Tài liệu Skkn giải pháp quản lý của phó hiệu trưởng đối với việc sử dụng thiết bị dạy học thpt vĩnh cửu

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỒNG NAI TRƯỜNG THPT VĨNH CỬU Mã số: ................................ (Do HĐKH Sở GD&ĐT ghi) SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Người thực hiện: HỒ SƠN HẠNH Lĩnh vực nghiên cứu: - Quản lý giáo dục  - Phương pháp dạy học bộ môn:  - Lĩnh vực khác:  Có đính kèm: Các sản phẩm không thể hiện trong bản in SKKN  Mô hình  Đĩa CD (DVD)  Phim ảnh Năm học: 2016-2017  Hiện vật khác SƠ LƯỢC LÝ LỊCH KHOA HỌC –––––––––––––––––– I. THÔNG TIN CHUNG VỀ CÁ NHÂN 1. Họ và tên: HỒ SƠN HẠNH 2. Ngày tháng năm sinh: 24 – 07 - 1974 3. Nam, nữ: Nam 4. Địa chỉ: 132 Ấp Vinh Hiệp – xã Tân Bình - huyện Vĩnh Cửu - Đồng Nai 5. Điện thoại: 0918243386 (CQ)/ (NR); ĐTDĐ: 6. Fax: E-mail: [email protected] 7. Chức vụ: Phó Hiệu Trưởng 8. Nhiệm vụ được giao (quản lý, đoàn thể, công việc hành chính, công việc chuyên môn, giảng dạy môn, lớp, chủ nhiệm lớp,…): Phó hiệu trưởng quản lý chuyên môn 9. Đơn vị công tác: Trường THPT Vĩnh Cửu II. TRÌNH ĐỘ ĐÀO TẠO - Học vị (hoặc trình độ chuyên môn, nghiệp vụ) cao nhất: Thạc Sỹ - Năm nhận bằng: 2016 - Chuyên ngành đào tạo: Quản Lý Giáo Dục III. KINH NGHIỆM KHOA HỌC - Lĩnh vực chuyên môn có kinh nghiệm: Giảng dạy - Quản lý - Số năm có kinh nghiệm: 6 năm - Các sáng kiến kinh nghiệm đã có trong 5 năm gần đây: GIẢI PHÁP QUẢN LÝ SỬ DỤNG THIẾT BỊ DẠY HỌC TRƯỜNG THPT MỤC LỤC Trang MỤC LỤC ................................................................................................................. 1 DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ....................................................................... 3 1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI ........................................................................................ 5 1.1. Lý do chọn đề tài ........................................................................................... 5 1.2. Mục đích nghiên cứu..................................................................................... 6 1.3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu .............................................................. 6 1.3.1. Khách thể nghiên cứu: ............................................................................ 6 1.3.2. Đối tượng nghiên cứu: ............................................................................ 6 1.4. Giả thuyết khoa học ...................................................................................... 6 1.5. Nhiệm vụ nghiên cứu .................................................................................... 6 1.6. Phương pháp nghiên cứu .............................................................................. 6 1.7. Phạm vi nghiên cứu....................................................................................... 7 2. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ CƠ SỞ THỰC TIỄN VỀ CÔNG TÁC QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƯỞNG ĐỐI VỚI VIỆC SỬ DỤNG THIẾT BỊ DẠY HỌC TRƯỜNG THPT VĨNH CỬU .................................................................................. 8 2.1. Cơ sở lý luận ................................................................................................. 8 2.1.1. Các khái niệm của đề tài ......................................................................... 9 2.1.2. Quản lý thiết bị dạy học ........................................................................ 11 2.1.3. Những vấn đề cơ bản về TBDH ở trường THPT.................................. 11 2.2. Cơ sở thực tiễn: ........................................................................................... 13 2.2.1. Quản lý thiết bị dạy học trong nhà trường: ........................................... 13 2.2.2. Quản lý TBDH bao gồm những nội dung cơ bản sau: ......................... 13 2.2.3. Chức năng quản lý phương tiện dạy học .............................................. 15 3. TỔ CHỨC THỰC HIỆN CÁC GIẢI PHÁP ...................................................... 18 3.1. Giải pháp thứ nhất: Lập kế hoạch quản lý việc khai thác, sử dụng TBDH, tổ chức chỉ đạo và thực hiện quản lý việc sử dụng phương tiện dạy học ....... 18 3.1.1. Mục tiêu, nội dung và cách thực hiện ................................................... 18 3.1.2. Những vấn đề cần quan tâm khi thực hiện. .......................................... 19 3.2. Giải pháp thứ hai: Xây dựng quy chế làm việc và phân công nhiệm vụ trong quản lý ............................................................................................... 19 3.2.1. Mục tiêu, nội dung và cách thực hiện ................................................... 19 3.2.2. Những vấn đề cần quan tâm khi thực hiện ........................................... 21 3.3. Giải pháp thứ ba: Đẩy mạnh thực hiện chỉ đạo và tổ chức các hoạt động chuyên môn phát huy đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tích cực thông qua sử dụng TBDH nhằm nâng cao chất lượng dạy học trong nhà trường. ......................................................................................................... 21 3.3.1. Mục tiêu, nội dung và cách thực hiện ................................................... 21 3.3.2. Những vấn đề cần quan tâm khi thực hiện ........................................... 