Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Luận văn phát triển các khu công nghiệp nhỏ ở tỉnh nghệ an...

Tài liệu Luận văn phát triển các khu công nghiệp nhỏ ở tỉnh nghệ an

.PDF
146
700
83

Mô tả:

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------o0o-------- NGUYỄN TRỌNG CHUNG PHÁT TRIỂN CÁC KHU CÔNG NGHIỆP NHỎ Ở TỈNH NGHỆ AN LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ CHƯƠNG TRÌNH ĐỊNH HƯỚNG THỰC HÀNH HÀ NỘI - 2015 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------o0o-------- NGUYỄN TRỌNG CHUNG PHÁT TRIỂN CÁC KHU CÔNG NGHIỆP NHỎ Ở TỈNH NGHỆ AN Chuyên ngành: Quản lý kinh tế Mã số: 60 34 04 10 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ CHƯƠNG TRÌNH ĐỊNH HƯỚNG THỰC HÀNH NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS. TS. Mai Thị Thanh Xuân XÁC NHẬN CỦA GVHD XÁC NHẬN CẢU CHỦ TỊCH HĐ PGS. TS. Mai Thị Thanh Xuân GS.TS. Phan Huy Đường HÀ NỘI - 2015 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của bản thân tôi. Những kết quả nghiên cứu và đóng góp mới chưa được công bố tại bất kỳ công trình nào./. Hà Nội, ngày 20 tháng 06 năm 2015 NGƯỜI CAM ĐOAN Nguyễn Trọng Chung LỜI CẢM ƠN Trong thời gian thực hiện luận văn “Phát triển các khu Công Nghiệp nhỏ ở Tỉnh Nghệ An”, tôi đã được sự quan tâm, giúp đỡ của các thầy cô giáo và các cơ quan, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Nghệ An. Tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu, các thầy cô giáo Trường Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội, giáo viên hướng dẫn PGS.TS Mai Thị Thanh Xuân, Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An, Sở công thương tỉnh Nghệ An, các quý cơ quan và các anh, chị đã giúp đỡ trong thời gian qua./. Hà Nội, ngày 15 tháng 6 năm 2015 NGƯỜI CẢM ƠN Nguyễn Trọng Chung MỤC LỤC DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT .................................................................................. i DANH MỤC BẢNG BIỂU ................................................................................... ii MỞ ĐẦU ................................................................................................................ 1 CHƯƠNG 1............................................................................................................ 5 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN, THỰC TIỄN VỀ PHÁT TRIỂN CÁC KHU CÔNG NGHIỆP NHỎ ............................... 5 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài ..................................... 5 1.1.1. Các công trình nghiên cứu đã công bố liên quan trực tiếp đến nội dung đề tài ............................................................................................................................ 5 1.1.2. Một số vấn đề đặt ra luận văn cần tiếp tục nghiên cứu .............................. 14 1.2. Một số vấn đề lý luận cơ bản về phát triển các Khu công nghiệp nhỏ ......... 15 1.2.1. Khái niệm và đặc điểm của Khu công nghiệp nhỏ .................................... 15 1.2.2. Vai trò của các Khu công nghiệp nhỏ ........................................................ 23 1.2.3. Nội dung phát triển các Khu công nghiệp nhỏ .......................................... 27 1.2.4. Tiêu chí đánh giá sự phát triển các Khu công nghiệp nhỏ ......................... 32 1.2.5. Các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển Khu công nghiệp nhỏ ............... 