Tài liệu Skkn đổi mới phương pháp dạy môn tự nhiên và xã hội lớp 2

Phßng gi¸o dôc ®µo t¹o quËn thanh xu©n -------***-----Mã SKKN S¸ng kiÕn kinh nghiÖm §Ò tµi: §æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc tù nhiªn vµ x· héi líp 2 LÜnh vùc/m«n: tiÕng viÖt N¨m häc : 2015-2016 §æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc Tù nhiªn vµ X· héi líp 2 Môc lôc PhÇn i: më ®Çu 1. Lý do chän ®Ò tµi ..................................................................................................... 2 2. Cë së lÝ luËn ............................................................................................................. 2 3. C¬ së thùc tiÔn ......................................................................................................... 3 PhÇn II: néi dung I. Néi dung ch-¬ng tr×nh m«n Tù nhiªn vµ X· héi ..................................................... 5 II. C¸c ph-¬ng ph¸p d¹y häc m«n Tù nhiªn vµ X· héi líp 2 ...................................... 6 III. Mét sè biÖn ph¸p thùc hiÖn ®æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc m«n Tù nhiªn vµ X· héi líp 2 ....................................................................................................................... 11 1. Tæ chøc tèt c¸c ho¹t ®éng d¹y – häc ....................................................................... 11 2. Lùa chän c¸c ph-¬ng ph¸p phï hîp víi bµi häc .................................................... 12 3. Sö dông hiÖu qu¶ ®å dïng d¹y häc.......................................................................... 13 4. Phèi hîp Tù nhiªn vµ X· héi víi c¸c m«n häc kh¸c ............................................... 14 5. T¨ng c-êng båi d-ìng vèn kiÕn thøc cho gi¸o viªn vµ häc sinh ........................... 14 PhÇn III: kÕt luËn 1/16 §æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc Tù nhiªn vµ X· héi líp 2 PhÇn I: Më ®Çu 1. Lý do chän ®Ò tµi : Tù nhiªn vµ x· héi lµ mét m«n häc cung cÊp cho häc sinh nh÷ng hiÓu biÕt c¬ b¶n ban ®Çu vÒ c¸c sù vËt, sù kiÖn hiÖn t-îng trong tù nhiªn, x· héi víi mèi quan hÖ trong ®êi sèng thùc tÕ cña con ng-êi. Trong ch-¬ng tr×nh TiÓu häc, cïng víi To¸n, TiÕng ViÖt, Tù nhiªn vµ X· héi trang bÞ cho c¸c em häc sinh nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n cña bËc häc, gãp phÇn båi d-ìng phÈm chÊt, nh©n c¸ch toµn diÖn cña con ng-êi. §Ó ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn cña nÒn gi¸o dôc n-íc nhµ, ch-¬ng tr×nh gi¸o dôc bËc TiÓu häc ®· thùc hiÖn ®æi míi S¸ch gi¸o khoa vµ néi dung ch-¬ng tr×nh d¹y häc ë c¸c líp, c¸c m«n häc nãi chung vµ m«n Tù nhiªn vµ x· héi líp 2 nãi riªng. Ch-¬ng tr×nh ®· ®-îc x©y dùng theo quan ®iÓm tÝch hîp. Quan ®iÓm nµy hoµn toµn phï hîp víi quy luËt nhËn thøc cña con ng-êi. Tõ trùc quan sinh ®éng ®Õn t- duy trõu t-îng. Thùc hiÖn tèt môc tiªu ®æi míi cña m«n Tù nhiªn vµ X· héi, ng-êi gi¸o viªn ph¶i thùc hiÖn ®æi míi c¸c ph-¬ng ph¸p d¹y häc sao cho häc sinh lµ ng-êi chñ ®éng, n¾m b¾t kiÕn thøc cña m«n häc mét c¸ch tÝch cùc s¸ng t¹o gãp phÇn h×nh thµnh ph-¬ng ph¸p vµ nhu cÇu tù häc, tù ph¸t hiÖn tù gi¶i quyÕt c¸c t×nh huèng cã vÊn ®Ò ®Æt ra trong bµi häc. Tõ ®ã chiÕm lÜnh néi dung míi cña bµi häc, m«n häc. Tõ thùc tÕ gi¶ng d¹y m«n Tù nhiªn vµ X· héi ë tr-êng TiÓu häc , ®¸p øng yªu cÇu ®æi míi néi dung S¸ch gi¸o khoa vµ ph-¬ng ph¸p d¹y häc ®Ó t×m ra nh÷ng biÖn ph¸p tèi -u nhÊt gãp phÇn n©ng cao chÊt l-îng gi¶ng d¹y. T«i ®· chän ®Ò tµi “ §æi míi ph­¬ng ph¸p d¹y häc Tù nhiªn vµ x· héi líp 2”. 