tailieuonthi
LuËn v¨n tèt nghiÖp
TrÇn Ngäc Dòng
Lêi më ®Çu
Qua thùc tiÔn h¬n 10 n¨m ho¹t ®éng vµ ®æi míi, hÖ thèng ng©n hµng
ViÖt Nam ®· ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ, gãp phÇn vµo viÖc x©y dùng
vµ ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt níc. Ho¹t ®éng cña ngµnh ng©n hµng níc ta ®·
gãp phÇn tÝch cùc vµo viÖc huy ®éng vèn, më réng vèn ®Çu t cho s¶n xuÊt
ph¸t triÓn, t¹o ®iÒu kiÖn thu hót vèn ®Çu t níc ngoµi ®Ó t¨ng trëng kinh tÕ
trong níc. VÊn ®Ò thiÕu vèn ®· ®îc ®¸p øng phÇn nµo th«ng qua ho¹t ®éng
tÝn dông cña ngµnh ng©n hµng nhng mét phÇn vèn kh«ng nhá ®îc cho vay
ra ®· ®îc c¸c doanh nghiÖp sö dông kh«ng cã hiÖu qu¶. §iÒu nµy dÉn ®Õn
chÊt lîng tÝn dông cña c¸c ng©n hµng cã vÊn ®Ò. HiÖn nay hÖ thèng ng©n
hµng ViÖt Nam ®ang ph¶i ®èi mÆt víi nh÷ng khã kh¨n nghiªm träng: nî khã
®ßi ngµy cµng t¨ng, tØ lÖ nî qu¸ h¹n vît qu¸ giíi h¹n an toµn: 15% so víi
tæng d nî, trong ®ã nî khã ®ßi lµ 50%. Mét trong nh÷ng nguyªn nh©n dÉn
®Õn t×nh tr¹ng ®ã lµ do chÊt lîng thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t.
Nh vËy cã thÓ thÊy r»ng muèn ®¹t ®îc hiÖu qu¶ cao khi cho vay nãi
chung vµ cho vay trung vµ dµi h¹n nãi riªng th× viÖc thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t lµ
mét kh©u rÊt quan träng trong quy tr×nh nghiÖp vô cho vay cña ng©n hµng
th¬ng m¹i. Lµm tèt c«ng t¸c thÈm ®Þnh sÏ gãp phÇn n©ng cao chÊt lîng tÝn
dông cña ng©n hµng, ®¶m b¶o viÖc sö dông vèn vay cã hiÖu qu¶ vµ kh¶ n¨ng
thu håi vèn ®Çu t, gi¶m rñi ro cho ng©n hµng.
Tõ nhËn thøc trªn, trong thêi gian thùc tËp t¹i Së giao dÞch I-Ng©n hµng
C«ng th¬ng ViÖt Nam em ®· chän vµ nghiªn cøu ®Ò tµi: Mét sè gi¶i ph¸p
n©ng cao chÊt lîng thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t t¹i Së giao dÞch I-Ng©n hµng
C«ng th¬ng ViÖt Nam.
Bè côc cña luËn v¨n gåm 3 ch¬ng:
- Ch¬ng 1: Lý luËn chung vÒ thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu
t cña ng©n hµng th¬ng m¹i.
- Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng ho¹t ®éng thÈm ®Þnh dù
¸n ®Çu t t¹i Së giao dÞch I-Ng©n hµng C«ng th¬ng
ViÖt Nam.
- Ch¬ng 3: Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao chÊt
lîng thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t t¹i Së giao dÞch I-Ng©n
hµng C«ng th¬ng ViÖt Nam.
2
tailieuonthi
LuËn v¨n tèt nghiÖp
TrÇn Ngäc Dòng
Ch¬ng I
Lý luËn chung vÒ thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t cña
ng©n hµng th¬ng m¹i.
I-Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ ®Çu t vµ dù ¸n ®Çu t.
1. §Çu t
1.1. Kh¸i niÖm vÒ ®Çu t
§Çu t lµ ho¹t ®éng bá vèn dµi h¹n nh»m thu lîi trong t¬ng lai. Ho¹t
®éng ®Çu t cã vai trß v« cïng to lín ®èi víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ.
Nhê cã ®Çu t mµ nÒn kinh tÕ míi t¨ng trëng, c¸c xÝ nghiÖp, nhµ m¸y ®îc
më réng s¶n xuÊt vµ x©y dùng míi. NÕu xem xÐt gãc ®é vi m« th× viÖc ®Çu t
lµ nh»m ®¹t ®îc nh÷ng môc tiªu cô thÓ tríc m¾t vµ rÊt ®a d¹ng, cã thÓ lµ
nh»m gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt, t¨ng khèi lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt, n©ng cao
chÊt lîng s¶n phÈm, tËn dông n¨ng lùc s¶n xuÊt hiÖn cã ®Ó s¶n xuÊt hµng
xuÊt khÈu hoÆc thay thÕ hµng nhËp khÈu. ë gãc ®é vÜ m« th× ho¹t ®éng ®Çu t
gãp phÇn vµo viÖc thùc hiÖn c¸c môc tiªu ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ, cña x·
héi, cña ®Þa ph¬ng hoÆc cña ngµnh...
1.2. Ph©n lo¹i c¸c ho¹t ®éng cña ®Çu t
§Ó thuËn tiÖn cho ho¹t ®éng theo dâi, qu¶n lý vµ ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p
nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng ®Çu t.
Theo lÜnh vùc ®Çu t cã c¸c ho¹t ®éng ®Çu t ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh
doanh, ®Çu t ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng, ®Çu t ph¸t triÓn khoa häc kü thuËt.
*Theo thêi gian thùc hiÖn:
- §Çu t ng¾n h¹n: Lµ h×nh thøc ®Çu t cã thêi h¹n thêng nhá h¬n 1
n¨m.
- §Çu t trung dµi h¹n: Lµ h×nh thøc ®Çu t cã thêi h¹n thêng tõ 5 n¨m
trë lªn.
3
tailieuonthi
LuËn v¨n tèt nghiÖp
TrÇn Ngäc Dòng
*Theo h×nh thøc x©y dùng cã:
- §Çu t x©y dùng míi.
- §Çu t c¶i t¹o më réng.
*Theo quan hÖ qu¶n lý:
- §Çu t trùc tiÕp: Lµ h×nh thøc®Çu t mµ ngêi bá vèn trùc tiÕp tham
gia qu¶n lý ®iÒu hµnh qu¸ tr×nh thùc hiÖn vµ vËn hµnh kÕt qu¶ ®Çu t.
- §Çu t gi¸n tiÕp: Lµ h×nh thøc ®Çu t mµ ngêi bá vèn kh«ng trùc tiÕp
tham gia qu¶n lý, ®iÒu hµnh qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Çu t.
*Theo c¸ch thøc ®¹t ®îc môc tiªu:
- §Çu t th«ng qua x©y dùng l¾p ®Æt.
- §Çu t th«ng qua ho¹t ®éng thuª mua.
