Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Giáo dục - Đào tạo Cao đẳng - Đại học Chuyên ngành kinh tế Luận văn phân tích và đề xuất một số giải pháp nhằm thực hiện mục tiêu chiến lượ...

Tài liệu Luận văn phân tích và đề xuất một số giải pháp nhằm thực hiện mục tiêu chiến lược cấp nước sạch vùng nông thôn tỉnh quảng ninh giai đoạn 2011 2020 .

.PDF
96
629
97

Mô tả:

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI --------------------------------------- TÔ TIẾN CƯỜNG PHÂN TÍCH VÀ ĐỀ SUẤT MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM THỰC HIỆN MỤC TIÊU CHIẾN LƯỢC CẤP NƯỚC SẠCH VÙNG NÔNG THÔN TỈNH QUẢNG NINH GIAI ĐOẠN 2011 – 2020 Chuyên ngành : Quản trị kinh doanh LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. Nguyễn Đại Thắng Hà Nội - Năm 2012 MỤC LỤC Trang Trang phụ bìa .............................................................................................................. 1 Mục lục........................................................................................................................ 2 Lời cam đoan ...................................................................................................................................................................... 4 Danh mục các ký hiệu, các chữ viết tắt .......................................................................................................... 5 Danh mục các bảng và hình vẽ ............................................................................................................................. 6 PHẦN MỞ ĐẦU ............................................................................................................................................................ 7 Chương I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HOẠCH ĐỊNH CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN CỦA MỘT TỔ CHỨC 1.1. Tổng quan về chiến lược ................................................................................................................................. 7 1.1.1. Khái niệm về chiến lược ............................................................................................................................. 7 1.1.2. Mục đích của chiến lược .......................................................................................................................... 13 1.1.3. Các cấp chiến lược và các loại hình chiến lược ..................................................................... 17 1.2. Quản lý chiến lược ............................................................................................................................................ 22 1.2.1. Thực chất và vai trò của quản lý chiến lược ............................................................................. 22 1.2.2. Nội dung của quản lý chiến lược ....................................................................................................... 23 1.2.3. Quá trình quản trị chiến lược ................................................................................................................ 24 1.3. Hoạch định chiến lược của một tổ chức .......................................................................................... .37 1.3.1. Khái niệm hoạch định chiến lược .................................................................................................... .37 1.3.2. Vai trò mục đích của hoạch định chiến lược ........................................................................... .37 1.3.3 Nội dung và trình tự để hoạch định chiến lược ..................................................................... .37 Tóm tắt nội dung Chương I ....................................................... 41 Chương II: ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH THỰC HIỆN CÁC MỤC TIÊU CHIẾN LƯỢC CẤP NƯỚC VÙNG NÔNG THÔN TỈNH QUẢNG NINH 2.1. Giới thiệu tổng quan về Quảng Ninh .............................................................................................. 42 2.1.1. Vị trí địa lý và diện tích tự nhiên....................................................................................................... 42 2.1.2. Tổ chức hành chính và dân cư ........................................................................................................... 42 2.1.3. Cơ sở hạ tầng và tài nguyên khoáng sản .................................................................................... 