Tài liệu Skkn một số giaỉ pháp dạy tập đọc nhạc cho học tiểu học

.DOC

1214

Một số phương pháp dạy tập đọc nhạc cho học sinh Tiểu học
Phần mở đầu
1. LÍ DO CHỌN SÁNG KIẾN
Giáo dục thẩm mỹ cho con người là một phần không thể thiếu trong mục tiêu
giáo dục của chúng ta trong giai đoạn hiện nay, nhằm đào tạo những con người
phát triển một cách toàn diện về Đức - Trí - Thể - Mỹ. Việc giáo dục một con
người toàn diện không chỉ giáo dục cho họ có đạo đức tốt, có trình độ hiểu biết,
nắm vững các kiến thức khoa học và xã hội, có sức khoẻ, biết lao động, mà còn
phải giáo dục cho họ biết nhìn nhận, phân biệt, tinh lọc, biết thưởng thức cái đẹp
và biết làm đẹp cho cuộc sống. Một trong những con đường giáo dục thẩm mỹ
nhanh và hiệu quả nhất là giáo dục thông qua các môn học nghệ thuật. Trong đó
có môn Âm nhạc.
Ngày nay, Âm nhạc là bộ môn nghệ thuật đã trở thành một trong những môn
học chính thức của chương trình đào tạo phổ thông. Nó chính là phương tiện hiệu
quả nhất trong giáo dục thẩm mỹ, đặc biệt là ở bậc Tiểu học, thông qua môn học
này đã hình thành cho các em những kiến thức ban đầu về ca hát, về kiến thức âm
nhạc, đặc biệt là trang bị cho các em có một thế giới tinh thần thoải mái hơn, giúp
các em phát triển toàn diện hơn, từ đó hỗ trợ giúp các em học tốt các môn học
khác.
Âm nhạc ở bậc Tiểu học được phân bổ nội dung rất rõ ràng. Ở lớp 1, 2, 3 Âm
nhạc là một phần của môn nghệ thuật (gồm cả mĩ thuật và thủ công). Phương
pháp dạy học Âm nhạc ở lớp 1, 2, 3 tương đối giống nhau và chỉ 2 nội dung là
học hát và phát triển khả năng nghe nhạc. Sang đến lớp 4, 5 các em bắt đầu
chuyển sang một giai đoạn mới, ngoài học hát các em còn có thêm phân môn là
Tập đọc nhạc.
Tập đọc nhạc giúp các em hiểu biết nhiều hơn về nghệ thuật Âm nhạc thông
qua việc ghi nhớ các nốt nhạc, ký hiệu âm nhạc. Học sinh sẽ được phát triển khả
năng thị tấu, nghe và cảm thụ âm nhạc từ đó phát triển năng khiếu âm nhạc cho
học sinh, giúp các em có một kiến thức cơ bản vững chắc về nhạc lý để làm nền
tảng cho các em học tốt hơn chương trình Âm nhạc các lớp sau tốt hơn.
Giáo viên: Huỳnh Long Nguyện
1
Trang 1
Một số phương pháp dạy tập đọc nhạc cho học sinh Tiểu học
Bản thân tôi là giáo viên được phân công giảng dạy bộ môn Âm nhạc, tôi nhận
thấy đại đa số các em rất thích ca hát nhưng lại ngại học Tập đọc nhạc. Trước một
bài Tập đọc nhạc, ghi chép nhạc các em rất thụ động và ít hứng thú. Các em chưa
tự mình chiếm lĩnh kiến thức mà luôn chờ đợi sự giúp đỡ của giáo viên. Đặc biệt
hơn các em còn tự tạo cho mình thói quen học thuộc lòng và ghi tên nốt vào trong
bài Tập đọc nhạc để đọc theo. Với cách học đó vô hình chung đã làm lệch phương
pháp học Tập đọc nhạc dẫn đến việc hiệu quả tiết dạy chưa cao, cũng như bản
thân học sinh học chưa chất lượng. Để các em hiểu, nắm được và thực hiện tốt
yêu cầu của bài, người giáo viên cần có một phương pháp truyền đạt, hướng dẫn
thật tốt, đơn giản nhưng lại hiệu quả nhất, để giúp các em nắm bắt, tiếp thu nhanh
nhất kiến thức bài học. Trong thực tế việc đưa ra một phương pháp giảng dạy
