LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan công trình nghiên cứu khoa học này là kết quả nghiên
cứu của cá nhân tôi, được thực hiện dưới sự hướng dẫn của PGS.TS Nguyễn
Văn Lê. Các số liệu, tài liệu được trích dẫn trong công trình này là trung thực.
Kết quả nghiên cứu này không trùng với bất cứ công trình nào đã được công
bố trước đó. Tôi chịu trách nhiệm với lời cam đoan của mình.
Hà Nội, tháng 05 năm 2017
Tác giả luận văn
Nguyễn Thị Liễu
I
LỜI CẢM ƠN
Với tình cảm chân thành, em xin bày tỏ lòng biết ơn và kính trọng tới
Lãnh đạo trường Đại học Sư phạm Hà Nội, các thầy giáo, cô giáo đã tham gia
giảng dạy và cung cấp kiến thức cơ bản, chuyên môn sâu, tạo điều kiện giúp
đỡ em trong quá trình học tập và nghiên cứu tại trường.
Đặc biệt em xin gửi lời cảm ơn trân trọng nhất tới PGS.TS. Nguyễn Văn
Lê, người đã trực tiếp hướng dẫn em trong quá trình học tập, nghiên cứu và
hoàn thành luận văn.
Tác giả xin được cảm ơn Phòng Giáo dục và Đào tạo quận Long Biên,
tập thể cán bộ giáo viên trường Tiểu học Gia Thụy, trường Tiểu học Lý
Thường Kiệt và trường Tiểu học Cự Khối cùng các đồng nghiệp đã tạo điều
kiện giúp đỡ cho tác giả học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn.
Trong quá trình học tập, nghiên cứu hoàn thành luận văn, mặc dù bản
thân em đã cố gắng nhưng chắc chắn không tránh khỏi những thiếu sót. Kính
mong nhận được sự góp ý, chỉ dẫn của Thầy cô và các bạn đồng nghiệp.
Em xin trân trọng cảm ơn!
Long Biên, tháng 5 năm 2017
Tác giả
Nguyễn Thị Liễu
II
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN
BGH
Ban giám hiệu
BDTX
Bồi dưỡng thường xuyên
CMHS
Cha mẹ học sinh
CBQL
Cán bộ quản lý
CNH,HĐH
Công nghiệp hóa, hiện đại hóa
CNTT
Công nghệ thông tin
ĐNGV
Đội ngũ giáo viên
GD&ĐT
Giáo dục và đào tạo
GV
Giáo viên
GVTH
Giáo viên tiểu học
GDTH
Giáo dục Tiểu học
HS
Học sinh
KT,ĐG
Kiểm tra, đánh giá
NV
Nhân viên
PP
Phương pháp
PPDH
Phương pháp dạy học
PCGDTHĐĐT
Phổ cập giáo dục Tiểu học đúng độ tuổi
PPBTNB
Phương pháp bàn tay nặn bột
PTCS
Phổ thông cơ sở
QLGD
Quản lý giáo dục
SKKN
Sáng kiến kinh nghiệm
TH
Tiểu học
TN&XH
Tự nhiên và xã hội
TBDH
Thiết bị dạy học
UBND
Ủy ban nhân dân
VNEN
Mô hình dạy học Việt Nam mới
VTVL
Vị trí việc làm
III
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................I
LỜI CẢM ƠN .............................................................................................. II
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN ................................. III
MỤC LỤC
............................................................................................. IV
DANH MỤC BẢNG ................................................................................. VIIII
BIỂU ĐỒ
.............................................................................................. X
MỞ ĐẦU
............................................................................................... 1
1. Lý do lựa chọn đề tài ..................................................................................... 1
2. Mục đích nghiên cứu ..................................................................................... 3
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu. ............................................................. 3
4. Giả thuyết khoa học ...................................................................................... 3
5. Nhiệm vụ nghiên cứu .................................................................................... 4
6. Giới hạn phạm vi nghiên cứu ........................................................................ 4
7. Phương pháp nghiên cứu ............................................................................... 4
8. Cấu trúc luận văn .......................................................................................... 5
CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG
CHUYÊN MÔN CHO GIÁO VIÊN TIỂU HỌC THEO KHUNG NĂNG
LỰC VỊ TRÍ VIỆC LÀM ............................................................................... 7
1.1. Vài nét về nghiên cứu vấn đề .................................................................. 7
1.1.1. Trên thế giới ............................................................................................ 7
1.1.2. Ở Việt Nam .............................................................................................. 9
1.2. Một số khái niệm cơ bản ........................................................................ 14
1.2.1 Quản lý, quản lý giáo dục và quản lý nhà trường ................................. 14
1.2.2. Quản lý nhà trường ............................................................................... 17
1.2.3. Bồi dưỡng, bồi dưỡng chuyên môn ....................................................... 20
