Tài liệu Luận văn nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp xã tỉnh điện biên

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘI LÊ THỊ DIỆU THÚY NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC CẤP XÃ TỈNH ĐIỆN BIÊN LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC HÀ NỘI - 2017 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘI LÊ THỊ DIỆU THÚY NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC CẤP XÃ TỈNH ĐIỆN BIÊN Chuyên ngành: Giáo dục và Phát triển cộng đồng Mã số: Thí điểm LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: GS.TS Phạm Tất Dong HÀ NỘI - 2017 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan bản luận án này là kết quả nghiên cứu của cá nhân tôi. Các số liệu và tài liệu được trích dẫn trong luận án là trung thực. Kết quả nghiên cứu này không trùng với bất cứ công trình nào đã được công bố trước đó. Tôi chịu trách nhiệm với lời cam đoan của mình. Hà Nội, tháng 5 năm 2017 Tác giả luận án Lê Thị Diệu Thúy LỜI CẢM ƠN Nhân dịp hoàn thành luận văn tốt nghiệp khóa học thạc sĩ Giáo dục và phát triển cộng đồng, cho phép tôi được bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới các thầy cô giáo trường Đại học Sư phạm Hà Nội, đặc biệt là thầy giáo Giáo sư, Tiến Sỹ Phạm Tất Dong – Phó Chủ tịch Trung ương Hội Khuyến học Việt Nam đã tận tình giúp đỡ, hướng dẫn để tôi hoàn thành luận văn này. Xin chân thành cảm ơn các đồng chí lãnh đạo, các đồng chí đồng nghiệp Ban Tổ chức Tỉnh ủy Điện Biên, Ban Tuyên giáo tỉnh ủy Điện Biên, Trường Chính trị tỉnh Điện Biên và các Ban Tổ chức các huyện, thị , thành ủy của tỉnh Điện Biên, đã động viên và tạo điều kiện giúp đỡ tôi hoàn thành chương trình khóa học. Kính chúc các thầy giáo, cô giáo của trường Đại học Sư phạm Hà Nội dồi dào sức khỏe để cống hiến nhiều hơn nữa cho sự nghiệp giáo dục nước nhà, để đào tạo cho đất nước nhiều cán bộ, công chức, viên chức có phẩm chất, năng lực nhằm góp phần sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Xin chân thành cảm ơn! Tác giả Lê Thị Diệu Thúy MỤC LỤC MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 1. Lý do chọn Đề tài......................................................................................... 1 2. Mục đích nghiên cứu luận văn ................................................................... 7 3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu .......................................................... 8 4. Giả thuyết khoa học .................................................................................... 8 5. Nhiệm vụ nghiên cứu .................................................................................. 8 6. Giới hạn phạm vi nghiên cứu của luận văn .............................................. 9 7. Phƣơng pháp nghiên cứu của luận văn ..................................................... 9 8. Những đóng góp về khoa học, ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn 10 9. Cấu trúc luận văn ...................................................................................... 11 PHẦN NỘI DUNG ........................................................................................ 12 CHƢƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC CẤP XÃ ...................................................................... 12 1.1. Khái niệm, đặc điểm, chức năng, nhiệm vụ của công chức cấp xã ... 12 1.1.1. Khái niệm công chức và công chức cấp xã .................................... 12 1.1.2. Đặc điểm của công chức xã ............................................................. 14 1.1.3. Chức năng, nhiệm vụ của công chức cấp xã.................................. 15 1.2 Chất lƣợng đội ngũ công chức cấp xã ................................................... 17 1.2.1 Khái niệm chất lượng đội ngũ công chức cấp xã ............................ 17 1.2.2. Đặc điểm chất lượng đội ngũ chính quyền cấp xã ......................... 18 1.3 Tiêu chuẩn và các tiêu chí đánh giá chất lƣợng của đội ngũ công chức cấp xã .............................................................................................................. 