Tài liệu Marketing xanh trong thu hút đầu tư của các khu công nghiệp tỉnh bắc ninh nghiên cứu trường hợp khu công nghiệp vsip bắc ninh

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------o0o--------- TRỊNH THU HƢƠNG MARKETING XANH TRONG THU HÚT ĐẦU TƢ CỦA CÁC KHU CÔNG NGHIỆP TỈNH BẮC NINH NGHIÊN CỨU TRƢỜNG HỢP KHU CÔNG NGHIỆP VSIP BẮC NINH LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ CÔNG NGHỆ VÀ PHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP Hà Nội - Năm 2016 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------o0o--------- TRỊNH THU HƢƠNG MARKETING XANH TRONG THU HÚT ĐẦU TƢ CỦA CÁC KHU CÔNG NGHIỆP TỈNH BẮC NINH NGHIÊN CỨU TRƢỜNG HỢP KHU CÔNG NGHIỆP VSIP BẮC NINH Chuyên ngành: Quản trị công nghệ và phát triển doanh nghiệp Mã số: Chuyên ngành thí điểm LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ CÔNG NGHỆ VÀ PHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS HỒ CHÍ DŨNG XÁC NHẬN CỦA CÁN BỘ HƯỚNG DẪN XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ CHẤM LUẬN VĂN Hà Nội – Tháng 9 năm 2016 LỜI CẢM ƠN Được sự phân công của Khoa Quản trị kinh doanh, Trường Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội, được sự đồng ý của Thầy giáo hướng dẫn TS.Hồ Chí Dũng tôi đã thực hiện luận văn“Marketing xanh trong thu hút đầu tư của các KCN Tỉnh Bắc Ninh. Nghiên cứu trường hợp KCN VSIP BẮC NINH”. Trước hết, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến TS.Hồ Chí Dũng đã hướng dẫn tôi thực hiện nghiên cứu của mình. Xin cùng bày tỏ lòng biết ơn chân thành tới các thầy cô giáo, người đã đem lại cho tôi những kiến thức bổ trợ, vô cùng có ích trong thời gian học tập vừa qua. Xin gửi lời cám ơn chân thành tới Ban Giám hiệu, Phòng Đào tạo, Ban Chủ nhiệm Khoa Quản trị kinh doanhTrường Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội đã tạo điều kiện cho tôi trong quá trình học tập. Do hạn chế năng lực và thời gian nghiên cứu, luận văn chắc chắn không tránh khỏi những sai sót, tác giả rất mong được sự góp ý chỉ bảo của thầy cô, các bạn bè và đồng nghiệp. Hà Nội, ngày 19 tháng 09 năm 2016 Tác giả luận văn Trịnh Thu Hƣơng LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan nội dung của Luận văn này được hình thành và phát triển từ những quan điểm của chính cá nhân tôi, dưới sự hướng dẫn của TS.Hồ Chí Dũng. Các số liệu, nội dung trong Luận văn là hoàn toàn trung thực và có nguồn gốc trích dẫn rõ ràng./. Tác giả luận văn Trịnh Thu Hƣơng MỤC LỤC Chuyên ngành: Quản trị công nghệ và phát triển doanh nghiệp ............................................ 1 Mã số: Chuyên ngành thí điểm ................................................................................................... 1 MỤC LỤC.......................................................................................................................................... i DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT....................................................................................... i DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU .................................................................................................... ii DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ......................................................................................................... iii MỞ ĐẦU ........................................................................................................................................... 1 CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ MARKETING XANH VÀ THU HÚT ĐẦU TƢ ........................................................................... 6 1.1. Tổng quan về tình hình nghiên cứu về marketing xanh và thu hút đầu tư: ........................ 6 1.2. Lý luận về marketing xanh ............................................................................................... 11 1.2.1. Khái niệm Marketing xanh ....................................................................................... 