ñy ban nh©n d©n quËn thanh xu©n
trêng tiÓu häc nguyÔn tr·i
---------------
Mã SKKN
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm
Gi¸o dôc b¶o vÖ m«i trêng lång ghÐp
trong d¹y m«n §¹o ®øc cho häc sinh líp 1”.
Lính vực/Môn
:
Năm học 2015 – 2016
MỤC LỤC
PhÇn I
®Æt vÊn ®Ò
Gi¸o dôc TiÓu häc lµ nÒn mãng v« cïng quan träng cña hÖ thèng gi¸o dôc
quèc gia, nh»m ®¹t ®îc môc tiªu gi¸o dôc con ngêi míi ph¸t triÓn toµn diÖn.
Gi¸o dôc TiÓu häc võa t¹o ®iÒu kiÖn c¬ së cho trÎ cã thÓ tiÕp tôc häc lªn trung
häc, võa chuÈn bÞ kiÕn thøc kÜ n¨ng cÇn thiÕt ®Ó c¸c em cã thÓ bíc vµo cuéc sèng
lao ®éng, dÔ dµng thÝch nghi víi c«ng cuéc c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa ®Êt níc.
Nh chóng ta ®· biÕt “Môc tiªu gi¸o dôc lµ ®µo t¹o con ngêi ViÖt Nam
ph¸t triÓn toµn diÖn, cã ®¹o ®øc, cã tri thøc, søc kháe, thÈm mÜ vµ nghÒ
nghiÖp, trëng thµnh víi lÝ tëng ®éc lËp d©n téc vµ chñ nghÜa x· héi; h×nh
thµnh vµ båi dìng phÈm chÊt, nh©n c¸ch, n¨ng lùc cña c«ng d©n, ®¸p øng
yªu cÇu x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc” (§iÒu 2 – LuËt gi¸o dôc).
M«i trêng lµ tËp hîp c¸c ®iÒu kiÖn vËt lÝ vµ sinh häc mµ c¸c sinh vËt tån
t¹i trong ®ã. M«i trêng cña con ngêi gåm c¸c lÜnh vùc kh¸c nhau, c¸c khu vc vµ
nhiÒu ®Þa ph¬ng. V× nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c nhau mµ m«i trêng cña con ngêi
®ang bÞ hñy ho¹i nghiªm träng. Do ®ã viÖc gi¸o dôc m«i trêng cÇn nhÊn m¹nh
tíi sù gi¶i quyÕt vµ tham gia phßng ngõa c¸c vÊn ®Ò bøc xóc cña m«i trêng.
Gi¸o dôc m«i trêng cã ý nghÜa rÊt quan träng cho cuéc sèng cña mçi con
ngêi. B¶o vÖ m«i trêng lµ vÊn ®Ò mang tÝnh sèng cßn cña ®Êt níc, cña nh©n lo¹i,
lµ mét trong yÕu tè quyÕt ®Þnh sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng, liªn quan ®Õn sù ph¸t triÓn
kinh tÕ – x· héi, g¾n liÒn víi sù xãa ®ãi gi¶m nghÌo, ®¶m b¶o c«ng b»ng x·
héi, æn ®Þnh chÝnh trÞ vµ an ninh quèc gia. C«ng t¸c b¶o vÖ m«i trêng nãi chung
vµ gi¸o dôc b¶o vÖ m«i trêng nãi riªng ®· ®îc §¶ng, Nhµ níc quan t©m tõ nhiÒu
n¨m nay vµ ®· cã quyÕt ®Þnh: ”Gi¸o dôc vÒ m«i trêng lµ mét néi dung cña ch¬ng tr×nh chÝnh khãa cña c¸c cÊp häc phæ th«ng” (§iÒu 107, kho¶n 2, n¨m
2005)
Con ngêi muèn cã søc kháe tèt, ngoµi viÖc ¨n uèng sinh ho¹t cã khoa häc
vµ tËp thÓ dôc hµng ngµy cßn bÞ ¶nh hëng rÊt nhiÒu bëi m«i trêng sèng. Con ngêi
sÏ ®îc kháe m¹nh h¬n nÕu ®îc sèng trong mét m«i trêng trong s¹ch. VËy gi¸o
dôc m«i trêng cã ý nghÜa rÊt quan träng ®èi víi c«ng t¸c gi¸o dôc cho häc sinh
c¸c cÊp nãi chung vµ cÊp TiÓu häc nãi riªng v× gi¸o dôc m«i trêng lµ c«ng cô chi
phÝ hiÖu qu¶ trong qu¶n lÝ m«i trêng. Gi¸o dôc m«i trêng lµ mét qu¸ tr×nh t¹o
dùng cho con ngêi nh÷ng nhËn thøc vµ mèi quan t©m ®èi víi m«i trêng vµ c¸c
vÊn ®Ò m«i trêng, t¹o cho mçi ngêi cã ®Çy ®ñ kiÕn thøc, th¸i ®é, ý thøc vµ kÜ
n¨ng ®Ó cã thÓ ho¹t ®éng mét c¸ch ®éc lËp, ng¨n chÆn nh÷ng vÊn ®Ò cã thÓ x¶y
ra trong t¬ng lai.
Gi¸o dôc m«i trêng cho häc sinh TiÓu häc ®îc d¹y ë rÊt nhiÒu m«n, xuyªn
suèt c¸c líp häc. Nhng gi¸o dôc m«i trêng ë ph©n m«n ®¹o ®øc ®îc thÓ hiÖn râ
h¬n c¶ bëi: D¹y m«n §¹o ®øc cÇn ®i tõ quyÒn trÎ em, tõ lîi Ých cña trÎ em ®Õn
tr¸ch nhiÖm, bæn phËn cña c¸c em. Gi¸o dôc b»ng con ®êng tõ nhËn thøc ®Õn ý
thøc vµ t¹o thãi quen cho c¸c em biÕt b¶o vÖ m«i trêng.
HiÓu râ ®îc vai trß cña viÖc b¶o vÖ m«i trêng ®èi víi cuéc sèng vµ tÇm
quan träng cña viÖc gi¸o dôc häc sinh ý thøc b¶o vÖ m«i trêng. T«i tr¨n trë, suy
nghÜ vµ ®· chän ®Ò tµi: “Gi¸o dôc b¶o vÖ m«i trêng lång ghÐp trong d¹y m«n
§¹o ®øc cho häc sinh líp 1”.
PhÇn II
Néi dung chÝnh
A. C¬ së khoa häc:
Gi¸o dôc trÎ em lµ mét nhiÖm vô v« cïng quan träng mµ c¶ x· héi ph¶i
quan t©m, bëi v× “trÎ em h«m nay, thÕ giíi ngµy mai”. §Ó ngµy mai cã nh÷ng ngêi c«ng d©n tèt th× ngay tõ h«m nay, khi trÎ em lµ nh÷ng m¨ng non míi lín, thÕ
hÖ ®i tríc ph¶i cã tr¸ch nhiÖm d¹y dç, híng dÉn trÎ ®i ®óng híng.