36 1.3. Kinh nghiệm phát triển các KCNN tại một số địa phương và bài học cho tỉnh Nghệ An ............................................................................................................... 43 1.3.1. Sự phát triển Khu công nghiệp nhỏ tại một số địa phương ....................... 43 1.3.2. Bài học kinh nghiệm cho tỉnh Nghệ An..................................................... 49 CHƯƠNG 2.......................................................................................................... 53 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU........................................................................ 53 2.1. Phương pháp luận.......................................................................................... 53 2.1.1. Chủ nghĩa duy vật biện chứng ................................................................... 53 2.1.2. Chủ nghĩa duy vật lịch sử........................................................................... 54 2.2. Phương pháp cụ thể ....................................................................................... 55 2.2.1. Phương pháp thống kê- So sánh................................................................. 55 2.2.2. Phương pháp phân tích- tổng hợp .............................................................. 56 2.2.3. Phương pháp lôgic- lịch sử ........................................................................ 58 CHƯƠNG 3.......................................................................................................... 60 THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN CÁC KHU CÔNG NGHIỆP NHỎ TẠI TỈNH NGHỆ AN GIAI ĐOẠN 2006-2014 ................................................................... 60 3.1. Tiềm năng phát triển các Khu công nghiệp nhỏ của tỉnh Nghệ An .............. 60 3.1.1. Tiềm năng đất đai ....................................................................................... 60 3.1.2. Nguồn nhân lực .......................................................................................... 60 3.1.3. Hệ thống kết cấu hạ tầng ............................................................................ 61 3.2. Tình hình phát triển các KCNN tại Nghệ An 2006-2014 ............................. 63 3.2.1. Chính sách phát triển các KCNN của tỉnh Nghệ An ................................. 63 3.2.3. Đầu tư xây dựng hệ thống kết cấu- hạ tầng tại các KCNN........................ 75 3.2.4. Thu hút đầu tư vào các KCNN................................................................... 82 3.3.1. Tác động kinh tế ......................................................................................... 91 3.3.2. Tác động xã hội .......................................................................................... 95 3.3.3. Tác động môi trường .................................................................................. 96 3.4. Đánh giá sự phát triển các KCNN ở tỉnh Nghệ An giai đoạn 2006-2014 .... 97 3.4.1 Những thành tựu cơ bản .............................................................................. 97 3.4.2. Những hạn chế và nguyên nhân ................................................................. 99 CHƯƠNG 4........................................................................................................ 105 QUAN ĐIỂM, ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN CÁC KCNN Ở TỈNH NGHỆ AN ĐẾN NĂM 2020 ................................................................... 