Tài liệu Khóa luận kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty tnhh đại lục​

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP.HCM KHOA KẾ TOÁN-TÀI CHÍNH-NGÂN HÀNG KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐỀ TÀI: KẾ TOÁN TẬP HỢP CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TẠI CÔNG TY TNHH ĐẠI LỤC Ngành: Kế Toán Chuyên ngành: Kế Toán Tài Chính Giảng viên hướng dẫn: ThS. Trịnh Xuân Hưng Sinh viên thực hiện: Đặng Hồng Thủy MSSV: 1215181235 Lớp: 12HKT06 TP. Hồ Chí Minh, 2014 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP.HCM KHOA KẾ TOÁN-TÀI CHÍNH-NGÂN HÀNG KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐỀ TÀI: KẾ TOÁN TẬP HỢP CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TẠI CÔNG TY TNHH ĐẠI LỤC Ngành: Kế Toán Chuyên ngành: Kế Toán Tài Chính Giảng viên hướng dẫn: ThS. Trịnh Xuân Hưng Sinh viên thực hiện: Đặng Hồng Thủy MSSV: 1215181235 Lớp: 12HKT06 TP. Hồ Chí Minh, 2014 LỜI CAM ĐOAN Tôi cam đoan đây là đề tài nghiên cứu của tôi. Những kết quả và các số liệu trong khóa luận tốt nghiệp được thực hiện tại công ty TNHH Đại Lục, không sao chép bất kỳ nguồn nào khác. Tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm trước nhà trường về sự cam đoan này. TP. Hồ Chí Minh, ngày 08 tháng 08 năm 2014 Sinh viên Đặng Hồng Thủy i LỜI CẢM ƠN Em xin chân thành cảm ơn Ban giám đốc của công ty đã tạo điều kiện cho em được thực tập tại công ty và em cũng xin chân thành cảm ơn các anh, chị trong phòng kế toán đã hướng dẫn, chỉ bảo cũng như tạo mọi điều kiện tốt nhất để em có thể hoàn thành bài khóa luận. Em xin gửi lời cảm ơn tới tất cả thầy cô trong khoa Kế toán tài chính ngân hàng và đặc biệt là thầy ThS. Trịnh Xuân Hưng đã tận tình hướng dẫn em hoàn thành bài khóa luận này. TP. Hồ Chí Minh, ngày 08 tháng 08 năm 2014 Sinh viên Đặng Hồng Thủy ii iii NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… TP. Hồ Chí Minh, ngày 08 tháng 05 năm 2014 Giảng viên hướng dẫn ThS. Trịnh Xuân Hưng iv MỤC LỤC LỜI MỞ ĐẦU ............................................................................................................ 1 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN KẾ TOÁN TẬP HỢP CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM ............................................................................ 3 1.1 Chi phí sản xuất .................................................................................................. 3 1.1.1 Khái niệm ........................................................................................................ 3 1.1.2 Phân loại chi phí sản xuất ............................................................................... 3 1.1.2.1 Phân loại chi phí theo khoản mục tính giá thành ...................................... 3 1.1.2.2 Phân loại chi phí sản xuất theo sự biến động chi phí................................ 3 1.1.2.3 Phân loại chi phí sản xuất theo nội dung, tính chất kinh tế của chi phí.... 4 1.2 Giá thành sản phẩm ............................................................................................ 5 1.2.1 Khái niệm ........................................................................................................ 5 1.2.2 Phân loại giá thành .......................................................................................... 5 1.2.2.1 Phân loại giá thành theo thời gian và nguồn số liệu ................................. 5 1.2.2.2 Phân loại giá thành theo phạm vi tính toán............................................... 5 1.3 Đối tượng tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm ................... 6 1.3.1 Đối tượng tập hợp chi phí sản xuất ................................................................. 6 1.3.2 Đối tượng tính giá thành ................................................................................. 