2. Cë së lÝ luËn: M«n Tù nhiªn vµ x· héi lµ mét m«n häc mang tÝnh tÝch hîp cao. TÝnh hîp Êy ®-îc thÓ hiÖn ë 3 ®iÓm sau: + Ch-¬ng tr×nh m«n Tù nhiªn vµ x· héi xem xÐt Tù nhiªn – con ng-êi – x· héi trong mét thÓ thèng nhÊt, cã mèi quan hÖ qua l¹i vµ t¸c ®éng lÉn nhau. + C¸c kiÕn thøc trong ch-¬ng tr×nh m«n häc Tù nhiªn vµ x· héi lµ kÕt qu¶ cña viÖc tÝch hîp kiÕn thøc cña nhiÒu ngµnh khoa häc nh-: Sinh häc, VËt lÝ, Ho¸ häc, D©n sè. 2/16 §æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc Tù nhiªn vµ X· héi líp 2 + Ch-¬ng tr×nh m«n Tù nhiªn vµ X· héi cã cÊu tróc phï hîp víi nhËn thøc cña häc sinh. Ch-¬ng tr×nh m«n Tù nhiªn vµ X· héi cã cÊu tróc ®ång t©m ph¸t triÓn qua c¸c líp, cïng lµ mét chñ ®Ò d¹y häc nh-ng ë líp 1 kiÕn thøc trang bÞ s¬ gi¶n h¬n ë líp 2 . Vµ cø nh- vËy møc ®é kiÕn thøc ®-îc n©ng dÇn lªn ë c¸c líp cuèi cÊp. Tù nhiªn vµ X· héi lµ mét m«n häc cã thÓ nãi cung cÊp, trang bÞ cho häc sinh nh÷ng kiÕn thøc vÒ Tù nhiªn vµ X· héi trong cuéc sèng hµng ngµy x¶y ra xung quanh c¸c em. C¸c em lµ chñ thÓ nhËn thøc, vËy nªn khi gi¶ng d¹y gi¸o viªn tÝch cùc ®æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc cho phï hîp víi ®Æc ®iÓm nhËn thøc cña løa tuæi häc sinh, ®Ó cã nh÷ng ho¹t ®éng tÝch cùc ®Õn qu¸ tr×nh lÜnh héi tri thøc cña trÎ. Ng-êi gi¸o viªn ph¶i th-êng xuyªn cã biÖn ph¸p t©m lÝ, kÝch thÝch häc sinh häc tËp nh­ : khen ngîi tuyªn d­¬ng, th­ëng ®iÓm,… t¹o høng thó cho häc sinh ph¸t triÓn ghi nhí c¸c biÓu t-îng, kh¸i niÖm kiÕn thøc ®Õn tõ c¶ 5 gi¸c quan nghe, nh×n sê mã, nÕm, ngöi. V× thÕ gi¸o viªn cÇn thay ®æi h×nh thøc tæ chøc ho¹t ®éng lµm phong phó c¸c ho¹t ®éng häc tËp, t¨ng c-êng ph-¬ng ph¸p ph¸t triÓn kh¶ n¨ng quan s¸t tri gi¸c cña häc sinh ®Ó gióp c¸c em chñ ®éng tiÕp thu tri thøc, hiÓu bµi nhanh, kh¾c s©u vµ nhí l©u kiÕn thøc bµi häc. Tãm l¹i: ViÖc thay ®æi c¸c ph-¬ng ph¸p d¹y häc cho phï hîp víi néi dung ch-¬ng tr×nh vµ ®¸p øng yªu cÇu ®æi míi ph-¬ng ph¸p häc, néi dung häc tËp cña m«n häc cÇn ph¶i ®i song song víi qu¸ tr×nh tri gi¸c, chó ý, t- duy cña häc sinh. 3. C¬ së thùc tiÔn. a. ThuËn lîi. * Gi¸o viªn - Víi ch-¬ng tr×nh thay s¸ch, gi¸o viªn ®-îc h-íng dÉn c¸ch x©y dùng thiÕt kÕ bµi häc theo h-íng míi cã ph©n chia tõng ho¹t ®éng cô thÓ, râ rµng, cã chØ dÉn c¸c ph-¬ng ph¸p theo tõng chñ ®Ò. - Gi¸o viªn ®-îc häc tËp c¸c chuyªn san, tham gia dù c¸c chuyªn ®Ò cña tr-êng b¹n , ®Æc biÖt lµ ®-îc tiÕp cËn víi viÖc øng dông c«ng nghÖ th«ng tin trong gi¶ng d¹y. - Cïng víi viÖc ®æi míi néi dung ch-¬ng tr×nh ë líp 2, m«n Tù nhiªn vµ X· héi lµ mét m«n häc ®-îc thay ®æi nhiÒu, vÒ néi dung ch-¬ng tr×nh vµ cÊu tróc s¸ch 3/16 §æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc Tù nhiªn vµ X· héi líp 2 gi¸o khoa, v× nã ®-îc x©y dùng theo h-íng tÝch hîp c¶ m«n gi¸o dôc søc khoÎ tr-íc ®©y. Néi dung kiÕn thøc tÝch hîp ®· tr¸nh ®-îc sù trïng lÆp vÒ h×nh thøc, gi¶m thêi l-îng häc tËp cña häc sinh. * Häc sinh: - Häc sinh lu«n say mª häc hái, t×m tßi, t×m hiÓu thÕ giíi Tù nhiªn, X· héi vµ thÕ giíi con ng-êi quanh c¸c em víi nh÷ng c©u hái: T¹i sao l¹i thÕ? §ã lµ ai? Nh- thÕ nµo? V× sao? b. Khã kh¨n. * Gi¸o viªn: Trong tr-êng TiÓu häc cña chóng ta hiÖn nay, mÆc dï thêi gian biÓu, còng nh- ph©n l-îng thêi gian sè tiÕt cho c¸c m«n häc rÊt râ rµng, nh-ng ë m«n Tù nhiªn vµ X· héi nhiÒu khi gi¸o viªn coi lµ m«n phô. Bëi v× khèi l-îng kiÕn thøc To¸n, TiÕng ViÖt rÊt nhiÒu nªn Tù nhiªn vµ X· héi bÞ lÊn l-ít vµ c¾t gi¶m thêi l-îng. - Gi¸o viªn cßn thiÕu kinh nghiÖm víi c¸ch tæ chøc ho¹t ®éng tÝch cùc cho trß lÜnh héi kiÕn thøc. HoÆc cã tæ chøc th× cßn lóng tóng, mÊt thêi gian, cßn qua loa ®¹i kh¸i. Häc sinh cßn bì ngì, rôt rÌ ch-a quen víi c¸c ho¹t ®éng míi hoÆc qu¸ phÊn khÝch g©y mÊt trËt tù trong líp häc. - Mét sè gi¸o viªn chóng ta ch-a coi träng thiÕt bÞ d¹y häc cña bé m«n hoÆc ng¹i dïng, cã chuÈn bÞ song thao t¸c cßn vông vÒ, lóng tóng.Do vËy khiÕn c¸c em kh«ng thÝch thó víi m«n häc, hiÖu qu¶ giê häc kh«ng cao. - Sù hiÓu biÕt cña gi¸o viªn cßn h¹n chÕ, Ýt cËp nhËt th«ng tin vÒ sù ph¸t triÓn cña Khoa häc kü thuËt. ChÝnh v× vËy, vÊn ®Ò ®æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc m«n Tù nhiªn vµ X· héi líp 2 lµ vÊn ®Ò cÇn thiÕt ®Ó gi¸o viªn b¾t nhÞp víi viÖc ®æi míi chung cña ngµnh gi¸o dôc vµ còng chÝnh lµ ®Ó häc sinh chñ ®éng trong häc tËp cã ph-¬ng ph¸p, tù chiÔm lÜnh, tù t×m kiÕm kiÕn thøc míi tèt trë thµnh nh÷ng ng-êi n¨ng ®éng s¸ng t¹o, lµm b-íc ®µ ®Ó häc sinh thÝch øng víi sù ph¸t triÓn nhanh chãng cña X· Héi, cña Khoa häc c«ng nghÖ. Nh÷ng vÊn ®Ò tr¨n trë vµ tån t¹i trªn lµ ®éng c¬ thóc ®Èy t«i nghiªn cøu thùc tÕ gi¶ng d¹y, t×m tßi tham kh¶o s¸ch b¸o, t¹p chÝ, chuyªn san, internet ®Ó thùc hiÖn ®Ò tµi: “ §æi míi ph­¬ng ph¸p d¹y häc m«n Tù nhiªn vµ X· héi Líp 2.” 