Tài liệu Bài kiến thức liên môn địa lí 6 bài biến và đại dương

1 SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ GIANG PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỒNG VĂN TRƯỜNG PTDTBT-THCS SỦNG TRÁI BÀI DỰ THI DẠY HỌC THEO CHỦ ĐỀ TÍCH HỢP TRƯỜNG PTDTBT - THCS SỦNG TRÁI Địa chỉ: Xã Sủng Trái Huyện Đồng Văn –Tỉnh Hà Giang Điện thoại:01296272999 Email:[email protected] Tên tình huống: Địa Lí 6 : Biển và đại dương Lĩnh vực:Xã hội Số hiệu bài dự thi: Họ và tên: Âu Đình Hữu Ngày tháng năm sinh: 05/02/1986 Dạy môn: Địa lí Lớp 6C,6D Trường PTDTBT-THCS Sủng Trái. Điện thoại : 01656309486 Email : [email protected] Năm học 2016-2017 1 2 1. Tên hồ sơ dạy học Dạy học theo chủ đề tích hợp Chủ đề: BIỂN VÀ ĐẠI DƯƠNG – LỚP 6 2. Mục tiêu dạy học và mô tả các mức độ nhận thức 2.1. Mục tiêu học tập của chủ đề Sau chủ đề Hs cần: a. Kiến thức: - Biết được độ muối của nước biển, đại dương và nguyên nhân làm cho độ muối của các biển và đại dương không giống nhau. - Trình bày được ba hình thức vận động của nước biển và đai dương là sóng, thuỷ triều, dòng biển. Nêu được nguyên nhân sinh ra sóng, thuỷ triều, dòng biển và tác động của chúng đến đời sống, sản xuất của con người. - Biết được vai trò của biển và đại dương đới với đời sống, sản xuất của con người trên Trái Đất. Biết được nguyên nhân, hậu quả của ô nhiễm nước biển và đại dương. b. Kỹ năng: -Nhận biết hiện tượng sóng biển và thuỷ triều qua tranh ảnh. - Phân tích trang ảnh địa lí, sơ đồ, lược đồ - Nhận biết các hình thức vận động của nước biển , đại dương qua tranh ảnh. - Nhận biết hiện tượng ô nhiễm môi trường nước biển và đại dương qua tranh ảnh và trên thực tế. - Vận dụng kiến thức vào thực tế, vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết thực tiễn, hình thành kiến thức mới. - Kỹ năng thu thập thông tin, tranh ảnh, video liên quan đến bài học, kỹ năng thuyết trình, hợp tác. c. Thái độ: - Có ý thức hành động bảo vệ môi trường biển, đại dương không bị ô nhiễm. - Phản đối các hoạt động làm ô nhiễm môi trường nước biển, đại dương. d. Định hướng phát triển năng lực: Góp phần hình thành cho học sinh các năng lực: - Năng lực chung: tự học, tự sáng tạo, giải quyết vấn đề, tự quản lí, giao tiếp, sử dụng ngôn ngữ, tính toán, sử dụng công nghệ thông tin -Năng lực chuyên biệt: sử dụng bản đồ, số liệu thống kê, sơ đồ, sử dụng tranh ảnh. e. Các cách tích hợp. * Môn vật lí 6: - Khối lượng riêng, tỉ trọng Vật lí 7: Lực hút của Mặt Trăng, Mặt Trời với nước biển gây ra thủy triều, hiện tượng triều cường, triều kém. * Môn sinh học: - Nắm được nồng độ muối cao làm vi khuẩn, sinh vật bị mất nước dẫn đến yếu dần và chết. 2 3 - Ảnh hưởng của nhiệt độ, độ ẩm đến giới hạn sinh thái, đời sống sinh vật của biển và đại dương * Môn Hóa học lớp 8: Bai 42: Nồng độ dung dịch Bài 43: Pha chế dung dịch - Hiểu được khái niệm và công thức tính nồng độ dung dịch ( Nồng độ phần trăm) để giải thích độ muối của Biển và Đại Dương. -Mối liên hệ giữa các đại lượng: Khối lượng chất tan, khối lượng dung môi, nhiệt độ . . . ảnh hưởng đến nồng độ của dung dịch, đến độ muối của nước biển, đại dương. - Vận dụng công thức để tính toán, pha chế. * Môn Lịch sử 6: Ngô Quyền và chiến thắng Bạch Đằng năm 938. - Hiểu được yù nghĩa của chiến thắng Bạch Đằng. - Nắm được quy luật của thủy triều lên, xuống từ đó Ngô Quyền cùng các tướng lĩnh lợi dụng thủy triều để đánh tan quân Nam Hán xâm lược nước ta. * Môn vật lí 6: - Khối lượng riêng, tỉ trọng * Môn Công dân: Giáo dục HS yù thức bảo vệ môi trường biển, các luật bảo vệ môi trường biển.Học sinh có ý thức bảo vệ môi trường nước, môi trường biển nói riêng, từ đó có ý thức bảo vệ môi trường xung quanh, môi trường ở địa phương nơi các em đang sinh sống. Đồng thời, các em biết tuyên truyền, vận động bạn bè, người thân, những người xung quanh bảo vệ môi trường; biết phê phán những hành vi làm ô nhiễm nguồn nước, ô nhiễm môi trường. 2.2. Bảng mô tả các mức độ nhận thức của chủ đề Nội dung Bảng mô tả nhận thức Các năng Nhận biết Thông hiểu Vận dụng Vận dụng lực hướng tới trong các cấp độ các cấp độ chủ đề thấp cao Độ muối -Biết được - Nguyên -Xác định - Phân tích - Năng lực của nước độ muối của nhân làm trên bản đồ trên lược đồ tự học, sáng biển và nước Biển cho độ thế giới nguyên tạo , gải Đại và Đại muối của biển Bannhân làm quyết vấn dương Dương. nước biển tích ( Châu cho độ đề., tự quản và đại Âu), biển muối của lí, giao tiếp, dương Hồng Hải nước biển sử dụng không hay Biển và đại ngôn ngữ. giống nhau Đỏ ( giữa dương - Năng lực biển. châu Á và không chuyên biệt: châu Phi) giống nhau sử dụng bản đồ, số liệu thống kê, sơ đồ, sử dụng tranh ảnh - Nêu được - Trình bày - Giải thích - Phân tích - Năng lực ba hình được ba được hình ảnh tự học, sáng 3 4 Sự vận động của nước biển và đai dương thức vận động của nước biển và đại dương: Sóng, thủy triều và dòng biển hình thức vận động của nước biển và đại dương là: Sóng, thủy triều và dòng nguyên thủy triều nhân sinh ra lên, xuống sóng biển, ở các bãi triều triều biển để thấy và dòng được sự biển thay đổi của - Xác định ngấn nước trên lược đồ biển và đại các dòng dương. biển nóng, lạnh. tạo , gải quyết vấn đề., tự quản lí, giao tiếp, sử dụng ngôn ngữ. - Năng lực chuyên biệt: sử dụng bản đồ, số liệu thống kê, sơ đồ, sử dụng tranh ảnh 3. Đối tượng dạy học Học sinh khối 6 trường PTDTBT - THCS Sủng Trái 4. Ý nghĩa của chủ đề a. Đối với thực tiễn giảng dạy Dạy học theo chủ đề tích hợp giúp học sinh nhận được vấn đề một cách tổng thể và toàn diện hơn để từ đó hình thành năng lực một cách hiệu quả. Dễ hiểu , dễ nhớ, dễ phát huy sở trường tư duy cho từng học sinh do dạy học theo chủ đề tích hợp đã phối kết hợp một cách lôgíc những bộ phận kiến thức làm cho bài học sinh động, hấp dẫn hơn mà vẫn đảm bảo đặc tính bộ môn Địa lý và trọng tâm bài học Bên cạnh đó bản thân tôi thấy dạy học theo chủ đề tính hợp hoàn toàn khả thi vì nó đảm bảo cho giáo viên thực hiện tốt các nguyên tắc cơ bản của giáo dục là tính khoa học và tính vừa sức đối với học sinh; tính hệ thống và liên hệ thực tiễn; tính giáo dục; tính tự lực và phát triển tư duy cho học sinh. b. Đối với thực tiễn đời sống xã hội Mọi tình huống xảy ra trong cuộc sống bao giờ cũng là tình huống tích hợp. Vì vậy dạy học tích hợp sẽ định hướng cho học sinh thích nghi tốt trong đời sống và sản xuất hiện đại. - Thấy được vai trò của biển và đại dương -Thấy được tác động tích cực và tiêu cực của các vận động của nước biển và đại dương( sóng, thủy triều, dòng biển. . ) đến đời sống của con người. -Thấy được các nhân tố tác động đến biển và đại dương. Từ đó có ý thức, trách nhiệm, hành động cụ thể để bảo vệ môi trường biển, đại dương. 