43 2.1.4. Tình hình phát triển kinh tế xã hội của tỉnh Quảng Ninh thời gian qua ............. 48 2.2. Đánh giá thực trạng tình hình thực hiện các mục tiêu chiến lược cấp nước vùng nông thôn Quảng Ninh trong thời gian qua...................................................................................... 49 Tô Tiến Cường - Cao học QTKD 2010- 2012 - Đại học Bách Khoa Hà Nội 1 2.2.1. Giới thiệu các mục tiêu chiến lược cấp nước vùng nông thôn của Tỉnh giai đoạn 2000 - 2010 ........................................................................................................................................ 49 2.2.2. Tình hình thực hiện mục tiêu cấp nước giai đoạn 2000 - 2010 ................................ 51 2.2.3. Phân tích các yếu tố môi trường vĩ mô ........................................................................................ 55 2.2.4. Phân tích môi trường ngành ................................................................................................................. 59 Kết luận chương II ...................................................................................................... 60 Chương III: ĐỀ XUẤT CÁC GIẢI PHÁP NHẰM THỰC HIỆN CHIẾN LƯỢC CẤP NƯỚC VÙNG NÔNG THÔN TỈNH QUẢNG NINH GIAI ĐOẠN 2011 - 2020 3.1. Mục tiêu chiến lược giai đoạn 2011 - 2020 ............................................................................. 62 3.1.1. Chiến lược phát triển kinh tế xã hội của Tỉnh giai đoạn 2011 - 2020.................. 62 3.1.2. Dự báo nhu cầu nước sạch vùng nông thôn giai đoạn 2011 - 2020....................... 63 3.1.3. Mục tiêu chiến lược cấp nước sạch vùng nông thôn của tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2011 - 2020 .......................................................................................................................................... 64 3.2. Phân tích và lựa chọn các giải pháp thực hiện mục tiêu đề ra ................................... 80 3.2.1. Lựa chọn mô hình phân tích ................................................................................................................ 81 3.2.2. Một số giải pháp nhằm thực hiện mục tiêu chiến lược ................................................... 81 Tóm tắt Chương III .......................................................................................................... 93 PHẦN KẾT LUẬN ................................................................................................................................................... 94 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................... 96 Tô Tiến Cường - Cao học QTKD 2010- 2012 - Đại học Bách Khoa Hà Nội 2 Phân tích và đề suất một số giải pháp nhằm thực hiện mục tiêu chiến lược cấp nước sạch vùng nông thôn tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2011 – 2020 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn này là công trình nghiên cứu độc lập của riêng tôi. Không sao chép bất kỳ một công trình hay một luận án của bất cứ tác giả nào khác. Các kết quả, số liệu trong luận văn là trung thực. Các tài liệu trích dẫn có nguồn gốc rõ ràng. Tác giả luận văn Tô Tiến Cường – Cao học QTKD 2010 – Đại học Bách Khoa Hà Nội 4 Phân tích và đề suất một số giải pháp nhằm thực hiện mục tiêu chiến lược cấp nước sạch vùng nông thôn tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2011 – 2020 DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT ODA Viện trợ phát triển chính thức TT Trung tâm NSH N−íc sinh ho¹t VSMT VÖ sinh m«i tr−êng TCN Tr¹m cÊp n−íc TCNTT Tr¹m cÊp n−íc tËp trung Ng/® Ngµy ®ªm TSCĐ Tài sản cố định UBND Uỷ ban nhân dân UNICEF Quỹ nhi đồng liên hiệp quốc WTO Tổ chức thương mại thế giới QN Quảng Ninh QH Quy hoạch KH Kế hoạch KT-XH Kinh tế- xã hội PTNT Phát triển nông thôn TNTN Tài nguyên thiên nhiên CTr Công trình QCVN Quy chuẩn Việt Nam BYT Bộ Y Tế TW Trung ương HTX Hợp tác xã NSNN Ngân sách Nhà nước Tô Tiến Cường – Cao học QTKD 2010 – Đại học Bách Khoa Hà Nội 5 Phân tích và đề suất một số giải pháp nhằm thực hiện mục tiêu chiến lược cấp nước sạch vùng nông thôn tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2011 – 2020 DANH MỤC CÁC CÁC BẢNG VÀ HÌNH VẼ Trang Hình 1.1 Các giai đoạn của quá trình chiến lược 8 Hình 1.2 Hình 1.3 Mô phỏng mô hình kinh doanh của tổ chức 12 Mô hình năng lực cạnh tranh 17 Hình 1.4 Các lý do để đa dạng hóa và đánh giá theo Miler và Dess 25 Hình 1.5 Mô hình BCG 27 Hình 1.6 Phương pháp ALD 29 Hình 1.7 