MÆc dï nhiÖm vô gi¸o dôc trÎ em ®îc c¶ x· héi quan t©m nhng quan träng
h¬n c¶ vÉn lµ nhµ trêng, nhÊt lµ trêng tiÓu häc. Trêng häc ch©n chÝnh kh«ng chØ
lµ n¬i trÎ tiÕp thu nh÷ng kiÕn thøc vÒ khoa häc, mµ cßn lµ n¬i d¹y cho trÎ nh÷ng
phÈm chÊt ®¹o ®øc toµn diÖn. Bëi trÎ TiÓu häc lµ nÒn mãng, lµ nÒn t¶ng ®¹o ®øc,
quyÕt ®Þnh híng ph¸t triÓn con ngêi.
Do ®Æc ®iÓm t©m sinh lÝ cña häc sinh TiÓu häc nãi chung vµ häc sinh líp 1
nãi riªng cha ph¸t triÓn toµn diÖn, kh¶ n¨ng nhËn thøc lÝ tÝnh cßn thÊp nªn c¸c tri
thøc vÒ gi¸o dôc m«i trêng ®îc da ra díi d¹ng mÉu hµnh vi ®¹o ®øc cô thÓ, ®¬n
gi¶n, gÇn gòi trong c¸c mèi quan hÖ hµng ngµy cña c¸c em. Theo t«i, løa tuæi
häc sinh tiÓu häc, ®Æc biÖt lµ häc sinh líp 1, mäi sù t¸c ®éng ë løa tuæi nµy ®Ó
l¹i dÊu Ên l©u dµi trong t chÊt, trÝ tuÖ cña c¸c em. VËy chóng ta, nh÷ng ngêi ®Æt
nÒn mãng cho sù ph¸t triÓn ®ã sÏ lµm thÕ nµo ®Ó cung cÊp kiÕn thøc c¬ b¶n vµ
gióp c¸c em vËn dông thùc hµnh tèt trong thùc tÕ hµng ngµy. Qua ®ã båi dìng
cho trÎ nh÷ng c¶m xóc, biÕn chuÈn mùc ®¹o ®øc thµnh ®éng c¬ bªn trong th«i
thóc c¸c em hµnh ®éng theo nh÷ng chuÈn mùc ®· ®îc quy ®Þnh. X©y dùng cho
trÎ hµnh vi thãi quen phï hîp.
§Ó ®¹t ®îc môc tiªu gi¸o dôc cho häc sinh tiÓu häc nãi chung vµ häc sinh
líp 1 nãi riªng cã nhiÒu con ®êng vµ nhiÒu h×nh thøc tæ chøc kh¸c nhau: Gi¸o
dôc qua c¸c ho¹t ®éng ngoµi giê lªn líp vµ gi¸o dôc qua d¹y c¸c m«n häc. Trong
®ã gi¸o dôc b¶o vÖ m«i trêng lång ghÐp trong m«n häc ®¹o ®øc cã kh¶ n¨ng
cung cÊp kiÕn thøc, x©y dùng vµ rÌn luyÖn kÜ n¨ng sèng ®¹o ®øc cã hÖ thèng
theo mét ch¬ng tr×nh chÆt chÏ h¬n vµ cã hiÖu qu¶ h¬n.
B. thùc tr¹ng t¹i trêng tiÓu häc:
Tríc ®©y, c«ng t¸c gi¸o dôc m«i trêng cha ph¸t triÓn theo híng ph¸t triÓn
hoµn thiÖn c¶ vÒ néi dung, ®èi tîng, c¸ch tiÕp cËn vµ ph¬ng ph¸p tiÕn hµnh. Do
®ã c«ng t¸c gi¸o dôc m«i trêng chØ chó träng gi¸o dôc vÒ m«i trêng, nghÜa lµ
míi chØ dõng l¹i ë viÖc cung cÊp kiÕn thøc vµ nhËn thøc vÒ m«i trêng trong nhµ
trêng. Gi¸o viªn cha chó träng nhiÒu ®Õn gi¸o dôc trong m«i trêng vµ viÖc gi¸o
dôc v× m«i trêng. Nªn häc sinh ®· cã mét sè kiÕn thøc vÒ m«i trêng nhng thiÕu
®Çy ®ñ, thiÕu hÖ thèng vµ toµn diÖn, cha cã th¸i ®é tÝch cùc, chñ ®éng vµ s½n
sµng v× m«i trêng.
Thùc tÕ, c«ng t¸c gi¸o dôc m«i trêng cßn h¹n chÕ c¶ vÒ chÊt lîng vµ hiÖu
qu¶, ho¹t ®éng gi¶ng d¹y lång ghÐp néi dung gi¸o dôc m«i trêng trong m«n ®¹o
®øc cßn nhiÒu h¹n chÕ. T«i ®· trao ®æi víi c¸c ®ång nghiÖp ë tÊt c¶ c¸c khèi líp
vµ nhËn thÊy r»ng:
+ Häc sinh nhËn thøc vÒ m«i trêng cha phong phó, thiÕu s©u s¾c vµ cha
toµn diÖn, kiÕn thøc thiÕu tÝnh hÖ thèng. C¸c em chñ yÕu nhËn thøc c¸c vÊn ®Ò vÒ
m«i trêng cô thÓ ë ®Þa ph¬ng, cßn c¸c vÊn ®Ò chung cña ®Êt níc vµ cña thÕ giíi
th× h¹n chÕ.
+ NhiÒu em cha quan t©m ®Õn nguyªn nh©n vµ hËu qu¶ cña biÕn ®æi m«i
trêng ®èi víi ®êi sèng con ngêi. Sù t¸c ®éng cña bµi häc trªn líp ë bé m«n §¹o
®øc cßn Ýt.
+ Gi¸o viªn vµ häc sinh cßn cã kho¶ng c¸ch giíi h¹n trong nhËn thøc vÒ
m«i trêng.
+ C«ng t¸c gi¸o dôc m«i trêng cha híng vµo yªu cÇu vÒ m«i trêng, v× m«i
trêng vµ trong m«i trêng.
+ §éi ngò gi¸o viªn cha ®îc båi dìng kiÕn thøc, hiÓu biÕt nhiÒu vÒ gi¸o
dôc m«i trêng. NhËn thøc, th¸i ®é, kÜ n¨ng tæ chøc c¸c ho¹t ®éng cho häc sinh
cã nhiÒu h¹n chÕ.
+ Qua thùc tÕ nhiÒu lÇn cho häc sinh ®i th¨m quan, hµng ngµy ë trêng, cã
mét sè em tù ý ng¾t hoa hoÆc dÉm lªn th¶m cá; nh×n thÊy b¹n ng¾t l¸ c©y hoÆc
®u lªn c©y ë trêng, em ®ã kh«ng khuyªn ng¨n b¹n, kh«ng tha víi c« gi¸o, kh«ng
nh¾c b¹n? Em b×nh th¶n cho viÖc lµm ®ã lµ chuyÖn b×nh thêng.
+ NhiÒu em ®Õn trêng míi ¨n s¸ng, ¨n xong cã em vøt lu«n giÊy ra s©n trêng. Cã nhiÒu em nh×n thÊy giÊy r¸c ë s©n, ë líp cha cã ý thøc nhÆt ®Ó bá vµo
thïng r¸c.
+ Gi¸o viªn cßn ph¶i thêng xuyªn nh¾c nhë häc sinh ý thøc gi÷ g×n vÖ
sinh trêng líp. Cã mét sè Ýt häc sinh ®I vÖ sinh cha ®óng n¬I quy ®Þnh.