1.2.4. Khung năng lực vị trí việc làm .............................................................. 21
IV
1.2.5.Quản lý bồi dưỡng chuyên môn theo khung năng lực vị trí việc làm. ... 22
1.3. Vị trí, vai trò và nhiệm vụ của giáo viên tiểu học ............................... 23
1.3.1. Vị trí....................................................................................................... 23
1.3.2. Vai trò .................................................................................................... 23
1.4. Bồi dưỡng chuyên môn theo khung năng lực vị trí việc làm ............. 25
1.4.1. Nội dung khung năng lực vị trí việc làm ............................................... 25
1.4.2. Nội dung bồi dưỡng chuyên môn theo khung năng lực vị trí việc làm. 31
1.5. Quản lý bồi dưỡng chuyên môn theo khung năng lực vị trí việc làm 33
1.5.1. Xác định mục tiêu và xây dựng kế hoạch về bồi dưỡng chuyên môn theo
khung năng lực vị trí việc làm ......................................................................... 33
1.5.2. Tổ chức triển khai thực hiện các nội dung quản lý bồi dưỡng chuyên
môn theo khung năng lực vị trí việc làm ......................................................... 35
1.5.3. Chỉ đạo các hoạt động bồi dưỡng chuyên môn theo khung năng lực vị
trí việc làm.......................................................................................................36
1.5.4. Kiểm tra đánh giá kết quả quản lý chuyên môn theo khung năng lực vị
trí việc làm ....................................................................................................... 36
1.5.5. Quản lý về cơ sở vật chất trang thiết bị đảm bảo cho hoạt động bồi
dưỡng chuyên môn theo khung năng lực vị trí việc làm ................................. 36
1.5.6. Kinh nghiệm về quản lý bồi dưỡng chuyên môn theo khung năng lực vị
trí việc làm ....................................................................................................... 36
1.6. Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động quản lý bồi dưỡng chuyên môn
cho giáo viên tiểu học .................................................................................... 37
Tiểu kết chương 1 .......................................................................................... 38
CHƯƠNG 2
THỰC TRẠNG QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG CHUYÊN
MÔN CHO GIÁO VIÊN TIỂU HỌC QUẬN LONG BIÊN, THÀNH
PHỐ HÀ NỘI THEO KHUNG NĂNG LỰC VỊ TRÍ VIỆC LÀM .......... 39
2.1. Khái quát về giáo dục tiểu học quận Long Biên, thành phố Hà Nội . 39
V
2.1.1. Tình hình chung về giáo dục tiểu học quận Long Biên ........................ 39
2.1.2. Thực trạng về đội ngũ giáo viên tiểu học quận Long Biên ................... 41
2.2. Giới thiệu về khảo sát ............................................................................ 47
2.2.1. Mục đích khảo sát ................................................................................. 47
2.2.2. Nội dung khảo sát.................................................................................. 48
2.2.3. Phương pháp khảo sát........................................................................... 48
2.2.4. Khách thể khảo sát................................................................................50
2.3. Thực trạng bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên tiểu học quận Long
Biên, thành phố Hà Nội ................................................................................ 50
2.3.1.Thực trạng xác định mục tiêu bồi dưỡng ............................................... 51
2.3.2. Thực trạng xác định nội dung bồi dưỡng.............................................. 53
2.3.3. Thực trạng vềhình thức bồi dưỡng ........................................................ 55
2.3.4. Thực trạng về kết quả bồi dưỡng ......................................................... 56
2.4. Thực trạng quản lý bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên tiểu học
quận Long Biên theo khung năng lực vị trí việc làm ................................. 59
2.4.1. Thực trạng lập kế hoạch về bồi dưỡng chuyên môn theo khung năng lực
vị trí việc làm ................................................................................................... 59
2.4.2. Thực trạng quản lý mục tiêu, nội dung chương trình bồi dưỡng chuyên
môn theo khung năng lực vị trí việc làm ......................................................... 60
2.4.3. Thực trạng chỉ đạo các hoạt động bồi dưỡng chuyên môn theo khung
năng lực vị trí việc làm.................................................................................... 66
2.4.4. Thực trạng quản lý điều kiện phục vụ bồi dưỡng chuyên môn theo