4/16 §æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc Tù nhiªn vµ X· héi líp 2 PhÇn II: néi dung I/ Néi dung ch-¬ng tr×nh m«n Tù nhiªn vµ X· héi. Líp 2: TiÕp nèi ch-¬ng tr×nh m«n Tù nhiªn vµ X· héi líp 1, m«n Tù nhiªn vµ X· héi líp 2 còng ®-îc x©y dùng theo h-íng tÝch hîp néi dung kiÕn thøc cña m«n gi¸o dôc søc khoÎ. Ch-¬ng tr×nh m«n Tù nhiªn vµ X· héi líp 2 gåm 35 bµi t-¬ng øng víi 35 tiÕt, trong ®ã cã 31 bµi häc míi vµ 4 tiÕt «n tËp, ®-îc ph©n phèi theo 3 chñ ®Ò: Con ng-êi vµ søc khoÎ; Tù nhiªn ; X· héi . * Chñ ®Ò: Con ng-êi vµ søc khoÎ (10 bµi) + C¬ quan vËn ®éng (c¬ x-¬ng vµ khíp x-¬ng; mét sè cö ®éng vËn ®éng; phßng chèng cong vÑo cét sèng; tËp thÓ dôc vµ vËn ®éng th-êng xuyªn ®Ó c¬ vµ x-¬ng ph¸t triÓn) + C¬ quan tiªu ho¸ (nhËn biÕt trªn s¬ ®å, vai trß cña tõng c¬ quan trong hÖ tiªu ho¸; ¨n s¹ch, uèng s¹ch, phßng nhiÔm giun). * Chñ ®Ò x· héi (13 bµi) + Gia ®×nh: C«ng viÖc cña c¸c thµnh viªn trong gia ®×nh; c¸ch b¶o qu¶n vµ sö dông mét sè ®å dïng trong nhµ; gi÷ s¹ch m«i tr-êng xung quanh nhµ ë vµ khu vÖ sinh, chuång gia sóc ; an toµn khi ë nhµ ; phßng tr¸nh ngé ®éc. + Tr-êng häc: C¸c thµnh viªn trong nhµ tr-êng vµ c«ng viÖc cña hä; c¬ së vËt chÊt cña nhµ tr-êng; gi÷ vÖ sinh tr-êng häc, an toµn khi ë tr-êng, + HuyÖn hoÆc QuËn n¬i ®ang sèng: c¶nh quan tù nhiªn, nghÒ chÝnh cña nh©n d©n, c¸c ®-êng giao th«ng, c¸c ph-¬ng tiÖn giao th«ng; mét sè biÓn b¸o giao th«ng; an toµn giao th«ng (quy t¾c ®i nh÷ng ph-¬ng tiÖn giao th«ng c«ng céng). * Chñ ®Ò tù nhiªn (12 bµi) + Thùc vËt vµ ®éng vËt: Mét sè loµi c©y vµ mét sè loµi vËt sèng trªn c¹n vµ sèng d-íi n-íc . + BÇu trêi ban ngµy vµ ban ®ªm: MÆt trêi ; c¸ch t×m ph-¬ng h-íng b»ng MÆt trêi; MÆt tr¨ng vµ c¸c v× sao. 5/16 §æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc Tù nhiªn vµ X· héi líp 2 S¸ch gi¸o khoa m«n Tù nhiªn vµ X· héi líp 2 ®-îc chia lµm 3 chñ ®Ò, víi mçi chñ ®Ò ®-îc ph©n b»ng nh÷ng d¶i mµu kh¸c, s¸ch cã kªnh h×nh chiÕm -u thÕ ®· thùc sù lµ néi dung häc tËp chÝnh. Nh÷ng h×nh ¶nh trong s¸ch gi¸o khoa ®óng vai trß kÐp, võa lµm nhiÖm vô cung cÊp th«ng tin, võa lµm nhiÖm vô chØ dÉn häc tËp. Kªnh ch÷ ng¾n gän chñ yÕu lµ c¸c lÖnh ®-a ra mét c¸ch ng¾n gän xóc tÝch, dÔ hiÓu, dÔ nhí. Víi mét sè bµi khã nh- bµi 6 (sù tiªu ho¸ thøc ¨n), bµi 31 (MÆt trêi), … kªnh ch÷ xuÊt hiÖn víi vai trß cung cÊp th«ng tin. C¸ch tr×nh bµy mét bµi vµ c¸c “lÖnh” chØ dÉn cho häc sinh mét chuçi c¸c tr×nh tù häc tËp nh­ quan s¸t thùc hµnh, liªn hÖ thùc tÕ vµ tr¶ lêi ®Ó häc sinh chiÕm lÜnh kiÕn thøc míi. Tãm l¹i: Néi dung kiÕn thøc trong toµn bé Tù nhiªn vµ X· héi líp 2 ®-îc ph¸t triÓn theo nguyªn t¾c tõ gÇn ®Õn xa, dÉn d¾t häc sinh më réng vèn hiÓu biÕt tõ b¶n th©n ®Õn gia ®×nh, tr-êng häc, tõ cuéc sèng x· héi xung quanh ®Õn thiªn nhiªn réng lín, tõ nh÷ng c©y cèi, con vËt th-êng gÆp ®Õn MÆt trêi, MÆt tr¨ng vµ c¸c v× sao. II/ C¸c ph-¬ng ph¸p d¹y häc m«n Tù nhiªn vµ X· héi líp 2: Trong qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y m«n Tù nhiªn vµ X· héi líp 2, t«i thÊy cã thÓ chia c¸c ph-¬ng ph¸p d¹y häc thµnh c¸c nhãm ph-¬ng ph¸p sau: Nhãm 1: Ph-¬ng ph¸p th¶o luËn nhãm, ph-¬ng ph¸p ®éng n·o vµ ph-¬ng ph¸p nghiªn cøu t×nh huèng ®ãng vai. - ë ph-¬ng ph¸p th¶o luËn, gi¸o viªn tæ chøc ®èi tho¹i gi÷a m×nh vµ häc sinh hoÆc gi÷a häc sinh víi häc sinh, nh»m huy ®éng trÝ tuÖ cña tËp thÓ, gi¶i quyÕt mét vÊn ®Ò do thùc tÕ cuéc sèng ®ßi hái ®Ó t×m hiÓu hoÆc ®-a ra nh÷ng gi¶i ph¸p, nh÷ng kiÕn nghÞ, nh÷ng quan niÖm míi. Häc sinh gi÷ vai trß tÝch cùc vµ chñ ®éng tham gia th¶o luËn vµ tranh luËn. Gi¸o viªn gi÷ vai trß nªu vÊn ®Ò gîi ý khi cÇn thiÕt vµ tæng kÕt th¶o luËn. Khi tæ chøc ho¹t ®éng gi¸o viªn cã sö dông ph-¬ng ph¸p th¶o luËn, cÇn dù kiÕn râ thêi gian, h×nh thøc th¶o luËn, néi dung th¶o luËn ®Ó häc sinh th¶o luËn h-íng vµo môc tiªu bµi häc, huy ®éng kiÕn thøc thùc tÕ ®Ó x©y dùng bµi häc. Gi¸o