6 1.3.3 Mối quan hệ giữa đối tượng tập hợp chi phí sản xuất và đối tượng tính giá thành sản phẩm ........................................................................................................ 6 1.4 Mối quan hệ giữa chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm..................... 7 1.5 Kỳ tính giá thành ................................................................................................ 7 1.6 Kế toán tập hợp chi phí sản xuất ....................................................................... 7 1.6.1 Kế toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp ........................................................ 7 1.6.1.1 Khái niệm .................................................................................................. 7 1.6.1.2 Tính giá nguyên vật liệu xuất kho ............................................................ 8 1.6.1.3 Tài khoản sử dụng ..................................................................................... 8 1.6.1.4 Chứng từ, sổ sách sử dụng ........................................................................ 9 1.6.1.5 Phương pháp hạch toán ............................................................................. 9 1.6.1.6 Sơ đồ hạch toán ....................................................................................... 10 v 1.6.2 Kế toán chi phí nhân công trực tiếp .............................................................. 10 1.6.2.1 Khái niệm ................................................................................................ 10 1.6.2.2 Phân bổ chi phí nhân công trực tiếp ....................................................... 10 1.6.2.3 Tài khoản sử dụng ................................................................................... 11 1.6.2.4 Chứng từ, sổ sách sử dụng ...................................................................... 11 1.6.2.5 Phương pháp hạch toán ........................................................................... 11 1.6.2.6 Sơ đồ hạch toán ....................................................................................... 12 1.6.3 Kế toán chi phí sản xuất chung ..................................................................... 12 1.6.3.1 Khái niệm ................................................................................................ 12 1.6.3.2 Phân bổ chi phí sản xuất chung .............................................................. 13 1.6.3.3 Tài khoản sử dụng ................................................................................... 13 1.6.3.4 Chứng từ, sổ sách sử dụng ...................................................................... 13 1.6.3.5 Phương pháp hạch toán ........................................................................... 14 1.6.3.6 Sơ đồ hạch toán ....................................................................................... 15 1.7 Đánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ và tính giá thành sản phẩm ............... 16 1.7.1 Khái niệm sản phẩm dở dang........................................................................ 16 1.7.2 Các phương pháp đánh giá sản phẩm dở dang ............................................. 16 1.7.2.1 Phương pháp đánh giá sản phẩm dở dang theo chi phí NVL trực tiếp ... 16 1.7.2.2 Phương pháp đánh giá SPDD theo sản lượng hoàn thành tương đương 16 1.7.2.3 Phương pháp đánh giá SPDD theo 50% chi phí chế biến ...................... 17 1.7.2.4 Phương pháp đánh giá SPDD theo chi phí định mức ............................. 18 1.8 Phương pháp tính giá thành sản phẩm ........................................................... 18 1.8.1 Tính giá thành theo phương pháp trực tiếp ................................................... 