khung năng lực vị trí việc làm ......................................................................... 68
Tiểu kết chương 2 .......................................................................................... 72
CHƯƠNG 3 BIỆN PHÁP QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG CHUYÊN MÔN
CHO GIÁO VIÊN TIỂU HỌC QUẬN LONG BIÊN ĐÁP ỨNG KHUNG
NĂNG LỰC VỊ TRÍ VIỆC LÀM ................................................................ 73
VI
3.1. Những nguyên tắc đề xuất các biện pháp ............................................ 73
3.1.1. Đảm bảo tính hệ thống..........................................................................73
3.1.2. Đảm bảo tính kế thừa............................................................................73
3.1.3. Đảm bảo tính đồng bộ...........................................................................74
3.1.4. Đảm bảo tính thực tiễn..........................................................................75
3.1.5. Đảm bảo tính khả thi.............................................................................76
3.2. Biện pháp quản lý bồi dưỡng chuyên môn giáo viên tiểu học quận
Long Biên thành phố Hà Nội theo khung năng lực vị trí việc làm ........... 76
3.2.1. Xác định mục tiêu và nội dung bồi dưỡng chuyên môn phù hợp với yêu
cầu và nhu cầu của giáo viên theo khung năng lực vị trí việc làm. ................ 76
3.2.2. Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng chuyên môn dựa trên khung năng lực vị
trí việc làm ....................................................................................................... 82
3.2.3. Tổ chức đa dạng các hoạt động bồi dưỡng chuyên môn theo khung
năng lực vị trí việc làm.................................................................................... 86
3.2.4. Đổi mới kiểm tra đánh giá kết quả bồi dưỡng chuyên môn theo khung
năng lực vị trí việc làm.................................................................................... 90
3.2.5. Chuẩn bị tốt các điều kiện hỗ trợ hoạt động bồi dưỡng chuyên môn theo
khung năng lực vị trí việc làm ......................................................................... 92
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp ........................................................... 93
3.4. Kết quả khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của biện pháp. . 95
Tiểu kết chương 3 ........................................................................................ 102
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ............................................................. 103
1. Kết luận .................................................................................................... 103
2. Khuyến nghị ............................................................................................. 104
TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................... 107
PHỤ LỤC
........................................................................................... 111
VII
DANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1: Quy mô trường lớp cấp TH quận Long Biên ................................. 39
Bảng 2.2: Thống kê trình độ của giáo viên Tiểu học quận Long Biên năm học
2016- 2017....................................................................................................... 42
Bảng 2.3: Thống kê về độ tuổi của giáo viên tiểu học quận Long Biên ......... 42
Bảng 2.4: Tổng hợp kết quả đánh giá mức độ phù hợp về nội dung bồi dưỡng
chuyên môn cho giáo viên của ba trường Tiểu học Gia Thụy, Lý Thường Kiệt
và Cự Khối. ..................................................................................................... 55
Bảng 2.5: Tổng hợp ý kiến của 120 CBQL, giáo viên của ba trường Tiểu học
Gia Thụy, Lý Thường Kiệt, Cự Khối về hình thức tổ chức bồi dưỡng chuyên
môn. ................................................................................................................. 55
Bảng 2.6: Tổng hợp kết quả đánh giá bồi dưỡng chuyên môn của trường Tiểu
học Lý Thường Kiệt, Gia Thụy, Cự Khối năm học 2015- 2016..................... 57
Bảng 2.7: Tổng hợp ý kiến của 120 CBQL, giáo viên về hình thức tổ chức
kiểm tra, đánh giá kết quả bồi dưỡng chuyên môn ......................................... 57
Bảng 2.8: Kết quả đánh giá nội dung xây dựng kế hoạch bồi dưỡng chuyên
môn cho GVTH quận Long Biên .................................................................... 59
Bảng 2.9: Kết quả đánh giá mức độ quan trọng thực hiện mục tiêu bồi dưỡng
chuyên môn theo khung năng lực vị trí việc làm ............................................ 60
Bảng 2.10: Kết quả khảo sát 120 CBQL chuyên viên và giáo viên về mức độ