viªn cÇn nªu ra nh÷ng vÊn ®Ò ®Ó häc sinh t×m c¸ch gi¶i quyÕt vµ rót ra kÕt luËn khoa häc. §©y chÝnh lµ gi¸o viªn kÕt hîp gi÷a ph-¬ng ph¸p th¶o luËn vµ ph-¬ng ph¸p ®éng n·o. 6/16 §æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc Tù nhiªn vµ X· héi líp 2 - Víi häc sinh líp 2 gi¸o viªn chØ nªn ®Ò xuÊt nh÷ng vÊn ®Ò ®¬n gi¶n phï hîp víi nhËn thøc cña c¸c em v× t- duy cña c¸c em cßn mang tÝnh kh¸i qu¸t.Còng víi c¸ch tæ chøc nh- vËy nh-ng gi¸o viªn ®-a ra nh÷ng t×nh huèng cña néi dung häc tËp g¾n liÒn víi thùc tÕ cuéc sèng ®Ó häc sinh tham gia gi¶i quyÕt b»ng c¸ch diÔn ®¹t kh«ng cÇn kÞch b¶n. §ã chÝnh lµ c¸ch gi¸o viªn sö dông ph-¬ng ph¸p nghiªn cøu t×nh huèng vµ ®ãng vai. - §Ó ph¸t huy ®-îc -u thÕ cña ph-¬ng ph¸p nµy ng-êi gi¸o viªn cÇn thùc hiÖn theo c¸c b-íc sau: + Lùa chän t×nh huèng. + Chän ng-êi tham gia. + ChuÈn bÞ diÔn xuÊt. + §¸nh gi¸ kÕt qu¶. §©y lµ nhãm ph­¬ng ph¸p ®Æc tr­ng, sö dông chÝnh trong chñ ®Ò “X· héi”. Nã tËp cho häc sinh, kÜ n¨ng nghiªn cøu gi¶i quyÕt vÊn ®Ò vÒ kiÕn thøc do bµi häc ®Æt ra. VÝ dô : Bµi 13 : Gi÷ s¹ch m«i tr-êng xung quanh nhµ ë . *Ho¹t ®éng 1: Gi¸o viªn tæ chøc cho häc sinh quan s¸t c¸c h×nh trong SGK/28 - 29, sau ®ã th¶o luËn theo nhãm néi dung c¸c c©u hái (sö dông m¸y chiÕu chiÕu c¸c slide c©u hái vµ c¸c tranh trong sgk) nh- sau: + Mäi ng-êi trong tõng tranh ®ang lµm g× ®Ó m«i tr-êng xung quanh nhµ ë s¹ch sÏ? + Nh÷ng tranh nµo cho biÕt mäi ng-êi trong nhµ ®Òu tham gia lµm vÖ sinh xung quanh nhµ ë? + Gi÷ vÖ sinh m«i tr-êng xung quanh nhµ ë cã lîi g×? Sau khi nghe c¸c nhãm tr×nh bµy ý kiÕn, nhãm kh¸c bæ sung, gi¸o viªn nªu râ t¸c dông cña viÖc gi÷ s¹ch m«i tr-êng xung quanh nhµ ë vµ kÕt luËn. * Ho¹t ®éng 2: Gi¸o viªn tæ chøc cho häc sinh ®ãng vai theo t×nh huèng: “ B¹n Huy ë ®Çu ngâ rñ em ch¬i ®¸ bãng trong khi em ®ang quÐt s©n, em sÏ øng xö nh­ thÕ nµo?” Gi¸o viªn theo dâi diÔn xuÊt cña c¸c em, h-íng dÉn c¸c häc sinh cßn l¹i nhËn xÐt ®¸nh gi¸ c¸ch øng xö cña c¸c b¹n . 7/16 §æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc Tù nhiªn vµ X· héi líp 2 VÝ dô: Bµi 17 : Phßng tr¸nh tÐ ng· khi ë tr-êng. Gi¸o viªn nªu c©u hái ®Ó häc sinh ®éng n·o: “ H·y kÓ tªn nh÷ng ho¹t ®éng dÔ g©y nguy hiÓm ë tr­êng “ Sau ®ã gi¸o viªn tiÕn hµnh tæ chøc cho häc sinh quan s¸t, th¶o luËn råi tù rót ra kÕt luËn: Nh÷ng hµnh ®éng: Ch¹y ®uæi nhau trong s©n tr-êng, ch¹y vµ x« ®Èy nhau ë cÇu thang, trÌo c©y, bÎ cµnh…lµ nguy hiÓm kh«ng chØ cho b¶n th©n,®«i khi cßn g©y nguy hiÓm cho ng-êi kh¸c. Chó ý: Khi sö dông ph-¬ng ph¸p nµy gi¸o viªn cÇn ®-a ra c©u hái th¶o luËn; nªu râ môc ®Ých th¶o luËn ®Ó h-íng häc sinh vµo ho¹t ®éng. Tr¸nh t×nh tr¹ng chØ cã mét häc sinh lµm viÖc, cßn l¹i nãi chuyÖn hoÆc xem tranh ¶nh kh¸c trong s¸ch, g©y mÊt tËp chung cho c¶ nhãm, g©y ån µo kh«ng khÝ líp häc, gi¸o viªn kh«ng bao qu¸t ®-îc. Khi nªu c©u hái ®éng n·o gi¸o viªn cÇn ®-a c©u hái võa søc, mang tÝnh thùc tÕ häc sinh cã thÓ vËn dông kiÕn thøc vèn sèng thùc tÕ vµo bµi häc ®-îc dÔ dµng. Khi tæ chøc nghiªn cøu t×nh huèng vµ ®ãng vai gi¸o viªn nªn ®-a ra nh÷ng t×nh huèng ®¬n gi¶n gÇn gòi, dÔ gi¶i quyÕt ®Ó häc sinh nhËp vai vµ thÓ hiÖn thµnh c«ng vai diÔn cña m×nh Nhãm 2: Ph-¬ng ph¸p trß ch¬i vµ ph-¬ng ph¸p luyÖn tËp thùc hµnh. ë ph-¬ng ph¸p trß ch¬i gi¸o viªn tæ chøc häc sinh tham gia trß ch¬i mét c¸ch cã chñ ®Þnh mµ kh«ng cÇn luyÖn tËp tr-íc. §©y lµ mét d¹ng ho¹t ®éng mang tÝnh s¸ng t¹o. Khi tæ chøc gi¸o viªn cÇn ®ãng vai trß lµ träng tµi ®iÒu khiÓn cuéc ch¬i, häc sinh lµ ng-êi thùc hiÖn.Cßn ph-¬ng ph¸p luyÖn tËp – thùc hµnh th× gi¸o viªn tæ chøc cho häc sinh thùc hµnh luyÖn tËp ®Ó cñng cè l¹i nh÷ng kiÕn thøc mµ bµi d¹y hoÆc chñ ®iÓm ®· ®Æt ra. §Ó thùc hµnh luyÖn tËp gi¸o viªn cã thÓ tæ chøc nhiÒu h×nh thøc nh-: lµm phiÕu bµi tËp, triÓn l·m hoÆc tham quan. Nhãm ph-¬ng ph¸p nµy lµ nhãm ph-¬ng ph¸p ®Æc tr-ng kÕt hîp thµnh mét nhãm sö dông chÝnh trong chñ ®Ò:” Con ng­êi vµ søc khoÎ.” Nã gióp häc sinh tËp luyÖn theo hiÓu biÕt kiÕn thøc ®· häc. VÝ dô: Bµi 5: C¬ quan tiªu ho¸. Gi¸o viªn cã thÓ tæ chøc trß ch¬i: “ ChÕ biÕn thøc ¨n” §Ó häc sinh thÊy ®­îc qu¶ tr×nh tiªu ho¸ thøc ¨n trong c¬ thÓ con ng-êi. VÝ dô: Bµi 10 : ¤n tËp: Con ng-êi vµ søc khoÎ 8/16 §æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc Tù nhiªn vµ X· héi líp 2 Gi¸o viªn tæ chøc cho häc sinh thùc hµnh luyÖn tËp, ®Ó cñng cè vµ kh¾c s©u kiÕn thøc vÒ vÖ sinh ¨n uèng vµ ho¹t ®éng cña c¸c c¬ quan vËn ®éng tiªu ho¸. - Häc sinh lµm phiÕu bµi tËp víi néi dung: §¸nh dÊu + vµo tr-íc c©u tr¶ lêi ®óng:  Tr-íc khi ¨n ph¶i röa tay s¹ch sÏ.  