Tài liệu Giáo án tích hợp liên môn vật lý 8 chủ đề các hình thức truyền nhiệt chủ yếu .

I/ Chủ đề : Dạy học tích hợp các môn học : Vật lí, hoá học, địa lý, sinh học và môi trường... thông qua chủ đề : CÁC HÌNH THỨC TRUYỀN NHIỆT CHỦ YẾU . II/ Mục tiêu dạy học: • Kiến thức, kĩ năng, thái độ của các môn học sẽ đạt được trong dự án này là: Môn vật lí, môn hoá học, địa lí, sinh học và môi trường. • Học sinh cần có năng lực vận dụng những kiến thức liên môn: Vật lý - Hóa học, Hoá học - sinh học, Vật lí - Tiết kiệm năng lượng. Vật lý - Địa lý. Lồng ghép giáo dục môi trường. III/ Đối tượng dạy học của dự án: Học sinh khối 8. IV/ Ý nghĩa , vai trò của dự án: Gắn kết kiến thức, kĩ năng, thái độ các môn học với nhau, với thực tiễn đời sống xã hội, làm cho học sinh yêu thích môn học hơn và biết bảo vệ sức khỏe cho bản thân, gia đình và góp phần bảo vệ môi trường sống. V/ Thiết bị dạy học: • Máy tính • Dụng cụ thí nghiệm về nhiệt. • Bảng nhóm • Bút dạ. VI/ Hoạt động dạy học và tiến trình dạy học Do thời gian hạn chế sau đây tôi chỉ giới thiệu sản phẩm đã thiết kế đó là: Mô tả hoạt động dạy và học qua giáo án Vật lý 8 tiết (27- 28): BÀI 22,23 SGKvật lí 8 Để dạy học theo chủ đề tích hợp các môn học, đối với chủ đề: “CÁC CÁCH TRUYỀN NHIỆT CHỦ YẾU” • Tiết 27: Học hai hình thức truyền nhiệt: DẪN NHIỆT - ĐỐI LƯU • Tiết 28: Học BỨC XẠ NHIỆT - TÍCH HỢP LIÊN MÔN - GIÁO DỤC BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG. VII/ Kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh. * Nội dung: 1. Về kiến thức: Đánh giá ở 3 cấp độ: • Nhận biết • Thông hiểu • Vận dụng ( Cấp độ thấp, cấp độ cao) 2. Về kĩ năng: Đánh giá: - Rèn luyện kỹ năng làm thí nghiệm - Kĩ năng vận dụng kiến thức của bài học để giải bài tập, kiến thức liên môn để giải quyết các vấn đề về môi trường. 3. Về thái độ: Đánh giá thái độ học sinh: • Ý thức, tinh thần tham gia học tập • Tình cảm của học sinh đối với các môn học khác có liên quan. *) Cách thức kiểm tra, đánh giá kết quả học tập , sản phẩm của học sinh. - GV đánh giá kết quả, sản phẩm của học sinh - HS tự đánh giá kết quả, sản phẩm lẫn nhau ( các nhóm, tổ) VIII/ Các sản phẩm của học sinh: • Giải bài tập của học sinh vào bảng phụ (theo nhóm) • Giải bài tập của học sinh vào vở ( cá nhân) ************************************ Giáo án TIẾT 27 Bài 22: DẪN NHIỆT – ĐỐI LƯU I/ MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: - Học sinh hiểu được cách truyền nhiệt bằng dẫn nhiệt, đối lưu. - So sánh được mức độ dẫn nhiệt, đối lưu của các chất rắn, lỏng, khí. 2. Kỹ năng: - Rèn kỹ năng làm thí nghiệm cho học sinh, kỹ năng quan sát. - Kỹ năng tích hợp các môn học vật lí, hóa học, sinh học, địa lý. 3. Thái độ: - Học sinh có ý thức tích cực, tự giác làm thí nghiệm theo nhóm. - Cùng nhau hợp tác trao đổi thảo luận tìm ra giải pháp để bảo vệ môi trường sống được tốt hơn. II/ CHUẨN