Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Giáo án - Bài giảng Sáng kiến kinh nghiệm Skkn hiệu trưởng điều hành, lãnh đạo quản lý toàn diện chuyên môn nghiệp vụ giản...

Tài liệu Skkn hiệu trưởng điều hành, lãnh đạo quản lý toàn diện chuyên môn nghiệp vụ giảng dạy của giáo viên thông qua việc chỉ đạo hoạt động tổ chuyên môn

.PDF
14
425
115

Mô tả:

PHẦN I: MỞ ĐẦU Tổ chuyên môn là một bộ phận cấu thành trong trong bộ máy tổ chức, quản lý của nhà trường, trực tiếp triển khai các hoạt động chuyên môn quan trọng quyết định sự tồn tại và phát triển của nhà trường, là nơi thực thi trực tiếp nhiệm vụ dạy học và giáo dục HS. Đối với trường THPT động lực quan trọng để phát triển chính là do yếu tố tăng trưởng chất lượng giáo dục của các đơn vị tổ, là chỗ dựa vững chắc giúp hiệu trưởng quản lý hoạt động sư phạm của giáo viên và hoạt động giáo dục, dạy học. Nhưng trong thực tế, vì nhiều lý do khác nhau, hoạt động của tổ chuyên môn không thực sự phát huy hết sức mạnh nội lực vốn có của mình để tạo ra những sản phẩm giáo dục tốt cho xã hội. Các tổ, nhóm chuyên môn có mối quan hệ hợp tác với nhau, phối hợp với các bộ phận nghiệp vụ khác và các tổ chức Đảng, đoàn thể trong nhà trường nhằm thực hiện chiến lược phát triển của nhà trường, chương trình giáo dục và các hoạt động giáo dục và các hoạt động khác hướng tới mục tiêu giáo dục. Hoạt động dạy học ở nhà trường phổ thông giữ vị trí trung tâm bởi nó chiếm hầu hết thời gian, khối lượng công việc của thầy và trò trong một năm học; nó chi phối các hoạt động giáo dục khác; đồng thời nó quyết định kết quả đào tạo của nhà trường. Hoạt động dạy học còn là hoạt động đặc thù của nhà trường phổ thông, nó được quy định bởi tính đặc thù của lao động sư phạm của người giáo viên.Vì vậy, nó cũng quy định tính đặc thù của công tác quản lý nhà trường nói chung và quản lý hoạt động dạy học nói riêng. Người Hiệu trưởng phải nhận thức đúng tầm quan trọng và tính đặc thù của hoạt động dạy học để có những biện pháp quản lý khoa học, sáng tạo nhằm nâng cao chất lượng đào tạo của nhà trường. Một trong những nội dung và biện pháp quản lý hoạt động dạy học của người Hiệu trưởng đó là: “Hiệu trưởng điều hành, lãnh đạo hoạt động giảng dạy của giáo viên”. Hoạt động này của người Hiệu trưởng thông qua ba hướng: Một là chỉ đạo 1 trực tiếp; hai là thông qua việc chỉ đạo hoạt động tổ chuyên môn; ba là phối hợp với các tổ chức xã hội. Trên cơ sơ lý luận chung về các đặc điểm của hoạt động quản lý này, chúng ta sẽ phân tích cụ thể hơn về nội dung và biện pháp: “Hiệu trưởng điều hành, lãnh đạo quản lý toàn diện chuyên môn nghiệp vụ giảng dạy của giáo viên thông qua việc chỉ đạo hoạt động tổ chuyên môn”. Mặc dù, bản thân có rất nhiều cố gắng nhằm góp phần giúp hiệu trưởng điều hành, lãnh đạo quản lý toàn diên chuyên môn nghiệp vụ của giáo viên thông qua việc chỉ đạo hoạt động tổ chuyên môn, song do khả năng còn hạn chế, tài liệu tham khảo và thời gian có giới hạn.Vì vậy, việc giải quyết vấn đề không tránh khỏi những thiếu sót, những hạn chế nhất định . Rất mong thầy và các đồng nghiệp góp ý kiến để bản thân có được một kiến thức hoàn chỉnh, sâu sắc hơn. PHẦN II: NỘI DUNG Tổ chuyên môn là hình thức tổ chức nghề nghiệp