11 1.2.2. Quy trình marketing xanh ........................................................................................ 14 1.2.3. Cơ hội của doanh nghiệp áp dụng Marketing xanh .............................................. 19 1.3. Những vấn đề cơ bản về thu hút đầu tư của các Khu công nghiệp ....................................... 22 1.3.1 Năng lực thu hút đầu tư của các khu công nghiệp .......................................................... 22 1.3.2.Các chỉ tiêu phản ánh năng lực thu hút đầu tư của các KCN ........................................ 24 1.3.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến năng lực thu hút đầu tư của các KCN .............................. 25 2.1 Quy trình nghiên cứu ..................................................................................................... 30 2.2 Phƣơng pháp thu thập dữ liệu ...................................................................................... 32 2.2.1. Phương pháp thu thập dữ liệu thứ cấp................................................................................ 32 2.3 Xử lý dữ liệu ................................................................................................................... 33 CHƢƠNG 3: KẾT QUẢ PHÂN TÍCH HOẠT ĐỘNG MARKETING XANH TRONG THU HÚT ĐẦU TƢ CỦA CÁC KCN BẮC NINH VÀ TẠI KCN VSIP BẮC NINH ....................... 37 3.1 Giới thiệu về các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh.................................. 37 3.1.1. Khái quát về các KCN trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh ........................................................ 37 3.1.2. Kết quả thu hút đầu tư của các KCN tỉnh Bắc Ninh trong giai đoạn 2010 – 2015........ 40 3.2. Thực trạng hoạt động Marketing xanh trong thu hút đầu tư của các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh ........................................................................................................................ 44 3.2.1. Những thực hành Marketing xanh tại các Khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh .................................................................................................................................................. 44 3.2.2. Những thành tựu đạt được hoạt động marketing xanh .................................................. 47 3.2.3. Những vấn đề còn tồn đọng áp dụng marketing xanh.................................................... 48 3.3. Marketing xanh trong thu hút đầu tư của Khu công nghiệp VSIP Bắc Ninh ........................ 49 3.3.1. Thực trạng thu hút đầu tư của KCN VSIP Bắc Ninh...................................................... 49 3.3.2. Hoạt động Marketing xanh tại KCN VSIP Bắc Ninh: .................................................... 53 3.3.3. Những kết luận và phát hiện qua nghiên cứu................................................................. 66 CHƢƠNG 4: CÁC KHUYẾN NGHỊ VÀ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO THỰC HÀNH MARKETING XANH TRONG THU HÚT ĐẦU TƢ TẠI CÁC KCN TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BẮC NINH ...................................................................................................................................... 70 4.1 Định hƣớng phát triển “Marketing xanh” của các KCN trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh 70 4.2 Những khuyến nghị, giải pháp nhằm áp dụng marketing xanh để nâng cao năng lực thu hút đầu tƣ của các KCN trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh ....................................................... 71 4.2.1 Nhóm giải pháp nâng cao chất lượng sản phẩm- cải thiện, nâng cao chất lượng môi trường đầu tư ........................................................................................................................... 