Bëi vËy c«ng t¸c gi¸o dôc m«i trêng trong trêng tiÓu häc nãi chung vµ häc
sinh líp 1 nãi riªng cßn khã kh¨n vµ h¹n chÕ c¶ vÒ chÊt lîng vµ hiÖu qu¶.
ChÝnh v× nhËn thÊy c¸i khã kh¨n khi gi¸o dôc häc sinh b¶o vÖ m«i trêng
nªn t«i ®· chän “gi¶ng d¹y lång ghÐp néi dung gi¸o dôc m«i trêng vµo c¸c bµi
cña m«n §¹o ®øc” vµ d¹y ngay b¾t ®Çu tõ líp 1 ®Ó häc sinh nhËn thøc, sím
h×nh thµnh ý thøc vµ t¹o thãi quen tèt; thãi quen Êy sÏ theo c¸c em ë mäi lóc,
mäi n¬i trong cuéc sèng hµng ngµy.
C. §èi tîng nghiªn cøu:
- §èi tîng nghiªn cø: Häc sinh líp 1 t¹i trêng TiÓu häc.
- Ph¹m vi nghiªn cøu: Nghiªn cøu trong nhiÒu n¨m gi¶ng d¹y vµ thùc tÕ,
qua tµi liÖu, qua chuyªn ®Ògi¶ng d¹y m«n §¹o ®øc ë líp 1.
D. C¸c gi¶i ph¸p thùc hiÖn:
I. Thèng kª c¸c bµi d¹y §¹o ®øc:
- Cã 1 bµi mang néi dung trùc tiÕp gi¸o dôc m«i trêng, ®ã lµ bµi 14: “B¶o
vÑ hoa vµ c©y n¬i c«ng céng”.
- Cã 4 bµi mang néi dung lång ghÐp mét phÇn gi¸o dôc m«i trêng, ®ã lµ:
1. Bµi “Em lµ häc sinh líp 1” (tiÕt 2)
Tríc khi vµo bµi tËp 5, gi¸o dôc häc sinh yªu trêng, yªu líp b»ng viÖc lµm
cô thÓ, ®ã lµ biÕt gi÷ g×n vÖ sinh trêng líp.
Häc sinh tù nªu ®îc nh÷ng viÖc lµm nh:
+ Kh«ng vøt r¸c bõa b·i, bá r¸c ®óng n¬i quy ®Þnh.
+ Hµng tuÇn, con vÖ sinh líp häc.
2. Bµi “Gän gµng, s¹ch sÏ” (cuèi tiÕt 1 hoÆc tiÕt 2)
Th«ng qua viÖc gi¸o dôc gi÷ g×n vÖ sinh c¸ nh©n, gi¸o dôc häc sinh gi÷
g×n søc kháe th× sÏ kh«ng bÞ m¾c c¸c bÖnh truyÒn nhiÔm, ®Æc biÖt lµ bªnh tiªu
ch¶y. BÖnh tiªu ch¶y sÏ l©y lan vµ lµm ¶nh hëng kh«ng chØ ®Õn søc kháe cña mäi
ngêi mµ cßn ¶nh hëng nghiªm träng ®Õn m«i trêng sèng (nguån níc bÞ « nhiÔm).
3. Bµi “Gi÷ g×n s¸ch vë vµ ®å dïng häc tËp”.
Häc sinh biÕt s¾p xÕp s¸ch vë vµ ®å dïng gän gµng, ng¨n n¾p lµ biÕt gi÷
g×n vÖ sinh líp häc th«ng qua ®ã gi¸o dôc häc sinh b¶o vÖ m«i trêng tËp thÓ.
4. Bµi “Gia ®×nh em”.
B»ng t×nh c¶m yªu quý vµ biÕt ¬n c«ng nu«i dìng cña cha mÑ, gi¸o dôc
häc sinh biÕt gióp ®ì cha mÑ nh÷ng viÖc nhµ ®iÒu ®ã còng thÓ hiÖn gi¸o dôc vÖ
sinh n¬i ë, gi¸o dôc b¶o vÖ m«i trêng gia ®×nh.
ViÖc d¹y lång ghÐp gi¸o dôc m«i trêng lµ v« cïng cÇn thiÕt ë ph©n m«n
®¹o ®øc líp 1.
II. C¸c gi¶i ph¸p chung:
1. X¸c ®Þnh môc tiªu cô thÓ khi tæ chøc ho¹t ®éng gi¶ng d¹y lång ghÐp
néi dung gi¸o dôc m«i trêng vµo bµi d¹y:
- VÒ kiÕn thøc: Cung cÊp cho häc sinh nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n ban ®Çu
phï hîp víi ®é tuæi, ®Æc ®iÓm t©m lÝ. Häc sinh hiÓu ®îc vai trß cña con ngêi ®èi
víi m«i trêng, quan hÖ cña m«i trêng ®èi víi con ngêi.
- VÒ nhËn thøc: Th«ng qua tiÕt d¹y m«n §¹o ®øc, t«i ®· gióp häc sinh cã
nhËn thøc vµ sù nh¹y c¶m ®èi víi m«i trêng, víi c¸c vÊn ®Ò cña m«i trêng nh thÕ
nµo.
- VÒ th¸i ®é: Th«ng qua bµi gi¶ng, t«i ®· khuyÕn khÝch häc sinh t«n träng
vµ quan t©m vai trß quan träng cña m«i trêng, thóc dôc häc sinh cã ý thøc tham
gia tÝch cùc vµo viÖc c¶i thiÖn vµ b¶o vÖ m«i trêng, nh¾c nhë ngêi kh¸c cïng
thùc hiÖn nh÷ng hµnh vi c¶i thiÖn vµ b¶o vÖ m«i trêng.
- VÒ kÜ n¨ng: Th«ng qua bµi gi¶ng, t«i ®· h×nh thµnh vµ rÌn luyÖn cho häc
sinh nh÷ng kÜ n¨ng ®Ó c¶i thiÖn, b¶o vÖ vµ gi÷ g×n m«i trêng nh: kÜ n¨ng nhËn
biÕt vµ ph©n biÖt, kÜ n¨ng ph©n tÝch dÊu hiÖu víi nguyªn nh©n ®Ó x¸c ®Þnh, dù
®o¸n, ng¨n ngõa vµ gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò bøc xóc cña m«i trêng. T«i ®· t¹o
nh÷ng t×nh huèng (c¬ héi) ®Ó thóc ®Èy häc sinh tham gia tÝch cùc trong viÖc gi¶i
quyÕt c¸c vÊn ®Ò m«i trêng, gióp c¸c em tù biÕt ®a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh b¶o vÖ
m«i trêng mét c¸ch ®óng ®¾n.
Nãi tãm l¹i, th«ng qua bµi gi¶ng, gi¸o dôc cho häc sinh ý thøc vµ tr¸ch
nhiÖm c¶i thiÖn m«i trêng, b¶o vÖ ph¸t triÓn m«i trêng bÒn v÷ng.
2 – Lùa chän thiÕt bÞ d¹y häc:
- Tranh vÏ: Tranh phãng to SGK, tranh t liÖu vÒ sù ¶nh hëng cña m«i trêng
tíi thêi tiÕt, khÝ hËu, tíi cuéc sèng cña con ngêi.