đã có từ lâu trong nhà trường. Đây là đơn vị cơ sở trực tiếp với các hoạt động của giáo viên. Tổ chuyên môn là một tổ chức trong nhà trường, tập hợp các giáo viên có cùng chuyên môn giúp họ hành động theo mục tiêu thống nhất. Hoạt động của tổ chuyên là tạo điều kiện cho giáo viên hoàn thành nhiệm vụ của mình trong quá trình dạy học - giáo dục. Thông qua tổ chuyên môn, Hiệu trưởng sẽ nắm được sâu sát hoạt động của giáo viên. Phát huy cao độ sự thống nhất giữa Hiệu trưởng với các thành viên trong tập thể sư phạm. Vì vậy, tăng cường chỉ đạo hoạt động của tổ chuyên môn là mối quan tâm thường xuyên của Hiệu trưởng. Hay nói cách khác, quá trình quản lý hoạt động dạy học của Hiệu trưởng luôn luôn gắn chặt với việc chỉ đạo hoạt động của tổ chuyên môn. 1. Thực trạng sinh hoạt tổ chuyên môn ở các trường THPT 2 - Sinh hoạt tổ chuyên môn là một hoạt động chuyên môn không thể thiếu trong hoạt động của nhà trường; là dịp để GV trao đổi chuyên môn góp phần nâng cao chất lượng dạy học. Thông qua sinh hoạt tổ chuyên môn sẽ xuất hiện nhiều ý tưởng. Do vậy, tổ trưởng cần tạo điều kiện để giáo viên nói lên ý tưởng, kinh nghiệm của mình. Nội dung sinh hoạt tổ chuyên môn cần đa dạng, phong phú bao gồm: +Triển khai các chuyên đề chuyên sâu trong mỗi năm học tập trung vào những vấn đề mới, khó, sử dụng thiết bị đồ dùng dạy học đạt kết quả tốt, quán triệt những bài dạy nào cần ứng dụng CNTT tránh trường hợp lạm dụng CNTT thay cho việc viết bảng bằng trình chiếu, qua đó giúp HS dễ hiểu và nắm bắt kiến thức mới có hệ thống, đổi mới phương pháp dạy học: + Xác định yêu cầu và cách thức tổ chức bồi dưỡng HS giỏi, phụ đạo HS yếu kém. +Tập trung thảo luận nội dung của những tiết dạy khó, thống nhất số lương bài tập cung cấp cho HS qua mỗi tiết luyện tập, ôn tập chương, ôn thi học kỳ... +Đổi mới kiểm tra đánh giá HS, các đề kiếm định kỳ cũng được thống nhất nội dung chung trong toàn tổ, tránh giao cho mỗi GV tổ chức kiểm tra tại lớp theo thời khóa biểu, mà tập trung HS của cả khối chia phòng thi, từ đó ngăn chặn được việc dạy thêm học thêm. Tuy nhiên, hiện nay ở các trường THPT việc sinh hoạt tổ chuyên môn vẫn còn nhiều bất cập cần phải khắc phục, chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn còn thấp, nội dung sơ sài, nặn về sự vụ, hành chính. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này: Tổ chuyên môn còn lúng túng trong sinh hoạt các chuyên đề bộ môn, chưa thảo luận bàn bạc thống nhất được trong tổ về những vấn đề khó trong chương trình, mỗi tổ viên có cách phô diễn riêng của mình. Bên cạnh những nguyên nhân khách quan, nguyên nhân chủ quan vẫn là nguyên nhân chính tạo ra sự bất cập ấy. Một trong những nguyên nhân thuộc nhóm chủ quan là giải pháp 3 quản lý của hiệu trưởng và tính độc lập sáng tạo của các tổ trưởng chưa đạt đích yêu cầu. - Qui định chế độ sinh hoạt chuyên môn hàng tháng: Căn cứ vào nội dung các hoạt động của tổ chuyên môn, căn cứ vào yêu cầu trọng tâm, trọng điểm của chương trình trong từng thời gian, Hiệu trưởng chỉ đạo các tổ đi sâu vào nội dung cụ thể cho phù hợp. Chế độ hội họp thường là 2 lần / tháng ở phòng chuyên môn (nếu không có phòng chuyên môn thì cố định ở một nơi) 2. Hiệu trưởng chỉ đạo các tổ trưởng chuyên môn