71 4.2.2 Nhóm giải pháp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực địa phương cho các KCN trên địa bàn............................................................................................................................................ 73 4.2.3 Nhóm giải pháp nâng cao chất lượng công tác quy hoạch, đền bù, giải phóng mở rộng các KCN ................................................................................................................................... 75 KẾT LUẬN ..................................................................................................................................... 79 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................................................... 84 DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT STT 1 Ký hiệu viết tắt APEC Nguyên nghĩa Diễn đàn Hợp tác kinh tế Châu Á-Thái Bình Dương 2 ASEAN Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á 3 BQL Ban quản lý 4 BTNMT Bộ Tài nguyên và Môi trường 5 CNH Công nghiệp hóa 6 CSKH Chăm sóc khách hàng 7 FDI Đầu tư trực tiếp nước ngoài 8 GDP Tổng sản phẩm quốc nội MNC Công ty đa quốc gia 10 HĐH Hiện đại hóa 11 KCN Khu công nghiệp 12 KCX Khu chế xuât 13 KKT Khu kinh tế VCCI Phòng thương mại và công nghiệp Việt Nam 15 VSIP Khu công nghiệp Việt Nam-Singapore 16 TCVN Tiêu chuẩn Việt Nam 17 TNHH Trách nhiệm hữu hạn 9 14 i DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU STT Bảng Nội dung Trang 1 Bảng 2.1 Ma trận phân tích SWOT 34 2 Bảng 3.1 Quy mô một số KCN trên địa bàn 38 tỉnh Bắc Ninh tính đến năm 2015 3 Bảng 3.2 Quy mô và tỷ lệ lấp đầy của các 39 KCN 4 Bảng 3.3 Nguồn vốn đầu tư thu hút vào các 40 KCN Bắc Ninh giai đoạn 2011 – 2015 5 Bảng 3.4 Doanh thu và giá trị nộp ngân sách 41 nhà nước của các doanh nghiệp trong KCN Bắc Ninh giai đoạn 2013 – 2015 6 Bảng 3.5 Doanh thu và giá trị nộp ngân sách nhà nước của các doanh nghiệp trong KCN Bắc Ninh so với một số KCN của các địa phương lân cận tính đến năm 2015 ii 42 DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ STT Hình Nội dung Trang 1 Hình 1.1 Nhãn hiệu xanh (label-eco) 11 2 Hình 2.1 Quy trình nghiên cứu 31 3 Hình 3.1 Bảng phân bố các KCN tỉnh Bắc Ninh 37 4 Hình 3.2 Tỷ lệ lấp đầy của KCN VSIP Bắc Ninh giai 49 đoạn 2011 – tháng 6/2015 5 Hình 3.3 Tổng vốn đầu tư được đăng ký 50 6 Hình 3.4 Vốn đầu tư đăng ký vào KCN VISP – Bắc 50 Ninh so với một số KCN phía Bắc tính đến năm 2015 7 Hình 3.5 Tình trạng hoạt động của các khách hàng 51 trong KCN VSIP Bắc Ninh đến tháng 6/2016 8 Hình 3.6 Phân loại ngành nghề kinh doanh thu hút 54 đầu tư vào KCN VSIP Bắc Ninh đến tháng 6/2016 Phân loại quốc tịch các khách hàng thu hút đầu tư vào KCN VSIP Bắc Ninh tới thời điểm Tháng 6/2016 9 Hình 3.7 Phân loại quốc tịch các khách hàng thu hút đầu tư vào KCN VSIP Bắc Ninh tới thời điểm Tháng 6/2016 iii 56 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Để đạt được mục tiêu năm 2020 nước ta cơ bản trở thành một nước công nghiệp, thì phát triển KCN để thu hút đầu tư là một trong những nhân tố quan trọng. Theo đó, việc hình thành và phát triển các KCN để tổ chức lại nền sản xuất, đời sống xã hội trên phạm vi cả nước phù hợp với quá trình này là một biện pháp để thực hiện chủ trương nêu trên, đẩy nhanh quá trình công nghiệp hoá - hiện đại hoá. Thực tế đóng góp của hệ thống các KCN vào phát triển kinh tế - xã hội đất nước hơn 20 năm qua đã khẳng định tính đúng đắn của chủ trương và mô hình KCN. Các KCN được thành lập trên 58 tỉnh, thành phố trên cả nước, được phân bổ trên cơ sở phát huy lợi thế địa lý kinh tế, tiềm năng của các vùng kinh tế trọng điểm, đồng thời phân bổ ở mức độ hợp lý một số KCN ở các vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn hơn nhằm tạo điều kiện phát triển. Trên thực tế, việc thu hút đầu tư tại các KCN thường phát triển theo hướng “nóng”. Tại địa bàn các tỉnh, thu hút đầu tư để đảm bảo phát triển kinh tế đang là mục tiêu chính trong chiến lược thu hút đầu tư, trong khi đó các vấn đề về môi trường, an sinh xã hội và phát triển bền vững lại bị bỏ ngỏ. Hiện tượng thu hút đầu tư một cách ồ ạt, quá nóng, thiếu định hướng