Tài liệu Khảo sát thực tế để mô phỏng và phân tích tính năng trong autoship đường hình của tàu đánh cá nghề (vó, vây rút chì, lưới kéo, lưới rê) của tỉnh ninh thuận

NHẬN XÉT CỦA CÁN BỘ HƯỚNG DẪN Họ và tên sinh viên: TRỊNH XUÂN HIỆP Ngành: Đóng tàu thủy Lớp: 48ĐT1 MSSV: 48132106 Tên Đề tài: “Khảo sát thực tế để mô phỏng và phân tích tính năng trong Autoship đường hình của tàu đánh cá nghề (vó, vây rút chì, lưới kéo, lưới rê) của tỉnh Ninh Thuận”. Số trang: 81 Số chương: 5 Số tài liệu kham khảo: 05 Hiện vật: - 03 quyển đồ án + 03 đĩa CD NHẬN XÉT CỦA CÁN BỘ HƯỚNG DẪN ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ Kết luận: ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ĐIỂM CHUNG Bằng chữ Bằng số Nha Trang, ngày … tháng … năm 2011 CÁN BỘ HƯỚNG DẪN (Ký và ghi rõ họ tên) PGS.TS. TRẦN GIA THÁI PHIẾU ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG ĐỀ TÀI TỐT NGHIỆP Họ và tên sinh viên: TRỊNH XUÂN HIỆP Ngành: Đóng tàu thủy Lớp: 48ĐT1 MSSV: 48132106 Tên Đề tài: “Khảo sát thực tế để mô phỏng và phân tích tính năng trong Autoship đường hình của tàu đánh cá nghề (vó, vây rút chì, lưới kéo, lưới rê) của tỉnh Ninh Thuận”. Số trang: 81 Số chương: 5 Số tài liệu kham khảo: 05 Hiện vật: - 03 quyển đồ án + 03 đĩa CD NHẬN XÉT CỦA CÁN BỘ PHẢN BIỆN ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ Đánh giá chung: ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ĐIỂM Bằng chữ Bằng số ĐIỂM CHUNG Bằng chữ Nha Trang, ngày … tháng … năm 2011 Cán bộ phản biện (Ký và ghi rõ họ tên) Bằng số Nha Trang, ngày … tháng … năm 2011 Chủ tịch hội đồng (Ký và ghi rõ họ tên) ĐỀ CƯƠNG CHI TIẾT ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP ĐỀ TÀI : Khảo sát thực tế để vẽ mô phỏng và phân tích tính năng trong Autoship đường hình của tàu đánh cá nghề (vó, vây rút chì, lưới kéo, lưới rê) của tỉnh Ninh Thuận. Sinh viên thực hiện: Trịnh Xuân Hiệp. Giáo viên hướng dẫn: TS. Trần Gia Thái, Ks. Đỗ Quang Thắng I./ Đối tượng, phạm vi, mục tiêu nghiên cứu: 1. Đối tượng: Tàu đánh cá nghề (vó, vây rút chì, lưới kéo, lưới rê) tỉnh Ninh Thuận. 2. Phạm vi nghiên cứu: Đo đạc, khảo sát thực tế để vẽ mô phỏng bề mặt vỏ tàu và phân tích tính năng trong Autoship đường hình của tàu đánh cá nghề (vó, vây rút chì, lưới kéo, lưới rê) của tỉnh Ninh Thuận. 3. Mục tiêu nghiên cứu: vẽ mô phỏng bề mặt vỏ tàu và phân tích tính năng trong Autoship đường hình của tàu, từ đó đánh giá ưu, nhược điểm của đường hình tàu đánh Ninh Thuận, đề xuất ý kiến khắc phục. II./ Nội dung đề tài: Chương 1: Đặt vấn đề. 1.1. Tổng quan về đề tài nghiên cứu. 1.2. Tình hình nghiên cứu, phương pháp nghiên cứu, nội dung nghiên cứu, giới hạn đề tài. 1.2.1. Tình hình nghiên cứu. 1.2.2. Phương pháp, nội dung nghiên cứu. 1.2.3. Giới hạn nội dung đề tài. 1.3. Sơ lược về phần mềm Autoship và ứng dụng của phần mềm Autoship trong việc thực hiện đề tài. Chương 2: Đo đạc, khảo sát thực tế. 2.1. Phương pháp đo tọa độ đường hình . 2.2. Kết quả đo đạc tàu đánh cá lưới kéo khảo sát . Chương 3 : Vẽ mô phỏng bề mặt vỏ tàu trong Autoship 3.1. Phương pháp trình tự dựng mô hình tàu đánh cá lưới kéo trong Autoship. 3.1.1. Dựng sườn trong autocad. 3.1.2. Dựng mô hình tàu 90505 trong autoship. 