Kh«ng nªn ¨n nhiÒu rau trong b÷a ¨n.  TËp thÓ dôc buæi s¸ng lµ rÊt tèt ®èi víi søc khoÎ.  Nªn ¨n nhiÒu c¸, thÞt ®Ó c¬ thÓ khoÎ m¹nh vµ chãng lín. Sau khi kiÓm tra néi dung cña phiÕu häc tËp, gi¸o viªn nªn ®Æt c©u hái ®Ó häc sinh nªu râ lÝ do v× sao l¹i tr¶ lêi nh- vËy. - Häc sinh thùc hiÖn mét sè c¸c ®éng t¸c vËn ®éng, ®Ó thÊy ®-îc ho¹t ®éng cña c¸c c¬ quan trong c¬ thÓ. Nhãm 3: Ph-¬ng ph¸p ®iÒu tra vµ ph-¬ng ph¸p hái ®¸p Ph-¬ng ph¸p ®iÒu tra gióp tæ chøc vµ h-íng dÉn häc sinh t×m hiÓu vÊn ®Ò, sau ®ã dùa trªn th«ng tin thu nhËp tiÕn hµnh ph©n tÝch so s¸nh, kh¸i qu¸t ho¸ ®Ó rót ra kÕt luËn. Cßn ph-¬ng ph¸p hái ®¸p yªu cÇu gi¸o viªn tæ chøc ®èi tho¹i víi häc sinh, nh»m dÉn d¾t häc sinh tù rót ra kÕt luËn khoa häc, hoÆc vËn dông kiÕn thøc vµo thùc tÕ. Ph-¬ng ph¸p nµy ®-îc coi lµ c«ng cô tèt nhÊt ®Õn viÖc lÜnh héi kiÕn thøc cña häc sinh, gióp gi¸o viªn ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ thu nhËn kiÕn thøc ®ã vµ nhê vËy gi¸o viªn ®iÒu chØnh néi dung, ph-¬ng ph¸p d¹y cho phï hîp. Nhãm ph-¬ng ph¸p nµy sö dông chñ yÕu trong chñ ®Ò: “ Tù nhiªn ”, nh»m kÝch thÝch häc sinh tÝch cùc nghiªn cøu t×m hiÓu kiÕn thøc ë chñ ®Ò nµy, häc sinh cã rÊt nhiÒu vèn sèng, vèn hiÓu biÕt ®Ó tham gia vµo bµi häc. Nh÷ng loµi c©y, con vËt sèng trªn c¹n, d-íi n-íc. MÆt Tr¨ng, MÆt Trêi, c¸c V× Sao ®Òu lµ nh÷ng loµi vËt, sù vËt trong thiªn nhiªn gÇn gòi víi c¸c em hµng ngµy. V× vËy gi¸o viªn nªn chó ý tæ chøc c¸c h×nh thøc häc tËp nh-: ë ngoµi thiªn nhiªn, ho¹t ®éng triÓn l·m, tr-ng bµy c¸c vËt thËt, tranh ¶nh, ®Ó giê häc thªm sinh ®éng, häc sinh häc tËp h¨ng h¸i, tÝch cùc, kiÕn thøc cña bµi häc sÏ ®-îc häc sinh nhí l©u vµ kh¾c s©u h¬n. VÝ dô: Bµi 26: Mét sè loµi c©y sèng d-íi n-íc. .( Cã sö dông c«ng nghÖ th«ng tin ) 9/16 §æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc Tù nhiªn vµ X· héi líp 2 Sau khi tæ chøc cho häc sinh quan s¸t c¸c slide h×nh ¶nh vÒ c¸c loµi c©y sèng d-íi n-íc (më réng thªm mét sè loµi c©y ngoµi sgk), gi¸o viªn h-íng dÉn cho häc sinh ®¸nh dÊu vµo phiÕu ®iÒu tra, ®Ó nhËn diÖn vµ thÊy ®-îc Ých lîi cña mét sè loµi c©y sèng d-íi n-íc . VÝ dô: Bµi 27: Loµi vËt sèng ë ®©u? Gi¸o viªn tæ chøc triÓn l·m theo nhãm . Nhãm tr-ëng yªu cÇu c¸c thµnh viªn trong nhãm ®-a ra c¸c tranh ¶nh c¸c loµi vËt ®· s-u tÇm cho c¶ nhãm xem. Thµnh viªn trong c¸c nhãm cïng ph©n lo¹i chóng thµnh 3 nhãm: nhãm d-íi n-íc, nhãm sèng trªn c¹n, nhãm bay l-în trªn kh«ng. Sau ®ã gi¸o viªn tæ chøc cho c¸c nhãm tr-ng bµy s¶n phÈm cña nhãm m×nh vµ ®¸nh gi¸ lÉn nhau. Häc sinh tù rót ra kÕt luËn: Trong tù nhiªn cã rÊt nhiÒu loµi vËt. Chóng cã thÓ sèng ë kh¾p mäi n¬i. Chóng ta cÇn yªu quý vµ b¶o vÖ chóng. Tuy nhiªn khi sö dông nhãm ph-¬ng ph¸p nµy chóng t«i nhËn thÊy cÇn l-u ý nh÷ng ®iÓm sau: +PhiÕu ®iÒu tra ph¸t ra cho häc sinh cÇn râ rµng, cô thÓ ®Ó häc sinh tiÖn tr¶ lêi hoÆc ®iÒn vµo phiÕu. Gi¸o viªn cÇn khÐo lÐo nªu c©u hái ®Ó g©y cho häc sinh c¶m gi¸c chÝnh häc sinh lµ ng-êi t×m ra kiÕn thøc míi. + C©u hái ph¶i thÓ hiÖn tÝnh võa søc, gÇn gòi gióp häc sinh huy ®éng tèi ®a vèn sèng vµ kiÕn thøc thùc tÕ cña m×nh ®Ó x©y dùng bµi häc. + C¸c slide phï hîp víi nhËn thøc cña häc sinh ; h×nh ¶nh s-u tÇm thªm trªn c¸c slide râ rµng , sinh ®éng . Ngoµi 3 nhãm ph-¬ng ph¸p trªn, ph-¬ng ph¸p quan s¸t lµ ph-¬ng ph¸p ®Æc tr-ng nhÊt cña m«n Tù nhiªn vµ X· héi. Ph-¬ng ph¸p nµy cã thÓ kÕt hîp víi tÊt c¶ c¸c ph-¬ng ph¸p d¹y häc kh¸c trong qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y. Quan s¸t lµ nguån gèc vµ ph-¬ng tiÖn nhËn thøc vµ trÝ lùc cña con ng-êi. Cho