105 4.1. Quan điểm và mục tiêu phát triển các KCNN ở tỉnh Nghệ An đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030. ................................................................................ 105 4.1.1. Quan điểm phát triển khu công nghiệp nhỏ ............................................. 105 4.1.2. Mục tiêu phát triển các KCNN tỉnh Nghệ An đến năm 2020 .................. 107 4.2. Một số giải pháp chủ yếu thúc đẩy phát triển các KCNN ở tỉnh Nghệ An đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030 ................................................................ 109 4.2.1. Hoàn thiện quy hoạch phát triển các Khu công nghiệp nhỏ trên địa bàn 109 4.2.2. Cải thiện môi trường đầu tư để thu hút các doanh nghiệp trong và ngoài nước đầu tư vào các Khu công nghiệp nhỏ ........................................................ 113 4.2.4. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu của các Khu công nghiệp nhỏ .......................................................................................................... 125 4.2.5. Tăng cường các biện pháp kiểm soát ô nhiễm môi trường tại các Khu công nghiệp nhỏ .......................................................................................................... 127 4.2.6. Đẩy nhanh việc giải quyết bồi thường giải phóng mặt bằng và giải quyết việc làm cho người dân bị thu hồi đất cho phát triển các KCNN ...................... 129 KẾT LUẬN ........................................................................................................ 132 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................... 135 DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT KCN Khu công nghiệp KCX Khu chế xuất CCN Cụm công nghiệp KCNN Khu công nghiệp nhỏ UBND Uỷ ban nhân dân GDP Tổng sản phẩm quốc nội PCI Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh CNH, HĐH Công nghiệp hóa, hiện đại hóa GPMB Giải phóng mặt bằng KT-XH Kinh tế- xã hội FDI Đầu tư nước ngoài XTĐT Xúc tiến đầu tư SXCN Sản xuất công nghiệp CNHT Công nghiệp hỗ trợ i DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 3.1: Tình trạng sử dụng đất ở Nghệ An ...................................................... 60 Bảng 3.2. Các KCNN đang hoạt động tại tỉnh Nghệ An 2010 – 2014 ................ 71 Bảng 3.3. Các KCNN đang lập quy hoạch chi tiết tại Tỉnh Nghệ An ................. 73 Bảng 3.4: Vốn đầu tư xây dựng các KCNN........................................................ 77 Bảng 3.5. Tình hình thực hiện đầu tư xây dựng các KCNN ................................ 80 Bảng 3.6: Phân loại vốn thực hiện dự án đầu tư vào các ..................................... 85 KKT, KCN tỉnh Nghệ An năm 2014 ................................................................... 85 Bảng 3.7: Tỷ lệ lấp đầy tại các KCNN ở Nghệ An đang hoạt động hiện nay ..... 90 Bảng 4.1: Mục tiêu cụ thể phát triển KCNN tỉnh Nghệ An đến năm 2020 ....... 108 ii MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Sự ra đời của các Khu Công nghiệp nhỏ là rất cần thiết đối với một nền kinh tế đang phát triển. Tại Việt Nam, theo Vụ Quản lý Các Khu kinh tế (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) đến hết 2013, trên cả nước có 289 Khu công nghiệp (không bao gồm khu chế xuất, khu kinh tế) với tổng diện tích đất tự nhiên 81.000 ha, trong đó 191 Khu công nghiệp (chiếm 66,08%) đã đi vào hoạt động với tổng diện tích đất tự nhiên 54.060 ha; 98 Khu Công nghiệp (KCN) đang trong giai đoạn đền bù giải phóng mặt bằng và xây dựng cơ bản với tổng diện tích đất tự nhiên 27.008 ha. Về vốn, lũy kế đến cuối