- B¨ng h×nh: + §a h×nh ¶nh rõng c©y xanh, c¸c con vËt sèng trong rõng.
+ H×nh ¶nh con ngêi bÞ bÖnh ph¶i ®iÒu trÞ ë bÖnh viÖn.
+ C¸ bÞ chÕt hµng lo¹i do nguån níc bÞ « nhiÔm.
- §å dïng tæ chøc trß ch¬i.
3 - Ph¬ng ph¸p vµ kÜ n¨ng tæ chøc:
a - Lùa chän vµ sö dông cã hiÖu qu¶ mét sè ph¬ng ph¸p d¹y:
Tæ chøc ho¹t ®éng gi¶ng d¹y lång ghÐp gi¸o dôc m«i trêng vµo m«n §¹o
§øc thêng sö dông mét sè ph¬ng ph¸p d¹y häc. Song ®Ó ®¹t kÕt qu¶ cao t«i thÊy
ph¶i biÕt sö dông phèi hîp c¸c ph¬ng ph¸p víi nhau mét c¸ch linh ho¹t, phï hîp
vµ s¸ng t¹o trªn c¬ së x¸c ®Þnh râ ph¬ng ph¸p chÝnh, ph¬ng ph¸p hç trî. Mét sè
ph¬ng ph¸p c¬ b¶n thêng dïng lµ:
+ Ph¬ng ph¸p ®ãng vai.
VD: §ãng tiÓu phÈm ”C©y còng biÕt ®au” khi d¹y bµi ”B¶o vÖ hoa vµ
c©y n¬i c«ng céng”
* VG nªu tãm t¾t néi dung c©u chuyÖn.
* HS tù nhËn vai diÔn.
* §ãng tiÓu phÈm.
* NhËn xÐt hµnh vi - Rót ra bµi häc: BiÕt b¶o vÖ c©y trång… Gi¸o dôc
m«i trêng.
+ Ph¬ng ph¸p th¶o luËn nhãm: (®îc sö dông trong nhiÒu bµi)
VD: Trao ®æi vµ kÓ cho nhau nghe nh÷ng viÖc ®· lµm ®Ó gi÷ g×n vÖ sinh trêng, líp, nhµ ë…
+ Ph¬ng ph¸p tæ chøc trß ch¬i: (Bµy tá ý kiÕn §óng/Sai)
VD: D¹y bµi 14: –B¶o vÖ hoa vµ c©y n¬i c«ng céng”.
Bµi tËp 4
Tæ chøc trß ch¬i bµy tá ý kiÕn (§óng / Sai)
* Y thÓ hiÖn hµnh vi ®óng, häc sinh gi¬ thÎ ®á.
* Y thÓ hiÖn hµnh vi cha ®óng, häc sinh gi¬ thÎ xanh.
* Kh«ng x¸c ®Þnh hµnh vi ®ã ®óng hay sai, häc sinh gi¬ thÎ vµng.
KÕt thóc trß ch¬i tæ nµo cã nhiÒu b¹n sai, tæ ®ã thua.
Ngoµi c¸c ph¬ng ph¸p trªn cßn cã c¸c ph¬ng ph¸p: Ph¬ng ph¸p ®éng n·o,
®µm tho¹i, kÓ chuyÖn, gi¶ng gi¶i; ph¬ng ph¸p tæ chøc c¸c ho¹t ®éng thùc tiÔn; vµ
®Æc biÖt cßn cã ph¬ng ph¸p huy ®éng sù tham gia cña ho¹t ®éng gi¸o dôc ®ã lµ
phô huynh häc sinh.
§æi míi c¸c ph¬ng ph¸p vµ sö dông kÕt hîp c¸c ph¬ng ph¸p mét c¸ch phï
hîp trong tõng phÇn, tõng bµi khi d¹y lång ghÐp gi¸o dôc m«i trêng vµo ph©n
m«n §¹o ®øc t¹o cho häc sinh høng thó häc tËp, dÇn dÇn t¹o cho c¸c em tõ ý
thøc biÕt b¶o vÖ m«i trêng chuyÓn thµnh thãi quen.
b - KÜ n¨ng ®Ó tæ chøc ho¹t ®éng gi¶ng d¹y lång ghÐp gi¸o dôc b¶o vÖ
m«i trêng:
Khi tæ chøc c¸c ho¹t ®éng lång ghÐp gi¸o dôc b¶o vÖ m«i trêng vµo m«n
§¹o ®øc, t«i tù t×m hiÓu vµ sö dông thµnh th¹o mét sè kÜ n¨ng quan träng nh»m
gióp häc sinh cã ®îc kÜ n¨ng thùc hµnh ®Ó tÝch cùc tham gia gi¶i quyÕt c¸c vÊn
®Ò m«i trêng.
§ã lµ c¸c kÜ n¨ng:
- KÜ n¨ng nhËn biÕt c¸c vÊn ®Ò m«i trêng (VÊn ®Ò bøc xóc cña m«i trêng)
VD: Khi d¹y bµi 14: B¶o vÖ hoa vµ c©y n¬i c«ng céng (tiÕt 1)
* PhÇn giíi thiÖu bµi:
T«i ®a h×nh ¶nh con ngêi chÆt ph¸ rõng (Giíi thiÖu bµi)
* T«i ®a ra c©u hái:
+ Bøc tranh vÏ c¶nh g×?
(Con ngêi ®ang chÆt ph¸ c©y cèi)
Th«ng qua ®ã, häc sinh nhËn biÕt ®îc m«i trêng ®ang bÞ bµn tay con
ngêi tµn ph¸.
- KÜ n¨ng x¸c ®Þnh c¸c vÊn ®Ò m«i trêng (ph©n biÖt c¸c dÊu hiÖu vµ
nguyªn nh©n)
VD:
+ NÕu chÆt ph¸ c©y bõa b·i sÏ cã ¶nh hëng g×?
( G©y b·o lò)
+ TiÕp tôc, t«i ®a h×nh ¶nh c¶nh b·o lò:
M«i trêng cã tr¸nh ®îc th¶m häa nµy hay kh«ng chÝnh lµ nhê ®«i bµn
tay cña c¸c con. B¶o vÖ b»ng c¸ch nµo? Vµ bao giê? C¸c con cÇn ph¶i b¶o vÖ
m«i trêng ngay tõ b©y giê vµ b¶o vÖ b»ng c¸ch tham gia trång c©y. Trång vµ b¶o
vÖ c©y nh thÕ nµo c¸c con sÏ häc qua Bµi 14: B¶o vÖ hoa vµ c©y n¬i c«ng céng
(tiÕt 1).
- KÜ n¨ng thu thËp, ph©n tÝch vµ sö lÝ c¸c th«ng tin vÒ vÊn ®Ò m«i trêng.
VD: Tõ c¸c bµi tËp 3, 4 SGK (tr 47, 48), t«i tæ chøc c¸c ho¹t ®éng ®Ó cho
häc sinh nhËn biÕt ®îc nh÷ng viÖc lµm nµo biÕt b¶o vÖ c©y vµ nh÷ng lµm nµo
cha biÕt b¶o vÖ c©y.
Tõ ®ã häc sinh biÕt m×nh cÇn ph¶i häc tËp ai vµ ph¶i lµm g× ®Ó b¶o vÖ
c©y (b¶o vÖ m«i trêng).