nªn, khi sö dông ph-¬ng ph¸p nµy gi¸o viªn h-íng dÉn häc sinh biÕt c¸ch quan s¸t ®Ó t×m tßi vµ ph¸t hiÖn ra kiÕn thøc míi. Khi tæ chøc cho häc sinh quan s¸t, gi¸o viªn cÇn x©y dùng cho häc sinh tr×nh tù quan s¸t nh- sau: - Môc ®Ých quan s¸t - Lùa chän ®èi t-îng quan s¸t - H×nh thøc quan s¸t 10/16 §æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc Tù nhiªn vµ X· héi líp 2 - Tr×nh tù quan s¸t. VÝ dô: Bµi 26 : Mét sè loµi c©y sèng d-íi n-íc. Gi¸o viªn tæ chøc cho häc sinh quan s¸t c©y hoa sóng , hoa sen , c©y nong t»m ( chiÕu trªn m¸y chiÕu) ; c©y rau rót…(vËt thËt) vµ SGK ®Ó thÊy ®-îc nhãm c©y sèng tr«i næi trªn mÆt n-íc vµ nhãm c©y cã rÔ b¸m s©u vµo bïn ë ®¸y n-íc. §ång thêi häc sinh nªu ®-îc Ých lîi cña nhãm c©y Êy. Trªn ®©y lµ c¸c nhãm ph-¬ng ph¸p sö dông trong tõng chñ ®Ò häc tËp cña m«n Tù nhiªn vµ X· héi Líp 2.MÆc dï mçi chñ ®Ò cã nh÷ng ph-¬ng ph¸p ®Æc tr-ng riªng nh-ng gi¸o viªn cÇn phèi hîp sö dông linh ho¹t c¸c ph-¬ng ph¸p kh¸c nhau ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ giê d¹y. Qua kinh nghiÖm gi¶ng d¹y cho thÊy trong mét giê häc kh«ng bao giê chØ dïng mét ph-¬ng ph¸p d¹y häc mµ thµnh c«ng. Mét bµi gi¶ng tèt lµ kÕt qu¶ cña viÖc phèi hîp sö dông nhiÒu ph-¬ng ph¸p d¹y häc mét c¸ch linh ho¹t, hîp lý th× giê häc míi ®¹t kÕt qu¶ cao. III. Mét sè biÖn ph¸p thùc hiÖn ®æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc m«n Tù nhiªn vµ X· héi líp 2. 1. Tæ chøc tèt c¸c ho¹t ®éng d¹y – häc. Môc tiªu ®æi míi cña m«n häc lµ nh»m t¨ng c-êng ho¹t ®éng häc tËp cña c¸ nh©n häc sinh nªn tæ chøc d¹y häc theo h-íng s¸ng t¹o chÝnh lµ träng t©m cña viÖc ®æi míi. V× vËy, ®Ó ®-a häc sinh trë thµnh chñ thÓ nhËn thøc, chñ ®éng tÝch cùc tiÕp thu kiÕn thøc míi. Gi¸o viªn cÇn khÐo lÐo tæ chøc c¸c ho¹t ®éng dÉn d¾t häc sinh chiÕm lÜnh kiÕn thøc míi theo h-íng ho¹t ®éng tÝch cùc ho¸. Muèn vËy ng-êi gi¸o viªn cÇn x¸c ®Þnh ®óng tÇm quan träng cña m«n häc, ý nghÜa cña m«n häc ®Ó ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu: - D¹y ®ñ sè tiÕt, sè bµi quy ®Þnh. - D¹y ®ñ thêi gian , ®i ®óng quy tr×nh ®· thèng nhÊt cña mét tiÕt d¹y khi thiÕt kÕ bµi häc. - D¹y ®óng theo h-íng ®æi míi c¸c ph-¬ng ph¸p tæ chøc, c¸c ho¹t ®éng häc tËp ®Ó häc sinh tÝch cùc tham gia x©y dùng bµi häc. §ång thêi: Khi tæ chøc d¹y häc, gi¸o viªn còng cÇn chó ý ®Õn nghÖ thuËt thu hót häc sinh, cÇn t¹o ra nh÷ng ®éng c¬ gÇn thóc ®Èy c¸c em häc tËp, nh- tuyªn d­¬ng, khen ngîi, th­ëng ®iÓm….KÜ thuËt giao viÖc cña gi¸o viªn còng cÇn ph¶i 11/16 §æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc Tù nhiªn vµ X· héi líp 2 khÐo lÐo, mçi c©u hái nªu ra cÇn ®¶m b¶o tÝnh võa søc, tÝnh phï hîp, lµm sao ®Ó mçi ®èi t-îng häc sinh ®Òu lÜnh héi ®-îc kiÕn thøc cña bµi häc mét c¸ch ®Çy ®ñ, s¸ng t¹o. Häc sinh ph¶i thÊy ®-îc chÝnh c¸c em lµ ng-êi t×m ra kiÕn thøc vµ cã høng thó x©y dùng bµi häc. 2. Lùa chän c¸c ph-¬ng ph¸p phï hîp víi bµi häc. Mçi ph-¬ng ph¸p ®Òu cã -u nh-îc ®iÓm riªng do vËy ng-êi gi¸o viªn ph¶i cã sù lùa chän kÕt hîp gi÷a c¸c ph-¬ng ph¸p cho phï hîp víi ®Æc tr-ng cña tõng m«n häc ®Æc biÖt lµ m«n Tù nhiªn vµ X· héi. Bªn c¹nh ®ã ng-êi gi¸o viªn cÇn c¨n cø vµo hoµn c¶nh, t×nh h×nh cô thÓ cña líp häc vµ ®Æc ®iÓm t©m sinh lý cña häc sinh ®Ó thay ®æi h×nh thøc häc tËp, t¹o høng thó cho häc sinh. Nh»m gióp häc sinh t×m ra kiÕn thøc b»ng con ®-êng ng¾n nhÊt, nhanh nhÊt. Do vËy gi¸o viªn cÇn n¾m v÷ng vµ sö dông thµnh th¹o c¸c ph-¬ng ph¸p d¹y häc theo h-íng ®æi míi kÕ thõa ®-îc nh÷ng -u ®iÓm cña nh÷ng ph-¬ng ph¸p truyÒn thèng, sö dông ®a d¹ng c¸c h×nh thøc häc tËp nh- th¶o luËn nhãm, ®µm tho¹i, trùc quan, luyÖn tËp thùc hµnh, trß ch¬i…®Ó tiÕt d¹y diÔn ra mét c¸ch nhÑ nhµng tù nhiªn vµ cã hiÖu qu¶. VÝ dô: Bµi 28: Mét sè loµi vËt sèng trªn c¹n. * Ho¹t ®éng 1: Th¶o luËn nhãm nªu tªn c¸c con vËt. B-íc 1: Th¶o luËn nhãm - Gi¸o viªn giao viÖc: Chia nhãm, giao viÖc cho c¸c nhãm, quan s¸t tranh vµ nªu tªn c¸c con vËt cã trong h×nh, con nµo lµ vËt nu«i? Con nµo sèng hoang d·? - Häc sinh quan s¸t, ®éng n·o, th¶o luËn theo cÆp. B-íc 2: Lµm