quý I/2014, các Khu công nghiệp trong cả nước đã thu hút được 5.300 dự án đầu tư nước ngoài (FDI), với tổng vốn đầu tư đăng ký hơn 112 tỷ Đô la Mỹ (USD). Nghệ An là một tỉnh nằm ở Bắc Trung Bộ, có vị trí địa - kinh tế quan trọng trong giao lưu kinh tế Bắc - Nam. Là tỉnh có đầy đủ tiềm năng và thế mạnh để phát triển công nghiệp, góp phần cùng cả nước phấn đấu về cơ bản trở thành một nước công nghiệp vào năm 2020. Có thể nói, Nghệ An được thiên nhiên ban tặng tiềm năng lớn để phát triển công nghiệp, nhất là công nghiệp vừa và nhỏ. Sự phát triển các khu công nghiệp nhỏ ở Nghệ An đã góp phần đáng kể vào tăng trưởng kinh tế của tỉnh. Năm 2014 giá trị sản xuất công nghiệp (SXCN) đạt 30.846 tỷ đồng, tăng 13,537% so với năm 2013 (cả nước có tốc độ tăng 7,14%). Có thể thấy, trong những năm gần đây, tận dụng được các lợi thế của tỉnh, Nghệ An đã có nhiều chính sách ưu đãi đối với phát triển khu công nghiệp nhỏ, nhờ vậy đã đạt được những kết quả rất đáng khích lệ trong phát triển kinh tế- xã hội. 1 Theo quy hoạch, đến 2020 trên địa bàn tỉnh Nghệ An sẽ phát triển 43 Khu Công nghiệp nhỏ (KCNN) với diện tích trên 1.000 ha. Hiện tại, có 7 KCNN cơ bản đã lấp đầy và đang hoạt động. Tuy nhiên, do thiếu vốn (phụ thuộc nhiều vào nguồn vốn ngân sách) nên việc phát triển các khu công nghiệp nhỏ của tỉnh chưa thực sự mạnh mẽ, thậm chí tiềm ẩn một số yếu tố bất ổn. Bên cạnh đó, do sự phát triển còn thiếu qui hoạch, quản lý nhà nước về phát triển các khu công nghiệp nhỏ còn thiếu chặt chẽ, và còn do những khó khăn khách quan tác động, nên phát triển của các KCNN ở Nghệ An đến nay vẫn hoạt động kém hiệu quả, năng lực cạnh tranh so với các tỉnh và khu vực khác trong cả nước còn kém. Thực tế đó đang đặt ra yêu cầu cho các cấp, các ngành ở tỉnh Nghệ An phải tìm những giải pháp hữu hiệu để thúc đẩy và nâng cao hiệu quả hoạt động của các khu công nghiệp, trước hết là các khu công nghiệp nhỏ, nhằm thúc đẩy tăng trưởng và chuyển dịch cơ cấu kinh tế trên địa bàn tỉnh. Xuất phát từ yêu cầu đó, tác giả chọn đề tài: " Phát triển các khu công nghiệp nhỏ ở tỉnh Nghệ An" làm luận văn thạc sĩ của mình. Câu hỏi nghiên cứu của luận văn là: các KCNN có vai trò gì đối với sự phát triển kinh tế- xã hội (KT- XH) Tại tỉnh Nghệ An, các KCNN đã phát huy được ưu thế của nó chưa? Trong thời gian tới, tỉnh phải làm gì để phát triển các KCNN trên địa bàn? 2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 2.1. Mục đích nghiên cứu Mục đích của luận văn là trên cơ sở phân tích thực trạng phát triển các khu công nghiệp nhỏ tại Nghệ An hiện nay, chỉ ra những thành tựu và hạn chế trong lĩnh vực này, từ đó đề xuất giải pháp phù hợp nhằm thúc đẩy sự phát triển các khu công nghiệp nhỏ tại địa phương trong thời gian tới. 2 2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu - Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến nội dung đề tài luận văn. - Hệ thống hóa những vấn đề lý luận cơ bản về phát triển các khu công nghiệp nhỏ; - Phân tích và đánh giá thực trạng phát triển các khu công nghiệp nhỏ trên địa bàn tỉnh Nghệ An từ năm 2006 đến năm 2014; - Đề xuất các giải pháp thúc đẩy phát triển các khu công nghiệp nhỏ trên địa bàn tỉnh Nghệ An đến năm 2020 và tầm nhìn đến 2030. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của luận văn là những vấn đề lý luận và thực tiễn về phát triển các khu công nghiệp nhỏ. 3.2. Phạm vi nghiên cứu - Phạm vi nội dung: Trên thực tế, các khu công nghiệp phát triển với nhiều qui mô và trình độ khác nhau, luận văn chỉ tập trung nghiên cứu các khu công nghiệp nhỏ. - Phạm vi không gian: trên địa bàn tỉnh Nghệ An. - Phạm vi thời gian: từ năm 2006 đến năm 2014. 