chiến đấu của Đảng. Người viết: “Người ta quan sát thấy thanh niên công nhân một khát vọng nồng cháy không gì kìm hãm được sự vươn lên lý tưởng dân chủ và chủ nghĩa xã hội. Sớm muộn thanh niên sẽ đến với chủ nghĩa xã hội nhưng bằng con đường khác với cha anh họ”[21, tr. 67].Tại Đại hội lần thứ III của Đoàn TNCS Nga, Lênin đã chỉ rõ: “Các đồng chí phải tự tiến hành giáo dục thành những người cộng sản…Đoàn thanh niên cộng sản 7 phải là một đội xung kích, một đội ngũ mà ở đó mọi đoàn viên đều có tinh thần chủ động và quyết tâm cao”[21, tr. 67]. Cần xây dựng tổ chức Đoàn thực sự vững mạnh để hoàn thành những nhiệm vụ đó. N.K Cơrúpxkaia (1869 - 1939) - là nhà hoạt động chính trị xuất sắc của Đảng và Nhà nước Xô Viết vừa là một nhà tâm lí học, giáo dục học có những đóng góp kiệt xuất cả về lý luận lẫn thực tiễn, bà đã phân tích rất sâu sắc ý nghĩa của lao động, đặc biệt quan tâm tới vai trò của giáo dục của tổ chức thanh niên, Đội thiếu niên. Bà là người xây dựng nền móng lý luận giáo dục tập thể, là một trong những người sáng lập tổ chức Đoàn, Đội trong nhà trường Xô Viết., bà coi trọng “giáo dục qua các hình thức hoạt động tập thể như tham quan du lịch, cắm trại, lao động hè ở các nông lâm trường kết hợp với sinh hoạt văn hoá nghệ thuật” [32]. 1.1.2. Ở Việt Nam Vấn đề xây dựng Đoàn vững mạnh để thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của mình luôn được Đảng quan tâm và đã được xác định trong nhiều văn kiện của Đảng. Nghị quyết số 26-NQ/TƯ ngày 1 tháng 7 năm 1985 của Bộ Chính trị Ban chấp hành Trung ương Đảng (Khóa V) về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên” đã xác định: “Các cấp ủy Đảng trực tiếp chăm lo xây dựng Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức để Đoàn thực sự là đội quân xung kích cách mạng, là đội dự bị chiến đấu của Đảng, là trường học cộng sản chủ nghĩa của thanh niên...”. Nghị quyết Hội nghị lần thứ tư Ban chấp hành Trung ương Đảng (Khóa VII) nhấn mạnh: “Xây dựng Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức, thực sự là đội dự bị tin cậy của Đảng, là hạt nhân chính trị của phong trào thanh niên”[9, tr.82]. Vấn đề xây dựng Đoàn TNCS Hồ Chí Minh thực sự vững mạnh không chỉ xuất phát từ lý luận, nhận thức về vai trò, vị trí của thanh niên, của tổ chức cách mạng 8 của thanh niên, mà còn xuất phát từ đòi hỏi của thực tiễn đấu tranh cách mạng. Chỉ có một tổ chức cách mạng của thanh niên thực sự vững mạnh cả về chính trị, tư tưởng và tổ chức mới có thể hoàn thành nhiệm vụ xung kích cách mạng, đội dự bị bổ sung lực lượng cho Đảng. Tại Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ IX, đồng chí Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh đã chỉ rõ: xây dựng Đoàn là xây dựng Đảng đi trước một bước. Cùng với việc coi trọng xây dựng Đoàn vững mạnh, Đảng cũng coi trọng việc xây dựng, củng cố và mở rộng mặt trận đoàn kết, tập hợp thanh niên. Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ X đã khẳng định: "Thu hút rộng rãi thanh niên, thiếu niên và nhi đồng vào các tổ chức do Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh làm nòng cốt và phụ trách". [11]. Nghị quyết Hội nghị lần thứ 4 Ban chấp hành trung ương Đảng (Khóa VII) về công tác thanh niên cũng khẳng định: "… mở rộng và củng cố mặt trận đoàn kết, tập hợp thanh niên"[9, tr.82]. Xây dựng và củng cố mặt trận tập hợp, đoàn kết thanh niên do Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí minh làm nòng cốt là một quan điểm sáng tạo, độc đáo của Đảng Cộng sản Việt Nam về công tác thanh niên, phù hợp với đặc điểm, điều kiện của cách mạng nước ta; có ý nghĩa to lớn củng cố tính bền vững của khối Đại đoàn kết toàn dân tộc. Có thể nói rằng Hồ Chí Minh luôn coi trọng việc xây dựng tổ chức Đoàn thanh niên cộng sản vững mạnh làm tròn nhiệm vụ là cánh tay, đội hậu bị của Đảng và việc xây dựng mặt trận đoàn kết, tập hợp thanh niên. Một nội dung quan trọng trong tư tưởng Hồ Chí Minh về thanh niên và công tác thanh niên là phải tổ chức thanh niên thành lực lượng chính trị hùng hậu xung quanh Đảng. Tổ chức, tập hợp thanh niên là tạo điều kiện, môi trường để giáo dục và ngược lại, phải tiến hành đào tạo, giáo dục thanh niên thông qua tổ chức. Năm 1951, Người giải thích về ý nghĩa của huy hiệu Đoàn: “Huy hiệu của thanh niên là tay cầm cờ đỏ 9