3.2. Đưa ra bản tọa độ và bản vẽ đường hình tàu. Chương 4 : Phân tích tính năng trong Autoship 4.1. Tính toán các yếu tố tính nổi bằng tay. 4.2. Tính toán các yếu tố tính nổi bằng modun autohydro. 4.3. Tính ổn định tàu 90505 bằng modun autohydro. 4.3.1.Tính khối lượng trọng tâm tàu không. 4.3.2.Xây dựng các trường hợp tải trọng tính toán . 4.3.3.Tính toán ổn định trên máy . 4.3.4.Kiểm tra ổn định theo tiêu chuẩn thời tiết. 4.4. Tính toán sức cản tàu bằng modun autopower. Chương 5: Kết luận và đề xuất ý kiến 5.1. Kết luận 5.2. Đề xuất ý kiến III. Lập kế hoạch thời gian thực hiện đề tài : Tìm hiểu đề tài và lập đề cương chi tiết: Từ 5/10/2010 đến 25/10/2010 Đi khảo sát thực tế, đo đạc tại Ninh Thuận từ 26/10/2010 đến 5/11/2010 Kế hoạch hoàn thành thuyết minh: Chương 1 : Đặt vấn đề: Từ 7/11/2010 đến 14/11/2010 Chương 2 : Đo đạc, khảo sát thực tế: Từ 15/11/2010 đến 20/11/2010 Chương 3 : Vẽ mô phỏng bề mặt vỏ tàu trong autoship: Từ 21/11/2010 đến 30/11/2010 Chương 4 : Phân tích tính năng trong Autoship: Từ 1/12/2010 đến 20/12/2010 Chương 5 : Kết luận và đề xuất ý kiến: Từ 21/12/2010 đến 25/12/2010 Hoàn thành đề tài trước ngày 28/12/2010. -i- LỜI CẢM ƠN Sau hơn ba tháng làm đồ án tốt nghiệp đến nay đồ án cũng cơ bản hoàn thành. Em không biết nói gì hơn là cảm ơn tất cả mọi người, bố mẹ, thầy cô, bạn bè đã giúp đỡ động viên em trong quá trình làm đồ án. Em cũng gửi lời cảm ơn đến các anh, các chú công tác chi cục thủy sản Ninh Thuận và Cà Ná đã giúp đỡ em trong thời gian thực tập thực tế tại Ninh Thuận. Em xin cảm ơn các thầy trong bộ môn đã tạo điều kiện tốt nhất cho em hoàn thành đồ án tốt nghiệp. Đặc biệt em chân thành cảm ơn thầy TS. Trần Gia Thái và K.S. Đỗ Quang Thắng hai thầy trực tiếp hướng dẫn em trong quá trình làm đồ án.Với sự giúp đỡ tận tình của các thầy em mới có thể hoàn thành đồ án đúng thời hạn. Qua thời gian làm việc em đã thu được một số kiến thức vô cùng bổ ích cho bản thân, ngoài việc học hỏi được những kiến thức thực tế qua việc đo đạc tàu em còn có những kiến thức về chuyên nghành rất bổ ích là hành trang cần thiết cho những kỹ sư tương lai như chúng em khi ra trường. Để hoàn thành được đồ án với kết quả tốt nhất nhóm chúng em cũng phải học hỏi tìm tòi những kiến thức hoàn toàn mới, những kiến thức thực tế trong công việc của một người kỹ sư tương lai. Có thể nói đồ án tốt nghiệp là lần kiểm tra cuối cùng của một người sinh viên, đồng thời một lần nữa người làm đồ án có thời gian nghiên cứu tìm tòi và ôn lại những kiến thức sau 5 năm học đại học. Đây cũng là lần cuối cùng em đứng trên giảng đường đại học với tư cách là một người sinh viên bảo vệ thành quả của mình trước hội đồng. Kể từ sau chúng em sẽ hoàn toàn trở thành những người kỹ sư của đất nước đem những khả năng trí lực của mình để phục vụ cho công việc của mình. Một lần nữa em xin chân thành cảm ơn ! Sinh viên thực hiện: Trịnh Xuân Hiệp. - ii - MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN .............................................................................................................i MỤC LỤC .................................................................................................................ii DANH MỤC BẢNG .................................................................................................iv DANH MỤC HÌNH ................................................................................................... v LỜI NÓI ĐẦU ...........................................................................................................1 CHƯƠNG 1: ĐẶT VẤN ĐỀ......................................................................................2 1.1.TỔNG QUAN VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU. ..................................................2 1.2. TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU, PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU, NỘI DUNG NGHIÊN CỨU, GIỚI HẠN ĐỀ TÀI. ......................................................2 1.2.1. Tình hình nghiên cứu.............................................................................2 1.2.2. Phương pháp nghiên cứu. ......................................................................3 1.2.3. Nội dung nghiên cứu. ............................................................................3 1.2.4. Giới hạn nội dung đề tài. .......................................................................3 1.3. SƠ LƯỢC VỀ PHẦN MỀM AUTOSHIP, ỨNG DỤNG CỦA PHẦN MỀM AUTOSHIP TRONG VIỆC THỰC HIỆN ĐỀ TÀI....................................3 CHƯƠNG 2: ĐO ĐẠC, KHẢO SÁT THỰC TẾ........................................................5 2.1. PHƯƠNG PHÁP ĐO TỌA ĐỘ ĐƯỜNG HÌNH. ..........................................5 2.2.KẾT QUẢ ĐO ĐẠC KHẢO SÁT THỰC TẾ TÀU LƯỚI KÉO. ................. 10 CHƯƠNG 3: VẼ, MÔ PHỎNG BỀ MẶT VỎ TÀU TRONG AUTOSHIP .............. 14 3.1. PHƯƠNG PHÁP TRÌNH TỰ DỰNG MÔ HÌNH TÀU ĐÁNH CÁ LƯỚI KÉO TRONG AUTOSHIP. ............................................................................... 14 3.1.1. Dựng sườn trong autocad..................................................................... 14 3.1.2. Dựng mô hình tàu 90505 vào autoship................................................ 16 1. Tạo dự án tàu 90505. .............................................................................. 16 2. Đưa mô hình tàu 90505 vào autoship. ..................................................... 16 3. Chỉnh trơn tàu 90505. ............................................................................. 19 CHƯƠNG 4: PHÂN TÍCH TÍNH NĂNG TRONG AUTOSHIP.............................. 30 - iii - 4.1. TÍNH TOÁN CÁC YẾU TỐ TÍNH NỔI BẰNG TAY. ............................... 30 4.2. Tính các yếu tố thủy tĩnh bằng modun Autohydro. ...................................... 31 4.3.Tính ổn định tàu bằng modun Autohydro. .................................................... 36 4.3.1.Tính trọng lượng và trọng tâm tàu không.............................................. 36 4.3.2.Các trường hợp tải trọng tính toán. ....................................................... 37 4.3.3.Tính toán ổn định trong modun Autohydro.......................................... 39 4.3.4. Kiểm tra ổn định theo tiêu chuẩn thời tiết . .......................................... 48 4.4. Tính sức cản tàu bằng modun autopower..................................................... 54 CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT Ý KIẾN ................................................. 59 5.1. KẾT LUẬN................................................................................................. 59 5.2. ĐỀ XUẤT VÀ KIẾN NGHỊ........................................................................ 60 TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................................ 62 PHỤ LỤC PHỤ LỤC I: BẢNG TÍNH KHỐI LƯỢNG TÀU KHÔNG. PHỤ LỤC II: BẢNG TÍNH CÁC YẾU TỐ THỦY TĨNH. - iv - DANH MỤC BẢNG Bảng 3.1. Bảng tọa độ đường hình đo thực tế. ....................................................... 14 Bảng 3.2. Bảng tọa độ xuất ra từ Autoship khi chưa chia lại sườn. ........................ 26 Bảng 3.3. Bảng tọa độ đường hình được xuất ra từ Autoship sau khi chia lại sườn. ..................................................................................................................... 27 Bảng 3.4. Bảng so sánh tọa độ đo thực tế và tọa độ sau khi chỉnh trơn trong Autoship................................................................................................................ 29 Bảng 4.1. Bảng tính toán các yếu tố tính nổi bằng tay............................................ 30 Bảng 4.2. So sánh bảng tính đồ thị tính nổi bằng tay và bằng phần mềm. .............. 35 Bảng 4.3. Bảng tính khối lượng và trọng tâm tàu không. ....................................... 36 Bảng 4.4. Áp suất gió pv (Pa)................................................................................. 50 Bảng 4.5. Bảng tính mômen nghiêng . .................................................................. 50 Bảng 4.6. Bảng hệ số Y theo quy phạm ................................................................. 52 Bảng 4.7. Bảng hệ số k. ......................................................................................... 52 Bảng 4.8.Bảng giá trị mômen lật tàu...................................................................... 53 Bảng 4.9.Giá trị hệ số k theo tiêu chuẩn thời tiết.................................................... 53 -v- DANH MỤC HÌNH Hình 2.1. Phương pháp đo tàu bằng ống thủy bình và dây dọi. ................................6 Hình 2.2. Hình ảnh đo đạc các thông số chính của tàu. ............................................6 Hình 2.3. Hình ảnh cân chỉnh và chia các đường nước khi đo..................................8 Hình 2.4. Hình ảnh thả dọi đo chiều rộng chiều cao các sườn. .................................9 Hình 2.5. Phương pháp chia điểm tại các sườn ở vòm đuôi tàu. ............................. 10 Hình 2.6. Tàu NT – 90505 khảo sát thực tế............................................................ 11 Hình 3.1.Dựng mô hình các sườn 2D trên Autocad................................................ 15 Hình 3.2. Mô hình 3D tàu 90505 được dựng trong Autocad. ................................. 15 Hình 3.3. Lưu bản vẽ dưới đuôi dxf....................................................................... 16 Hình 3.4. Hộp thoại Import trong autoship. ........................................................... 17 Hình 3.5. Mô hình tàu 90505 trong autoship.......................................................... 17 Hình 3.6. Hộp thoại Join Curves trong Autoship.................................................... 18 Hình 3.7. Hộp thoại Attributes trong autoship........................................................ 18 Hình 3.8. Kiểm tra vị trí gốc tọa độ trong autoship. ............................................... 19 Hình 3.9. Hộp thoại tạo mặt mũi tàu trong autoship............................................... 20 Hình 3.10. Hộp thoại Contours chia khoảng sườn trong autoship........................... 21 Hình 3.11. Hộp thoại chia đường nước trong autoship. .......................................... 21 Hình 3.12. Hộp thoại chia mặt cắt dọc trong autoship............................................ 22 Hình 3.13. Chỉnh trơn mặt mũi tàu trong autoship. ................................................ 23 Hình 3.14. Hộp thoại tạo bề mặt đuôi tàu trong autoship. ...................................... 24 Hình 3.15. Chỉnh trơn phần đuôi tàu...................................................................... 24 Hình 3.16. Hộp thoại tạo đường đỉnh vách đuôi trong autoship. ............................ 25 Hình 3.17. Mô hình 3D tàu NT – 90505 sau khi hoàn chỉnh. ................................ 26 Hình 4.1. Đồ thị tính nổi........................................................................................ 31 Hình 4.2. Mô hình tàu sau khi nhập vào modun Autohydro. .................................. 32 Hình 4.3. Hộp thoại nhập các giá trị tải trọng. ....................................................... 40 Hình 4.4. Bảng các giá trị tải trọng nhập vào autohydro trong trường hợp 1. ......... 41 - vi - Hình 4.5. Bảng các giá trị tải trọng nhập vào autohydro trong trường hợp 2. ......... 43 Hình 4.6. Bảng các giá trị tải trọng nhập vào autohydro trong trường hợp 3. ......... 45 Hình 4.7. Bảng các giá trị tải trọng nhập vào autohydro trong trường hợp 4. ......... 47 Hình 4.8 – Sơ đồ xác định mômen lật theo đường cong ổn định động.................... 51 Hình 4.9. Thẻ khai báo các thông số trước khi nhập vào autopower....................... 54 Hình 4.10. Tàu NT – 90505 khi nhập vào modun autopower. ................................ 55 Hình 4.11. Hộp thoại tính sức cản trong modun autopower. .................................. 55 Hình 4.12. Đồ thị sức cản và vận tốc. .................................................................... 57 Hình 4.13. Đồ thị công suất và vận tốc. ................................................................. 58 -1- LỜI NÓI ĐẦU Trong những năm gần đây số lượng tàu cá của nước ta tăng lên một cách đáng kể. Nhưng một trong những vấn đề đáng lo ngại hiện nay là việc các tàu khai thác không đảm bảo an toàn cho ngư dân, các vụ tai nạn tàu cá trên biển diễn ra ngày một tăng gây thiệt hại lớn đến tính mạng của người dân và kinh tế đất nước. Trước thực trạng đó đang đặt ra cho những người quản lý, người thiết kế một bài toán khó. Mọi cố gắng nỗ lực nhằm giảm thiểu tai nạn tàu cá hiện nay đang đi vào bế tắc. Một phần nguyên nhân chính là việc đóng mới các tàu cá hiện nay ở nước ta chủ yếu dựa vào kinh nghiệm dân gian. Vậy câu hỏi đặt ra với những mẫu tàu như thế thì tính năng có thực sự tốt? Đường hình như vậy đã hợp lý chưa? Cho đến hiện nay những câu hỏi đó vẫn chưa thực sự có câu trả lời thỏa đáng. Mặc dù cũng có không ít những đề tài nghiên cứu đánh giá về ổn định tàu, thống kê tìm ra những nguyên nhân gây tai nạn nhưng thực tế vẫn chỉ còn nằm trong lý thuyết, ngư dân vẫn sử dụng những mẫu tàu đóng theo kinh nghiệm mà thực tế những tính năng không được tính toán trước. Với mong muốn xác định chính xác lại mẫu đường hình và phân tích chính xác nhất các tính năng tàu đề tài “ Khảo sát thực tế để mô phỏng và phân tích tính năng trong Autoship đường hình của tàu đánh cá nghề (vó, vây rút chì, lưới kéo, lưới rê) của tỉnh Ninh thuận” là một lời giải cho bài toán đang đặt ra. Đề tài gồm 5 nội dung chính sau: Chương I : Đặt vấn đề. Chương II : Đo đạc, khảo sát thực tế. Chương III : Vẽ mô phỏng trong Autoship. Chương IV : Phân tích tính năng theo nghề. Chương V : Kết luận và kiến nghị. Em xin chân thành cảm ơn thầy T.S.Trần Gia Thái và K.S.Đỗ Quang Thắng đã tận tình hướng dẫn giúp đỡ em trong quá trình làm đề tài. Em xin cảm ơn!. Nha Trang ngày 5 tháng 1 năm 2011 Sinh viên thực hiện Trịnh Xuân Hiệp -2- CHƯƠNG 1: ĐẶT VẤN ĐỀ 1.1.TỔNG QUAN VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU. Ninh Thuận là một trong 4 ngư trường lớn nhất cả nước. Ngành khai thác thủy sản chiếm một tỷ trọng lớn trong nền kinh tế tỉnh. Với mong muốn nâng cao hiệu quả khai thác cá thì các tàu khi đánh bắt phải đảm bảo được độ an toàn cần thiết. Thực tế vấn đề trên từ lâu đã được các cấp, ban ngành quan tâm tới. Các tàu hiện nay đều có các bản vẽ thiết kế hoàn công và tính toán các tính năng sau khi đã được đóng mới và cấp giấy hoạt động trên biển. Nhưng xét chung cho thấy các bản vẽ trong thiết kế hoàn công chỉ mang tính chất thủ tục, độ tin cậy không cao. Trước hết là từ việc đo đạc và vẽ đường hình trong thiết kế là không sát với tàu thực tế ở chỗ mỗi con tàu được vẽ chỉ dựa trên các thông số L, B,T và 3 – 4 sườn đo đạc. Từ đường hình không chính xác dẫn đến việc đánh giá các tính năng tàu không đúng. Do vậy việc các tàu được đánh giá là ổn định nhưng khi khai thác, tàu vẫn gặp tai nạn là điều vẫn xảy ra. Để có được đánh giá được sát thực hơn thì phải có những khảo sát, đo đạc thực tế tàu tại địa bàn tỉnh, để từ đó xây dựng lại đường hình thực của tàu khảo sát. Khi đường hình đo đạc chính xác thì các phân tích và tính toán cho tính năng của tàu mới thực sự đúng, và câu trả lời cho bài toán tai nạn tàu sẽ rõ ràng hơn. 1.2. TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU, PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU, NỘI DUNG NGHIÊN CỨU, GIỚI HẠN ĐỀ TÀI. 1.2.1. Tình hình nghiên cứu. Mặc dù vấn đề các tàu gặp tai nạn ngày một tăng nhưng các cơ quan chức năng hiện nay vẫn chưa có biện pháp gì làm giảm bớt số lượng tai nạn, mà chỉ đưa ra các khuyến cáo đối với người dân. Việc này thể hiện sự bế tắc trong việc giảm thiểu tai nạn đối với các tàu nghề cá của nước ta. Do vậy nhằm giảm các tai nạn không đáng có cho các tàu thì việc cần thiết là phải xác định được chính xác đường -3- hình của tàu từ đó phân tích các tính năng của tàu thực tế để đưa ra những ưu nhược điểm của tàu và có những thay đổi cần thiết. 1.2.2. Phương pháp nghiên cứu. Để đảm bảo tính chính xác cho việc tính toán và kiểm nghiệm tính năng của tàu, đề tài cần thiết phải đi thực tế để đo đạc một số mẫu tàu đặc trưng tại địa bàn tỉnh Ninh Thuận. Sau khi lấy được đường hình chính xác, mẫu tàu đo đạc được đưa vào phần mềm autoship để mô phỏng và phân tích tính năng. 1.2.3. Nội dung nghiên cứu. Với tên gọi của đề tài “Khảo sát thực tế để mô phỏng và phân tích tính năng trong Autoship đường hình của tàu đánh cá nghề (vó, vây rút chì, lưới kéo, lưới rê) của tỉnh Ninh Thuận, nhìn một cách tổng thể đề tài bao gồm 2 vấn đề chính sau: 1. Khảo sát thực tế tàu đánh cá nghề (vó,vây rút chì, lưới kéo, lưới rê) của tỉnh Ninh Thuận. 2. Mô phỏng và phân tích tính năng mẫu tàu trong Autoship. Hướng tiếp theo để phát triển đề tài ở mức cao hơn là từ những phân tích trên tàu thực tế đưa ra những đánh giá chính xác đường hình mẫu tàu của tỉnh Ninh Thuận. Từ đánh giá đó trả lời cho câu hỏi đường hình như vậy có cần phải thay đổi không? Và thay đổi như thế nào để tính năng của tàu được tốt hơn? Mục đích của đề tài là tìm ra những ưu khuyết điểm thực tế của tàu để cải thiện nhằm giảm thiểu những tai nạn cho mẫu tàu của tỉnh Ninh Thuận. 1.2.4. Giới hạn nội dung đề tài. Do thời gian có hạn nên tôi không thể mô phỏng phân tích hết các mẫu tàu khảo sát, mặt khác việc thực hiện đề tài theo nhóm nên mỗi thành viên sẽ thực hiện một mẫu tàu khác nhau. Trong giới hạn nội dung đề tài thực hiện tôi chỉ phân tích một mẫu tàu lưới kéo điển hình của tỉnh Ninh Thuận. 1.3. SƠ LƯỢC VỀ PHẦN MỀM AUTOSHIP, ỨNG DỤNG CỦA PHẦN MỀM AUTOSHIP TRONG VIỆC THỰC HIỆN ĐỀ TÀI. Autoship là một bộ phần mềm gồm 6 modun nhỏ với các tính năng thiết kế khác nhau. -4- - Autopower (Tính sức cản và thiết bị đẩy ). - Autohydro (Tính thủy tĩnh và ổn định ). - Autoship (Thiết kế tuyến hình và kết cấu tàu). - Autoplate (Khai triển kết cấu, tôn bao). - Autonest (Triển khai cắt trên CNC). - Cad systems (Tự động cắt tôn và chế tạo kết cấu ). Trong đề tài chúng tôi không trình bày cụ thể các chức năng của các modun mọi vấn đề liên quan đến phần mềm đều được trình bày rất cụ thể trong sách “ Tự động hóa thiết kế tàu thủy ” của thầy Trần Gia Thái. Đối với đề tài thực hiện chỉ sử dụng 3 trong 6 modun hiện hành của autoship là modun Autoship, Autohydro, Autopower. -5- CHƯƠNG 2 ĐO ĐẠC, KHẢO SÁT THỰC TẾ 2.1. PHƯƠNG PHÁP ĐO TỌA ĐỘ ĐƯỜNG HÌNH. Để đảm bảo chính xác cho việc mô phỏng và phân tích tính năng của tàu thì việc cần thiết nhất là phải xác định một cách chính xác đường hình tàu thực tế. Do đó việc đo đạc cũng phải thật chính xác, phương pháp đo cũng đóng vai trò rất quan trọng. Với yêu cầu của đề tài là khảo sát thực tế để mô phỏng và phân tích tính năng trong autoship nghề (vó, vây rút chì, lưới kéo, lưới rê) để phân tích được chính xác thì nên khảo sát nhiều mẫu tàu, nhưng thời gian không cho phép nên trong đề tài tôi chỉ khảo sát 4 mẫu tàu điển hình cho 4 loại nghề. + Do điều kiện không cho phép để sử dụng những công cụ hiện đại để đo tàu nên trong thực tế nhóm đã sử dụng phương pháp đo thủ công bằng cách sử dụng dây dọi, ống thủy bình, thước lá 5 m, thước dây 30 m. + Trước khi tiến hành đo tàu thì cần phải kiểm tra độ cân bằng của tàu trước khi đo. Dựng một cột chuẩn có vạch chiều cao tiêu chuẩn, dùng ống thủy bình kiểm tra độ nghiêng ngang, nghiêng dọc của tàu. Với phượng pháp kiểm tra như vậy cho thấy các con tàu khi lên đệm kê đã được cân chỉnh sẵn nên độ nghiêng ngang và nghiêng dọc không đáng kể. Điều đó cho phép công việc đo tàu diễn ra chính xác hơn. Phương pháp đo được trình bày theo hình vẽ 2.1. -6- Hình 2.1. Phương pháp đo tàu bằng ống thủy bình và dây dọi. 1 – ky đáy; 2 – dây dọi; 3 – ống thủy bình; 4 – cột thước chuẩn ; 5 – đường sườn; 6 – nền. Hình 2.2. Hình ảnh đo đạc các thông số chính của tàu. -7- Trước khi tiến hành đo các sườn của tàu chúng tôi tiến hành xác định các thông số cơ bản của tàu cần đo bao gồm Lmax, Bmax, H.Với tàu thực tế NT – 90505 đo được: Lmax = 15,25 m. Bmax = 4,4 m. H = 2,39 m. Từ chiều dài của tàu chia tàu thành các khoảng sườn lý thuyết, tùy theo mỗi con tàu chúng tôi chia thành 10 – 13 khoảng sườn. Khoảng cách các sườn giữa tàu sẽ lớn hơn do khu vực giữa tàu đường hình ít thay đổi. Khu vực phía đuôi và mũi tàu do đường hình phức tạp nên giữa 2 khoảng sườn sẽ được chia thêm một sườn phụ để đảm bảo lấy chính xác hơn biên dạng vỏ tàu. Các sườn chia trong thực tế hoàn toàn không phải là các sườn lý thuyết, do đó bảng tọa độ đường hình thực tế chỉ để cung cấp cho người đo đủ thông số để vẽ tàu. Sau này bảng tọa độ đường hình sẽ được lấy khi đã chỉnh trơn hoàn toàn trên Autoship và được xuất ra từ bảng tính của Autoship. Khi các khoảng sườn đã được chia xong, tiếp tục tiến hành chia đường nước của tàu cần đo. Với 4 con tàu đo được tôi chia chiều cao tàu thành 9 đường nước 250 mm, 500 mm, 750 mm, 1000 mm, 1250 mm, 1500 mm, 1750 mm, 2000 mm, 2500 mm. Với một số đường sườn có biên dạng phức tạp hoặc đường nước đã chia trên trùng với vây giảm lắc của tàu thì cần thiết phải chia thêm một số đường nước phụ 1050 mm hoặc 1400 mm....để đảm bảo mỗi sườn có đủ điểm cần thiết để vẽ chính xác hơn. -8- Hình 2.3. Hình ảnh cân chỉnh và chia các đường nước khi đo. Với các đường sườn và đường nước đã chia tiếp tục xác định tọa độ các sườn lý thuyết. Với mỗi sườn tương ứng tiến hành lấy các đường nước rồi đánh dấu, dùng ống thủy bình cân chỉnh độ cao đường nước trên sườn và đánh dấu trên dây dọi bằng các nút thắt nilon. Dùng thước lá đo chiều dài từ các đường nước trên sườn ra tới dây dọi, lấy nửa chiều rộng sườn trừ đi giá trị vừa đo thì được tọa độ chiều rộng của sườn đo tại vị trí đường nước trên sườn. Lần lượt đo như vậy trên các đường nước tương ứng ta được tọa độ các điểm trên sườn. -9- Hình 2.4. Hình ảnh thả dọi đo chiều rộng chiều cao các sườn. Tại khu vực vòm đuôi tàu cất lên, ky đáy không đi kèm với sườn do vậy tại mỗi sườn này tôi lấy 2 điểm tạm gọi là 0 và 1 như trên hình vẽ 2.2. Điểm 0 chỉ có cao độ do nó nằm trên đường tâm, điểm 1 có cao độ bằng điểm 0, và có thêm chiều rộng hay nói cách khác chiều rộng điểm 1 là phần đường thẳng nối tiếp giữa góc lượn hông và đường tâm. Với tọa độ 2 điểm 0 và 1 cho phép vẽ sườn một cách chính xác nhất. Với các sườn giữa, tọa độ điểm 0 bằng 0 do nó nằm tại vị trí đường dọc tâm và đường cơ bản nên ta không cần quan tâm, chỉ cần đo hoành độ điểm 1 sẽ có được vị trí kết thúc của góc lượn hông trên mỗi sườn cần đo.