đáp ứng của nội dung chương trình bồi dưỡng chuyên môn theo khung năng
lực vị trí việc làm ............................................................................................ 63
Bảng 2.11: Tổng hợp ý kiến của 120 CBQL,giáo viên về sự cần thiết của
những nội dung cần bồi dưỡng cho giáo viên tiểu học ................................... 64
Bảng 2.12: Đánh giá mức độ đạt được các biện pháp chỉ đạo bồi dưỡng
chuyên môn cho giáo viên tiểu học quận Long Biên ...................................... 66
VIII
Bảng 2.13: BảngTổng hợp ý kiến của 120 cán bộ quản lý, giáo viên về mức
độ đáp ứng các điều kiện phục vụ bồi dưỡng chuyên môn theo khung năng
lực vị trí việc làm. ........................................................................................... 69
Bảng 3.1: Kết quả khảo sát về mức độ cần thiết của các biện pháp quản lý
hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên tiểu học quận Long Biên theo
khung năng lực vị trí việc làm......................................................................... 95
Bảng 3.3: Kết quả khảo sát về mức độ khả thi các biện pháp quản lý hoạt
động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên tiểu học quận Long Biên theo
khung năng lực vị trí việc làm. ........................................................................ 97
Bảng 3.4: Xác định hệ số tương quan giữa tính cần thiết và tính khả thi của
các biện pháp quả lí hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên tiểu học
quận Long Biên theo khung năng lực vị trí việc làm .................................... 100
IX
BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 2.1: Biểu đồ đánh giá kết quả bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên
tiểu học ............................................................................................................ 51
Biểu đồ 2.2: Biểu đồ đánh giá về mức độ phù hợp của mục tiêu bồi dưỡng
chuyên môn cho giáo viên tiểu học. ................................................................ 52
Biểu đồ 3.1:Biểu đồ về tính cấp thiết của các biện pháp quản lý bồi dưỡng
chuyên môn cho giáo viên tiểu học theo khung năng lực vị trí việc làm ....... 97
Biểu đồ 3.3: Biểu đồ về tính khả thi của các biện pháp quản lý bồi dưỡng
chuyên môn cho giáo viên tiểu học theo khung năng lực vị trí việc làm. ...... 99
X
MỞ ĐẦU
1. Lý do lựa chọn đề tài
Giáo dục là nhân tố đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển kinh tế- xã
hội, sự hưng thịnh của mỗi quốc gia. Vì vậy nhiều nước trên thế giới coi giáo
dục và đào tạo là nhiệm vụ quốc sách hàng đầu. Trong những năm gần đây,
nhiều quốc gia đã có công cuộc cải tổ về giáo dục với mục tiêu đào tạo thế hệ
trẻ chủ nhân tương lai của đất nước sẵn sàng bước vào thế kỉ 21- thế kỉ với
những đặc trưng nhất đó là sự phát triển của khoa học và công nghệ thông tin,
thế kỉ của tri thức, thế kỉ mà văn minh hậu công nghiệp tạo ra những biến đổi
có tính cách mạng trong sản xuất và đời sống xã hội.
Đất nước chúng ta đang trải qua hơn 30 năm đổi mới, với nền kinh tế
đang phát triển bước vào thời kì hội nhập quốc tế, việc đào tạo nguồn nhân
lực đáp ứng yêu cầu xây dựng và phát triển và bảo vệ đất nước là nhiệm vụ
cấp thiết.
Trong những năm qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng, ngành giáo dục đã có
những chuyển biến tích cực. Tại Nghị quyết 29-NQ/TW đã chỉ rõ:“Trong thời
kì công nghiệp hóa, hiện đại hóa, lĩnh vực giáo dục và đào tạo nước ta đã đạt
được những thành tựu quan trọng, góp phần to lớn vào sự nghiệp xây dựng
và bảo vệ Tổ quốc… Đội ngũ nhà giáo và quản lý giáo dục phát triển cả về số
lượng lẫn chất lượng, cơ cấu ngày càng hợp lý… Công tác quản lý giáo dục
và đào tạo có hướng chuyển biến nhất định…Tuy nhiên chất lượng, hiệu quả
giáo dục và đào tạo còn thấp so với yêu cầu…Quản lý giáo dục và đào tạo
còn nhiều yếu kém, đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục bất cập về
chất lượng, số lượng và cơ cấu; một bộ phận chưa theo kịp yêu cầu đổi mới
và phát triển giáo dục, thiếu tâm huyết, thậm chí vi phạm đạo đức nghề
nghiệp.” [3]
Để khắc phục những hạn chế trên, trong định hướng đổi mới cơ bản và
toàn diện, Đảng ta đã có quan điểm chỉ đạo:“Phát triển giáo dục và đào tạo
1
là nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, chuyển mạnh quá
trình giáo dục từ chủ yếu trang bị kiến thức sang phát triển toàn diện phẩm
chất và năng lực người học. Học đi đôi với hành; lý luận gắn với thực tiễn,
giáo dục nhà trường kết hợp với giáo dục gia đình và giáo dục xã hội.” [1]
Để thực hiện được mục tiêu đó, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của xã hội,
việc tập trung phát triển chất lượng đội ngũ giáo viên là tất yếu khách quan
với nhà trường nói chung và cán bộ quản lý nói riêng.
Giáo dục tiểu học là cấp học nền móng có vai trò quan trọng trong hệ
thống giáo dục quốc dân. Trong nhà trường, người giáo viên là người trực tiếp
điều khiển các quá trình dạy học, trực tiếp thực hiện nhiệm vụ, chương trình
giáo dục của cấp học. Lao động sư phạm của người thầy có đặc thù riêng đòi
hỏi người giáo viên không chỉ có kiến thức sâu rộng mà còn phải có nghệ
thuật sư phạm cần thiết để thực hiện nhiệm vụ bồi dưỡng thế hệ trẻ phát triển
toàn diện về phẩm chất và năng lực, học đi đôi với hành. Chất lượng của mỗi
nhà trường phần nhiều do đội ngũ giáo viên quyết định. Vì vậy, công tác quản
lý bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên ở các trường tiểu học đáp ứng yêu
cầu đổi mới, đáp ứng từng vị trí việc làm là nhiệm vụ cấp bách đặt ra hàng
đầu trong giai đoạn hiện nay.
Trong những năm vừa qua, vấn đề về bồi dưỡng chuyên môn cho giáo
viên đã được nhiều nhà quản lý, các trường học quan tâm đào tạo, tuy nhiên
mỗi nhà quản lý đều có những cách thức bồi dưỡng khác nhau nên chất lượng
đội ngũ giáo viên tiểu học cũng khác nhau.
Các trường tiểu học của quận Long Biên, thành phố Hà Nội trong những
năm qua đã được đào tạo bồi dưỡng thường xuyên về chuyên môn và nghiệp
vụ sư phạm. Song trong thực tế hàng năm, do sự phát triển về dân số cơ học,
nên số lượng các trường học, số lượng học sinh tăng đều với tỉ lệ khá cao.Vì
vậy Ngành giáo dục và đào tạo quận Long Biên được tiếp nhận lượng giáo
viên khá lớn mới tuyển. Đội ngũ giáo viên mới chưa có nhiều kinh nghiệm
2
trong công tác giảng dạy cũng như kĩ năng sư phạm cần thiết đáp ứng yêu cầu
đổi mới của quận và yêu cầu của xã hội. Vì vậy, trong giai đoạn này, nhiệm
vụ rất cần thiết của cán bộ quản lý cáctrường tiểu học đó là bồi dưỡng chuyên
môn cho giáo viên tiểu học đáp ứng khung năng lực vị trí việc làm theo yêu
cầu của UBND quận Long Biên.
Trăn trở với yêu cầu và nhiệm vụ chung của ngành giáo dục Quận, tôi
đã lựa chọn đề tài: “Quản lý bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên tiểu học
quận Long Biên, thành phố Hà Nội theo khung năng lực vị trí việc làm.”
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn của đề tài, luận văn đề xuất
một số biện pháp quản lý để bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên tiểu học
quận Long Biên, thành phố Hà Nội theo khung năng lực vị trí việc làm nhằm
góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, đáp ứng yêu cầu đổi mới và phát triển
giáo dục.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu.
3.1. Khách thể nghiên cứu
Bồi dưỡng đội ngũ giáo viên tiểu học
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Quản lý bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên tiểu học quận Long Biên,
thành phố Hà Nội theo khung năng lực vị trí việc làm.
4. Giả thuyết khoa học
Quản lý bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên tiểu học quận
Long Biên, thành phố Hà Nội những năm qua đã đạt được những thành công
nhất định song vẫn còn nhiều hạn chế. Nếu đề xuất và áp dụng những biện
pháp quản lý bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên tiểu học dựa trên
khung năng lực vị trí việc làm với các hoạt động cụ thể sát với lí luận và thực
tiễn sẽ nâng cao chất lượng chuyên môn cho giáo viên tiểu học của quận Long
Biên và góp phần nâng cao chất lượng giáo dục tại địa phương.
3
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý bồi dưỡng chuyên môn cho
giáo viên tiểu học theo khung năng lực vị trí việc làm.
5.2. Khảo sát phân tích đánh giá thực trạng công tác quản lý bồi
dưỡng chuyên môn cho giáo viên tiểu học quận Long Biên, thành phố Hà
Nội.
5.3. Đề xuất một số biện pháp quản lý bồi dưỡng chuyên môn cho giáo
viên tiểu học quận Long Biên, thành phố Hà Nội.
6. Giới hạn phạm vi nghiên cứu
6.1. Giới hạn về nội dung
Đề tài tập trung nghiên cứu những vấn đề lý luận, thực trạng và các biện
pháp quản lý bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên tiểu học dựa trên khung
năng lực vị trí việc làm, dựa trên ba nội dung bồi dưỡng bắt buộc và bồi
dưỡng tự chọn của TT/32/TT-BGDĐT về bồi dưỡng thường xuyên.
6.2. Giới hạn về khách thể và địa bàn khảo sát
Khảo sát 120 giáo viên bao gồm cán bộ quản lý và giáo viên trực tiếp
giảng dạy ở 03 trường tiểu học trên địa bàn quận Long Biên:
1. Trường Tiểu học Gia Thụy
2. Trường Tiểu học Lý Thường Kiệt
3. Trường Tiểu học Cự Khối
6.3. Giới hạn về thời gian khảo sát
Khảo sát thực trạng quản lý bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên ở các
trường tiểu học quận Long Biên từ năm 2012 đến nay.
7. Phương pháp nghiên cứu
7.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận
- Nghiên cứu phân tích tổng hợp các tài liệu liên quan đến vấn đề nghiên
cứu.
4
- Nghiên cứu các Nghị quyết của Đảng Cộng sản Việt Nam, của Nhà
nước của địa phương về giáo dục, quản lý giáo dục, quản lý đội ngũ nhà giáo.
Các thông tư của Bộ Nội vụ, Bộ Giáo dục và Đào tạo, các văn bản liên quan
đến giáo dục và Đào tạo.
- Tìm đọc những tài liệu, sách báo, báo cáo khoa học, tạp chí về quản lý,
quản lý, quản lý giáo dục, bồi dưỡng chuyên môn.
- Hệ thống hóa, xác định cơ sở lý luận của đề tài.
7.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
7.2.1. Phương pháp quan sát
- Quan sát đàm thoại: Đàm thoại với cán bộ quản lý, giáo viên chuyên
viên phòng Giáo dục.
- Xử lý từng bảng, lập kết quả tổng hợp: Lập bảng tổng hợp kết quả.
- Định lượng, kết quả quan sát nghiên cứu (qua bảng số và sơ đồ): Sử
dụng một số công thức toán học để xử lý các số liệu.
7.2.2. Phương pháp điều tra bằng phiếu
Lập phiếu câu hỏi (xác định loại câu hỏi phù hợp với người được hỏi).
7.2.3. Phương pháp chuyên gia
Xin ý kiến của một số chuyên gia trong quá trình xây dựng bảng hỏi.
7.2.4. Phương pháp tổng kết kinh nghiệm
7.3. Nhóm phương pháp xử lý số liệu
- Sử dụng phần mềm sử lý số liệu và phương pháp thống kê để xử lý số
liệu.
7.4. Các phương pháp hỗ trợ
Sử dụng toán thống kê, phân tích số liệu, biểu đồ và thiết lập hệ thống
bảng biểu.
8. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, khuyến nghị, danh mục tài liệu tham khảo
và phụ lục, luận văn được trình bày trong ba chương:
5
Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý bồi dưỡng chuyên môn cho giáo
viên tiểu học theo khung năng lực vị trí việc làm.
Chương 2: Thực trạng quản lý bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên tiểu
học quận Long Biên, thành phố Hà Nội theo khung năng lực vị trí việc làm.
Chương 3: Biện pháp quản lý bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên tiểu
học quận Long Biên, thành phố Hà Nội theo khung năng lực vị trí việc làm.
6
CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG CHUYÊN MÔN
CHO GIÁO VIÊN TIỂU HỌC THEO KHUNG NĂNG LỰC VỊ
TRÍ VIỆC LÀM
1.1.Vài nét vềnghiên cứu vấn đề
1.1.1. Trên thế giới
Bước vào thế kỉ XXI, thế kỉ của nền kinh tế tri thức đã đem lại nhiều cơ
hội phát triển vượt bậc nhưng cũng đặt ra thật nhiều thách thức cho mọi quốc
gia nhất là các nước đang phát triển. Nền kinh tế tri thức với đặc trưng cốt yếu
quyết định sự thành bại của tất cả các quốc gia, dân tộc, các tổ chức, và mỗi
cá nhân đã làm cho tất cả các quốc gia đặt chiến lược phát triển nguồn nhân
lực lên mục tiêu hàng đầu, trong đó rất coi trọng đổi mới giáo dục và đào tạo,
coi đó là chiến lược sống còn trong chiến lược phát triển của mình. Trong
chiến lược đổi mới giáo dục đào tạo nói chung, có rất nhiều điều cần làm và
phải được tiến hành đồng bộ, song hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo
viên được hầu hết các quốc gia trên thế giới coi là vấn đề cơ bản trong phát
triển giáo dục, cần phải quan tâm. Nhiều nước trên thế giới coi việc bồi dưỡng
chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên là nhiệm vụ bắt buộc phải thực hiện. Ở
Trung Quốc việc bồi dưỡng nghiệp vụ cho giáo viên được thực hiện 240 giờ
chu kì 5 năm. Tại Nhật Bản, việc bồi dưỡng nghiệp vụ cho giáo viên được
thực hiện 300 giờ cho năm thứ nhất và 30 buổi trong năm thứ 10, tại Hàn
Quốc là 182 giờ trong năm thứ năm…
Ấn Độ vào năm 1988 đã quyết định thành lập hàng loạt các trung tâm
học tập trong cả nước nhằm tạo cơ hội học tập suốt đời dành cho mọi người.
Việc bồi dưỡng giáo viên được tiến hành ở các trung tâm này đã mang lại
hiệu quả hết sức tích cực.
7
Hội nghị UNESCO tổ chức tại Nepal vào năm 1998 về tổ chức quản lý
nhà trường đã khẳng định: “Xây dựng, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên là vấn đề
cơ bản trong phát triển giáo dục.”
Đa số các trường sư phạm ở Úc, New Zeland, Canada… đã thành lập các
cơ sở chuyên bồi dưỡng giáo viên để tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên tham
gia học tập nhằm không ngừng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ.
Tại Pakistan, nhà nước đã xây dựng chương trình bồi dưỡng về sư phạm
cho đội ngũ giáo viên và quy định trong thời gian 3 tháng cần bồi dưỡng
những nội dung gồm: nghiệp vụ dạy học; cơ sở tâm lý giáo viên; phương
pháp nghiên cứu, đánh giá, nhận xét học sinh … đối với đội ngũ giáo viên
mới vào nghề chưa quá 3 năm.
Ở Philipin công tác nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên không tiến
hành tổ chức trong năm học mà tổ chức bồi dưỡng thành từng khóa học trong
thời gian học sinh nghỉ hè. Hè thứ nhất bao gồm các nội dung môn học,
nguyên tắc dạy học, tâm lý học và đánh giá giáo dục; hè thứ hai gồm các môn
về quan hệ con người, triết học giáo dục, nọi dung và phương pháp giáo dục;
hè thứ ba gồm nghiên cứu giáo dục và hè thứ tư gồm kiến thức nâng cao, kĩ
năng nhận xét, lập kế hoạch giảng dạy, viết tài liệu giảng dạy, viết sách giáo
khoa, viết sách tham khảo.
Tại Triều Tiên một trong những nước có chính sách rất thiết thực về bồi
dưỡng và đào tạo lại cho đội ngũ giáo viên. Tất cả giáo viên đều phải tham
gia học tập đầy đủ các nội dung về chương trình nâng cao trình độ chuyên
môn nghiệp vụ theo quy định. Nhà nước đưa ra “Chương trình bồi dưỡng giáo
viên mới” để bồi dưỡng đội ngũ giáo viên được thực hiện trong 10 năm và
“Chương trình trao đổi” để đưa giáo viên đi tập huấn nước ngoài.
Tại Liên Xô (cũ) các nhà nghiên cứu quản lý giáo dục như:M.I.Kônđacốp,
P.V. Khuđominxki…. Đã rất quan tâm tới việc nâng cao chất lượng dạy học
8
thông qua các biện pháp quản lý có hiệu quả. Muốn nâng cao chất lượng dạy
học phải có đội ngũ giáo viên có năng lực chuyên môn. Họ cho rằng kết quả
toàn bộ hoạt động của nhà trường phụ thuộc rất nhiều vào việc tổ chức đúng
đắn và hợp lý công tác quản lý bồi dưỡng, phát triển đội ngũ.