18 1.8.2 Tính giá thành theo phương pháp phân bước ............................................... 18 1.8.3 Tính giá thành theo phương pháp tổng cộng chi phí .................................... 18 1.8.4 Tính giá thành theo phương pháp hệ số ........................................................ 19 1.8.5 Tính giá thành theo phương pháp tính liên hợp ............................................ 20 1.8.6 Tính giá thành theo phương pháp loại trừ .................................................... 21 CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TẠI CÔNG TY TNHH ĐẠI LỤC ............... 22 2.1 Giới thiệu tổng quát về Công ty TNHH Đại Lục ........................................... 22 2.1.1 Khái quát về quá trình hình thành và phát triển của Công ty ....................... 22 vi 2.1.1.1 Lịch sử hình thành .................................................................................. 22 2.1.1.2 Quá trình phát triển ................................................................................. 23 2.1.2 Bộ máy tổ chức của Công ty ......................................................................... 23 2.1.2.1 Sơ đồ tổ chức bộ máy của Công ty ......................................................... 23 2.1.2.2 Yêu cầu quản lý ...................................................................................... 23 2.1.3 Chức năng và nhiệm vụ của từng bộ phận.................................................... 24 2.1.4 Tổ chức bộ máy kế toán của Công ty ........................................................... 25 2.1.4.1 Sơ đồ bộ máy kế toán.............................................................................. 25 2.1.4.2 Chức năng và nhiệm vụ của kế toán trong Công ty ................................ 25 2.1.5 Chế độ kế toán tại Công ty............................................................................ 26 2.1.5.1 Hình thức kế toán .................................................................................... 26 2.1.5.2 Trình tự ghi sổ ......................................................................................... 26 2.1.5.3 Các chế độ kế toán tại Công ty ............................................................... 27 2.1.5.4 Hệ thống tài khoản .................................................................................. 27 2.1.6 Hệ thống thông tin kế toán ............................................................................ 27 2.1.6.1 Mô tả hệ thống thông tin kế toán của Công ty ........................................ 27 2.1.6.2 Nhận xét về hệ thống thông tin kế toán .................................................. 28 2.1.7 Quy trình sản xuất ......................................................................................... 28 2.1.8 Kết quả kinh doanh của Công ty TNHH Đại Lục trong những năm gần đây29 2.1.8.1 Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh ................................................... 29 2.1.8.2 Nhận xét về doanh số của Công ty ......................................................... 30 2.2 Thực trạng công tác kế toán tập hợp chi phí và tính giá thành tại Công ty TNHH Đại Lục ........................................................................................................ 32 2.2.1 Đặc điểm về chi phí sản xuất tại Công ty TNHH Đại Lục ........................... 32 2.2.2 Phân loại chi phí sản xuất ............................................................................. 32 2.2.3 Đối tượng hạch toán chi phí.......................................................................... 32 2.2.4 Kế toán tập hợp chi phí sản phẩm “Mạc góc Pris” tại Công ty .................... 32 2.2.4.1 Kế toán tập hợp chi phí NVL trực tiếp ................................................... 