19 1.3.1 Tiêu chuẩn đánh giá chất lượng của đội ngũ công chức cấp xã ... 19 1.3.2 Các tiêu chí đánh giá chất lượng của đội ngũ công chức cấp xã .. 20 1.4 Sự cần thiết phải nâng cao chất lƣợng đội ngũ công chức cấp xã ...... 24 1.4.1. Theo yêu cầu xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước ........... 25 1.4.2. Theo yêu cầu của công cuộc cải cách hành chính......................... 26 1.4.3 Theo vai trò của đội ngũ công chức cấp xã ..................................... 27 1.4.4 Do trình độ dân trí đã được nâng lên và tình trạng bất cập về trình độ, năng lực của đội ngũ công chức chính quyền xã .............................. 27 1.4.5. Do yêu cầu nâng cao phẩm chất đạo đức, khắc phục tình trạng thoái hóa, biến chất của đội ngũ công chức cấp xã ................................. 28 1.4.6 Do chuyển đổi cơ chế quản lý kinh tế .............................................. 29 1.5. Các hoạt động nâng cao chất lƣợng đội ngũ công chức cấp xã ......... 30 1.5.1. Công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng công chức ...................... 30 1.5.2 Công tác tuyển dụng đội ngũ công chức ......................................... 31 1.5.3. Công tác sử dụng đội ngũ công chức .............................................. 32 1.5.4. Công tác đánh giá đội ngũ công chức ............................................ 33 1.5.5. Công tác kiểm tra, giám sát công chức trong thi hành công vụ .... 34 1.6. Kinh nghiệm nâng cao chất lƣợng cán bộ, công chức chính quyền cấp xã ở Trung Quốc và một số địa phƣơng ở Việt Nam ................................. 34 1.6.1. Kinh nghiệm nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức chính quyền cấp cơ sở của Trung Quốc ................................................... 34 1.6.2 Kinh nghiệm nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp xã một số tỉnh vùng Tây Bắc ...................................................................................... 37 1.6.3. Một số kinh nghiệm nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã có thể áp dụng với tỉnh Điện Biên ........................................ 40 CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC CẤP XÃ TỈNH ĐIỆN BIÊN............................................... 42 2.1. Khái quát chung về tỉnh Điện Biên....................................................... 42 2.1.1. Về địa lý ............................................................................................ 42 2.1.2. Về dân cư .......................................................................................... 43 2.1.3 Các dân tộc tỉnh Điện Biên ............................................................... 43 2.1.4. Về an ninh, chính trị, văn hóa – xã hội .......................................... 44 2.2. Chất lƣợng đội ngũ công chức cấp xã tỉnh Điện Biên ........................ 45 2.2.1 Về số lượng, cơ cấu ........................................................................... 45 2.2.2 Trình độ văn hóa ............................................................................... 47 2.2.3 Trình độ chuyên môn ........................................................................ 47 2.2.4 Trình độ lý luận chính trị ................................................................. 50 2.2.5 Trình độ ngoại ngữ, tin học .............................................................. 51 2.2.6 Khả năng đáp ứng nhiệm vụ, yêu cầu trong thực hiện công việc .. 53 2.2.7 Khả năng hoàn thành nhiệm vụ....................................................... 56 2.2.8 Công tác đào tạo, bồi dưỡng công chức cấp xã tỉnh Điện Biên ..... 58 2.2.9 Chính sách đãi ngộ, tạo động lực đối với đội ngũ công chức cấp xã ... 60 2.2.10 Công tác đánh giá, xếp loại công chức cấp xã .............................. 62 2.2.11 Công tác quản lý, kiểm tra, giám sát đội ngũ công chức cấp xã .. 64 2.3. Đánh giá thực trạng chất lƣợng đội ngũ công chức chính quyền cấp xã tỉnh Điện Biên ........................................................................................... 