4. Đóng góp mới của luận văn + Góp phần làm sáng rõ thêm các vấn đề lý luận cơ bản về phát triển các khu công nghiệp nhỏ. + Đánh giá khách quan thực trạng phát triển các KCN nhỏ tại Nghệ An trong thời gian từ 2006-2014; Chỉ ra những hạn chế trong sự phát triển và nguyên nhân của nó. 3 + Đề xuất định hướng và một số giải pháp thúc đẩy phát triển các KCNN trên địa bàn tỉnh Nghệ An đến năm 2020 và những năm tiếp theo. 5. Kết cấu luận văn: Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, Danh mục các tài liệu tham khảo, nội dung luận văn được kết cấu thành 4 chương: Chương 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu và cơ sở lý luận, thực tiễn về phát triển các khu công nghiệp nhỏ. Chương 2: Phương pháp nghiên cứu. Chương 3: Thực trạng phát triển các KCNN tại tỉnh Nghệ An giai đoạn 2006-2014. Chương 4: Quan điểm, định hướng và giải pháp phát triển các KCNN ở tỉnh Nghệ An đến năm 2020. 4 CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN, THỰC TIỄN VỀ PHÁT TRIỂN CÁC KHU CÔNG NGHIỆP NHỎ 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài 1.1.1. Các công trình nghiên cứu đã công bố liên quan trực tiếp đến nội dung đề tài Phát triển các khu công nghiệp nhỏ là vấn đề nhận được sự quan tâm của rất nhiều nhà khoa học, vì vậy đã có nhiều công trình khoa học được công bố và tiêu biểu trong số các công trình đó những công trình liên quan trực tiếp đến đề tài có thể phân thành hai nhóm sau: 1.1.1.1. Các công trình nghiên cứu vấn đề phát triển khu công nghiệp nói chung - “ Xây dựng Khu công nghiệp và Khu chế xuất theo hướng phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ Việt Nam”, PGS, TS Nguyễn Văn Thanh (2006) Tạp chí Những Vấn đề Kinh tế và Chính trị thế giới, số 12. Tác giả đã phân tích diễn biến của dòng FDI thế giới và chỉ ra những cơ hội cho Việt Nam phát triển. Tác giả đã phân tích sự cần thiết và các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển các ngành công nghiệp ở Việt Nam. Trên cơ sở đó, đưa ra những giải pháp thúc đẩy các khu công nghiệp, các khu chế xuất phát triển tạo điều kiện cho nghành công nghiệp hỗ trợ phát triển. - “Các giải pháp hoàn thiện và phát triển khu công nghiệp ở Việt Nam”, Trần Ngọc Hưng (2004), Luận án tiến sỹ kinh tế, Trường đại học Thương Mại. Luận án đã đưa một loạt các giải pháp hoàn thiện và phát triển các khu công nghiệp ở Việt Nam, trong đó có các khu công nghiệp quy mô nhỏ , các cụm công 5 nghiệp, khu công nghiệp và khu chế xuất. Luận án cũng chỉ những phương hướng phát triển mà đến nay cơ bản vẫn còn giá trị áp dụng. - “ Một số bài học kinh nghiệm về phát triển cơ sở hạ tầng ở các khu, cụm công nghiệp” năm 2011, bài viết của PGS, TS Lê Xuân Đình tại Tạp chí kinh tế và Dự báo Bộ kế hoạch và Đầu tư. Bài viết đã chỉ ra những bài học kinh nghiệm cho tỉnh Nghệ An về phát triển cơ sở hạ tầng ở các khu, cụm công nghiệp hiện nay, cụ thể đó là bài học về quy hoạch, bài học về tối ưu hóa, bài học về tuân thủ nguyên tắc đồng bộ ngay từ ban đầu và bài học về chủ nghĩa thành tích, bài học về các biện pháp ứng phó của địa phương với tình trạng vừa cả lạc hậu về chính sách, vừa hay thay đổi khó tiên lượng chính sách và bài học về tính toán các nguồn cung về lao động đồng bộ với nhu cầu tuyển dụng vào các khu công nghiệp, cụm công nghiệp. Đây là những bài học kinh nghiệm mang tính vỹ mô nhưng có ý nghĩa đối