B GIÁO D C VÀ ÀO T O
TRƯ NG
I H C KINH T TP.HCM
NGUY N TH LIÊN HƯƠNG
LU N VĂN TH C SĨ KINH T
Thành ph H Chí Minh - Năm 2010
B GIÁO D C VÀ ÀO T O
TRƯ NG
I H C KINH T TP.HCM
NGUY N TH LIÊN HƯƠNG
Chuyên ngành : Qu n tr kinh doanh
Mã s
: 60.34.05
LU N VĂN TH C SĨ KINH T
NGƯ I HƯ NG D N KHOA H C:
TS. VÕ TH QUÝ
Thành ph H Chí Minh - Năm 2010
L I C M ƠN
Tôi xin bày t lòng bi t ơn sâu s c
hư ng d n và giúp
n Ti n sĩ Võ Th Quý ã t n tình
tôi th c hi n t t lu n văn này cũng như hoàn thi n các
ki n th c chuyên môn c a tôi.
Tôi xin trân tr ng c m ơn
Trư ng
n các Th y cô khoa Qu n tr kinh doanh
i h c Kinh t Thành ph H Chí Minh,
Quang Thu ã giúp
và truy n
c bi t là Ti n sĩ Nguy n
t cho tôi nh ng ki n th c quý báu trong su t
th i gian tôi ã h c t p t i trư ng cũng như vi c hoàn thành lu n văn t t nghi p
này.
Nhân ây tôi xin trân tr ng c m ơn Anh
ng Xuân C nh – T ng Giám
c c a Công ty Ki m toán DTL ã cho tôi l i khuyên b ích v các chu n m c
k toán Vi t Nam và chu n m c k toán qu c t , c m ơn anh Lê Khánh Lâm –
Phó T ng Giám
c Công ty Ki m toán DTL ã t o i u ki n thu n l i
tôi có
th i gian hoàn thành lu n văn này.
Tôi xin trân tr ng c m ơn Khoa Qu n tr kinh doanh và Phòng qu n lý
ào t o sau
i u ki n giúp
i h c – Trư ng
i h c Kinh t Thành ph H Chí Minh ã t o
tôi trong quá trình nghiên c u và hoàn thành lu n văn.
Cu i cùng, tôi xin c m ơn Gia ình ã t o i u ki n
lu n văn này.
Tác gi
NGUY N TH LIÊN HƯƠNG
tôi hoàn thành
L I CAM OAN
Tôi xin cam oan lu n văn này là công trình nghiên c u khoa h c c a riêng tôi. Các phân
tích, s li u và k t qu nêu trong lu n văn là hoàn toàn trung th c và có ngu n g c rõ
ràng.
Tác gi
NGUY N TH LIÊN HƯƠNG
M CL C
L IM
U
1
CHƯƠNG 1. Lý thuy t v quy t
1.1
1.1.1
u tư
Khái quát v lý thuy t ra quy t
nh nghĩa v ra quy t
1.1.2 Quá trình ra quy t
1.1.3 Các lo i quy t
1.2
nh
5
nh
5
nh
5
nh
6
nh
7
Khái quát chung v h th ng chu n m c k toán Vi t Nam (VAS) và h
th ng chu n m c k toán qu c t (IAS)
8
1.2.1
8
nh nghĩa k toán và chu n m c k toán
1.2.2 Chu n m c k toán qu c t
9
1.2.3 Chu n m c k toán Vi t Nam
10
1.2.4 Nh ng khác bi t gi a h th ng chu n m c k toán Vi t Nam và h th ng
chu n m c k toán qu c t
1.3
11
Phương pháp phân tích trong
u tư
14
1.3.1 Báo cáo tài chính
15
1.3.2 Các ch tiêu tài chính thư ng ư c các nhà
u tư s d ng khi phân tích 17
CHƯƠNG 2. Phân tích s khác bi t c a m t s kho n m c trong h th ng
chu n m c k toán Vi t Nam so v i h th ng chu n m c k toán qu c t có
nh hư ng
2.1
n quy t
nh c a nhà
u tư
S khác bi t c a phương pháp ánh giá các ch tiêu
21
21
2.1.1 K toán hàng t n kho
21
2.1.2 K toán tài s n c
22
nh h u hình
2.1.3 K toán các kho n
2.1.4 K toán b t
ng s n
u tư
u tư
23
25
2.2
S khác bi t c a vi c trình bày báo cáo tài chính
2.2.1 Báo cáo k t qu ho t
26
ng kinh doanh
26
2.2.1.1 C t c tr b ng c phi u
26
2.2.1.2 Lãi cơ b n trên c phi u
27
2.2.1.3 Lãi t ho t
29
2.2.2 B ng cân
ng kinh doanh
i k toán
31
2.2.2.1 V n ch s h u
31
2.2.2.2 C t c ph i tr
31
2.2.2.3 Kho n ph i thu, ph i tr
31
2.2.2.4 L i th thương m i
33
2.2.2.5 Các ch tiêu ngoài b ng cân
2.2.3
i k toán
33
Báo cáo lưu chuy n ti n t
2.2.4 Báo cáo tình hình thay
CHƯƠNG 3 Minh h a s
34
i v n ch s h u
35
sai l ch c a m t s các kho n m c gi a hai h
th ng k toán trong báo cáo tài chính c a m t s doanh nghi p Vi t Nam và
các khuy n ngh
3.1.
i v i các nhà
u tư
37
Công ty C ph n s a Vi t Nam (Vinamilk)
37
3.1.1 Thông tin chung c a doanh nghi p
37
3.1.2 Phân tích m t s ch tiêu tài chính theo chu n m c k toán Vi t Nam và
Chu n m c k toán qu c t
38
3.1.2.1Phân tích v lãi cơ b n trên c phi u
39
3.1.2.2Phân tích v ch tiêu ch s giá thu nh p
40
3.1.2.3Phân tích v doanh thu ho t
ng kinh doanh và doanh thu ho t
chính:
3.1.2.4Phân tích v v n ch s h u và các ch tiêu liên quan
ng tài
41
n VCSH
43
3.2.
Công ty C ph n Phát tri n
u tư Công ngh FPT
47
3.2.1 Thông tin chung c a doanh nghi p
47
3.2.2 Phân tích m t s ch tiêu tài chính theo chu n m c k toán Vi t Nam và
Chu n m c k toán qu c t
47
3.2.2.1Phân tích v lãi cơ b n trên c phi u
48
3.2.2.2Phân tích v ch tiêu ch s giá thu nh p
49
3.2.2.3Phân tích v doanh thu ho t
ng kinh doanh và doanh thu ho t
chính:
50
3.2.2.4 Phân tích v v n ch s h u và các ch tiêu liên quan
3.3 M t s khuy n ngh
3.4 M t s ki n ngh
K t lu n
ng tài
i v i nhà
n VCSH
52
u tư
55
i v i B Tài chính
56
58
DANH M C CH
VI T T T
IAS:
International Accounting Standards
Chu n m c k toán qu c t
IFRS:
International Financial Reporting Standards
Chu n m c báo cáo tài chính qu c t
IASC:
International Accounting Standard Committee
y Ban Chu n m c k toán qu c t
IASB:
International Accounting Standard Board
H i ng Chu n m c k toán qu c t
SAC:
Standing Advisory Committee
H i ng c v n chu n m c
VAS:
Vietnamese Accounting Standard
Chu n m c k toán Vi t Nam
VNM:
Công ty C ph n s a Vi t Nam
FPT:
Công ty C ph n Phát tri n
u tư Công ngh FPT
DANH M C B NG
Trang
B ng 1.1
Các ch tiêu tài chính ư c nhà
B ng 3.1
B ng phân tích v lãi cơ b n trên c phi u c a VNM ................................. 39
B ng 3.2
B ng phân tích v ch s giá thu nh p c a VNM......................................... 40
B ng 3.3
B ng phân tích v doanh thu c a VNM theo VAS ...................................... 41
B ng 3.4
B ng phân tích v doanh thu c a VNM theo IAS........................................ 42
B ng 3.5
B ng ngu n v n c a VNM theo VAS ......................................................... 43
B ng 3.6
B ng ngu n v n c a VNM theo IAS ........................................................... 44
B ng 3.7
B ng phân tích ch tiêu ROE & ROA c a VNM theo VAS và IAS ............ 45
B ng 3.8
B ng tóm t t các ch tiêu phân tích c a VNM ............................................. 46
B ng 3.9
B ng phân tích v lãi cơ b n trên c phi u c a FPT.................................... 48
u tư quan tâm nhi u nh t ....................... 17
B ng 3.10. B ng phân tích v ch s giá thu nh p c a FPT ........................................... 49
B ng 3.11 B ng phân tích v doanh thu c a FPT theo VAS ........................................ 50
B ng 3.12 B ng phân tích v doanh thu c a FPT theo IAS .......................................... 51
B ng 3.13 B ng ngu n v n c a FPT theo VAS ............................................................ 52
B ng 3.14 B ng ngu n v n c a FPT theo IAS ............................................................. 53
B ng 3.15 B ng phân tích ch tiêu ROE & ROA c a FPT theo VAS và IAS .............. 54
B ng 3.16 B ng tóm t t các ch tiêu phân tích c a FPT................................................ 55
DANH M C HÌNH
Hình 1.1
Quá trình ra quy t
nh ................................................................................... 6
DANH M C PH L C
Ph l c 1.
So sánh gi a chu n m c k toán qu c t và chu n m c k toán Vi t Nam
Ph l c 2
Tình hình s d ng Chu n m c k toán Qu c t t i các qu c gia trên th gi i
Ph l c 3
Trích Báo cáo tài chính ã ư c ki m toán c a Công ty C ph n s a Vi t
Nam
Ph l c 4
Trích Báo cáo tài chính ã ư c ki m toán c a Công ty C ph n Phát tri n
u tư Công ngh FPT
Ph l c 5
B ng chuy n
i b ng cân
i k toán c a doanh nghi p A
1
L IM
1.
U
Tính c p thi t c a
tài
Quá trình toàn c u hóa cùng v i s phát tri n nhanh chóng c a th trư ng
v n qu c t
òi h i thông tin tài chính ph i nâng cao ch t lư ng và ph i so sánh
ư c v i nhau;
so sánh ư c v i nhau các thông tin tài chính ph i ư c ghi
nh n trên cùng h th ng chu n m c k toán chung, là ti n
h th ng chu n
m c k toán qu c t (IAS) ư c hình thành. Trên th c t , các qu c gia có th áp
d ng các chu n m c k toán khác nhau
l p các báo cáo tài chính và các chu n
m c k toán có th có s khác bi t. S khác bi t c a h th ng các chu n m c k
toán xu t phát t s khác nhau v văn hóa, h th ng pháp lý, chính tr , quá trình
hình thành và phát tri n c a các hi p h i ngh nghi p. Và các báo cáo tài chính
c a cùng m t doanh nghi p ư c l p trên các h th ng chu n m c khác nhau có
th có s khác bi t.
Chu n m c k toán qu c t
ang d n ư c áp d ng chung trên hơn 100
qu c gia trên th gi i và t i các qu c gia chưa áp d ng chu n m c k toán qu c t
cũng ang di n ra quá trình hòa h p gi a h th ng chu n m c k toán c a qu c
gia ó v i chu n m c k toán qu c t . Ví d
Norwalk năm 2002 nh m thúc
i n hình, M
ã ký hi p ư c
y quá trình hòa h p gi a chu n m c k toán qu c
t và H th ng các nguyên t c k toán ã ư c ch p nh n c a M (US GAAP Generally Accepted Accounting Principles); căn c vào hi p ư c này,
chu n m c k toán qu c t s ch nh s a m t s
qu c t và
y Ban
i m trong chu n m c k toán
n năm 2011 M s chuy n qua s d ng chu n m c k toán qu c t .
M t ví d khác vào tháng 1 năm 2006,
y Ban chu n m c k toán Canada cũng
ã thông qua k ho ch 5 năm h i t gi a H th ng các nguyên t c k toán ã ư c
ch p nh n c a Canada (GAAP Canada) v i chu n m c k toán qu c t .
Các nghiên c u g n ây trên th gi i ã kh ng
nh r ng chu n m c k
toán qu c t là m t chu n m c chu n các qu c gia c n s d ng
tham chi u và
2
th c hi n. Nghiên c u c a Mary E.Barth c a Stanford Graduate School of
Business, Wayne R.Landsman c a University of North Carolina at Chapel Hill –
Accounting Area và Mark H.Lang c a University of North Carolina at Chapel
Hill, ngày 1 tháng 9 năm 2007, ã ti n hành nghiên c u trên 21 qu c gia trên th
gi i và nh n th y khi s d ng chu n m c k toán qu c t , ch t lư ng k toán ã
ư c c i thi n hơn và ưa ra kh ng
nh chu n m c k toán qu c t là m t chu n
m c k toán g n li n v i ch t lư ng k toán cao.
Mingyi Hung và K.R.Subramabyam (2007), nghiên c u nh hư ng c a báo
cáo tài chính ư c l p trong giai o n t 1998
n 2002, ch ra r ng thông tin v
t ng tài s n và giá tr s sách c a tài s n cũng như vi c thay
i c a giá tr s sách
và thu nh p áng tin c y hơn khi áp d ng chu n m c k toán qu c t so v i trư ng
h p áp d ng chu n m c k toán chung c a
c.
Có th nói r ng, chu n m c k toán qu c t là h th ng chu n m c chu n
các qu c gia tham chi u khi xây d ng h th ng chu n m c k toán c a mình.
Và có ba cách ti p c n ph bi n (1) ch p nh n chu n m c k toán qu c t là chu n
m c c a qu c gia; (2) d a trên chu n m c k toán qu c t
hình thành chu n
m c k toán qu c gia; (3) t phát tri n các chu n m c qu c gia và i u ch nh d n
kho ng cách v i chu n m c qu c t .
Vi t Nam cũng không ph i là ngo i l , v i các chu n m c k toán
u tiên
ư c ban hành vào ngày 31/12/2000, vi c xây d ng các chu n m c k toán Vi t
Nam (VAS) d a trên vi c k th a và i u ch nh các chu n m c k toán qu c t
cho phù h p v i
c i m và tình hình c a Vi t Nam. Tuy nhiên, vi c xây d ng có
i u ch nh ó l i làm cho các chu n m c k toán Vi t Nam hi n nay có s khác
bi t so v i các chu n m c k toán qu c t .
Vi c yêu c u các thông tin trên báo cáo tài chính ph i trung th c, h p lý và
áng tin c y là m t yêu c u chính áng, d a vào ó nhà
giá ra quy t
nh
u tư phân tích và ánh
u tư. Tuy nhiên, s khác bi t trong các chu n m c k toán Vi t
Nam so v i chu n m c k toán qu c t có th s d n
n các khác bi t v các
3
thông tin trong báo cáo tài chính nh hư ng không chính xác
tích và so sánh
ra các quy t
nh c a nhà
n quá trình phân
u tư.
tài “Phân tích nh hư ng c a s khác
V i tình hình chung như v y
bi t gi a chu n m c k toán Vi t Nam v i chu n m c k toán qu c t
quy t
nh c a nhà
u tư” hy v ng s cung c p cho nhà
toàn di n hơn khi ra các quy t
2.
nh
n
u tư m t cái nhìn
u tư.
M c tiêu nghiên c u
Phân tích s khác bi t c a m t s kho n m c gi a hai h th ng chu n m c
k toán Vi t Nam và qu c t có nh hư ng
n quy t
nh c a nhà
u tư;
Ví d minh h a và khuy n ngh .
3.
i tư ng và ph m vi nghiên c u
i tư ng nghiên c u là nh ng khác bi t c a m t s kho n m c gi a hai h
th ng chu n m c k toán có nh hư ng
n quy t
Ph m vi nghiên c u ch nghiên c u
m c nh hư ng
n quy t
nh c a nhà
nh c a nhà
u tư;
các khác bi t c a h th ng hai chu n
u tư mà không i sâu phân tích s khác
bi t c a t ng chu n m c k toán.
4.
Phương pháp nghiên c u
Phương pháp nghiên c u ch y u s d ng phương pháp nghiên c u
tính, t ng h p, so sánh,
nh
i chi u… và phương pháp chuyên gia.
D li u s d ng: a ngu n.
Các d li u sơ c p ã ư c thu th p thông qua vi c ph ng v n các
chuyên gia trong lĩnh v c k toán tài chính.
Các d li u th c p ã ư c thu th p thông qua tìm hi u các nghiên c u
v chu n m c k toán qu c t , nghiên c u sâu vào các chu n m c k
toán Vi t Nam và chu n m c k toán qu c t . Bên c nh ó, nghiên c u
4
tìm hi u các phân tích v s khác bi t c a chu n m c k toán Vi t Nam
và k toán qu c t
nh hư ng
n báo cáo tài chính và các nghiên c u
v tình hình s d ng thông tin k toán trong
u tư cũng ư c quan tâm
xem xét.
Các d li u v các thông tin tài chính ư c thu th p t i các Báo cáo tài
chính t i các Báo cáo thư ng niên ã ư c công b . Riêng báo cáo tài
chính c a Công ty A ã ư c s cho phép c a Giám
c tài chính c a
công ty, vì không ph i là công ty niêm y t và theo yêu c u c a công ty
nên s không nêu tên công ty trong nghiên c u này.
H u h t các d li u ư c thu th p t internet, các trang web c a chính
ph
và các trang web h c thu t ch ng h n như www.fpts.com.vn,
www.iasplus.com.
5.
K t c u lu n văn
N i dung lu n văn bao g m:
L im
u.
Chương 1: Khái quát v lý thuy t ra quy t
nh
u tư. Khái quát chung v
h th ng chu n m c k toán Vi t Nam và h th ng chu n m c k toán qu c
t .
Chương 2: Phân tích s khác bi t c a m t s kho n m c trong h th ng
chu n m c k toán Vi t Nam so v i h th ng chu n m c k toán qu c t có
nh hư ng
n quy t
nh c a nhà
u tư.
Chương 3: Minh h a s khác bi t c a m t s kho n m c gi a hai h th ng
k toán trong báo cáo tài chính c a m t s doanh nghi p Vi t Nam và các
khuy n ngh
K t lu n.
i v i nhà
u tư.
5
CHƯƠNG 1.
LÝ THUY T V QUY T
NH
U TƯ.
Nghiên c u này s h th ng hóa các lý thuy t n n t ng có th
n quy t
quy t
nh c a nhà
nh c a nhà
u tư: lý thuy t ra quy t
u tư, nhà
l a ch n gi i pháp t i ưu nh t
ư c nhà
1.1
1.1.1
ra quy t
nh
Khái quát v lý thuy t ra quy t
Có nhi u
nh nh m tìm hi u quá trình ra
u tư s d ng thông tin tài chính như th nào, và
u tư s d ng khi ra quy t
nh nghĩa v ra quy t
nh hư ng
nh; các phương pháp phân tích nào
u tư.
nh
nh
nh nghĩa v ra quy t
nh, trong nghiên c u này
c p
n
nh
nghĩa c a Robert Harris, 2008.
nh chính là vi c xác nh n và l a ch n các v n
Vi c ra quy t
giá tr c a v n
và s yêu thích c a ngư i ra quy t
d a trên
nh. Quá trình ra quy t
nh
ư c ng ý r ng có nhi u s l a ch n ư c cân nh c và trong m i trư ng h p như
v y chúng ta không ch nh n d ng ra nhi u gi i pháp thay th nhau mà còn ph i
ch n ra gi i pháp
t ư c áp ng ư c hai m c tiêu sau (1) có kh năng thành
công ho c hi u qu nh t và (2) ó là gi i pháp
t ư c m c tiêu, mong mu n, s
thích c a chúng ta…
M t
nh nghĩa khác c a Robert Harris, 2008 nói r ng ra quy t
nh chính
là quá trình nh m làm gi m i m t cách áng k các s ki n không ch c ch n và
các nghi ng gi a các l a ch n
nghĩa này nh n m nh
nh.
cho phép ch n ra v n
ch c ch n nh t.
nh
n ch c năng liên k t thông tin trong quá trình ra quy t
6
1.1.2 Quá trình ra quy t
nh
Nhìn chung, có sáu bư c cơ b n trong quá trình ra quy t
Xác
nh:
nh v n
Xây d ng các tiêu chí sơ b
Thu th p thông tin
ánh giá và l a ch n các gi i pháp phù h p
ánh giá các phương án
Xác
nh môi trư ng và l a ch n phương
án t t nh t
Hình 1. Quá trình ra quy t
Xác
nh v n
c n ph i ra quy t
nh: câu h i
nh là c n ph i bi t chúng ta ang gi i quy t v n
nh
u tiên khi ra quy t
gì. Chúng ta thư ng hành
ng và b chi ph i c a nh ng hi n tư ng b n i mà quên i cái g c mà chúng ta
c n ph i gi i quy t là gì,
v n
c t lõi ho c
r i
u tư vào nh ng hi n tư ng b n i mà quên i
u tư vào nh ng i m không c n thi t d n
n lãng phí th i
gian và công s c.
Xây d ng tiêu chí sơ b ra quy t
nh khi ưa ra
nh và gi i quy t v n
: m i quy t
t ư c nh ng quy t
nh
hi u qu , tiêu chí càng rõ ràng bao nhiêu thì chúng ta càng có cơ h i ra quy t
nh
u ph i có nh ng tiêu chí rõ ràng
chu n xác b y nhiêu. Các tiêu chí ư c l a ch n ph i căn c vào m c ích c a v n
và k t qu mà chúng ta hư ng t i. N u vi c ưa ra quy t
nh không d a trên
7
các tiêu chí rõ ràng ho c d a trên c m tính c a ngư i quy t
nh s d n
n các sai
l m.
Thu th p thông tin: trong bư c này òi h i ngư i ra quy t
nh ư c các lo i thông tin c n thu th p, xác
thu th p,
nh ph i xác
nh ư c ngu n thông tin có th
ra các phương pháp thu th p thông tin và các phương pháp x lý
thông tin và các thông tin này ph i phù h p v i các tiêu chí ưa ra.
ánh giá và l a ch n các gi i pháp/phương án: căn c vào các thông tin
ã thu th p ư c, các tiêu chí ã l a ch n và các phương pháp phân tích c th
ưa ra các gi i pháp/ phương án phù h p có th x y ra.
ánh giá các gi i pháp/phương án: vi c xác
thu ư c c a t ng gi i pháp/phương án
nh chi phí b ra và l i ích
t ư c s cho phép ngư i ra quy t
nh
l a ch n ư c gi i pháp t i ưu, gi i pháp t i ưu là gi i pháp mà chúng ta v n có
th
t ư c m c tiêu c a mình mà v n
m b o các nguyên t c nhưng v n có th
ti t ki m ư c các ngu n l c t t nh t d a trên kinh nghi m và th c nghi m c a
ngư i ưa ra quy t
Xác
nh.
nh môi trư ng ra quy t
1.1.3 Các lo i quy t
ra quy t
nh và ưa
nh
n quy t
nh
nh cu i cùng.
nh
Trong cu c s ng, có r t nhi u v n
nh, quy t
nh cu i cùng: sau khi
ra các phương án t i ưu nh t; ngư i ra quy t
ánh giá các phương án và
c n xem xét môi trư ng
nh và ra quy t
òi h i chúng ta ph i ưa ra quy t
u tư cũng là m t lo i quy t
nh mà chúng ta c n ph i th c
hi n.
Các quy t
nh
u tư thư ng ư c phân lo i như sau:
N u quy t
thì có quy t
nh
nh
còn g i là quy t
u tư ch y u ư c phân lo i theo th i gian
u tư ng n h n và quy t
nh
u tư chi n lư c),
nh
u tư
u tư dài h n (hay
8
N u phân lo i theo kh năng và trình
nh
chuyên môn thì có quy t
u tư chuyên nghi p và quy t
nh
u tư không chuyên
nghi p,
N u phân lo i theo
i tư ng ra quy t
u tư trong nư c và quy t
M i lo i hình quy t
quy t
nh trong
kinh nghi m
nh c a nhà
nh c a nhà
u tư nư c ngoài.
u tư khác nhau s có m t chi n lư c c th
ra
u tư khác nhau.
i v i quy t
thư ng nhà
nh
nh thì có quy t
nh
u tư ng n h n và không chuyên nghi p thì thông
u tư s s d ng phương pháp phân tích k thu t, tài chính hành vi và
ra các quy t
nh
u tư c a mình. Ngư c l i các quy t
tư dài h n thư ng s d ng các phân tích cơ b n cho quá trình ra quy t
nh
nh
u
u tư.
Quá trình phân tích cơ b n s t p trung vào vi c phân tích các thông tin v n i t i
c a doanh nghi p nh m xác
nh giá tr cơ b n c a doanh nghi p.
Trong nghiên c u này s t p trung vào quá trình ra quy t
nh c a các nhà
u tư dài h n thông qua vi c s d ng phương pháp phân tích cơ b n trong
u
tư.
1.2
Khái quát chung v h th ng chu n m c k toán Vi t Nam (VAS) và h
th ng chu n m c k toán qu c t (IAS)
1.2.1
nh nghĩa v k toán và chu n m c k toán
K toán là m t ho t
ng mang tính chuyên môn cao có ch c năng cung
c p các thông tin trung th c, h p lý v tình hình và k t qu ho t
c a doanh nghi p, giúp cho ngư i s d ng có th
ưa ra các quy t
ng kinh doanh
nh. K toán
ph i làm cho ngư i s d ng hi u ư c, tin c y và ph i giúp so sánh ư c các
thông tin tài chính. Mu n v y, c n ph i có các quy
nh làm khuôn m u giúp ánh
giá, ghi nh n và trình bày thông tin tài chính, ó chính là nh ng chu n m c k
toán.
9
V y chu n m c k toán là nh ng quy
nh và hư ng d n các nguyên t c,
n i dung, phương pháp và th t c k toán cơ b n, chung nh t, làm cơ s ghi chép
t ư cs
k toán và l p Báo cáo tài chính nh m
ánh giá trung th c, h p lý,
khách quan v th c tr ng tài chính và k t qu kinh doanh c a doanh nghi p.
1.2.2 Chu n m c k toán qu c t
H th ng chu n m c k toán qu c t là h th ng chu n m c
nh ng v n
c p
n
mang tính n n t ng, khuôn m u, nh ng nguyên t c, phương pháp có
tính ch t cơ b n ư c ch p thu n r ng rãi trên toàn th gi i.
Cơ quan
t chính là
u tiên xây d ng và ban hành h th ng chu n m c k toán qu c
y Ban chu n m c k toán qu c t (“IASC”).
ây là m t t ch c
c
l p thành l p vào năm 1973, bao g m
i di n c a 13 nư c thành viên tr c thu c
Liên oàn k toán qu c t (“IFAC”),
i di n c a 03 t p oàn kinh t l n và m t
s quan sát viên
cl p
nt
y Ban Châu Âu, Trung Qu c,
y Ban ch ng
khoán qu c t (IOSCO), y Ban chu n m c k toán tài chính Hoa Kỳ.
n năm 12/1999, IASC ã ch
nh y ban l a ch n và thành l p H i
thành viên (“Trustees”) g m 22 thành viên
chuyên môn khác nhau.
n t các khu v c
ng
a lý, lĩnh v c và
th c hi n ch c năng c a mình, vào tháng 02/2001, H i
ng thành viên Trustees ã thi t l p nên
qu c t g m ba t ch c chính là
ng c v n chu n m c (SAC) và
y Ban sáng l p chu n m c k toán
y Ban Chu n m c k toán qu c t (IASB), H i
y Ban hư ng d n các chu n m c báo cáo tài
chính (IFRIC).
H th ng chu n m c k toán qu c t
ư c ban hành và qu n lý b i
y Ban
sáng l p chu n m c k toán qu c t . Các chu n m c k toán qu c t (IASs) v n
ư c k th a các chu n m c k toán qu c t do IASC ban hành trư c ây và
y
Ban sáng l p chu n m c k toán qu c t ti p t c xây d ng, ban hành và phát tri n
các chu n m c k toán m i v i tên g i là chu n m c báo cáo tài chính qu c t
IFRSs.
10
Cho
n 01/01/2009, IASC và IASB ã ban hành ư c 30 chu n m c k
toán qu c t (IAS) và 08 chu n m c báo cáo tài chính qu c t (IFRS).
Hi n nay, ang có s d ch chuy n d n t IAS sang IFRS b ng vi c ban
hành thêm IFRS. Trong ó, IAS
ng trên khía c nh nào ó mang nguyên t c giá
g c nhi u hơn cùng v i s chuy n
c p nhi u hơn. IFRS
th nào
i qua IFRS nguyên t c giá tr h p lý ư c
c p nhi u hơn
n vi c trình bày thông tin tài chính như
m b o l i ích cao hơn cho các
i tư ng s d ng báo cáo tài chính
ư c l p ra t k t qu c a công vi c k toán, Mai Hương (2008).
1.2.3 Chu n m c k toán Vi t Nam
V i m c tiêu áp ng cho nhu c u h i nh p, t năm 1996 Vi t Nam ã
nghiên c u toàn b h th ng chu n m c k toán qu c t (IAS). H th ng chu n
m c k toán Vi t Nam ư c nghiên c u và xây d ng d a trên cơ s các IAS và
IFRS ư c c p nh t m i nh t, nên thu n l i là chu n m c k toán Vi t Nam ã
ư c v n d ng sát v i h th ng chu n m c k toán qu c t .
T i Vi t Nam, B Tài chính là cơ quan có th m quy n ban hành các chu n
m c k toán. Các chu n m c k toán này ư c nghiên c u và so n th o b i Ban
ch
o nghiên c u, so n th o chu n m c k toán Vi t Nam g m 13 thành viên,
bao g m các thành viên
viên
n t các trư ng
n t các cơ quan tr c thu c B Tài chính và các thành
i h c và H i k toán Vi t Nam. V ch
v thư ng tr c c a các Ban ch
k toán là ơn
o và các T so n th o chu n m c, có nhi m v
t ch c tri n khai vi c so n th o, ti p thu ý ki n và hoàn ch nh trình B ký ban
hành.
Vi t Nam ã ban hành ư c 26 chu n m c k toán sau 5
t ban hành. Các
chu n m c k toán c a Vi t Nam cũng ã d ch ra ti ng Anh nh m áp ng nhu
c u c a nhà
u tư nư c ngoài trong vi c tìm hi u h th ng chu n m c k toán
Vi t Nam. Các chu n m c k toán Vi t Nam so v i chu n m c k toán qu c t
ã
- Xem thêm -