65 2.3.1. Thành tựu ......................................................................................... 65 2.3.2. Những tồn tại cần khắc phục .......................................................... 66 2.4. Các nhân tố ảnh hƣởng tới chất lƣợng đội ngũ công chức cấp xã .... 68 2.4.1. Các nhân tố khách quan .................................................................. 69 2.4.2. Các nhân tố chủ quan ...................................................................... 71 2.5. Nguyên nhân của thực trạng chất lƣợng đội ngũ công chức cấp xã tỉnh Điện Biên ................................................................................................ 72 2.6. Những vấn đề đặt ra đối với việc nâng cao chất lƣợng đội ngũ công chức chính quyền cấp xã tỉnh Điện Biên ..................................................... 74 Kết luận chƣơng 2 ......................................................................................... 76 CHƢƠNG 3. GIẢI PHÁP CHỦ YẾU NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC TỈNH ĐIỆN BIÊN TRONG THỜI KỲ MỚI ......... 77 3.1. Mục tiêu và quan điểm đề xuất giải pháp nâng cao chất lƣợng đội ngũ công chức cấp xã của tỉnh Điện Biên ................................................... 77 3.1.1. Mục tiêu ............................................................................................ 77 3.1.2. Quan điểm đề xuất giải pháp ........................................................... 78 3.2. Một số giải pháp nâng cao chất lƣợng đội ngũ công chức cấp xã tỉnh Điện Biên ........................................................................................................ 81 3.2.1 Nâng cao hiệu quả công tác cán bộ đối với công chức cấp xã ....... 81 3.2.2. Hoàn thiện chế độ đãi ngộ, tạo động lực đối với đội ngũ công chức cấp xã .......................................................................................................... 85 3.2.3 Nâng cao nhận thức về mục đích, ý nghĩa, vai trò, lợi ích của việc xây dựng xã hội học tập đối với công chức cấp xã................................... 87 3.2.4 Tổ chức các hoạt động học tập suốt đời cho công chức cấp xã. .... 89 3.2.5 Củng cố, phát triển mạng lưới các cơ sở giáo dục tại địa phương đáp ứng yêu cầu học tập suốt đời của đội ngũ công chức cấp xã ........... 91 3.2.6 Đẩy mạnh hình thức học từ xa, học qua mạng cho công chức cấp xã.. 93 3.2.7 Triển khai các biện pháp hỗ trợ công chức cấp xã nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả học tập suốt đời ................................................... 95 3.3 Một số khuyến nghị ................................................................................. 96 KẾT LUẬN .................................................................................................... 99 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................... 101 PHẦN PHỤ LỤC......................................................................................... 104 DANH MỤC BẢNG Bảng 2.1: Số lượng, cơ cấu cán bộ, công chức cấp xã tỉnh Điện Biên giai đoạn 2012-2016 ....................................................................................... 46 Bảng 2.2: Trình độ văn hóa và trình độ chuyên môn đào tạo của cán bộ bộ, công chức cấp xã tỉnh Điện biên ..................................................... 48 Bảng 2.3: Nâng cao trình độ nghiệp vụ, chuyên môn, tay nghề cho công chức cấp xã tỉnh Điện Biên ...................................................................... 49 Bảng 2.4. Trình độ lý luận chính trị của đội ngũ công chức cấp xã tỉnh Điện Biên giai đoạn 2014-2016 ............................................................... 50 Bảng 2.5: Trình độ ngoại ngữ, tin học của đội ngũ công chức cấp xã tỉnh Điện Biên, giai đoạn 2014-2016 .............................................................. 52 Bảng 2.6: Nâng cao trình độ ngoại ngữ, tin học của công chức cấp xã tỉnh Điện Biên so sánh với cả nước và các tỉnh miền núi phía Bắc ....... 