1.1.2. Ở Việt Nam
Đất nước Việt Nam đang bước trên con đường thực hiện CNH-HĐH
trong bối cảnh quốc tế và trong nước có nhiều cơ hội thuận lợi, nhưng cũng
đặt ra thách thức to lớn. Việc đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu CNHHĐH đất nước trong điều kiện kinh tế thị trường, toàn cầu hóa và hội nhập
quốc tế là một trong những nhiệm vụ quan trọng của toàn xã hội, và đặc biệt
đó là ngành giáo dục và đào tạo. Tại nghị quyết Trung ương 2 (khóa VIII) đã
nêu lên một số định hướng chiến lược phát triển giáo dục và đào tạo trong
thời kì CNH-HĐH: Coi giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu; Giáo dục
và đào tạo là sự nghiệp của toàn Đảng, của Nhà nước và của toàn dân...
Đảng và Nhà nước ta đã khẳng định nguồn nhân lực là nhân tố quyết
định sự phát triển của đất nước trong thời kì công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
Ban Bí thư Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam đã có Chỉ thị số 40 CT/TW
ngày 15/6/2004 về “Xây dựng nâng cao chất lượng nhà giáo và đội ngũ cán
bộ quản lý giáo dục”.
Vấn đề phát triển giáo dục và nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên đã
được Chủ tịch Hồ Chí Minh rất quan tâm. Trong trong bức thư cuối cùng
ngày 16 tháng 10 năm 1968 gửi cho các cán bộ, các thầy giáo, cô giáo, công
nhân viên, học sinh, sinh viên nhân dịp bắt đầu năm học mới Bác đã khẳng
định: “Giáo dục nhằm đào tạo những người kế tục sự nghiệp cách mạng to
lớn của Đảng và Nhân dân, do đó các ngành, các cấp Đảng, chính quyền địa
phương phải thực sự quan tâm đến sự nghiệp này, phải chăm sóc nhà trường
về mọi mặt, đẩy sự nghiệp giáo dục của ta những bước phát triển mới” [27,
9
tr492]. Cũng trong bức thư đó Bác đã nhấn mạnh yêu cầu của nền Giáo dục
và Đào tạo nước nhà phải gắng sức phấn đấutheo kịp với trình độ và chất
lượng của các nước văn minh, tiên tiến: "Trên nền tảng giáo dục chính trị và
lãnh đạo tư tưởng tốt, phải phấn đấu nâng cao chất lượng văn hóa và chuyên
môn nhằm thiết thực giải quyết các vấn đề do cách mạng nước ta đề ra và
trong một thời gian không xa, đạt những đỉnh cao của khoa học và kỹ thuật”
[27,tr403]
Kể từ sau Cách mạng tháng Tám thành công và các cuộc cải cách giáo
dục năm 1950, 1956, 1979 và trong những năm “Đổi mới” nhiều công trình
nghiên cứu đã để lại những bài học quý giá về xây dựng và phát triển đội ngũ
GV như: Nguyễn Thị Phương Hoa [20], Đặng Quốc Bảo[5]; Bùi Văn Quân,
Nguyễn Ngọc Cầu [29],… Các công trình này nghiên cứu phát triển đội ngũ
theo 3 hướng:
a) Nghiên cứu phát triển đội ngũ giáo viên dưới góc độ phát triển nguồn
nhân lực.
b) Nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo
dục.
c) Nghiên cứu đề xuất hệ thống các giải pháp xây dựng phát triển đội
ngũ giáo viên trong thời kì công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Tuy nhiên, các công trình kể trên hầu hết vẫn còn để lại khoảng trống
nghiên cứu về quản lý bồi dưỡng giáo viên trong thời kì công nghiệp hóa,
hiện đại hóa đất nước, bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên tiểu học theo
khung năng lực vị trí việc làm, về vai trò, vị trí mới của đội ngũ giáo viên
trong tiến trình phát triển nhà nước Việt Nam trong thời kì hội nhập quốc tế
và xu thế toàn cầu hóa.
Tham luận về “Phát triển chuyên môn cho giáo viên: Những vấn đề lí
thuyết và kinh nghiệm thực tiễn”[35], tại Hội thảo quốc gia về Khoa học giáo
10
- Xem thêm -
.PDF 
128 
608 
143 