tổ chức các hoạt động chuyên môn: Hàng tháng, Hiệu trưởng hoặc Phó Hiệu trưởng họp các tổ trưởng chuyên môn, chỉ đạo các tổ chuyên môn thực hiện kế hoạch chuyên môn của trường và kế hoạch của các tổ chuyên môn. Đồng thời, yêu cầu các tổ trưởng chuyên môn báo cáo tình hình giảng dạy của giáo viên và tình hình học tập của học sinh trong phạm vi tổ quản lý. Nội dung sinh hoạt tổ, nhóm chuyên môn rất phong phú đa dạng, nhằm giúp cho các nhà trường đạt được mục tiêu dạy học 2.1. Tổ chức bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ và rèn luyện năng lực sư phạm cho giáo viên Trước những yêu cầu mới đối với người giáo viên, tổ chuyên môn có vai trò quan trọng trong việc tổ chức bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho giáo viên. Nội dung được bồi dưỡng rất phong phú và đa dạng bao gồm nhiều kiến thức ở các lĩnh vực khác nhau để nâng cao trình độ giáo viên về mọi mặt. -Tổ chức bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên trong tổ: hướng dẫn xây dựng và quản lý việc thực hiện kế hoạch cá nhân, soạn giảng của tổ viên về kế hoạch cá nhân dạy chuyên đề, tự chọn, ôn thi tốt nghiệp, dạy bồi dưỡng học sinh giỏi, phụ đạo học sinh yếu kém; sử dụng đồ dùng dạy học, thiết bị dạy học đúng, đủ theo các tiết trong phân phối chương trình; soạn giáo án theo phân phối chương trình, chuẩn kiến thức, kĩ năng và sách giáo khoa, thảo luận các bài soạn khó; viết 4 sáng kiến kinh nghiệm về nâng cao chất lượng dạy học, đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới kiểm tra đánh giá, phát hiện và bồi dưỡng học sinh giỏi, phụ đạo học sinh yếu kém...; -Về rèn luyện năng lực sư phạm cho giáo viên: Tập trung nâng cao chất lượng giờ dạy của giáo viên trong tổ, đây là nhiệm vụ quan trọng, đòi hỏi người GV phải thường xuyên trao đổi chuyên môn trong các buổi họp tổ, những nội dung chưa rõ, những vấn đề trăn trỡ cần phải sử dụng phương pháp dạy học nào để truyền thụ cho HS dẽ hiểu bài...Ngoài ra tổ trưởng chuyên cần rèn luyện cho tổ viên về ngôn ngữ diễn đạt, cách trình bày bảng của giáo viên, thường xuyên động viên các em HS yếu kém và tuyên dương HS giỏi để các em phát huy. Ngoài ra phong cách lên lớp của GV cũng phải chuẩn mực, tự tin, chủ động khi giảng bài, giọng nói phải rõ ràng, chậm, cử chỉ nụ cười ánh mắt phải hết sức thân thiện dễ gần. Tuyệt đối giáo viên không được dùng từ sai khi giảng bài nhưng viết bảng thì đúng. Đối tượng lao động sư phạm trong các tổ, nhóm bộ môn trường THPT là học sinh ở lứa tuổi từ 15 đến 19, lứa tuổi có sự phát triển cao về tâm, sinh lý, có nhu cầu cao về trí tuệ và tình cảm với người thầy. Để đáp ứng nhu cầu này, giáo viên cần có kiến thức sâu rộng , có nhân cách người thầy, lòng nhân ái sư phạm cao. Thời gian lao động sư phạm không chỉ đảm bảo đúng quy định trong chương trình mà cần mang tính năng động, sáng tạo cộng với niềm say mê nghề nghiệp và tinh thần trách nhiệm trước thế hệ trẻ và toàn xã hội. Sản phẩm lao động sư phạm là nhân cách phát triển toàn diện, đạt được mục tiêu giáo dục của nhà trường. Nghĩa là sản phẩm đó không được quyền có phế phẩm. Lao động sư phạm của người giáo viên ở các tổ, nhóm bộ môn trong trường THPT vừa mang tính khoa học, vừa mang tính nghệ thuật và tính nhân đạo cao cả. Nó mang tính đặc thù của nghề sư phạm đồng thời có sự liên kết, cộng tác, phối hợp với các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường. Bởi vì sự hình thành và phát triển nhân cách của người học sinh cũng chịu sự chi phối của "tổng hoà các 5 mối quan hệ xã hội" trong đó tập thể sư phạm nhà trường là lực lượng giáo dục chuyên biệt, có hệ thống, thường xuyên và cơ bản nhất. Năng lực sư phạm là yếu tố quan trọng vì năng lực sư phạm quyết định sự thành bại của công tác giảng dạy và giáo dục của giáo viên. Vậy mà hiện nay một bộ phận không nhỏ giáo viên ở trường THPT năng lực sư phạm còn ở mức độ thấp. Có nhiều giáo viên kiến thức khoa học tương đối vững nhưng thiếu năng lực sư phạm, như việc thiết kế giáo án môn học, tổ chức giờ học thiếu khoa học, nghệ thuật truyền thụ , khả năng giao tiếp với học sinh, ứng xử các tình huống trong giảng dạy và giáo dục còn hạn chế. Có nhiều giáo viên thiếu kinh nghiệm trong phương pháp giáo dục học sinh, chưa gắn việc giáo dục học sinh vào trong nội dung môn học, bài dạy. Thậm chí có giáo viên còn thờ ơ trong việc giáo dục đạo đức học sinh, xem đó là nhiệm vụ của giáo viên chủ nhiệm, của BGH, của đoàn thanh niên. Trong công tác chủ nhiệm, có một số giáo viên chưa có năng lực tổ chức sinh hoạt tập thể, thuyết phục, cảm hóa học sinh, ứng xử các tình huống sư phạm. 2.2. Tập trung thảo luận các chuyên đề bộ môn Thảo luận các chuyên đề bộ môn là một trong những nội dung trọng tâm trong sinh hoạt chuyên môn. Các chuyên đề tập trung vào đổi mới phương pháp dạy học, ứng dụng CNTT trong dạy học, tự làm đồ dùng dạy học, đổi mới kiểm tra đánh giá HS… Việc triển khai các chuyên đề cần được thưc hiện có kế hoạch, được chuẩn bị chu đáo và được kiểm tra đánh giá thì mới có chất lượng và áp dụng vào thực tế qua các giờ dạy trên lớp của GV. Tùy theo đặc thù của mỗi tổ, năng lực của mỗi GV để tổ trưởng phân công thực hiện viết và triển khai chuyên đề. Nội dung các chuyên đề đi sâu vào những vấn đề chuyên môn của các giờ dạy trên lớp, những bài tập khó mà giáo viên trong tổ còn lúng túng chưa thông suốt nhằm giúp cho chất lượng chuyên môn trong nhà trường được ổn định và phát triển, tạo được sự đồng thuận cao trong tập thể sư phạm nhà trường 6 Việc trao đổi thảo luận chuyên đề phải thẳng thắng trung thực, không căng thẳng, tập trung vào phương pháp dạy học tích cực, cần phát triển tư duy cho học sinh. Vấn đề là làm sao cho học sinh suy nghĩ nhiều hơn, hoạt động nhiều hơn, hợp tác với thầy cô và bạn bè nhiều hơn, chủ động bày tỏ ý kiến của mình để thắc mắc những nội dung chưa rõ, giúp GV hoàn thiện hơn chất lượng của mỗi chyên đề. Yếu kém của nhiều giáo viên THPT hiện nay là không dám nhận trách nhiệm viết chyên đề bộ mộn hay trình bày chuyên đề trước tổ; nhà trường. Công việc này thường là của tổ trưởng hoặc tổ phó, điều này làm hạn chế sự phát triển về năng lực chuyên môn của giáo viên, ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo và sự tiến bộ của các nhà trường THPT, chưa đáp ứng được yêu cầu đổi mới của ngành GD &ĐT trong giai đoạn đổi mới hiện nay. 2.3. Các hoạt động giúp giáo viên thực hiện chương trình dạy học: Trong các buổi sinh hoạt chuyên môn, tổ trưởng chuyên môn tổ chức cho giáo viên thảo luận những vần đề mới và khó trong chương trình, thống nhất những vấn đề trọng tâm, phải đảm bảo tuyệt đối là sinh hoạt tổ hai lần trên tháng, trong sinh hoạt tổ tập trung thảo luận bàn sâu về vấn đề chuyên, không tổ chức hội họp theo hình thức sự vụ Tổ trưởng chuyên môn dự kiến những vấn đề có thể nảy sinh trong quá trình thực hiện chương trình và dự kiến biện pháp giải quyết khả thi theo khả năng của giáo viên trong tổ chuyên môn, những điều kiện vật chất kỹ thuật cần có. Tổ trưởng chuyên môn theo dõi việc thực hiện chương trình ở tổ, báo cáo đầy đủ các thông tin theo yêu cầu của Hiệu trưởng. Tổ trưởng chuyên môn yêu cầu giáo viên nghiên cứu kỹ chương trình ở các khối lớp được phân công giảng dạy (đây là nhiệm vụ rất quan trọng vì họ là người trực tiếp thực hiện chương trình dạy học). Đồng thời nghiên cứu thêm chương trình toàn cấp (các khối lớp không giảng dạy nhưng giáo viên cần nắm được để thấy vị trí và yêu cầu về trình độ kiến thức mà khối mình cần đạt). Trên cơ sở đó xác định 7 những vấn đề cần tập trung rút kinh nghiệm cho bản thân hoặc cần thảo luận ở tổ chuyên môn. 2.4. Các hoạt động giúp giáo viên chuẩn bị bài dạy Đầu năm học tổ trưởng chuyên môn tổ chức cho giáo viên trong tổ trao đổi những vấn đề liên quan đến việc chuẩn bị cho giảng dạy để có định hướng chung thống nhất trong tổ, sau đó tổng hợp và báo cáo Hiệu trưởng hoặc Phó Hiệu trưởng những việc phải làm của tổ trong cả năm học. Trên cơ sở những yêu cầu về việc chuẩn bị giờ lên lớp, tổ trưởng chuyên môn hướng dẫn giáo viên thảo luận kỹ những vấn đề cần thiết như: - Xác định rõ mục đích yêu cầu của chương và từng bài có sự thống nhất trong tổ, nhóm chuyên môn. - Thảo luận kỹ nội dung chương trình để phát hiện những vấn đề khó khi dạy, phân tích các phương pháp có thể vận dụng, nêu rõ những chỗ mạnh, chỗ yếu của mỗi phương pháp, xem xét khả năng của từng giáo viên trong việc vận dụng, tuyệt đối không gò ép tất cả mọi người phải tuân theo một phương pháp duy nhất. + Tổ chức cho giáo viên trao đổi các tài liệu tham khảo. + Tổ chức cho giáo viên làm đồ dùng dạy học, nghiên cứu sử dụng có hiệu quả các đồ dùng dạy học hiện có của nhà trường. Hàng tuần, tổ trưởng chuyên môn kiểm tra việc soạn bài của giáo viên trong buổi sinh hoạt tổ chuyên môn (có báo cáo kết quả kiểm tra trong biên bản sinh hoạt tổ chuyên môn) Kiểm tra phiếu báo giảng của giáo viên cho tuần sau ( kiểm tra vào thứ sáu để kịp thời điều chỉnh khi cần thiết) Sau khi kiểm tra phải có nhận xét, góp ý một cách cụ thể giúp giáo viên rút kinh nghiệm soạn bài tốt hơn. 2.5. Các hoạt động nâng cao chất lượng giờ dạy trên lớp của giáo viên: - Tổ trưởng chuyên môn tổ chức cho giáo viên nghiên cứu vận dụng các phương pháp vào các giờ dạy. 8 - Tổ trưởng chuyên môn tổ chức việc dự giờ và phân tích sư phạm giờ dạy của giáo viên trong phạm vi tổ. Tổ trưởng chuyên môn xây dựng kế hoạch dự giờ của tổ trong cả năm học căn cứ vào thực tế tình hình đội ngũ của tổ. - Động viên giáo viên đăng ký giờ dạy tốt, tổ chức thao giảng về đổi mới phương pháp, ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học và hình thức dạy học. - Tổ chuyên môn thường xuyên kiểm tra việc sử dụng đồ dùng dạy học và tự làm đồ dùng dạy học khi lên lớp của giáo viên. - Tổ trưởng chuyên môn kiểm tra việc chấp hành công việc theo phiếu báo giảng, việc dạy thay dạy bù, việc thực hiện nề nếp giảng dạy của giáo viên trong tổ. Kịp thời phản ánh cho Hiệu trưởng (hoặc Phó Hiệu trưởng) những việc liên quan đến giờ lên lớp để có biện pháp giải quyết. 2.6. Tổ chức kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của HS: - Tổ chức cho giáo viên trong tổ, khối nghiên cứu nắm vững các qui định về kiểm tra, đánh giá, xếp loại học tập của học sinh . - Thực hiện tốt kế hoạch kiểm tra, thi cử của nhà trường. - Bảo đảm tất cả các bài kiểm tra đều được chuẩn bị kỹ và có đáp án kèm theo để hạn chế việc cho điểm theo cảm tính. - Tổ trưởng chuyên môn : Báo cáo tình hình thực hiện lịch kiểm tra trong tổ hàng tháng. Kiểm tra công việc giáo viên phải làm khi kiểm tra kết quả học tập của học sinh. - Yêu cầu giáo viên thực hiện nghiêm túc các qui định của nhà trường về kiểm tra đánh giá học sinh (chấm bài, vào sổ điểm, cộng điểm, xếp loại và đánh giá học lực của học sinh) 2.7. Tổ chức các hoạt động ngoại khóa cho học sinh: Các hoạt động ngoại khóa tạo điều kiện cho học sinh khả năng mở rộng và đào sâu tri thức đã tiếp thu được ở chương trình bắt buộc. Đồng thời tạo thêm hứng thú học tập và làm phát triển thêm năng lực riêng của từng học sinh. Qua đó góp phần hướng nghiệp cho học sinh. 9 Các hình thức hoạt động ngoại khoá gồm có : Câu lạc bộ khoa học, Hội “các nhà khoa học trẻ tuổi”, các hội thi, tham quan học tập …. Tổ trưởng chuyên môn căn cứ vào kế hoạch năm học của tổ, phân công giáo viên phụ trách từng hoạt động, giáo viên đó chịu trách nhiệm kế hoạch và tổ chức thực hiện. Tổ chức các hoạt động ngoại khóa: tùy từng hoạt động theo đặc thù bộ môn mà có cách tổ chức cụ thể, nhưng nhìn chung gồm các bước cơ bản sau : - Xác định rõ mục đích yêu cầu; - Xây dựng nội dung hoạt động; - Huy động các giáo viên tham gia; - Phát động học sinh tham gia; - Tổng kết và khen thưởng. Để tổ chức hoạt động ngoại khóa đạt được hiệu quả cần có sự chỉ đạo chặt chẽ của Hiệu trưởng, có sự phối hợp các tổ chuyên môn, và cần có sự đỡ đầu của các cơ quan, xí nghiệp, các tổ chức xã hội ở địa phương, đặc biệt là Hội cha mẹ học sinh. 2.8. Tổ chuyên môn tổ chức phụ đạo học sinh yếu kém, bồi dưỡng học sinh giỏi Tổ trưởng chuyên môn phải xây dựng kế hoạch bồi dưỡng học sinh giỏi, phụ đạo học sinh yếu kém của bộ môn như : Xác định đối tượng, xây dựng nội dung bồi dưỡng và phụ đạo, phân công giáo viên phụ trách, kiểm tra đánh giá sự tiến bộ của học sinh trong từng giai đoạn. Đối với học sinh yếu kém: Yêu cầu giáo viên trong quá trình dạy trên lớp phải tìm mọi cách thanh toán những lỗ hổng về kiến thức cho các em, giúp các em tiến bộ trong học tập bằng cách cải tiến phương pháp giảng dạy, cho những bài tập vừa sức để khuyến khích các em, khen kịp thời khi các em có sự tiến bộ dù nhỏ. Nếu giáo viên đã tiến hành những biện pháp tích cực mà vẫn không có hiệu quả (hoặc có rất ít) thì tổ trưởng chuyên môn cần tổ chức các lớp học phụ đạo và cử 10 giáo viên có kinh nghiệm nhất, có phương pháp giảng dạy tốt nhất phụ trách. Việc tổ chức dạy phụ đạo này hoàn toàn khác với việc học sinh học thêm khá phổ biến hiện nay. Đối với học sinh giỏi: Yêu cầu giáo viên trong quá trình giảng dạy phát hiện các học sinh có năng khiếu về bộ môn của mình và có trách nhiệm bồi dưỡng thường xuyên. Hàng năm tổ chức thi tuyển chọn học sinh giỏi, thành lập lớp bồi dưỡng học sinh giỏi, chọn giáo viên có kinh nghiệm phụ trách (xây dựng chương trình, tổ chức giảng dạy, tổ chức các em tham gia các kỳ thi học sinh giỏi các cấp) 3. Hướng dẫn các tổ lập hồ sơ lưu trữ thông tin: Các hồ sơ gồm có: văn bản chỉ thị, hướng dẫn về nhiệm vụ năm học của các cấp chỉ đạo chuyên môn, các loại kế hoạch của tổ, biên bản sinh hoạt tổ chuyên môn, bảng thống kê kết quả khảo sát chất lượng học tập của học sinh, tư liệu về các hoạt động của tổ … Tổ trưởng cần hướng dẫn giáo viên thực hiện tốt các hồ sơ chuyên môn (kế hoạch của tổ và cá nhân, giáo án, sổ chủ nhiệm, sổ dự giờ, sổ ghi điểm cá nhân, sổ tư liệu, sổ họp chuyên môn …) 4. Hiệu trưởng thường xuyên kiểm tra hoạt động của tổ chuyên môn: Hiệu trưởng có thể kiểm tra trực tiếp hay gián tiếp, có thể kiểm tra toàn diện hoặc kiểm tra một vài hoạt động của tổ (kiểm tra chuyên đề). + Với nội dung kiểm tra toàn diện Hiệu trưởng nên kiểm tra 2 lần/năm (nên kết hợp kiểm tra toàn diện một vài giáo viên và một vài lớp học sinh), thời gian tiến hành mỗi đợt kiểm tra khoảng một tuần. Tuy nhiên, không nhất thiết kiểm tra tất cả các tổ cùng một lúc. + Với nội dung kiểm tra chuyên đề cũng được tiến hành như kiểm tra toàn diện nhưng nội dung chỉ tập chung vào vấn đề đã chọn. Dù kiểm tra dưới hình thức nào, Hiệu trưởng cũng cần phải bảo đảm nghiệp vụ công tác kiểm tra như sau: - Lập kế hoạch kiểm tra; - Tổ chức lực lượng và tiến hành kiểm tra; 11 - Tổng hợp thành biên bản kiểm tra; - Tổng kết, đánh giá hoạt động của tổ và đề ra những kiến nghị. PHẦN III: KẾT LUẬN Ngày nay bối cảnh kinh tế - xã hội trong nước và thế giới có những biến đổi to lớn, nhanh chóng, với sự phát triển mạnh mẽ về khoa học, kỹ thuật và công nghệ, sự hình thành nền kinh tế tri thức, toàn cầu hoá trở thành một xu hướng tất yếu khách quan. Điều đó đã tạo ra nhiều cơ hội và thách thức cho giáo dục Việt Nam. Vai trò quan trọng của giáo dục đối với sự phát triển của đất nước ngày càng được khẳng định và giáo dục phải thực sự được coi là là quốc sách hàng đầu trong chiến lược phát triển kinh tế của Việt Nam. Thời gian qua, cùng với công cuộc đổi mới của đất nước nền giáo dục nước nhà cũng có những bước phát triển quan trọng về quy mô, chất lượng đào tạo và các điều kiện đảm bảo cho chất lượng. Số lượng học sinh ngày càng tăng, phương thức giáo dục ngày càng đa dạng hóa, mạng lưới trường lớp được phát triển rông khắp. Mục tiêu, nội dung, phương pháp và các điều kiện đảm bảo cho chất lượng đều phát triển, ngân sách Nhà nước đầu tư cho giáo dục tăng đáng kể. Tuy nhiên, so với yêu cầu phát triển kinh tế xã hội của đất nước, so với quá trình hội nhập quốc tế, giáo dục Việt Nam vẫn còn bộc lộ nhiều hạn chế, bất cập. Giáo dục phải đáp ứng tốt hơn nhu cầu học tập cho mọi người dân, tạo cơ hội cho mọi tầng lớp nhân dân có thể tham gia học tập ở mọi trình độ. Để nền giáo dục Việt Nam thực sự là một nền giáo dục có chất lượng đòi hỏi con người Việt Nam phải thay đổi tư duy kịp thời, nhất là cách nhìn, tầm nhìn và yêu cầu rất cao về sự thích nghi. Trong đó, vai trò của giáo dục càng trở nên quan trọng hơn lúc nào hết; Giáo dục giữ vai trò đặc biệt cần thiết đối với sự phát triển của mỗi con người và của xã hội; Nó làm cho con người trở nên có ích, có giá trị, có chất lượng, góp phần tăng trưởng kinh tế và phát triển xã hội. Điều đó càng chứng tỏ cho sự quản lý hoạt động chuyên môn của mỗi giáo viên trong nhà trường phổ thông là rất cần thiết. Người quản lý phải thông thạo về chuyên môn, am hiểu 12 chuyên và biết đầu tư chuyên môn cho giáo viên thì chắc chắn rằng chất lượng đào tạo của nhà trường luôn ổn định và đi lên Tổ chuyên môn là một đơn vị cơ sở trong quản lý kế hoạch và thực hiện kế hoạch của Hiệu trưởng. Hoạt động chính của tổ chuyên môn là trao đổi phương pháp giảng dạy từng bài, những bài khó, những tư liệu mới cần bổ sung vào bài giảng, những điều kiện cơ sở vật chất, kỹ thuật cho bài giảng, tổ chức các chuyên đề về đổi mới phương pháp giảng dạy và hình thức dạy học, trao đổi kinh nghiệm giảng dạy giữa các đồng nghiệp…. Những nội dung được đề cập đến trong bài viết này “Hiệu trưởng điều hành, lãnh đạo quản lý toàn diện chuyên môn nghiệp vụ giảng dạy của giáo viên thông qua việc chỉ đạo hoạt động tổ chuyên môn”, mới chỉ bao gồm những nội dung cơ bản của hai vấn đề là cần rèn luyện năng lực sư phạm của người thầy và tập trung triển khai các chuyên đề bộ môn trong sinh hoạt tổ chuyên môn ở các trường THPT, theo chúng tôi các nội dung nêu trên là rất cần thiết cho sinh hoạt của tổ chuyên môn, vì các tổ trong sinh hoạt chuyên môn luôn né tránh cứ nghĩ rằng năng lực sư phạm của người thầy là tốt rồi và gặp vất vả khó khăn không ít khi triển khai các chuyên đề bộ môn, có chăng là đến thời điểm nhà trường bị thanh tra toàn diện thì tập trung viết vài chuyên đề cho có để đối phó với cấp trên, bởi vậy chúng tôi mong muốn mang đến vài nội dung đích thực của công tác “Đổi mới sinh hoạt tổ chuyên môn” cho 2 đối tượng Hiệu trưởng và Tổ trưởng tổ chuyên môn ở nhà trường THPT. Nó giải đáp câu hỏi Hiệu trưởng/ Tổ trưởng phải làm những nội dung gì và làm như thế nào để đạt hiệu quả mong muốn và khắc phục được một số bất cập cơ bản trong quá trình quản lý. Như vậy, công tác quản lý đối với tổ chuyên môn trong nhà trường là nhiệm vụ quan trọng của người Hiệu trưởng. Xuất phát từ vị trí, nhiệm vụ của hoạt động dạy học, người Hiệu trưởng phải dành nhiều thời gian và công sức của mình cho công tác quản lý đối với tổ chuyên môn. Vì nếu quản lý tốt tổ chuyên môn sẽ giúp 13 triển khai có hiệu quả kế hoạch của Hiệu trưởng giúp nâng cao chất lượng giảng dạy, đào tạo của nhà trường đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao của xã hội./. Người viết Nguyễn Văn Toàn TÀI LIỆU THAM KHẢO  1/ Cẩm nang nâng cao năng lực quản lý nhà trường (2007), NXB Chính trị Quốc gia. 2/Điều lệ trường trung học THCS, THPT (ban hành kèm theo Quyết định số 07/2007/QĐ-BGDĐT ngày 02/4/2007 của Bộ trưởng Bộ GD- ĐT) 3/ Khoa học quản lý và quản lý Nhà nước trong Giáo dục- Đào tạo, PGS-TS Hoàng Tâm Sơn- Năm 2007; 4/Tổ chức Quản lý giáo dục và trường học, Tiến sĩ Hồ Văn Liên 14
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan

Tài liệu vừa đăng