52 Bảng 2.7: Công chức tự đánh giá khả năng đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ của công chức cấp xã trong thực hiện nhiệm vụ chuyên môn .............. 54 Bảng 2.8: Người dân đánh giá thái độ, ý thức trong thực thi công vụ của công chức cấp xã...................................................................................... 55 Bảng 2.9: Kết quả đánh giá của cán bộ lãnh đạo chủ chốt cấp xã và công chức cấp huyện về mức độ hoàn thành nhiệm vụ của công chức cấp xã 57 Bảng 2.10: Kết quả đào tạo, bồi dưỡng cán bộ công chức cấp xã của tỉnh Điện Biên 2016 ........................................................................................ 58 Bảng 2.11 Ý kiến đánh giá của công chức cấp xã về công tác đào tạo, bồi dưỡng công chức cấp xã tỉnh Điện Biên ......................................... 59 Bảng 2.12. Kết quả đánh giá, xếp loại cán bộ, công chức cấp xã của tỉnh Điện Biên, giai đoạn 2014- 2016 ............................................................. 63 Bảng 2.13: Kết quả kiểm tra, giám sát đội ngũ công chức cấp xã tỉnh Điện Biên giai đoạn 2014-2016 ............................................................... 65 DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT TỪ VIẾT TẮT NỘI DUNG ĐẦY ĐỦ CNH Công nghiệp hóa HĐH Hiện đại hóa HĐND Hội đồng nhân dân UBND Uỷ ban nhân dân TTHTCĐ Trung tâm học tập cộng đồng TTGDTX Trung tâm giáo dục thường xuyên KT - XH Kinh tế - Xã hội GD – ĐT Giáo dục – Đào tạo NĐ Nghị định CT Chỉ thị QĐ Quyết định ĐNCC Đội ngũ công chức MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn Đề tài Việt Nam đang bước vào giai đoạn công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước với mục tiêu phấn đấu sớm đưa nước ta trở thành một nước công nghiệp theo hướng hiện đại. Nhân tố quyết định thắng lợi của công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế là con người - nguồn nhân lực phát triển về số lượng và chất lượng trên cơ sở mặt bằng dân trí được nâng cao. Đội ngũ cán bộ công chức có vai trò rất quan trọng, quyết định chất lượng, hiệu quả hoạt động của chính quyền các cấp nói chung và chính quyền cấp xã nói riêng. Hiệu lực quản lý nhà nước được thực hiện bởi số lượng và chất lượng của đội ngũ cán bộ, công chức các cấp. Công chức cấp xã có nhiệm vụ giúp chính quyền xã thực hiện chức năng: bảo đảm việc chấp hành các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, quyết định của Nhà nước Chính quyền cấp trên; Quyết định và đảm bảo thực hiện các chủ trương, biện pháp để phát huy mọi khả năng và tiềm năng của địa phương về các mặt chính trị, kinh tế, văn hóa – xã hội, an ninh, quốc phòng, không ngừng cải thiện đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân trong xã và làm tròn nghĩa vụ của địa phương với Nhà nước. Như lời chủ tịch Hồ Chí Minh đã căn dặn: “Cấp xã là cấp gần dân nhất, là nền tảng của hành chính. Cấp xã làm được việc thì mọi công việc đều xong xuôi”. Bởi vậy ĐNCC cấp xã có vai trò rất quan trọng, đó là lực lượng nòng cốt, vận hành hoạt động của bộ máy tổ chức chính quyền cấp xã. Đội ngũ cán bộ công chức của hệ thống chính trị cấp xã là một trong những nhân tố có ý nghĩa chiến lược, quyết định sự thành bại của công cuộc xây dựng và phát triển đất nước. Theo quan điểm chỉ đạo của Quyết định 89/QĐ-TTg về vệc phê duyệt đề án “Xây dựng xã hội học tập giai đoạn 2012-2020” của Thủ tướng Chính phủ ngày 09/01/2013 đã chỉ rõ: trong xã hội học tập, mọi cá nhân nói chung 1 có trách nhiệm học tập thường xuyên, suốt đời, tận dụng mọi cơ hội học tập để làm người công dân tốt; có nghề, lao động với hiệu quả ngày càng cao; học cho bản thân và những người xung quanh hạnh phúc; học để góp phần phát triển quê hương, đất nước và nhân loại. Công chức cấp xã là những người trực tiếp tiếp xúc với nhân dân hàng ngày, chất lượng hoạt động của công chức cấp xã ảnh hưởng trực tiếp đến sức mạnh của hệ thống chính trị ở cơ sở, bởi vậy việc nâng cao chất lượng ĐNCC cấp xã là một nhiệm vụ cấp thiết và một trong các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng ĐNCC cấp xã theo Quyết định 89/QĐ-TTg là xây dựng ý thức học tập suốt đời, tinh thần phấn đấu xóa mù chức năng đối với công chức cấp xã và xây dựng một cộng đồng cấp xã học tập. Điện Biên là một tỉnh biên giới phía Tây Bắc của Tổ quốc, toàn tỉnh Điện Biên có 130 đơn vị cấp xã gồm 9 phường, 5 thị trấn và 116 xã. Điện Biên thời gian qua cũng rất chú trọng đến phong trào xây dựng nông thôn mới. Nhìn chung cấp ủy và chính quyền tỉnh Điện Biên đã quan tâm tới công tác phát triển nhân sự và xây dựng cộng đồng học tập tại địa phương trên toàn tỉnh, song thực tế chưa đạt được chất lượng như mong muốn. Theo phân tích báo cáo thống kê số lượng, chất lượng công chức cấp xã, phường, thị trấn năm 2015 của Ban Tổ chức Tỉnh ủy Điện Biên toàn tỉnh có 1461 công chức cấp xã, trong đó còn có 12 công chức có trình độ văn hóa bậc tiểu học (chiếm 0.82%), 392 công chức có trình độ văn hóa bậc trung học cơ sở (chiếm 26.83%), 1057 công chức có trình độ văn hóa bậc trung học phổ thông (chiếm 72.35%). Con số trên cho thấy trình độ văn hóa công chức cấp xã tại tỉnh Điện Biên vẫn còn rất thấp, không đạt các tiêu chí mà Nghị định 112/2011/NĐ-CP ngày 05 tháng 12 năm 2011của Chính phủ về công chức cấp xã, phường, thị trấn và Thông tư số 06/2012/TT-BNV ngày 30 tháng 10 năm 2012 của Bộ Nội vụ hướng dẫn về chức trách, tiêu chuẩn cụ thể, nhiệm vụ và tuyển dụng công chức xã, phường, thị trấn; Thêm nữa năng lực quản lý 2 nhà nước của ĐNCC đang còn thấp, đặc biệt là năng lực của ĐNCC cấp xã, chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển của tỉnh: đang còn yếu về chất lượng, cơ cấu chưa hợp lý, tư tưởng cổ hủ,bảo thủ, ỷ lại, kém năng động và sáng tạo; một bộ phận công chức cấp xã còn có biểu hiện cơ hội, bè phái, quan liêu, sách nhiễu nhân dân… làm giảm uy tín của người công chức đối với nhân dân. Việc nghiên cứu lý luận và phân tích thực trạng của ĐNCC cấp xã để có những giải pháp nhằm tạo ra một sự chuyển biến về chất, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp CNH, HĐH của tỉnh Điện Biên trở thành nhiệm vụ cấp thiết. Với lý do đó nên tác giả chọn đề tài “Nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp xã tỉnh Điện” làm luận văn thạc sĩ của mình. Ở nhiều nước trên thế giới đội ngũ cán bộ công chức trong bộ máy nhà nước nói chung và ĐNCC cấp xã nói riêng là chủ đề nghiên cứu của nhiều môn khoa học như: chính trị học, quản lý công.... nhưng chất lượng ĐNCC luôn là đề tài có tính thời sự và phức tạp. Vấn đề này đã được nhiều nhà khoa học, nhà quản lý, hoạch định chính sách và hoạt động thực tiễn tập trung đi sâu nghiên cứu, tìm tòi, khảo sát. Đã có nhiều công trình được công bố dưới những góc độ, mức độ, hình thức thể hiện khác nhau, tiêu biểu của các tác giả: Trong bài viết Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao: nhân tố bảo đảm phát triển bền vững, tác giả Phạm Tất Dong đã nhấn mạnh việc phát triển nguồn nhân lực cần đi sâu vào 3 lĩnh vực: số lượng nguồn nhân lực, chất lượng nguồn nhân lực và cơ cấu nguồn nhân lực và vai trò của giáo dục trong đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao. những chủ điểm đó có ý nghĩa to lớn đối với luận văn trong việc tìm ra giải pháp nâng cao chất lượng ĐNCC cấp xã của tỉnh Điện Biên. Tác phẩm cũng đề ra ba chuẩn mà công chức cần phải có đó là: học vấn, trình độ nghiệp vụ; những kỹ năng: cứng” và “mềm” phải có và đạo đức, ý thức kỷ luật lao động. Để có ba chuẩn này đều cần đến giáo 3 dục thường xuyên và học tập suốt đời. Đây là luận điểm mà tác giả có thể vận dụng và kế thừa trong luận văn của mình trong việc đề cao vai trò của giáo dục đào tạo nhằm nâng cao chất lượng công chức cấp xã trong thời đại mới. Trong bài Trường đại học đối với giáo dục người lớn, Tác giả Phạm Tất Dong đã đưa ra được những đổi mới trong công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ của một số nước tiên tiến trên thế giới nhằm đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ mới đó là sự phát triển nhanh của hệ thống các cơ sở đào tạo bồi dưỡng cán bộ ở các cấp; đẩy