23 3.4. Giải pháp thứ tư: Thúc đẩy công tác kiểm tra đánh giá kết quả việc sử dụng TBDH giáo viên và học sinh....................................................................... 23 3.4.1. Mục tiêu, nội dung và cách thực hiện ................................................... 23 3.4.2. Những vấn đề quan tâm khi thực hiện .................................................. 24 SKKN:2016-2017 Trang 1 Người thực hiện: Hồ Sơn Hạnh GIẢI PHÁP QUẢN LÝ SỬ DỤNG THIẾT BỊ DẠY HỌC TRƯỜNG THPT 3.5. Giải pháp thứ năm: Nâng cao nhận thức cho đội ngũ giáo viên và học sinh trong việc bảo quản TBDH ........................................................................ 24 3.5.1. Mục tiêu, nội dung và cách thực hiện ................................................... 24 3.5.2. Những vấn đề quan tâm khi thực hiện .................................................. 25 3.6. Giải pháp thứ 6: Đảm bảo các điều kiện thiết yếu về CSVC và TBDH ..... 25 3.6.1. Mục tiêu nội dung và cách thực hiện .................................................... 25 3.6.2. Những vấn đề quan tâm khi thực hiện .................................................. 27 3.7. Mối quan hệ giữa các giải pháp .................................................................. 27 4. HIỆU QUẢ ĐỀ TÀI............................................................................................ 28 4.1. Kết quả bồi dưỡng học sinh giỏi cấp tỉnh qua 2 năm 2015-2016 và 20162017 ............................................................................................................. 28 4.2. Kết quả học lực năm học 2016- 2017 so với năm 2015 – 2016 ................. 28 4.3. Kết quả hạnh kiểm năm học 2016- 2017 so với năm 2015 – 2016 ............ 29 5. ĐỀ XUẤT, KHUYẾN NGHỊ KHẢ NĂNG ÁP DỤNG .................................... 30 5.1. Kết luận ....................................................................................................... 30 5.1.1. Về lý luận .............................................................................................. 30 5.1.2. Về thực tiễn ........................................................................................... 30 5.2. Khuyến nghị ................................................................................................ 31 5.2.1. Đối với Sở GD&ĐT tỉnh Đồng Nai ...................................................... 31 5.2.2. Đối với Hiệu trưởng trường THPT ....................................................... 31 SKKN:2016-2017 Trang 2 Người thực hiện: Hồ Sơn Hạnh GIẢI PHÁP QUẢN LÝ SỬ DỤNG THIẾT BỊ DẠY HỌC TRƯỜNG THPT DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT Viết tắt STT Viết đầy đủ 1 CB Cán bộ 2 CBQL Cán bộ quản lý 3 CBPTPTDH Cán bộ phụ trách phương tiện dạy học 4 CLDH Chất lượng dạy học 5 CNH - HĐH Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa 6 CNTT Công nghệ thông tin 7 CSVC-PTDH Cơ sở vật chất - phương tiện dạy học 8 DH Dạy học 9 ĐN Đồng Nai 10 GD Giáo dục 11 GD – ĐT Giáo dục - Đào tạo 12 GV Giáo viên 13 GVCN Giáo viên chủ nhiệm 14 GVNVHS Giáo viên, nhân viên và học sinh 15 HS Học sinh 16 HT Hiệu trưởng 17 KH Kế hoạch 18 KHKT-CN Khoa học kỹ thuật - công nghệ 19 P.HT Phó Hiệu trưởng 20 PPDH Phương pháp dạy học 21 PPGD Phương pháp giáo dục 22 PTDH Phương tiện dạy học SKKN:2016-2017 Trang 3 Người thực hiện: Hồ Sơn Hạnh GIẢI PHÁP QUẢN LÝ SỬ DỤNG THIẾT BỊ DẠY HỌC TRƯỜNG THPT Viết tắt STT Viết đầy đủ 23 QL Quản lý 24 QLGD Quản lý giáo dục 25 QTDH Quá trình dạy học 26 SL Số lượng 27 TB Trung bình 28 TBDH Thiết bị dạy học 29 TBGD Thiết bị giáo dục SKKN:2016-2017 Trang 4 Người thực hiện: Hồ Sơn Hạnh GIẢI PHÁP QUẢN LÝ SỬ DỤNG THIẾT BỊ DẠY HỌC TRƯỜNG THPT SKKN: GIẢI PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƯỞNG ĐỐI VỚI VIỆC SỬ DỤNG THIẾT BỊ DẠY HỌC TRƯỜNG THPT VĨNH CỬU 1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI 1.1. Lý do chọn đề tài Trong văn kiện Đại hội XI của Đảng xác định: “Phát triển giáo dục là quốc sách hàng đầu. Đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục Việt Nam theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa, dân chủ hóa và hội nhập quốc tế, trong đó, đổi mới cơ chế quản lý giáo dục, phát triển đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý là khâu then chốt. Tập trung nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo, coi trọng giáo dục đạo đức, lối sống, năng lực sáng tạo, kỹ năng thực hành, khả năng lập nghiệp. Đổi mới cơ chế tài chính giáo dục. Thực hiện kiểm định chất lượng giáo dục, đào tạo ở tất cả các bậc học. Xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh, kết hợp chặt chẽ giữa nhà trường với gia đình và xã hội”. Như vậy, việc đổi mới PPDH là một trong các trọng điểm mang tính đột phá trong việc nâng cao chất lượng giáo dục, đó cũng là yêu cầu khách quan của sự nghiệp phát triển giáo dục và đào tạo của đất nước. Do đó, việc xây dựng và phát triển đội ngũ giáo viên là một trong những nhiệm vụ cấp thiết của ngành giáo dục. Hiệu quả của việc dạy học phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó, thiết bị dạy học (TBDH) có một vị trí quan trọng giúp cho người giáo viên phát huy năng lực sáng tạo của mình trong công tác giảng dạy, làm cho hoạt động nhận thức của học sinh trở nên thuận lợi và dễ tiếp thu hơn, tạo cho học sinh những