- KÜ n¨ng ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p nh»m b¶o vÖ gi÷ g×n vÒ c¸c vÊn ®Ò m«i
trêng.
VD: Khi d¹y xong bµi : –Gän gµng, s¹ch sÏ–
§Ó gi¸o dôc häc sinh biÕt b¶o vÖ m«i trêng th«ng qua bµi d¹y, t«i ®· ®a ra
mét sè c¸c fiair ph¸p vµ yªu cÇu häc sinh tù chän gi¶i ph¸p ®óng nhÊt.
- GV hái:
+ NÕu kh«ng gi÷ g×n th©n thÓ gän gµng, s¹ch sÏ con dÔ bÞ m¾c nh÷ng bÖnh
g×?
(C¸c bÖnh truyÒn nhiÔm, nh bÖnh tiªu ch¶y)
+ Con ®¸nh dÊu vµo ý tr¶ lêi ®óng cña mçi c©u sau:
* §Ó phßng tr¸nh bÖnh tiªu ch¶y, con ph¶i
a- Gi÷ g×n vÖ sinh th©n thÓ s¹ch sÏ.
b- Thêng xuyªn vÖ sinh nhµ ë vµ líp häc.
c- ¡n uèng hîp vÖ sinh.
- KÜ n¨ng tæ chøc vµ x©y dùng thùc hiÖn kÕ ho¹ch hµnh ®éng gi¸o dôc
b¶o vÖ m«i trêng.
§©y lµ kÜ n¨ng ®îc tæ chøc mét c¸ch thêng xuyªn, häc sinh ®îc thùc hiÖn
theo kÕ ho¹ch cña nhµ trêng, cña c« gi¸o.
VD: - Hµng ngµy, häc sinh tù biÕt s¾p xÕp ®å dïng c¸ nh©n gän gµng vµ vÖ
sinh líp s¹ch sÏ.
- Hµng tuÇn, häc sinh tæng vÖ sinh líp häc cïng c« gi¸o.
- Hµng th¸ng, c¸c tæ trëng tæng hîp = GV khen thëng, ®éng viªn häc sinh
biÕt gi÷ g×n vµ b¶o vÖ m«i trêng.
- KÜ n¨ng thiÕt kÕ gi¸o ¸n lång ghÐp gi¸o dôc b¶o vÖ m«i trêng vµo m«n
häc:
§Ó cã ®îc gi¸o ¸n gi¸o dôc b¶o vÖ m«i trêng, t«i lång ghÐp kÜ n¨ng lÜnh
héi tri thwucs vµo qu¸ tr×nh häc cña häc sinh. Nh÷ng kÜ n¨ng lÜnh héi tri thøc
gåm:
+ Quan s¸t sù vËt hiÖn tîng trong tiÕt d¹y.
+ L¾ng nghe vµ ghi nhí kiÕn thøc.
+ LÜnh héi kiÕn thøc: Häc sinh th¶o luËn, gi¶i thÝch, x¸c ®Þnh vµ tãm t¾t
c¸c th«ng tin ®îc cung cÊp hoÆc tù ph¸t hiÖn ra.
+ Ph©n tÝch: T«i gióp häc sinh chia nhá c¸c th«ng tin thµnh nhiÒu phÇn,
nhiÒu ý tëng cã quan hÖ chÆt chÏ víi nhau. Trªn c¬ së ®ã häc sinh cã thÓ suy
luËn, t×m hiÓu nguyªn nh©n vµ ®a ra kÕt luËn.
+ Tæng hîp: T«i gióp häc sinh liªn kÕt c¸c ý tëng rêi r¹c, kh¸c nhau thµnh
mét vÊn ®Ò tæng thÓ, ®ång thêi gióp häc sinh cã kh¨ n¨ng suy ®o¸n, tù ph¸t hiÖn
vÊn ®Ò vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò cña bµi häc.
+ Ph©n biÖt: T«i gióp häc sinh cã kh¶ n¨ng ®èi chiÕu c¸c ý tëng kh¸c nhau
t×m ra nh÷ng ®iÓm gièng nhau vµ kh¸c nhau cña c¸c hiÖn tîng ®Ó t×m ra c¸c ý tëng hîp lÝ nhÊt.
+ DiÔn ®¹t: Häc sinh lu lo¸t, m¹ch l¹c, râ rµng ý tëng cña m×nh.
+ §¸nh gi¸: T«i gióp häc sinh cã thÓ tù nhËn xÐt ®¸nh gi¸ viÖc lµm trong
c¸c t×nh huèng cô thÓ hoÆc c¸c th«ng ®iÖp kh¸c nhau, tiÕn tíi c¸c em tù ra quyÕt
®Þnh vµ t¸n thµnh theo quyÕt ®Þnh ®ã (§óng - Sai)
+ ¸p dông: T«i gióp häc sinh biÕt ¸p dông kiÕn thøc ®· häc vµo hoµn c¶nh
(t×nh huèng) míi, kh¸c víi hoµn c¶nh ®· ®îc häc.
KÕt luËn: Ph¬ng ph¸p vµ kÜ n¨ng tæ chøc c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc
m«i trêng lång ghÐp vµo d¹y m«n §¹o ®øc rÊt cã hiÖu qu¶ vµ thiÕt thùc. Nã
gãp phÇn rÊt lín trong sù thµnh c«ng gi¸o dôc häc sinh b¶o vÖ m«i trêng.
III. ThiÕt kÕ bµi gi¶ng
Gi¸o dôc m«i trêng lång ghÐp trong m«n §¹o ®øc
Líp 1
a, Bµi cã néi dung trùc tiÕp gi¸o dôc b¶o vÖ m«i trêng:
Bµi 14: B¶o vÖ hoa vµ c©y n¬i c«ng céng (tiÕt 2)
Gi¸o viªn:
Trêng TiÓu häc
I - Môc tiªu:
1 - KiÕn thøc: Häc sinh hiÓu
- Lîi Ých cña c©y vµ hoa ®èi víi cuéc sèng con ngêi.
- C¸ch b¶o vÖ c©y vµ hoa n¬i c«ng céng.
- TrÎ em cã quyÒn ®îc sèng trong m«i trêng trong lµnh.
2 - KÜ n¨ng:
- BiÕt b¶o vÖ c©y vµ hoa n¬i c«ng céng.
3 - Th¸i ®é:
- §ång t×nh víi nh÷ng viÖc lµm ®óng. Khuyªn r¨n nh÷ng viÖc lµm sai
trong viÖc b¶o vÖ c©y vµ hoa.
II – Ph¬ng ph¸p:
- Phèi hîp c¸c ph¬ng ph¸p: Quan s¸t, ®µm tho¹i, th¶o luËn nhãm, lµm viÖc
c¸ nh©n, ®ãng tiÓu phÈm.
- Träng t©m: Quan s¸t, th¶o luËn nhãm.
III. ChuÈn bÞ:
1 – Gi¸o viªn:
- Tranh phãng to bµi tËp 3.
- ThÎ sè
- Néi dung c¸c bµi tËp, néi dung tiÓu phÈm.
- 3 mÉu c©y
- B¨ng ®Üa h×nh cã h×nh ¶nh tranh vÏ vÒ gi¸o dôc m«i trêng
2 – Häc sinh:
- Mçi häc sinh 1 vë bµi tËp §¹o ®øc; 1 bót s¸p mµu.