chiến lược và quy hoạch tổng thể, không đảm bảo sự phát triển bền vững, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến ô nhiễm môi trường, bảo vệ môi trường sống, nguồn đất, nguồn nước,v..v.. đang là một trong những vấn đề vướng mắc của các KCN. Những vi phạm liên tiếp của các doanh nghiệp nước ngoài đầu tư vào Việt Nam, đặc biệt là tại các KCN điển hình như Vedan, Formosa, v..v.. là hồi chuông báo động về sự phát triển công nghiệp nóng, thiếu kiểm soát chặt chẽ. Do vậy, làm thế nào để có thể thu hút đầu tư theo hướng phát triển bền vững, đảm bảo môi trường sống và môi trường tự nhiên đang trở thành một câu hỏi hóc búa cho các nhà hoạch định chính sách. Thực hiện chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước, phát huy lợi thế về địa lý kinh tế, tiềm năng thế mạnh của tỉnh, Bắc Ninh đã thực hiện quy hoạch xây dựng và phát triển các KCN, coi đây là khâu đột phá trong việc đẩy nhanh tốc độ 1 chuyển dịch cơ cấu kinh tế của tỉnh theo hướng công nghiệp, thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVI, XVII, và XVIII “Đưa Bắc Ninh cơ bản trở thành tỉnh công nghiệp theo hướng hiện đại vào năm 2015”. Các KCN trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh trong thời gian qua đã và đang góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế và giải quyết vấn đề việc làm cho người lao động trên địa bàn tỉnh. Tuy nhiên mô hình phát triển các KCN và thu hút đầu tư vào các KCN vẫn còn một số mặt hạn chế nhất định, đặc biệt là những vấn đề liên quan đến phát triển bền vững của các KCN. Do đó tôi đã chọn đề tài nghiên cứu: “Marketing xanh trong thu hút đầu tư của các KCN trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh - Nghiên cứu trường hợp tại KCN VSIP Bắc Ninh” để tìm ra những hạn chế bất cập trong chiến lược thu hút đầu tư của các KCN và trên cơ sở đó đề xuất các giải pháp kèm theo, nhằm phát triển bền vững các KCN trên địa bàn tỉnh này. Luận văn nghiên cứu về tình hình thu hút đầu tư tại các KCN và thực trang thực hành marketing xanh trong thu hút đầu tư tại các KCN ở Việt Nam một cách tổng hợp và có hệ thống, và để thực hiện được mục tiêu này, luận văn tiến hành trả lời ba câu hỏi nghiên cứu như sau: (i) Hoạt động thu hút đầu tư tại các KCN đang diễn ra như thế nào? Cách vận hành marketing xanh trong thu hút đầu tư ra sao? (ii) Đâu là những thành tựu đạt được và đâu là những vướng mắc, khó khăn hay điểm mạnh, điểm yếu và thách thức trong việc thực hành marketing xanh trong thu hút đầu tư vào các KCN của tỉnh Bắc Ninh (iii) Cần làm gì để giảm thiểu những vướng mắc khó khăn và vượt qua những thách thức để có thể vận dụng thành công marketing xanh trong thu hút đầu tư vào các KCN của tỉnh Bắc Ninh 2. Mục đích nghiên cứu a. Mục đích nghiên cứu: Mục đích nghiên cứu của luận văn là dựa trên cơ sở khoa học về marketing xanh để nhằm phát hiện những hạn chế, những vấn đề vướng mắc 2 trong việc áp dụng marketing xanh để thu hút đầu tư đảm bảo phát triển bền vững các khu công nghiệp để từ đó đưa ra giải pháp về việc thực hành marketing xanh một cách có hệ thống để đảm bảo thu hút đầu tư và phát triển bền vững các KCN trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh. b. Nhiệm vụ nghiên cứu: Để đạt được mục đích này, luận văn sẽ triển khai các nhiệm vụ nghiên cứu như sau: (i) Luận văn áp dụng những cơ sở khoa học về Marketing xanh và năng lực cạnh tranh trong thu hút đầu tư để đánh giá tình hình thu hút đầu tư của các KCN trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh (ii) Thông qua tìm hiểu đặc điểm các KCN, đặc biệt một trường hợp điển hình là KCN VSIP Bắc Ninh và định hướng phát triển các KCN trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh trong thời gian tới, luận văn đề xuất các giải pháp về thực hành marketing xanh nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh, hỗ trợ công tác kinh doanh và nâng cao vị thế cạnh tranh trên thị trường cho các KCN này. 3. Đối tƣợng và Phạm vi nghiên cứu a. Đối tượng nghiên