tình cảm tốt đẹp với khoa học nói chung và môn học nói riêng. Thiết bị dạy học góp phần nâng cao khả năng sư phạm của giáo viên, kích thích hứng thú học tập, phát triển tư duy và trí thông minh của học sinh, giúp học sinh lĩnh hội tri thức, hình thành các kỹ năng, kỹ xảo. Trong những năm qua, Sở Giáo dục - Đào tạo Đồng Nai đã từng bước trang bị và đầu tư cơ sở vật chất thiết bị dạy học phục vụ công tác giảng dạy và học tập của các trường. Tuy nhiên còn hạn chế, chưa đáp ứng yêu cầu của trường, việc đầu tư, chưa đồng bộ, vấn đề bảo dưỡng, sửa chữa thiết bị dạy học còn nhiều bất cập nhất là đối với các thiết bị dạy học hiện đại. Mặt khác, việc quản lý và sử thiết bị dạy học ở trường phổ thông Vĩnh Cửu nói riêng còn nhiều bất cập cụ thể là: Phòng thí nghiệm thực hành chưa đáp ứng được yêu cầu bài học, giáo viên ít sử dụng thiết bị dạy học hoặc sử dụng đối phó, khả năng thực hành và sử dụng đồ dùng dạy học của nhiều giáo viên chưa cao, chưa hiểu hết cách sử dụng của các thiết bị hiện đại, khi sử dụng còn lúng túng nên chưa phát phát huy hết tác dụng của thiết bị dạy học. Đặc biệt có hạn chế trong công tác quản lý sử dụng thiết bị dạy học... Xuất phát từ những vấn đề về lí luận và thực tiễn như trên tôi chọn vấn đề “Giải pháp quản lý của Phó hiệu trưởng đối với việc sử dụng thiết bị dạy học THPT Vĩnh Cửu” SKKN:2016-2017 Trang 5 Người thực hiện: Hồ Sơn Hạnh GIẢI PHÁP QUẢN LÝ SỬ DỤNG THIẾT BỊ DẠY HỌC TRƯỜNG THPT 1.2. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và khảo sát thực trạng quản lý đối với việc sử dụng thiết bị dạy học ở trường THPT Vĩnh Cửu, đề tài đề xuất các giải pháp quản lý nhằm nâng cao chất lượng dạy học ở trường THPT Vĩnh Cửu, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông hiện nay. 1.3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 1.3.1. Khách thể nghiên cứu: Công tác quản lý của Phó hiệu trưởng trường THPT Vĩnh Cửu đối với hoạt động dạy học. 1.3.2. Đối tượng nghiên cứu: Giải pháp quản lý của Phó hiệu trưởng đối với việc sử dụng thiết bị dạy học ở trường THPT Vĩnh Cửu. 1.4. Giả thuyết khoa học Sử dụng thiết bị dạy học là một trong những nhiệm nhiệm vụ quan trọng và cấp thiết của đổi mới giáo dục trong giai đoạn hiện nay, nó mang tính quyết định đến việc nâng cao chất lượng giáo dục. Do đó, vai trò của Phó hiệu trưởng ở trường THPT trong việc quản lý sử dụng thiết bị dạy học là vô cùng quan trọng. Trong những năm qua, việc quản lý của Phó hiệu trưởng ở trường THPT Vĩnh Cửu đã mang lại những kết quả nhất định. Tuy nhiên, việc quản lý của Phó hiệu trưởng đối với việc sử dụng thiết bị dạy học vẫn còn những hạn chế, chất lượng giáo dục nhìn chung còn thấp so với các trường trong tỉnh, Phó hiệu trưởng chủ yếu chỉ đạo bằng các giải pháp hành chính. Nếu đề xuất được các giải pháp quản lý một cách khoa học, đồng bộ, hợp lý và phù hợp với điều kiện thực tiễn thì công tác quản lý việc sử dụng thiết bị dạy học của Phó hiệu trưởng ở trường THPT Vĩnh Cửu sẽ đạt được hiệu quả cao hơn, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục. 1.5. Nhiệm vụ nghiên cứu Nghiên cứu cơ sở lý luận về công tác quản lý của Phó hiệu trưởng đối với việc sử dụng thiết bị dạy học ở trường THPT. Khảo sát, đánh giá thực trạng công tác quản lý của Phó hiệu trưởng đối với việc sử dụng thiết bị dạy học ở trường THPT Vĩnh Cửu. Đề xuất các giải pháp quản lý của Phó hiệu trưởng đối với việc việc sử dụng thiết bị dạy học ở trường THPT Vĩnh Cửu nhằm nâng cao chất lượng dạy học, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông hiện nay. 1.6. Phương pháp nghiên cứu 1.6.1.1. Phương pháp điều tra Đây là phương pháp chủ đạo được sử dụng nhằm khảo sát, đánh giá thực trạng công tác quản lý của Phó Hiệu trưởng đối với việc sử dụng thiết bị dạy học. Tôi sử dụng điều tra, bao gồm những câu hỏi nhiều lựa chọn ở các mức độ khác nhau đối với việc việc sử dụng thiết bị dạy học. SKKN:2016-2017 Trang 6 Người thực hiện: Hồ Sơn Hạnh GIẢI PHÁP QUẢN LÝ SỬ DỤNG THIẾT BỊ DẠY HỌC TRƯỜNG THPT 1.6.1.2. Phương pháp tổng kết kinh nghiệm Nhằm tổng kết những luận điểm, những kinh nghiệm, những mô hình về công tác quản lý của Phó hiệu trưởng đối với việc sử dụng thiết bị dạy học ở trường THPT Vĩnh Cửu. 1.6.1.3. Phương pháp quan sát Dự giờ, quan sát, tìm hiểu hoạt động dạy và học của giáo viên (GV) và học sinh (HS). Tìm hiểu, khảo sát công tác chỉ đạo của nhà trường thông qua kế hoạch hoạt động và hệ thống văn bản chỉ đạo của các cấp quản lý giáo dục. 1.6.1.4. Phương pháp thống kê toán học Nhằm xử lý kết quả nghiên cứu. 1.7. Phạm vi nghiên cứu Đề tài này chỉ tập trung nghiên cứu công tác quản lý của Phó Hiệu trưởng đối với việc sử dụng thiết bị dạy học ở trường THPT Vĩnh Cửu. SKKN:2016-2017 Trang 7 Người thực hiện: Hồ Sơn Hạnh GIẢI PHÁP QUẢN LÝ SỬ DỤNG THIẾT BỊ DẠY HỌC TRƯỜNG THPT 2. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ CƠ SỞ THỰC TIỄN VỀ CÔNG TÁC QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƯỞNG ĐỐI VỚI VIỆC SỬ DỤNG THIẾT BỊ DẠY HỌC TRƯỜNG THPT VĨNH CỬU 2.1. Cơ sở lý luận Dạy học là một hiện tượng xã hội, được diễn ra trong một quá trình và được thực hiện ngay từ khi xã hội loài người mới hình thành nhằm truyền đạt kinh nghiệm từ thế hệ này sang thế hệ khác. Trong quá trình dạy học, người thầy luôn tìm tòi những PPDH thích hợp nhất để giúp cho người học lĩnh hội được những nội dung dạy học. Với tầm quan trọng như vậy mà PPDH đã được các nhà giáo dục trong nước và trên thế giới quan tâm nghiên cứu. Ở phương Đông, Khổng tử (551-479 trước CN), nhà triết học kiệt xuất của Trung Hoa cổ đại rất coi trọng việc “Phát huy tính tích cực, sáng tạo, phát huy năng lực nội sinh; dạy sát đối tượng, cá biệt hóa đối tượng” [30, tr.19]. Ở phương Tây, Xôcrat (469-399 trước CN) là nhà triết học duy tâm khách quan đã đề xuất PPDH bằng cách hỏi đáp giữa hai người, PPDH của ông được thế hệ sau gọi là “Phương pháp Xôcrat” [28, tr.40]. Đến thế kỷ XVII, J.A. Komenxki nhà sư phạm lỗi lạc của thế giới đã đưa ra nhiều quan điểm giáo dục tiến bộ vẫn còn có giá trị cho đến ngày nay. Trong tác phẩm “Thế giới qua hình ảnh” ông đã đưa ra một phương pháp dạy học hoàn toàn mới, giúp học sinh tri giác về những sự vật, hiện tượng trong tự nhiên. Đây cũng là cuốn sách mở đường cho phương pháp giáo dục hiện tại: Sử dụng công cụ minh họa cho bài học, giúp cho học sinh có thể nhận thức vấn đề tốt hơn. V.I.Lê-Nin khi phân tích bản chất của quá trình nhận thức cũng đã nêu rõ: Quá trình nhận thức của học sinh cũng như quá trình nhận thức của các nhà khoa học đều tuân theo quy luật được “từ trực quan sinh động đến tư duy trừu tượng; từ tư duy trừu tượng đến thực tiễn, đó là con đường biện chứng của nhận thức chân lý, nhận thức hiện thực khách quan” [22, tr.10]. Ở nước ta, ngay sau khi Cách mạng tháng Tám thành công và sự ra đời của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ngày 2-9-1945, Bác Hồ đã khai sinh cho đất nước ta: “Nền giáo dục mang tính dân tộc, khoa học, dân chủ và đại chúng” [2, tr.20]. Tiếp thu tư tưởng về giáo dục (GD) của Bác, Bộ giáo dục khẳng định: “Xóa bỏ những phương pháp nhồi sọ, lối học hình thức của nhà trường thực dân, đề cao tinh thần khoa học nhằm trao đổi cho học sinh một lối nhận thức có qui củ, một phương pháp tư duy khoa học, phát triển óc phê phán, phân tích, tổng hợp, tinh thần sáng tạo và gắn liền với thực tế” [15, tr.108]. Kể từ đó đến nay, lĩnh vực PPDH được thu hút đông đảo nhiều tác giả nghiên cứu. Ngay từ năm 1965, tác giả Phạm Thị Diệu Vân đã tập trung tìm tòi những kỹ thuật dạy học sao cho phát huy được tính tích cực học tập của học sinh trong giờ học. Đến năm 1971, Nguyễn Sỹ Tỳ muốn cải tiến PPDH theo hướng phát huy trí thông minh của học sinh, theo ông: “PPDH phải phát triển trí thông minh, óc suy nghĩ, phương pháp nghiên cứu cho HS” [4, tr.163]. Đặc biệt từ sau năm 1976, các nghiên cứu về đổi mới PPDH đã có tầm chiến lược hơn và có tính lý luận hơn, có SKKN:2016-2017 Trang 8 Người thực hiện: Hồ Sơn Hạnh GIẢI PHÁP QUẢN LÝ SỬ DỤNG THIẾT BỊ DẠY HỌC TRƯỜNG THPT thể nêu ra một số công trình nghiên cứu tiêu biểu như: - Hà Thế Ngữ (2001), Giáo dục học một số vấn đề lý luận và thực tiễn, NXB Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội. - Thái Duy Tuyên (2007), Phương pháp dạy học truyền thống và đổi mới, NXB Giáo dục, Hà Nội. - Phùng Đình Mẫn (chủ biên, 2003), Trần Văn Hiếu, Hồ Văn Liên, Phan Minh Tiến, Trương Thanh Thúy, Những vấn đề cơ bản về đổi mới giáo dục trung học phổ thông hiện nay, Trường đại học Sư phạm - Đại học Huế. Tô Xuân Giáp -“Phương tiện DH”; Vũ Trọng Rỹ -“QL CSVC-TBDH ở nhà trường phổ thông”; Nguyễn Cương - “Phương tiện kỹ thuật và ĐDDH”; Trần Kiểm -“Những vấn đề cơ bản của khoa học QLGD”; Hà Thế Ngữ -“GD học một số vấn đề về lý luận và thực tiễn”; Thái Duy Tuyên -“Phương pháp DH - Truyền thống và đổi mới” Trong khoảng năm năm gần đây, đã có các luận văn thạc sỹ nghiên cứu về QL TBDH trong trường THPT, cụ thể như: -“Giải pháp QL TBDH ở các trường THPT tỉnh Thừa Thiên Huế trong giai đoạn hiện nay”( Nguyễn Văn Tuấn- 2012) -“Giải pháp QL TBDH của HT các trường THPT huyện Nhơn Trạch , Tỉnh Đồng Nai, Luận văn Thạc sĩ QLGD, Đại học Sư phạm Huế.” (Lê Ngọc Anh2015) Tuy nhiên, vấn đề quản lý đổi mới sử dụng TBDH còn ít được tác giả nghiên cứu. Trong thời gian gần đây, các tài liệu biên soạn về đổi mới quản lý giáo dục (QLGD), trong đó có quản lý sử dụng TBDH cũng mới được quan tâm với các tài liệu biên soạn phục vụ cho các dự án phát triển tiểu học, dự án phát triển Trung học cơ sở, dự án phát triển THPT, chương trình đào tạo bồi dưỡng Hiệu trưởng trường THPT liên kết Việt Nam - Singapore,… Ngoài ra một số luận văn thạc sỹ cũng đã nghiên cứu đến vấn đề này nhưng không nhiều như: Hà Văn Trung (2009) ở Quảng Bình, Nguyễn Văn Tuấn ( năm 2012) Nguyễn Phục (2013) ở Bà Rịa Vũng Tàu, Lê Thị Ngọc Anh ở Đồng Nai (2015). Tại trường THPT Vĩnh Cửu, cho đến nay vẫn chưa có công trình nào nghiên cứu vấn đề quản lý sử dụng TBDH. Xuất phát từ thực tiễn đặt ra yêu cầu ngày càng nâng cao chất lượng giáo dục, trong đó công tác quản lý nhà trường của Phó Hiệu trưởng có vai trò quyết định. Chính vì vậy, tôi thấy cần thiết phải nghiên cứu vấn đề này. 2.1.1. Các khái niệm của đề tài 2.1.1.1. Quản lý Quản lý, là tác động có ý thức, có tổ chức, có hướng đích của chủ thể quản lý lên khách thể quản lý trong mỗi tổ chức bằng việc vận dụng các chức năng quản lý, nhằm sử dụng có hiệu quả nhất các tiềm năng, các cơ hội của tổ chức để đạt được mục tiêu đặt ra với chất lượng và hiệu quả tối ưu trong điều kiện biến động của môi trường, làm cho tổ chức vận hành tốt. SKKN:2016-2017 Trang 9 Người thực hiện: Hồ Sơn Hạnh GIẢI PHÁP QUẢN LÝ SỬ DỤNG THIẾT BỊ DẠY HỌC TRƯỜNG THPT 2.1.1.2. Quản lý giáo dục Quản