2. Dù ¸n ®Çu t
2.1. Kh¸i niÖm vÒ dù ¸n ®Çu t
Do ®Çu t diÔn ra rÊt phøc t¹p vµ nhiÒu lo¹i h×nh ®Çu t, ngoµi ra c¸c dù
¸n ®Çu t còng ®îc h×nh thµnh tõ nhiÒu nguån vèn kh¸c nhau. Cho nªn hiÖn
nay cã rÊt nhiÒu kh¸i niÖm vÒ dù ¸n ®Çu t:
Dù ¸n ®Çu t lµ tËp hîp nh÷ng ®Ò xuÊt cã liªn quan ®Õn viÖc bá vèn ®Ó
t¹o míi, më réng hoÆc c¶i t¹o nh÷ng c¬ së vËt chÊt nhÊt ®Þnh nh»m ®¹t ®îc
sù t¨ng trëng vÒ sè lîng hoÆc duy tr×, c¶i tiÕn, n©ng cao chÊt lîng s¶n
phÈm hoÆc dÞch vô trong kho¶ng thêi gian x¸c ®Þnh.
Còng cã thÓ nãi dù ¸n ®Çu t lµ tËp hîp c¸c ®èi tîng cô thÓ ®¹t ®îc
môc tiªu nhÊt ®Þnh trong mét kho¶ng thêi gian x¸c ®Þnh.
2.2. ý nghÜa cña dù ¸n ®Çu t.
Sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng níc ta víi sù tham gia ®Çu t
cña nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ vµ viÖc gäi vèn ®Çu t tõ níc ngoµi ®ßi hái ph¶i
®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng t¨ng vÒ sè lîng vµ n©ng cao chÊt lîng qu¸ tr×nh
lËp vµ thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t.
4
tailieuonthi
LuËn v¨n tèt nghiÖp
TrÇn Ngäc Dòng
Dù ¸n ®Çu t lµ mét trong nh÷ng c«ng cô thùc hiÖn kÕ ho¹ch kinh tÕ
ngµnh, l·nh thæ, ho¹t ®éng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n, biÕn kÕ ho¹ch thµnh
nh÷ng hµnh ®éng cô thÓ vµ t¹o ra ®îc nh÷ng lîi Ých vÒ kinh tÕ cho x· héi,
®ång thêi cho b¶n th©n nhµ ®Çu t.
§èi víi nhµ níc vµ c¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh th× dù ¸n ®Çu t lµ c¬ së ®Ó
thÈm ®Þnh vµ ra quyÕt ®Þnh ®Çu t, quyÕt ®Þnh tµi trî cho dù ¸n ®ã.
§èi víi c¸c chñ ®Çu t thÓ hiÖn dù ¸n ®Çu t lµ c¬ së ®Ó:
- Xin phÐp ®Ó ®îc ®Çu t.
- Xin phÐp nhËp khÈu vËt t m¸y mãc, thiÕt bÞ.
- Xin hëng c¸c kho¶n u ®·i vÒ ®Çu t.
- Xin vay vèn cña c¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh trong vµ ngoµi níc.
- Kªu gäi gãp vèn hoÆc ph¸t hµnh cæ phiÕu hoÆc tr¸i phiÕu.
2.3. Ph©n lo¹i dù ¸n ®Çu t
* Theo tÝnh chÊt cña dù ¸n vµ quy m« ®Çu t:
- Nhãm A: Lµ nh÷ng dù ¸n thuéc thÈm quyÒn cña Bé kÕ ho¹ch ®Çu t
quyÕt ®Þnh.
- Nhãm B: Lµ nh÷ng dù ¸n thuéc thÈm quyÒn cña Bé, c¬ quan ngang Bé
quyÕt ®Þnh.
- Nhãm C: Lµ nh÷ng dù ¸n thuéc thÈm quyÒn cña Së kÕ ho¹ch vµ ®Çu t
quyÕt ®Þnh.
*Theo h×nh thøc thùc hiÖn:
- Dù ¸n BOT: Lµ nh÷ng dù ¸n ®îc ®Çu t theo hîp ®ång X©y dùng Kinh doanh - ChuyÓn giao.
- Dù ¸n BTO: Lµ nh÷ng dù ¸n ®îc ®Çu t theo hîp ®ång X©y dùng ChuyÓn giao - Kinh doanh.
- Dù ¸n BT: Lµ nh÷ng dù ¸n ®îc ®Çu t theo hîp ®ång X©y dùng ChuyÓn giao.
5
tailieuonthi
LuËn v¨n tèt nghiÖp
TrÇn Ngäc Dòng
*Theo nguån vèn:
- Dù ¸n ®Çu t cã nguån vèn trong níc.
- Dù ¸n ®Çu t cã nguån vèn ®Çu t trùc tiÕp tõ níc ngoµi.
- Dù ¸n ®Çu t cã viÖn trî ph¸t triÓn cña níc ngoµi.
*Theo lÜnh vùc ®Çu t:
- Dù ¸n ®Çu t cho lÜnh vùc s¶n xu©t kinh doanh.
- Dù ¸n ®Çu t cho lÜnh vùc dÞch vô.
- Dù ¸n ®Çu t cho lÜnh vùc c¬ së h¹ tÇng.
- Dù ¸n ®Çu t cho lÜnh vùc v¨n ho¸ x· héi.
II-ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t
1. Kh¸i niÖm, ý nghÜa, môc ®Ých cña thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t
1.1. Kh¸i niÖm
ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t lµ viÖc tæ chøc xem xÐt mét c¸ch kh¸ch quan
toµn diÖn c¸c néi dung c¬ b¶n ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n
®Ó ra quyÕt ®Þnh ®Çu t vµ quyÕt ®Þnh ®Çu t.
Do sù ph¸t triÓn cña ®Çu t ë níc ta, c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n ngµy
cµng ®îc coi träng vµ hoµn thiÖn. §Çu t ®îc coi lµ ®éng lùc cña sù ph¸t
triÓn nãi chung vµ ph¸t triÓn kinh tÕ nãi riªng. HiÖn nay nhu cÇu vÒ vèn ë
níc ta rÊt lín. VÊn ®Ò quan träng lµ ®Çu t nh thÕ nµo ®Ó cã hiÖu qu¶. Mét
trong nh÷ng c«ng cô gióp cho viÖc ®Çu t cã hiÖu qu¶ lµ thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu
t. Ng©n hµng th¬ng m¹i thêng xuyªn ph¶i thùc hiÖn viÖc thÈm ®Þnh dù ¸n
®Çu t khi cho vay vèn nh»m ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña dù ¸n ®Çu t ®ã nh»m
®¶m b¶o an toµn cho ho¹t ®éng tÝn dông cña m×nh. Bëi vËy viÖc thÈm ®Þnh dù
¸n ®ßi hái ph¶i thùc hiÖn tØ mØ, kh¸ch quan toµn diÖn.
1.2. ý nghÜa cña viÖc thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t:
- Gióp cho chñ ®Çu t chän ®îc dù ¸n ®Çu t tèt nhÊt.
6
tailieuonthi
LuËn v¨n tèt nghiÖp
TrÇn Ngäc Dòng
- Gióp cho c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ níc ®¸nh gi¸ ®îc sù cÇn thiÕt vµ
thÝch hîp cña dù ¸n vÒ c¸c vÊn ®Ò ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi, vÒ c«ng nghÖ vèn,
« nhiÓm m«i trêng.
- Gióp c¸c nhµ tµi chÝnh ra quyÕt ®Þnh chÝnh x¸c vÒ cho vay hoÆc tr¶ nî.