cứu Luận văn tập trung nghiên cứu hoạt động Marketing xanh trong thu hút đầu tư của các KCN trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh. b. Phạm vi nghiên cứu: + Phạm vi về thời gian: Thời gian nghiên cứu về hoạt động marketing xanh trong thu hút đầu tư của các KCN trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh giai đoạn 2010 – 2015 và đề xuất một số giải pháp cho giai đoạn từ 2016-2020 + Phạm vi về không gian: Luận văn nghiên cứu hoạt động marketing xanh trong thu hút đầu tư của các KCN trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh và nghiên cứu điển hình tại KCN VSIP Bắc Ninh 3 + Phạm vi về nội dung nghiên cứu: Luận văn tập trung nghiên cứu thực trạng thu hút đầu tư của các KCN trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh ở các khía cạnh sau: đặc điểm hoạt động của các KCN, các nhân tố ảnh hưởng đến thu hút đầu tư và thực trạng hoạt động Marketing xanh tại các KCN này, đánh giá đưa ra các giải pháp “xanh” trong thu hút đầu tư cho các KCN trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh. 4. Những đóng góp của luận văn nghiên cứu: Những nghiên cứu về thu hút đầu tư vào các KCN đã đuợc thực hiện trong khá nhiều các công trình, đề tài trước đây một cách khá hệ thống. Những nghiên cứu về marketing xanh và thực hành marketing xanh vốn là một nội dung mới đặc biệt trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam, nên hiện nay cũng chưa có nghiên cứu nào được thực hiện một cách hệ thống về marketing xanh và thực hành marketing xanh cho các ngành tại Việt Nam. Thêm vào đó, từ những nguồn tài liệu tham khảo và nguồn thông tin thứ cấp được tiếp cận, hiện nay tác giả vẫn chưa nghiên cứu hay tiếp cận luận văn nào hay công trình nghiên cứu khoa học độc lập nào đề cập đến vấn đề thực hành marketing xanh trong thu hút đầu tư vào các khu công nghiệp. Do vậy, với việc hệ thống hóa lý luận cơ bản về hoạt động thu hút đầu tư tại các KCN và phân tích thực trạng hoạt động Marketing xanh và phát triển bền vững tại các KCN, luận văn này hy vọng sẽ mang lại những đóng góp như sau: (i) Hệ thống hoá có bổ sung những vấn đề lý luận cơ bản về Marketing xanh và thực hành marketing xanh tại Việt nam. (ii) Phân tích các yếu tố cấu thành và ảnh hưởng đến thu hút đầu tư của các KCN trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh (iii) Đánh giá năng lực thu hút đầu tư của KCN trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh và áp dụng marketing xanh tại các KCN này. (iv) Đề xuất phương hướng và giải pháp nhằm nâng cao hoạt động Marketing xanh của KCN tỉnh Bắc Ninh. (v) Đề xuất những khuyến nghị, hạn chế trong nghiên cứu và hướng mở cho các nghiên cứu tiếp theo. 4 5. Cấu trúc của luận văn: Ngoài phần mở đầu, kết luận, mục lục và danh mục tài liệu tham khảo, luận văn được chia thành 4 chương như sau: Chương 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu và cơ sở lý luận Chương 2: Phương pháp nghiên cứu Chương 3: Kết quả phân tích hoạt động marketing xanh trong thu hút đầu tư tại các KCN của tỉnh Bắc Ninh và KCN VSIP Bắc Ninh Chương 4: Các khuyến nghị và giải pháp nhằm nâng cao hoạt động Marketing xanh trong thu hút đầu tư tại các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh Thống nhất với mục tiêu và phạm vi nghiên cứu, luận văn do đó được chia thành 4 chương. Chương thứ nhất nhằm đưa ra cơ sở lý luận về marketing xanh và thu hút đầu tư vào các KCN; chương thứ hai nêu lên phương pháp nghiên cứu được sử dụng để có thể đưa ra các nhận định mang tính logics; chương thứ ba phân tích tình hình thu hút đầu tư vào các khu công nghiệp và phân tích cách vận hành markeitng xanh tại KCN VSIP Bắc Ninh như một trường hợp điển hình và cuối cùng là từ những phân tích chuyên sâu về cách vận dụng marketing xanh trong thu hút đầu tư của KCN VSIP, chương cuối cùng sẽ đưa ra những kết luận và đề xuất một số giải pháp làm thế nào để có thể vận dụng thành công marketing xanh trong thu hút đầu tư vào KCN. 5 CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀCƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ MARKETING XANH VÀ THU HÚT ĐẦU TƢ 1.1. Tổng quan về tình hình nghiên cứu về marketing xanh và thu hút đầu tƣ: Đề tài về nghiên cứu về maketing xanh tại Việt Nam đã được một số tác giả đề cập, song cách hiểu và hướng nghiên cứu rất đa dạng, hiểu theo nhiều chiều. Nguyễn Thị Hương (2010) nghiên cứu marketing xanh tại các doanh nghiệp nước ngoài tại Việt Nam. Kết quả nghiên cứu cho thấy, hoạt động marketing xanh đã và đang dần trở thành một phần vănhóa doanh nghiệp. Trong tương lai không xa, marketing xanh chắc chắn sẽ trở thành khuynh hướng marketing quốc tế chủ chốt. Ở Việt Nam, tuy bắt đầu khá muộn, nhưng cũng đã có một số thành tựu đáng kể trong hoạt động Marketing xanh. Điển hình là trường hợp của Toyota Việt Nam và Ajinomoto Việt Nam. Ngoài ra còn rất nhiều các doanh nghiệp khác trong nước cũng dần chú trọng hơn tới vấn đề môi trường và phát triển kinh doanh bền vững. Bên cạnh những công ty đạt danh hiệu “Doanh nghiệp xanh” hay “Thương hiệu xanh bền vững” vẫn còn nhiều doanh nghiệp vi phạm luật bảo vệ môi trường nghiêm trọng. Hoàng Đức Bình (2011) đã thực hiện nghiên cứu xu hướng phát triển marketing xanh hiện nay. Trong nghiên cứu, tác giả đã khái quát lại cơ sở lý luận về marketing xanh và các chiến lược marketing xanh ứng dụng trong doanh nghiệp bao gồm: Xanh phòng thủ, cực xanh, hơi xanh và xanh nhạt. Kết quả nghiên cứu cho thấy, Việc khai thác sức mạnh của người tiêu dùng để tác động tích cực tới thay đổi môi trường vẫn là “nói dễ hơn làm”; Thiếu tiêu chuẩn và chuẩn mực thế nào là hoạt động xanh hoặc sản phẩm xanh; Thiếu sự đồng thuận của người tiêu dùng, nhà tiếp thị, các nhà quản lý và người có ảnh hưởng, đã làm chậm lại sự tăng trưởng của sản phẩm xanh. 6 Bùi Lan Phương (2010) đã nghiên cứu về Marketing xanh – xu hướng phát triển mới của các doanh nghiệp. Trong nghiên cứu, tác giả nghiên cứu những lợi ích do Marketing xanh mang lại như đem lại những cơ hội mới cho doanh nghiệp, tăng khả năng thực hiện những quy định của chính phủ; giúp doanh nghiệp giảm chi phí hoạt động. Trên cơ sở những lợi ích đó đã có nhiều doanh nghiệp đã bắt đầu ứng dụng marketing xanh trong hoạt động của mình. Tuy nhiên, hoạt động marketing xanh tại các doanh nghiệp vẫn còn nhiều bất cập và nhiều doanh nghiệp vẫn còn e dè trong việc thực hiện chiến lược marketing xanh. Trên cơ sở đó, tác giả đã đề xuất một số giải pháp để nâng cao hiệu quả của marketing xanh tại các doanh nghiệp. Nguyễn Minh Phương (2015) tiến hành nghiên cứu chiến lược marketing xanh tại hệ thống siêu thị CoopMart. Trong nghiên cứu tác giả đã phân tích yếu tố môi trường tác động đến hoạt động marketing xanh tại CoopMart. Nghiên cứu cũng khẳng định với môi trường kinh tế vĩ mô hiện nay là cơ hội rất lớn giúp cho hệ thống siêu thị CoopMart phát triển thị trường và thực hiện chiến lược marketing xanh. Tiếp đó, nghiên cứu phân tích môi trường ngành và yếu tố nội bộ của công ty nhằm thực hiện đánh giá ma trận SWOT. Trên cơ sở đó, nghiên cứu đã đề xuất chiến lược marketing là “Chiến dịch xanh bao phủ” đó là chiến dịch Coop Mart thực hiện marketing xanh ngay từ đầu vào của sản phẩm (quy trình) tới đầu ra, hành vi mua hàng của khách hàng cũng là xanh. Nghĩa Võ (2015) thực hiện việc nghiên cứu marketing xanh và quy trình thực hiện marketing xanh tại các doanh nghiệp trong đó điển hình là Panasonic, CoopMart, Tetra Pak và Mai Linh. Luận văn đã chỉ ra những cơ hội và thách thức cho các doanh nghiệp khi áp dụng marketing xanh dựa trên việc phân tích các yếu tố vĩ mô có ảnh hướng tới việc thực hành marketing xanh tại các doanh nghiệp ở Việt Nam. Tuy nhiên, việc đánh giá mới dừng lại ở 4 doanh nghiệp nên cách nhìn còn chưa được toàn diện. Bên cạnh đó, vấn đề về các KCN và thu hút đầu tư của các KCN cũng được đề cập tại một số nghiên cứu, trong đó phải kể đến các nghiên cứu sau. 7 “Một số giải pháp phát triển các KCN Bắc Ninh trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế” – luận