N©ng cao kü n¨ng cñng cè kiÕn thøc, hÖ thèng ho¸ vµ kh¸i qu¸t ho¸ qua bµi ¤n tËp LÞch sö thÕ giíi cËn ®¹i
I. NhËn thøc vÊn ®Ò vµ thùc tr¹ng.
1. ý nghÜa, vai trß:
Cñng cè kiÕn thøc, hÖ thèng ho¸ vµ kh¸i qu¸t ho¸ lµ nh÷ng nhiÖm vô
hÕt søc quan träng trong d¹y häc lÞch sö. Nh÷ng yªu cÇu nµy ®îc ®Æt ra tèi
®a khi thùc hiÖn bµi häc «n tËp – s¬ kÕt, tæng kÕt ®Ó hoµn thµnh viÖc häc tËp
mét giai ®o¹n, mét thêi kú, mét qu¸ tr×nh hay c¸c vÊn ®Ò cña ch¬ng tr×nh.
Thùc hiÖn tèt c¸c yªu cÇu trªn lµ ®iÒu kiÖn quan träng ®Ó tæ chøc ho¹t ®éng
nhËn thøc tÝch cùc cña häc sinh, th«ng qua ®ã nh»m n©ng cao chÊt lîng kiÕn
thøc cña häc sinh, h×nh thµnh cho häc sinh nh÷ng hiÓu biÕt khoa häc vÒ lÞch
sö vµ tÝnh quy luËt cña sù ph¸t triÓn x· héi, båi dìng vµ rÌn luyÖn c¸c kü
n¨ng ®îc quy ®Þnh trong ch¬ng tr×nh phæ th«ng.
2. Thùc tr¹ng:
Bµi “¤n tËp lÞch sö thÕ giíi cËn ®¹i”(tõ gi÷a thÕ kØ XVI dÕn n¨m 1917)
trong ch¬ng tr×nh LÞch sö líp 8 ngêi biªn so¹n chØ viÕt hÕt søc kh¸i qu¸t, rÊt
më, môc I chØ gîi ý, môc II chØ nªu 5 néi dung c¬ b¶n . HiÖn nay khi chuÈn bÞ
cho bµi nµy, gi¸o viªn t×m hiÓu qua c¸c tµi liÖu tham kh¶o ®Òu híng dÉn rÊt
s¬ sµi , kh«ng cã tÝnh kh¶ thi . Buéc ngêi d¹y bµi nµy khi d¹y ph¶i t×m tßi,
s¸ng t¹o, híng dÉn häc sinh dùa vµo kiÕn thøc ®· häc tríc ®ã, cñng cè, x©u
chuçi c¸c vÊn ®Ò, ®Ó tõ ®ã dÉn d¾t häc sinh hÖ thèng ho¸ , kh¸i qu¸t ho¸ thµnh
c¸c néi dung chñ yÕu cña lÞch sö thÕ giíi cËn ®¹i.
Trong nh÷ng n¨m häc qua, ®Æc biÖt lµ khi ngµnh gi¸o dôc thùc hiÖn ®æi míi
ph¬ng ph¸p, néi dung ch¬ng tr×nh s¸ch gi¸o khoa c¸c gi¸o viªn d¹y häc lÞch
sö ë cÊp trung häc c¬ së ®· bíc ®Çu nhËn thøc râ h¬n vÒ yªu cÇu cña d¹ng
bµi «n tËp s¬ kÕt vµ ®¹t ®îc nh÷ng kÕt qu¶ khiªm tèn . Bªn c¹nh nh÷ng kÕt
qu¶ ®ã th× hiÖn nay ë nhiÒu n¬i, khi c¸c gi¸o viªn d¹y d¹ng bµi nµy cßn cã
nhiÒu tån t¹i, cô thÓ:
- Mét bé phËn gi¸o viªn khi thùc hiÖn d¹ng bµi nµy chØ lµm mét viÖc lµ
nh¾c l¹i c¸c kiÕn thøc ®· häc ë c¸c bµi tríc ®ã mét c¸ch kh« khan, ®¬n ®iÖu
chØ dõng l¹i ë nhiÖm vô còng cè kiÕn thøc.
- Mét bé phËn ®ã x¸c ®Þnh ®îc c¸c yªu cÇu trong tiÕt «n tËp tæng kÕt
song thiÕu ph¬ng ph¸p ®Ó tæ chøc thùc hiÖn bµi «n tËp, s¬ kÕt, tæng kÕt.
HËu qu¶ cña nh÷ng tån t¹i trªn ®èi víi häc sinh lµ rÊt nghiªm träng. Sau khi
häc sinh häc xong, ®îc kiÓm tra häc sinh thêng gÆp nh÷ng tån t¹i sau:
1
N©ng cao kü n¨ng cñng cè kiÕn thøc, hÖ thèng ho¸ vµ kh¸i qu¸t ho¸ qua bµi ¤n tËp LÞch sö thÕ giíi cËn ®¹i
- Häc sinh chØ biÕt kÓ c¸c sù kiÖn, kh«ng thÊy ®îc mèi quan hÖ gi÷a
c¸c néi dung, l« gÝc ph¸t triÓn theo qui luËt nh©n qu¶ cña lÞch sö nãi kh¸c ®i lµ
t×nh tr¹ng ThÊy c©y mµ kh«ng thÊy rõng ..
- ChØ biÕt nªu lÝ luËn chung chung, kh«ng cã c¬ së tõ nh÷ng sù kiÖn lÞch
sö.
- Häc sinh kh«ng ph¸t huy ®îc kh¶ n¨ng t duy mét c¸ch tÝch cùc vµ
s¸ng t¹o. §©y lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n dÉn ®Õn quan niÖm sai lÇm cho
r»ng häc lÞch sö chØ cÇn trÝ nhí mµ kh«ng cÇn th«ng minh, kh«ng cÇn ph¸t
triÓn t duy.
KÕt qu¶ lµ ®iÓm thi cña häc sinh khi lµm bµi lÞch sö rÊt thÊp nÕu gÆp
ph¶i d¹ng c©u hái, ®Ò cã yªu cÇu kh¸i qu¸t vµ tæng hîp.
II. Gi¶i ph¸p míi.
Víi nhËn thøc muèn thùc hiÖn tèt c¸c yªu cÇu cña bµi «n tËp tæng kÕt
nãi riªng vµ gãp phÇn n©ng cao chÊt lîng cña viÖc d¹y häc lÞch sö nãi chung
gi¸o viªn ph¶i rÌn luyÖn kÜ n¨ng cñng cè, kh¸i qu¸t, hÖ thèng ho¸ trong d¹y
häc bé m«n.
PhÇn lÞch sö thÕ giíi cËn ®¹i trong ch¬ng tr×nh lÞch sö líp 8 lµ mét néi
dung cã tÇm quan träng vµ ®é khã trong toµn bé ch¬ng tr×nh lÞch sö thÕ giíi.
§Ó häc sinh n¾m v÷ng néi dung cña phÇn nµy ngoµi yªu cÇu lµ ph¶i n¾m v÷ng
kiÕn thøc cña c¸c bµi cung cÊp kiÕn thøc míi tríc ®ã th× ph¶i thùc hiÖn thËt
tèt bµi ¤n tËp LÞch sö thÕ giíi cËn ®¹i (Tõ thÕ kû XVI ®Õn n¨m 1917).
A. LËp kÕ ho¹ch.
1. Yªu cÇu ®èi víi häc sinh:
Tríc khi tiÕn hµnh gi¶ng d¹y, gi¸o viªn cho häc sinh dùa vµo kiÕn thøc
cña phÇn lÞch sö thÕ giíi cËn ®¹i vµ ra nh÷ng yªu cÇu sau:
a. §èi víi tÊt c¶ häc sinh: «n tËp , t×m c¸c sù kiÖn chÝnh cña LÞch sö thÕ giíi
tõ gi÷a thÕ kû XVI ®Õn n¨m 1917.
b. Gi¸o viªn chia líp theo 5 nhãm (tæ) vµ yªu cÇu häc sinh hoµn thµnh tríc
lóc d¹y häc bµi «n tËp.
Nhãm 1: LËp niªn biÓu c¸c cuéc c¸ch m¹ng t s¶n thêi cËn ®¹i.
Nhãm 2: LËp niªn biÓu biÓu phong trµo c«ng nh©n, phong trµo céng
s¶n quèc tÕ tõ khi ra ®êi ®Õn ®Çu thÕ kØ XX.
Nhãm 3: B¶ng hÖ thèng thuéc ®Þa cña c¸c ®Õ quèc.
2
N©ng cao kü n¨ng cñng cè kiÕn thøc, hÖ thèng ho¸ vµ kh¸i qu¸t ho¸ qua bµi ¤n tËp LÞch sö thÕ giíi cËn ®¹i
Nhãm 4: LËp niªn biÓu vÒ phong trµo ®Êu tranh gi¶i phãng cña nh©n
d©n c¸c níc thuéc ®Þa.
Nhãm 5: B¶ng thèng kª c¸c thµnh tùu chñ yÕu vÒ khoa häc, kÜ thuËt,
v¨n häc nghÖ thuËt thêi cËn ®¹i.
( Yªu cÇu c¸c b¶ng trªn ®îc thiÕt kÕ trªn mÆt cña giÊy A0, ®Ñp, râ rµng
®Ó trë thµnh ®å dïng d¹y häc cho c¸c n¨m sau).
Lu ý: HiÖn nay viÖc chia nhãm ®Ó t×m hiÓu tõng phÇn kiÕn thøc ë c¸c
bµi cung cÊp kiÕn thøc míi rÊt Ýt thùc hiÖn nhng ë d¹ng bµi «n tËp ,tæng kÕt
vÉn ph¸t huy t¸c dông bëi häc sinh chØ sö dông c¸c kiÕn thøc ®· häc tríc ®ã.
2. Ph¬ng ¸n cña gi¸o viªn:
Dùa trªn c¸c kiÕn thøc cña häc sinh cã ®îc khi t×m hiÓu ë nhµ, gi¸o
viªn sÏ thùc hiÖn theo c¸c bíc sau:
- Cñng cè kiÕn thøc cho häc sinh, söa ch÷a nh÷ng sai sãt cña häc sinh
®Ó c¸c kiÕn thøc ®ã trë thµnh kiÕn thøc chuÈn (c¸c b¶ng, niªn biÓu néi dung
theo tõng chñ ®Ò).
- C¸c chuÈn kiÕn thøc theo chñ ®Ò ®ã lµ bøc tranh toµn diÖn vÒ c¸c hiÖn
tîng,vÒ qu¸ tr×nh lÞch sö ®Ó gi¸o viªn vµ häc sinh thùc hiÖn viÖc hÖ thèng
ho¸ vµ kh¸i qu¸t ho¸ kiÕn thøc, cã lu ý ®Õn kÜ n¨ng so s¸nh .
- Còng tõ nh÷ng kiÕn thøc sau khi ®· dîc kh¸i qu¸t ho¸, hÖ thèng ho¸
®ã gi¸o viªn híng dÉn häc sinh tr¶ lêi c¸c c©u hái cã tÝnh n©ng cao mµ ë c¸c
bµi tríc ®ã kh«ng gi¶i quyÕt ®îc.
- Híng dÉn ®Ó häc sinh t×m ra mèi quan hÖ gi÷a c¸c néi dung kiÕn
thøc c¬ b¶n thêi cËn ®¹i b»ng c¸ch cho häc sinh t×m hiÓu c¸c m©u thuÉn chñ
yÕu ë thêi k× chñ nghÜa ®Õ quèc, hËu qu¶ cña nh÷ng m©u thuÉn chñ yÕu ®ã
chÝnh lµ t×m hiÓu mét sè néi dung chñ yÕu cña phÇn cËn ®¹i.
B. Thùc hiÖn bµi d¹y.
I . Nh÷ng sù kiÖn lÞch sö chÝnh.
ë môc nµy gi¸o viªn híng dÉn cho häc sinh dïng c¸c b¶ng, niªn biÓu
lÞch sö ®· lµm ë nhµ cña c¸c nhãm ®Ó x©y dùng b¶ng nh÷ng sù kiÖn lÞch sö
chÝnh.
Gi¸o viªn gi¶i thÝch cho häc sinh hiÓu sù kiÖn chÝnh: Lµ sù kiÖn ph¶n
¸nh nh÷ng biÕn cè, hiÖn tîng chi phèi mét ph¹m vi nhÊt ®Þnh cña qu¸ tr×nh
3
N©ng cao kü n¨ng cñng cè kiÕn thøc, hÖ thèng ho¸ vµ kh¸i qu¸t ho¸ qua bµi ¤n tËp LÞch sö thÕ giíi cËn ®¹i
x· héi, nh÷ng nÐt ®Æc biÖt vµ ®iÓn h×nh cña qu¸ tr×nh nµy cã ¶nh hëng ®Õn sù
ph¸t triÓn cña thêi kú sau.
Tõ sù x©y dùng cña häc sinh gi¸o viªn bæ sung, söa ch÷a cho häc sinh
®Ó rót ra nh÷ng sù kiÖn chÝnh sau:
B¶ng 1: Nh÷ng sù kiÖn lÞch sö chÝnh.
Thêi gian
Sù kiÖn
Th¸ng 8/1556
1640 - 1688
1776
1789 - 1794
1840 - 1842
1848
1848 - 1849
1857 – 1859
1859 – 1870
1861
28/9/1864
1864 -1871
1868
1871
l1/5/1886
Nöa sau thÕ kû XVIII –
nöa ®Çu thÕ kû XI X.
1905 - 1907
1911
1914 - 1918
C¸ch m¹ng t s¶n Hµ Lan.
C¸ch m¹ng t s¶n Anh.
Tuyªn ng«n ®éc lËp cña hîp chñng quèc ch©u MÜ.
C¸ch m¹ng t s¶n Ph¸p.
ChiÕn tranh thuèc phiÖn (Anh – Trung Quèc).
Tuyªn ng«n cña §¶ng céng s¶n.
Phong trµo c¸ch m¹ng ë Ph¸p - §øc.
Khëi nghÜa Xiphay ë Ên §é.
§Êu tranh thèng nhÊt Italia.
C¶i c¸ch n«ng n« ë Nga.
Quèc tª thø nhÊt ra ®êi ë Lu©n §«n.
§Êu tranh thèng nhÊt nuíc §øc.
Duy t©n Minh TrÞ ë NhËt B¶n.
C«ng x· Pari.
C«ng nh©n Mü ®Êu tranh.
C¸ch m¹ng c«ng nghiÖp ë c¸c níc T©y ¢u.
C¸ch m¹ng d©n chñ t s¶n ë Nga.
C¸ch m¹ng T©n Hîi ë Trung Quèc.
ChiÕn tranh thÕ giíi lÇn thø nhÊt.
ë môc nµy gi¸o viªn kh«ng yªu cÇu häc sinh nªu kÕt qu¶ vµ ý nghÜa chØ
yªu cÇu häc sinh nªu ®îc néi dung c¬ b¶n ®Ó cung cÊp nh÷ng kiÕn thøc
mang tÝnh ®Þnh híng cho häc sinh nh»m thùc hiÖn tèt viÖc kh¸i qu¸t, tæng
hîp ë môc II.
4
N©ng cao kü n¨ng cñng cè kiÕn thøc, hÖ thèng ho¸ vµ kh¸i qu¸t ho¸ qua bµi ¤n tËp LÞch sö thÕ giíi cËn ®¹i
II. Nh÷ng néi dung chñ yÕu.
Gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh tr×nh bµy kÕt qu¶ cña c¸c nhãm ®· lµm ë
nhµ. Gi¸o viªn cñng cè, uèn n¾n cho häc sinh, ®¸nh gi¸, cho ®iÓm theo nhãm.
KÕt qu¶ sau khi cñng cè sÏ trë thµnh c¸c chuÈn kiÕn thøc, dùa vµo c¸c chuÈn
kiÕn thøc ®ã ®Ó kh¸i qu¸t, hÖ thèng ho¸ thµnh c¸c néi dung chÝnh cÇn t×m
hiÓu.Tõ n¨m néi dung ®ã gi¸o viªn gîi ý dÉn d¾t cho häc sinh t×m ra c¸c mèi
quan hÖ lÞch sö gi÷a c¸c néi dung ®ã nÕu cã.
1. C¸ch m¹ng t s¶n vµ ph¸t triÓn cña
chñ nghÜa t b¶n.
.
a. C¸ch m¹ng t s¶n.
Gi¸o viªn yªu cÇu nhãm 1 tr×nh bµy
Niªn biÓu c¸c cuéc c¸ch m¹ng t s¶n tõ gi÷a
thÕ kØ XVI ®Õn ®Çu thÕ kû XX.
Tõ sù tr×nh bµy cña häc sinh gi¸o
viªn cñng cè bæ sung vµ cã b¶ng niªn biÓu
sau:
B¶ng 2: Niªn biÓu c¸c cuéc c¸ch m¹ng t s¶n thêi cËn ®¹i.
Thêi gian C¸ch m¹ng t s¶n.
KÕt qu¶ vµ ý nghÜa.
1566 - 1648 C¸ch m¹ng t s¶n LËt ®æ nÒn thèng trÞ cña phong kiÕn T©y
Hµ Lan.
Ban Nha, Hµ Lan ®îc gi¶i phãng t¹o
®iÒu kiÖn cho kinh tÕ TBCN ph¸t triÓn
m¹nh mÏ.
1642 - 1688 C¸ch mn¹g t s¶n Më ®êng cho CNTB ®em l¹i th¾ng lîi
Anh.
cho giai cÊp t s¶n vµ quý téc míi.
1775 –
ChiÕn tranh giµnh Gi¶i phãng nh©n d©n B¾c Mü tho¸t khái
1777
®éc lËp cña 13 bang ¸ch ®« hé cña chñ nghÜa thùc d©n, lµm
thuéc ®Þa Anh ë B¾c cho nÒn kinh tÕ t b¶n Mü ph¸t triÓn.
Mü.
¶nh hëng ®Õn phong trµo ®Êu tranh
giµnh ®éc lËp cña nhiÒu níc.
5
N©ng cao kü n¨ng cñng cè kiÕn thøc, hÖ thèng ho¸ vµ kh¸i qu¸t ho¸ qua bµi ¤n tËp LÞch sö thÕ giíi cËn ®¹i
1789 - 1794 C¸ch m¹ng t s¶n LËt ®æ chÕ ®é phong kiÕn ®a giai cÊp t
Ph¸p.
s¶n lªn n¾m quyÒn.
Xo¸ bá nh÷ng trë ng¹i trªn con ®êng
ph¸t triÓn cña CNTB.
1859 - 1870 §Êu tranh thèng Italia thèng nhÊt tõ 7 v¬ng quèc nhá.
nhÊt Italia.
Thèng nhÊt thÞ trêng tiÒn tÖ, ®¬n vÞ ®o
lêng. T¹o ®iÒu kiÖn cho kinh tÕ CNTB
ph¸t triÓn
1861
C¶i c¸ch n«ng n« ë T¹o ®iÒu kiÖn cho kinh tÕ CNTB ph¸t
Nga
triÓn. §a níc Nga chuyÓn nhanh sang
CNTB.
1864 - 1871 Thèng nhÊt níc Níc §øc ®îc thèng nhÊt tõ 37 v¬ng
§øc.
quèc lín nhá.
Thèng nhÊt ®îc thÞ trêng tiÒn tÖ, ®¬n vÞ
®o lêng, t¹o ®iÒu kiÖn cho kinh tÕ TBCN
ë §øc ph¸t triÓn.
1868
Duy T©n Minh TrÞ
§a NhËt B¶n tho¸t khái nguy c¬ trë
thµnh thuéc ®Þa, ph¸t triÓn thµnh mét
níc TBCN.
1911
C¸ch m¹ng T©n Hîi LËt ®æ chÕ ®é qu©n chñ chuyªn chÕ, thiÕt
lËp chÕ ®é céng hoµ. T¹o ®iÒu kiÖn cho
CNTB ph¸t triÓn.
Cã ¶nh hëng ®èi víi phong trµo ®Êu
tranh gi¶i phãng d©n téc ë Ch©u ¸.
Tõ b¶ng chuÈn kiÕn thøc trªn gi¸o viªn
khai th¸c nh÷ng néi dung sau:
- Néi dung 1
* C©u hái: T×m hiÓu qua c¸c cuéc c¸ch
m¹ng t s¶n h·y rót ra nguyªn nh©n chung
cña c¸ch m¹ng t s¶n?
- Gi¸o viªn cã thÓ gîi ý dÉn d¾t tõ c¸c
nguyªn nh©n riªng cña mét sè cuéc c¸ch
m¹ng ®· häc ®Ó rót ra nguyªn nh©n chung:
6
N©ng cao kü n¨ng cñng cè kiÕn thøc, hÖ thèng ho¸ vµ kh¸i qu¸t ho¸ qua bµi ¤n tËp LÞch sö thÕ giíi cËn ®¹i
+ Kinh tÕ: Cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn nhng
chÕ ®é phong kiÕn k×m h·m: vÝ dô c¸c ®¹o
luËt c¶n trë sù ph¸t triÓn ë B¾c Mü. Hµng
rµo thuÕ quan do sù c¸t cø cña chÕ ®é
phong kiÕn, ®¬n vÞ ®o lêng, tiÒn tÖ kh«ng
thèng nhÊt ë §øc vµ Italia.
+ X· héi: ë Anh vµ Ph¸p lµ m©u thuÉn gay
g¾t gi÷a phong kiÕn víi mäi tÇng líp kh¸c,
ë Mü lµ toµn thÓ nh©n d©n thuéc ®Þa vµ
chÝnh quèc
+ ChÝnh trÞ: Sù cai trÞ lçi thêi cña chÕ ®é
phong kiÕn, c¶n trë sù ph¸t triÓn mäi mÆt
cña x· héi.
Nh vËy häc sinh sÏ rót ra ®îc nguyªn
nh©n chung cña c¸ch m¹ng t s¶n.
- Nguyªn nh©n cña c¸ch m¹ng
t s¶n: Sù k×m h·m cña chÕ ®é
phong kiÕn ®· lçi thêi víi nÒn
s¶n xuÊt TBCN ®ang ngµy cµng
ph¸t triÓn m¹nh mÏ.
Néi dung 2:
Gi¸o viªn: Tuú vµo t×nh h×nh ë mçi níc
yªu cÇu cña c¸ch m¹ng, c¸ch m¹ng t s¶n
®· diÔn ra díi nhiÒu h×nh thøc.
*C©u hái: Qua c¸c cuéc c¸ch m¹ng t s¶n
®· häc em h·y cho biÕt c¸c h×nh thøc cña
c¸ch m¹ng t s¶n? Cho vÝ dô minh ho¹?
- C¸c h×nh thøc cña c¸ch m¹ng
t s¶n:
+ Néi chiÕn: ë Anh, ë Ph¸p.
+ §Êu tranh gi¶i phãng: ë Hµ
Lan, ë 13 thuéc ®Þa Anh ë B¾c
Mü.
+ C¶i c¸ch: ë Nga, NhËt B¶n.
7
N©ng cao kü n¨ng cñng cè kiÕn thøc, hÖ thèng ho¸ vµ kh¸i qu¸t ho¸ qua bµi ¤n tËp LÞch sö thÕ giíi cËn ®¹i
+ §Êu tranh thèng nhÊt: ë §øc
vµ Italia.
*C©u hái: Qua t×m hiÓu vÒ c¸c cuéc c¸ch
m¹ng t s¶n cho biÕt: §èi tîng, l·nh ®¹o,
kÕt qu¶ vµ híng ph¸t triÓn cña c¸ch m¹ng
t s¶n?
Tõ sù tr¶ lêi cña häc sinh gi¸o viªn cñng cè
sÏ cã b¶ng chuÈn kiÕn thøc sau:
B¶ng 3 : C¸ch m¹ng t s¶n.
Néi dung
§èi tîng c¸ch m¹ng.
§éng lùc c¸ch m¹ng.
Giai cÊp l·nh ®¹o.
KÕt qu¶ c¸ch m¹ng.
Híng ph¸t triÓn
C¸ch m¹ng t s¶n.
§¸nh ®æ chÕ ®é phong kiÕn.
Giai cÊp t s¶n vµ quÇn chóng nh©n d©n.
Giai cÊp t s¶n vµ quý téc t s¶n ho¸.
T¹o ®iÒu kiÖn cho CNTB ph¸t triÓn.
ThiÕt lËp nÒn chuyªn chÝnh t s¶n x©y dùng CNTB.
*C©u hái: Em h·y cho biÕt cuéc c¸ch
m¹ng t s¶n nµo lµ c¸ch m¹ng t s¶n
triÖt ®Ó nhÊt? V× sao?
TL: C¸ch m¹ng t s¶n Ph¸p.
*C©u hái: Nguyªn nh©n ®Ó c¸ch
m¹ng t s¶n Ph¸p triÖt ®Ó nhÊt?
TL: - Do sù ®Êu tranh m¹nh mÏ
kh«ng khoan nhîng cña quÇn chóng
nh©n d©n.
- Sù chuÈn bÞ l©u dµi vÒ mäi mÆt
tríc khi c¸ch m¹ng diÔn ra - ®Æc biÖt
lµ sù chuÈn bÞ vÒ mÆt t tëng.
Gi¸o viªn ®¸nh gi¸ chung vÒ CMTS
vµ CNTB:
- ¦u ®iÓm: CNTB lµ mét bíc tiÕn
lín so víi chÕ ®é phong kiÕn:
+VÒ kinh tÕ: thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t
8
N©ng cao kü n¨ng cñng cè kiÕn thøc, hÖ thèng ho¸ vµ kh¸i qu¸t ho¸ qua bµi ¤n tËp LÞch sö thÕ giíi cËn ®¹i
triÓn m¹nh mÏ, nh M¸c nãi : chØ cÇn
100 n¨m nÒn s¶n xuÊt t b¶n chñ
nghÜa lµm ra khèi lîng hµng ho¸
b»ng tÊt c¶ khèi lîng hµng ho¸ mµ
con ngêi lµm ra tríc ®ã.
+VÒ chÝnh trÞ, x· héi: lÇn ®Çu tiªn c¸c
gi¸ trÞ cao c¶ ®îc thùc hiÖn: nh
quyÒn con ngêi, quyÒn c«ng d©n,
quyÒn tù do, ®îc ban hµnh.
- H¹n chÕ cña c¸ch m¹ng t s¶n:Bªn
c¹nh c¸c tiÕn bé mµ CMTS ®em l¹i
th× nã cßn cã nhiÒu h¹n chÕ, nã chØ
thay thÕ h×nh thøc bãc lét nµy b»ng
h×nh thøc bãc lét kh¸c. Nh NguyÔn
¸i Quèc ®· nãi : “C¸ch mÖnh t b¶n
lµ c¸ch mÖnh kh«ng ®Õn n¬i, tiÕng lµ
céng hoµ vµ d©n chñ, kú thùc trong
th× nã tíc lôc (tíc ®o¹t) c«ng n«ng,
ngoµi th× ¸p bøc thuéc ®Þa ngêi ta
lµm c¸ch mÖnh c¸ch ®©y hµng tr¨m
n¨m mµ d©n chóng cßn cùc khæ ®ang
toan tÝnh lµm l¹i cuéc c¸ch mÖnh
kh¸c”.
b. Sù ph¸t triÓn cña CNTB.
Gi¸o viªn dÉn d¾t:
- Sau khi tiÕn hµnh c¸ch m¹ng trªn
lÜnh vùc chÝnh trÞ giai cÊp t s¶n ®·
n¾m ®îc quyÒn l·nh ®¹o liÒn tiÕn
hµnh c¸ch m¹ng trªn lÜnh vùc s¶n
xuÊt.
§©y lµ nguyªn nh©n ®Ó thóc ®Èy s¶n
xuÊt ph¸t triÓn, lµ ®éng lùc ®Ó c¸ch
m¹ng c«ng nghiªp bïng næ ®Çu tiªn ë
9
N©ng cao kü n¨ng cñng cè kiÕn thøc, hÖ thèng ho¸ vµ kh¸i qu¸t ho¸ qua bµi ¤n tËp LÞch sö thÕ giíi cËn ®¹i
Anh (nöa sau thÕ kû XVIII), ë Ph¸p
(nh÷ng n¨m 30 cña thÕ kû XIX), ë
§øc( nh÷ng n¨m 40 cña thÕ kû
XI
X)
- Nh÷ng chuyÓn biÕn m¹nh mÏ gi÷a
thÕ kû XIX ®· x¸c lËp CNTB ë Ch©u
¢u, B¾c Mü vµ NhËt B¶n. Kinh tÕ
TBCN ®îc t¨ng trëng nhanh chãng
do qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ ®· t¸c
®éng m¹nh mÏ ®Õn thÞ trêng thÕ
giíi. Nã ®· x©y dùng c¬ së kü thuËt
v÷ng ch¾c cho CNTB vît xa chÕ ®é
phong kiÕn vµ nhê vËy ®¶m b¶o phÇn
th¾ng lîi cho CNTB.
*C©u hái: Em h·y nªu c¸c giai ®o¹n
ph¸t triÓn cña CNTB?
Tõ kÕt qu¶ tr¶ lêi cña häc sinh gi¸o
viªn cñng cè cã néi dung sau:
- Tõ gi÷a thÕ kØ XVI ®Õn n¨m 1871:
CNTB tù do c¹nh tranh.
- Tõ n¨m 1871 ®Õn 1917: CNTB ®éc
quyÒn - Chñ nghÜa ®Õ quèc.
*C©u hái: §Æc ®iÓm cña chñ nghÜa ®Õ
quèc?
- C¸c c«ng ty ®éc quyÒn ra ®êi.
- TËp trung t b¶n (tiÒn vèn).
- T¨ng cêng x©m lîc thuéc ®Þa.
*C©u hái : Em h·y t×m nh÷ng m©u
thuÉn c¬ b¶n cña thêi k× chñ nghÜa ®Õ
quèc?
TL:
- M©u thuÉn thø nhÊt: gi÷a giai cÊp t
s¶n víi v« s¶n.
- M©u thuÉn thø hai: gi÷a c¸c thuéc
®Þa víi chÝnh quèc.
10
N©ng cao kü n¨ng cñng cè kiÕn thøc, hÖ thèng ho¸ vµ kh¸i qu¸t ho¸ qua bµi ¤n tËp LÞch sö thÕ giíi cËn ®¹i
- M©u thuÉn thø ba: gi÷a ®Õ quèc víi
®Õ quèc.
Gi¸o viªn híng dÉn cho häc sinh
hiÓu c¸c m©u thuÉn nµy chÝnh lµ
nguyªn nh©n ®Ó bïng næ c¸c phong
trµo , c¸c cuéc ®Êu tranh réng lín ë
thêi k× cËn ®¹i mµ chóng ta sÏ t×m
hiÓu ë phÇn sau.
2. Cuéc ®Êu tranh cña giai cÊp c«ng nh©n cña c¸c níc t b¶n , sù ra ®êi
cña chñ nghÜa x· héi khoa häc.
Gi¸o viªn : néi dung nµy lµ t×m hiÓu
nguyªn nh©n vµ hËu qu¶ cña m©u
thuÉn thø nhÊt, m©u thuÉn gi÷a t s¶n
víi v« s¶n
Yªu cÇu: Häc sinh nhãm 2 tr×nh bµy
Niªn biÓu phong trµo c«ng nh©n,
phong trµo céng s¶n tõ cuèi thÕ kØ
XVIII ®Õn ®Çu thÕ kØ XX.
Tõ sù tr×nh bµy cña häc sinh gi¸o
viªn cñng cè cã b¶ng sau:
B¶ng 4: Niªn biÓu phong trµo c«ng nh©n tõ cuèi thÕ kØ XVIII ®Õn ®Çu thÕ
kØ XX.
Thêi gian
Cuèi thÕ kû XVIII
§Çu thÕ kû XIX
1831, 1834
1844
1836 - 1847
2/1848
23/6/1848
1848 - 1849
Sù kiÖn
Phong trµo ph¸ m¸y, ®èt c«ng xëng ë Anh.
Phong trµo lan réng ra Ph¸p, BØ, §øc.
C«ng nh©n dÖt t¬ ë thµnh phè Li«ng Ph¸p khëi nghÜa.
C«ng nh©n vïng S¬ la ®in ë §øc ®Êu tranh.
Phong trµo hiÕn ch¬ng ë Anh.
Tuyªn ng«n cña §¶ng céng s¶n.
Nh©n d©n lao ®éng Pari khëi nghÜa.
28/9/1864
3/1871
Quèc tÕ thø nhÊt ra ®êi.
C«ng x· Pari.
Phong trµo c¸ch m¹ng bïng næ kh¾p Ch©u ©u.
11
N©ng cao kü n¨ng cñng cè kiÕn thøc, hÖ thèng ho¸ vµ kh¸i qu¸t ho¸ qua bµi ¤n tËp LÞch sö thÕ giíi cËn ®¹i
1/5/1886
1875
1879
1883
14/7/1889
1903
1905 - 1907
350.000 c«ng nh©n Niu-ooc ®Êu tranh.
§¶ng x· héi d©n chñ §øc ra ®êi.
§¶ng c«ng nh©n Ph¸p thµnh lËp.
Nhãm gi¶i phãng lao ®éng Nga h×nh thµnh.
Quèc tÕ thø hai ra ®êi.
§¶ng c«ng nh©n x· héi d©n chñ Nga thµnh lËp.
C¸ch m¹ng d©n chñ lÇn thø nhÊt ë Nga.
*C©u hái: H·y rót ra nguyªn nh©n
dÉn ®Õn phong trµo c«ng nh©n?
TL: Khi giai cÊp t s¶n lªn n¾m
quyÒn do lßng tham lîi nhuËn bãc lét
nÆng nÒ, ®êi sèng c«ng nh©n v« cïng
khèn khæ.
*C©u hái th¶o luËn: Qua niªn biÓu
cña phong trµo trªn h·y chän ra c¸c
sù kiÖn ®Ó thÊy phong trµo c«ng nh©n
trong thêi k× cËn ®¹i cã sù ph¸t triÓn
m¹nh mÏ ?
Häc sinh cã thÓ chän mét sè sù kiÖn,
tõ ®ã gi¸o viªn uèn n¾n chän ra c¸c
sù kiÖn sau:
- Phong trµo ph¸ m¸y ®èt c«ng xëng
- Tuyªn ng«n cña §¶ng céng s¶n.
- Quèc tÕ thø nhÊt.
- C«ng x· Pa-ri.
* C©u hái: Tõ niªn biÓu phong trµo
c«ng nh©n h·y chia c¸c giai ®o¹n
ph¸t triÓn vµ ®Æc ®iÓm cña tõng giai
®o¹n?
- Cuèi thÕ kû XVIII ®Õn ®Çu thÕ kû
12
N©ng cao kü n¨ng cñng cè kiÕn thøc, hÖ thèng ho¸ vµ kh¸i qu¸t ho¸ qua bµi ¤n tËp LÞch sö thÕ giíi cËn ®¹i
XIX.
+ §Êu tranh tù ph¸t lÎ tÎ, ®èi tîng lµ
m¸y mãc.
+ VÒ sau cã sù chuyÓn biÕn, cã tæ
chøc.
- Nh÷ng n¨m 1830 – 1840:
+ §Êu tranh víi t c¸ch lµ lùc lîng
®éc lËp.
+ Cã môc ®Ých chÝnh trÞ, cã tÝnh quÇn
chóng vµ tæ chøc cao h¬n, cã sù liªn
kÕt.
- Tõ 1840 – 1871: Phong trµo cã
bíc tiÕn lín.
+ §Êu tranh mét c¸ch tù gi¸c cã tÝnh
quèc tÕ.
+ Phong trµo c«ng nh©n kÕt hîp víi
chñ nghÜa M¸c thµnh phong trµo céng
s¶n.
- Tõ 1871 ®Õn ®Çu thÕ kû XX.
+ Sù truyÒn b¸ cña chñ nghÜa M¸c –
Lª-nin dÉn ®Õn c¸c tæ chøc giai cÊp
v« s¶n ®îc thµnh lËp.
+ Víi sù ho¹t ®éng cña quèc tÕ thø 2,
phong trµo ph¸t triÓn réng lín h¬n.
*C©u hái: Cuéc c¸ch m¹ng v« s¶n
®Çu tiªn?
TL: C«ng x· Pari.
*C©u hái: Qua diÔn biÕn cña c«ng x·
Pari h·y cho biÕt: §èi tîng? §éng
lùc? L·nh ®¹o? Môc ®Ých? Híng
ph¸t triÓn cña c¸ch m¹ng v« s¶n?.
Tõ sù tr¶ lêi cña häc sinh gi¸o viªn
cñng cè, cã b¶ng chuÈn kiÕn thøc sau:
13
N©ng cao kü n¨ng cñng cè kiÕn thøc, hÖ thèng ho¸ vµ kh¸i qu¸t ho¸ qua bµi ¤n tËp LÞch sö thÕ giíi cËn ®¹i
B¶ng 5 : C¸ch m¹ng v« s¶n.
Néi dung
§èi tîng c¸ch m¹ng.
§éng lùc c¸ch m¹ng.
L·nh ®¹o cach m¹ng.
Môc ®Ých c¸ch m¹ng.
Híng ph¸t triÓn cña c¸ch m¹ng.
C¸ch m¹ng v« s¶n
§¸nh ®æ giai cÊp t s¶n.
C«ng nh©n vµ c¸c tÇng líp nh©n d©n.
Giai cÊp v« s¶n.
ThiÕt lËp nÒn chuyªn chÝnh v« s¶n.
X©y dùng chñ nghÜa x· héi.
*C©u hái: VËy cuéc c¸ch m¹ng 1905
1907 ë Nga lµ c¸ch m¹ng t s¶n
hay v« s¶n?
Häc sinh sÏ cã nh÷ng so s¸nh:
+ Gièng c¸ch m¹ng t s¶n :ë ®èi
tîng c¸ch m¹ng lµ chÕ ®é phong
kiÕn.
+ Gièng c¸ch m¹ng v« s¶n :ë giai cÊp
l·nh ®¹o lµ v« s¶n vµ môc ®Ých c¸ch
m¹ng.
Tõ sù so s¸nh cña häc sinh , sau khi
cñng cè cã ®îc b¶ng chuÈn kiÕn thøc
sau:
B¶ng 6 : C¸ch m¹ng d©n chñ t s¶n.
Néi dung
§èi tîng
C¸ch m¹ng d©n chñ t s¶n.
ChÕ ®é phong kiÕn.
§éng lùc
C«ng nh©n vµ c¸c tÇng líp nh©n d©n lao ®éng.
L·nh ®¹o
Giai cÊp v« s¶n.
14
N©ng cao kü n¨ng cñng cè kiÕn thøc, hÖ thèng ho¸ vµ kh¸i qu¸t ho¸ qua bµi ¤n tËp LÞch sö thÕ giíi cËn ®¹i
H¬ng ph¸t triÓn.
ThiÕt lËp nÒn chuyªn chÝnh v« s¶n.
Gi¸o viªn kÕt luËn: VËy cuéc c¸ch
m¹ng 1905 – 1907 lµ c¸ch m¹ng d©n
chñ t s¶n.
*C©u hái n©ng cao: T¹i sao ®Õn ®Çu
thÕ kû XX giai cÊp t s¶n kh«ng tiÕp
tôc tÊn c«ng chÕ ®é phong kiÕn?
TL: Lóc nµy giai cÊp t s¶n kh«ng
cßn tiÕn bé nh tríc béc lé b¶n chÊt
tho¶ hiÖp.
TiÕp ®ã ®Ó cñng cè cho häc sinh gi¸o
viªn treo ba b¶ng: c¸ch m¹ng t s¶n
(b¶ng 3), c¸ch m¹ng v« s¶n (b¶ng5),
c¸ch m¹ng d©n chñ t s¶n (b¶ng 6)
cho häc sinh tiÕp tôc so s¸nh , cñng
cè.
3. Sù x©m lîc cña thùc d©n ph¬ng T©y vµ phong trµo ®Êu tranh gi¶i
phãng cña nh©n d©n thuéc ®Þa.
T×m hiÓu vÒ néi dung nµy lµ t×m hiÓu
vÒ m©u thuÉn vµ hËu qu¶ cña m©u
thuÉn thø 2 trong thêi k× chñ nghÜa ®Õ a. Sù x©m lîc cña thùc d©n ph¬ng
quèc.
T©y.
Gi¸o viªn dÉn d¾t cho häc sinh hiÓu - Nguyªn nh©n:
®Æc trng c¬ b¶n cho kinh tÕ t b¶n
chñ nghÜa lµ hµng ho¸. Trong qu¸ tr×nh
s¶n xuÊt yªu cÇu ph¶i cã yÕu tè ®Çu
vµo (nguyªn liÖu) vµ ®Çu ra (thÞ trêng
tiªu thô).Trong khi ®ã nguyªn liÖu vµ
thÞ trêng trong níc th× ngµy cµng eo
hÑp buéc giai cÊp t s¶n ph¶i t×m kiÕm
bªn ngoµi - ®ã lµ c¸c quèc gia phong
kiÕn l¹c hËu vÒ chÝnh trÞ vµ kinh tÕ
15
N©ng cao kü n¨ng cñng cè kiÕn thøc, hÖ thèng ho¸ vµ kh¸i qu¸t ho¸ qua bµi ¤n tËp LÞch sö thÕ giíi cËn ®¹i
nhng giµu tµi nguyªn ë ph¬ng
§«ng.§ã chÝnh lµ nguyªn nh©n cña
viÖc x©m lîc thuéc ®Þa cña c¸c ®Õ - Qu¸ tr×nh: §Çu thÕ kû XIX ®Õn ®Çu
quèc ph¬ng T©y.
thÕ kû XX.
- KÕt qu¶ :®Õn ®Çu thÕ kû XX hÖ thèng
thuéc trªn thÕ giíi ®· chia xong.
Gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh nhãm 3 tr×nh bµy b¶ng sù ph©n chia l·nh thæ cña
c¸c ®Õ quèc.
B¶ng 4: C¸c ®Õ quèc vµ hÖ thèng thuéc ®Þa.
C¸c
níc
Anh
Ph¸p
§øc
Mü
DiÖn tÝch
D©n sè
thuéc ®Þa
2
Trung Quèc, Ên §é, ¤xtr©ylia, Canada, 33 triÖu km 370 triÖu ngêi
(chiÕm
1/4
Xingapo, M·lai, MiÕn §iÖn, Ai CËp,
l·nh thæ vµ 1/4
Nam ch©u phi, Niudil©n
d©n sè thÕ giíi)
2
Trung Quèc, ViÖt Nam, Lµo, 11 triÖu km 56,5
triÖu
Camphuchia, khu vùc B¾c Phi
ngêi
Trung Quèc, khu vùc t©y Nam Phi, 3 triÖu km2
§«ng Phi
Trung Quèc, Philipin, Panama, Trung
vµ Nam MÜ
C¸c thuéc ®Þa
Gi¸o viªn kh¸i qu¸t b»ng c¸ch trÝch dÉn
ý kiÕn cña NguyÔn ¸i Quèc: “Nh vËy,
9 níc víi tæng sè d©n 320. 657. 000
ngêi víi diÖn tÝch lµ 11.407.600 km2 bãc
lét c¸c thuéc ®Þa gÇn hµng tr¨m d©n téc
víi sè d©n 560.193.000 ngêi víi diÖn
tÝch 55.637.000 km2. Toµn bé l·nh thæ
cña c¸c thuéc ®Þa réng gÊp 5 lÇn l·nh thæ
cña chÝnh quèc,cßn sè d©n cña c¸c chÝnh
quèc chØ b»ng 3/5 sè d©n cña c¸c thuéc
®Þa .
16
N©ng cao kü n¨ng cñng cè kiÕn thøc, hÖ thèng ho¸ vµ kh¸i qu¸t ho¸ qua bµi ¤n tËp LÞch sö thÕ giíi cËn ®¹i
*C©u hái: Nªu chÝnh s¸ch cña c¸c ®Õ - ChÝnh s¸ch cai trÞ:
quèc ph¬ng T©y ®èi víi c¸c thuéc ®Þa? + ThiÕt lËp bé m¸y cai trÞ, chia ®Õ trÞ.
+ Bãc lét v¬ vÐt tµi nguyªn thiªn
nhiªn.
+ §µn ¸p d· man c¸c cuéc ®Êu tranh
cña nh©n d©n thuéc ®Þa.
Gi¸o viªn kh¼ng ®Þnh ®©y chÝnh lµ
nguyªn nh©n cña phong trµo ®Êu tranh
gi¶i phãng d©n téc.
b. Phong trµo ®Êu tranh cña nh©n
d©n thuéc ®Þa.
Yªu cÇu häc sinh nhãm 4, tr×nh bµy niªn biÓu phong trµo ®Êu tranh cña nh©n
d©n c¸c thuéc ®Þa.
B¶ng 8: Niªn biÓu phong trµo ®Êu tranh cña nh©n d©n c¸c thuéc ®Þa cuèi
thÕ kØ XI X ®Çu thÕ kØ XX.
Thêi gian
Sù kiÖn
Níc
1840 -1842
1857 – 1859
1863 - 1866
1866 - 1867
1884 - 1913
1885 - 1896
1895 - 1901
1896 - 1898
1901
1905
1888
1908
ChiÕn tranh thuèc phiÖn.
Khëi nghÜa Xipay.
Trung Quèc
Khëi nghÜa Takeo.
Khëi nghÜa Karachª.
Phong trµo n«ng d©n Yªn ThÕ
Phong trµo CÇn V¬ng.
Phong trµo NghÜa Hoµ §oµn.
Phong trµo ®Êu tranh chèng Mü.
Khëi nghÜa XaranakhÐt.
Phong trµo ®Êu tranh chèng chÝnh s¸ch chia
®Õ trÞ cña thùc d©n Anh.
Kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Anh.
Phong trµo cña c«ng nh©n Bombay.
Camphuchia
Camphuchia
ViÖt Nam
ViÖt Nam
Trung Quèc
Philipphin
Lµo
17
Ên §é
Ên §é
MiÕn ®iÖn
Ên §é
N©ng cao kü n¨ng cñng cè kiÕn thøc, hÖ thèng ho¸ vµ kh¸i qu¸t ho¸ qua bµi ¤n tËp LÞch sö thÕ giíi cËn ®¹i
Tõ chuÈn kiÕn thøc trªn yªu cÇu häc
sinh nhËn xÐt vÒ: ph¹m vi, l·nh ®¹o, kÕt
- Ph¹m vi: Réng kh¾p, ®Æc biÖt ë
qu¶, vµ ý nghÜa cña phong trµo?
ch©u ¸.
- L·nh ®¹o: Sü phu phong kiÕn, t
s¶n d©n téc.
- KÕt qu¶: Cha dµnh ®îc th¸ng lîi.
- ý nghÜa:
+ Kh¼ng ®Þnh truyÒn thèng ®Êu
tranh kiªn cêng ,bÊt khuÊt cña nh©n
d©n c¸c níc thuéc ®Þa.
+ Lßng c¨m thï ®Õ quèc thùc d©n,
yªu ®éc lËp tù do.
+ Lµ bíc chuÈn bÞ cho sù ph¸t triÓn
cao h¬n ë thêi kú sau.
4. ChiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt (1914-1918).
ë môc nµy Gi¸o viªn híng dÉn cho
häc sinh t×m hiÓu nguyªn nh©n vµ hËu
qu¶ cña m©u thuÉn thø 3, trong thêi kú
chñ nghÜa ®Õ quèc.
Cho häc sinh t×m hiÓu b¶ng sau:
B¶ng 9: VÞ trÝ kinh tÕ vµ thuéc ®Þa cña c¸c ®Õ quèc
N¨m
N¨m 1870
VÞ trÝ VÞ trÝ KT
DiÖn tÝch thuéc
Níc
(thø)
®Þa(thø)
Anh
1
1
Ph¸p
2
2
§øc
3
3
Mü
4
4
18
N¨m 1913
VÞ trÝ KT
DiÖn tÝch thuéc
(thø)
®Þa (thø)
3
1
4
2
2
3
1
4
N©ng cao kü n¨ng cñng cè kiÕn thøc, hÖ thèng ho¸ vµ kh¸i qu¸t ho¸ qua bµi ¤n tËp LÞch sö thÕ giíi cËn ®¹i
*C©u hái: Tõ b¶ng sè liÖu trªn em rót
ra nhËn xÐt g×?
TL:
- VÞ trÝ kinh tÕ cña c¸c ®Õ quèc thay ®æi
m¹nh mÏ, ®¶o lén trong khi ®ã hÖ
thèng thuéc ®Þa cña c¸c ®Õ quèc vÉn
gi÷ nguyªn.
- Lµ sù ph¸t triÓn kh«ng ®ång ®Òu, dÉn
®Õn m©u thuÉn vÒ thÞ trêng, thuéc ®Þa
gi÷a c¸c ®Õ quèc trªn thÕ giíi.
§©y chÝnh lµ nguyªn nh©n s©u xa cña
chiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt.
*C©u hái: H·y cho biÕt tÝnh chÊt, diÔn
biÕn vµ kÕt côc cña chiÕn tranh thÕ giíi
thø nhÊt?
Gi¸o viªn nhÊn m¹nh:
Qua cuéc chiÕn nµy, b¶n chÊt cña giai
cÊp t s¶n, bé mÆt cña chñ nghÜa ®Õ
quèc ®îc béc lé, lµ chiÕn tranh ®Õ
quèc phi nghÜa. §©y chÝnh lµ ®iÒu kiÖn
cho c¸ch m¹ng thÕ giíi ®Æc biÖt lµ cuéc
c¸ch m¹ng th¸ng Mêi Nga nhanh
chãng bïng næ vµ dµnh th¾ng lîi, më ra
thêi kú hiÖn ®¹i cña lÞch sö thÕ giíi.
Bëi nh Lª Nin ®· tõng nãi: “Chñ
nghÜa ®Õ quèc lµ ®ªm tríc cña c¸ch
m¹ng v« s¶n”.
- DiÔn biÕn:
+ Giai ®o¹n thø nhÊt (1914 –
1916):
¦u thÕ thuéc vÒ phe
Liªn minh.
+ Giai ®o¹n thø hai (1917 – 1918):
¦u thÕ thuéc vÒ phe HiÖp íc.
- KÕt côc: G©y nhiÒu tai ho¹ cho
nh©n lo¹i, b¶n ®å thÕ giíi ®îc chia
l¹i.
5. Sù ph¸t triÓn cña v¨n häc, nghÖ thuËt, khoa häc kü thuËt thêi cËn ®¹i.
Gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh Nhãm 5 tr×nh bµy kÕt qu¶ t×m hiÓu cña m×nh.
19
N©ng cao kü n¨ng cñng cè kiÕn thøc, hÖ thèng ho¸ vµ kh¸i qu¸t ho¸ qua bµi ¤n tËp LÞch sö thÕ giíi cËn ®¹i
Tõ sù tr×nh bµy cña häc sinh gi¸o viªn s÷a ch÷a cã b¶ng sau:
B¶ng 10: Thµnh tùu khoa häc, kÜ thuËt, v¨n häc nghÖ thuËt thêi cËn ®¹i.
Thêi gian
LÜnh vùc
Thµnh tùu
T¸c gi¶
ph¸t minh
- ThuyÕt v¹n vËt hÊp dÉn.
Niu t¬n
- §Þnh luËt b¶o toµn vËt chÊt
Khoa häc
vµ n¨ng lîng .
tù nhiªn
- Sù ph¸t triÓn cña thùc vËt vµ
®êi sèng cña m« ®éng vËt.
- ThuyÕt tiÕn ho¸ di truyÒn.
- Chñ nghÜa duy vËt vµ phÐp
biÖn chøng.
Khoa häc - Kinh tÕ chinh trÞ häc t s¶n.
x· héi - Chñ nghÜa x· héi kh«ng
tëng.
- Chñ nghÜa x· héi khoa häc.
- M¸y h¬i níc.
- M¸y dÖt ®Çu tiªn.
Kü thuËt - Tµu thuû ®éng c¬ h¬i níc.
L«m«n«xèp
Puèc kin gi¬
§¸c uyn
Phoi ¬ b¸ch
Hª ghen
Xmit vµ Ric¸c ®«
Phu riª, O oen,
Xanh xi m«ng
C¸c M¸c, Enghen
Giªm Oat
Et m¬n C¸c rai
Ph¬n t¬n
- Xe löa ch¹y trªn ®êng s¾t.
Xti phen x¬n
- B¶ng ch÷ c¸i cho m¸y tÝnh Mooc-x¬
®iÖn tÝn .
- Trµo lu triÕt häc ¸nh s¸ng
V«nte,Gít, Rux¬,
M«ngtexki¬,
- V¨n häc hiÖn thùc phª ph¸n Baz¾c, Thaccarª,
TriÕt
§Ých ken, G«ng«,
häc,v¨n
Lept«nxt«i
häc nghÖ - C¸c t¸c phÈm ©m nh¹c kinh M« da, B¸ch, Bet
thuËt
®iÓn ca ngîi cuéc ®Êu tranh v× t« ven, S«panh,
tù do, lßng nh©n ¸i.
Trai ac«pxki
- C¸c t¸c phÈm héi ho¹ ®Æc s¾c §avit,
20
Cuècbª,
- §Çu thÕ kØ
XVIII
- Gi÷a thÕ kû
XVIII
- N¨m 1837.
- N¨m 1859
Gi÷a TK XIX
1784
1785
1807
1814
Gi÷a TK XIX
- Xem thêm -
.PDF 
24 
1362 
63 