với cả nước và các địa phương nói riêng trong việc quy hoạch và xây dựng cơ sở hạ tầng ở các khu, cụm công nghiệp. - “Hiện trạng phát triển cụm công nghiệp cả nước và một số cơ chế, chính sách hỗ trợ cụm công nghiệp” năm 2011, bài viết của Th.s Nguyễn Thị Hoa, Phòng Quản lý Khu- Cụm- Điểm công nghiệp, Cục Công nghiệp Địa phương Bộ Công Thương. Bài viết đã có cái nhìn toàn diện về thực trạng phát triển các cụm công nghiệp ở cả nước hiện nay. Theo bài viết, đến hết năm 2010, số lượng cụm công nghiệp theo quy hoạch của cả nước là 1.746 cụm, tương ứng với tổng diện tích khoảng 86.678 ha. Nhìn chung, việc phát triển cụm công nghiệp trong cả nước trong thời gian qua góp phần quan trọng đối với sự phát triển kinh tế xã hội của từng địa phương. Tuy nhiên, việc triển khai quy hoạch, đầu tư xây dựng hạ tầng cụm công nghiệp còn thiếu đồng bộ. Bài viết cũng đã chỉ ra một số cơ chế, chính sách phát triển cụm công nghiệp như: chính sách hỗ trợ đầu tư xây dựng 6 hạ tầng, chính sách ưu đãi về đầu tư, chính sách ưu đãi tiền thuê đất, ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp và ưu đãi hỗ trợ hoạt động bảo vệ môi trường. - “Phát triển cụm ngành công nghiệp- giải pháp quan trọng nhằm nâng cao sức cạnh tranh của các doanh nghiệp nhỏ và vừa” năm 2011, bài viết của Tiến sỹ Trần Kim Hào Viện nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương tại Hội thảo Khoa học phát triển các khu, cụm công nghiệp Nghệ An: Thực trạng và giải pháp. Bài viết đã hệ thống lại các khái niệm về cụm ngành công nghiệp từ những khái niệm của các nhà nghiên cứu nước ngoài từ đó nêu ra những đặc điểm cơ bản của cụm nghành công nghiệp như: là nơi tập trung của nhiều doanh nghiệp cùng ngành và cả những doanh nghiệp của công nghiệp phụ trợ phục vụ cho hoạt động sản xuất chính, luôn có sự hợp tác và cạnh tranh giữa các doanh nghiệp cùng nghành và có sự liên hết giữa các doanh nghiệp với các cơ sở nghiên cứu khoa học công nghệ.Trong nội dung bài viết cũng đi sâu phân tích sự cần thiết phát triển cụm nghành công nghiệp ở Việt Nam và chỉ ra một số kiến nghị quan trọng đối với việc phát triển cụm nghành công nghiệp đối với phát triển các doanh nghiệp vừa và nhỏ. - “ Cụm công nghiệp, Vấn đề trao đổi” năm 2011 của Tiến sỹ Lê Thành Ý, Chi hội nhà báo Quản lý Kinh tế. Nội dung bài báo đã chỉ ra xu thế phát triển Cụm công nghiệp ở một số quốc gia như: Italia, Hợp Chủng quốc Hoa Kỳ, Hàn Quốc, Nhật Bản và Thái Lan. Xu hướng chung được chỉ ra là sự hình thành và phát triển các cụm công nghiệp là tất yếu và thường phân thành ba nhóm là: cụm sản xuất truyền thống gồm những doanh nghiệp sản xuất theo công nghệ cổ truyền, nhóm thứ hai gồm những đơn vị gia công tập trung xung quanh công ty lớn, nhóm thứ ba là những doanh nghiệp nhỏ sản xuất hàng cơ, kim khí thường được công nghiệp đô thị hỗ trợ. Từ xu thế phát triển các cụm công nghiệp trên 7 thế giới, tác giả đã chỉ ra thực trạng phát triển các cụm công nghiệp ở Việt Nam và những vấn đề đặt ra cần giải quyết. Phát triển các cụm công nghiệp ở Việt Nam hiện nay chưa giải quyết được vấn đề cốt lõi về thể chế, chưa có nhiều nghiên cứu đầy đủ về cụm công nghiệp cũng như chính sách thúc đẩy một cách hệ thống. Vấn đề cần được quan tâm được bài viết chỉ ra là cần nhận thức đúng và hiểu thống nhất về cụm công nghiệp, khắc phục những hạn chế mang tính hệ thống trong nghiên cứu, xây dựng và phát triển cụm công nghiệp. - “Phát triển cụm công nghiệp gắn với công nghiệp phụ trợ, cơ sở lý luận, kinh nghiệp nước ngoài