Ma trận ADL 30 Hình 1.8 Ma trận SWOT 32 Bảng 1.1 Ma trận các yếu tổ bên ngoài – Ma trận EFE 16 Hình 1.2 Ma trận đánh giá các yếu tố bên trong – Ma trận IFE 23 Tô Tiến Cường – Cao học QTKD 2010 – Đại học Bách Khoa Hà Nội 6 Phân tích và đề suất một số giải pháp nhằm thực hiện mục tiêu chiến lược cấp nước sạch vùng nông thôn tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2011 – 2020 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Cấp nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn là một vấn đề được Đảng, Nhà nước quan tâm đặc biệt và xác định là một bộ phận trong chính sách phát triển nông thôn; việc đảm bảo cấp nước sinh hoạt và vệ sinh môi trường là tiêu chí để phát triển nông thôn văn minh, hiện đại, là nhiệm vụ quan trọng của Đảng và nhà nước, của các ngành, các cấp và chính quyền địa phương. Công trình cấp nước còn được xác định là một trong 8 loại công trình cần xây dựng ở các vùng nông thôn và là một trong 6 loại hạ tầng cơ bản nhất để đánh giá điều kiện thoát nghèo ở các xã khó khăn (điện, đường, trường học, trạm xá, nước sạch và chợ). Bên cạnh đó Việt Nam cũng đã tham gia từ rất sớm và ký hàng loạt các cam kết và tuyên bố quốc tế về xoá đói, giảm nghèo và cải thiện cấp nước sạch và vệ sinh môi trường như: Chương trình nước uống và vệ sinh môi trường thế giới, Tuyên bố Dudlin, Mục tiêu thiên niên kỷ... Nước sạch và vệ sinh môi trường là một trong những nhu cầu không thể thiếu của đời sống sinh hoạt hàng ngày và đang trở lên bức thiết trước yêu cầu bảo vệ sức khoẻ và cải thiện điều kiện sinh hoạt cho người dân nói chung và đặc biệt là dân cư vùng nông thôn. Chiến lược quốc gia cấp nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn đến năm 2020 là một trong những chiến lược ưu tiên của Chính phủ trong giai đoạn hiện nay. Quảng Ninh nằm trong vùng kinh tế trọng điểm phía Bắc phát triển năng động, là một trong các tỉnh có tốc độ thu hút đầu tư nước ngoài cao trong đó có vùng nông thôn, việc gia tăng đầu tư cơ sở hạ tầng vùng nông thôn là nhu cầu cấp thiết, không thể thiếu các công trình cấp nước có quy mô công nghiệp, hiện Tô Tiến Cường – Cao học QTKD 2010 – Đại học Bách Khoa Hà Nội 7 Phân tích và đề suất một số giải pháp nhằm thực hiện mục tiêu chiến lược cấp nước sạch vùng nông thôn tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2011 – 2020 đại, cung cấp nước phù hợp với tiêu chuẩn ngày càng cao, đáp ứng cho nhu cầu phát triển kinh tế xã hội. Trong thời gian qua việc thực hiện chương trình cấp nước cho dân cư và các tổ chức trên địa bàn vùng nông thôn đã đạt được kết quả đáng ghi nhận cụ thể: đến năm 2010 toàn tỉnh đã đạt mục tiêu 83% dân số nông thôn được dùng nước sinh hoạt hợp vệ sinh với số dân hưởng lợi là 473.714 người ( tăng so với năm 2005 là 111.089 người) và đã cơ bản cấp nước sinh hoạt cho các khu vực công cộng như trường học, trạm y tế xã, UBND xã. với tổng nguồn vốn huy động cho chương trình cấp nước sinh hoạt vùng nông thôn giai đoạn 2006- 2010 đạt 72.117 triệu đồng bao gồm: nguồn vốn ngân sách trung ương, ngân sách tỉnh, nguồn đóng góp của nhân dân; huy động sự tham gia của các ngành các cấp cùng thực hiện, duy trì được mức tăng trưởng tỷ lệ dân nông thôn được sử dụng nước đạt tiêu chuẩn quốc gia. Sau 5 năm thực hiện, về cơ bản các mục tiêu xác định trong Chiến lược đã được thực hiện tốt, đáp ứng một phần nhu cầu về nước sạch sinh hoạt và nhu cầu sản xuất kinh doanh của cư dân trên địa bàn nông thôn. Tuy nhiên, trong thời gian qua tình hình phát triển kinh tế trong nước, cũng như của tỉnh gặp nhiều khó khăn do ảnh hưởng của cuộc suy thoái kinh tế toàn cầu, chính vì vậy chiến lược cấp nước vùng nông thôn tỉnh Quảng Ninh cần được đánh giá, rà soát, bổ sung, điều chỉnh mục tiêu và giải pháp cho phù hợp với tình hình thực tế hiện nay và các năm tiếp theo. Đặc biệt là từ khi có Quyết định số 800/QĐ-TTg ngày 04 tháng 6 năm 2010 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng Nông thôn mới giai đoạn 2010-2020. Với lý do đó, tôi tựa chọn vấn đề “Phân tích và đề xuất một số giải pháp nhằm thực hiện mục tiêu chiến lược cấp nước sạch vùng nông thôn tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2011-2020” làm đề tài nghiên cứu. 2.Mục đích, đối tượng và phạm vi nghiên cứu Tô Tiến Cường – Cao học QTKD 2010 – Đại học Bách Khoa Hà Nội 8 Phân tích và đề suất một số giải pháp nhằm thực hiện mục tiêu chiến lược cấp nước sạch vùng nông thôn tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2011 – 2020 Mục đích của luận văn là thông qua phân tích môi trường vĩ mô, tình hình thực hiện kết quả các mục tiêu chiến lược cấp nước vùng nông thôn của tỉnh sau 5 năm, qua phân tích tìm ra các cơ hội, thách thức cũng như điểm mạnh, điểm yếu nhằm đề xuất các giải pháp để đạt được mục tiêu chiến lược cấp nước vùng nông thôn tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2011 - 2020. 