1.3. Môc ®Ých cña thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t cña ng©n hµng th¬ng m¹i
ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t cã ý nghÜa ®Æc biÖt quan träng ®èi víi c¸c ng©n
hµng th¬ng m¹i trong ho¹t ®éng tÝn dông ®Çu t. Mét trong nh÷ng ®Æc trng
cña ho¹t ®éng ®Çu t lµ diÔn ra trong mét thêi gian dµi nªn cã thÓ gÆp nhiÒu
rñi ro, muèn cho vay mét c¸ch an toµn, ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thu håi vèn vµ l·i
®Çu t th× quyÕt ®Þnh cho vay cña ng©n hµng lµ dùa trªn c¬ së thÈm ®Þnh dù ¸n
®Çu t.
ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t sÏ rót ra ®îc nh÷ng kÕt luËn chÝnh x¸c vÒ tÝnh
kh¶ thi, hiÖu qña kinh tÕ cña dù ¸n ®Çu t, kh¶ n¨ng tr¶ nî, nh÷ng rñi ro cã thÓ
x¶y ra ®Ó ®a ra quyÕt ®Þnh cho vay hay tõ chèi.
Tõ kÕt qu¶ thÈm ®Þnh cã thÓ tham gia gãp ý cho c¸c chñ ®Çu t, lµm c¬
së ®Ó x¸c ®Þnh sè tiÒn cho vay, møc thu nî hîp lý, t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh
nghiÖp lµm ¨n cã hiÖu qu¶.
Do cã tÇm quan träng nh vËy nªn khi tiÕn hµnh thÈm ®Þnh dù ¸n cÇn :
- N¾m v÷ng chñ tr¬ng chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ cña nhµ níc,
ngµnh, ®Þa ph¬ng vµ c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt cã liªn quan.
- N¨m ch¾c t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh, t×nh h×nh tµi chÝnh cña
doanh nghiÖp ®Ó cã c¸c quyÕt ®Þnh cho vay thÝch hîp.
2. Quy tr×nh vµ néi dung thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t
2.1. Quy tr×nh thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t
2.1.1. Thu thËp tµi liÖu, th«ng tin cÇn thiÕt
a/ Hå s¬ ®¬n vÞ:
7
tailieuonthi
LuËn v¨n tèt nghiÖp
TrÇn Ngäc Dòng
- Tµi liÖu chøng minh t c¸ch ph¸p nh©n vay vèn: QuyÕt ®Þnh thµnh lËp,
GiÊy phÐp thµnh lËp, GiÊy phÐp kinh doanh, QuyÕt ®Þnh bæ nhiÖm ban gi¸m
®èc, kÕ to¸n trëng, Biªn b¶n bÇu héi ®ång qu¶n trÞ, §iÒu lÖ ho¹t ®éng.
- Tµi liÖu b¸o c¸o t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh nh:
+ B¶ng c©n ®èi tµi s¶n.
+ B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh.
+ GiÊy ®Ò nghÞ vay vèn.
b/Hå s¬ dù ¸n:
- KÕt qu¶ nghiªn cøu c¸c bíc: Nghiªn cøu c¬ héi, nghiªn cøu tiÒn kh¶
thi.
- C¸c luËn chøng kinh tÕ kü thuËt ®îc phª duyÖt.
- C¸c hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu, hîp ®ång ®Çu vµo ®Çu ra.
- GiÊy tê quyÕt ®Þnh cÊp ®Êt, thuª ®Êt, sö dông ®Êt, giÊy phÐp x©y dùng
c¬ b¶n.
2.1.2. C¸c tµi liÖu th«ng tin tham kh¶o kh¸c
- C¸c tµi liÖu nãi vÒ chñ tr¬ng chÝnh s¸ch, ph¬ng híng ph¸t triÓn
kinh tÕ-x· héi.
- C¸c v¨n b¶n ph¸p luËt liªn quan: LuËt ®Çu t níc ngoµi vµo ViÖt
Nam, luËt ®Çu t trong níc, luËt thuÕ, chÝnh s¸ch xuÊt nhËp khÈu...
- C¸c tµi liÖu thèng kª cña tæng côc thèng kª.
- C¸c tµi liÖu th«ng tin vµ ph©n tÝch thÞ trêng trong vµ ngoµi níc do
c¸c trung t©m nghiªn cøu vÒ thÞ trêng trong vµ ngoµi níc cung cÊp. Th«ng
tin, tµi liÖu cña c¸c Bé, vô, ngµnh kh¸c.
- C¸c ý kiÕn tham gia cña c¬ quan chuyªn m«n, c¸c chuyªn gia, c¸c tµi
liÖu ghi chÐp qua c¸c ®ît tiÕp xóc, pháng vÊn chñ ®Çu t, c¸c ®èc c«ng, kh¸ch
hµng...
8
tailieuonthi
LuËn v¨n tèt nghiÖp
TrÇn Ngäc Dòng
2.1.3. Xö lý - ph©n tÝch - ®¸nh gi¸ th«ng tin
Sau khi thu thËp ®Çy ®ñ c¸c tµi liÖu, th«ng tin cÇn thiÕt, ng©n hµng tiÕn
hµnh s¾p xÕp, ®¸nh gi¸ c¸c th«ng tin, tõ ®ã xö lý vµ ph©n tÝch th«ng tin mét
c¸ch chÝnh x¸c, nhanh chãng kÞp thêi nh»m phôc vô tèt cho c«ng t¸c thÈm
®Þnh dù ¸n.
2.1.4. LËp tê tr×nh thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t
Tuú theo tÝnh chÊt vµ quy m« cña dù ¸n, c¸n bé thÈm ®Þnh sÏ viÕt tê
tr×nh thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t ë c¸c møc ®é chi tiÕt cô thÓ kh¸c nhau. Tê tr×nh
thÈm ®Þnh cÇn thÓ hiÖn mét sè vÊn ®Ò sau:
- VÒ doanh nghiÖp: TÝnh hîp lý, hîp ph¸p, t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh
doanh vµ c¸c vÊn ®Ò kh¸c.
- VÒ dù ¸n: CÇn tãm t¾t ®îc dù ¸n.
- KÕt qu¶ thÈm ®Þnh: ThÈm ®Þnh ®îc mét sè vÊn ®Ò vÒ kh¸ch hµng
nh n¨ng lùc ph¸p lý, tÝnh c¸ch vµ uy tÝn, n¨ng lùc tµi chÝnh, ph¬ng ¸n vay
vèn vµ kh¶ n¨ng tr¶ nî, ®¸nh gi¸ c¸c ®¶m b¶o tiÒn vay cña kh¸ch hµng. VÒ dù
¸n cÇn thÈm ®Þnh ®îc tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n.
- KÕt luËn: C¸c ý kiÕn tæng qu¸t vµ nh÷ng ý kiÕn ®Ò xuÊt vµ ph¬ng
híng gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò cña dù ¸n.
Yªu cÇu ®Æt ra víi tê tr×nh thÈm ®Þnh lµ ph¶i chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ, râ rµng
®Ó l·nh ®¹o ng©n hang ra quyÕt ®Þnh vÒ viÖc cho vay hay kh«ng cho vay vµ
ph¶i cã th«ng b¸o kÞp thêi cho kh¸ch hµng.
