Tài liệu Skkn một vài kinh nghiệm giúp học sinh lớp 1 nắm chắc chắn môn tv

S¸ng kiÕn kinh nghiÖm §Ò tµi: Mét vµi kinh nghiÖm ®Ó häc sinh líp mét n¨m ch¾c ch¾n m«n TiÕng ViÖt ***************************************************************** ®Ò tµi : mét vµi kinh nghiÖm ®Ó häc sinh líp mét n¾m ch¾c ch¾n m«n tiÕng viÖt I/ Lêi nãi ®Çu : Trong tr-êng tiÓu häc, TiÕng ViÖt lµ m«n häc hÕt søc quan träng, lµ m«n häc luyÖn cho c¸c em ®äc ®óng, viÕt ®óng chÝnh t¶, hiÓu nghÜa tõ, hiÓu bµi v¨n. Riªng ®èi víi líp mét lµ c¸i mãng, c¸i gèc. §iÒu quan träng nhÊt lµ c¸c em cÇn ®¹t bèn kü n¨ng (nghe- nãi - ®äc –viÕt ) viÖc ®æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc, d¹y m«n TiÕng ViÖt lµ viÖc lµm hÕt søc khã kh¨n. B¶n th©n m«n TiÕng ViÖt bao gåm nhiÒu ph©n m«n, mçi ph©n m«n cã nh÷ng ®Æc tr-ng riªng, nh-ng cã sù t¸c ®éng qua l¹i víi nhau, mét c¸ch m¹nh mÏ. Môc tiªu gióp c¸c em ®äc ®óng, viÕt ®óng lçi chÝnh t¶, nªn b¶n th©n t«i cã : “Mét vµi kinh nghiÖm gióp häc sinh líp mét n¾m ch¾c ch¾n m«n TiÕng ViÖt” II/ §Æt vÊn ®Ò : ®©y lµ nh÷ng vÊn ®Ò xuÊt ph¸t tõ líp häc. C¸c em rÊt yÕu m«n TiÕng ViÖt. Trong nhiÒu n¨m d¹y líp mét t«i nhËn thÊy c¸c em cßn nhá, ch-a x¸c ®Þnh ®©u lµ hµnh vi ®óng vµ h¬n n÷a phô huynh Ýt quan t©m, thiÕu ®«n ®èc nh¾c nhë, cßn xem nhÑ, cho lµ líp mét c¸c em cßn nhá, Th-êng kho¸n tr¾ng cho gi¸o viªn, vÊn ®Ò ®Æt ra cho t«i lµm thÕ nµo c¸c em ®äc ®óng, viÕt ®óng chÝnh t¶. Sau bao ngµy ®ªm suy nghÜ, tr¨n trë T«i n¶y ra nhiÒu ý ®Þnh ®Ó häc sinh n¾m ch¾c m«n TiÕng ViÖt b»ng c¸ch ¸p dông “Bé ch÷ rêi thùc hµnh häc vÇn líp mét, quyÓn vë chÝnh t¶ vµ dông cô trùc quan cho mçi tiÕt d¹y” III/ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò : Ngay tõ ®Çu n¨m häc 2007 – 2008 khi ®-îc ph©n c«ng d¹y líp mét. Trong hai tuÇn ®Çu t«i liÒn kh¶o s¸t chÊt l-îng tõng em ®¸nh gi¸ mét c¸ch thùc chÊt. Tæng sè häc sinh 25 em , cã 10 em yÕu m«n TiÕng ViÖt kh«ng biÕt g× c¶ vÒ ch÷ c¸i , ©m , vÇn. Hay nãi ®óng h¬n kh«ng biÕt viÕt,kh«ng nhí mÆt ch÷, gåm nh÷ng em nh- sau: (em HuyÒn + em Léc + em Tiªn + em ý + em Th¾ng + em DiÖp + em Thíi + em Kh¶i + em D©n + S¬n ). Trong ®ã cã hai em ch-a qua mÉu gi¸o (em HiÕu + Ly). Trong m-êi em nµy lµm t«i bao suy nghÜ . A/ H×nh thøc gi¶i quyÕt : 1/Trao ®æi riªng víi phô huynh : T«i mêi phô huynh 10 em häc sinh yÕu trong líp tæ chøc häp ngay tõ ®Çu. -1- S¸ng kiÕn kinh nghiÖm §Ò tµi: Mét vµi kinh nghiÖm ®Ó häc sinh líp mét n¨m ch¾c ch¾n m«n TiÕng ViÖt ***************************************************************** * C¸ch tiªn hµnh: T«i nhËn xÐt s¬ l-îc vÒ chÊt l-îng häc tËp cña tõng em vµ tÇm quan träng cña dông cô häc tËp lµ “bé ch÷ häc vÇn + vë chÝnh t¶”. TiÕp tôc sau ®ã cho phô huynh xem mét sè quyÓn vë cña nh÷ng em häc kh¸ giái trong líp vµ ®Ó hä cã ý kiÕn cïng t«i. Phô huynh t¸n thµnh vµ hç trî ®¾c lùc cho c« gi¸o tõ ®ã t«i sÏ cè g¾ng tËn t©m phô ®¹o qua nhiÒu h×nh thøc B-íc 1: T«i liÒn vËn ®éng phô huynh mua cho con ®Çy ®ñ dông cô häc tËp vë chÝnh t¶ ..v...v.. ®Ó sö dông trong giê thùc hµnh luyÖn tËp vÒ phÇn b¶n th©n t«i, trùc tiÕp ®Õn phßng thiÕt bÞ m-în cho c¸c em cã hoµn c¶nh khã kh¨n h¬n ch-a mua ®-îc. T«i giao nhiÖm vô cho tõng phô huynh cÇn cã kÕ ho¹ch cô thÓ cho c¸c em. B-íc 2: T«i tham m-u cïng ban gi¸m hiÖu + tæ tr-ëng chuyªn m«n tæ chøc mêi phô huynh dù giê tiÕt TiÕng ViÖt, ®Ó phô huynh n¾m ®-îc ph-¬ng ph¸p ®Ó bµy cho con m×nh. B¾t ®Çu t«i giao nhiÖm vô cho tõng bè mÑ nhÊt lµ 10 em häc sinh yÕu trong líp. Sau khi häc xong bµi nµo gi¸o viªn h-íng dÉn ghÐp ©m t¹o tiÕng míi, b»ng con ch÷ rêi, häc sinh nhí rÊt l©u. VÝ dô: khi d¹y bµi 8 cã ©m l – lª – h – hÌ Häc sinh g¾n : l + ª = lª. Gi¸o viªn ®-a qu¶ lª h + e + dÊu huyÒn, t¹o tiÕng hÌ. Gi¸o viªn giíi thiÖu tranh vÒ mïa hÌ Bµi 9 cã ©m o – c . Häc sinh g¾n : b + o + dÊu huyÒn t¹o tiÕng bß c + o + dÊu hái, t¹o tiÕng cá Gi¸o viªn kÕt hîp ®-a tranh bß ®ang ¨n cá Bµi 10: cã ©m « - ¬ Häc sinh g¾n c + « = c«, cê = c+ ¬ + dÊu huyÒn t¹o tiÕng cê. Gi¸o viªn kÕt hîp ®-a l¸ cê T«i b¾t ®Çu giao nhiÖm vô : cø mçi tèi hoÆc giê nghØ phô huynh h-íng dÉn c¸c em ghÐp ©m, vÇn t¹o tiÕng míi cho c¸c em ®äc l¹i tiÕng võa ghÐp, tiÕn ®Õn lµ ®oc cho c¸c em ghi vµo vë víi tèc ®é ®¸nh vÇn ®Õn ®äc tr¬n viÖc lµm nµy phô huynh ph¶i thùc hiÖn th-êng xuyªn sau mçi bµi häc trªn líp, phô huynh ®ång ý vµ b-íc ®Çu t«i cã tin t-ëng. 2/Giao c«ng viÖc : * Sau khi ®-îc sù thèng nhÊt cña phô huynh t«i yªu cÇu trong líp tÊt c¶ ®Òu ph¶i cã bé thùc hµnh + vë chÝnh t¶. * VÒ phÇn gi¸o viªn : sau mçi tiÕt d¹y TiÕng ViÖt, t«i lu«n sö dông nhiÒu ph-¬ng ph¸p ®Ó häc sinh ph©n tÝch, so s¸nh ph©n biÖt c¸c ©m vÇn, sö dông nhiÒu trß ch¬i ghÐp ch÷, t¹o tiÕng míi, t×m tiÕng míi cã vÇn võa häc.Trong mçi trß ch¬i t«i lu«n gäi liªn tôc m-êi em häc sinh yÕu nµy tham gia, gi¸o -2- S¸ng kiÕn kinh nghiÖm §Ò tµi: Mét vµi kinh nghiÖm ®Ó häc sinh líp mét n¨m ch¾c ch¾n m«n TiÕng ViÖt ***************************************************************** viªn kÞp thêi khen ngîi, uèn n¾n nh÷ng em sai sãt kh«ng chª tr¸ch c¸c em, c¸c em sÏ thÝch thó trong giê häc tËp. VÝ dô : khi d¹y bµi 21 «n tËp * G¾n ©m “x” thªm ©m “e” t¹o tiÕng míi lµ “xe”, sau ®ã h-íng häc sinh thªm dÊu thanh, ®Ó nguyªn ©m “x” thªm ©m “a” t¹o tiÕng míi lµ “xa “. v v.. * G¾n ©m “ch” thªm ©m “e “t¹o tiÕng míi lµ “che” sau ®ã häc sinh thªm ®Êu thanh t¹o tiÕng míi vµ ®äc tiÕng ®ã. ®Ó nguyªn ©m “ch” sau ®ã thªm ©m “a” t¹o tiÕng míi cha thªm ©m “«” t¹o tiÕng míi lµ “ch«”.v..v * C«ng viÖc tiÕp theo : T«i ®äc cho c¸c em viÕt vµo b¶ng con sau ®ã tiÕn hµnh viÕt vµo vë. KÕt hîp giê gi¶i lao hai m-¬i phót giao nhÖm vô cho ban chØ huy trong líp häc giái h¬n h-íng dÉn c¸c b¹n ghÐp l¹i t¹o tiÕng míi hoÆc viÕt nhanh vµo b¶ng con t¹o kh«ng khÝ “häc mµ ch¬i, ch¬i mµ häc” tÊt c¶ cïng luyÖn tËp mét c¸c thµnh th¹o, lµm cho c¸c em rÊt dÔ nhí, dÔ kh¾c s©u bµi häc ë líp. * Riªng b¶n th©n gi¸o viªn cã mét bé ch÷ häc vÇn biÓu diÔn lín , häc sinh tù lªn b¶ng g¾n, c¸c em rÊt thÝch trong giê häc nµy. Tõ ®ã trß ch¬i ghÐp ch÷ kh«ng ng¹i g× ®èi víi c¸c em cø thÕ ngµy l¹i ngµy trong th¸ng ®Çu tiªn, cø mçi tiÕt häc ®Òu cã thùc hµnh ghÐp ch÷ vµ trß ch¬i t×m tõ øng dông. * Giao c«ng viÖc cho ®«i b¹n häc tËp gÇn nhµ cã thÓ chia nhãm ba em hoÆc bèn em, cïng häc, cïng ch¬i, cïng nhËn xÐt, kiÓm tra. VÝ dô : Em “Hµ” gÇn c¹nh nhµ em “B¶o + H»ng” em Hµ nhãm tr-ëng . Em “Huy” gÇn c¹nh nhµ em “HuyÒn + ý +Kh¶i”, em “S¬n”, em Huy lµm nhãm tr­ëng. Em §Þnh gÇn c¹nh nhµ em Léc + em Th¾ng + em Tiªn “ em §Þnh lµm nhãm tr-ëng Gi¸o viªn h-íng dÉn c¸ch häc : Sau khi häc xong bµi häc trªn líp h-íng dÉn b¹n ghÐp l¹i, ®äc cho b¹n ghÐp nhiÒu lÇn, h-íng dÉn b¹n ®äc cø thÕ m-êi l¨m phót ®Çu giê, nhãm tr-ëng b¸o c¸o viÖc häc tËp ë nhãm. H¬n mét th¸ng tr«i qua, t«i nhËn thÊy c¸c em còng cã sù chuyÓn biÕn nh-ng ®Ó xem møc ®é c«ng t¸c cña c¸c bËc phô huynh vµ sù phÊn ®Êu cña c¸c em, b»ng c¸ch t«i t×m ®Õn nhµ phô huynh hái th¨m vµ n¾m t×nh h×nh phô huynh cã phÇn quan t©m ®Õn viÖc häc tËp cña con em rÊt lµ ®¸ng quÝ. §-îc sù kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a nhµ tr-êng vµ gia ®×nh, ®ã lµ ®iÒu t«i rÊt mõng. §Õn th¸ng thø hai sau khi t«i kh¶o s¸t l¹i chØ cßn hai em häc yÕu. 3/ C«ng viÖc tiÕp tôc: Duy tr× th-êng xuyªn ®i vµo nÒ nÕp, c«ng viÖc cø thÕ vµ ®-îc kÐo dµi, b¾t ®Çu ®Õn tuÇn thø n¨m trë ®i, t«i vËn dông t¨ng tèc nhanh dÇn vµ thùc hiÖn chung trong c¶ líp, d¹ng nh- viÕt chÝnh t¶, khi viÕt xong cho häc sinh ®äc l¹i. * VÒ phÇn phô huynh: VÒ nhµ còng h-íng dÉn ghÐp vÇn, ®ång thêi dùa vµo bµi häc trªn líp ®äc cho c¸c em viÕt, bªn c¹nh ®ã gi¸o viªn th-êng xuyªn kiÓm tra vë ë nhµ, chÊm ®iÓm cã nhËn xÐt tuyªn d-¬ng. * ChÊt l-îng ®Õn gi÷a kú mét kiÓm tra còng cã phÇn tiÕn bé, b¾t ®Çu ®Õn tuÇn thø m-êi trë ®i khi ®Õn giê thùc hµnh luyÖn tËp (tiÕt 2) t«i liªn tôc ®äc -3- S¸ng kiÕn kinh nghiÖm §Ò tµi: Mét vµi kinh nghiÖm ®Ó häc sinh líp mét n¨m ch¾c ch¾n m«n TiÕng ViÖt ***************************************************************** cho c¸c em viÕt vµ t×m mét sè tõ míi øng dông cã chøa vÇn cña bµi häc cho häc sinh viÕt thªm vµo, ®Æc biÖt nh÷ng em yÕu cÇn nªu g-¬ng ®óng møc t¹o cho c¸c em cã th-êng xuyªn niÒm vui vµ h-íng thó trong mäi ho¹t ®éng häc tËp vµ rÌn luyÖn. * C¸ch 2: Khi häc xong bµi nµo ë líp, gi¸o viªn kh«ng cÇn nh¾c nhë, c¸c em vÒ nhµ tù gi¸c b¶o ba mÑ ®äc cho c¸c em viÕt, cã khi mçi bµi hai hoÆc ba lÇn vµ ®äc thuéc ®o¹n th¬ øng dông. * C¸c em cã thÓ tù kiÓm tra vë ë nhµ cña b¹n víi nhau ®Õn m-êi l¨m phót ®Çu giê, gi¸o viªn kiÓm tra cã tuyªn d-¬ng, nh- chóng ta ®· biÕt. §èi víi líp mét c¸c c« gi¸o nªn khen c¸c em lµ chÝnh, t¹o uy tÝn rÊt lín ®èi víi trÎ. Tuy nhiªn mçi gi¸o viªn líp mét dï yªu th-¬ng trÎ ®Õn ®©u còng ph¶i ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp cña trÎ. V× thÕ trÎ dÔ e dÌ, sî sÖt mÊt b×nh tÜnh... Nªn c« gi¸o ph¶i chñ ®éng ®Õn víi c¸c em ph¶i tù nhiªn, cëi më yªu th-¬ng, gÇn gñi ch¨m sãc, khoan dung víi c¸c em. NhÊt lµ nh÷ng em yÕu, v-ît qua khã kh¨n, trë ng¹i vÒ t©m lý, sÏ t¹o cho c¸c em v-ît lªn ®¹t kÕt qu¶ cao trong häc tËp. * C¸ch 3: T«i l¹i t×m ®Õn nhµ phô huynh häc sinh yÕu lÇn n÷a, ®Ó xem xÐt viÖc lµm cña hä. TÊt c¶ c¸c bËc phô huynh ®Òu h-íng dÉn c¸c em thùc hµnh luyÖn tËp vui ch¬i gièng nh- ë líp, ®iÒu nµy t«i rÊt vui mõng con t«i tõ kh«ng biÕt g× c¶ nay ®· ®äc gÇn th«ng viÕt th¹o. Trong thùc tÕ líp t«i vÒ hoµn c¶nh gia ®×nh cña c¸c em rÊt khã kh¨n, viÖc ®i l¹i cña c¸c em còng khã kh¨n, nh-ng chÊt l-îng cña líp nay ®· tiÕn bé rÊt râ rÖt. 4/Kiªn tr× tËn t©m vµ liªn tôc : C«ng viÖc nµy t«i m·i tiÕp tôc trong nh÷ng giê häc trªn líp. ®Õn cuèi kú mét cã hai em ®äc cßn chËm so víi c¸c b¹n trong líp. T«i bµn víi phu huynh hai em nµy, nªn cho ®Õn nhµ c« gi¸o kÌm thªm v× hoµn c¶nh cña gia ®×nh hai em nµy h¬i ®Æc biÖt h¬n, c« gi¸o t¹o ®iÒu kiÖn cho em häc tËp. DÇn dÇn hai em ®ã lµ “em Léc + em Tiªn “ nay ®· ®äc th«ng viÕt th¹o, nhËn ch÷ nhanh viÕt ch÷ râ rµng ®Ñp h¬n tr-íc. * C¸ch 4: ®Õn häc hÕt giai ®o¹n vÇn, sang phÇn ®äc, b¾t ®Çu tuÇn hai ba. Cø mçi bµi tËp ®äc t«i h-íng dÉn cho c¸c em ®äc thuéc bµi th¬ vµ viÕt l¹i bµi th¬, bµi v¨n. Tõ ®ã c¸c em häc rÊt tèt m«n TiÕng ViÖt. B/KÕt qu¶ ®¹t ®-îc : * Sau khi ®· ¸p dông vµo thùc hµnh luyÖn tËp trong ph©n m«n TiÕng ViÖt, chóng t«i ®· vËn dông ®Çy ®ñ bèn kü n¨ng ( nghe - nãi - ®äc - viÕt ) nh-ng t«i chó ý ®äc, viÕt nhiÒu h¬n. Kh«ng chØ riªng n¨m nµy vµ trong nh÷ng n¨m tr-íc ®©y t«i vÉn ¸p dông biÖn ph¸p nµy. Riªng ®èi víi n¨m häc 2007 – 2008 t«i tin ch¾c r»ng häc sinh kh¸ giái m«n TiÕng ViÖt chiÕm tØ lÖ rÊt cao. ThÓ hiÖn qua b¶ng thèng kª sau : -4- S¸ng kiÕn kinh nghiÖm §Ò tµi: Mét vµi kinh nghiÖm ®Ó häc sinh líp mét n¨m ch¾c ch¾n m«n TiÕng ViÖt ***************************************************************** KÕt qu¶ gi÷a kú I Líp 1C M«n TS Giái Kh¸ T. b×nh YÕu HS Sl tl sl tl sl tl sl Tl 25 0 0 5 20% 10 40% 10 40% ®äc 25 0 0 5 20% 9 36% 11 44% ViÕt 0 5 20% 9 26% 11 44% Tb×nh (§äc -ViÕt) 25 0 KÕT QU¶ Cuèi kú I Líp 1C M«n TS HS Giái Kh¸ T. b×nh YÕu Sl tl sl tl sl tl sl Tl 25 10 40% 10 40% 5 20% 0 0 ®äc 25 10 40% 10 40% 5 20% 0 0 ViÕt 25 10 40% 10 40% 5 20% 0 0 Tb t. viÖt §Õn nay ®-îc ban gi¸m hiÖu nhµ tr-êng kiÓm tra ®¸nh gi¸ lµ c¸c em ®äc râ rµng, diÔn c¶m, hiÓu ®-îc néi dung bµi häc kh«ng nh÷ng ®äc ®-îc mµ ch÷ viÕt cña c¸c em râ rµng, th¼ng hµng vµ viÕt ®óng ®é cao cña con ch÷. §ång thêi ®-îc ®oµn kiÓm tra ®¸nh gi¸ ®óng thùc chÊt lµ 96% häc sinh kh¸ giái cßn l¹i 1 em häc sinh trung b×nh §ã lµ ®iªï ®¸ng quÝ ë líp t«i. Tõ ®Çu n¨m cã m-êi em kh«ng biÕt g× c¶. Nay ®· theo kÞp c¸c b¹n trong líp, nhiÒu em häc rÊt xuÊt s¾c. Kh«ng nh÷ng b¶n th©n t«i, vÒ phÇn phô huynh còng rÊt phÊn khëi. Sau buæi häp phô huynh cuèi kú mét. TÊt c¶ ®Òu phÊn khëi con m×nh tiÕn bé rÊt râ nÐt. §Ó ®-a chÊt l-îng m«n TiÕng ViÖt ngµy cµng cao cÇn phèi kÕt hîp “Nhµ tr­êng - Gia ®×nh” rÊt quan träng víi h×nh thøc “Häc mµ ch¬i - Ch¬i mµ häc” cïng víi nh÷ng s¸ng kiÕn trªn mµ líp t«i cã nh÷ng -u ®iªm næi bËt : Líp häc trËt tù - cã vai trß tù qu¶n tèt, tiÕp thu bµi nhanh, trong tÊt c¶ c¸c m«n häc trong buæi. IV/bµi häc kinh nghiÖm: * Muèn ®-a chÊt l-îng m«n TiÕng ViÖt cña häc sinh líp mét gi¸o viªn cÇn ph¶i : 1. Theo dâi t×m hiÓu, t×m ra nguyªn nh©n c¬ b¶n c¸c em n¾m kh«ng ch¾c ch¾n c¸c ©m, vÇn, tiÕng, tõ ….®Ó cã biÖn ph¸p gióp ®ì kÞp thêi, kh«ng ®Ó c¸c em ®· häc xong ch-¬ng tr×nh líp mét mµ kh«ng ®äc ®-îc, kh«ng viÕt ®-îc, c¸c em mÊt kiÕn thøc c¬ b¶n 2. B¶n th©n gi¸o viªn ph¶i nhiÖt t×nh, t×m tßi nghiªn cøu thËt kü bµi d¹y. §Ó cung cÊp kiÕn thøc phï hîp víi tr×nh ®é kh¶ n¨ng tõng em trong líp. 3. Ph¶i kiªn tr×, nhÉn n¹i, tËn t©m, hÕt m×nh v× c¸c em, coi c¸c em nh- con -5- S¸ng kiÕn kinh nghiÖm §Ò tµi: Mét vµi kinh nghiÖm ®Ó häc sinh líp mét n¨m ch¾c ch¾n m«n TiÕng ViÖt ***************************************************************** ch¸u cña m×nh, ph¶i nhÑ nhµng kh«ng nãng n¶y khen nhiÒu h¬n chª. 4. Ph¶i chó ý ®Õn bèn kü n¨ng (nghe- nãi- ®äc - viÕt) nh-ng chó träng rÌn ®äc vµ rÌn viÕt nhiÒu h¬n trong mçi tiÕt d¹y, ph¶i cã bé ch÷ häc vÇn vµ vë chÝnh t¶ . 5. Ph¶i rÌn luyÖn mét c¸ch nghiªm tóc viÖc chuÈn bÞ bµi ë nhµ cho häcsinh thµnh thãi quen tr-íc khi ®Õn líp, cã ®-îc nh- thÕ giê d¹y rÊt nhÑ nhµng c¸c em tù t×m ra kiÕn thøc míi mét c¸ch dÔ dµng, c¸c em høng thó say mª trong häc tËp vµ häc giái ®Òu c¸c m«n. 6. Gi¸o viªn ph¶i tËn t©m víi nghÒ, th-êng xuyªn rÌn luyÖn c¸c kü n¨ng (nghe- nãi- ®äc - viÕt) mäi lóc mäi n¬i 7. Lu«n th-êng xuyªn gÆp phô huynh trao ®æi viÖc häc tËp c¸c em h»ng tuÇn, h»ng th¸ng. NhËn xÐt -u khuyÕt ®iªm tõng em ./. -6-