5. Thiết bị dạy học, học liệu: a. Đối với giáo viên - Máy chiếu, loa - Tranh ảnh minh họa các hiện tượng sóng, thủy triều - Lược đồ tự nhiên thế giới. - Video về chiến thắng Bạch Đằng năm 938, video làm muối, sóng thần, hình ảnh ô nhiễm môi trường biển, đại dương, hình ảnh cá chết tại các bãi biển, 4 5 hình ảnh tác động của triều cường đến đời sống người dân ở đồng bằng sông Cửu Long. b.Đối với Học sinh - Tìm hiểu về biển và đại dương - Sưu tầm tranh ảnh về ô nhiễm nước biển và đại dương, các ngành kinh tế của biển và đại dương. 6. Hoạt động dạy học các cách tiến hành dạy học. Tiết 31 - Bài 24 BIỂN VÀ ĐẠI DƯƠNG I. Mục tiêu: 1. Kiến thức: - Biết được độ muối của biển và nguyên nhân biển và đại dương nguyên nhân làm cho độ muối các biển và đại dương không giống nhau. - Trình bày được ba hình thức vận đông của nước biển và đại dương là: sóng, thủy triều, và dòng biển. Nêu được nguyên nhấn sinh ra sóng biển, thủy triều và dòng biển. - Trình bày được hướng chuyển động của các dòng biển, nóng và lạnh trong đại dương thế giới. Nêu được ảnh hưởng của dòng biển đến nhiệt độ, lượng mưa của các vùng bờ tiếp cận với chúng. * Giáo dục bảo vệ môi trường: + Có ý thức bảo vệ, không làm ô nhiễm nước sông, hồ, biển và đại dương; phản đối các hành vi làm ô nhiễm nước Biết vai trò của biển và đại dương đối với đời sống, sản xuất của con người trên Trái Đất và vì sao phải bảo vệ nước biển và đại dương khỏi bị ô nhiễm. + Biết các nguyên nhân gây ô nhiễm nước biển và đại dương và hậu qua 2. Kỹ năng: - Quan sát, xác định, nhận biết, sử dụng bản đồ, lược đồ. * Giáo dục bảo vệ môi trường: + Nhận biết hiện tượng ô nhiễm nước biển và đại dương qua tranh ảnh và thực tế. 3.Thái độ: - Giáo dục ý thức bảo vệ biển và đại dương * Giáo dục bảo vệ môi trường: + Có ý thức bảo vệ, không làm ô nhiễm nước biển và đại dương; phản đối các hoạt động làm ô nhiễm nước biển và đại dương. II. Các kĩ năng sống cơ bản được giáo dục trong bài: - Tư duy: Thu thập và xử lí thông tin từ bảng số liệu lược đồ và bài viết. theo yêu cầu của GV. - Phân tích và so sánh. - Giao tiếp: trình bày suy nghĩ/ý tưởng/ lắng nghe/phản hồi tích cực giao tiếp khi làm việc cặp nhóm. 5 6 - Làm chủ bản thân. Đảm nhận trách nhiệm trong nhóm. III.Chuẩn bị: 1 Các phương pháp dạy học tích cực: - Thảo luận nhóm nhỏ; đàm thoại, gợi mở; thuyết giảng tích cực 2 Chuẩn bị của giáo viên và học sinh: A.Giáo viên: - Giáo án, sgk, chuẩn kiến thứ kĩ năng, bản đồ tự nhiên thế giới, bản đồ các dòng biển, tài liệu liên quan. B.Học sinh: - Vở ghi, sgk, tranh ảnh IV.Hoạt động dạy học: 1. Kiểm tra bài cũ:(5’) ? Yc hs lên bảng xác định hệ thống sông, lưu vực sông, một số sông hồ lớn trên thế giới 2. Bài mới. * Giới thiệu bài:(1') - Nước trên Trái Đất chủ yếu là nước mặn (chiếm gần 97% toàn bộ khối nước trên Trái Đất), được phân bố trong các biển và đại dương. Nước trong các biển và đại dương lưu thông với nhau và luôn luôn vận động, tạo ra các hiện tượng : sóng, thuỷ triều, các dòng biển. Bài học hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu. Hoạt động GV Hoạt động HS Nội dung Hoạt động 1:Tìm hiểu độ muối của nước biển và đại dương.( 10’) - Y/C hs đọc mục 1 sgk. - HS đọc mục 1. Độ muối của nước biển và ? Nước biển từ đâu mà có? Tại 1 đại dương. sao nước biển không thể cạn? - Trả lời , nhận - Các biển và đại dương đều ? Tại sao nước biển mặn? xét. thông với nhau. Độ muối *Tích hợp môn Hóa học: Biết trung bình của nước biển là được nước biển có độ mặn, 350/0 0. chát vì có 1 lượng muối hòa - Độ mmuối là do nước sông tan đáng kể. Trung bình 1 lít - Do ít mưa. hoà tan các loại muối từ đất, nước biển có 35g muối khoáng, đá trong lục địa đưa ra. trong đó có khoảng 27,3g natriclorua (Muối ăn). - 330/0 0. độ muối do đâu mà có? *Tích hợp môn Vật lý: Biết - HS quan sát được ảnh hưởng của độ bốc hơi đến độ mặn của nước biển. - GVChuẩn xác kt - HS trả lời ? Tai sao nước biển ở vùng chí tuyến lại mặn hơn các vùng - HS lắng nghe khác? ? Độ muối của nước biển nước ta là bao nhiêu? - Y/C hs quan sát BĐTNTG ? Tại sao biển Hồng Hải có độ 6 7 muôi TB là 400/0 0? - GV Chuẩn xác Hoạt động 2: Tìm hiểu về sự vận động của nước biển và đại dương ( 25’) - Y/C hs đọc mục 2 sgk. - HS đọc mục 2. Sự vận động của nước ? Nhận biết hiện tượ 2 biển và đại dương: ng sóng biển? - HS trả lời a. Sóng: Tích hợp môn Vật lý: Biết - Là sự chuyển động của các được sự chuyển động của các - HS trả lời hạt nước biển theo những hạt nước biển theo những vòng vòng tròn lên xuống theo tròn lên xuống theo chiều - HS lắng nghe chiều thẳng đứng. thẳng đứng sinh ra sóng. - Gió là nguyên nhân tạo ra ? Sóng là gì? Nguyên nhân sinh sóng. ra sóng? => Sự phá hoại của sóng và - HS quan sát sóng thần là vô cùng lớn. - HS trả lời b. Thuỷ triều: - Thuỷ triều là hiện tượng nước biển lên xuống theo chu - Nguyên nhân kỳ. sinh ra thuỷ - Nguyên nhân sinh ra thuỷ triều: Là do triều: Là do sức hút của mặt sức hút của trăng và một phần của mặt mặt trăng và trời làm nước biển và đại một phần của dương vận động lên xuống. mặt trời làm c.Các dòng biển: nước biển và - Dòng biển là sự vận động đại dương nước với lưu lượng lớn trên - GV Chuẩn xác ? Nguyên nhân nào tạo ra sóng - HS quan sát quãng đường dài trong các - HS trả lời biển và đại dương. thần? Vật lý: Biết được nguyên nhân - Nguyên nhân - Các dòng biển nóng thường chính của thủy triều là do sức chủ yếu sinh ra chảy từ các vùng vĩ độ thấp hút của Mặt Trăng và Mặt dòng biển là lên các vùng vĩ độ cao. Các Trời. Theo định luật vạn vật do các loại gió dòng biển lạnh thường chảy hấp dẫn của Niu –tơn, tuy thổi thường từ các vùng vĩ độ cao về các trọng khối của Mặt Trăng chỉ xuyên trên TĐ vùng vĩ độ thấp. bằng 1/27 triệu của Mặt Trời, như gió tín - Các vùng ven biển, nơi có nhưng khoảng cách giữa Mặt phong và gió dòng biể nóng chảy qua có Trăng và Trái Đất chỉ bằng tây ôn đới nhiệt độ cao hơn và mưa 1/309 khoảng cách giữa Mặt - HS trả lời nhiều hơn những nơi có dòng Trời và Trái Đất, nên sức hút biển lạnh chảy qua. của Mặt Trăng với Trái Đất lớn hơn sức hút của Mặt Trời với Trái Đất là 2,17 lần. Chính - Đang bị ô các sức hút ấy làm cho mặt 7 8 nước biển dâng lên một cách định kì. - Y/C hs quan sát H62, H63 sgk. ? Nhận xet sự thay đổi của ngấn nước ở ven bờ? ? Thuỷ triều là gì? Nguyên nhân sinh ra thuỷ triều? -GVChuẩn xác * Tích hợp môn Lịch sử: Biết lợi dụng thủy triều lên xuống để đánh giặc trong quá khứ chiến thắng trên sông Bạch Đằng năm 938 của Ngô Quyền. - Y/C hs quan sát H64 sgk. ? Dòng biển là gì? ? Đọc tên các dòng biển? ? Cho biết nguyên nhân sinh ra dòng biển? *Tích hợp môn