
A.MỞ ĐẦU
I. Lí do chọn đề tài:
Trong những năm gần đây cùng với việc đổi mới chương trình, nội
dung giáo dục, thay sách giáo khoa đã dấy lên phong trào đổi mới phương
pháp dạy học văn. Hướng đi có nhiều hứa hẹn. Vừa đảm bảo tính cơ bản,
tinh giản, hiện đại, sát thực tiễn Việt Nam, phù hợp với xu thế tiên tiến
trên thế giới; vừa phát huy vai trò chủ động tích cực sáng tạo của học sinh,
vừa đòi hỏi phải đổi mới phương pháp dạy ở giáo viên Ngữ văn trung học.
Như chúng ta đã biết, sách giáo khoa Ngữ văn 11- cơ bản lần này có
một số thay đổi: có sự thêm, bớt một số tác phẩm. Và lẽ dĩ nhiên, trước
mỗi tác phẩm mới giáo viên không khỏi lúng túng, trăn trở, lo nghĩ. Đặc
biệt là những tiết văn học sử, đây là những tác phẩm mới so với chương
trình cũ . Hơn nữa, những tác phẩm này đa số lại khô khan, khó tạo cảm
xúc ở các em. Vậy làm thế nào để có một giáo án tốt, một giờ dạy hay,
một lớp học sinh động, học sinh tích cực, chủ động và hứng thú trong tiết
học, mà đặc biệt là học sinh hiểu và cảm nhận được giá trị nội dung, nghệ
thuật của văn bản? Đó là những băn khoăn, trăn trở không chỉ ở riêng tôi
mà ở mỗi giáo viên Ngữ văn.
Mặt khác, tôi thiết nghĩ, mỗi bài dạy đều có một vị trí, vai trò quan
trọng của nó. Song những văn bản mới đưa vào chương trình lại khá khó
đối với học sinh, thậm chí giáo viên cũng không dễ tiếp cận, giải mã.
Trong khi đó kinh nghiệm giảng dạy tích lũy chưa nhiều, tư liệu tham
khảo cũng hạn chế, có bài phải nói là rất hiếm. Vì vậy, với vốn kinh
nghiệm còn khiêm tốn của bản thân, tôi chỉ xin được trao đổi với quý đồng
nghiệp cách giảng dạy một bài cụ thể, bài Chiếu cầu hiền ( Ngô Thì
Nhậm). Bởi theo tôi, Chiếu cầu hiền của Ngô Thì Nhậm viết thay vua
Quang Trung là tác phẩm tiêu biểu cho tư tưởng, cốt cách, đức độ của vua
Quang Trung và văn phong của Ngô Thì Nhậm. Hơn nữa, với đặc điểm
tâm hồn dân tộc và truyền thống đào tạo nhân tài cho đất nước thì bài
chiếu có một ý nghĩa vô cùng to lớn trong sự nghiệp trồng người.
Cuối cùng, dạy tốt bài này là ta đã tác động trực tiếp đến việc rèn đức,
luyện tài, nâng cao kĩ năng lập luận diễn đạt của học sinh; từ đó hình thành
ở các em ý thức về vai trò của hiền tài, của bản thân trong công cuộc xây
dựng đất nước.
Đó là những lý do tôi chọn đề tài Giảng dạy bài Chiếu cầu hiền (Cầu
hiền chiếu) (Ngô Thì Nhậm) để trao đổi những điều tâm đắc và rất mong
được quý thầy cô cùng bạn bè đồng nghiệp bổ sung những khiếm khuyết
để bài giảng ngày càng hoàn thiện hơn.
II. Đối tượng và mục tiêu của đề tài