3. Phương pháp nghiên cứu Phương pháp nghiên cứu dựa trên lý thuyết về chiến lược kinh doanh, coi trọng các khái niệm, lý luận quản lý và các phương pháp quản lý. Luận văn sử dụng các phương pháp phân tích thống kê, phân tích kinh tế, so sánh tổng hợp, dự báo làm cơ sở cho việc nghiên cứu. Đề tài cũng sử dụng một số phương pháp nghiên cứu cụ thể như phương pháp tiếp cận hệ thống, phương pháp điều tra xã hội học, điều tra tâm lý. Ngoài ra dữ liệu được thu thập trên cơ sở kế thừa các kết quả nghiên cứu, khảo sát của các đơn vị địa chất thủy văn, trên Internet… và tham khảo ý kiến của các chuyên gia, nhà quản lý có kinh nghiệm để trình bày luận văn. 4. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu và kết luận, luận văn được chia thành 3 chương: - Chương 1: Cơ sở lý luận về hoạch định chiến lược phát triển của một tổ chức. - Chương 2: Đánh giá tình hình thực hiện các mục tiêu chiến lược cấp nước sạch vùng nông thôn tỉnh Quảng Ninh trong thời gian qua. - Chương 3: Đề xuất một số giải pháp nhằm thực hiện mục tiêu chiến lược cấp nước sạch vùng nông thôn tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2011-2020. Tô Tiến Cường – Cao học QTKD 2010 – Đại học Bách Khoa Hà Nội 9 Phân tích và đề suất một số giải pháp nhằm thực hiện mục tiêu chiến lược cấp nước sạch vùng nông thôn tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2011 – 2020 CHƯƠNG I CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HOẠCH ĐỊNH CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN CỦA MỘT TỔ CHỨC 1.1 Tổng quan về chiến lược 1.1.1 Khái niệm về chiến lược Như chúng ta đã biết từ rất lâu, thuật ngữ “chiến lược” được dùng trước tiên trong lĩnh vực quân sự là chủ yếu. Một xuất bản trước đây của từ điển Larouse cho rằng: Chiến lược là nghệ thuật chỉ huy cao cấp nhằm xoay chuyển tình thế, biến đổi tình trạng so sánh lực lượng quân sự trên chiến trường từ yếu thành mạnh, từ bị động sang chủ động để giành chiến thắng. Khi dùng thuật ngữ “chiến lược” với chức năng là một tính từ để minh hoạ tính chất của những quyết định, kế hoạch, phương tiện… là người ta muốn nói đến tầm quan trọng đặc biệt, tác dụng lớn lao, tính lợi hại, tinh nhuệ… của những thứ đó, và đương nhiên nó sẽ đem lại lợi thế cho một bên tham chiến, làm cho cán cân so sánh lực lượng tổng hợp nghiêng hẳn về phía mình, đảm bảo thắng lợi cuối cùng của cuộc chiến tranh. Như vậy, trong lĩnh vực quân sự thuật ngữ chiến lược nói chung được quan niệm như một nghệ thuật chỉ huy của bộ phận tham mưu cao nhất nhằm giành thắng lợi trong cuộc chiến tranh, nó mang tính nghệ thuật nhiều hơn tính khoa học. Theo thời gian, nhờ tính ưu việt đó, chiến lược đã được phát triển sang các lĩnh vực khoa học khác như: chính trị, văn hóa, kinh tế xã hội, công nghệ, môi trường.... Vì vậy, để tồn tại và phát triển, chiến lược kinh doanh ngày càng được các doanh nghiệp chú trọng. Trong kinh tế chiến lược xuất hiện khi có cạnh tranh gay gắt hoặc do môi trường kinh tế xã hội có biến động. Vì mấy lý do sau: - Do khoa học, kỹ thuật phát triển nhanh được áp dụng ngày càng nhiều trong sản xuất và trong quản lý, làm cho vòng đời sản phẩm ngày càng ngắn. Sự xuất hiện của công nghệ thông tin làm cho phương pháp quản lý được liên tục đổi mới. Tô Tiến Cường – Cao học QTKD 2010 – Đại học Bách Khoa Hà Nội 10 Phân tích và đề suất một số giải pháp nhằm thực hiện mục tiêu chiến lược cấp nước sạch vùng nông thôn tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2011 – 2020 - Sự phát triển nhanh của xã hội tiêu dùng, hướng tiêu dùng biến đổi nhanh, người tiêu dùng ngày càng biết nhiều thông tin về sản phẩm nên ngày càng đòi hỏi nhiều hơn từ phía các nhà sản xuất. - Xu hướng toàn cầu hóa nền kinh tế thế giới làm cho quan hệ trao đổi kinh tế quốc tế ngày càng phát triển cả trong lĩnh vực xuất nhập khẩu hàng hóa đến việc đầu tư trực tiếp ra nước ngoài. - Nguồn tài nguyên thiên nhiên cạn dần và khan hiếm, các nhà hoạch định chiến lược phải tìm cách sản xuất ra nhiều sản phẩm mà không sử dụng nhiều nguyên liệu. Trong quản trị, khái niệm chiến lược được thể hiện qua các quan niệm sau: “Chiến lược như những quyết định, những hành động hoặc những kế hoạch liên kết với nhau được thiết kế để đề ra và thực hiện những mục tiêu của một tổ chức”. “Chiến lược là tập hợp những quyết định và hành động hướng đến các mục tiêu đảm bảo sao cho năng lực và nguồn lực của tổ chức đáp ứng được những cơ hội và thách thức từ bên ngoài”. Theo Fred R. David thì “chiến lược là những phương tiện đạt đến mục tiêu dài hạn”. Theo Alfred Chadler đại học Harvard thì “chiến lược là sự xác định các mục tiêu cơ bản và lâu dài của một doanh nghiệp, và là sự vạch ra một quá trình hành động và phân phối các nguồn lực cần thiết để thực hiện mục tiêu đó”. Nói chung các khái niệm, định nghĩa về chiến lược tuy khác nhau về cách diễn đạt nhưng luôn bao hàm các nội dung: - Xác định các mục tiêu ngắn và dài hạn của tổ chức. - Đưa ra và lựa chọn các phương án. - Triển khai và phân bổ các nguồn lực để thực hiện mục tiêu đó. Như vậy, chiến lược là phương thức hành động tổng quát mà các tổ chức sử dụng để định hướng tương lai nhằm đạt tới mục tiêu dài hạn, tăng sức mạnh của tổ chức so với đối thủ cạnh tranh bằng cách phối hợp có hiệu quả nỗ lực của các bộ phận trong tổ chức, tranh thủ được các cơ hội và tránh hoặc giảm thiểu được các mối đe dọa, nguy cơ từ bên ngoài để đạt được những thành công. Tô Tiến Cường – Cao học QTKD 2010 – Đại học Bách Khoa Hà Nội 11 Phân tích và đề suất một số giải pháp nhằm thực hiện mục tiêu chiến lược cấp nước sạch vùng nông thôn tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2011 – 2020 1.1.2 Mục đích và yêu cbầu của chiến lược Từ khái niệm trên có thể thấy mục đích của chiến lược là xây dựng tiềm năng thành công của tổ chức trong tương lai. Tiềm năng của tổ chức có xu hướng giảm dần theo thời gian trước ảnh hưởng của tiến bộ khoa học kỹ thuật, trước nhu cầu ngày càng cao về chất lượng của người tiêu dùng và trước thành công của đối thủ cạnh tranh. Duy trì và phát triển tiềm năng thành công trong tương lai là mục tiêu của chiến lược trong doanh nghiệp. Để đạt được mục đích đó, chiến lược phải đảm bảo các yêu cầu sau: - Phải xác định rõ những mục tiêu cơ bản cần đạt được trong từng thời kỳ và phải được quán triệt ở mọi cấp, mọi lĩnh vực hoạt động của tổ chức . - Phải đảm bảo huy động tối đa và kết hợp một cách tối ưu việc khai thác và sử dụng các nguồn lực sẵn có của tổ chức nhằm phát huy lợi thế và nắm bắt được các cơ hội kinh doanh để dành ưu thế cạnh tranh. - Chiến lược của tổ chức được phản ánh như quá trình liên tục từ việc xây dựng chiến lược đến việc thực hiện, kiểm tra, đánh giá và điều chỉnh chiến lược. - Chiến lược được lập ra cho một khoảng thời gian tương đối dài thường là 3 năm, 5 năm hay 10 năm. Chiến lược không đồng nghĩa với các giải pháp tình thế nhằm ứng phó với các khó khăn mà tổ chức đang gặp phải. Chiến lược định rõ các lợi thế cạnh tranh trong dài hạn, cho phép tổ chức năng động hơn, chủ động tạo ra những thay đổi (chứ không chỉ là phản ứng lại) để cải thiện vị trí của mình trong tương lai. 1.1.3 Các cấp chiến lược và các loại hình chiến lược 1.1.3.1 Các cấp chiến lược Theo cấu trúc tổ chức của nền kinh tế, có thể chia chiến lược phát triển thành 3 cấp: - Chiến lược phát triển của quốc gia, địa phương, vùng lãnh thổ - Chiến lược phát triển ngành hoặc chuyên ngành: Công nghiệp, nông nghiệp, dịch vụ... - Chiến lược phát triển của một tổ chức hay một doanh nghiệp. Phạm vi nghiên cứu của đề tài là chiến lược phát triển của một tổ chức. 1.1.3.2 Các loại chiến lược của một tổ chức Tô Tiến Cường – Cao học QTKD 2010 – Đại học Bách Khoa Hà Nội 12 Phân tích và đề suất một số giải pháp nhằm thực hiện mục tiêu chiến lược cấp nước sạch vùng nông thôn tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2011 – 2020 Để chiến lược đề ra thành công cần có sự thống nhất từ trên xuống dưới và sự phối hợp đồng bộ giữa các bộ phận chức năng. Vì vậy có các loại chiến lược sau: a) Chiến lược lược tổng quát của tổ chức Chiến lược chung thường đề cập những vấn đề quan trọng nhất, bao trùm nhất và có ý nghĩa lâu dài. Chiến lược chung quyết định những vấn đề sống còn của doanh nghiệp như phân bổ nguồn tài nguyên, quyết định nên phát triển, duy trì, tham gia hay loại bỏ lĩnh vực kinh doanh nào. Thường áp dụng ở những doanh nghiệp kinh doanh đa ngành. b) Chiến lược đơn vị kinh doanh hoặc lĩnh vực kinh doanh Chủ yếu là các chiến lược cạnh tranh, quyết định phòng thủ hay tấn