viÖc c¶ líp - Cho ®¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy, hoÆc tõng cÆp hái ®¸p vÒ c¸c con vËt mµ nhãm m×nh võa th¶o luËn. - Gi¸o viªn nhËn xÐt vµ kÕt luËn. * Ho¹t ®éng 3: Trß ch¬i: §è b¹n con g×? B-íc 1: Gi¸o viªn nªu c¸ch ch¬i víi môc tiªu gióp häc sinh nhí l¹i ®Æc ®iÓm chÝnh, Ých lîi cña con vËt sèng trªn c¹n ®· häc. B-íc 2: Häc sinh ch¬i nªu tªn c¸c con vËt - C¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt - Gi¸o viªn nhËn xÐt khen ®éng viªn häc sinh vµ kÕt luËn. 12/16 §æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc Tù nhiªn vµ X· héi líp 2 3. Sö dông hiÖu qu¶ ®å dïng d¹y häc Khi thùc hiÖn ®æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc, viÖc sö dông ®å dïng d¹y häc lµ cùc kú quan träng víi tÊt c¶ c¸c m«n häc. §å dïng d¹y häc quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng cña mét tiÕt d¹y. V× vËy, tr-íc mçi tiÕt d¹y ng-êi gi¸o viªn cÇn chuÈn bÞ ®Çy ®ñ c¸c ®å dïng phôc vô cho tiÕt d¹y cña m×nh. Gi¸o viªn ph¶i cã ph-¬ng ph¸p sö dông thÝch hîp ®èi víi mçi lo¹i thiÕt bÞ d¹y häc . Gi¸o viªn cÇn sö dông thiÕt bÞ d¹y häc nh- mét nguån cung cÊp kiÕn thøc chø kh«ng ph¶i ®Ó minh ho¹ cho bµi häc, lµm ®Ñp cho giê häc. Ngµy nay khi bïng næ c«ng nghÖ th«ng tin th× viÖc ®-a c«ng nghÖ th«ng tin vµo gi¶ng d¹y lµ mét thuËn lîi lín ®èi víi mçi tiÕt d¹y. V× vËy ®Ó lµm ®-îc nh÷ng tiÕt gi¸o ¸n ®iÖn tö thµnh c«ng ng-êi gi¸o viªn cÇn t×m tßi, s¸ng t¹o, s-u tÇm tranh ¶nh trong thùc tÕ ®Ó ®-a vµo bµi gi¶ng nh÷ng h×nh ¶nh ®Ñp nhÊt. Khi sö dông ®å dïng d¹y häc, gi¸o viªn cÇn ph¶i l-u ý mét sè ®iÓm sau: - Lùa chän ®å dïng d¹y häc phï hîp víi néi dung bµi häc. - CÇn nghiªn cøu, sö dông thµnh th¹o c¸c lo¹i ®å dïng. - Lùa chän ®óng thêi ®iÓm phï hîp ®Ó ®-a ra ®å dïng. - CÇn huy ®éng tèi ®a nh÷ng ®å dïng häc tËp häc sinh cã thÓ chuÈn bÞ ®-îc ®Ó phôc vô cho c¸c ho¹t ®éng tËp thÓ, tranh ¶nh, vËt thËt. §èi víi häc sinh cÇn ph¶i chuÈn bÞ ®Çy ®ñ c¸c ®å dïng häc tËp ®· ®-îc gi¸o viªn giao ,tham gia x©y dùng bµi häc mét c¸ch hiÖu qu¶. VÝ dô: Bµi 24 :C©y sèng ë ®©u? - Häc sinh ph¶i chuÈn bÞ s-u tÇm tranh ¶nh, c©y l¸ thËt quanh c¸c em ®Ó phôc vô cho bµi häc. VÝ dô: Bµi 25: Mét sè loµi c©y sèng trªn c¹n - Gi¸o viªn cÇn chuÈn bÞ c¸c loµi c©y cã xung quanh nh-: C©y ng«, cµnh th«ng, c©y ®u ®ñ, c©y s¶, c©y l¹c… VÝ dô: Bµi 28: Mét sè loµi vËt sèng trªn c¹n.( Cã sö dông c«ng nghÖ th«ng tin ) ViÖc ®-a tranh ¶nh víi c¸c con vËt cã trong bµi. Gi¸o viªn ®· s-u tÇm thªm tranh ¶nh con vËt kh¸c gÇn gòi víi c¸c em, ®Ó giíi thiÖu thªm cho c¸c em râ h¬n vÒ loµi vËt sèng trªn c¹n, nh-ng ë xø nãng, xø l¹nh. Loµi vËt sèng hoang d· , hoÆc vËt nu«i. §Ó c¸c em t×m hiÓu thªm vÒ Ých lîi cña c¸c con vËt ®ã. 13/16 §æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc Tù nhiªn vµ X· héi líp 2 4. Phèi hîp Tù nhiªn vµ X· héi víi c¸c m«n häc kh¸c. Trong tr-êng TiÓu häc c¸c m«n häc cã t¸c dông bæ trî lÉn nhau, m«n nä lµ nÒn t¶ng ®Ó häc tèt m«n kia. V× vËy m«n Tù nhiªn vµ X· héi lµ t- liÖu phôc vô cho bµi häc, chóng lµ thùc tÕ Tù nhiªn vµ X· héi, con ng-êi quanh c¸c em. V× vËy trong qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y, gi¸o viªn cÇn ph¶i tÝch hîp kiÕn thøc cña c¸c m«n häc cã liªn quan nh- : TiÕng ViÖt, §¹o ®øc… ®Ó gióp häc sinh cã thªm kiÕn thøc thu nhËp thùc tÕ vËn dông vµo bµi häc. VÝ Dô: Chñ ®iÓm: “S«ng biÓn”, “c©y cèi”, “mu«ng thó” ë c¸c bµi häc trong SGK TiÕng ViÖt 2 cã mèi liªn hÖ mËt thiÕt víi chñ ®Ò Tù nhiªn trong m«n Tù nhiªn vµ X· héi. - ë chñ ®iÓm “S«ng biÓn” bµi tËp ®äc “T«m cµng vµ C¸ con”, häc sinh ®­îc biÕt cuéc sèng thó vÞ ë d-íi n-íc cña c¸c loµi T«m c¸: T«m cµng - C¸ con vµ ®Æc biÖt biÕt cã loµi c¸ ¨n thÞt: Con c¸ d÷. - HoÆc bµi LuyÖn tõ vµ c©u TuÇn 26. Häc sinh biÕt xÕp tªn c¸c loµi c¸ trong tranh vµo hai nhãm: + C¸ n-íc mÆn (c¸ biÓn) + C¸ n-íc ngät (c¸ ë s«ng, hå, ao) Vµ kÓ tªn c¸c con vËt sèng d­íi n­íc nh­: Søa, ba ba,t«m… Khi häc Tù nhiªn vµ X· héi chñ ®Ò tù nhiªn bµi 29: Mét sè con vËt sèng d-íi n-íc - Häc sinh cã thÓ liªn hÖ ngay ®Õn c¸c con vËt sèng d-íi n-íc, hoÆc biÕt