thích hợp cho phân môn tập đọc nhạc ở tiểu học có rất nhiều ý kiến khác nhau.
Những năm trước đây việc giảng dạy bộ môn này do giáo viên đứng lớp giảng
dạy chưa có giáo viên bộ môn riêng. Bên cạnh đó là sự thiếu hụt về phương tiện
dạy học như là nhạc cụ cùng với phương pháp giảng dạy cũ kĩ chủ yếu là dạy hát
dạy đọc nhạc theo phương pháp truyền miệng, do đó kết quả đạt chưa cao, ít gây
hứng thú cho các em trong việc học tập và tiếp thu kiến thức bộ môn. Song hiÖn
nay việc giảng dạy bộ môn này hÇu hÕt ®· cã gi¸o viªn chuyªn biệt, cã nh¹c cô
phôc vô cho viÖc gi¶ng d¹y, cùng với viÖc ®æi míi phương pháp giảng dạy vì thế
cần phải có những giải pháp tốt nhất để mang lại hiệu quả giảng dạy cho phân
môn Tập đọc nhạc. Với lí đó, tôi xin đưa ra “Một số gi¶i pháp dạy tập đọc nhạc
cho học sinh Tiểu học”. Nhằm giúp việc dạy và học âm nhạc nói chung cũng như
phân môn Tập đọc nhạc nói riêng ngày càng chất lượng và mang lại hiệu quả cao.
2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
Giúp giáo viên có thể tham khảo thêm một số phương pháp dạy tốt Tập đọc
nhạc và giúp học sinh học tốt phân môn này đồng thời qua đó phát triển khả năng
thị tấu, tai nghe và cảm thụ âm nhạc của học sinh mang lại hiệu quả giảng dạy bộ
môn Âm nhạc.
3. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU
Giáo viên: Huỳnh Long Nguyện
2
Trang 2
Một số phương pháp dạy tập đọc nhạc cho học sinh Tiểu học
Tìm hiểu thực trạng về hiệu quả dạy và học phân môn Tập đọc nhạc ở khối 4, 5
Trường Tiểu học Ba Vì. Từ đó đưa ra những giải pháp cải thiện chất lượng và
hiệu quả giảng dạy bộ môn Âm nhạc nói chung và phân môn Tập đọc nhạc nói
riêng.
4. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU:
§èi tîng nghiªn cøu: Häc sinh khèi 4, 5 trêng Tiểu học Ba Vì – xã Ba Vì –
huyện Ba Tơ – tỉnh Quảng Ngãi.
Ph¹m vi nghiªn cøu: Trường Tiểu học
5. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU:
- Ph¬ng ph¸p quan s¸t.
- Ph¬ng ph¸p điều tra.
- Ph¬ng ph¸p vÊn ®¸p.
- Ph¬ng ph¸p thùc hµnh.
- Phương pháp phân tích tổng kết kinh nghiệm giáo dục - giảng dạy.
Giáo viên: Huỳnh Long Nguyện
3
Trang 3
Một số phương pháp dạy tập đọc nhạc cho học sinh Tiểu học
Phần thứ hai NỘI DUNG
CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÍ LUẬN
1.1. CƠ SỞ LÍ LUẬN KHOA HỌC
Như chúng ta đã biết, Âm nhạc là một môn học mang tính nghệ thuật cao, nó
khác rất nhiều so với môn học khác, tuy nó không đòi hỏi sự chính xác một cách
tuyệt đối như những con số nhưng lại đòi hỏi người học phải có sự yêu thích, sự
đam mê thậm chí là một chút cái gọi là “năng khiếu”, điều này không phải học
sinh nào cũng có được. Vấn đề học và kết quả học tập của các em là hết sức quan
trọng, điều đó không chỉ phụ thuộc vào chương trình giảng dạy phù hợp mà còn
phụ thuộc vào phương pháp truyền thụ của người thầy. Hơn nữa còn phụ thuộc
vào ý thức học tập của các em cùng với sự quan tâm chăm sóc, tạo điều kiện của
gia đình và toàn thể xã hội.
Học âm nhạc mang đến cho học sinh những phút giây thư giãn, thoải mái,
học mà chơi, chơi mà học. Thông qua những câu nhạc, những lời ca của các bài
hát và các bài Tập đọc nhạc giúp các em nhận thức những hình tượng âm thanh,
giai điệu, kích thích cảm xúc của các em, giúp các em cảm thụ cái đẹp. Vậy làm
thế nào để các em đọc đúng được bài Tập đọc nhạc? Trước tiên các em phải nắm
vững kiến thức về âm nhạc, vị trí các nốt nhạc trên khuông nhạc tương ứng với độ
cao âm thanh, các hình nốt nhạc tương ứng độ dài, giúp các em hiểu và phân biệt
được những âm thanh cao, thấp, dài, ngắn với lực độ khác nhau, tốc độ thể hiện
khác nhau. Để các em có hứng thú trong học tập, người giáo viên cần tạo cho các
em có một tâm trạng thoải mái, một hứng thú tràn đầy khi học âm nhạc.
Là giáo viên được bồi dưỡng chuyên ngành Âm nhạc Tiểu học, qua thời gian
trực tiếp giảng dạy bộ môn, bản thân ít nhiều đã đúc kết được những kinh nghiệm
trong công tác. Tôi nhận thấy thực tế việc học tập và tiếp thu các kiến thức của
môn học, đặc biệt là kiến thức đọc và ghi chép nhạc của các em là chưa cao, nhiều
em còn rất lúng túng. Trước những hạn chế thực tại, tôi lấy đó làm cơ sở khoa học
Giáo viên: Huỳnh Long Nguyện
4
Trang 4
Một số phương pháp dạy tập đọc nhạc cho học sinh Tiểu học
để đưa ra một số kinh nghiệm hướng dẫn các em học Tập đọc nhạc có hiệu quả
hơn.
1.2. CƠ SỞ LÍ LUẬN THỰC TIỄN
Là một giáo viên giảng dạy Âm nhạc tại Trường Tiểu học Ba Vì – huyện Ba
Tơ – tỉnh Quảng Ngãi với học sinh đa số là người d©n téc H’re, tr×nh ®é nhËn thøc
và tiếp thu còn thấp, kh«ng ®ång ®Òu dẫn đến hiệu quả giảng dạy chưa cao. Vì
vậy người giáo viên phải từng bước giúp các em có được sự tự tin, nắm được các
kiến thức, các kỹ năng cơ bản từ đó giúp các em phát triển tai nghe và khả năng
thể hiện tốt các bài Tập đọc nhạc. Những năm trước đây, việc đầu tư trang thiết bị
cho môn học còn hạn chế do đó việc truyền đạt và giúp các em tiếp thu kiến thức
âm nhạc là hết sức khó khăn, thậm chí những kiến thức đó đến với các em hết sức
trừu tượng, ít phát triển khả năng tư duy của các em. Từ đó không tạo được sự thu
hút, ít gây hứng thú học tập cho các em. Tôi đã tìm hiểu khả năng học nhạc của
học sinh mình, bằng việc quan sát thực tế các giờ học. Tôi nhận thấy việc tích cực
tiếp thu các kiến thức âm nhạc và sự yêu thích học tập và hoạt động bộ môn chỉ
rơi vào một số em gọi là có năng khiếu. Còn lại các em khác chỉ học theo bản
năng phải học nên ít có sự sáng tạo trong vận dụng kiến thức.
Qua kiểm tra đọc một bài tập đọc nhạc thì số lượng các em đọc tốt còn rất
khiêm tốn. Thực tế khi nghe các em thực hiện bài tập, bên cạnh những em trình
bày tự nhiên và thoải mái vẫn còn một số em chưa thực sự mạnh dạn, tự tin, chỉ
đọc với tính chất thuộc lòng, đọc nhạc thì chỉ đúng tên nốt mà chưa đúng trường
độ, ngắt, nghỉ tuỳ tiện không đúng tiết tấu của bài nhạc.
V× vËy ®Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng trªn t«i xin m¹nh d¹n tr×nh bµy kinh nghiÖm
cña m×nh vÒ vÊn ®Ò nµy.
CHƯƠNG 2
Giáo viên: Huỳnh Long Nguyện
5
Trang 5

Tài liệu liên quan

Tài liệu vừa đăng

Tài liệu xem nhiều nhất