lý giáo dục là hệ thống tác động có ý thức, có tổ chức, có kế hoạch, có hướng đích của chủ thể quản lý giáo dục đến đối tượng quản lý trong hệ thống giáo dục nhằm hình thành và phát triển toàn diện nhân cách cho thế hệ trẻ, trên cơ sở nhận thức và vận dụng những quy luật chung của xã hội cũng như các quy luật của quá trình giáo dục. 2.1.1.3. Quản lý nhà trường Nhà trường là bộ mặt của hệ thống giáo dục, các quan điểm, đường lối chính sách giáo dục đều thực hiện trong nhà trường. Do đó, quản lý nhà trường, về thực chất là hệ thống những tác động có mục đích, có kế hoạch của chủ thể quản lý nhằm làm cho nhà trường vận hành theo đường lối và nguyên lý giáo dục của Đảng để đạt được mục tiêu giáo dục đề ra. 2.1.1.4. Quản lý hoạt động dạy học a/ Khái niệm hoạt động dạy học - Theo tác giả Nguyễn Thanh Bình (chủ biên) và các tác giả khác: “Dạy học là tập hợp các quá trình hoặc hệ thống hoạt động trong giáo dục nhằm thực hiện mục đích giáo dục phát triển con người” [4, tr.127]. - Hoạt động dạy là hoạt động chuyên biệt được thực hiện trong nhà trường. Ở đó có tổ chức bộ máy, có mục tiêu, có nội dung, chương trình đã được chọn lọc phù hợp với từng lứa tuổi học sinh, có đầy đủ cơ sở vật chất phù hợp với thực tiễn dạy học, có đội ngũ GV được đào tạo bài bản có kinh nghiệm trong quản lý giáo dục. - Hoạt động dạy học bao gồm hai hoạt động tương tác qua lại với nhau, đó là hoạt động dạy của giáo viên và hoạt động học của học sinh. + Hoạt động dạy là hoạt động của giáo viên giữ vai trò chủ đạo trong hoạt động dạy học, đó là hoạt động định hướng, tổ chức, điều khiển, điều chỉnh hoạt động học của học sinh nhằm giúp cho học sinh chiếm lĩnh tri thức, hình thành kỹ năng, kỹ xảo. + Hoạt động học là hoạt động của học sinh, học sinh vừa là khách thể của hoạt động này, vừa là chủ thể của hoạt động học, giữ vai trò chủ động, tích cực, độc lập, tự giác, sáng tạo trong quá trình chiếm lĩnh tri thức để hình thành nên học vấn của bản thân và phát triển nhân cách của mình. b/ Khái niệm quản lý hoạt động dạy học Quản lý hoạt động dạy học bao gồm quản lý hoạt động dạy của giáo viên như: Quản lý chuẩn bị giờ lên lớp, quản lý việc lên lớp, quản lý sinh hoạt tổ chuyên môn, quản lý kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh… và quản lý hoạt động học của học sinh. Trong hoạt động dạy học, PPDH là thành tố quan trọng quyết định đến chất lượng dạy học. Đổi mới PPDH sẽ góp phần không nhỏ vào việc nâng cao chất lượng dạy học ở nhà trường. Do đó, trong quản lý hoạt động dạy học ở nhà trường, thì vấn đề phải qua tâm hàng đầu đó là quản lý đổi mới PPDH. SKKN:2016-2017 Trang 10 Người thực hiện: Hồ Sơn Hạnh GIẢI PHÁP QUẢN LÝ SỬ DỤNG THIẾT BỊ DẠY HỌC TRƯỜNG THPT 2.1.2. Quản lý thiết bị dạy học 2.1.2.1. Khái niệm về thiết bị dạy học Thiết bị dạy học là những phương tiện vật chất - kỹ thuật được GV, HS sử dụng trong QTDH nhằm đạt được mục tiêu dạy học đề ra. 2.1.2.2. Quản lý thiết bị dạy học Quản lý thiết bị dạy học là một trong những nội dung quản lý nhà trường. QLTBDH là quá trình tác động có mục đích của chủ thể quản lý lên các đối tượng quản lý để xây dựng, trang bị, bảo quản, tổ chức bổ sung, sử dụng có hiệu quả các TBDH nhằm nâng cao chất lượng dạy học trong nhà trường. Điều 12, Quy chế thiết bị giáo dục trong trường phổ thông quy định: “Hiệu trưởng nhà trường có trách nhiệm mua sắm, trang bị, tiếp nhận, phân phối thiết bị giáo dục theo đúng quy định. Thường xuyên kiểm tra - đánh giá hiệu quả sử dụng thiết bị giáo dục” [5]. Tóm lại, QLTBDH vừa là chức năng, vừa là nhiệm vụ và là một trong những nội dung cơ bản của công tác quản lý nhà trường. 2.1.3. Những vấn đề cơ bản về TBDH ở trường THPT 2.1.3.1. Vị trí, vai trò của thiết bị dạy học trong quá trình dạy học a/ Vị trí của thiết bị dạy học trong quá trình dạy học Quá trình dạy học là sự tương tác giữa người dạy và người học, trong đó dưới sự tổ chức, điều khiển của người dạy. Người học tích cực, chủ động, độc lập thực hiện các hoạt động nhận thức nhằm lĩnh hội tri thức, hình thành kỹ xảo, góp phần hoàn thành nhân cách của người học, đáp ứng với yêu cầu của xã hội. TBDH là một thành tố quan trọng của QTDH, nó có mối quan hệ chặt chẽ với nội dung dạy học và PPDH và là một trong những điều kiện quan trọng để đạt được mục tiêu dạy học với kết quả cao nhất. TBDH là CSVC cần thiết để đổi mới PPDH (là một trong những nội dung của cải cách giáo dục), là điều kiện quan trọng trong QTDH, nó vừa là nội dung vừa là phương tiện chuyển tải thông tin, là công cụ nhận thức, là một bộ phận hữu cơ của cả phương pháp và nội dung dạy học, giúp giáo viên tổ chức và điều khiển hoạt động nhận thức của học sinh. b/ Vai trò của thiết bị dạy học trong quá trình dạy học * TBDH có ý nghĩa đối với quá trình nhận thức của học sinh, đó là: Giúp học sinh nhận thức chính xác đầy đủ, dễ dàng đối tượng, nắm được nội dung bài học sâu sắc hơn, nhớ bài lâu hơn. Nâng cao hứng thú học tập cho học sinh Sử dụng TBDH giúp cho học sinh phát triển năng lực tư duy, có khả năng nối dài nhận thức ở người học. TBDH vừa là công cụ nhận thức vừa là động lực nguồn tri thức của học sinh. * TBDH đối với việc rèn luyện kỹ năng, kỹ xảo SKKN:2016-2017 Trang 11 Người thực hiện: Hồ Sơn Hạnh GIẢI PHÁP QUẢN LÝ SỬ DỤNG THIẾT BỊ DẠY HỌC TRƯỜNG THPT Giúp cho HS có ĐK vận dụng tri thức thực tiễn (thực hành, vận dụng) Giúp cho HS phát