râ c¸c loµi c¸ n-íc mÆn, n-íc ngät, c¸c loµi c¸ d÷ (¨n thÞt). Hay ë chñ ®iÓm C©y cèi trong s¸ch tiÕng ViÖt 2, häc sinh ®-îc cung cÊp nh÷ng kiÕn thøc vÒ c©y sèng l©u n¨m, c©y to nhÊt, c©y cao nhÊt, c©y ¨n qu¶, c©y bãng m¸t… c¸c em ®-îc liªn hÖ thùc tÕ ë ®Þa ph-¬ng. Khi häc bµi 24: C©y sèng ë ®©u? Bµi 25: Mét sè loµi c©y sèng trªn c¹n, häc sinh sÏ cã høng thó häc tËp. Tãm l¹i, nhê phèi hîp tèt Tù nhiªn vµ X· héi víi c¸c m«n häc kh¸c mµ trong qu¸ tr×nh häc tËp häc sinh ®· tÝch cùc häc tËp, cã nhiÒu høng thó say mª kh¸m ph¸ kiÕn thøc cña bµi häc. 5. T¨ng c-êng båi d-ìng vèn kiÕn thøc cho gi¸o viªn vµ häc sinh: Tù nhiªn vµ X· héi lµ m«n häc mang trong m×nh nhiÒu kiÕn thøc thùc tÕ hÕt søc phong phó vµ gÇn gòi vÒ thÕ giíi Tù nhiªn vµ X· héi, thÕ giíi con ng-êi. V× 14/16 §æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc Tù nhiªn vµ X· héi líp 2 vËy, t¨ng c-êng båi d-ìng vèn kiÕn thøc thùc tÕ cho gi¸o viªn, häc sinh lµ viÖc lµm quan träng ®ãng gãp vµo thµnh c«ng trong c«ng viÖc ®æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc m«n Tù nhiªn vµ X· héi kh«ng chØ ë líp 2 mµ ®èi víi tÊt c¶ c¸c líp tiÓu häc. * §èi víi gi¸o viªn: Thùc tÕ cuéc sèng rÊt phong phó ®ßi hái mçi ng-êi cÇn ph¶i kh«ng ngõng häc vµ båi d-ìng vèn hiÓu biÕt. Hµnh trang kiÕn thøc cña ng-êi gi¸o viªn cÇn ®-îc cËp nhËt vµ hoµn thiÖn cïng víi sù ph¸t triÓn cña x· héi. Chóng ta kh«ng chØ häc ë s¸ch b¸o, t¹p chÝ, mµ cßn häc ë ®ång nghiÖp, häc ë mäi ng-êi xung quanh , trªn internet… * §èi víi häc sinh: CÇn t¹o cho häc sinh thãi quen quan s¸t thÕ giíi xung quanh. C¸c em ®· ®-îc quan s¸t, tham quan nghÒ truyÒn thèng cña ®Þa ph-¬ng: nghÒ trång hoa. Tãm l¹i, ®Ó t¨ng c-êng ho¹t ®éng cña häc sinh, thùc hiªn tèt ph-¬ng ph¸p d¹y häc vµ n¨ng cao chÊt l-îng d¹y häc m«n Tù nhiªn vµ X· héi cÇn ph¶i cã sù kÕt hîp c¸c biÖn ph¸p nªu trªn. Ng-êi gi¸o viªn cÇn cã sù g¾n kÕt, s©u chuçi nhÞp nhµng gi÷a c¸c ho¹t ®éng cña thÇy vµ ho¹t ®éng cña trß, ®Þnh h-íng cho häc sinh con ®-êng tù lÜnh héi, tù ph¸t hiÖn ra kiÕn thøc. TÊt c¶ c¸c biÖn ph¸p nªu trªn, nh»m ®¹t tíi môc ®Ých cuèi cïng lµ sau khi häc xong mçi tiÕt Tù nhiªn vµ X· héi nãi riªng vµ hoµn thµnh ch-¬ng tr×nh Tù nhiªn vµ X· héi bËc TiÓu häc nãi chung, häc sinh tÝch lòy ®-îc vèn hiÓu biÕt vÒ tù nhiªn vµ x· héi, vÒ cÊu t¹o cña c¸c c¬ quan trong c¬ thÓ cña con ng-êi, ý thøc ®-îc tr¸ch nhiÖm cña m×nh víi b¶n th©n, gia ®×nh vµ mäi ng-êi xung quanh, yªu thiªn nhiªn ®Êt n-íc vµ b¶o vÖ m«i tr-êng sèng. 15/16 §æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc Tù nhiªn vµ X· héi líp 2 PhÇn III: KÕt luËn Qua qu¸ tr×nh nghiªn cøu vµ thùc hiÖn ®æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc Tù nhiªn vµ X· héi líp 2, víi nh÷ng biÖn ph¸p trªn, sau mét häc k× t«i ®· thu ®-îc kÕt qu¶ nh- sau: - ChÊt l-îng gi¶ng d¹y vµ chÊt l-îng häc tËp m«n Tù nhiªn vµ X· héi ®¹t kÕt qu¶ râ rÖt. - Gi¸o viªn ®· tÝch cùc häc tËp båi d-ìng v÷ng vµng h¬n vÒ chuyªn m«n, n¾m ch¾c quy tr×nh gi¶ng d¹y, ph-¬ng ph¸p gi¶ng d¹y. - Häc sinh häc tËp tÝch cùc, høng thó chñ ®éng trong viÖc lÜnh héi tri thøc, kh«ng khÝ líp häc s«i næi, hµo høng, häc sinh høng thó víi m«n Tù nhiªn vµ X· héi. - M«n Tù nhiªn vµ X· héi kh«ng cßn lµ m«n phô, mµ thùc sù ®· trë thµnh mét m«n häc cã t¸c dông gi¸o dôc quan träng, gãp phÇn rÊt hiÖu qu¶ vµo viÖc n©ng cao chÊt l-îng d¹y vµ häc trong nhµ tr-êng. KÕt qu¶ cô thÓ: Thêi gian YÕu §Çu n¨m Cuèi k× 1 % TB % Kh¸ % Giái % 0 1 2% 12 28% 30 70% 0 0 8 18% 35 82% Víi c¸c kÕt qu¶ trªn ®©y kh¼ng ®Þnh viÖc ®æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc m«n Tù nhiªn vµ X· héi ë líp 2 lµ viÖc lµm cÇn thiÕt ®Ó gãp phÇn n©ng cao chÊt l-îng d¹y vµ häc trong tr-êng TiÓu häc. Hµ Néi, ngµy 17 th¸ng 3 n¨m 2016 T«i xin cam ®oan ®©y lµ s¸ng kiÕn kinh nghiÖm do m×nh viÕt kh«ng sao chÐp néi dung cña ng-êi kh¸c. 16/16 §æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc Tù nhiªn vµ X· héi líp 2 NhËn xÐt cña héi ®ång xÐt duyÖt s¸ng kiÕn kinh nghiÖm ……………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………….. 17/16