và gợi ý chính sách cho Nghệ An” năm 2011, của PGS.TS Nguyễn Đình Tài, Viện Nghiên cứu Phát triển KTXH và Quản lý Doanh nghiệp. Bài viết đã chỉ ra khái niệm cụm công nghiệp, cụm công nghiệp ngành và lợi ích của cụm công nghiệp ngành, hoạch định chính sách theo cách tiếp cận cụm công nghiệp, cụm công nghiệp với cạnh tranh khu vực. Trong đó nội dung mới được khẳng định là việc hoạch định chính sách cụm công nghiệp tập trung sự hỗ trợ vào mạng lưới hơn là vào các doanh nghiệp riêng lẻ, giai đoạn đầu của việc thiết kế chính sách cụm là xác định và lựa chọn xem cụm nào ở trong cơ cấu công nghiệp vùng có thể đem lại lợi ích to lớn nhất. Tiếp đó, bài viết tiếp tục đi sâu phân tích về công nghiệp phụ trợ gắn với cụm công nghiệp như: khái niệm công nghiệp phụ trợ, cụm công nghiệp ngành và công nghiệp phụ trợ, các biện pháp khuyến khích phát triển cụm công nghiệp và kinh nghiệm của các nước trong khu vực về phát triển công nghiệp phụ trợ gắn với cụm công nghiệp, khu công nghiệp như ở Thái Lan, Malaysia, Indonesia..từ đó chỉ ra một số vấn đề phát triển cụm công nghiệp và công nghiệp phụ trợ ở Việt Nam và một số gợi ý chính sách cho Nghệ An như: Nghệ An nên lựa chọn mô hình cụm công nghiệp ngành, Nghệ An cần chú trọng phát triển các điều kiện cơ bản để vận dụng và 8 phát triển mô hình lựa chọn như: Quyết tâm chính trị của tỉnh, hệ thống chính sách của địa phương, động lực đầu tư trong và ngoài nước và nguồn lực bên trong và bên ngoài. - “Kinh nghiệm phát triển các khu, cụm công nghiệp tỉnh Bắc Ninh”năm 2010, của TS Nguyễn Phương Bắc, P. Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Bắc Ninh. Theo nội dung bài viết, hiện nay trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh có 15 khu công nghiệp tập trung với diện tích 7.525 ha. Tính đến tháng 5 năm 2011 Bắc Ninh có 14 khu công nghiệp được cấp giấy chứng nhận đầu tư, tổng số vốn đầu tư đăng ký 865 triệu USD, đến nay có 10 KCN đang triển khai xây dựng và đi vào hoạt động với số vốn đầu tư hạ tầng 587 triệu USD. Tình hình phát triển các khu công nghiệp nhỏ đến năm 2011 đã đạt mức 51,8 % về số cụm công nghiệp và 50,8% về diện tích quy hoạch, có 28 khu công nghiệp nhỏ với diện tích 863,9 ha so với mục tiêu Nghị quyết 02 của Tỉnh ủy. Bài viết đã chỉ ra một số bài học kinh nghiệm trong quá trình phát triển các khu công nghiệp nhỏ như: cần sự phối hợp nhịp nhàng, linh hoạt giữa cơ quan cấp tỉnh, nhà đầu tư và chính quyền địa phương, bài học về sự gắn kết phát triển các khu công nghiệp nhỏ với quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế- xã hội, tăng cường đầu tư xây dựng hệ thống giao thông cơ sở và tạo môi trường thuận lợi về đầu tư. - “ Phát triển các khu công nghiệp ở Tỉnh Vĩnh Phúc” Luận văn Thạc sỹ Kinh tế chính trị của Trần Minh Ngọc năm 2011. Luận văn đã phân tích đánh giá thực trạng phát triển các khu công nghiệp của tỉnh Vĩnh Phúc từ năm 1998 đến năm 2011, tìm ra nguyên nhân dẫn đến các hạn chế của sự phát triển các khu công nghiệp trong thời gian qua từ đó đề xuất một số giải pháp cơ bản có tính khả thi nhằm phát triển khu công nghiệp ở tỉnh Vĩnh Phúc thời gian tới. Luận văn đã chỉ ra những số liệu chính xác từ đó đánh giá được thực trạng phát triển 9 các khu công nghiệp ở tỉnh Vĩnh Phúc toàn diện trên các mặt như: thực trạng về quy hoạch và phát triển các khu công nghiệp, thực trạng về hoạt động tại các khu công nghiệp (xây dựng hạ tầng khu công nghiệp, thu hút dự án và vốn đầu tư, về tỷ lệ lấp đầy khu công nghiệp, thu hút việc làm và