công, cạnh tranh bằng giá thấp, bằng khác biệt của sản phẩm và dịch vụ hoặc tạo ra một khúc thị trường riêng. “Mục đích chiến lược cạnh tranh của một đơn vị kinh doanh trong một ngành là tìm được một vị trí trong ngành, nơi công ty có thể chống chọi lại với các lực lượng cạnh tranh một cách tốt nhất hoặc có thể tác động đến chúng theo cách có lợi cho mình”. c) Chiến lược chức năng - Bao gồm chiến lược sản xuất, chiến lược tài chính, chiến lược phát triển nguồn nhân lực, chiến lược marketing, hệ thống thông tin, chiến lược nghiên cứu và phát triển… Chiến lược tổng quát của tổ chức hay doanh nghiệp, chiến lược đơn vị kinh doanh và chiến lược chức năng liên kết với nhau thành một chiến lược kinh doanh hoàn chỉnh của một tổ chức hay doanh nghiệp. Các chiến lược này tác động qua lại với nhau. Chiến lược này là tiền đề để xây dựng chiến lược kia và thực hiện một chiến lược sẽ ảnh hưởng đến việc thực hiện các chiến lược còn lại. 1.2 Quản trị chiến lược 1.2.1 Thực chất và vai trò của quản trị chiến lược Quản trị chiến lược là quá trình quản lý việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ và mục tiêu dài hạn của một tổ chức trong mối quan hệ của tổ chức đó đối với môi trường bên ngoài. Từ việc chẩn đoán sự biến đổi của môi trường, đánh Tô Tiến Cường – Cao học QTKD 2010 – Đại học Bách Khoa Hà Nội 13 Phân tích và đề suất một số giải pháp nhằm thực hiện mục tiêu chiến lược cấp nước sạch vùng nông thôn tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2011 – 2020 giá tiềm năng của doanh nghiệp đến việc đưa ra các định hướng chiến lược và tổ chức thực hiện, kiểm tra và điều chỉnh chiến lược khi có những thay đổi ngoài dự kiến. Từ quan niệm trên có thể rút ra thực chất của quản trị chiến lược như sau: Quản trị chiến lược là quá trình nghiên cứu các môi trường hiện tại cũng như trong tương lai, hoạch định các mục tiêu của doanh nghiệp, đề ra, thực hiện và kiểm tra việc thực hiện các quyết định nhằm đạt được các mục tiêu đó trong môi trường hiện tại cũng như trong tương lai. Quản trị chiến lược là nghệ thuật và khoa học thiết lập, thực hiện và đánh giá các quyết định liên quan nhiều chức năng cho phép một tổ chức đạt được những mục tiêu đề ra. Quản trị chiến lược tập trung vào việc hợp nhất quản trị, tiếp thị, tài chính kế toán, sản xuất, nghiên cứu phát triển và các hệ thống thông tin, các lĩnh vực kinh doanh để đạt được thành công của tổ chức. Như vậy, quản trị chiến lược như mọi tiến trình quản trị khác, bao hàm việc hoạch định, tổ chức thực hiện. Đối tượng quản lý ở đây chính là các tác động của môi trường (các bất trắc, cơ hội) và cách thức doanh nghiệp phản ứng lại những tác động của môi trường. 1.2.2 Nội dung của quản trị chiến lược Mục đích của quản trị chiến lược là nhằm tìm kiếm những cơ hội, hay nói cách khác là nhằm gia tăng cơ hội và vươn lên tìm vị thế cạnh tranh cho các doanh nghiệp khác.Một chiến lược kinh doanh, được hoạch định với hai nhiệm vụ quan trọng, có quan hệ mật thiết với nhau là việc hình thành chiến lược và thực hiện chiến lược. Hai nhiệm vụ này được cụ thể hóa qua 3 giai đoạn tạo thành một chu trình khép kín, đó là: Tô Tiến Cường – Cao học QTKD 2010 – Đại học Bách Khoa Hà Nội 14 Phân tích và đề suất một số giải pháp nhằm thực hiện mục tiêu chiến lược cấp nước sạch vùng nông thôn tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2011 – 2020 Hình 1.1 Các giai đoạn của quá trình quản lý chiến lược - Giai đoạn hoạch định chiến lược: Là quá trình phân tích hiện trạng, dự báo tương lai, chọn lựa và xây dựng những chiến lược phù hợp với điều kiện của doanh nghiệp. - Giai đoạn triển khai chiến lược: Là quá trình triển khai những mục tiêu chiến lược vào hoạt động của doanh nghiệp. Đây là giai đoạn phức tạp và khó khăn, đòi hỏi một nghệ thuật quản trị cao. - Giai đoạn kiểm tra và thích nghi chiến lược: Là quá trình đánh giá và kiểm soát kết quả, tìm giải pháp để thích nghi chiến lược với hoàn cảnh môi trường của doanh nghiệp. Quản trị chiến lược có vai trò giúp các doanh nghiệp thấy rõ mục đích và hướng đi của mình, khiến các nhà quản trị phải xem xét và xác định xem doanh nghiệp đi theo hướng nào và khi nào thì đạt tới vị trí đó. Việc nhận thức kết quả mong muốn và mục đích trong tương lai giúp cho nhà quản trị cũng như nhân viên nắm vững được việc gì cần làm để đạt được thành công. Điều đó sẽ khuyến khích cả hai nhóm đối tượng nói trên đạt được những thành tích ngắn hạn, nhằm cải thiện tốt hơn điều kiện kinh