33 2.2.4.1.1 Nội dung............................................................................................ 33 2.2.4.1.2 Tài khoản sử dụng ............................................................................. 34 2.2.4.1.3 Chứng từ sử dụng.............................................................................. 34 2.2.4.1.4 Sổ sách sử dụng ................................................................................ 34 vii 2.2.4.1.5 Phương pháp hạch toán ..................................................................... 34 2.2.4.2 Kế toán tập hợp chi phí nhân công trực tiếp ........................................... 36 2.2.4.2.1 Nội dung............................................................................................ 36 2.2.4.2.2 Tài khoản sử dụng ............................................................................. 36 2.2.4.2.3 Chứng từ sử dụng.............................................................................. 36 2.2.4.2.4 Sổ sách sử dụng ................................................................................ 37 2.2.4.2.5 Phương pháp hạch toán ..................................................................... 37 2.2.4.3 Kế toán tập hợp chi phí sản xuất chung .................................................. 40 2.2.4.3.1 Nội dung............................................................................................ 40 2.2.4.3.2 Tài khoản sử dụng ............................................................................. 40 2.2.4.3.3 Chứng từ sử dụng.............................................................................. 41 2.2.4.3.4 Sổ sách sử dụng ................................................................................ 41 2.2.4.3.5 Phương pháp hạch toán ..................................................................... 41 2.2.4.4 Kế toán tổng hợp chi phí sản xuất .......................................................... 46 2.2.4.4.1 Nội dung............................................................................................ 46 2.2.4.4.2 Chứng từ liên quan............................................................................ 47 2.2.4.4.3 Tài khoản, sổ sách sử dụng ............................................................... 47 2.2.4.4.4 Phương pháp hạch toán ..................................................................... 47 2.2.4.5 Phương pháp đánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ ................................. 49 2.2.4.6 Kế toán tính giá thành sản phẩm ............................................................. 49 2.2.4.6.1 Đối tượng tính giá thành ................................................................... 49 2.2.4.6.2 Phương pháp tính giá thành .............................................................. 49 2.2.5 Kế toán tập hợp chi phí sản phẩm “Hộp Bar lọ 60 viên” tại Công ty .......... 50 2.2.5.1 Kế toán tập hợp chi phí NVL trực tiếp ................................................... 51 2.2.5.1.1 Nội dung............................................................................................ 51 2.2.5.1.2 Phương pháp hạch toán ..................................................................... 51 2.2.5.2 Kế toán tập hợp chi phí nhân công trực tiếp ........................................... 53 2.2.5.2.1 Nội dung............................................................................................ 53 2.2.5.2.2 Phương pháp hạch toán ..................................................................... 53 2.2.5.3 Kế toán tập hợp chi phí sản xuất chung .................................................. 55 2.2.5.4 Kế toán tổng hợp chi phí sản xuất .......................................................... 60 2.2.5.5 Phương pháp đánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ ................................. 61 viii 2.2.5.6 Kế toán tính giá thành sản phẩm ............................................................. 62 2.2.5.6.1 Đối tượng tính giá thành ................................................................... 62 2.2.5.6.2 Phương pháp tính giá thành .............................................................. 62 CHƯƠNG III: NHẬN XÉT VÀ KIẾN NGHỊ ..................................................... 63 3.1 Nhận xét ............................................................................................................. 63 3.1.1 Nhận xét chung về tình hình hoạt động của Công ty .................................... 63 3.1.2 Nhận xét về công tác kế toán tại Công ty ..................................................... 63 3.1.2.1 Ưu điểm .................................................................................................. 63 3.1.2.2 Hạn chế ................................................................................................... 65 3.2 Kiến nghị ............................................................................................................ 67 KẾT LUẬN .............................................................................................................. 69 ix DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT TNHH Trách nhiệm hữu hạn TMDV Thương mại dịch vụ TNDN Thu nhập doanh nghiệp GTGT Giá trị gia tăng NVLTT Nguyên vật liệu trực tiếp NCTT Nhân công trực tiếp TSCĐ Tài sản cố định CPSXDD Chi phí sản xuất dở dang XDCB Xây dựng cơ bản x DANH MỤC CÁC BIỀU ĐỒ, ĐỒ THỊ, SƠ ĐỒ, HÌNH ẢNH  Sơ đồ 1.1: Sơ đồ hạch toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp theo phương pháp kê khai thường xuyên.  Sơ đồ 1.2: Sơ đồ hạch toán chi phí nhân công trực tiếp theo phương pháp kê khai thường xuyên.  Sơ đồ 1.3: Sơ đồ hạch toán chi phí sản xuất chung theo phương pháp kê khai thường xuyên  Sơ đồ 2.1: Sơ đồ cơ cấu tổ chức của công ty  Sơ đồ 2.2: Sơ đồ tổ chức phòng kế toán  Sơ đồ 2.3: Sơ đồ trình tự ghi sổ  Sơ đồ 2.4: Hệ thống phần mềm kế toán Accom  Sơ đồ 2.5: Sơ đồ quy trình sản xuất sản phẩm  Sơ đồ 2.6: Sơ đồ luân chuyển chứng từ và trình tự ghi sổ TK621  Sơ đồ 2.7: Sơ đồ luân chuyển chứng từ và trình tự ghi sổ TK622  Sơ đồ 2.7: Sơ đồ luân chuyển chứng từ và trình tự ghi sổ TK627 xi LỜI MỞ ĐẦU Sản phẩm được tạo ra từ việc thiết kế và in ấn hiện nay đang rất phổ biến. Dù cho doanh nghiệp có được chất lượng sản phẩm tốt đến đâu nhưng việc truyền bá đến người tiêu dùng bị thiếu sót thì những sản phẩm của doanh nghiệp này đều ít được biết đến. Vì vậy, việc tạo ra cho những sản phẩm ấy với bao bì, nhãn mác riêng biệt, tạo được dấu ấn trong lòng khách hàng thì xem như doanh nghiệp đã có được một chỗ đứng trên thị trường. Thông qua bao bì, nhãn mác Công ty cũng đã truyền tải được thông điệp chất lượng sản phẩm đến người tiêu dùng. Hiện nay, nhu cầu thực hiện công việc này càng nhiều vì thế sự ra đời của hàng loạt các doanh nghiệp lớn nhỏ trong và ngoài nước là không tránh khỏi, đòi hỏi doanh nghiệp kinh doanh trong lĩnh vực này cần có những chiến lược kinh doanh cụ thể để tìm cho mình một chỗ đứng vững trên thị trường. Một vấn đề mà bất cứ doanh nghiệp nào cũng quan tâm đó là làm thế nào để chi phí phải bỏ ra là thấp nhất có thể và lợi nhuận đạt được là cao nhất. Đây lầ vấn đề rất phức tạp trong công tác hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm. Vì vậy vai trò của kế toán chi phí và tính giá thành là rất quan trọng. Kế toán không những phải hạch toán đầy đủ chi phí sản xuất phục vụ tốt cho công tác hạ giá thành sản phẩm, đáp ứng yêu cầu của chế độ hạch toán kinh doanh. Đổng thời cung cấp thông tin hữu ích, kịp thời cho việc ra quyết định. Để giải quyết được vấn đề đó cần phải hoàn thiện công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm. Công việc này cần thiết cho các doanh nghiệp sản xuất nói chung và Công ty TNHH Đại Lục nói riêng. Được sự hướng dẫn của Quý thầy cô Bộ Môn và giáo viên hướng dẫn là thầy ThS. Trịnh Xuân Hưng, em đã mạnh dạn chọn đề tài: “ Kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty TNHH Đại Lục” Kết cấu của báo cáo thực tập gồm có ba phần chính:  Chương I: Cơ sở lý luận kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm.  Chương II: Thực trạng công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty TNHH Đại Lục.  Chương III: Nhận xét và kiến nghị Khóa luận tốt nghiệp này tập trung vào phần hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm, nhằm làm sáng tỏ các yếu tố cấu thành nên giá thành sản phẩm và cách 1 thức hạch toán, sử dụng tài khoản, phân bổ chi phí, đánh giá sản phẩm dở dang và tính giá thành theo phương pháp đơn đặt hàng. Từ đó giúp em vận dụng được những lý thuyết đã được học vào thực tế như thế nào. Do bước đầu làm quen với công tác thực tế, khả năng chuyên môn còn hạn chế, vì vậy bài viết của em không tránh khỏi những sai sót. Em kính mong nhận được sự góp ý và giúp đỡ từ Quý thầy cô để em có thêm những kinh nghiệm cho các bài luận sau này nếu có. 2 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN KẾ TOÁN TẬP HỢP CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM 1.1 Chi phí sản xuất 1.1.1 Khái niệm: Chi phí sản xuất kinh doanh là biểu hiện bằng tiền của toàn bộ chi phí về lao động sống, lao động vật hóa phát sinh trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp trong một thời kỳ nhất định. 1.1.2 Phân loại chi phí sản xuất 1.1.2.1 Phân loại chi phí theo khoản mục tính giá thành Theo cách phân loại này, chi phí sản xuất được phân thành những khoản mục tương ứng với những khoản mục giá thành, những chi phí có chung công dụng kinh tế được xếp vào một khoảng mục chi phí, không phân biệt tính chất kinh tế của chi phí đó như thế nào. Theo quy định hiện hành, giá thành sản xuất gồm có 3 khoản mục chi phí:  Chi phí nguyên liệu, vật liệu trực tiếp: Gồm có nguyên liệu, vật liệu chính, vật liệu phụ, nhiên liệu … tham gia trực tiếp vào việc sản xuất, chế tạo sản phẩm …  Chi phí nhân công trực tiếp: Là những khoản tiền phải trả, phải thanh toán cho công nhân trực tiếp sản xuất sản phẩm và các khoản trích theo lương của công nhân sản xuất như: BHXH, BHYT, KPCĐ … (các khoản trích trên tiền lương theo tỷ lệ quy định)  Chi phí sản xuất chung: Là những chi phí phát sinh trong phạm vi phân xưởng như tiền lương, phụ cấp phải trả cho nhân viên phân xưởng, bộ phận sản xuất và các chi phí khác thuộc phạm vi phân xưởng. Phân loại chi phí sản xuất theo mục đích, công dụng kinh tế có tác dụng phục vụ cho việc quản lý chi phí theo định mức. Đồng thời cách phân loại này là cơ sở cho kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm theo khoản mục, là căn cứ để phân tích tình hình thực hiện kế hoạch giá thành và định mức cho kỳ sau. 1.1.2.2 Phân loại chi phí sản xuất theo sự biến động chi phí Để thuận lợi cho việc lập kế hoạch và điều tra chi phí, đồng thời làm căn cứ để đề ra các quyết định kinh doanh, toàn bộ chi phí sản xuất kinh doanh được phân chia theo mối 3 quan hệ với khối lượng sản phẩm sản xuất hoàn thành trong kỳ. Theo cách này, chi phí được chia thành hai loại:  Chi phí khả biến (biến phí): là những chi phí có sự thay đổi về lượng tương quan tỉ lệ thuận với sự thay đổi của khối lượng sản phẩm sản xuất trong kỳ.  Chi phí bất biến (định phí): là những chi phí không thay đổi về tổng số cho dù có sự thay đổi trong mức độ hoạt động của sản xuất hoặc thay đổi khối lượng sản phẩm sản xuất trong kỳ. Ngoài ra còn có chi phí hỗn hợp. Đây là những chi phí mà bản thân nó bao gồm cả yếu tố biến phí và yếu tố định phí. Cách phân loại này có tác dụng lớn đối với quản trị kinh doanh, phân tích điểm hòa vốn và phục vụ cho việc ra quyết định quản lý cần thiết để hạ giá thành sản phẩm, tăng hiệu quả kinh doanh. 1.1.2.3 Phân loại chi phí sản xuất theo nội dung, tính chất kinh tế của chi phí. Theo cách phân loại này những khoản chi phí có chung tính chất kinh tế được xếp chung vào một yếu tố chi phí, không kể chi phí đó phát sinh ở địa điểm nào và dung vào mục đích gì trong quá trình sản xuất kinh doanh. Phân loại theo cách này thì toàn bộ chi phí được chia thành các yếu tố sau:  Chi phí nguyên vật liệu : Gồm toàn bộ giá trị nguyên vật liệu chính, vật liệu phụ, phụ tùng thay thế, công cụ dụng cụ, …xuất dùng cho sản xuất, kinh doanh trong kỳ báo cáo trừ nguyên liệu, vật liệu…. bán hoặc xuất cho xây dựng cơ bản.  Chi phí nhân công : Bao gồm toàn bộ chi phí trả cho người lao động thường xuyên hay tạm thời về tiền lương, tiền công và các khoản phụ cấp, trợ cấp có tính chất lương trong kỳ báo cáo trước khi trừ các khoản giảm trừ. Bao gồm cả chi phí BHYT, BHXH, KPCĐ mà doanh nghiệp phải nộp cho nhà nước theo quy định. Không bao gồm chi phí nhân công cho XDCB hoặc được bù đắp bằng các nguồn kinh phí khác.  Chi phí khấu hao tài sản cố định : Là toàn bộ số tiền trích khấu hao trong kỳ của các loại tài sản cố định dùng cho hoạt động sản xuất.  Chi phí dịch vụ mua ngoài : Là các khoản chi về điện, nước, điện thoại, tiền trả hoa hồng đại lý, ủy thác và mua giới xuất – nhập khẩu, quảng cáo, sửa chữa tài sản cố định và các dịch vụ mua ngoài khác. 4  Chi phí khác bằng tiền : Là toàn bộ các chi phí bằng tiền chi cho hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp ngoài các khoản chi phí đã kể trên. Cách phân loại này giúp cho doanh nghiệp biết được trong quá trình sản xuất kinh doanh cần chi dùng những chi phí gì để từ đó phục vụ cho việc lập, kiểm tra và phân tích dự toán chi phí. 1.2 Giá thành sản phẩm 1.2.1 Khái niệm Giá thành sản phẩm là biểu hiện bằng tiền của toàn bộ các khoản chi phí về lao động sống và lao động vật hóa có liên quan đến khối lượng công việc, sản phẩm, lao vụ dịch vụ đã hoàn thành. 1.2.2 Phân loại giá thành Để đáp ứng yêu cầu quản lý, hạch toán và kế hoạch giá thành cũng như yêu cầu xây dựng giá cả hàng hóa, giá thành được xét dưới nhiều góc độ, nhiều phạm vi tính toán khác nhau. Vì thế giá thành được phân loại làm nhiều cách cũng khác nhau. 1.2.2.1 Phân loại giá thành theo thời gian và nguồn số liệu  Giá thành kế hoạch: Được tính toán trên cơ sở chi phí kế hoạch và số lượng sản phẩm sản xuất kế hoạch. Giá thành kế hoạch được tính toán trước khi bắt đầu quá trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp trong một thời kỳ.  Giá thành định mức: được tính trên cơ sở số liệu chi phí sản xuất thực tế phát sinh và tập hợp được trong kỳ cũng như sản lượng sản phẩm thực tế đã sản xuất trong kỳ. Giá thành thực tế chỉ có thể tính toán được sau khi kết thúc quá trình sản xuất, chế tạo sản phẩm và được tính toán cho cả chi tiêu tổng giá thành và giá thành đơn vị.  Giá thành thực tế: Chỉ được xác định khi quá trình sản xuất đã hoàn thành dựa trên cơ sở số liệu chi phí sản xuất thực tế đã làm phát sinh và tập hợp được trong kỳ, bao gồm mọi chi phí thực tế đã phát sinh và có thể nằm ngoài kế hoạch. 1.2.2.2 Phân loại theo phạm vi tính toán  Giá thành sản xuất: Phản ánh tất cả những chi phí phát sinh liên quan đến việc sản xuất, chế tạo sản phẩm trong phạm vi phân xưởng. Bao gồm chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp, chi phí sản xuất chung tính cho từng sản phẩm, công việc, lao vụ đã hoàn thành. Giá thành sản xuất là căn cứ để tính giá vốn hàng bán và lãi gộp ở các doanh nghiệp sản xuất. 5  Giá thành toàn bộ: Là chỉ tiêu phản ánh toàn bộ các khoản chi phí phát sinh có liên quan đến việc sản xuất, tiêu thụ sản phẩm. Bao gồm gia trị sản phẩm, chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp tính cho sản phẩm đó. Giá thành toàn bộ chỉ được tính toán, xác định khi sản phẩm được tiêu thụ, nó là căn cứ để xác định tính toán lãi trước thuế của doanh nghiệp. 1.3 Đối tượng tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm 1.3.1 Đối tượng tập hợp chi phí sản xuất Đối tượng tập hợp chi phí sản xuất là phạm vi và giới hạn. Vì vậy, đối tượng tập hợp chi phí có thể là nơi phát sinh chi phí hoặc là các đối tượng chịu chi phí như từng phân xưởng, từng giai đoạn, từng sản phẩm, từng đơn đặt hàng…. Trong công tác kế toán chi phí và tính giá thành, việc xác định đối tượng tập hợp chi phí sản xuất là khâu đầu tiên nó làm cơ sở xây dựng hệ thống chứng từ ban đầu và xây dựng hệ thống cơ sở chi tiết của chi phí sản xuất. 1.3.2 Đối tượng tính giá thành Việc xác định đối tượng tính giá thành căn cứ vào đặc điểm, cơ cấu tổ chức sản xuất, đặc điểm quy trình công nghệ, kỹ thuật sản xuất sản phẩm… Vì vậy đối tượng tính giá thành có thể là từng sản phẩm công việc, đơn đặt hàng hoàn thành…. Chúng ta nên căn cứ vào chu kỳ sản xuất sản phẩm, đặc điểm tổ chức sản xuất… mà xác định đối tượng tính giá thành để cung cấp số liệu tính giá thành sản phẩm một cách kịp thời. Vì khi chúng ta lựa chọn đối tượng tính giá thành thích hợp sẽ là cơ sở tính giá thành thích hợp và chính xác. 1.3.3 Mối quan hệ giữa đối tượng tập hợp chi phí sản xuất và đối tượng tính giá thành sản phẩm Đối tượng tập hợp chi phí sản xuất và đối tượng tính giá thành sản phẩm có nội dung khác nhau nhưng có mối quan hệ mật thiết với nhau. Chúng giống nhau ở bản chất chung đều là phạm vi giới hạn để tập hợp chi phí, tuy nhiên chúng cũng có những điểm khác nhau sau:  Xác định đối tượng tập hợp chi phí sản xuất là xác định phạm vi phát sinh chi phí, còn đối tượng tính giá thành có liên quan đến kết quả của quá trình sản xuất.  Một đối tượng tập hợp chi phí có thể bao gồm nhiều đối tượnng tính giá thành và ngược lại một đối tượng tính giá thành có thể bao gồm nhiều đối tượng tập hợp chi phí. 6 1.4 Mối quan hệ giữa chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm Giữa chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm có mối quan hệ chặt chẽ với nhau, chi phí thể hiện mặt hao phí còn giá thành biểu hiện mặt kết quả của các quá trình sản xuất. Xét về mặt chất thì chi phí sản xuất và giá thành giống nhau nhưng xét về mặt lượng thì chúng khác nhau ở những mặt sau:  Chi phí sản xuất chỉ tính những chi phí sản xuất phát sinh trong một kỳ nhất định không tính đến những chi phí có liên quan đến số sản phẩm hoàn thành hay chưa? Giá thành sản phẩm chỉ tính chi phí liên quan đến khối lượng sản phẩm, dịch vụ hoàn thành.  Chi phí sản xuất tính cho một kỳ, còn giá thành sản phẩm liên quan đến chi phí sản xuất của kỳ trước chuyển sang. 1.5 Kỳ tính giá thành Kỳ tính giá thành là khoảng thời gian cần thiết phải tiến hành tổng hợp chi phí sản xuất để tính giá thành và giá thành đơn vị, thường là hàng tháng, quý, năm hoặc theo đơn đặt hàng. Việc xác định kỳ tính giá thành tùy thuộc vào đặc điểm kinh tế, kỹ thuật và nhu cầu thông tin của mỗi doanh nghiệp. 1.6 Kế toán tập hợp chi phí sản xuất 1.6.1 Kế toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp 1.6.1.1 Khái niệm  Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp là giá trị nguyên vật liệu chính, vật liệu phụ, bán thành phẩm mua ngoài, nhiên liệu … sử dụng trực tiếp để sản xuất sản phẩm.  Nguyên vật liệu chính là những nguyên vật liệu sau khi qua sản xuất sẽ cấu thành nên thực thể sản phẩm.  Vật liệu phụ là những vật liệu kết hợp với nguyên vật liệu chính tạo nên chất lượng của sản phẩm.  Nguyên vật liệu trực tiếp sử dụng sản xuất từng loại sản phẩm thì tập hợp chi phí theo từng loại sản phẩm.  Nguyên vật liệu trực tiếp sử dụng sản xuất nhiều loại sản phẩm thì tập hợp chung và trước khi tổng hợp chi phí để tính giá thành phải phân bổ cho từng đối tượng tính giá thành. 7