Tài liệu Vận dụng kiến thức liên môn giải quyết vấn đề thực tiễn lớp 9 tình huống cách trồng rau an toàn, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm

Hoàng Hải Trang - Trường THCS Tân Mai Năm học 2014-2015 CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập – Tự do – Hạnh phúc Hà Nội, ngày 06 tháng 12 năm 2014 PHIẾU THÔNG TIN HỌC SINH Tham dự cuộc thi “Vận dụng kiến thức liên môn giải quyết các tình huống thực tiễn dành cho học sinh trung học” 1. Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh/ thành phố: Hà Nội 2. Trường: Trung học cơ sở Tân Mai 3. Địa chỉ:Số 147 phố Tân Mai, phường Tân Mai, quận Hoàng Mai, TP Hà Nội 4. Điện thoại:0438643990 Email: [email protected] 5. Thông tin về học sinh: Họ và tên: Hoàng Hải Trang Lớp: 9A Ngày sinh: 15/10/2000 Điện thoại: 01234554581 Email: [email protected] 1 Hoàng Hải Trang - Trường THCS Tân Mai Năm học 2014-2015 BÀI DỰ THI VẬN DỤNG KIẾN THỨC LIÊN MÔN ĐỂ GIẢI QUYẾT CÁC TÌNH HUỐNG THỰC TIỄN 1.Tình huống cần giải quyết là: Cách trồng rau an toàn, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm Trong thực trạng xã hội hiện nay đang xảy ra rất nhiều các vụ ngộ độc thực phẩm do thực phẩm, đặc biệt là rau củ phu quá nhiều các hóa chất độc hại cho con người. Cùng với đó là quá trình đô thị hóa – hiện đại hóa đang diễn ra mạnh mẽ nên diện tích đất cho mọi người gieo trồng ngày càng thu hẹp lại. Em sẽ thuyết minh một cách trồng rau đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, vừa tiết kiệm diện tích lại vừa đem lại nhiều lợi ích cho con người. 2.Mục tiêu: Bài viết phải đảm bảo các yêu cầu về: +Nêu nguyên nhân nảy sinh ra ý tưởng +Nêu lợi ích của việc trồng rau đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm +Nêu cách làm, kỹ thuật gieo trồng +Nêu một số hạn chế của việc rau +Nêu ý nghĩa của việc làm này và kết luận 3.Tổng quan các nghiên cứu liên quan đến việc giải quyết tình huống: Cần kết hợp những kiến thức của những môn học đồng thời kiến thức thực tiễn trong cuộc sống: -Thống kê số lượng về vấn đề ngộ độc thực phẩm - Ích lợi của cây trong thực tế cũng như trong quá trình gieo trồng. - Kỹ thuật gieo trồng. 2 Hoàng Hải Trang - Trường THCS Tân Mai Năm học 2014-2015 4. Giải pháp giải quyết tình huống: Vận dụng kiến thức liên môn: + Toán – thống kê số lượng + Sinh – ích lợi cây đem lại + Công nghệ - kỹ thuật gieo trồng 5. Thuyết minh tiến trình giải quyết tình huống: Tóm tắt ý chính -> Tìm hiểu về vấn đề -> Trao đổi, tham khảo ý kiến -> Viết thành bài văn. *Tư liệu sử dụng: Sách giáo khoa Công nghệ 7, sách giáo khoa Sinh học 6, sách “Hướng dẫn trồng rau sạch” *Ứng dụng công nghệ thông tin: Các trang web: + thucduong.vn + khuyennonghaiphong.gov.vn +www.google.com.vn Bài viết VƯỜN RAU MINI – BẠN CỦA CUỘC SỐNG ĐÔ THỊ 1.Đặt vấn đề: Hiện nay, vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm đang là vấn đề nóng trong xã hội. Vì lợi nhuận mà những người sản xuất bất chấp tất cả, họ phun, bón các loại hóa chất có hại cho cây trồng, khiến cho cây trở nên đẹp đẽ, ngon mắt hơn phù hợp với tâm lý người tiêu dùng. Thế nhưng họ lại không nhận ra rằng những thứ đồ ăn đó lại là tác nhân gây ra nhiều loại bệnh cho con người. Theo như tổ chức Y tế Thế giới, 3 Hoàng Hải Trang - Trường THCS Tân Mai Năm học 2014-2015 thực phẩm chiếm đến 50% nguyên nhân gây ra các cuộc tử vong ở con người. Còn ở Việt Nam, theo số liệu gần nhất của Tổng cục Thống kê, ước tính từ đầu năm đến nay, nước ta xảy ra 98 vụ ngộ độc thực phẩm, làm cho 4.600 người bị ngộ độc, trong đó có 16 người tử vong. Do vậy, chúng ta phải tìm ra biện pháp để làm hạn chế sự việc trên. Mọi người đã nghĩ ra cách đó là tự trồng trọt để có thực phẩm sạch cung cấp cho gia đình. Thế nhưng, trong thời kì đô thị hóa – hiện đại hóa hiện nay, đất đai để trồng trọt trong các khu đô thị là gần như không có. Những người sống ở chung cư thì lại càng không có không gian đất để trông trọt. Mọi người lại cố gắng tìm ra giải pháp để khắc phục sự thiếu thốn này. Và cuối cùng, ý tưởng trồng cây trong thùng xốp được nảy ra và được áp dụng rất nhiều. 2.Một số ích lợi từ việc trồng cây trong thùng xốp: Không phải vô cớ mà những người dân ở đô thị lại chọn trồng cây trong thùng xốp là một giải pháp ưu việt để thực hiện theo. - Trước tiên những vườn rau mini này đem lại cho con người những giá trị về vật chất. Như ta đã biết, rau là một thực phẩm quan trọng trong bữa ăn của mỗi con người. Vì thế nên, vườn rau mini này như đã giúp ta tiết kiệm được một khoản chi phí vào việc mua rau ăn thường ngày. 4 Hoàng Hải Trang - Trường THCS Tân Mai Năm học 2014-2015 - Ngoài ra, các loại rau bên ngoài hiện nay đang được đặt lên mức báo động về vấn đề phun thuốc sâu, các loại thuốc kích thích tăng trưởng cho cây gây hại đến con người. Do đó, vườn rau mini này sẽ hoàn toàn sạch sẽ và đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm khiến sức khỏe con người sẽ tốt lên, phòng tránh được những bệnh tật không đáng có. - Không chỉ đem lại cho con người những cái lợi về vật chất mà nó còn mang đến cho con người những giá trị tinh thần. Trước tiên, sau mỗi giờ làm việc mệt mỏi, ta dành ra một chút thời gian ra vườn để chăm sóc cây. Việc làm nhẹ nhàng này sẽ như một bài thể dục đơn giản đồng thời còn giúp ta thư thái, hoàn toàn thoải mái. Bởi vì, trong quá trình quang hợp, cây xanh đã hấp thụ các khí CO2 và nhả ra khí O2 giúp cho không khí trở nên trong lành, con người sẽ có cảm giác thư thái, giải tỏa được stress cuộc sống. - Đôi khi buồn rầu, ngắm ra khung cảnh vườn trong xanh như vậy sẽ khiến ta trở nên yêu đời, yêu cuộc sống này hơn. Vườn rau tuy được gọi với cái tên “mini” nhưng lại đem lại rất nhiều những lợi ích cho con người. 5 Hoàng Hải Trang - Trường THCS Tân Mai Năm học 2014-2015 3. Kỹ thuật trồng cây trong thùng xốp: Nhiều những lợi ích như vậy, chắc hản mọi người sẽ tò mò đến kĩ thuật trồng những vườn rau mini này ra sao. Kỹ thuật trồng cây trong thùng xốp cũng khá đơn giản để thực hiện. Sau đây em xin giới thiệu các bước để ta thực hiện. 3.1.Chuẩn bị dụng cụ: Để có được một vườn rau mini chúng ta cần những dụng cụ sau: - Thùng xốp hoặc chậu chưa trồng hoa - Giá đỡ - Đất mùn tơi - Trấu hun hoặc đất phân giun quế - Phân vi sinh - Hạt giống 3.2.Địa điểm trồng rau: Địa điểm trồng rau là sân thượng, ngoài hành lang, các bờ be có thể đặt được giá đỡ hoặc đặt được vật dụng khác để đặt được thùng xốp hoặc chậu hoa. 6 Hoàng Hải Trang - Trường THCS Tân Mai Năm học 2014-2015 3.3.Các bước thực hiện: a) Công tác chuẩn bị: - Trước tiên, ta phải làm đất và đặt luống. Chúng ta đưa đất mùn tơi đã trộn đều phân vi sinh hoặc đất phân giun quế vào ¾ thùng xốp( bình quân mỗi thùng xốp trộn với 0,1 – 0,2 kg phân vi sinh). - Sau đó, ta đặt các thùng xốp trên các giá đỡ hoặc các vị trí treo luống, hang trên mái nhà( kê cho thoáng), hành lang cho tiện đi lại thăm nom tưới nước… - Cuối cùng, xới nhẹ đất mặt trên hộp để chuản bị gieo hạt. b) Gieo hạt: 7 Hoàng Hải Trang - Trường THCS Tân Mai Năm học 2014-2015 * Lựa chọn hạt giống: - Chúng ta nên chọn hạt gieo là giống cải mỡ, cải xanh đuôi phụng, cải ngọt, cải củ … để nhanh được thu hoạch, giải quyết được rau giáp vụ. Nhưng cũng có thể trồng xen được những loại rau leo giàn như: mồng tơi, mướp đắng, dưa chuột, các loại rau gia vị như hung quế, tía tô… để đa dạng các chủng rau theo từng mùa. - Lượng hạt giống được gieo như sau: + Hạt cải mỡ, cải ngọt …(hạt nhỏ): 1 gram/m² đất gieo + Hạt cải củ: 2 gram/m² đất gieo + Hạt rau muống, mồng tơi: 3– 4 gram/m². * Các công đoạn gieo hạt: - Chúng ta phải xoa nhẹ hạt giống cho hết lớp phấn phủ ngoài để nhanh hấp thụ nước. Sau đó ngâm hạt trong nước ấm khoảng 6 – 8 giờ, vớt hạt ra để gieo. - Đối với các loại hạt nhỏ ( cải mỡ, cải ngọt …), ta có thể trộn thêm cát, chia đều cho các thùng xốp và gieo lượt đi lượt lại cho đề trên từng thùng xốp, chậu gieo. - Cuối cùng, ta phủ một lớp đất mùn 0,7 – 1,0 cm rồi tưới phun cho đủ ẩm. 8 Hoàng Hải Trang - Trường THCS Tân Mai Năm học 2014-2015 c) Tưới nước và che phủ cho cây: - Chúng ta dùng nước sạch để tưới cho rau. Những ngày đầu mới gieo chỉ nên tưới phun nhẹ ở dạng mưa phùn cho đủ ẩm, sau khi cây mọc thì dùng ở dạng bình phun để tưới cho rau. - Sau khi gieo và phun đủ ẩm, ta dùng nilon hoặc vỏ bao để che đậy kín, chèn chống gió thổi bay nilon cho đỡ thoát hơi nước. Rau mọc thì dỡ bỏ đi. d) Bón phân và phòng trừ sâu bệnh cho cây: - Nếu cây rau màu vàng, cứng cây, có biểu hiện thiếu ăn thì dùng phân bón qua lá “Ưóc mơ nhà nông” hoặc phân “cá heo đỏ” để phun vào lúc chiều mát, rau đủ ẩm. 9 Hoàng Hải Trang - Trường THCS Tân Mai Năm học 2014-2015 - Chúng ta sử dụng vợt để bắt bướm trắng bay đến đẻ trứng nở thành sâu non ăn lá rau. Ta sử dụng cách làm này thay vì việc phun thuốc trừ sâu gây hại cho con người. - Gieo đúng mật độ, tỉa thưa dần, hạn chế tưới đạm vô cơ để bệnh không gây hại trên rau. - Sau khi hoàn thành, ta có thể thu hoạch khi có nhu cầu sử dụng đến rau. 4. Một số hạn chế gặp phải khi trồng cây trong thùng xốp: Tuy là lợi ích khá là nhiều thế nhưng trồng cây trong thùng xốp không phải là không có những hạn chế, khó khăn trong công đoạn trồng trọt. 10 Hoàng Hải Trang - Trường THCS Tân Mai Năm học 2014-2015 - Thực tế cho thấy, cây trong thùng xốp có bộ rễ rất dễ bị thối, hỏng nếu không được chăm sóc một cách cẩn thận. Đặc biệt, điều này rất dễ xảy ra khi mùa hè đến. Bởi vì, nhiệt độ bên trong thùng xốp thường cao hơn nhiệt độ khi trồng ở ngoài đất ruộng do đó hiện tượng nêu trên mới dễ xảy ra. Do vậy nên khi chuẩn bị thùng xốp, chúng ta phải đụng lỗ ở đáy thùng để thoát khí, giúp giảm nhiệt độ trong thùng khi vào mùa hè. - Kế đến, trồng cây trong thùng xốp sẽ không đa dạng được giống cây trồng. Ví dụ khi trồng ở ruộng thì ta có thể trồng rất nhiều loại cây cùng một lúc với diện tích lớn còn trồng cây trong thùng xốp thì ta phải lựa chọn những giống cây bé, đỡ tốn diện tích. - Cuối cùng, trồng cây trong thùng xốp lại có khá nhiều công đoạn vụn vặt cho nên đối với một số người bận làm ăn không có nhiều thời gian rảnh dỗi thì có được một vườn rau mini như vậy quả thực là một vấn đề. 5. Ý nghĩa của việc trồng rau trong thùng xốp: Trồng cây bằng thùng xốp có thể có khá nhiều công đoạn, hơi lằng nhằng một chút thế nhưng nó lại thực sự rất tốt.Trồng cây bằng thùng xốp như vậy đem lại rất nhiều những lợi ích cho con người. Do chỉ trồng trên cao và chăm bón bằng phân vi sinh, phân bón qua lá có nguồn gốc đạm động vật, tưới nước sạch, không dùng thuốc trừ sâu bệnh … nên độ an toàn thực phẩm rất cao. Không chỉ vậy, nó còn rất 11 Hoàng Hải Trang - Trường THCS Tân Mai Năm học 2014-2015 tiết kiệm diện tích gieo trồng nên mỗi gia đình đều có thể tạo ra một vườn rau mini như vậy. Chúng ta có thể chủ động nguồn rau an toàn tại chỗ, đảm bảo sinh thái môi trường khu dân cư đô thị, tận dụng khoảng không gian xanh với nhiều tiện ích vật chất, tinh thần nhỏ bé nhưng vĩ đại trong cuộc sống xã hội ngày nay. 6.Kết luận: Đối với một học sinh như em, công việc tạo ra một vườn rau mini như vậy không phải là việc quá khó khăn. Cho nên, em mong rằng không chỉ có em mà còn nhiều những bạn học sinh khác cũng sẽ cùng bố mẹ và gia đình mình tạo ra một khu vườn mini cho riêng ngôi nhà của mình. Việc làm đó sẽ vừa góp phần tạo nên cho gia đình một không gian xanh tươi mát, vừa tạo ra được một bầu không khí xanh, sạch cho ngôi nhà ta sinh sống hằng ngày. 12 Hoàng Hải Trang - Trường THCS Tân Mai Năm học 2014-2015 Đồng thời, em cũng mong nhà trường sẽ tạo điều kiện cho học sinh các trường học sẽ có thể tự tạo cho trường mình những vườn rau bằng thùng xốp nêu trên. Nó sẽ mang đến cho trường học một không gian xanh-sạch-đẹp. Hơn thế nữa, những khu vườn như trên có thể trở thành khu để các bạn thực hành môn sinh học, trở thành một giáo cụ trực quan tốt cho học sinh. Và đặc biệt, khi để cho học sinh có thể tự tay trồng những vườn rau, vườn cây nêu trên thì cũng giống như nhà trường đang nêu cao tinh thần lao động, tinh thần đoàn kết cho học sinh. 13 Hoàng Hải Trang - Trường THCS Tân Mai Năm học 2014-2015 Từ bài liên môn trên, em muốn kêu gọi mọi người hãy cùng nhau bảo vệ môi trường xanh của nhân loại, nguồn sống của chúng ta.Cũng giống như lời bài hát “Em về môi trường màu xanh” đã nói: Em vẽ môi trường màu xanh Chung quanh đầy những ánh nắng Hàng cây xanh đường thẳng tấp Ánh sáng tràn ngập bình minh Em vẽ môi trường quanh em màu xanh mỗi ngày tươi thắm Và ta chung tay chăm sóc màu xanh bảo vệ môi trường A! Môi trường xanh Ta cùng nhau giữ cho trong lành. Do vậy, học sinh chúng ta nói riêng và tất cả mọi người nói chung hãy cùng chung tay giữ gìn màu xanh cho nhân loại bằng những việc nhỏ nhặt nhất ví dụ như trồng cây xanh để chúng ta có thể tạo ra một khung cảnh đẹp như trong lời bài hát vậy. Hà Nội, ngày 06 tháng 12 năm 2014 Người thực hiện Hoàng Hải Trang 14