BỊ: Giáo viên: - Chuẩn bị thí nghiệm như hình 22 (1,2,3,4), hình 23 ( 1,2,3) sách giáo khoa (trang 77, 78, 80, 81). - Bảng phụ, bút dạ. Học sinh: - Đọc tìm hiểu bài trước ở nhà đặc biệt biết cách làm các thí nghiệm trong sách giáo khoa. III/ TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẬY HỌC HĐ 1: Mở bài: - Tại sao nồi xong thường làm bằng kim loại, còn bát đĩa thường làm bằng sứ. • Tại sao đun nước phải đun từ đáy ấm chứ không đun ở miệng ấm? • Để trả lời các câu hỏi này mời các em nghiên cứu bài học hôm nay. HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HĐ 2: Tìm hiểu về sự dẫn nhiệt. (10 ph) GV làm TN học sinh làm việc cá nhân. Dựa vào kết quả thí nghiệm 1 cho cô biết nhiệt năng được truyền như thế nào? HĐ 3: Tìm hiểu sự dẫn nhiệt của các chất rắn, lỏng, khí. (18 ph) GV phân công làm TN theo nhóm. Làm TN 5 phút. • Trao đổi và trả lời 5 phút. • Đại diện nhóm lên trình bày 5 phút. • Các nhỏm khác chất vấn. • GV hướng dẫn học sinh cách xác định khả năng dẫn nhiệt của một số chất như bảng 22.1. • GV chốt lại kiến thức cần rút ra từ TN. HĐ 4: Tìm hiểu sự truyền HOẠT ĐỘNG CỦA NỘI DUNG HỌC SINH Học sinh quan sát thí I/ Sự dẫn nhiệt nghiệm và trả lời các câu 1, Thí nghiệm: hỏi C1, C2, C3. 2, Kết luận: Nhiệt năng có thể truyền từ phần này sang phần khác của một vật, từ vật này sang vật khác bằng hình thức dẫn nhiệt. II/ Tính dẫn nhiệt của các chất. Nhóm 1, 4 làm TN1, nhóm 1, Thí nghiện 1, 2, 3 2 làm TN 2, Nhóm 3 làm 2, Kết luận: TN 3. • Đa số chất rắn dẫn Các nhóm trả lời các câu nhiệt tốt. trong chất hỏi tương ứng với TN của rắn , kim loại dẫn mình ra bảng phụ. nhiệt tốt nhất. • Chất lỏng và chất khí dẫn nhiệt kém. Mỗi nhóm cử đại diện lên thuyết trình. • Nhóm khác nhận xét bổ sung. • Nhóm 1, làm TN hình 23.1, nhóm 2 làm TN III/ Đối lưu 1, Thí nghiệm: 23.2, Nhóm 3 làm TN 3. Các nhóm trả lời các câu 2, Trả lời câu hỏi. hỏi tương ứng với TN của nhiệt bằng hình thức đối mình ra bảng phụ. lưu. (15ph) • Mỗi nhóm cử đại GV phân công làm TN diện lên thuyết trình. theo nhóm. Nhóm khác nhận xét bổ Quy trình giống HĐ 3 sung 3,Kết luận: HS tự trả lời. Đối lưu là sự truyền nhiệt bằng các dòng chất lỏng hoặc chất khí. Đó là hình thức truyền nhiệt chủ yếu Vậy đối lưu là gì? của chất lỏng và chất khí. Các em trả lời 2 câu hỏi nêu ra phần mở bài. Gv chiếu 2 câu hỏi này lên màn ảnh. IV/ CỦNG CỐ - DẶN DÒ: Học thuộc các kết luận của bài. Làm bài tập C10 -> 12 (SGK/78, bài 22.1-> 22.6 (SBT/60 ) Đọc và tìm hiểu bài 23.Phần II. Bức xạ nhiệt. Giáo án Tiết 28 Bài 23: BỨC XẠ NHIỆT - GIÁO DỤC BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG I/Mục tiêu: 1, Kiến thức: • Hiểu được bản chất của bức xạ nhiệt là gì 2, Kỹ năng: • Làm thí nghiệm. 3, Thái độ: • Thông qua việc trả lời các câu hỏi trong SGK, bài tập trong SBT vật lí và kiến thức của môn học: hóa học, sinh học, địa lý, các em tìm ra giải pháp tiết kiện năng lượng, chống ô nhiễm môi trường biết bảo vệ môi trường sống và chủ quyền biển đảo. II/ Chuẩn bị: GV: - Thí nghiệm hình 23.5 * Clip về thành phố có nhiều nhà kính, nhiều nhà sơn màu đậm, mái lợp màu đỏ, xanh đậm, màu sắc quần áo không phù hợp với nhiệt độ thời tiết dẫn tới bật điều hòa, quạt điện nhiều, dụng cụ nấu bếp không phù hợp… => Xây dựng nhiều nhà máy nhiệt điện => ô nhiễm môi trường => gây mưa axít =>ảnh hưởng đến mùa màng. => Hiệu ứng nhà kính =>Nhiệt độ trái đất tăng => gây lũ lụt. Học sinh: - Đọc tìm hiểu bài ở nhà biết cách làm thí nghiệm. • Làm bài tập về nhà, sưu tầm tranh ảnh có liên quan đến bài học. III/ Tổ chức hoạt động dạy học: HĐ1 (4 phút): 1, Kiểm tra bài cũ: - Bản chất của hình thức dẫn nhiệt, đối lưu là gì? - Vậy trong chân không có xẩy ra hình thức truyền nhiệt bằng dẫn nhiệt và đối lưu không? Tại sao? 2, Mở bài: Vậy nhiệt có truyền qua được môi trường chân không? Nếu có thì nhiệt truyền qua được bằng cách nào? Mời các em nghiên cứu bài học hôm nay. HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH HĐ 2: Tìm hiểu về bức xạ nhiệt (15ph) ĐVĐ: Như SGK (GV vẽ Trái Đất, Mặt Trời, chỉ đâu là khí quyển, đâu là chân không) Năng lượng của Mặt Trời đã truyền xuống Trái Đất bằng cách nào? Bức xạ nhiệt là gì? Bức xạ nhiệt có thể truyền qua được những môi trường nào? Bức xạ nhiệt có thể xẩy ra khi nào? HS làm TN theo nhóm: • Tìm hiểu dụng cụ thí nghiệm. • Thảo luận tìm ra phương án làm TN. • Làm TN, quan sát, trả lời câu hỏi C7, C8, C9. • Học sinh rút ra Kết luận: *) Đại diện nhóm lên trình bày các nhóm khác bổ sung, đặt câu hỏi. Hoạt động cá nhân. HĐ 3 (25 phút): Trả Trả lời C12 NỘI DUNG I/ Bức xạ nhiệt 1, Thí nghiệm: (Hình 23.4,5/SGK) 2, Kết luận: Bức xạ nhiệt là sự truyền nhiệt bằng các tia nhiêt đi thẳng.Bức xạ nhiệt có thể xảy ra cả ở chân không. C12: lời câu hỏi C và làm bài tập => từ đó tích hợp liên môn và bảo vệ môi trường sống. Các em trả lời C9, C10, C11 Như vậy sẽ tiết kiệm được gì? GV: Hỗ trợ khi hs không trả lời được và sẽ chốt câu trả lời. Trả lời C9: Nồi xong thường làm bằng kim loại. Vì kim loại dẫn nhiệt tốt sẽ nấu nhanh và tốn ít nhiên liệu. Trả lời C10: Vì giữa các lớp áo mỏng có các lớp không khí. Mà không khí thì dẫn nhiệt kém do đó ngăn cản không cho hơi ấm từ trong cơ thể truyền ra bên ngoài. Trả lời C11: Mùa hè ta thường mặc áo trắng hoặc áo sáng màu.Vì màu trắng, màu sáng hấp thụ nhiệt kém sẽ mát hơn và ngược lại mùa đông thì nên mặc áo màu sẫm để hấp thụ nhiệt tốt sẽ ấm hơn. Trả lời: Để tạo ra dòng đối lưu làm cho không khí trong nhà mát hơn, trong lành hơn (Không khí được luân chuyển liên tục) *Tại sao trong nhà máy, trong nhà ở người ta thường hay nắp quạt thông gió. Còn trong bếp ăn, lò nung vôi, Trả lời: Sơn nhà , mái luyện kim loại... lợp màu trắng, hoặc Chất Rắn HTTNCY Dẫn nhiệt Lỏng Khí Đối lưu Đố i lưu Chân khôn g Bức xạ nhiệt *Chú ý: - Bức xạ nhiệt xảy ra cả với chất rắn, lỏng, khí. - Khi vật có nhiệt độ cao hơn môi trường xung quanh thì vật sẽ bức xạ nhiệt. II/ Vận dụng: Trả lời các câu hỏi C9, C10, C11 người ta xây những ống khói cao? * Nhà ở, trường học ,công sở, nhà máy… nên làm như thế nào cho mát mẻ, không khí được trong lành, tận dụng được năng lượng mặt trời phù hợp với điều kiện khí hậu nước ta? GV: Chiếu một đoạn clip cho hs quan sát rồi trả lời câu hỏi. 1, Nguyên nhân làm tăng điện năng, nhiên liêu như khí ga, than đá. . .? 2, Nước ta thường sản xuất điện năng bằng loại nhà máy• gì? 3, Để sx đủ điện phục vụ sản xuất và tiêu dùng thì phải xây dựng nhiều nhà máy điện sẽ dẫn tới những vấn đề gì? 4, Một trong những nguyên nhân Trung Quốc xâm chiếm vùng biển đông nước ta(sự kiện tháng 5 vừa qua, tàu hải giám 891) là gì? màu sáng như (xanh, hồng, tím, vàng, ghi…) nhạt. Nên làm nhiều cửa sổ thông với nhau. Nhà chung cư phải có hành lang đủ rộng thông với nhau để tạo đối lưu. Lắp bình năng lượng mặt trời trên mái nhà. (Thảo luận nhóm) Học sinh trả lời, học sinh khác bổ sung. Nguyên nhân gây mưa axít là (khi than cháy tỏa ra nhiều nhiệt, khí CO2, SO2, khói bụi, 2 khí này kết hợp với hơi nước trong không khí tạo ra mưa axít. C + O2 → CO2 S + O2 → SO2 CO2 + H2O → H2CO3 SO2 + H2O → H2SO3 Từ đó khái quát lên nguyên nhân chính dẫn đến ô nhiễm môi trường và biện pháp khắc phục. • II/Giáo dục bảo vệ môi trường sống 1,Nguyên nhân làm môi trường sống bị ô nhiễm. • Lãng phí điện năng và nhiên liệu. • Phải xây dựng nhiều nhà máy điện (trong đó có nhà máy nhiệt điện) gây ô nhiễm môi trường ( khói bụi, mưa axít, làm nhiệt độ trái đất tăng) làm ảnh hưởng sức khỏe, giảm năng suất cây trồng, gây lũ lụt, hạn hán… Tốn nhiều đất và tiền của đầu tư. • Các nước xâm chiếm lãnh thổ tài nguyên (dầu mỏ…) xảy ra chiến tranh, tranh chấp chủ quyền biển đảo. 2, Giải pháp khắc phục các vấn đề trên là. Vận động tuyên truyền mọi người, (gia đình, bản thân) cần tiết kiệm điện năng, khí đốt, xăng dầu … bằng các hành động cụ thể như đã phân tích ở trên. • Giáo dục lòng yêu nước cho mọi người dân Việt Nam, có tinh thần bảo vệ chủ quyền biển đảo. • Là học sinh cần phấn đấu tu dưỡng, rèn luyện để có sức khỏe, kiến thức xây dựng và bảo vệ đất nước. 5, Nước ta nằm trong vùng khí hậu nào? Giải pháp khắc phục các vấn đề trên là gì? IV/ Củng cố - Dặn dò (1 phút): - Làm bài tập 23(2,5,6,8,10,11,13) - Tìm hiểu bài 24(SGK) IX/ Kết quả đạt được: • Học sinh được thu nhận kiến thức có hệ thống, do đó có điều kiện so sánh kiến thức với nhau từ đó kiến thức được khắc sâu hơn. • Học sinh có điều kiện vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết các vấn đề về môi trường. Do đó sẽ có ý thức bảo vệ môi trường sống tốt hơn. LÃNG PHÍ ĐIỆN NĂNG Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG GIẢI PHÁP KHẮC PHỤC