- Thuéc bµi th¬: Ch¨m vên hoa
- Thuéc bµi h¸t: Ai trång c©y + Ra ch¬i vên hoa.
IV – C¸c ho¹t ®éng d¹y vµ häc:
A – KiÓm tra bµi cò:
Thêi
gian
Néi dung kiÕn thøc vµ
kü n¨ng c¬ b¶n
5’
- Ých lîi cña c©y
Ph¬ng ph¸p, h×nh thøc tæ chøc
c¸c ho¹t ®éng d¹y häc
Ho¹t ®éng cña thÇy
- Nh¾c tªn bµi 14 (tiÕt 1)
Ho¹t ®éng cña trß sö dông
- Yªu cÇu häc sinh h¸t bµi: Ai - H¸t, móa bµi “Ai
trång c©y.
trång c©y”
- Qua bµi h¸t, c©y vµ hoa gióp - Qua bµi h¸t con
Ých g× cho cuéc sèng con ng- thÊy c©y vµ hoa cã
êi?
gióp cho con ngêi
cã bãng m¸t, cã
chim hãt…
- §äc l¹i ghi nhí.
- CÇn biÕt b¶o vÖ c©y.
Ph¬ng
tiÖn
- 2 häc sinh ®äc
- Muèn b¶o vÖ c©y vµ hoa con - Muèn b¶o vÖ c©y
cÇn ph¶i lµm g×?
vµ hoa con cÇn
ph¶i tíi c©y, ch¨m
sãc c©y hµng ngµy,
kh«ng bÎ cµnh, h¸i
hoa
n¬i
c«ng
céng…
- NhËn xÐt - ®¸nh gi¸.
B – Bµi míi:
1 – Giíi thiÖu bµi: §óng nh lêi bµi h¸t ”Ai trång c©y”, c©y xanh cho
ta bãng m¸t, cho c¶nh ®Ñp, cho kh«ng khÝ trong lµnh, cho cuéc sèng thªm
h¹nh phóc. §Ó biÕt b¶o vÖ c©y vµ hoa thËt tèt, c¸c con häc tiÕp bµi 14: B¶o vÖ
c©y vµ hoa n¬i c«ng céng (tiÕt 2).
2 – Ho¹t ®éng 1: Lµm bµi tËp 3 (tr-47)
- Môc tiªu: Häc sinh nhËn biÕt vµ ph©n biÖt hµnh ®éng §óng – Sai táng
viÖc b¶o vÖ hoa vµ c©y hoa.
- TiÕn hµnh:
Thêi
gian
7’
Néi dung kiÕn thøc vµ
kü n¨ng c¬ b¶n
Ph¬ng ph¸p, h×nh thøc tæ chøc
c¸c ho¹t ®éng d¹y häc
Ph¬ng
tiÖn
Ho¹t ®éng cña thÇy
- Treo tranh bµi tËp 3 (phÇn a)
Ho¹t ®éng cña trß sö dông
- Mê SGK (tr-47)
- Gi¶i thÝch vµ yªu cÇu bµi tËp:
- §äc bµi tËp 3 (a)
* Quan s¸t kÜ c¸c tranh:
+ Nèi viÖc lµm ®óng víi khu«n
mÆt cêi.
+ Nèi viÖc lµm cha ®óng víi
khu«n mÆt mÕu.
- Nèi - 1 HS ch÷a
- Ai nhÊt trÝ víi c¸ch nèi cña
b¹n?
- HS gi¬ tay
- T¹i sao con nèi tranh 1 víi
khu«n mÆt cêi?
- hs tr¶ lêi vµ nªu
ý kiÕn.
- Tranh 2,3,4 nèi víi khu«n mÆt
cêi, v× sao?
- V× sao tranh 5,6 nèi víi khu«n - NhËn xÐt, bæ
mÆt mÕu?
sung
- VËy qua bµi nµy c¸c b¹n nhá - hs nªu
®· lµm g× ®Ó b¶o vÖ hoa vµ c©y?
- Con biÕt nh÷ng viÖc lµm nµo
b¶o vÖ hoa vµ c©y.
… Ngoµi tÊt c¶ nh÷ng viÖc
3 – 4 hs nªu
c¸c con võa kÓ, c¸c r¸c th¶i,
khãi bôi (®a tranh, r¸c th¶i) cña
- Quan s¸t tranh
nhµ m¸y còng lµm ¶nh hëng
®Õn sù sèng cña c©y.
- Treo tranh bµi tËp 3
- §äc ®Ò bµi
Bµi tËp 3 yªu cÇu g×?
- Con t« mµu vµo bøc tranh cã - T« mµu
viÖc lµm gãp phÇn lµm cho m«i
trêng trong lµnh.
5’
- Con t« mµu vµo nh÷ng tranh - hs tr¶ lêi
nµo? V× sao?
- Tranh nµo con kh«ng t«? V×
sao?
- Con ®· lµm g× ®Ó b¶o vÖ c©y?
- CÇn trång c©y, tíi c©y, KÕt luËn:
vun gèc, lµm hµng rµo…®Ó
b¶o vÖ hoa vµ c©y
C« còng nhÊt trÝ víi c¸ch t«
mµu nh c¸c con, v× trång c©y, tíi c©y, vun gèc, lµm hµng rµo lµ
nh÷ng viÖc b¶o vÖ c©y vµ hoa,
gãp phÇn lµm cho m«i trêng
trong lµnh.
3 – Ho¹t ®éng 2: Th¶o luËn bµi tËp 4
- Môc tiªu: Häc sinh nhËn biÕt vµ lùa chän nh÷ng hµnh vi nªn / kh«ng nªn
trong viÖc b¶o vÖ c©y vµ hoa.
- TiÕn hµnh:
Thêi
gian
5’
Néi dung kiÕn thøc vµ
kü n¨ng c¬ b¶n
Ph¬ng ph¸p, h×nh thøc tæ chøc
c¸c ho¹t ®éng d¹y häc
Ph¬ng
tiÖn
Ho¹t ®éng cña thÇy
Ho¹t ®éng cña trß sö dông
- Treo tranh bµi tËp 4
- §äc yªu cÇu
Bµi nµy c¸c con sÏ th¶o luËn
nhãm nh mäi ngµy.
- Híng dÉn luËt ch¬i
- Th¶o luËn
- Gi¬ thÎ bµy tá
- §· cã nh÷ng ®¸p ¸n kh¸c
nhau. Con chän ý 3,4 lµ con
lµm g×?
- Con khuyªn ng¨n b¹n ®Ó lµm - HS tr¶ lêi vµ nªu
g×?
ý kiÕn
- NÕu khuyªn ng¨n mµ b¹n vÉn
kh«ng nghe, con sÏ lµm g×? V×
sao?
- C¶ líp kh«ng ai chän ý 1 vµ 2
v× sao vËy?
C« còng nhÊt trÝ chän ý 3 vµ
4 cña c¸c con. VËy con khuyªn
ng¨n b¹n hoÆc m¸ch ngêi lín
®Ó lµm g×?
Con nªn khuyªn ng¨n b¹n KÕt luËn
hoÆc m¸ch ngêi lín khi
kh«ng c¶n ®îc b¹n, Lµm
nh vËy lµ gãp phÇn b¶o vÖ
m«i trêng trong lµnh, lµ
thùc hiÖn quyÒn ®îc sèng
trong m«i trêng trong
lµnh.