văn thạc sĩ của tác giả Nguyễn Đức Long, 2012, cao học quản trị kinh doanh quốc tế - IeMBA#3. Tác giả đã sử dụng một số phương pháp như: phân tích hệ thống, thống kê, so sánh, sử dụng các kết quả điều tra, số liệu thứ cấp và sơ cấp… để nghiên cứu những vấn đề lý luận về KCN, phân tích môi trường, cách thức lựa chọn chiến lược tối ưu nhằm lựa chọn các giải pháp phát triển các KCN trong quá trình hội nhập kinh tế Quốc tế; Khảo sát, đánh giá khái quát thực trạng phát triển các KCN ở Việt Nam nói chung và của Bắc Ninh nói riêng; tác động của chúng đối với quá trình CNH, HĐH nền kinh tế; Đề xuất những quan điểm, phương hướng và các giải pháp chủ yếu nhằm phát triển hiệu quả các KCN tỉnh Bắc Ninh trong quá trình hội nhập kinh tế Quốc tế. “Giải quyết những vấn đề xã hội nảy sinh đối với người lao động làm việc tại các KCN các tỉnh phía Bắc Việt Nam” - đề tài nghiên cứu khoa học cấp bộ của TS. Trần Việt Tiến, 2008. Đề tài cũng đã hệ thống hóa cơ sở lý luận, thực tiễn về tác động của các KCN với quá trình phát triển kinh tế - xã hội nói chung; đánh giá thực trạng tác động của các KCN tại các tỉnh phía Bắc Việt Nam, trong đó tập trung vào những tác động đối với người lao động làm việc tại các KCN đó; Đề xuất phương hướng và xây dựng các giải pháp nhằm phát huy mặt tích cực và ngăn ngừa, hạn chế những tác động tiêu cực có thể xảy ra trong quá trình phát triển các KCN tại các tỉnh phía Bắc Việt Nam. Sách tham khảo“Ảnh hưởng của chính sách phát triển các KCN tới phát triển bền vững ở Việt Nam” của tác giả Đinh Hữu Quý, NXB lao động – xã hội (2005), đi sâu vào phân tích tác động của các cơ chế, chính sách phát triển các KCN trong cả nước đến sự phát triển bền vững của các KCN. Thông qua các nghiên cứu về những tồn tại trong thực tiễn áp dụng ở các địa phương như: tình trạng mở ồ ạt quá nhiều KCN tại những địa bàn chưa được chuẩn bị kỹ, vấn đề cạnh tranh không lành mạnh về thu hút đầu tư giữa các địa phương, vấn đề ô nhiễm môi trường chưa được quản lý chặt chẽ tại các KCN... tác giả đề xuất các khuyến nghị về thay đổi chính sách nhằm đảm bảo cho sự phát triển các KCN bền vững. 8 Bài viết của tác giả Nguyễn Văn Leo “Bài học xây dựng khu công nghiệp của các nước Châu Á “ đã nêu ra mô hình và so sánh đánh giá KCN giữa các nước Trung Quốc, Hàn Quốc, Đài Loan, Thái Lan, và Malaysia. Tác giả đã nêu bật nên được những điểm mạnh của các KCN trong đó một số các giải pháp được đưa ra để phân tích, nhằm đem lại bài học kinh nghiệm cho việc phát triển dự án KCN tại Việt Nam, trong đó, nhóm giải pháp bao gồm xây dựng cơ sở pháp lý, xác định đúng vị trí xây dựng KCN, xác định mục tiêu xây dựng KCN, những giải pháp Marketing mà các nước Châu Á đã và đang áp dụng. Giải pháp Marketing cho doanh nghiệp là một trong số những đề tài được khá nhiều các chuyên gia, nghiên cứu sinh quan tâm và lựa chọn làm đề nghiên cứu của mình, điều đó được thể hiện thông qua các bài viết, đề án, hội thảo được đăng trên các tạp chí chuyên ngành. Nguyễn Thị Nhàn, "Giải pháp thu hút vốn đầu tư vào các khu công nghiệp tỉnh Quảng Nam", Luận văn thạc sĩ, trường Đại học Đà Nẵng hay đề tài “ Định hướng chiến lược Marketing cho khu đô thị Sunrise Đông Kiều của công ty cổ phần đầu tư và công nghệ I&T ” của tác giả Bùi Minh Châu là đề tài nghiên cứu sự phát triển của dự án khu đô thị tại Đồng Bằng Sông Cửu Long. Qua bài viết, các tác giả chỉ ra tầm quan trọng cũng như tiềm năng phát triển kinh tế trong vùng. Tuy nhiên, sức cạnh tranh của của Công ty vẫn chưa cao, đặc biệt là sự cạnh tranh với các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Tác giả của bài viết đã phối hợp cùng một số cấp lãnh đạo của Công ty, cũng như phòng thương mại Việt Nam VCCI để tìm ra những nguyên nhân tồn tại và đưa ra chiến lược Marketing nhằm khắc phục những tồn tại đó Chương trình “Giải pháp Marketing cho thị trường Bất động sản” được tổ chức bởi công ty Cổ phần tư vấn và đào tạo Brain Mark Training là một chương trình được