triển năng lực hành động. * TBDH đối với nâng cao năng suất lao động sư phạm, chất lượng và hiệu quả giáo dục Giúp cho HS nhận thức tốt hơn. Sử dụng TBDH đặc biệt là các TBDH hiện đại làm cho việc thay đổi phong cách của GV và HS, giúp cho việc học tối ưu hơn, thuận lợi hơn. TBDH giúp cho mang lại thành công trong việc đổi mới PPDH và nâng cao chất lượng Dạy và Học. TBDH tạo được môi trường học tập tích cực cho HS => Hứng thú dạy học được nâng lên, học sinh có lòng tin hơn, cố gắng hơn. * TBDH với giáo dục đạo đức cho học sinh Việc sử dụng TBDH hình thành rèn luyện phẩm chất đạo đức, nhân cách cho học sinh thành con người mới, đó là tính kỷ luật, tính kiên trì, tạo niềm tin chân lí về khoa học, niềm tin trong cuộc sống… => Qua đó ta thấy nếu chúng ta sử dụng TBDH tốt trong các tiết dạy sẽ nâng cao được hiệu quả của hoạt động Thầy và Trò. 2.1.3.2. Phân loại phương tiện dạy học: + Loại thứ nhất: Là thiết bị phục vụ việc truyền thụ kiến thức rất đa dạng nhằm hỗ trợ cho học sinh quá trình nắm bắt kiến thức. Nếu sắp xếp các dụng cụ phục vụ quá trình truyền thụ kiến thức theo mức độ trừu tượng tăng dần thì ta có các nhóm sau đây: - Nhóm các vật thật và những phương tiện tái hiện các hiện tượng tự nhiên, kỹ thuật và sản xuất như các thí nghiệm biểu diễn. - Nhóm các hình ảnh của hiện tượng tự nhiên và xã hội như: mô hình, tranh, bảng vẽ, phim đèn chiếu, phim điện ảnh, băng ghi âm... - Nhóm các dụng cụ mô tả các vật và hiện tượng bằng ký hiệu, bằng lời và các hình thức ngôn ngữ tự nhiên và nghệ thuật như: sách vở, băng nhạc, bản thiết kế.. - Nhóm các phương tiện kỹ thuật như: Máy chiếu phim, máy ghi âm và các máy kiểm tra nhằm thực hiện mối liên hệ ngược của quá trình dạy học. + Loại thứ hai: Các thiết bị dùng để rèn luyện kỹ năng. Căn cứ vào nhiệm vụ, loại này cũng có thể chia làm ba nhóm sau: - Các dụng cụ rèn luyện kỹ năng thực hành các kiến thức tự nhiên và xã hội như dụng cụ thực hành: Lý, Hóa, Sinh học. - Sân chơi, bãi tập, phòng thể dục, nhạc họa, câu lạc bộ và các dụng cụ kèm theo để rèn luyện kỹ năng thực hành cho hoạt động thẩm mỹ. - Xưởng trường, vườn trường, ruộng thí nghiệm nhằm giáo dục kỹ năng thực hành cho giáo dục hướng nghiệp và lao động. + Loại thứ ba: Là thiết bị hỗ trợ cho các hoạt động dạy học như: bút, giấy, SKKN:2016-2017 Trang 12 Người thực hiện: Hồ Sơn Hạnh GIẢI PHÁP QUẢN LÝ SỬ DỤNG THIẾT BỊ DẠY HỌC TRƯỜNG THPT bàn, ghế, tủ, giá sách, màn tối. + Loại thứ tư: Cơ sở hạ tầng phục vụ dạy học gồm: lớp học, xưởng trường, câu lạc bộ, nhà thể dục, chỗ hội họp, văn phòng. 2.2. Cơ sở thực tiễn: 2.2.1. Quản lý thiết bị dạy học trong nhà trường: QL TBDH ở trường THPT nhằm phục vụ cho đổi mới PPDH theo hướng tăng cường sử dụng các TBDH trong QTDH. Trước hết: “Cần làm thay đổi nhận thức của CB, GV về công tác thiết bị. Đây là một vấn đề phải trở thành nội dung trong công tác quản lý của Phó hiệu trưởng cần coi đây là một nội dung để QL nhà trường”. Việc học tập ở trường THPT thường gắn liền với khoa học bộ môn, mang tính nghiên cứu, gắn liền với các TBDH. Các đối tượng nghiên cứu bộ môn rất cần thiết phải tiến hành DH ở các phòng thí nghiệm, phòng nghe nhìn, phòng máy tính, phòng học bộ môn có các TBDH phù hợp. Điều này, đặt ra những yêu cầu mới, đối với việc trang bị TBDH trong trường THPT. Không chỉ trang bị mà HT cần hướng tới các giải pháp QL để bảo quản, khai thác, sử dụng triệt để và có hiệu quả những TBDH hiện có. Chú ý QL khâu kiểm tra, ngăn ngừa tình trạng không sử dụng hoặc sử dụng kém hiệu quả TBDH. 2.2.2. Quản lý TBDH bao gồm những nội dung cơ bản sau: 2.2.2.1. Quản lý đầu tư mua sắm, trang bị các phương tiện dạy học Việc quản lý đầu tư mua sắm, trang bị TBDH là quản lý về vốn đầu tư, quản lý việc xây dựng và triển khai kế hoạch đầu tư, mua sắm, trang bị TBDH. Ở trường THPT việc đầu tư mua sắm trang bị phải phù hợp, thiết thực phục vụ cho hoạt động giáo dục. Các yêu cầu cần phải đảm bảo trong việc đầu tư, trang bị là: Đầy đủ, đồng bộ và phù hợp với nội dung của chương trình sách giáo khoa. 2.2.2.2. Quản lý việc khai thác và sử dụng các phương tiện dạy học Quản lý việc sử dụng TBDH là quản lý mục đích, hình thức, cách thức sử dụng TBDH trong hoạt động dạy học của nhà trường. Trong QTDH, khi TBDH được khai thác sử dụng đúng mục đích, phù hợp với hình thức tổ chức và nội dung dạy học thì người dạy sẽ kích thích được tính chủ động, tích cực và hứng thú trong việc lĩnh hội kiến thức của người học và ngược lại. Vì vậy, việc sử dụng TBDH phải đúng nguyên tắc, đúng quy trình, công tác quản lý việc sử dụng TBDH phải có kế hoạch cụ thể đến từng bộ môn trong nhà trường và đến từng giáo viên. 2.2.2.3. Quản lý việc khai thác, sử dụng phương tiện dạy học của giáo viên Hiệu trưởng QL việc sử dụng TBDH của GV, chủ yếu gồm các nội dung: - Xây dựng KH sử dụng TBDH trong nhà trường. - Xây dựng cơ cấu tổ chức QL sử dụng TBDH trong Nhà trường. - Soạn thảo các qui định khi GV sử dụng TBDH. SKKN:2016-2017 Trang 13 Người thực hiện: Hồ Sơn Hạnh GIẢI PHÁP QUẢN LÝ SỬ DỤNG THIẾT BỊ DẠY HỌC TRƯỜNG THPT - Tổ chức bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng sử dụng TBDH. - Kiểm tra thường xuyên tính hiệu quả sử dụng TBDH của GV và hồ sơ, sổ sách theo dõi việc mượn TBDH. - Đánh giá định kì hằng năm về việc khai thác sử dụng TBDH để có cơ sở cho việc thi đua khen thưởng và kế hoạch trang bị TBDH cho