4 – Ho¹t ®éng 3: Giíi thiÖu tranh vµ kÕ ho¹ch b¶o vÖ hoa vµ c©y
- Môc tiªu: Häc sinh tù giíi thiÖu viÖc ®· lµm, kÕ ho¹ch b¶o vÖ hoa vµ c©y
- TiÕn hµnh:
Thêi Néi dung kiÕn thøc
gian vµ kü n¨ng c¬ b¶n
Ph¬ng ph¸p, h×nh thøc tæ chøc
c¸c ho¹t ®éng d¹y häc
Ho¹t ®éng cña thÇy
5’
- Treo 3 bøc tranh
Ho¹t ®éng cña trß sö dông
- HS tù ®Ó tranh cña
nhãm m×nh trªn mÆt
bµn
- 3hs giíi thiÖu néi
dung bøc tranh cña
nhãm m×nh
- GV nhËn xÐt nh÷ng tranh kh¸c: - HS nÕu ý kiÕn vµ tr¶
khen vÏ ®Ñp, ®óng chñ ®Ò b¶o vÖ lêi
hoa vµ c©y
- Con nªu kÕ ho¹ch ch¨m sãc
c©y vµ hoa ë trêng.
- Nªu kÕ ho¹ch ch¨m sãc c©y vµ
hoa ë nhµ.
- C¸c con ch¨m sãc hoa vµ c©y ë
nhµ, ë trêng ®Ó lµm g×?
- Ngoµi biÕt b¶o vÖ hoa vµ c©y ë
nhµ, ë trêng cßn biÕt b¶o vÖ hoa
Ph¬ng
tiÖn
vµ c©y ë ®©u?
M«i trêng táng lµnh KÕt luËn
gióp c¸c con kháa
m¹nh vµ ph¸t triÓn.
C¸c con cÇn cã hµnh
®éng ®Ó b¶o vÖ, ch¨m
sãc c©y vµ hoa.
5 – Ho¹t ®éng 4: §ãng tiÓu phÈm
- Môc tiªu: Häc sinh biÕt b¶o vÖ hoa vµ c©y
- TiÕn hµnh:
Thêi Néi dung kiÕn thøc
gian vµ kü n¨ng c¬ b¶n
5’
Nh¾c nhë, khuyªn
ng¨n b¹n kh«ng nªn
h¸i hoa, ph¸ c©y.
Ph¬ng ph¸p, h×nh thøc tæ chøc
c¸c ho¹t ®éng d¹y häc
Ho¹t ®éng cña thÇy
- Giíi thiÖu ®éi tr×nh bµy tiÓu
phÈm ”C©y còng biÕt ®au”
- Khen, ®éng viªn
- TiÓu phÈm khuyªn c¸c con
®iÒu g×?
KÕt luËn.
Ph¬ng
tiÖn
Ho¹t ®éng cña trß
sö dông
- Giíi thiÖu tªn tiÓu
phÈm, tãm t¾t néi dung
vµ ph©n vai
HS tr×nh bµy tiÓu phÈm
- C¶ líp quan s¸t, nghe
hiÓu.
6. Ho¹t ®éng 5: §äc th¬ hoÆc h¸t:
- Môc tiªu: Häc sinh biÓu diÔn bµi th¬, bµi h¸t vÒ B¶o vÖ hoa vµ c©y.
(®©y lµ h×nh thøc tuyªn truyÒn gi¸o dôc b¶o vÖ m«i trêng tíi tÊt c¶ mäi ngêi).
- TiÕn hµnh:
Ph¬ng
Ph¬ng ph¸p, h×nh thøc tæ chøc
Thêi Néi dung kiÕn thøc
tiÖn
c¸c ho¹t ®éng d¹y häc
gian vµ kü n¨ng c¬ b¶n
Ho¹t ®éng cña thÇy
Ho¹t ®éng cña trß
sö dông
3’
- Nªu yªu cÇu HS h¸t hoÆc - §äc th¬.
®äc bµi th¬.
- H¸t 1 bµi.
- Ch¨m sãc vµ b¶o vÖ KL: C¸c bµi th¬, bµi h¸t
hoa vµ c©y.
c¸c con võa tr×nh bµy ®Òu thÓ
hiÖn b¶o vÖ hoa vµ c©y.
VËy tõ nay c¸c con sÏ tiÕp
tôc b¶o vÖ hoa vµ c©y thêng
xuyªn ®Ó s©n trêng lu«n m¸t,
mÎ, kh«ng khÝ trong lµnh,
c¸c con kháe m¹nh vµ häc
tËp tèt.
C. Më réng vµ dÆn dß (2–)
BËt v« tuyÕn cã h×nh ¶nh vµ nªu:
Kh«ng cã c©y xanh vµ hoa m«i trêng sÏ mÊt ®i vÎ ®Ñp vµ bÞ « nhiÔm, con ngêi
sÏ bÞ m¾c rÊt nhiÒu bÖnh tËt; con vËt còng kh«ng cã n¬i sinh sèng. (GV ®a h×nh ¶nh:
BÖnh nh©n cÊp cøu ë bÖnh viÖn, c¸ ë ao bÞ chÕt do m«i trêng « nhiÔm).
VËy ngay tõ h«m nay, c¸c con h·y tham gia trång c©y vµ b¶o vÖ c©y ë nhµ hoÆc
ë trêng, ë mäi n¬i, tuyªn truyÒn ®Ó mäi ngêi cïng tham gia b¶o vÖ hoa vµ c©y xanh.
Hoa vµ c©y xanh kh«ng chØ t¹o m«i trêng ®Ñp vµ trong lµnh, ®em l¹i søc kháe cho mäi
ngêi mµ cßn lµ n¬i sinh sèng cña rÊt nhiÒu ®éng vËt. C©y xanh lµ tµi nguyªn v« gi¸ cÇn
®îc bµn tay con ngêi ch¨m sãc, b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn (§a h×nh ¶nh rõng c©y xanh, c¸c
con thó sèng trong rõng)
- BËt nh¹c bµi h¸t: Tæ quèc ViÖt Nam yªu dÊu, cã cßn ®Ñp m·i ®îc kh«ng.
§iÒu ®ã cßn tïy thuéc vµo b¹n, tïy thuéc vµo b¹n mµ th«i.
D. Mét sè bµi cã lång ghÐp mét phÇn mang néi dung gi¸o dôc b¶o vÖ m«i
trêng.
- Bµi “Gi÷ g×n s¸ch vë vµ ®å dïng häc tËp” (TiÕt 2)
* T«i tæ chøc cho häc sinh ho¹t ®éng c¸ nh©n b»ng trß ch¬i: “Thi xem ai s¾p
xÕp ®å dïng häc tËp gän gµng, ng¨n n¾p trªn mÆt bµn vµ tñ c¸ nh©n”.
Tõ ®ã häc sinh hiÓu r»ng: BiÕt gi÷ vÖ sinh líp häc, kh«ng vøt r¸c, kh«ng vÏ
bÈn ra bµn, lªn têng… lµ ®· biÕt b¶o vÖ m«i trêng.