GDCD: Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường nước nói chung và bảo vệ môi trường biển nói riêng. Từ đó, có ý thức bảo vệ chính môi trường ở địa phương nơi các em đang sinh sống. ? Vai trò của các dòng biển - GV Chuẩn xác kt *Tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường ? Thực trạng môi trường biển của nước ta ( thế giới) như thế nào ? ? Theo em chúng ta cần phải làm gì để cho môi trường không bị ô nhiễm? GV chuẩn kiến thức và liên hệ đến thực tế Việt Nam, vụ rò rỉ chất phóng xạ ở Nhật Bản. -Yc hs đọc ghi nhớ nhiễm. - Không vứt rác ra sông hồ,... - Đang bị ô nhiễm. - HS đọc 3. Củng cố:( 3’) 8 * Ghi nhớ (sgk) 9 ? Nêu các vận động của sóng biển? Vì sao độ muối của các biển và đại dương lại khác nhau ? Là một học sinh, em phải làm gì để góp phần bảo vệ môi trường nước tại địa phương? 4. Dặn dò: ( 1’) - Viết báo cáo ngắn gọn sự ảnh hưởng của các dòng biển đến khí hậu của các vùng ven biển mà chúng chảy qua? 7. Kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh. * Nội dung: + Về kiến thức: Đánh giá ở 3 cấp độ : Nhận biết; thông hiểu; Vận dụng (Cấp độ thấp, cấp độ cao) + Về kĩ năng: Đánh giá việc rèn luyện kỹ năng quan sát, khai thác kiến thức từ bản đồ, phân tích bảng số liệu, tranh ảnh. . . - Kĩ năng vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết các tình huống trong học tập + Đánh giá thái độ học sinh : Ý thức, tinh thần tham gia học tập Tình cảm của học sinh đối với môn học và các môn học khác có liên quan. * Đánh giá kết quả học tập của học sinh - GV đánh giá kết quả ,sản phẩm của học sinh - HS tự đánh giá kết quả, sản phẩm lẫn nhau (các nhóm, tổ) - Phiếu trắc nghiệm về đánh giá kết quả, sản phẩm của HS 8. Các sản phẩm của học sinh - Khi thực hiện dạy học theo chủ đề tích hợp tôi thực hiện ở hai lớp 6A, 6B sau khi dạy xong tôi tiến hành kiểm tra khảo sát học sinh kết quả cho thấy ở các lớp dạy học theo chủ đề trên học sinh nhớ bài khá tốt, biết cách vận dụng kiến thức vào thực tiễn, các kỹ năng địa lý của các em thuần thục hơn. Môn GDCD: Học sinh có ý thức bảo vệ môi trường nước, môi trường biển nói riêng, từ đó có ý thức bảo vệ môi trường xung quanh, môi trường ở địa phương nơi các em đang sinh sống. Đồng thời, các em biết tuyên truyền, vận động bạn bè, người thân, những người xung quanh bảo vệ môi trường; biết phê phán những hành vi làm ô nhiễm nguồn nước, ô nhiễm môi trường. Môn Địa lí: 100% học sinh biết được độ muối của nước biển, đại dương và nguyên nhân làm cho độ muối của các biển và đại dương không giống nhau. Trình bày được ba hình thức vận động của nước biển và đại dương là sóng, thuỷ triều, dòng biển. Nêu được nguyên nhân sinh ra sóng, thuỷ triều, dòng biển. Môn Lịch sử: Học sinh biết được ông cha ta ngày xưa đã biết lợi dụng thủy triều lên xuống để đánh giặc. Môn Vật lí: 100% học sinh biết được ảnh hưởng của độ bốc hơi đến độ mặn của nước biển. Biết được sự chuyển động của các hạt nước biển theo những vòng tròn lên xuống theo chiều thẳng đứng sinh ra sóng. Biết được nguyên nhân chính của thủy triều là do sức hút của Mặt Trăng và Mặt Trời 9 10 Môn Hóa học: 100% học sinh biết được nước biển có độ mặn chát vì có 1lượng muối hòa tan đáng kể. Trung bình 1 lít nước biển có 35g muối khoáng, trong đó có khoảng 27,3g natriclorua (Muối ăn). * Sản phẩm các hoạt động Học sinh học tập sôi nổi 10