mạnh việc quán triệt sâu sắc vai trò, mục tiêu của công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ trong toàn Đảng; đẩy mạnh chuyển đổi mô hình đào tạo theo yêu cầu của thực tiễn, phát huy thế mạnh của môi trường gắn với nguyện vọng và điều kiện của người học như chuyển đổi từ phương thức cán bộ chỉ do cơ quan cử đi đào tạo, bồi dưỡng sang phương thức kết hợp giữa điều động của tổ chức với tự lựa chọn của học viên nhằm nâng cao tính tích cực của người học và chất lượng đào tạo, bồi dưỡng; đổi mới nội dung đào tạo, bồi dưỡng theo hướng thiết thực, hiệu quả đáp ứng nhu cầu của người học như đổi mới nội dung giảng dạy, dạy theo hướng các chuyên đề, tổ chức đi thực tế… Cuốn sách mang tên Luận cứ khoa học cho việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa – hiện đại hóa đất nước, NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội năm 2003 các tác giả Nguyễn Phú Trọng, Trần Xuân Sầm đã đưa ra cơ sở lý luận trong sử dụng tiêu chuẩn cán bộ của Đảng phù hợp với từng giai đoạn cách mạng, các quan điểm và phương hướng trong việc nâng cao chất lượng công tác cán bộ. Điểm nổi bật của luận cứ là việc đưa ra nội dung, “tiêu chuẩn hóa cán bộ” đây là một quan điểm đổi mới trong công tác cán bộ mà tác giả có thể vận dụng và kế thừa trong luận văn của mình để đưa ra các tiêu chuẩn hóa công chức cấp xã phù hợp với tỉnh Điện Biên trong xu thế phát triển của thời đại và đặc trưng của tỉnh. 4 Trong bài viết“Kinh nghiệm và giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ cơ sở vùng dân tộc thiểu số Tây Bắc”, đăng trên Tạp chí Dân tộc, số tháng 6-2009 tác giả Trịnh Quang Cảnh đã đưa ra những số liệu về trình độ của đội ngũ cán bộ vùng Tây Bắc trong thời gian qua còn nhiều hạn chế như: “Trong tổng số 9.868 cán bộ cơ sở chưa qua đào tạo ở vùng Tây Bắc, về trình độ lý luận có 6.101 người chưa qua đào tạo LLCT, trong đó ở độ tuổi dưới 35 tuổi là 38%; độ tuổi 36-46 là 34,5%; độ tuổi 46-60 là 27,5%. Về trình độ QLNN có 6.812 người chưa qua đào tạo, trong đó: độ tuổi dưới 35 tuổi là 34,8%; độ tuổi từ 36-46 có 29,2%; độ tuổi từ 46-60 có 36%”. Từ đó tác giả đã chỉ ra những nguyên nhân cơ bản dẫn đến tình trạng trên và đưa ra một số kinh nghiệm và những giải pháp tính khả thi cao để nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công chức tỉnh Điện Biên. Từ đó luận văn đã vận dụng được cách đánh giá trình độ của đội ngũ cán bộ Điện Biên với các số liệu rất cụ thể, rõ ràng. Những giải pháp nâng cao chất lượng ĐNCC cấp xã có tính khả thi, phù hợp với địa phương như: Phải đổi mới nội dung chương trình, phương thức đào tạo cán bộ cơ sở tài Điện Biên theo hướng cập nhật, hiện đại; phù hợp với chức danh cán bộ; từng địa bàn vùng DTTS; công tác đào tạo, bồi dưỡng phải gắn với quy hoạch cán bộ, phải kết hợp với sử dụng cán bộ và đổi mới nội dung, nâng cao chất lượng quản lý cán bộ cơ sở tại Điện Biên; đào tạo, bồi dưỡng cán bộ phải gắn với chế độ chính sách cán bộ. Bài viết Vấn đề giáo dục tư tưởng chính trị, đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên. Đăng trên Tạp chí Kiểm tra (07), tr 26-27, tác giả Nguyễn Phương Đông đã nêu lên tầm quan trọng và hiệu quả, hình thức, phương pháp giáo dục tư tưởng chính trị, đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên hiện nay. Luận văn có thể kế thừa những phương pháp khả thi trong giáo dục tư tưởng chính trị, đạo đức cho cán bộ đảng viên cấp cơ sở để góp phần củng cố 5 và nâng cao phẩm chất đạo đức, chính trị của ĐNCC cấp xã ở tỉnh Điện Biên hiện nay. Trong cuốn sách Về chế độ công vụ Việt Nam, NXB Chính trị quốc gia năm 2007 do Nguyễn Trọng Điền chủ biên đã nghiên cứu sâu về công chức, công vụ và các cơ sở khoa học để hoàn thiện chế độ công vụ ở Việt Nam hiện nay; đề tài phân tích một cách toàn diện và có hệ thống về lý luận và thực tiễn của chế độ công vụ và cải cách công vụ Việt Nam qua từng thời kỳ, có tham chiếu các mô hình công vụ của các nhà nước tiêu biểu cho các thể chế chính trị khác. Luận giải và đưa ra lộ trình thích hợp cho việc hoàn thiện chế độ công vụ Việt Nam trong điều kiện xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam Trong cuốn sách Hệ thống công vụ và xu hướng cải cách của một số nước trên thế giới, NXB Chính trị quốc gia xuất bản năm 2004. Các tác giả Thang Văn Phúc, Nguyễn Minh Phương, Nguyễn Thu Huyền đã nghiên cứu về tổ chức nhà nước, bộ máy hành chính, lịch sử nền công vụ, chế độ quản lý công chức ở tám nước có nền kinh tế phát triển trên thế giới: Trung Quốc, Thái Lan, Nhật Bản, Liên Bang Nga, Cộng Hòa Pháp, Cộng hòa Liên bang Đức, Vương quốc Anh, Mỹ. Công trình giới thiệu về các chế độ, chính sách của mỗi nước nhằm cải cách nên công vụ như: chế độ tuyển chọn, đào tạo, đánh giá, lương, phụ cấp, sử dụng nhân tài, công tác chống tham nhũng... chúng ta có thể học hỏi và áp dụng những phương pháp cải cách nền công vụ tiên tiến phù hợp với điều kiện thực tế Việt Nam nói riêng và tỉnh Điện Biên nói riêng. Cuốn sách Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức đáp ứng đòi hỏi của nhà nước pháp quyền XHCN của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân, NXB Chính trị quốc gia năm 2004 của các tác giả Thang Văn Phúc và Nguyễn Minh Phương. Đã nêu lên vai trò, vị trí người cán bộ cách mạng, cũng như 6 yêu cầu đào tạo, xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức; tìm hiểu những bài học kinh nghiệm về việc tuyển chọn và sử dụng nhân tài trong suốt quá trình lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc ta, cũng như kinh nghiệm xây dựng nền công vụ chính quy hiện đại của đất nước trong khu vực và trên thế giới. Từ đó xác định các yêu cầu, tiêu chuẩn của cán bộ, công chức đáp ứng đòi hỏi của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân, vì dân. Luận văn có thể kế thừa những kết quả nghiên cứu để đưa ra những tiêu chuẩn để xây dựng một ĐNCC cấp xã phù hợp với xu thế phát triển nói chung và phù hợp với điều kiện, đặc trưng của tỉnh Điện Biên nói riêng. Các tác giả đều đã phân tích một cách hệ thống và tương đối toàn diện về vấn đề chất lượng công chức nói chung dưới góc độ lý luận cũng như sự vận dụng lý luận đó vào tình hình thực tiễn, đó đều là những công trình, sản phẩm của trí tuệ có giá trị và ý nghĩa về mặt lý luận và thực tiễn, là cơ sở kết thừa cho việc nghiên cứu tiếp theo. Tuy nhiên, đứng trước xu hướng hội nhập và toàn cầu hóa, xây dựng nông thôn mới trong thời kỳ hội nhập thì vấn đề nâng cao chất lượng ĐNCC cấp xã vẫn hết sức cấp thiết. Việc nghiên cứu trực tiếp về vấn đề nâng cao chất lượng công chức cấp xã tỉnh Điện Biên vẫn chưa có công trình nghiên cứu nào. Vì vậy, việc chọn nghiên cứu đề tài này mang ý nghĩa lý luận và thực tiễn, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị cơ sở tỉnh Điện Biên hiện nay. 2. Mục đích nghiên cứu luận văn Nghiên cứu cơ sở lí luận có liên quan đến đề tài, khảo sát thực trạng chất lượng của ĐNCC cấp xã của tỉnh Điện Biên, trên cơ sở đó đánh giá những ưu điểm, nhược điểm và đề xuất một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng ĐNCC cấp xã ở tỉnh Điện Biên. 7 3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu Về khách thể nghiên cứu: Đội ngũ công chức cấp xã tỉnh Điện Biên, về số lượng, cơ cấu, trình độ... Về đối tượng nghiên cứu: Chất lượng đội ngũ công chức cấp xã tỉnh Điện Biên, những yếu tổ ảnh hưởng tới chất lượng đội ngũ công chức cấp xã tỉnh Điện Biên. Nghiên cứu các giải pháp nâng cao chất lượng công chức cấp xã (gồm 7 chức danh được quy định tại khoản 3, Điều 61 Luật CBCC năm 2008). 4. Giả thuyết khoa học Chúng tôi cho rằng việc nâng cao chất lượng đội ngũ ông chức cấp xã tỉnh Điện Biên đã có những kết quả nhất định, song vẫn còn những hạn chế, bất cập. Nếu nắm được lý luận và thực trạng về nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp xã của tỉnh Điện Biên thì có thể đề ra được một số biện pháp nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng đội ngũ công chức cấp xã của tỉnh Điện Biên và góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị cơ sở tỉnh Điện Biên hiện nay. 5. Nhiệm vụ nghiên cứu + Phân tích cơ sở lý luận về chất lượng công chức cấp xã, hệ thống hóa những quan điểm của Đảng, Nhà nước ta về công chức cấp xã; xây dựng khái niệm, nhiệm vụ, vị trí, vai trò và làm rõ những tiêu chí đánh giá, những yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng công chức cấp xã. + Khảo sát, phân tích đánh giá thực trạng chất lượng công chức cấp xã ở tỉnh Điện Biên, trong đó nêu lên những thành tựu đạt được, những tồn tại, hạn chế cần khắc phục cũng như phân tích các nguyên nhân hạn chế đến chất lượng công chức cấp xã ở tỉnh Điện Biên + Trên cơ sở nghiên cứu cơ sở lí luận có liên quan đến đề tài, khảo sát thực trạng chất lượng của ĐNCC cấp xã của tỉnh Điện Biên, đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng công chức cấp xã ở tỉnh Điện Biên nhằm đáp ứng yêu 8 cầu của sự nghiệp đổi mới, xây dựng Nhà nước pháp quyền của dân, do dân, vì dân. 6. Giới hạn phạm vi nghiên cứu của luận văn Không gian: Luận văn tập trung nghiên cứu chất lượng đội ngũ công chức cấp xã trên địa bàn tỉnh Điện Biên. Thời gian: Nguồn số liệu để phân tích thực trạng tác giả lấy trong khoảng thời gian 2012 - 2016. 7. Phƣơng pháp nghiên cứu của luận văn 7.1. Phƣơng pháp tiếp cận - Phương pháp tiếp cận nguồn nhân lực chất lượng cao - Phương pháp tiếp cận kinh tế tri thức - Phương pháp tiếp cận xu thế xây dựng xã hội học tập. 7.2. Phƣơng pháp thu thập thông tin * Phƣơng pháp điều tra xã hội học: Đề tài thu thập thông tin bằng bảng hỏi, áp dụng phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên. Tác giả chọn ra 100 người dân để tiến hành điều tra nhận xét của nhân dân đối với công chức xã ở nội dung như uy tín trong công tác, kỹ năng làm việc và chọn ra 100 công chức cấp xã để tìm hiểu rõ họ nhận thức và đánh giá vai trò, khả năng hoàn thành nhiệm vụ của bản thân họ, gửi phiếu hỏi tới 50 lãnh đạo chủ chốt cấp xã và công chức cấp huyện nhằm đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ của công chức cấp xã; tiến hành tìm hiểu nhận xét của 100 người dân trên địa bàn nghiên cứu về sự phù hợp giữa trình độ, năng lực của công chức xã đối với các vị trí đang đảm nhận, về phẩm chất, đạo đức, lối sống, thái độ phục vụ nhân dân … Số liệu thu thập được phân loại theo nhóm nội dung, phân tích và so sánh thống kê, sau đó được xử lý bằng phần mềm Excel. * Phƣơng pháp phỏng vấn: Đề tài tiến hành các cuộc phỏng vấn trực tiếp một số người dân ở các xã nghiên cứu thuộc tỉnh Điện Biên để có đánh giá khách quan về ĐNCC cấp xã trong quá trình thực thi công vụ. 9 * Phƣơng pháp quan sát: Sử dụng phương pháp quan sát để thu thập thông tin về hành vi, thái độ, điều kiện làm việc của công chức cấp xã. * Phƣơng pháp phân tích tài liệu: Được sử dụng để phân tích các công trình nghiên cứu liên quan. Phân tích nội dung tài liệu để thu thập, học hỏi, kế thừa và phát triển phù hợp với đề tài. Cùng với đó đề tài sử dụng một số phương pháp khác như: thống kê, so sánh, quy nạp... kết hợp nghiên cứu lý luận với tổng kết thực tiễn, nhằm làm rõ nội dung cơ bản của đề tài luận văn, bảo đảm tính khoa học và logic giữa các vấn đề được nêu ra. Ngoài ra luận văn cũng kế thừa, phát triển các kết quả của các công trình nghiên cứu có liên quan đến nội dung đề tài nhằm làm rõ những vấn đề chính của luận văn. 8. Những đóng góp về khoa học, ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn - Qua kết quả nghiên cứu, đề tài góp phần khái quát và làm rõ thêm cơ sở lý luận về chất lượng ĐNCC cấp xã, đánh giá thực trạng, tìm ra những bất cập, hạn chế về chất lượng ĐNCC cấp xã ở tỉnh Điện Biên, những yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng ĐNCC cấp xã ở tỉnh Điện Biên và những vấn đề đang đặt ra và quan điểm, giải pháp bảo đảm chất lượng ĐNCC cấp xã ở tỉnh Điện Biên trong tình hình mới hiện nay. - Luận văn góp phần làm sáng tỏ, bổ sung lý luận về chất lượng ĐNCC cấp xã, góp phần đẩy mạnh cải cách nền hành chính nhà nước, xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam. - Kết quả nghiên cứu của Luận văn là tài liệu tham khảo có giá trị trong tổng kết thực tiễn về ĐNCC cấp xã. 10