- Bµi “Gia ®×nh em” (TiÕt 2)
* Tæ chøc nhãm ®«i, häc sinh kÓ cho nhau nghe nh÷ng c«ng viÖc gi÷ vÖ sinh n¬i
ë mµ m×nh ®· lµm ®Ó gióp ®ì bè mÑ hµng ngµy.
- Häc sinh hiÓu, gi÷ vÖ sinh n¬i ë còng lµ ®· biÕt b¶o vÖ m«i trêng sèng.
* KÕt luËn:
C¶ hai vÝ dô trªn gióp ta thÊy r»ng, tõ mét bµi d¹y (kh«ng trùc tiÕp gi¸o dôc b¶o
vÖ m«i trêng). B»ng ph¬ng ph¸p phï hîp, b»ng liªn hÖ thùc tÕ, gi¸o viªn ®· khÐo lÐo
lång ghÐp gi¸o dôc b¶o vÖ m«i trêng sèng cho häc sinh. Häc sinh biÕt gi÷ g×n b¶o vÖ
m«i trêng ë mäi lóc, mäi n¬i.
E. KÕt qu¶:
ViÖc t«i d¹y gi¸o dôc m«i trêng cho häc sinh lång ghÐp vµo m«n §¹o ®øc rÊt cã
hiÖu qu¶. TiÕt d¹y rÊt thµnh c«ng, häc sinh lÜnh héi kiÕn thøc nhÑ nhµng, n¾m b¾t bµi
s©u vµ ®îc më réng h¬n, hiÓu biÕt h¬n vÒ c«ng t¸c b¶o vÖ m«i trêng.
ë nhµ còng nh ë trêng, c¸c em ®· tham gia trång c©y vµ ch¨m sãc c©y hµng
ngµy. Kh«ng cßn häc sinh trÌo c©y, ng¾t l¸.
Hµng th¸ng c¸c em b¸o c¸o víi c« gi¸o vÒ viÖc m×nh ®· lµm ®Ó b¶o vÖ m«i tr êng nh: Gi÷ vÖ sinh trêng líp lu«n s¹ch ®Ñp, gióp ®ì bè mÑ dßn nhµ cöa, tham gia
ch¨m sãc c©y xanh ë nhµ vµ ë trêng… DÇn dÇn t¹o cho c¸c em mét thãi quen kh«ng
vøt giÊy r¸c bõa b·i, bá r¸c vµo ®óng n¬i quy ®Þnh. NhÊt lµ nÕp ¨n tra vµ sau khi ngñ
dËy buæi chiÒu, häc sinh kh«ng ®Ó c¬m v·i bÈn ra líp, ra bµn. ¡n xong häc sinh ph©n
c«ng nhau dän dÑp b¸t gän gµng. Buæi chiÒu, khi ngñ dËy, c¸c em kh«ng vøt giÊy r¸c
ra s©n nh tríc, tõng tæ ph©n c«ng nhau s¾p xÕp ®å dïng b¸n tró gän gµng ng¨n n¾p.
Hµng ngµy ®Õn líp, ®Çu tãc, quÇn ¸o gän gµng s¹ch sÏ. V× vËy c¸c ®ît kiÓm tra cña
Ban phô tr¸ch ThiÕu nhi, líp t«i lu«n ®îc xÕp lo¹i tèt.
C«ng t¸c gi¸o dôc m«i trêng cña t«i ®îc sù ñng hé nhiÖt t×nh cña phô huynh häc
sinh. Phô huynh ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c con tham gia mét c«ng tr×nh “M¨ng non–
b¶o vÖ m«i trêng.
PhÇn iii
KÕt luËn
Gi¸o dôc b¶o vÖ m«i trêng ®îc thùc hiÖn th«ng qua viÖc tæ chøc ho¹t ®éng
gi¶ng d¹y lång ghÐp gi¸o dôc b¶o vÖ m«i trêng vµo m«n §¹o ®øc ®· gãp phÇn quan
träng vµo viÖc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn ë häc sinh ý thøc vµ hiÓu biÕt vÒ m«i trêng,
h×nh thµnh th¸i ®é tÝch cùc, chñ ®éng, tù gi¸c vµ ý thøc tr¸ch nhiÖm cña b¶n th©n ®èi
víi viÖc b¶o vÖ, gi÷ g×n vµ c¶i thiÖn m«i trêng; h×nh thµnh ë c¸c em nh÷ng gi¸ trÞ ban
®Çu, c¬ b¶n, ®óng ®¾n vÒ m«i trêng, bíc ®Çu h×nh thµnh ë c¸c em nh÷ng n¨ng lùc cÇn
thiÕt ®Ó c¸c em cã kh¶ n¨ng tham gia c¸c ho¹t ®éng thùc tÕ nh»m b¶o vÖ, g×n gi÷ vµ c¶i
thiÖn m«i trêng.
H×nh thøc tæ chøc ho¹t ®éng gi¶ng d¹y lång ghÐp gi¸o dôc b¶o vÖ m«i trêng vµo
m«n häc §¹o ®øc lµ ph¬ng thøc gi¸o dôc rÊt thiÕt thùc, cã hiÖu qu¶ cao, ph¸t huy ¶nh
hëng rÊt lín ®Õn c¸c em vµ mäi ngêi.
C¸c gi¶i ph¸p ®óc rót trong ®Ò tµi nµy cã ý nghÜa vµ gi¸ trÞ thùc tiÔn cao. Gãp
phÇn kh«ng nhá vµo ch¬ng tr×nh hµnh ®éng b¶o vÖ m«i trêng t¹i trêng TiÓu häc.
PhÇn iv
KiÕn nghÞ - ®Ò xuÊt
T¨ng cêng båi dìng, n©ng cao tr×nh ®é hiÓu biÕt vµ n¨ng lùc cho tÊt c¶ c¸c gi¸o
viªn vÒ kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng gi¸o dôc b¶o vÖ m«i trêng.
C«ng t¸c gi¸o dôc m«i trêng lµ viÖc kh«ng thÓ thiÕu trong kÕ ho¹ch n¨m häc.
C«ng viÖc tuyªn truyÒn vÒ gi¸o dôc b¶o vÖ m«i trêng ph¶i ®îc tiÕn hµnh thêng
xuyªn, ph¸t thanh tuyªn truyÒn vµo ®Çu giê, giê ra ch¬i hµng ngµy (hoÆc 3 lÇn/tuÇn).
T¨ng cêng hç trî c¬ së vËt chÊt, trang thiÕt bÞ, tµi liÖu vµ nh÷ng ph¬ng tiÖn cÇn
thiÕt ®Ó phôc vô cho c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc b¶o vÖ m«i trêng trong nhµ trêng.
C«ng t¸c gi¸o dôc m«i trêng kh«ng chØ tiÕn hµnh trong giê chÝnh khãa mµ cßn
ph¶i kÕt hîp chÆt chÏ víi c¸c h×nh thøc ho¹t ®éng kh¸c mang tÝnh chÊt phong phó, ®a
d¹ng kh«ng chØ giíi h¹n trong nhµ trêng mµ cßn më réng trong c¸c ®Þa ph¬ng vµ toµn
x· héi.
Hµ Néi, ngµy
th¸ng 3 n¨m 2016
Tôi xin cam đoan trên đây là sáng kiến kinh nghiệm
do mình viết, không sao chép nội dung của người
khác.
- Xem thêm -