năm tiếp theo. 2.2.2.4. Quản lý việc khai thác, sử dụng phương tiện dạy học của học sinh Hiệu trưởng QL việc sử dụng TBDH của HS, chủ yếu gồm các nội dung sau: - Nâng cao nhận thức về vai trò của TBDH, GD động cơ và thái độ học tập của HS trong việc sử dụng TBDH. - Xây dựng nội quy sử dụng TBDH của HS. - Kiểm tra, đánh giá hiệu quả sử dụng TBDH của HS trong việc vận dụng lý thuyết vào thực hành và việc rèn luyện kỹ năng, kỹ xảo trong quá trình sử dụng. 2.2.2.5. Quản lý việc bảo quản, bảo dưỡng, sửa chữa phương tiện dạy học Quản lý bảo quản, bảo dưỡng, sửa chữa TBDH là quản lý việc trang bị các điều kiện để triển khai sử dụng TBDH, quản lý việc đầu tư trang bị các phương tiện điều kiện để cất giữ, bảo quản TBDH, quản lý việc bảo dưỡng thường xuyên và định kỳ các TBDH, quản lý việc sửa chữa các TBDH. QL việc sửa chữa, bảo quản TBDH gồm các nội dung cơ bản sau đây: - Nâng cao trình độ nhận thức của CB, GV, NV và HS về vai trò của TBDH. - Xây dựng KH sửa chữa, bảo quản TBDH và thanh lý hoặc tiêu hủy TBDH không còn khả năng sử dụng. - QL đội ngũ sửa chữa, bảo quản TBDH; QL CSVC và các điều kiện bảo quản TBDH. - QL trình tự, thủ tục mua sắm theo đúng quy định của Nhà nước. 2.2.2.6. Quản lý việc tự làm phương tiện dạy học QL qua các hoạt động, phong trào tự làm ĐDDH sao cho sử dụng hiệu quả và tiết kiệm nhằm làm phong phú thêm TBDH trong nhà trường. 2.2.2.7. Quản lý việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong trường Trung học phổ thông Quyết định số 81/2001/ QĐ- TTG ngày 24/5/2001 của Thủ tướng Chính phủ về việc Phê duyệt chương trình hành động triển khai Chỉ thị số 58-CT/TW ngày 17/10/2000 đã chỉ rõ: “Nhiệm vụ trọng tâm của Ngành Giáo dục là đào tạo nguồn nhân lực CNTT và đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong công tác giáo dục và đào tạo ở mọi cấp học, bậc học và ngành học.” [8]. CNTT làm tăng khả năng của quá trình nhận thức; rèn luyện kỹ năng thực hành; làm tăng năng suất lao động của người dạy và người học và làm thay đổi phong cách tư duy, hoạt động của thầy và trò. Việc ứng dụng CNTT trong dạy học để nâng cao một bước cơ bản chất lượng học tập cho HS, tạo ra môi trường mang SKKN:2016-2017 Trang 14 Người thực hiện: Hồ Sơn Hạnh GIẢI PHÁP QUẢN LÝ SỬ DỤNG THIẾT BỊ DẠY HỌC TRƯỜNG THPT tính tương tác cao chứ không đơn thuần chỉ là “Thầy đọc, trò chép” như kiểu truyền thống. Hiện nay, CNTT được sử dụng trong nhà trường với các mục đích như: Giảng dạy tin học, quản lý của BGH, GV và là phương tiện để đổi mới PPDH. 2.2.3. Chức năng quản lý phương tiện dạy học Chức năng quản lý TBDH là một loại hoạt động quản lý đặc biệt, sản phẩm của quá trình phân công lao động và chuyên môn hoá trong quản lý, tiêu biểu bởi tính chất tương đối độc lập của những bộ phận quản lý. Quản lý TBDH có 4 chức năng: Lập kế hoạch; Tổ chức; Điều khiển (chỉ đạo thực hiện); Kiểm tra, đánh giá. Để thực hiện được hoạt động quản lý, cũng như thực hiện từng chức năng cụ thể, chủ thể quản lý phải có thông tin để thực hiện các chức năng quản lý, thực chất là ra các quyết định quản lý trong từng chức năng. Lập kế hoạch Tổ chức Thông tin Chỉ đạo, thực hiện Kiểm tra đánh giá Chu trình quản lý phương tiện dạy học Vận dụng các chức năng của hoạt động quản lý vào công tác QLTBDH, thì quá trình QLTBDH được hiểu là quá trình lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra việc đầu tư trang bị, sử dụng TBDH nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng TBDH và chất lượng Giáo dục và đào tạo. Sau đây, Tôi xin trình bày một số chức năng của công tác quản lý TBDH: 2.2.3.1. Lập kế hoạch quản lý phương tiện dạy học Căn cứ kế hoạch của Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng dựa vào tình hình thực tế, từ yêu cầu khách quan của việc dạy học, của nhà trường, lập kế hoạch xây dựng, mua sắm trang bị, tự làm TBDH, kế hoạch khai thác, sử dụng TBDH, kế hoạch bảo quản, bảo dưỡng và sửa chữa TBDH. Đồng thời Phó Hiệu trưởng phải có kế hoạch, có giải pháp nhằm nâng cao nhận thức trong việc khai thác, bảo quản TBDH cho tập thể hội đồng sư phạm, xây dựng các quy định, quy trình quản lý TBDH nhằm thực hiện đúng với mục tiêu đề ra, thực hiện đúng các quy định của pháp luật về đầu tư và quản lý TBDH. SKKN:2016-2017 Trang 15 Người thực hiện: Hồ Sơn Hạnh GIẢI PHÁP QUẢN LÝ SỬ DỤNG THIẾT BỊ DẠY HỌC TRƯỜNG THPT Tổ chức việc quản lý TBDH: là quá trình sắp xếp, bố trí bộ máy làm công tác quản lý TBDH, phân bố công việc, quyền và trách nhiệm cho các cá nhân trong nhà trường để họ thực hiện được nhiệm vụ của mình nhằm đạt được mục tiêu quản lý và sử dụng TBDH một cách có hiệu quả nhất. Bộ máy tổ chức bao gồm: + Bộ máy nhân sự để thực hiện việc xây dựng mua sắm các TBDH gồm có: Tổ trưởng hành chính, kế toán, cán bộ phụ trách TBDH, cán bộ thư viện, tổ trưởng bộ môn. Bộ phận này do một Phó hiệu trưởng phụ trách về cơ sở vật chất chỉ đạo và điều hành. + Bộ máy nhân sự thực hiện sử dụng TBDH do Phó hiệu trưởng chuyên môn phụ trách cùng với các cán bộ thư viện, cán bộ phụ trách TBDH, các tổ trưởng chuyên môn, các GV bộ môn và HS. + Bộ máy nhân sự thực hiện việc bảo quản TBDH. Bộ máy này có sự kết hợp chặt chẽ giữa bộ phận quản lý chuyên môn và bộ phận quản lý hành chính, vì việc sử dụng các TBDH được thực hiện theo kế hoạch của hoạt động chuyên môn, nhưng phải tuân thủ các quy định về quản lý hành chính trong việc sử dụng bảo quản cơ sở vật chất trường học. 2.2.3.2. Tổ chức việc quản lý phương tiện dạy học Phó hiệu trưởng căn cứ vào kế hoạch của hiệu trưởng sắp xếp, bố trí bộ máy làm công tác quản lý TBDH, phân bố công việc, quyền và trách nhiệm cho các cá nhân trong nhà trường để họ thực hiện được nhiệm vụ của mình nhằm đạt được mục tiêu quản lý và sử dụng TBDH một cách có hiệu quả nhất. 2.2.3.3. Chỉ đạo việc quản lý phương tiện dạy học Đầu năm thực hiện sự chỉ đạo của Hiệu trưởng, Phó hiệu trưởng triển khai thực hiện kế hoạch đầu tư mua sắm, trang bị, sử dụng, bảo quản TBDH phục vụ cho hoạt động dạy và học của nhà trường, là quá trình tác động liên kết, tập hợp, động viên và huy động các thành viên vào việc thực hiện kế hoạch quản lý TBDH nhằm đạt được mục tiêu đề ra với hiệu quả cao nhất. 2.2.3.4. Kiểm tra việc thực hiện quản lý phương tiện dạy học Đây là quá trình người quản lý kiểm tra việc thực hiện các nội dung của công tác quản lý TBDH, kiểm tra việc triển khai thực hiện các kế hoạch của hoạt động quản lý TBDH. Thông qua quá trình kiểm tra người quản lý đánh giá được kết quả của hoạt động quản lý TBDH, phát hiện được những bất hợp lý cần phải điều chỉnh nhằm đạt được mục tiêu đề ra và góp phần đưa toàn bộ hệ thống quản lý TBDH tới một trình độ cao hơn. + Kiểm tra việc xây dựng và mua sắm các TBDH: Bao gồm kiểm tra việc huy động và sử dụng các nguồn vốn cho việc xây dựng, mua sắm các TBDH. + Kiểm tra tính đồng bộ và chất lượng của các TBDH được mua sắm. + Kiểm tra việc sử dụng TBDH được tiến hành qua các tiết dạy trên lớp, các giờ thí nghiệm - thực hành, kiểm tra hồ sơ sổ sách của cán bộ phụ trách TBDH. + Kiểm tra việc sắp xếp bảo quản, sửa chữa thường xuyên, định kì của cán bộ SKKN:2016-2017 Trang 16 Người thực hiện: Hồ Sơn Hạnh GIẢI PHÁP QUẢN LÝ SỬ DỤNG THIẾT BỊ DẠY HỌC TRƯỜNG THPT phụ trách TBDH. Kiểm tra hồ sơ theo dõi nhập, xuất, thanh lý, tiêu hủy TBDH. Kiểm tra tình trạng hư hỏng TBDH trong quá trình sử dụng, Trong quá trình QLTBDH, cả bốn chức năng quản lý là lập kế hoạch, tổ chức, triển khai thực hiện và kiểm tra đánh giá phải được thực hiện một cách đồng bộ, nhịp nhàng, phối hợp uyển chuyển, tạo nên sự kết nối phát huy hiệu quả cao nhất. Để làm được điều đó thì Phó hiệu trưởng phải tuân thủ một nguyên tắt phải bám chặt vào thông tin hai chiều. Bằng cách lấy thông tin từ Hiệu trưởng và các tổ chuyên môn, giáo viên , nhân viên thiết bị… Qua đó nắm được thông tin Phó hiệu trưởng kịp thời điều chỉnh, phản hồi kịp thời lên cấp trên và thông báo xuống các tổ chuyên môn một cách thường xuyên trong quá trình quản lý. SKKN:2016-2017 Trang 17 Người thực hiện: Hồ Sơn Hạnh GIẢI PHÁP QUẢN LÝ SỬ DỤNG THIẾT BỊ DẠY HỌC TRƯỜNG THPT 3. TỔ CHỨC THỰC HIỆN CÁC GIẢI PHÁP 3.1. Giải pháp thứ nhất: Lập kế hoạch quản lý việc khai thác, sử dụng TBDH, tổ chức chỉ đạo và thực hiện quản lý việc sử dụng phương tiện dạy học 3.1.1. Mục tiêu, nội dung và cách thực hiện 3.1.1.1. Mục tiêu thực hiện giải pháp: Thiết bị dạy học là một bộ phận rất cần thiết và không thể không có trong cơ sở vật chất nhà trường, có ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình lĩnh hội kiến thức đối với học sinh, nhờ có TBDH mà khi minh họa nội dung bài giảng được cụ thể sinh động. Kỹ năng sử dụng TBDH của GV thể hiện được trình độ chuyên môn, mức độ sử dụng TBDH có thường xuyên hay không và thể hiện được năng lực dạy học của giáo viên. Ngoài chức năng là đối tượmg của quá trình nhận thức, TBDH còn là công cụ, phương tiện để rèn luyện kỹ năng thực hành, nghiên cứu khoa học, rèn luyện sức khỏe và giáo dục đạo đức cho học sinh. 3.1.1.2. Nội dung và cách thực hiện: * Xây dựng kế hoạch sử dụng TBDH Ngay từ đầu năm P. HT chuyên môn căn cứ vào kế hoạch chung của Hiệu trưởng, chỉ đạo các tổ, nhóm bộ môn, GV xây dựng KH sử dụng TBDH cho từng năm học, từng học kỳ, từng chương, từng bài. KH phải chi tiết, cụ thể, nêu rõ yêu cầu và mục đích sử dụng. KH khai thác, sử dụng TBDH phải đúng mục đích, nội dung chương trình DH, đảm bảo đúng nguyên tắc sử dụng TBDH. Yêu cầu các tổ bộ môn, GV xây dựng KH về việc khai thác, sử dụng TBDH phải dựa trên cở sở nội dung, chương trình môn học và phải được chi tiết hóa cụ thể từ KH năm học của nhà trường. Tham mưu với Hiệu trưởng xây dựng các nội quy, quy chế sử dụng TBDH, trong đó có những quy định vừa bắt buộc vừa khích lệ GV phải sử dụng TBDH trong các giờ lên lớp. Phó hiệu trưởng chuyên môn yêu cầu các tổ chuyên môn nộp lại tất cả các kế hoạch sử dụng TBDH, sau đó giao cho giáo viên phụ trách TBDH, tổng hợp KH sử dụng TBDH của tổ bộ môn hàng tháng, tuần và sắp xếp lịch sử dụng TBDH cho toàn trường một cách hợp lý và hiệu quả. * Tổ chức thực hiện kế hoạch sử dụng TBDH Ngay từ đầu năm học, căn cứ vào phân công cụ thể của từng bộ phận đoàn thể, cá nhân của Hiệu trưởng, nhất là phân công vụ thể của nhân viên giáo viên thiết bị dạy học của nhà trường, Phó hiệu trưởng tiếp nhận và triển khai cụ thể công việc cho giáo viên thiết bị phụ trách các tổ như Tổ Lý, Hóa, Sinh, Anh , Sử, Địa… Phó Hiệu trưởng triển khai các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo về quản lý TBDH của Bộ GD&ĐT, Sở GD&ĐT và của nhà trường cho cán bộ, GV, HS, xây dựng nội quy, các quy định của thư viện, phòng thực hành, phòng bộ môn của nhà trường thật cụ thể và chi tiết. SKKN:2016-2017 Trang 18 Người thực hiện: Hồ Sơn Hạnh