tạo thu nhập cho người lao động) và thực trạng về môi trường ở các khu công nghiệp (xử lý nước thải, ô nhiễm không khí và thu gom, xử lý chất thải rắn) 1.1.1.2. Các công trình nghiên cứu về phát triển KCNN trên địa bàn tỉnh Nghệ An - “Đổi mới tổ chức hoạt động công ty phát triển KCN nghệ An để đẩy nhanh tiến độ đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng các Khu công nghiệp của tỉnh Nghệ An”, Nguyễn Hữu Thịnh (2005), Tạp chí Khu công nghiệp Việt Nam, tháng 2 năm 2006. Bài báo đã chỉ ra một số tồn tại trong tổ chức hoạt động của các doanh nghiệp trong các khu công nghiệp trong lĩnh vực thực hiện triển khai xây dựng cơ sở hạ tầng các khu công nghiệp. Từ đó đưa ra một số giải pháp đổi mới về tổ chức và cơ cấu. - "Thu hút đầu tư vào các khu công nghiệp ở Nghệ An" Luận văn thạc sỹ Quản trị kinh doanh, năm 2006 của Hà Thị Mai. Trình bày có hệ thống các vấn đề lý luận cơ bản về khu công nghiệp và thu hút đầu tư vào khu công nghiệp. Đề xuất những giải pháp cơ bản có tính khả thi nhằm đẩy mạnh thu hút đầu tư vào các khu công nghiệp ở Nghệ An thời gian tới. Kết quả nghiên cứu của luận văn có thể được dùng làm tài liệu tham khảo cho việc hoạch định những chính sách phát triển các khu công nghiệp ở Nghệ An và cho sinh viên các ngành kinh tế, quản trị kinh doanh. - “Phát triển khu công nghiệp nhỏ ở Nghệ An: Không chỉ chú trọng vào số lượng” (2009), của Thanh Tú, đăng tải trên Báo Công Thương, ngày 22/8. Bài 10 báo đã chí ra những sai phạm trong thủ tục giao đất. Theo bài báo này, tình trạng làm sai quy trình thủ tục cấp đất, giao đất diễn ra tại nhiều nơi. Tóm lại, đến thời điểm năm 2009 hầu hết các KCNN trên địa bàn tỉnh chưa hoàn chỉnh xong việc xây dựng kết cấu hạ tầng công nghiệp theo quy định, chưa có đánh giá tác động môi trường được cấp có thẩm quyền phê duyệt, chưa hoàn chỉnh hồ sơ bồi thường GPMB tổng thể, chưa lập hồ sơ đề nghị thu hồi đất nhưng UBND các huyện (chủ đầu tư) đã chấp thuận địa điểm để cho các tổ chức, gia đình, cá nhân làm mặt bằng sản xuất kinh doanh. Vì thế, nhiều DN, cá nhân đã triển khai thực hiện dự án trong các KCNN và đã đi vào sản xuất kinh doanh ổn định nhưng vẫn chưa được cấp có thẩm quyền giao đất, cho thuê đất cấp bìa theo quy định, gặp nhiều khó khăn trong việc thế chấp tài sản trên đất để vay vốn, cuối cùng bài báo cũng đề xuất giải pháp tháo gỡ tình trạng trên. - “Phát huy hiệu quả của các khu công nghiệp nhỏ” của Vĩnh Hoàng trên Báo Nghệ An số tháng 8 năm 2013. Bài báo khẳng định thực hiện cơ chế “một cửa” trong quản lý nhà nước về đầu tư và làm tốt công tác quy hoạch, đầu tư phát triển hạ tầng kỹ thuật, đáp ứng kịp thời các yêu cầu của nhà đầu tư… Với những cách làm đó, Diễn Châu rất thành công trong việc kêu gọi, thu hút đầu tư và trở thành một trong những địa phương đi đầu ở tỉnh ta về phát triển các khu công nghiệp nhỏ (KCNN). Bài báo đã nêu hiệu quả đầu tư phát triển các khu công nghiệp nhỏ trên địa bàn Huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An. Với việc tập trung ưu tiên đầu tư phát triển khu CNN, hiện nay tại Diễn Châu đã hình thành các khu CNN hoạt động hiệu quả. Chính vì vậy, Diễn Châu đã và đang tạo ra thế mạnh trong việc phát triển khu CNN và trong thời gian tới, mục tiêu của huyện là thu hút đầu tư các dự án có định hướng và chọn lọc, chú trọng chất lượng dự án và thẩm tra kỹ năng lực, kinh nghiệm của nhà đầu tư, phù hợp với tiềm năng 11
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan

Tài liệu vừa đăng

Tài liệu xem nhiều nhất