tổ chức rất thành công ở hai thành phố lớn, Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh. Thông qua chương trình, những người tham gia hiểu rõ hơn về bản chất dự án Bất động sản, bao gồm khu nhà ở, tổ hợp văn phòng, trung tâm thương mai, dự án khu công nghiệp, hay các công trình công cộng khác. Chương trình với sự 9 tham gia của các chuyên gia, đã đi sâu vào phân tích thị trường Việt Nam trong thời kì khủng hoảng, và giúp đưa ra một số giải pháp nhằm giúp các công ty kinh doanh loại hình này có thể vượt qua khó khăn. Qua đây tác giả cũng thu thập được khá nhiều các thông tin hữu ích, phục vụ cho việc nghiên cứu của mình. Nguyễn Văn Trịnh (2010), “Phát triển Khu công nghiệp ở vùng trọng điểm phía Nam”, đề tài nghiên cứu, trường Đại học Kinh tế Hồ Chí Minh. Trong bài viết này, tác giả đã tập trung nêu nên vai trò quan trọng của các khu công nghiệp, vừa giải quyết việc làm cho hàng nghìn lao động phía Nam, vừa tạo chuyển dịch cơ cấu kinh tế trong vùng có tỷ trọng GDP thấp. Từ đó, tác giả đưa ra các giải pháp nhằm phát triển các KCN phía Nam, nhằm thu hút mạnh mẽ các nhà đầu tư trong và ngoài nước. Trên thực tế, các nghiên cứu này chủ yếu tập trung vào đánh giá hoạt động marketing xanh của một doanh nghiệp cụ thể hay của các doanh nghiệp Việt Nam. Cũng có một vài nghiên cứu đến xu hướng sử dụng marketing xanh trong các doanh nghiệp Việt Nam hiện nay cũng như cách vận dụng lý thuyết về Marketing xanh trong hoạt động sản xuất kinh doanh của một số doanh nghiệp. Hiện chỉ có một số bài báo đơn lẻ, hay một số bài tiểu luận nghiên cứu về việc áp dụng marketing xanh trong hoạt động của một số doanh nghiệp vừa và nhỏ hay một số kế hoạch, định hướng phát triển của một số KCN đi liền với kiểm tra, kiểm soát hoạt động liên quan đến bảo vệ môi trường. Tuy nhiên, dựa trên những nguồn thông tin thứ cấp có thể tiếp cận được, tác giả luận văn chưa tiếp cận được với bất kỳ một luận văn hay nghiên cứu bài bản nào về hoạt động marketing xanh trong thu hút đầu tư vào các KCN. Do vậy, tác giả hy vọng đề tài nghiên cứu này sẽ cung cấp thêm kiến thức để người đọc hiểu sâu hơn về hoạt động marketing xanh trong thu hút đầu tư và việc phân tích những nghiên cứu này để làm nổi bật hơn tính mới của luận văn nghiên cứu lần này, cũng như làm nổi bật hơn tính thời sự của đề tài khi mà các vấn đề về bảo vệ môi trường tại các Khu Công nghiệp đang được quan tâm hơn bao giờ hết. Bên cạnh đó, kết quả nghiên cứu cũng sẽ phần nào gợi ý cho các KCN sử dụng các chiến lược marketing xanh để thu hút đầu tư hiệu quả nhất. 10 1.2. Lý luận về marketing xanh 1.2.1. Khái niệm Marketing xanh Có rất nhiều cách định nghĩa thế nào là Marketing, nhưng Marketing xanh thì vẫn và một khái niệm mới và chưa quen thuộc với rất nhiều người hoạt động trong lĩnh vực marketing. Với những hiểu biết còn hạn hẹp về marketing xanh và cách thực hành marketing xanh, theo cách hiểu của hầu hết mọi người marketing xanh gắn liền với sản phẩm sạch. Mọi người thường đánh đồng và sử dụng hai khái niệm này cho nhau, nhưng trên thực tế hai khái niệm này có chút khác biệt.Và để hiểu được thế nào là marketing xanh, trước hết cần phải hiểu thế nào là hoạt động Marketing. Marketing trước đây được định nghĩa là quá trình để lập kế hoạch và thực hiện việc nhận diện, định giá, quảng bá và phân phối các ý tưởng, hàng hóa, dịch vụ để trao đổi nhằm đạt được các mục tiêu của cá nhân và tổ chức (Kotler, Keller, 2005) hoặc có thể hiểu là một hoạt động xã hội mà theo đó các cá nhân và tổ chức có thể đạt được những gì mình mong muốn và cần thông qua việc xây dựng, chào bán và tự do trao đổi các sản phẩm và dịch vụ có giá với các tổ chức và cá nhân khác (Kotler) hoặc là cả một tập hợp các hoạt động được thực hiện bởi các tổ chức và một quá trình xã hội (Perreault và McCarthy 2005) . Chúng ta vẫn thường thấy rất nhiều nhãn hiệu xanh (eco-lables) như ở dưới: Hình 1.1: Nhãn hiệu xanh Nguồn: Marketing xanh: khái niệm và xu hướng hiện nay, Đại học Hoa Sen, 2011 11