2.2. Néi dung thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t
2.2.1. ThÈm ®Þnh kh¸ch hµng vay vèn
1) ThÈm ®Þnh n¨ng lùc ph¸p lÝ
Ngêi vay ph¶i cã ®ñ n¨ng lùc ph¸p lý theo qui ®Þnh cña ph¸p luËt
trong quan hÖ vay vèn víi ng©n hµng. §èi víi thÓ nh©n vay vèn (t nh©n, c¸
thÓ, hé gia ®×nh): Ngêi vay ph¶i cã quyÒn c«ng d©n, cã søc khoÎ, kü thuËt
9
tailieuonthi
LuËn v¨n tèt nghiÖp
TrÇn Ngäc Dòng
tay nghÒ vµ kinh nghiÖm trong lÜnh vùc sö dông vèn vay, cã phÈm chÊt, ®¹o
®øc tèt. §èi víi ph¸p nh©n: Ph¶i cã ®Çy ®ñ hå s¬ chøng minh ph¸p nh©n ®ã
®îc thµnh lËp hîp ph¸p, cã ®¨ng ký kinh doanh, cã giÊy phÐp hµnh nghÒ, cã
quyÕt ®Þnh bæ nhiÖm ngêi ®¹i diÖn ph¸p nh©n tríc ph¸p luËt. Nh÷ng giÊy tê
nµy ph¶i phï hîp víi c¸c qui ®Þnh trong c¸c luËt tæ chøc ho¹t ®éng cña lo¹i ®ã
nh: luËt doanh nghiÖp Nhµ níc, luËt c«ng ty, luËt doanh nghiÖp t nh©n, luËt
kinh tÕ tËp thÓ, luËt ®Çu t níc ngoµi...
Ngoµi ra ng©n hµng cßn ph¶i thÈm ®Þnh xem kh¸ch hµng cã thuéc “§èi
tîng ®îc vay vèn” theo qui cô thÓ cña c¸c chÕ ®é, thÓ lÖ cho vay hay
kh«ng ?
C¸c trêng hîp kh¸ch hµng vay vèn lµ tæ chøc kinh tÕ tËp thÓ, c«ng ty
cæ phÇn, xÝ nghiÖp liªn doanh, c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n... ph¶i kiÓm tra
tÝnh ph¸p lÝ cña “Ngêi ®¹i diÖn ph¸p nh©n” ®øng ra ®¨ng kÝ hå s¬ vay vèn
phï hîp víi “§iÒu lÖ ho¹t ®éng” cña tæ chøc ®ã vµ ph¶i cã v¨n b¶n uû quyÒn
vay vèn cña c¸c cæ ®«ng, c¸c s¸ng lËp viªn hoÆc nh÷ng ngêi ®ång së h÷u cña
tµi s¶n thÕ chÊp, cÇm cè, b¶o l·nh.
2) ThÈm ®Þnh tÝnh c¸ch vµ uy tÝn.
Môc tiªu thÈm ®Þnh vÒ tÝnh c¸ch vµ uy tÝn cña kh¸ch hµng nh»m môc
®Ých h¹n chÕ ®Õn møc thÊp nhÊt c¸c rñi ro do chñ quan cña kh¸ch hµng g©y
nªn nh: rñi ro vÒ ®¹o ®øc, rñi ro vÒ thiÕu n¨ng lc, tr×nh ®é, kinh nghiÖm, kh¶
n¨ng thÝch øng víi thÞ trêng. §Ò phßng, ph¸t hiÖn nh÷ng ©m mu lõa ®¶o
ngay tõ ban ®Çu cña mét sè kh¸ch hµng.
TÝnh c¸ch cña ngêi vay kh«ng chØ ®ù¬c ®¸nh gi¸ b»ng phÈm chÊt , ®¹o
®øc chung mµ cßn ph¶i kiÓm nghiÖm qua kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh trong
qu¸ khø, hiÖn t¹i vµ chiÕn lîc ph¸t triÓn trong t¬ng lai, TÝnh c¸ch cña c¸
nh©n vay vèn hoÆc ngêi ®øng ®Çu ph¸p nh©n cßn ®îc ®¸nh gi¸ b»ng n¨ng
lùc l·nh ®¹o vµ qu¶n lÝ nh: Kh¶ n¨ng truyÒn c¶m høng cho ngêi xung quanh
10
tailieuonthi
LuËn v¨n tèt nghiÖp
TrÇn Ngäc Dòng
b»ng lêi nãi vµ hµnh ®éng, kh¶ n¨ng ®a ra c¸c quyÕt ®Þnh qu¶n lÝ, tr×nh ®é
häc vÊn, kinh nghiÖm, sù chÝn ch¾n, tÇm nh×n, ¶nh hëng cña tuæi t¸c, bÖnh
tËt, së thÝch vµ xu híng ph¸t triÓn..
Uy tÝn cña kh¸ch hµng ®îc thÓ hiÖn díi nhiÒu khÝa c¹nh ®a d¹ng nh:
chÊt lîng, gi¸ c¶ hµng ho¸, dÞch, s¶n phÈm, møc ®é chiÕm lÜnh trªn thÞ
trêng cña s¶n phÈm, chu k× sèng cña c¸c s¶n phÈm trªn thÞ trêng, c¸c quan
hÖ kinh tÕ tµi chÝnh, vay vèn, tr¶ nî víi kh¸ch hµng, b¹n hµng vµ Ng©n hµng.
Uy tÝn chØ ®îc kh¼ng ®Þnh vµ kiÓm nghiÖm b»ng kÕt qu¶ thùc tÕ ®¹t ®îc trªn
thÞ trêng qua thêi gian cµng dµi th× cµng th× cµng chÝnh x¸c. Do ®ã ph¶i ph©n
tÝch c¸c sè liÖu vµ t×nh h×nh ph¸t triÓn víi nh÷ng thêi gian kh¸c nhau míi cã
kÕt luËn chÝnh x¸c.
Ph¶i ®Æc biÖt chó ý nh÷ng chñ doanh nghiÖp cha ®îc ®µo t¹o qua
trêng líp vÒ qu¶n trÞ kinh doanh, kinh tÕ tµi chÝnh. Khi quan hÖ vay vèn,
kh¸ch hµng cã nh÷ng lêi bãng giã vÒ lîi Ých, gióp ®ì c¸ nh©n. HÕt søc thËn
träng víi nh÷ng gi¸m ®èc, chñ doanh nghiÖp s¾p nghØ hu ®èi víi doanh
nghiÖp quèc doanh, cao tuæi, søc yÕu ®èi víi doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh,
nh÷ng ngêi nghiÖn ngËp, ch¬i bêi...
3) ThÈm ®Þnh n¨ng lùc tµi chÝnh cña kh¸ch hµng.
§¸nh gi¸ chÝnh x¸c n¨ng lùc tµi chÝnh cña kh¸ch hµng nh»m x¸c ®Þnh
sø m¹nh tµi chÝnh, kh¶ n¨ng ®éc lËp, tù chñ tµi chÝnh trong kinh doanh, kh¶
n¨ng thanh to¸n vµ hoµn tr¶ nî cña ngêi vay. Ngoµi ra cßn ph¶i x¸c ®Þnh
chÝnh x¸c sè vèn chñ së h÷u thùc tÕ tham gia vµo ph¬ng ¸n xin vay Ng©n
hµng theo qui ®Þnh cña chÕ ®é cho vay. Muèn ph©n tÝch ®îc vÊn ®Ò nµy ph¶i
dùa vµo c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh, b¶ng tæng kÕt tµi s¶n, b¶ng quyÕt to¸n lç l·i.
Tuy nhiªn c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh chØ cho thÊy ®iÒu g× ®· x¶y ra trong qu¸ khø,
v× vËy dùa trªn kÕt qu¶ ph©n tÝch, thÈm ®Þnh c¸n bé tÝn dông ph¶i biÕt sö
dông chóng ®Ó nhËn ®Þnh, ®¸nh gi¸, dù b¸o t×m c¸c ®Þnh híng ph¸t triÓn, ®Ó
11
tailieuonthi
LuËn v¨n tèt nghiÖp
TrÇn Ngäc Dòng
chuÈn bÞ ®èi phã víi c¸c vÊn ®Ò ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn dù ¸n. Khi
ph©n tÝch n¨ng lùc tµi chÝnh cña kh¸ch hµng ta cã thÓ ®¸nh gi¸ c¸c chØ tiªu:
a) Thíc ®o tiÒn mÆt
Thíc ®o = Tån quÜ tiÒn mÆt + Tµi s¶n cã
tiÒn mÆt
b×nh qu©n
tÝnh láng
ChØ tiªu nµy cho biÕt kh¶ n¨ng thanh to¸n c¸c kho¶n nî thêng xuyªn,
nÕu b»ng hoÆc lín h¬n tæng sè nî ph¶i thanh to¸n thêng xuyªn lµ tèt.
b) Tû lÖ hiÖn hµnh.
Tµi s¶n lu ®éng
Tû lÖ hiÖn hµnh =
Nî ng¾n h¹n
ChØ tiªu nµy cho biÕt kh¸ch hµng cã ®ñ tµi s¶n lu ®éng ®Ó ®¶m b¶o tr¶
c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n khi thua lç bÊt ngê x¶y ra. Tû lÖ nµy >1 lµ tèt, nÕu <1
cÇn ph©n tÝch c¸c nguyªn nh©n thiÕu ®¶m b¶o.
c) Vèn lu ®éng thùc tÕ cña chñ së h÷u.
* VL§TT = Tµi s¶n lu ®éng - Tæng sè nî ng¾n h¹n
Tµi s¶n lu ®éng gåm: TiÒn mÆt, tiÒn göi ng©n hµng, tiÒn ®ang chuyÓn
vµ c¸c kho¶n ®Çu t tµi chÝnh ng¾n h¹n, c¸c kho¶n ph¶i thu, hµng ho¸ tån kho
vµ TSL§ kh¸c. ChØ tiªu nµy cho biÕt sè vèn cña chñ së h÷u n»m trong tµi s¶n
lu ®éng nhiÒu hay Ýt, tû lÖ vèn chñ së h÷u tham gia vµo dù ¸n vay vèn. ChØ
tiªu nµy cµng lín cµng tèt, nÕu <=0 th× n¨ng lùc tù chñ vÒ tµi chÝnh cña kh¸ch
hµng rÊt yÕu.
d) Tû lÖ thanh to¸n nhanh
Vèn b»ng tiÒn
Kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh =
C¸c kho¶n nî ®Õn h¹n
12
tailieuonthi
LuËn v¨n tèt nghiÖp
TrÇn Ngäc Dòng
Tû lÖ nµy cho biÕt trong trêng hîp kh«ng cßn thu nhËp tõ nguån b¸n
hµng th× kh¶ n¨ng huy ®éng c¸c nguån tiÒn cã thÓ huy ®éng nhanh ®Ó tr¶ nî.
Tû lÖ nµy >=1 lµ tèt, nÕu <1 th× kh¶ n¨ng thanh to¸n cã gÆp khã kh¨n.
e) N¨ng lùc ®i vay
Nguån vèn hiÖn cã cña doanh nghiÖp
N¨ng lùc ®i vay =
Vèn thêng xuyªn
N¨ng lùc ®i vay lµ kh¶ n¨ng xin vay vèn cña doanh nghiÖp. Mét doanh
nghiÖp cã kh¶ n¨ng tù chñ tµi chÝnh cao thêng cã n¨ng lùc ®i vay rÊt lín.
NÕu n¨ng lùc ®i vay < 0,5 th× doanh nghiÖp ®· ®¹t møc b·o hoµ cña n¨ng lùc
®i vay. §èi víi doanh nghiÖp thuéc lo¹i nµy, ng©n hµng thêng kh«ng cho
vay.
f) HÖ sè tµi trî
Nguån vèn hiÖn cã cña doanh nghiÖp
HÖ sè tµi trî =
Tæng sè nguån vèn doanh nghiÖp ®ang sö dông
Nguån vèn hiÖn cã cña doanh nghiÖp lµ nguån vèn chñ së h÷u cña b¶ng
tæng kÕt tµi s¶n. Tæng sè nguån vèn doanh nghiÖp ®ang sö dông lµ tæng céng
bªn tµi s¶n nî cua b¶ng tæng kÕt tµi s¶n. HÖ sè nµy lín h¬n kú tríc vµ > 0,5
lµ tèt.
g) Kh¶ n¨ng sinh lêi cña tµi s¶n
Tæng sè lîi nhuËn kinh doanh
(lîi nhuËn tríc thuÕ)
Kh¶ n¨ng sinh lêi cña tµi s¶n =
Tæng tµi s¶n cã
ChØ tiªu nµy cho biÕt kh¶ n¨ng sinh lêi cña tæng thÓ tµi s¶n cã. Tû lÖ
nµy lín th× hiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n cao vµ ngîc l¹i.
13
tailieuonthi
LuËn v¨n tèt nghiÖp
TrÇn Ngäc Dòng
h) Tû suÊt lîi nhuËn cña vèn chñ së h÷u
Lîi nhuËn rßng
Tû suÊt lîi nhuËn =
cña vèn chñ së h÷u
Vèn chñ së h÷u
Tû suÊt nµy cho biÕt mét ®ång vèn cña chñ së h÷u t¹o ra bao nhiªu
®ång lîi nhuËn. Tõ chØ tiªu nµy, c¸n bé tÝn dông cã thÓ x¸c ®Þnh ®îc kh¶
n¨ng huy ®éng lîi nhuËn cña kh¸ch hµng ®Ó tr¶ c¸c kho¶n nî hoÆc ®Çu t më
réng s¶n xuÊt, kinh doanh.
i) Tû suÊt lîi nhuËn rßng cña doanh sè b¸n hµng
Lîi nhuËn rßng
Tû suÊt lîi nhuËn rßng =
cña doanh sè b¸n hµng
Doanh sè b¸n hµng
Tû lÖ nµy cã thÓ tÝnh chung hoÆc tÝnh riªng cho tõng mÆt hµng. Tû suÊt
lîi nhuËn cµng cao th× hiÖu qu¶ cµng lín. Tû lÖ nµy ®Ó so s¸nh hiÖu qu¶ ®Çu t
vèn ®èi víi tõng lo¹i s¶n phÈm ®Ó cã sù lùa chän s¶n phÈm nµo cã hiÖu qña
h¬n hoÆc so s¸nh víi cïng lo¹i s¶n phÈm cña c¸c doanh nghiÖp trªn thÞ trêng
®Ó thÊy râ møc ®é c¹nh tranh.
k) C¸c hÖ sè an toµn vÒ tµi chÝnh
C¸c chØ tiªu nµy dïng ®Ó ®o lêng møc ®é rñi ro cã thÓ bï ®¾p ®îc
b»ng nguån vèn cña chñ së h÷u:
- Tæng tµi s¶n nî/Tæng tµi s¶n cã (Tû lÖ nµy cµng < 1 cµng tèt)
- Tæng tµi s¶n nî/Vèn chñ së h÷u (Tû lÖ nµy cµng < 1 cµng tèt)
2.2.2. ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t
1) ThÈm ®Þnh sù cÇn thiÕt cña dù ¸n ®Çu t
Vai trß cña ®Çu t lµ rÊt to lín ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ nhng khi
xÐt riªng tõng dù ¸n ®Çu t ta l¹i thÊy cã dù ¸n ®¹t ®îc môc tiªu nµy nhng
kh«ng ®¹t ®îc môc tiªu kh¸c. Cã nh÷ng dù ¸n lîi nhuËn thu ®îc kh«ng cao
14
tailieuonthi
LuËn v¨n tèt nghiÖp
TrÇn Ngäc Dòng
nhng l¹i ¶nh hëng rÊt lín ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò kh¸c nh m«i trêng sinh th¸i
hoÆc t¹o ra nhiÒu c«ng ¨n viÖc lµm...
Bªn c¹nh ®ã chÝnh s¸ch cña Nhµ níc trong tõng thêi kú cã thÓ híng
tíi nh÷ng môc tiªu kh¸c nhau, u tiªn ph¸t triÓn ngµnh nµo, tËp trung vèn ®Çu
t cho nh÷ng vïng träng ®iÓm nµo.
Do ®ã khi xem xÐt thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t c¸n bé tÝn dông ph¶i xem xÐt
môc tiªu cña dù ¸n cã phï hîp vµ ®¸p øng nh÷ng nhu cÇu ®Æt ra cña ngµnh,
®Þa ph¬ng vµ cña c¶ níc hay kh«ng. Cã hai vÊn ®Ò chÝnh cÇn xem xÐt lµ lîi
Ých vÒ mÆt kinh tÕ vµ lîi Ých vÒ mÆt x· héi. Ng©n hµng cÇn xem xÐt vÒ sù phï
hîp vÒ ph¹m vi ho¹t ®éng, quy m« ®Çu t víi sù quy ho¹ch ph¸t triÓn cña
ngµnh vµ l·nh thæ.
2) ThÈm ®Þnh vÒ mÆt kü thuËt cña dù ¸n ®Çu t
ThÈm ®Þnh kü thuËt cña dù ¸n ®Çu t lµ viÖc kiÓm tra, ph©n tÝch c¸c yÕu
tè kü thuËt vµ c«ng nghÖ cña dù ¸n ®Ó b¶o ®¶m tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n.
§©y lµ bíc kh¸ phøc t¹p trong c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n, ®èi víi
nh÷ng dù ¸n ®ßi hái c«ng nghÖ hiÖn ®¹i cÇn ph¶i cã s t vÊn cña c¸c chuyªn
gia kü thuËt.
a/ ThÈm ®Þnh vÒ quy m«, c«ng nghÖ vµ thiÕt bÞ cña dù ¸n.
CÇn xem xÐt quy m« c«ng suÊt cña dù ¸n cã phï hîp víi kh¶ n¨ng tiªu
thô cña thÞ trêng hay kh«ng? Nguån vèn, kh¶ n¨ng qu¶n lý cña doanh nghiÖp
cã phï hîp víi quy m« dù ¸n kh«ng? ThÞ trêng ®¸p øng nhu cÇu nguyªn vËt
liªu cho dù ¸n cã s·n sµng kh«ng?...ViÖc lùa chän c«ng nghÖ thiÕt bÞ cïng víi
c¸c ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o m«i trêng cã ¶nh hëng ®Õn kh¶ n¨ng s¶n xuÊt cña dù
¸n. Khi ®¸nh gi¸ lùa chän thiÕt bÞ c«ng nghÖ, ng©n hµng thêng chó ý ®Õn c¸c
vÊn ®Ò sau:
+ KiÓm tra c«ng nghÖ, thiÕt bÞ cã phï hîp víi dù ¸n hay kh«ng.
+ Quy ho¹ch s¶n xuÊt, c«ng suÊt, chÊt lîng, gi¸ c¶ nh thÕ nµo.
+ C¸c ph¬ng thøc chuyÓn giao c«ng nghÖ.
15
tailieuonthi
LuËn v¨n tèt nghiÖp
TrÇn Ngäc Dòng
+ KiÓm tra sù ¶nh hëng cña c«ng nghÖ tíi m«i trêng vµ c¸c biÖn
ph¸p kh¾c phôc.
+ C¸c ph¬ng ¸n thay thÕ, söa ch÷a.
b/ ThÈm ®Þnh viÖc cung cÊp nguyªn vËt liÖu vµ c¸c yÕu tè ®Çu vµo kh¸c.
§¸nh gi¸ viÖc tÝnh to¸n tæng hîp nhu cÇu hµng n¨m vÒ nguyªn vËt liÖu
chñ yÕu, ®éng lùc, lao ®éng, ®iÖn níc... trªn c¬ së c¸c ®Þnh møc kinh tÕ kü
thuËt so s¸nh víi møc tiªu hao thùc tÕ, kinh nghiÖm víi c¸c doanh nghiÖp
t¬ng tù ®ang ho¹t ®éng.
§èi víi c¸c nguyªn vËt liÖu thêi vô hoÆc nhËp khÈu cÇn tÝnh to¸n møc
dù tr÷ hîp lý ®Ó ®¶m b¶o cung øng nguyªn vËt liÖu thêng xuyªn vµ tr¸nh
l·ng phÝ vèn.
§èi víi nh÷ng nguyªn vËt liÖu nhËp khÈu hoÆc khan hiÕm cÇn xem xÐt
kh¶ n¨ng cung øng thùc tÕ trong vµ ngoµi níc th«ng qua c¸c hîp ®«ng, c¸c
v¨n b¶n cam kÕt cña doanh nghiÖp ®èi víi nhµ cung cÊp vÒ sè lîng, gi¸ c¶,
quy c¸ch, phÈm chÊt, ®iÒu kiÖn giao hµng, ph¬ng thøc thanh to¸n.
§èi víi dù ¸n khai th¸c sö dông tµi nguyªn kho¸ng s¶n ph¶i ®iÒu tra
tÝnh ®óng ®¾n cña tµi liÖu ®iÒu tra, th¨m dß kh¶o s¸t, d¸nh gi¸ ph©n tÝch vÒ tr÷
lîng, hµm lîng, chÊt lîng tµi nguyªn, giÊy phÐp khai th¸c, x©y dùng
c/ThÈm ®Þnh ®Þa ®iÓm x©y dùng dù ¸n.
Khi ph©n tÝch tÝnh kh¶ thi cña ®Þa ®iÓm lùa chän ®Ó x©y dùng dù ¸n cÇn
nghiªn cøu c¸c ®iÓm nguyªn vËt liÖu, c¸c trung t©m bu«n b¸n cã thuËn tiÖn
cho viÖc vËn chuyÓn, giao dÞch ®ång thêi gi¶m ®îc c¸c chi phÝ vËn chuyÓn
giao dÞch. Còng cÇn xÐt ®Õn khÝa c¹nh c¬ së h¹ tÇng, c¸c vÊn ®Ò vÒ m«i trêng
cã liªn quan ®Õn ®Þa ®iÓm.
Nh÷ng vÊn ®Ò cÇn xem xÐt khi thÈm ®Þnh vÒ ®Þa ®iÓm.
- VÞ trÝ x©y dùng dù ¸n cã phï hîp víi quy ho¹ch chung kh«ng.
- DiÖn tÝch x©y dùng cã kh¶ n¨ng më réng khi s¶n xuÊt ph¸t triÓn, ®¸p
øng nh÷ng yªu cÇu vÖ sinh c«ng nghiÖp, xö lý « nhiÔm m«i trêng.
16
tailieuonthi
LuËn v¨n tèt nghiÖp
TrÇn Ngäc Dòng
- C¸c nguån cung cÊp nguyªn vËt liÖu vµ tiªu thô s¶n phÈm.
- C¬ së h¹ tÇng n¬i x©y dùng dù ¸n: §iÖn níc, giao th«ng, th«ng tin
liªn l¹c.
- C¸c chÝnh s¸ch cña nhµ níc vÒ khuyÕn khÝch hay h¹n chÕ ph¸t triÓn
kinh tÕ ë khu vùc lùa chän dù ¸n. Ph¶i tu©n thñ c¸c quy ®Þnh vÒ quy
ho¹ch ®Êt ®ai, kiÕn tróc x©y dùng cña ®Þa ph¬ng, vÒ di d©n, gi¶i
phãng mÆt b»ng...
d/ ThÈm ®Þnh vÒ tæ chøc qu¶n lý, thùc hiÖn dù ¸n
§¸nh gi¸ vÒ tæ chøc qu¶n lý, thùc hiÖn dù ¸n trªn c¸c mÆt sau:
- H×nh thøc tæ chøc qu¶n lý, thùc hiÖn dù ¸n. Xem xÐt chñ dù ¸n vÒ
kinh nghiÖm tæ chøc qu¶n lý, thi c«ng, qu¶n lý vµ vËn hµnh, tr×nh ®é cña ®éi
ngò c«ng nh©n kü thuËt.
3) ThÈm ®Þnh vÒ mÆt tµi chÝnh cña dù ¸n ®Çu t
a/§¸nh gi¸ tÝnh to¸n vÒ tæng vèn ®Çu t vµ c¬ cÊu vèn vèn.
Tæng vèn ®Çu t lµ toµn bé sè tiÒn cÇn thiÕt ®Ó x©y dùng vµ ®a dù ¸n ®i
vµo ho¹t ®éng, tæng vèn ®Çu t lµ toµn bé chi phÝ cÇn thiÕt ®Ó x©y dùng c«ng
tr×nh cña dù ¸n.
TÊt c¶ sè liÖu tÝnh to¸n trong dù ¸n ®Òu mang tÝnh chÊt dù tr÷ íc
lîng, viÖc ®¸nh gi¸ tÝnh to¸n còng kh«ng ®îc chÝnh x¸c. Do ®ã, ®iÒu quan
träng lµ ®¸nh gi¸ vèn ®Çu t gÇn s¸t víi chi phÝ ph¸t sinh thùc tÕ, tr¸nh t×nh
tr¹ng ®¸nh gi¸ vèn qu¸ cao hoÆc qu¸ thÊp. NÕu ®¸nh gi¸ qu¸ cao th× chi phÝ
vèn dù ¸n cao, sÏ g©y l·ng phÝ vèn, ø ®äng vèn vµ chi phÝ tr¶ ng©n hµng sÏ
lín, s¶n phÈm sÏ cã gi¸ thµnh cao, lµm gi¶m søc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp.
NÕu tÝnh to¸n vèn qu¸ thÊp sÏ lµm cho chi phÝ dù ¸n bÞ thiÕu hôt trong qu¸
tr×nh x©y l¾p vµ vËn hµnh, ¶nh hëng ®Õn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, tiªu thô...lµm cho
hiÖu qu¶ dù ¸n kh«ng cao.
C¶ hai ®iÒu kiÖn trªn ®Òu ¶nh hëng ®Õn viÖc cho vay vµ thu håi vèn
cña ng©n hµng. Bëi vËy, viÖc x¸c ®Þnh mét c¸ch chÝnh x¸c nhÊt tæng vèn ®Çu
17
tailieuonthi
LuËn v¨n tèt nghiÖp
TrÇn Ngäc Dòng
t lµ rÊt cÇn thiÕt, ®©y lµ mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn quyÕt ®Þnh ®Çu t cho dù
¸n, t¹o ®iÒu kiÖn cho dù ¸n ho¹t ®éng hiÖu qu¶. §iÒu nµy ®ßi hái ng©n hµng
ph¶i thÈm ®Þnh chÝnh x¸c vèn ®Çu t.
Th«ng thêng néi dung chi phÝ cho dùa ¸n gåm cã:
- Chi phÝ x©y dùng dù ¸n vµ chi phÝ tríc khi ®a dù ¸n vµo ho¹t ®éng.:
+ Chi phÝ thµnh lËp, chi phÝ lËp vµ thÈm ®Þnh dù ¸n.
+ Chi phÝ kh¶o s¸t vµ thiÕt kÕ c«ng tr×nh.
+ Chi phÝ hµnh chÝnh...
- Chi phÝ ®Çu t cho tµi s¶n cè ®Þnh.
+ Chi phÝ mua, thuª ®Êt ®ai.
+ Chi phÝ chuÈn bÞ mÆt b»ng x©y dùng.
+ Chi phÝ x©y dùng c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh.
+ Chi phÝ mua c«ng nghÖ, m¸y mãc thiÕt bÞ s¶n xuÊt.
- Chi phÝ ®Çu t cho tµi s¶n lu ®éng
+ Chi phÝ cho nguyªn nhiªn vËt liÖu.
+ Chi phÝ hµnh chÝnh: ®iÖn níc, héi häp...
+ Chi l¬ng...
b/ThÈm ®Þnh vÒ nguån vèn ®Çu t
§Ó ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh x©y dùng vµ ho¹t ®éng cña dù ¸n th× cÇn ph¶i
cã c¸c nguån vèn tµi trî, th«ng thêng ngoµi c¸c nguån vèn tù cã th× dù ¸n
cßn sö dông nguån vèn vay cña ng©n hµng, vèn ng©n s¸ch cÊp, vèn gãp cæ
phÇn, vèn liªn doanh, vèn huy ®éng tõ nguån kh¸c.
Muèn dù ¸n kh¶ thi th× ph¶i ®¶m b¶o ®Çy ®ñ vèn, ph¶i xem xÐt tû lÖ
t¬ng quan hîp lý gi÷a c¸c nguån vèn. NÕu vèn ®i vay qu¸ lín dÔ dÉn tíi c¸c
doanh nghiÖp lu«n gÆp khã kh¨n vÒ mÆt tµi chÝnh dÉn ®Õn hiÖu qu¶ ho¹t ®éng
kh«ng cao. Vèn tù cã thêng ph¶i chiÕm 30% tæng vèn ®Çu t.
Sau khi xem xÐt c¸c nguån vèn vµ c¬ cÊu c¸c nguån vèn nµy, ng©n
hµng xem xÐt ®Õn thêi ®iÓm tµi trî cho dù ¸n. ViÖc quyÕt ®Þnh tµi trî cho dù
18
tailieuonthi
LuËn v¨n tèt nghiÖp
TrÇn Ngäc Dòng
¸n ¶nh hëng ®Õn viÖc quyÕt ®Þnh tµi trî vèn cho dù ¸n ¶nh hëng ®Õn viÖc sö
dông vèn cã hiÖu qu¶. NÕu x¸c ®Þnh ®óng thêi ®iÓm cho vay, ®¶m b¶o ®óng
tiÕn ®é ®· ®Ò ra, tr¸nh ø ®äng vèn, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn vay.
c/ThÈm ®Þnh vÒ chi phÝ vµ lîi nhuËn.
- Dù tr÷ chi phÝ s¶n xuÊt hµng n¨m:yªu cÇu ph¶i tÝnh to¸n ®îc nhu cÇu
vÒ vèn vµ t×nh h×nh sö dông vèn khi dù ¸n ®i vµo ho¹t ®éng.
- Dù trï kh¶ n¨ng cã l·i, cÇn x¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu.
1*ChØ tiªu tæng doanh thu.
2*Doanh thu thuÇn=Tæng doanh thu-c¸c kho¶n lµm gi¶m trõ doanh thu.
3*Hµng ho¸, s¶n phÈm tån kho ®Çu n¨m.
4*Hµng ho¸, s¶n phÈm tån kho cuèi n¨m.
5*Gi¸ trÞ s¶n phÈm, hµng ho¸ s¶n xuÊt ra.
6*Gi¸ trÞ hµng ho¸ b¸n ra=3+5-4
7*Tæng lîi nhuËn=2-6
8*ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp
9*L·i suÊt tÝn dông
10*Lîi nhuËn thuÇn=7-8-9
11*Ph©n phèi lîi nhuËn.
- Dù trï b¶ng tæng kÕt tµi s¶n, th«ng qua b¶ng nµy cã thÓ n¨m b¾t ®îc
tÝnh kh¶ thi vÒ tµi chÝnh cña dù ¸n trong nh÷ng n¨m ho¹t ®éng v× trong ®ã
tr×nh bµy râ toµn bé sè tµi s¶n doanh nghiÖp cã vµ tµi s¶n ®i vay nî.
- Dù tr÷ c©n ®èi thu chi: B¶ng nµy lµ c¬ së quan träng ®Ó x©y dùng kÕ
ho¹ch tµi chÝnh cña dù ¸n.
d/C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn:
Cã mét sè chØ tiªu thêng hay dïng ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn nh:
- Gi¸ trÞ hiÖn tµi rßng.
- Tû suÊt néi hoµn.
- Ph©n tÝch ®é nhay.
19
tailieuonthi
LuËn v¨n tèt nghiÖp
TrÇn Ngäc Dòng
- Thêi gian thu håi vèn
- §iÓm hoµn vèn.
*ChØ tiªu gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng( Net Present value: NPV)
§Ó x¸c ®Þnh ®îc NPV cña mét dù ¸n cÇn ph¶i thùc hiÖn c¸c bíc sau:
+ X¸c ®Þnh ®îc dßng tiÒn ph¸t sinh hµng n¨m. TÝnh doanh thu vµ chi
phÝ hµng n¨m cña dù ¸n dùa trªn c«ng suÊt thùc tÕ cña n¨m ®ã cïng víi møc
gi¸ íc tÝnh. Sau ®ã quy tÊt c¶ sè tiÒn ph¸t sinh trong cïng mét kú vµo cuèi kú
®Ó ®¸nh dÊu c¸c møc cho viÖc tÝnh to¸n.
+ X¸c ®Þnh l·i suÊt chiÕt khÊu hîp lý cho tõng lo¹i dù ¸n. §Ó tÝnh to¸n
chÝnh x¸c møc l·i suÊt nµy, cÇn ph¶i c¨n cø vµo sù ¶nh hëng cña c¸c nh©n
tè:tû lÖ l¹m ph¸t, chi phÝ c¬ héi. Trªn thùc tÕ l·i suÊt nµy ®îc tÝnh dùa trªn l·i
suÊt cho vay trung dµi h¹n céng thªm tû lÖ l¹m ph¸t trong tõng thêi kú kh¸c
nhau.
- NPV ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:
C1
NPV = - C0 +
C2
+
(1+r)1
Trong ®ã:
Cn
+....+
(1+r)2
(1+r)n
C1, C2,C3, C4,... Cn: Lµ c¸c dßng tiÒn trong t¬ng lai.
C0 lµ vèn ®Çu t ban ®Çu.
r lµ tû lÖ chiÕt khÊu.
NPV ®o lêng gi¸ trÞ t¨ng thªm dù tÝnh dù ¸n ®em l¹i cho nhµ ®Çu t
víi møc rñi ro cô thÓ cña dù ¸n.
NÕu NPV<0 th× dù ¸n thua lç.
NÕu NPV=0 th× dù ¸n hoµ vèn.
NÕu NPV>0 th× dù ¸n cã l·i. Tiªu chuÈn ®Ó dù ¸n ®îc chÊp nhËn lµ
NPV>0.
20
tailieuonthi
LuËn v¨n tèt nghiÖp
TrÇn Ngäc Dòng
NPV phô thuéc vµo l·i suÊt chiÕt khÊu, l·i suÊt chiÕt khÊu cµng lín th×
NPV cµng nhá vµ ngîc l¹i. Do ®ã cÇn ph¶i chän l·i suÊt chiÕt khÊu sao cho
phï hîp víi tõng dù ¸n trªn c¬ së tÝnh to¸n chi phÝ sö dông vèn cña tõng dù
¸n. Nh vËy NPV cho biÕt kh¶ n¨ng sinh lêi cña dù ¸n díi t¸c ®éng cña l·i
suÊt chiÕt khÊu chø nã kh«ng cho biÕt tû lÖ sinh lêi mµ tù b¶n th©n dù ¸n cã
thÓ t¹o ra ®îc. §Ó kh¾c phôc nhîc ®iÓm nµy, ta tÝnh chØ tiªu thu håi néi bé.
*ChØ tiªu thu håi néi bé ( Internal Rate of Return: IRR)
Tû lÖ thu håi néi bé lµ tû lÖ chiªt khÊu lµm cho NPV=0. Ngêi ta sö
dông IRR ®Ó thÈm ®Þnh vµ ra quyÕt ®Þnh ®Çu t. IRR chÝnh lµ tû lÖ l·i suÊt tèi
®a mµ dù ¸n cã thÓ chÞu ®ùng ®îc ®Ó ®¶m b¶o thu håi vèn ®Çu t.
ViÖc x¸c ®Þnh IRR cã thÓ theo 3 c¸ch.
+ C¸ch 1: Cho NPV=0, gi¶i ph¬ng tr×nh ®Ó t×m r
C1
C2
NPV = C0 +
Cn
+
(1+IRR)
+....+
(1+IRR)
=0
(1+IRR)
+ C¸ch 2: Sö dông ph¬ng ph¸p néi suy, ®Ó x¸c ®Þnh IRR theo c¸ch
nµy cÇn thùc hiÖn theo c¸c bíc.
- Bíc 1: Chän 1 l·i suÊt tuú ý tÝnh NPV. NÕu NPV> 0 th× lÊy
mét l·i suÊt chiÕt khÊu lín h¬n ®Ó cã mét NPV nhá h¬n. N©ng l·i suÊt cho
®Õn khi NPV dÇn ®Õn 0, gäi l·i su©t ®ã lµ r1 ta cã NPV1.
- Bíc 2: TiÕp tôc t¨ng l·i suÊt cho ®Õn khi NPV<0. NÕu sè ©m
®ã lín th× gi¶m l·i suÊt ®Ó NPV gÇn ®Õn 0, gäi l·i suÊt ®ã lµ r2 ta cã NPV2.
- Bíc 3:TÝnh IRR theo c«ng thøc.
NPV1
IRR = r1 +
x ( r 2 - r1 )
NPV1 + NPV2
21
- Xem thêm -