doanh lâu dài của doanh nghiệp. Tô Tiến Cường – Cao học QTKD 2010 – Đại học Bách Khoa Hà Nội 15 Phân tích và đề suất một số giải pháp nhằm thực hiện mục tiêu chiến lược cấp nước sạch vùng nông thôn tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2011 – 2020 Điều kiện môi trường mà các doanh nghiệp gặp phải luôn biến đổi, tạo ra những cơ hội, nguy cơ bất ngờ, quản trị chiến lược giúp nhà quản trị nhằm vào các cơ hội và phòng chống nguy cơ trong tương lai. Trong quá trình quản lý chiến lược đòi hỏi người lãnh đạo phân tích và dự báo các điều kiện môi trường trong tương lai gần cũng như xa. Vì vậy họ sẽ nắm bắt và tận dụng tốt hơn các cơ hội, giảm bớt nguy cơ liên quan đến điều kiện môi trường kinh doanh. Phạm vi nghiên cứu của đề tài là hoạch định chiến lược phát triển của một tổ chức. 1.3 Hoạch định chiến lược của một tổ chức 1.3.1. Khái niệm hoạch định chiến lược Hoạch định chiến lược là một quy trình có hệ thống nhằm đi đến xác định các chiến lược phát triển được sử dụng để tăng cường vị thế cạnh tranh của tổ chức. Nó bao gồm từ việc phân tích môi trường để xây dựng các điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và nguy cơ, xác định các mục tiêu dài hạn và xây dựng, triển khai thực hiện các chiến lược kinh doanh trên cơ sở phát huy đầy đủ những điểm mạnh, khắc phục tối đa những điểm yếu, tận dụng nhiều nhất những cơ hội và giảm thiểu những nguy cơ. 1.3.2. Vai trò, mục đích của hoạch định chiến lược Mục đích của hoạch định chiến lược bao gồm hàng loạt các bước đi mà tổ chức phải theo, cùng nhau cố gắng nhất trí đạt được điều gì - tầm nhìn và cách mà tổ chức sẽ đạt đến đó - chiến lược. Đây là hai mục đích của hoạch định chiến lược. Tuy nhiên còn một mục đích khác là phát triển năng lực cốt lõi và lợi thế bền vững của tổ chức. 1.3.3. Nội dung và trình tự để hoạch định chiến lược Trình tự các bước hoạch định chiến lược của một tổ chức được thực hiện theo 4 bước sau: Bước 1: Xác định sứ mệnh, mục tiêu chiến lược. Bước 2: Phân tích môi trường hoạt động của tổ chức. Tô Tiến Cường – Cao học QTKD 2010 – Đại học Bách Khoa Hà Nội 16 Phân tích và đề suất một số giải pháp nhằm thực hiện mục tiêu chiến lược cấp nước sạch vùng nông thôn tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2011 – 2020 - Phân tích môi trường bên trong của tổ chức. - Phân tích môi trường bên ngoài của tổ chức. Bước 3: Phân tích và lựa chọn phương án chiến lược Bước 4: Xây dựng các giải pháp (nguồn lực) để thực hiện chiến lược - Đưa ra các giải pháp thực hiện - Đưa ra các biện pháp cụ thể - Tính hiệu quả của biện pháp kinh tế - Quyết định áp dụng biện pháp 1.3.3.1. Xác định sứ mệnh, mục tiêu chiến lược của tổ chức a. Sứ mệnh Sứ mệnh chiến lược chỉ ra những vấn đề tổng quát, từ đó xác định được phạm vi hoạt động của tổ chức trong lĩnh vực sản phẩm và thị trường. Khi đề ra sứ mệnh chiến lược cần chú ý đến những yếu tố như: lịch sử hình thành, mong muốn của Ban lãnh đạo, các điều kiện môi trường kinh doanh, nguồn lực hiện có và các khả năng của tổ chức. Sứ mệnh chiến lược giúp Ban lãnh đạo xác định mục tiêu dễ dàng hơn, cụ thể hơn, nó xác định mức độ ưu tiên của tổ chức nhằm đánh giá tiềm năng của từng đơn vị kinh doanh và vạch ra hướng đi tương lai cho tổ chức. b. Mục tiêu chiến lược Mục tiêu chiến lược là để chỉ cụ thể mà tổ chức muốn đạt được, chức năng nhiệm vụ cụ thể và rõ ràng hơn thường có hai loại mục tiêu ngắn hạn và dài hạn. - Mục tiêu dài hạn: là toàn bộ kết quả mong muốn cuối cùng mà tổ chức muốn đạt được trong khoảng thời gian dài hơn một năm, với các nội dung cụ thể: vị thế cạnh tranh, phát triển việc làm, quan hệ cộng đồng, vị trí công nghệ, trách nhiệm xã hội. Tô Tiến Cường – Cao học QTKD 2010 – Đại học Bách Khoa Hà Nội 17 Phân tích và đề suất một số giải pháp nhằm thực hiện mục tiêu chiến lược cấp nước sạch vùng nông thôn tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2011 – 2020 - Mục tiêu ngắn hạn: là các kết quả cụ thể mà tổ chức kỳ vọng đạt được trong một chu kỳ. 1.3.3.3. Phân tích môi trường hoạt động của tổ chức Môi trường hoạt động của tổ chức bao gồm: môi trường bên ngoài tổ chức và môi trường bên trong của tổ chức. Môi trường bên ngoài tổ chức bao gồm môi trường vĩ mô và môi trường vi mô (môi trường ngành). Môi trường bên trong của tổ chức chỉ bao gồm các yếu tố nội bộ của tổ chức, cụ thể như hình sau: Môi trường vĩ mô 1. Các yếu tố kinh tế 2. Các yếu tố chính trị 3. Các yếu tố xã hội 4. Các yếu tố tự nhiên 5. Các yếu tố công nghệ Môi trường vi mô (ngành) 1. Các đối thủ cạnh tranh 2. Khách hàng 3. Người cung cấp 4. Các đối thủ tiềm ẩn 5. Hàng hoá thay thế Môi trường nội bộ 1. Marketing 2. Nguồn nhân lực 3. Nghiên cứu và phát triển 4. Tài chính kế toán 5. Quản trị Tô Tiến Cường – Cao học QTKD 2010 – Đại học Bách Khoa Hà Nội 18 Phân tích và đề suất một số giải pháp nhằm thực hiện mục tiêu chiến lược cấp nước sạch vùng nông thôn tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2011 – 2020 Hình 1.2. Mô phỏng môi trường kinh doanh của tổ chức a) Phân tích môi trường vĩ mô Phân tích môi trường vĩ mô sẽ chỉ rõ cho tổ chức thấy được tổ chức hiện nay đang đối diện với những vấn đề gì? Giúp tổ chức nhận được đâu sẽ là cơ hội hay đe dọa cho công việc phát triển của tổ chức trong tương lai. Các yếu tố thuộc môi trường vĩ mô bao gồm: môi trường kinh tế, chính trị - pháp luật, văn hoá – xã hội, tự nhiên và công nghệ. Các yếu tố này có mối liên hệ mật thiết và đan xen lẫn nhau. Đó là các yếu tố bên ngoài có phạm vi rất rộng tác động gián tiếp đến hoạt động của tổ chức và nhằm xác định cơ hội (hay sự thuận lợi), mối đe dọa (hay nguy cơ) hoặc khó khăn mà những thay đổi của môi trường ảnh hưởng đến tổ chức trong hoạch định chiến lược cho tương lai và ảnh hưởng đến chiến lược tổ chức đang thực hiện và phải chịu tác động của nó đem lại như thế nào. Môi trường kinh tế Các yếu tố kinh tế ảnh hưởng lớn đến các tổ chức trên mọi mặt hoạt động, bao gồm các yếu tố chính như: lãi suất, tỷ lệ lạm phát, chu kỳ kinh tế, cán cân thanh toán, chính sách tiền tệ, mức độ thất nghiệp, thu nhập quốc dân, … Mỗi yếu tố trên đều có thể là cơ hội cho tổ chức, cũng có thể là mối đe doạ đối với sự phát triển của tổ chức. Việc phân tích các yếu tố của môi trường kinh tế giúp cho các nhà quản lý tiến hành các dự báo và đưa ra kết luận về những xu thế chính của sự biến đổi môi trường tương lai, là cơ sở cho các dự báo ngành và dự báo thương mại. Đối với các tổ chức về giáo dục thì ngoài các yếu tố về chất lượng thì yếu tố về kinh tế cũng là yếu tố quan trọng trong việc tạo ra các cơ hôi và nguy cơ trong sự tồn tại và phát triển của tổ chức. Tuy nhiên bên cạnh đó không ít những thách thức đem lại vì với xu thế hội nhập nền kinh tế đã tạo điều kiện để cho các tổ chức chơi chung trên một sân Tô Tiến Cường – Cao học QTKD 2010 – Đại học Bách Khoa Hà Nội 19 Phân tích và đề suất một số giải pháp nhằm thực hiện mục tiêu chiến lược cấp nước sạch vùng nông thôn tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2011 – 2020 chơi. Vì vậy, phải duy trì và phát triển sức mạnh của mình để đảm bảo tồn tại và chiến thắng trước các đối thủ cạnh tranh. Môi trường chính trị và pháp lý Các thể chế kinh tế xã hội như các chính sách Nhà nước về phát triển kinh tế, quy chế, định chế, luật lệ, chế độ tiền lương, thủ tục hành chính, … do Chính phủ đề ra cũng như mức độ ổn định về chính trị, tính bền vững của Chính phủ đều là những môi trường có thể tạo ra những cơ hội hay nguy cơ đối với kinh doanh càng nhiều khi quyết định sự tồn tại và phát triển của một tổ chức. Thể chế chính trị ổn định, một hệ thống pháp luật rõ ràng, nghiêm minh nó là tiền đề và khuyến khích các hoạt động cạnh tranh lành mạnh giữa các tổ chức. Trong một môi trường càng ổn định bao nhiêu thì khả năng xây dựng và triển khai thực hiện các chiến lược của tổ chức càng có nhiều thuận lợi bấy nhiêu. Bên cạnh đó sự hoàn thiện của hệ thống pháp luật, các chính sách, cơ chế đồng bộ sẽ đảm bảo quyền tự chủ cho các tổ chức và để phù hợp với sự phát triển của nền kinh tế, phù hợp với xu hướng hội nhập của nền kinh tế thế giới. Môi trường xã hội Các yếu tố xã hội như dân số, tỷ lệ tăng dân số, cơ cấu dân cư, tôn giáo, chuẩn mực đạo đức, phong tục tập quán, quan điểm, thị hiếu, trình độ dân trí, … Tất cả những yếu tố này đều có thể tạo ra những nguy cơ và cơ hội tác động đến hoạt động của tổ chức. Khi trình độ dân trí đã tăng cao hơn thì có tác động tích cực đến một loạt vấn đề thị trường, về sự phát triển của các ngành nghề do nhu cầu, dịch vụ đã tăng và khả năng đáp ứng nhu cầu cũng tốt hơn. Xuất hiện nhiều sản phẩm mới có chất lượng tốt hơn và được tạo bởi các công nghệ hiện đại tiên tiến. Như vậy, rõ ràng yếu tố xã hội có tác động lớn đến sự phát triển của tổ chức nói chung và của các trường Đại học Thái Nguyên nói riêng. Tô Tiến Cường – Cao học QTKD 2010 – Đại học Bách Khoa Hà Nội 20
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan