Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Giáo dục - Đào tạo Cao đẳng - Đại học Xác định số lượng và cơ cấu đội tầu khai thác hải sản hợp lý vùng biển vịnh bắc ...

Tài liệu Xác định số lượng và cơ cấu đội tầu khai thác hải sản hợp lý vùng biển vịnh bắc bộ

.PDF
25
480
116

Mô tả:

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG NGUYỄN PHI TOÀN XÁC ĐỊNH SỐ LƢỢNG VÀ CƠ CẤU ĐỘI TÀU KHAI THÁC HẢI SẢN HỢP LÝ VÙNG BIỂN VỊNH BẮC BỘ Ngành đào tạo: Kỹ thuật kh i th thủ sản Mã số: 62620304 TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHÁNH HÒA - 2017 Công trình nà đƣợ hoàn thành tại Trƣờng Đại họ Nh Tr ng Ngƣời hƣớng dẫn kho họ : 1. TS. Hoàng Ho Hồng 2. TS. Ngu ễn Long Phản iện 1: TS. Thái Văn Ngạn Phản iện 2: TS. Chu Tiến Vĩnh Phản iện 3: TS. Lƣơng Thanh Sơn Luận n đƣợ ảo vệ tại Hội đồng đ nh gi luận n ấp trƣờng họp tại Trƣờng Đại họ Nh Tr ng vào hồi ……. , ngà …. th ng … năm 2017 Có thể tìm hiểu luận n tại: Thƣ viện Quố gi và Thƣ viện Trƣờng Đại họ Nh Tr ng TÓM TẮT NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN Đề tài luận n: hs v g i gv v hB thu t h i th Ngành/chuyên ngành: th u ội t u h i th h is h Bộ s Mã số: 62620304 Nghiên ứu sinh: Ngu ễ Phi To Khóa: 2009 Ngƣời hƣớng dẫn: 1. TS. Ho g Ho Hồ g 2. TS. Ngu ễ Lo g Cơ sở đào tạo: Tr ờ g Đại họ Nh Tr g Nội dung: 1. Lu ã xâ dự g iế ộ g t u thu ề th m gi 2007 - 2014. Đã h gi ộ dữ iệu h ầ về hiệ trạ g h i th , h i th h i s ở v g i v h B Bộ gi i oạ hiệ trạ g h i th , trì h ộ ô g ghệ ội t u h i th h i s v iều iệ i h tế - xã hội th h i s ở hu vự v h B Bộ. 2. Lu ã sử dụ g h g h ghiê ộ g ồ g g dâ th m gi ứu hiệ ại tí h to , x ờ g ự v s g h i th ề vữ g t i hi tiết ho từ g hóm m t u v theo từ g ghề ụ th dự trê ết qu hâ tí h huỗi s thời gi h d i, m o tí h hí h x v ti o. 3. Lu ã hâ tí h, h gi h ầ v hi tiết ếu t t hoạt ộ g ghề hu vự v h B Bộ, từ ó ã r ut h ho to v g i v h g ve i hu vự v h B Bộ. 4. Lu ã ề xu t s u hóm gi i h hằm qu v h t tri hu vự v h B Bộ theo h ớ g ề vữ g, gồm: - Gi - Gi - Gi - Gi - Gi - Gi i i i i i i h h h h h h ộ g ế u thu ề ghề Nghiên ứu sinh 1 h ô g su t iệu tro g 1: Qu dự trê ờ g ự h i th ề vữ g t i . 2: Qu ờ g ự h i th theo hô g gi v thời gi . 3: Mở rộ g g tr ờ g h i th . 4: Hỗ tr hu ổi ghề, g ụ h t. 5: Qu ghề dự trê tiế hệ si h th i. 6: Đẩ mạ h ô g t tu ê tru ề , gi o dụ . Ngƣời hƣớng dẫn h i ở CÔNG TRÌNH TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG BỐ 1. Bài báo 1. Ngu ễ Phi To , Phạm Vă Tu h i th h is Ph t tri ội t u ở v , Ngu ễ Qu g i v hB Tĩ h, 2016. Hiệu qu Bộ. Tạ hí Nô g ghiệ v ô g thô , s 12, ỳ 2 th g 6/2016. 2. Ngu ễ Phi To , Ho g Ho Hồ g, Ngu ễ Lo g, 2016. Nghiê h ờ g ự v hB h i th Bộ. Tạ hí ề vữ g t i ho ội t u h i th ho họ Cô g ghệ Th s h is ởv ứu x g i - Đại họ Nh Tr g, s 2/2016, tháng 6/2016. 3. Ngu ễ Phi To , 2014. Hiệ trạ g h i th h is hu vự v h B i h tế - xã hội Bộ. Thô g ti Th s , s 12/2014, tr g 24. 4. Ngu ễ Phi To , 2013. Một s th h tựu ghiê h i th h is gi i oạ 2000 - 2012. B ô g ồ g g dâ ứu ho họ ti Việ Nghiê ĩ h vự ứu H i s , s 30, tháng 10/2013, trang 19. 2. Các công trình nghiên ứu. 1. Ngu ễ Phi To , 2015. Quy hoạch phát tri n khai thác h i s n xa bờ toàn ế qu ăm 2020, tổ g ết dự h h ớ g ăm 2030. Việ Nghiê ứu H i s , 2015. B o Bộ. 2. Ngu ễ Phi To , 2010. Điều tr thự trạ g v gi i h v qu o t u Việt N m. Việ Nghiê ứu H i s , 2010. B o ă g í, ă g i m o tổ g ết dự Bộ. 3. S h, tài liệu hu ên khảo Th m gi iê t 1. 50 ăm th s ộ s h hu ê h o: Việt N m. Nh xu t 2 Nô g ghiệ , 2013. MỞ ĐẦU Với iều iệ tự hiê thu qu ã ó hữ g ớ h t tri hu vự . Tro g ó, ĩ h vự ghề . h i th gó hầ v o ô g uộ xo h is h is h : guồ h is ờ h is h i th g tồ tại v g ô g ghệ v hâ o vệ i h h h ếu m v hB ự v s Bộ h t tri h is h t tri Việ thự hiệ ội t u g o. hoạt h i th v qu ho t trọ g gứ g h ội t u ở từ g v ghề h i th h is x g i ói riê g ở v h ề vữ g, ầ thiết h i x ội t u h h g h i th hữ g h i m so t ội t u th m gi h h với h h ă g guồ sẽ m g ờ g i. Việ x sở ho họ giú h h ớ g hoạt ộ g hằm ho o ho ghề h i ề vữ g. ềt i u ghiê ứu X định số lƣợng và ơ ấu đội tàu hải sản hợp l v ng iển vịnh Bắ Bộ sẽ u ghề h hâ t . ói hu g v một h hữ g hó hă về trì h ộ do h h h h o ho ghề r ụ ớ i , sự ạ h tr h giữ i h tế - xã hội ghề qu ờ g ự v s h qu ho hé , g u ghề ghiệ gg ho g h i th g h i th h ờ tì h trạ g trê i, iều iệ gi i h Đ qu mứ xu t trê x gt u hiê , hiệ trạ g g tr ờ g h i th , ê hiệu qu m g ại h ờ g ự v s r Bộ ã ó hữ g iệt ê hiệu qu hoạt ộ g ó qu hoạ h ụ th ă g guồ v hB i m t với hữ g th h thứ h t tri , o ộ gs g h h ộ g h i th , h kh i th ớ v g h i th . Tu g h i g o tro g qu trì h Ngu ê th trọ g tro g sự h t ho h g triệu o ộ g, g i t u và s một su gi m,… Tro g hi ó ghề i t i h tế - xã hội th hiệ qu sự tă g tr ở g h g ăm về s ve m g tí h huỷ diệt vẫ , r i ro ởv ởv g i ih is t u h i th h is g t u ô g su t m g h h i th với h m v thu h ói gi m ghèo ho h mạ h, thu ề , h t ho họ hu g v g i . h t tri h Bộ tro g hữ g ăm ó v i trò r t qu ã tạo r việ Tro g hữ g ăm qu , h i th ớ hu vự v h B mạ h tro g sự h t tri h i th tri qu ề trê i, ghề hằm h t tri ghề v g i 3 v hB r s gt uv Bộ theo h ớ g ề vữ g. CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN CÁC VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU 1.1. Đặ điểm tự nhiên v ng iển vịnh Bắ Bộ 1.1.1. Vị trí địa lý V g i v hB ộ từ 17000’N ế 21040’N v 105040’E ế Bộ có tọ 109040’E với diệ tí h ho g 126.250 m2. Chiều g g rộ g h t 310 m, i hẹ V hB h t ử v h rộ g ho g 220 m. Bộ một v h i ọ . Phí Đô g gi h ờ i gi ờ i Việt N m. Theo Hiệ h t giữ Việt N m - Tru g Qu g í , xu g qu h o H i N m, hí B Tâ v Tâ N m v v h ho g ớ tro g v h ế t iề v ờ g h hâ i từ hv hB Tru g Qu Bộ mới Bộ to ộ o Cồ Cỏ (Việt N m) tới mũi O h C ( o H i N m, Tru g Qu ). Diệ tí h v h thuộ v hiếm ho g 53,3% v o Tru g Qu ; hí Tâ B , v o ăm 2000, giới hạ v h B ử v h o ớ g i Việt N m hiếm ho g 46,7% diệ tí h to v h. [28, 30] 1.1.2. Địa hình và phân chia tuyến biển + Địa hình Đ hì h ớ , hỏ hâ i hu vự v h B r ir tro g to Bộ h v h. hu vự v v h B i Tử Lo g. Cạ h ó, hu vự ổr i dạ g v ò ã tạo ê hệ si h th i r t ộ hứ tạ với hiều ó 02 v h í hut ộ g o v h Hạ Lo g h g hụ o sô g o, hứ tạ v giàu ó về t i gu ê thiê nhiên [28, 30]. + Phân chia tuyến biển Theo Ngh h 33, v g i v hB Bộ hâ th h tu ế i h v tu ế ờ; sau [9]: )V g i ve ) V g ộ g: ờ: v ) V g h i: go i v g giới hạ g i v ởi mé giới hạ g i qu ề ớ ởi tu ế giới hạ i h tế v g i i tại ờ i ờ v tu ế ởi tu ế ộ g; ộ g v r h giới hí Việt N m. 1.2. Nguồn lợi hải sản ở vịnh Bắ Bộ C B ết qu ghiê ứu [30] ho th : Th h hầ Bộ vừ m g tí h h t ới. C o ih is h ếu vự Ấ Độ - Tâ Th i Bì h D . Có th h th v g i gh is hiệt ới vừ m g tí h h t v v hB gv it Bộ hầ ớ rằ g do ộ sâu hâ it v h hỏ, ê 4 g i rộ g rãi tro g to g hữ g tầ g trê v i t ởv h ô hu gầ g h i s th ờ g ó xu h ớ g hâ th ờ g g ở v ết qu v di hu s g ở tầ g iều tr tổ g th th , tổ g trữ g guồ ă g h i th guồ ê ih is ởv tầ g tầ g ớ tầ g trê oh . tro g gi i oạ 2011 - 2015 cho g i v hB Bộ 750.100 t , h i ổi hiếm 83,5% hiếm 15,5% (124.000 t ) [25]. Trữ hâ theo hóm guồ th hiệ tro g ớ , o i hữ g tầ g ề vữ g ho g 311.200 t . Tro g ó, guồ ă g h i th Bộ ộ giữ di hu ih is (626.100 t ); hóm h i s h ẫ i ho từ g hu vự ở v g i gv v hB g s u: Bảng 1.1: Trữ lượng và khả năng khai thác nguồn lợi HS ở khu vực vịnh Bắc Bộ Tỉ lệ (%) Khả năng khai thác (1.000 tấn) Tỉ lệ (%) 172,2 23,0 68,9 22,1 30,2 4,0 15,1 4,9 Tổng 202,4 27,0 84 27,0 C 219,7 29,3 87,9 28,2 38,5 5,1 19,3 6,2 Tổng 258,2 34,4 107,2 34,4 C 234,2 31,2 93,7 30,1 55,3 7,4 26,3 8,5 289,5 38,6 120 38,6 750,1 100,0 311,2 100,0 Vùng biển Nhóm nguồn lợi C Ve Trữ lượng (1.000 tấn) ổi ờ H is Vùng ộ g tầ g ổi H is ờ tầ g ổi H is tầ g Tổng Tổng ộng (Nguồn: Nguyễn Viết Nghĩa & Vũ Việt Hà, 2014) 1.3. Tổng qu n ông trình nghiên ứu trong và ngoài nƣớ 1.3.1. Nghiên cứu ngoài nước 1.3.1.1. Nghiên cứu các giải pháp quản lý nghề cá: Trê thế giới ã ó r t hiều tri một gia v ạ h ề vữ g. Nhiều tổ hứ iệt guồ ghề m iệ pháp iê qu ết v thế giới dụ g hằm gă g h i th g hiều ại ho hạm t u h i th + Qu ứu hằm o ho ghề ồ g ộ ã h h t qu tì h trạ g su gi m v i h : + C t gi m s + Hiệ ghiê h hạ +C m gạ h h i th ghề h i th t g t t. . (quot ) v h guồ i m tr i, i tiế ghiêm g t việ thự hiệ . ô g ụ h i th . 1.3.1.2. Các nghiên cứu về cường lực và sản lượng khai thác bền vững tối đa Đ ó th r sở ho họ h 5 hằm qu v h t tri ghề h i th h i s ờ g ự một h i th h h , ã ó r t hiều v s g h i th Nhiều mô hì h i h tế si h họ ề vữ g t i v ờ g ự ề vữ g ho ã ghiê h i th ghiê ứu, từ g hu vự m ề vữ g t i v ờ g ự o i, h i th h tí h to h i th ứu. tí h to s g mô hì h s g theo i m . g h i th ô g trì h ghiê dự trê ghiê d; … [44]. T s ề vữ g t i hình Schaefer và Fox ờ g ự x h g i h ó th ứ g dụ g mô hì h h Đ i với ghề v dụ g th g d S h efer (1954); Fox (1975); i u thứ Gu ghề ứu hằm x huỗi s ề vữ g t i ứu ều sử dụ g mô iệu ầu v o th g ê tro g một thời gi h t s g v h. [44, 37, 40]. Nhận xét: Nh v , ã ó r t hiều h i th ề vữ g t i ghề họ mỗi h h u C x h ứu hằm x ho ghề tí h to ghiê hằm x ờ g ự v s hu vự . T ứu m sử dụ g h s ứu ũ g ã ho th , g h i th g h i th h h h h ho việ theo i m ề vữ g t i o i h Tru g Qu [40], ề vữ g t i ho . ghề ghiê v dụ g mô hì h i h tế - si h họ S h efer (1954) v Fox (1970) ó th g mô hì h i h tế si h i với ghề hu vự Đô g N m Á [37, 44] h ờ g ự v s h ớ , ớ , mỗi hu vự ghiê ớ thuộ ghiê ứu hằm g i ều sử tí h to . Nh v mô hì h i h tế - si h họ S h efer (1954) và Fox (1970) là khá dụ g tí h to i với ghề o i. 1.3.2. Các công trình nghiên cứu trong nước C ô g trì h ghiê tro g ô g t h i th gó ứu h ộ ghiê ứu tro g v o vệ guồ h uv ã là: s ớ ầu ạt gv o i, 1.4. Đ nh gi i; qu hung ề u v thự tiễ v qu hoạ h ghề h t ờ g ự v s h qu h i ếu t ụ ở Việt N m v o hiều v hữ g ết qu hữ g ết qu ờ g ự -v g ã êu r ã ạt ứu về Các công trình nghiê ớ ớ d ới hiều h. g h i th h tro g hi sử dụ g huỗi dữ iệu ầu v o hí h v dễ d g thu th mô hì h tí h to gi tr s ở ghề xu t th g d . ông trình nghiên ứu trong nƣớ và ngoài nƣớ 1.4.1. Về phương pháp nghiên cứu C ô g trì h ghiê ứu ều sử dụ g h g h ghiê ứu i h i ã hổ iế rộ g rãi. 1.4.2. Về nội dung và kết quả nghiên cứu T theo mụ í hv êu ầu m mỗi ô g trì h ghiê 6 ứu thự hiệ với ội du g h hiệu qu s h u h : Nghiê xu t; Nghiê gạ h tro g qu v h t tri h i th ghề + Một s C hu hầ o vệ v ho ghề + Một s hạ ghề hâ ghiê ứu về h i th hôi hụ gi i h gi i h qu guồ t hằm qu v i; sở h g h i th h r h ho việ hoạ h gi i h h ho h gạ h hô g ề ụ m g tí h huỷ diệt. Các nghiê hu ờ g ự ổi ghề vẫ h i th ại x h ội t u sẽ gâ o vệ ứu x h theo ội t u huẩ ờ g ự theo ngày tàu mà không ho qu trì h iều hỉ h; việ ê h u thì ă g ự ế việ h mờ hạt; một s ề vữ g t i h hi theo ghề gâ r t hiều hó hă ô g su t qu ớ v o ô gt theo hạ tí h theo ội t u thự ; một s ghiê m h i th , theo hạ ề vữ g. dạ g si h họ v ô g su t m h i th o hế ứu mới hỉ x h g Việt N m. Đâ u, qu mô ghề ghiệ v m hằm â g : hầ hí h s h hằm h t tri ghiê t i uv u ghề ghiệ ; C ứu ã gó i thuỷ s ; gó h, h i th h hu vự ổi ã ạt ghiê h ớ g h t tri si h ờ g ự thuỷ s ; v ết qu Tro g h tiê tiế theo h ớ g ề vữ g. ết qu guồ ứu x h i th gi m t u thu ề ứu ô g ghệ h i th hữ g hạ h i th h hế h t hâ h do h u; ò hạ hi d i ội t u ó hế về hu vự ứu ... 1.4.3. Những điểm kế thừa cho đề tài nghiên cứu + Về h ã g h ghiê sử dụ g tro g ghiê + Về ết qu tr ớ â . Tiế tụ tr ớ â h ghiê ứu: ế thừ ứu ghề ết qu ứu m rõ v thự hiệ ho h g h ghiê ứu i h i . ứu: kế thừ ghiê h hi tiết h ho ã ạt từ hữ g ghiê ứu hữ g v ềm ứu ghiê thiệ . CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 2.1. Đối tƣợng và phạm vi nghiên ứu. 2.1.1. Đối tượng nghiên cứu Trong hạm vi N m th m gi h i th ềt i u h is ởv , it g i g ghiê v hB ứu ội t u Việt Bộ. 2.1.2. Phạm vi nghiên cứu - hô g gi : To ộv g i thuộ hu vự v h B Bộ Việt N m, th hiệ trê hì h 2.1. - Thời gi : C guồ s iệu thu th 7 tro g gi i oạ từ 2007 - 2014. Hình 2.1: Phạm vi nghiên cứu 2.2. Nội dung nghiên ứu Tro g hạm vi thự hiệ , u t - Đ h gi hiệ trạ g h i th hoạt ộ g h i th - Nghiê th ởv ứu x hs ho hé t i u v ă g ự - Nghiê v h is g i ứu x v hB tru g ghiê v g i v thuộ hu vự v h B hs t i gv ội du g s u: ề i h tế - xã hội ó iê qu g ề vữ g t i h i th ứu t ế Bộ. (MS ); tổ g ờ g ự h i g ứ g. u ội t u h i th h is h ở Bộ. 2.3. Phƣơng ph p thu thập số liệu 2.3.1. Thu thập số liệu về tàu thuyền tham gia khai thác hải sản ở vùng biển vịnh Bắc Bộ Thu th tỉ h ve qu qu s i ghề iệu th g ê về hu vự v h B ; u t u thu ề theo ghề, hóm ô g su t Bộ v ội t u di hu ồ Biê hò g ve 8 i . g tr ờ g từ 2.3.2. Xác định số lượng phiếu điều tra Că ứ theo h ớ g dẫ ầ thu th x iều tr thu mẫu FAO [34], qu mô mẫu t i thi u h là 32 mẫu ho mỗi ghề/ hóm t u h i th . 2.3.3. Điều tra thu thập bổ sung số liệu Điều tr thứ ; Điều tr s .C iều tr thự hiệ theo h g h FAO. 2.4. Phƣơng ph p phân tí h và xử l số liệu - Đ h gi hiệ trạ g h i th , trì h ộ ô g ghệ, hiệ trạ g i h tế - xã hội [3], [9]: Theo Thô g t s 04/2014/TT-B HCN g ô g ghệ s - Ph xử xu t g h s x - Chuẩ hó ờ g ự h i th , s g h i th thự hiệ theo h ớ g dẫ ă g su t h i th t ) h gi trì h ộ Bộ ho họ v Cô g ghệ. ớ tí h iệu 08/4/2014 h ớ g dẫ FAO. C [39]: Việ hỉ tiêu tru g ì h (CPUE, g/ g /t u), tổ g s h theo h ờ g ự g h th hâ tí h, tí h to g h i th h (SL, g ê thô g th ờ g. h i th : Sử dụ g ô g thứ huẩ hó ờ g ự h i th Ro so (1966). - Sử dụ g mô hì h i h tế - si h họ Schaefer (1954) và Fox (1970) ờ g ự v s g h i th ề vữ g t i - Các thông tin sau khi thu th h th g ê to họ trê h ằ g h g . v o c nh x sở dữ liệu và xử hần mềm SPSS 14.0 và MS. Excel. CHƢƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 3.1. HIỆN TRẠNG CÁC HOẠT ĐỘNG KHAI THÁC HẢI SẢN VÀ ĐIỀU KIỆN KINH TẾ - XÃ HỘI CỦA CỘNG ĐỒNG NGƢ DÂN VEN BIỂN KHU VỰC VỊNH BẮC BỘ 3.1.1. Hiện trạng tàu thu ền, tr ng thiết ị và ngƣ ụ trên tàu kh i th hải sản 3.1.1.1. Biến động cơ cấu tàu thuyền và nghề nghiệp khai thác hải sản giai đoạn 2007 - 2014 Tro g gi i oạ từ 2007 - 2014, s tỉ h ve i v hB hí h s h hỗ tr 2011 v ós Nh g h i th h is Bộ ó sự iế ộ g iê tụ h g ăm v so g h h với ớ .S g t u tă g dầ tro g gi i oạ 2007 - o h t v o ăm 2011, ạt 42.130 hiế . Tro g gi i oạ tiế theo từ 2011 - 2014, s v o ăm 2014. Tu g t u thu ề th m gi g t u thu ề hiê , xét tro g ó xu h ớ g gi m dầ v ạt 30.244 hiế gi i oạ từ 2007 - 2014, s g t u thu ề 9 h i th h is tă g ì h quâ ăm theo ghề v tỉ h ve gi i oạ i ở hu vự vẫ ạt 5,81%/ ăm. Biế hóm ô g su t m ó xu h ớ g tă g với t ộ g về s ộ g t u thu ề h g h hình 3.1: Hình 3.1: Biến động tàu thuyền theo nhóm nghề giai đoạn 2007-2014 3.1.1.2. Hiện trạng cơ cấu tàu thuyền và nghề nghiệp khai thác hải sản Tí h ế hết ăm 2014 tỉ h ve m . Tro g ó, t u ó ô g su t hỏ h i hu vự v h B Bộ có 30.244 tàu 20 v ó 18.798 hiế , hiếm 62,15%, t u ô g su t từ 20 - 49 cv hiếm 17,52%, t u ô g su t từ 50 - 89 cv hiếm 6,15%, t u ô g su t từ 90 v trở ê t u to v ó h ă g h i th x ờ hỉ hiếm 14,18% tro g tổ g s g. Nhóm ghề hiếm u thế tại hu vự hóm ghề ới rê với tổ g s 12.618 hiế , hiếm 41,72%. Hình 3.2: Cơ cấu tàu thuyền theo nhóm Hình 3.3: Cơ cấu tàu thuyền theo nhóm công suất máy năm 2014 nghề năm 2014 3.1.1.3. Kết cấu vỏ tàu Đội t u h i th h .Đ hầ vỏ t u h is ởv g i v hB Bộ ó ết m ằ g gỗ, một s ít vỏ t u u vỏ t u ém vữ g m tre, h ă g hu ự g só g gió ém. 3.1.1.4. Máy tàu M ộ i ho t u g dâ sử dụ g ở v ã qu sử dụ g, h t g ò 10 g i oại m th ho ại hỉ ho g 70 - 80% so với m m mới. Đ iệt, 100% t u ô g su t hỏ h 20cv m do Tru g Qu s xu t. 3.1.1.5. Trang thiết bị hàng hải và khai thác khác + Máy điện hàng hải: nhóm t u ó ô g su t hỏ h m m g h máy oại 1 ă g ho ầ tr g thiết hv, ,... iệ thoại di ộ g. C h i th t u ô g su t ớ th ờ g tr g h g h i ầ thiết h : m + Trang thiết bị khai thác: c tr g thiết 20 cv th ờ g hỉ tr g m g ,m m d i, t u ô g su t < 20 cv th ờ g hô g tr g h i th . C t u ô g su t ớ tr g ầ thiết h : ẩu, tời thu , tời thu u h ,m ầ thu g ầ thiết ụ... 3.1.1.6. Ngư cụ ụ Ng thu t g g dâ sử dụ g h g ụ giữ h ếu hế tạo theo i h ghiệm, g ó hiều i m h 3.1.2. Hiện trạng trình độ ông nghệ kh i th thô g s h u. hải sản 3.1.2.1. Đặc trưng vật chất - Tuổi trung bình cho các tàu là 5,6 ăm v ó xu h ớ g tă g dầ theo sự tă g ông su t máy. - Mứ ộ sử dụ g thiết trê các tàu h i th 61,37%. Nh v , việ sử dụ g thiết ó th â g sử dụ g thiết - Su t ầu t trung bình trê h i th tă g h is tru g ì h ho ng trê t u khai thác h o trì h ộ ô g ghệ h ớ g tă g dầ theo sự tă g h i s v hiệu qu h v vẫ . o ộ g ạt 34,58 tr. / g ời v ô g su t máy tàu. V 260,07 tr. /t u v ạt mứ t i ó xu ầu t tru g ì h ho mỗi t u ũ g ó xu h ớ g tă g dầ theo hiều h ớ g ô g su t máy tàu. - Chi 42,44%, â L ới éo hí hiê iệu (dầu, mứ khá ov ghề ó mứ hớt) ho v s hẩm tru g ì h ho ng ó xu h ớ g tă g theo sự tă g hi hí hiê iệu ho một v s hẩm ô g su t m . o h t. 3.1.2.2. Đặc trưng chất lượng sản phẩm Đ it th h hầ g h i th o iv í h th ớ , s ghề ở v hẩm h i th huẩ xu t hẩu th ờng không cao. 11 g i v hB ít hâ Bộ r t ho g hú về oại v tỷ ệ ạt tiêu Hình 3.4: Đặc trưng chất lượng sản phẩm của các nghề 3.1.3. Hiệu quả kinh tế 3.1.3.1. Năng suất lao động và doanh lợi nghề khai thác hải sản Nă g su t o t / g ời/ ăm, t ộ g tru g g ghề ở hu vự g ho g 87,78 triệu ồ g/ g ời/ ăm v dầ theo sự tă g hóm ghề h ì h ô g su t m . Nă g su t oh so với ó xu h ớ g tă g o ộ g hóm ghề ò 7,65 ghề ới éo v ại. Hình 3.5: Năng suất lao động của các Hình 3.6: Doanh lợi của các nghề khai nghề khai thác thác Do h i theo hí hí, theo v t u h i th ở v h B ầu t v theo do h thu tru g ì h t Bộ 26,61%, 46,91% v 18,97% v h ớ g gi m dầ theo sự tă g ô g su t m . C h , ghề âu, ghề rê; ghề ó do h ghề ó do h i th ới éo, i gứ g ều ó xu o hóm ghề ới vâ . 3.1.3.2. Hiệu quả kinh tế đội tàu khai thác hải sản Nhì em ại hu g i hu . T i hu h ội t u th m gi h i th i hu su t m ởv g i theo oại hì h ghề hoạt ộ g m h u. Đ i với ghề xu h ớ g tă g theo hóm ô g su t từ th thế h is tă g hô g theo qu ớ (>90 v) h i th x ới éo, ế u t tă g ờ em ại 12 v hB ội t u h ới vâ v ới rê, o. Nhóm ghề âu v hóm ô g su t. C i hu ớ g Bộ ều h u thu i hu ó ghề h xu ội t u ó ô g hiều ầ so với ội t u hỏ h i th ầu ve ội t u ồ g g dâ ờ. Tu ũ g h tỉ h ve i hiê , em ại ớ v â v hB i hu o thì v hó hă ớ ũ g h t ầu t i với ộ g Bộ. 3.1.4. Một số vấn đề kinh tế - xã hội ủ ộng đồng ngƣ dân ven iển khu vự vịnh Bắ Bộ. 3.1.4.1. Lao động a. Lao động trong ngành khai thác thủy sản Bảng 3.1: Lao động khai thác thủy sản giai đoạn 2007-2013 Diễn giải TT 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 1 Tổ g s o 109.069 134.820 137.190 132.352 130.292 130.164 133.099 ộ g ( g ời) 2 Tỷ ệ iế ộ g (%) 23,61 1,76 L o ộ g tham gia khai thác thuỷ s -3,53 ởv g i -1,56 -0,10 v hB Bộ iế ộ g iê h h với hiệ tụ tro g gi i oạ 2007 - 2013 và có xu h ớ g gi m dầ . Điều trạ g o ộ g th m gi h i th trạ g thiếu o ộ g trê t u s h is ở Việt N m xu t 2,25 g ó xu h ớ g gi m v tì h g diễ r tro g thời gi qu . b. Lao động trên tàu khai thác hải sản Bảng 3.2: Lao động trung bình trên tàu nghề khai thác hải sản Đơn vị tính: người Nhóm công suất (cv) Nghề lưới kéo < 20 3 20 - 49 4 50 - 89 Nghề lưới rê Nghề câu Nghề khác 3 2 3 8 5 4 5 4 10 7 8 6 90 - 249 8 12 10 9 8 250 - 399 8 14 11 9 9 ≥ 400 9 16 11 - 9 Nhì ò h hu g việ sử dụ g hiều. Điều ội t u h i th x Nghề lưới vây o ộ g th hứ g tỏ h ờ ò hạ ă g ô g trê giới hó trê ội t u ò ở hu vự ội t u, iệt hế. 3.1.4.2. Cơ cấu độ tuổi và trình độ học vấn của lao động trên tàu khai thác hải sản - Cấu trúc độ tuổi của thuyền viên làm nghề khai thác hải sản C u trú tuổi hi th h 6 hóm tuổi: hóm tuổi d ới 18; hóm tuổi từ 18 - 30; hóm tuổi từ 31 - 40; hóm tuổi từ 41 - 50; hóm tuổi từ 51 - 60 và nhóm tuổi 13 trê 60 tuổi. Phầ ớ o ộ g th m gi trê 70,1% tổ g s gi h i th o ộ g), â o ộ g. Tu hiê vẫ h is tro g ộ tuổi từ 18 ế 40 ( hiếm ộ tuổi ó ầ ò một tỷ ệ sứ hỏe v trí ự h t th m o ộ g d ới 18 v trê 60 tuổi th m gi o ộ g, hiếm 7,1%. - Trì h ộ họ v hầ hết I, thu ề viê II. Thu ề viê v trì h ộ tru g , t u h i th vẫ h is o ghề h i th ó trì h ộ họ v g, ại họ h r t hiếm. Đ h is hết t g i th v III, hiếm tỷ ệ th iệt, một s thu ề viê trê i họ . 3.1.4.3. Kinh tế hộ gia đình T is v gi tr : Bảng 3.3: Loại tài sản, giá trị tài sản hộ gia đình khai thác hải sản Giá trị tài sản theo nhóm công suất (tr.đồng) Loại tài sản C < 20 cv 20 - 49 cv 50-90 cv 90-250 cv 250 - 399 cv ≥ 400 cv h TB 220,1 245,7 343,1 420,2 676,1 944,8 475,0 L u ộ g 11,5 14,3 26,1 34,5 127,2 349,3 93,8 Tổng ộng 231,6 260,0 369,2 454,7 803,3 1.294,1 568,8 Ghi chú: - Tài sản cố định: nhà đất, đồ dùng sinh hoạt; không tính giá trị của tàu - Tài sản lưu động: tiền gửi, tiền cho vay, tiền góp vốn. ết qu Thu h g trên ho th : v hi tiêu: Bảng 3.4: Thu nhập và chi tiêu trung bình của hộ gia đình khai thác hải sản Nhóm công suất (cv) Thu nhập/năm (tr.đồng) Khai thác hải sản Nguồn khác Tổng cộng Chi tiêu/năm (tr.đồng) < 20 58,4 9,5 67,9 45,3 20 - 49 75,7 10,9 86,5 50,4 50 - 89 108,4 13,7 122,1 67,1 90 - 249 255,6 12,3 267,9 65,7 250 - 399 230,9 17,0 247,9 76,7 ≥ 400 325,0 38,1 363,1 84,6 Trung bình 175,7 16,9 192,6 65,0 - Tổ g thu h thu h hí h hộ gi ì h tru g ì h/ ăm ạt 192,6 triệu ồ g. Nguồ từ hoạt ộ g h i th h i s , hiếm từ 91,22% tổ g thu h . 14 - Tổ g thu h hộ gi su t < 20 v ó thu h th ì h tă g dầ theo ô g su t t u. Nhóm t u ô g h t, tru g ì h ạt 67,9 triệu ồ g/hộ/ ăm; hóm t u ô g su t ≥ 400 v ó thu h ạt o h t, tru g ì h ạt 325 triệu ồ g/hộ/ ăm. 3.1.5. Nhận xét + Hiện trạng tàu thuyền, ngư cụ - T u thu ề th m gi t u hỏ, t h i th tru g h i th ve h is hu vự v h B ờ với s Bộ hầ g t u ó ô g su t m ội <90 v hiếm 85,82% tổ g s t u. u vỏ t u ém vữ g h , h - Kết m i d i g - Ng t u thu ề , ă g h u ự g só g gió ém. ội t u ở hu vự ò ụ sử dụ g trê t u h it g h i th ụ ó qu mô h h hạ dạ g v v t qu ă g hế. ho g hú. T từ g h h theo oại hì h ghề, gm g dâ tr g g h u. + Hiện trạng trình độ công nghệ - Tuổi s thiết v ô g ghệ trê xu t tro g ho g thời gi - Mứ ê vẫ ộ hu ó th â g - Mứ o h ộ g - Tỷ ệ s thiết ộ g ự gs ứ g t t ho 4 - 5 ăm tới. v o qu trì h s o trì h ộ g ô g ghệ ộ tr g g h t t u khai thác ó th xu t ò tă g hiệu qu s ò th . Chi hí hiê h th (60-75%) xu t. iệu trê v s hẩm hẩm th . hẩm h i th ởv g i x ờ v tỷ ệ s hẩm tiêu huẩ ó th xu t hẩu ò th . - Nă g su t h i th theo sự tă g ô g su t m - Do h t t h g tru g ì h o ộ g h t tv ó xu h ớ g tă g t u. i theo hi hí, theo v ầu t v theo do h thu g ó xu h ớ g gi m so với ghề khá ăm về tr ớ . + Một số vấn đề kinh tế xã hội nghề cá - L o ộ g tham gia khai thác thuỷ s ởv g i v hB Bộ iế ộ g iê tụ tro g gi i oạ 2007 - 2013 và có xu h ớ g gi m dầ . - L o ộ g ghề Do ó, h hằm â g ă g tiế th h is h i h tế hộ gi hiê mứ t u ò h tr h g trì h ộ vă hó trì h ộ ô g ghệ ũ g h o ă g su t h i th - Điều iệ nâng lên. Tu trê ò hạ h i th i h tế hộ gi h ớ , hiếm từ 90 - 96% tổ g thu h . 15 ộ ho họ hế. ì h th m gi ộ hụ thuộ dụ g tiế ại r t th . h is ì hv o ã từ g ớ hoạt ộ g khai -C dâ ve hoạt ộ g h i th i .T h is em ại từ g oại hì h h i th i hu m mứ h t t ho ộ g ồ g g i hu em ại h h u. 3.2. XÁC ĐỊNH CƢỜNG LỰC VÀ SẢN LƢỢNG KHAI THÁC BỀN VỮNG TỐI ĐA CHO VÙNG BIỂN VỊNH BẮC BỘ 3.2.1. Sản lượng và cường lực khai thác bền vững tối đa theo mô hình Schaefer gv S ờ g ự h i th ề vữ g t i ho từ g oại hì h ghề h i thác theo mô hình Schaefer h s u: Bảng 3.5: Cường lực khai thác bền vững tối đa theo mô hình Schaefer. Nghề Đội tàu chuẩn MSY (tấn) FMSY (tàu) Phương trình hồi quy 2 L ới éo 50 - 89 cv 2.928 184.341 y = -0,0215x + 125,91x L ới vâ 90 - 249 cv 391 19.036 y = -0,1244x + 97,326x L ới rê 50 - 89 cv 4.278 75.046 y = -0,0041x + 35,082x Nghề âu 90 - 249 cv 2.435 48.627 y = -0,0082x + 39,937x Nghề h 50 - 89 cv 6.483 109.259 y = -0.0026x + 33,709x 16.515 436.309 Tổng ộng 2 2 2 2 3.2.2. Sản lượng và cường lực khai thác bền vững tối đa theo mô hình Fox gv S ờ g ự h i th ề vữ g t i ho từ g oại hì h ghề h i thác theo mô hì h Fox h s u: Bảng 3.6: Cường lực khai thác bền vững tối đa theo mô hình Fox. Nghề Đội tàu chuẩn FMSY (tàu) MSY(tấn) Phương trình hồi quy L ới éo 50 - 89 cv 2.000 162.771 y = x.e(-0.0005x + 5,3992) L ới vâ 90 - 249 cv 370 18.605 y = x.e(-0.0027x + 4,9176) L ới rê 50 - 89 cv 3.333 69.025 y = x.e(-0.0003x + 4,0305) Nghề âu 90 - 249 cv 2.500 43.004 y = x.e(-0.0003x + 3,8345) Nghề h 50 - 89 cv 5.000 80.177 y = x.e(-0.0002x + 3,7748) Tổng ộng 13.204 373.583 3.2.3. Xác định cường lực khai thác bền vững tối đa và sản lượng khai thác bền vững tối đa cho vùng biển vịnh Bắc Bộ Că ghề ứv o ết qu v hâ tí h trê , ết h theo h ớ g ề vữ g ã v h ớ g tới, ề t i qu ết v s v hB g h i th h họ g ờ g ự ờ g ự h i th ớ trê thế giới h i th theo mô hì h Fox (1970) Bộ, với: - Tổ g h h ớ g h t tri Việt N m v ết qu tí h to ề vữ g t i với : 13.204 t u huẩ . 16 ề vữ g t i dụ g ho ghề - Tổ g s Trê B sở s Bộ ã gv x ội t u h t tri th g hai thác là: 373.583 t . ờ g ự h i th ề vữ g t i nh theo mô hình Fox (1970), ết h v h ă g guồ Ro so (1966) tí h g với i, sử dụ g ô g thứ ại x h ởv g i h h ớ g u tiê huẩ hó ờ g ự v h ờ g ự h i th h i ề vữ g t i ội t u thự . Bảng 3.7: Cường lực và sản lượng khai thác khai thác bền vững tối đa ở vùng biển vịnh Bắc Bộ theo các đội tàu thực Nhóm công suất (cv) T T Nghề 1 L ới kéo C ờng lực KT (tàu) 2 L ới vây C ờng lực KT (tàu) 3 L ới rê C ờng lực KT (tàu) 4 Nghề câu C ờng lực KT (tàu) 5 Nghề khác C ờng lực KT (tàu) Tổng Chỉ tiêu S < 20 S ng (t n) S ng (t n) 446 5.319 34.442 29.308 13.862 23 42 150 102 70 387 0 433 1.306 9.456 6.749 5.413 23.357 9.347 1.107 283 334 175 75 11.321 30.675 6.757 4.964 7.720 5.602 2.753 58.470 4.607 998 463 361 106 114 6.649 16.373 12.217 8.637 7.126 2.137 3.083 49.574 269 380 4.652 19.586 17.566 77.817 858 175 579 11.139 6.864 2.723 19.938 C ờng lực KT (tàu) 16.650 4.216 1.500 1.870 S 63.505 60.713 46.938 58.102 ng (t n) ng (t n) Với các kết qu tính toán trên cho th y tổ g ở khu vực v nh B c Bộ t i 25.765 t u t ho ng 318.374 t n. So với 145 93 2.756 15.725 10.501 109.157 797 732 25.765 49.800 39.316 318.374 ờng lực khai thác bền vững t i g ứng với s ng khai thác bền vững u ội tàu hiện tại (2014) cho th khai thác ở vùng bi n v nh B c Bộ hiệ 17,42%, t Tổng 537 2.391 S ≥ 400 1.230 ng (t n) S 250 399 50 - 89 305 ng (t n) 90 249 20 - 49 ã v ờng lực t g ỡng bền vững t i ho ng g ứng với 4.489 tàu. 3.3. XÁC ĐỊNH SỐ LƢỢNG TÀU THUYỀN VÀ CƠ NGHỀ NGHIỆP KHAI THÁC HẢI SẢN HỢP LÝ Ở VÙNG BIỂN VỊNH BẮC BỘ 3.3.1. Qu n điểm Đ x v hB hs g t u thu ề v Bộ, ề t i dự trê qu h ề vữ g; ii) Chú trọ g hiệu qu tại; iv) Hạ hế v tiế ế gi m s u ghề ghiệ h i m: i) Ph t tri ho v ghề h i th h is i h tế; iii) Dự trê tiềm ă g guồ g t u h i th ó i v hệ si h th i; v) Chú trọng phát tri n ội tàu khai thác xa bờ. 17 hh ở g ế g i một i hiệ guồ 3.3.2. Căn ứ C ă ứ x Qui hạm h Hiệ trạ g h: i) Đ h h ớ g hiế u t; iii) Trữ g guồ h t tri iv h ă g h i th u t u thu ề ; v) Tiềm ă g h t tri ết qu tí h to h i th vă ho hé ; iv) h i s ; vi) Dự v o mô hình Fox (1970). 3.3.3. Tác động ủ thể hế hính s h đến hoạt động kh i th Trong nhữ g ăm qu Đ g, Nh hiều vă g h; ii) C hải sản ớc và các c p chính quyề ã h h n quy phạm pháp lu t nhằm qu n lý các hoạt ộng khai thác h i s n ở bi n Việt Nam. C vă n quy phạm pháp lu t ã từ g ớ ghề khai thác vào hoạt ộng trong khuôn khổ cho phép. Với hữ g hí h s h s hê du ệt, việ với qu mô ô g ghiệ th h ớ g ú g thế dầ qu hiệ qu ại dụ g ô g ghệ ở ụ m ho qu h ồ g ộ ê việ th h is 3.3.4. X g g hạ hế vẫ gi i h hu x ờ với sự qu guồ ổi ghề ghiệ v ih is ã tâm ằ g ờ g ộ mạ h ghiê hế, hí h s h h hoạt ộ g h i th h u. Vì v , xế ghiê Điều iệ h ứu tro g xâ dự g ụ th , hằm h t tri ề vữ g ghề h i định số lƣợng tàu thu ền và ơ ấu nghề nghiệp hợp l ại ẫ qu g h g hiều hó hă . gồm hiều oại hì h ghề h việ s o h i th g ời dâ tiế h h với ổi ghề ho g dâ Đội t u th m gi qu i h tế. xu t, tì h trạ g h i th hạm vi rộ g. Một s mô hì h hu thời gi qu mô hỏ h i . Tuy nhiên tro g thự tế s oại g một ghề h i th ghề h i th ớ t tro g qu trì h h t tri hữ g tr g thiết v h t tri h is v hB hiệu qu v gi m u ại ghề h i th r t ầ thiết. Că từ g ghề; Că ứ theo qu Bộ ghề ó sự t h i th ghề g i h u, hoạt ộ g h i th ứu từ mô hình Fox; Hiệ trạ g h i th iều hỉ h ại ởv hh ở g ế ứv o v iều iệ h ộ g guồ ếu t o i thì h : ết i h tế- xã hội; h ớ ... tiế h h u ghề ghiệ : Bảng 3.8: Cường lực và sản lượng khai thác phù hợp ở vùng biển vịnh Bắc Bộ Nhóm công suất (cv) T Nghề T 1 L ới kéo Chỉ tiêu C ờng lực KT (tàu) S ng (t n) < 20 0 90 249 20 - 49 50 - 89 1.230 537 446 34.442 29.308 13.862 18 250 399 145 ≥ 400 Tổng 93 2.451 15.725 10.501 103.838
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan