Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Lạm phát 2...

Tài liệu Lạm phát 2

.DOC
12
265
81

Mô tả:

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Môc lôc I - Lêi nãi ®Çu II - Néi dung 1. Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vÒ l¹m ph¸t. 1.1. Kh¸i niÖm 1.2. C¸c Lo¹i h×nh cña l¹m ph¸t 1.3. T¸c ®éng cña l¹m ph¸t tíi nÒn kinh tÕ. 2. Nh÷ng nguyªn nh©n vµ hËu qu¶ cña l¹m ph¸t. 2.1. Nguyªn nh©n dÉn tíi l¹m ph¸t 2.2. Nh÷ng hËu qu¶ cña l¹m ph¸t 3. C¸c gi¶i ph¸p ®èi phã vµ t×nh tr¹ng thùc tÕ vÒ l¹m ph¸t ë viÖt nam qua mét sè thêi kú. 3.1. Gi¶i ph¸p ®èi phã víi l¹m ph¸t. 3.2. Thùc tÕ l¹m ph¸t ë ViÖt Nam. III - KÕt luËn Tµi liÖu tham kh¶o I - Lêi nãi ®Çu L¹m ph¸t lµ vÊn ®Ò kh«ng mÊy xa l¹ ®èi víi mét nÒn kinh tÕ hµng ho¸ vµ hÇu hÕt qu¶ng ®¹i quÇn chóng ®· cã thÓ chøng kiÕn hay tr¶i qua thêi kú l¹m ph¸t ë nh÷ng møc ®é kh¸c nhau, nhng ®Ó hiÓu mét c¸ch chÝnh x¸c l¹m ph¸t lµ g× th× thËt 0 lµ kh«ng rÔ. ë ®©y ta cã thÓ hiÓu mét c¸ch n«m na r»ng l¹m ph¸t lµ: l¹m ph¸t trong lÜnh vùc lu th«ng trµn ngËp khèi lîng tiÒn thõa lµm cho tiÒn tÖ ngµy cµng mÊt gi¸ so vêi toµn bé c¸c s¶n phÈm hµng ho¸, vµng vµ ®Ó l¹i nh÷ng hËu qu¶ hÕt søc trÇm träng cho nÒn kinh tÕ. Qua häc tËp vµ nghiªn cøu ë trêng vµ ®îc c¸c thÇy c« Khoa Tµi chÝnh - KÕ to¸n ®· tËn t×nh gi¶ng d¹y, híng dÉn ®Ó em hoµn thµnh phÇn tiÓu luËn nµy. mÆc dï em ®· rÊt cè g¾ng song ch¾c ch¾n kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt nhÊt ®Þnh. Em mong c¸c thÇy c« khoa Tµi chÝnh - KÕ to¸n th«ng c¶m cho nh÷ng thiÕu sãt cña em vµ mong nhËn ®îc ý kiÕn ®ãng gãp cña c¸c thÇy c«. 1 II - Néi dung 1. Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vÒ l¹m ph¸t. 1.1. Kh¸i niÖm VËy l¹m ph¸t lµ g× ? ®· cã rÊt nhiÒu quan ®iÓm kh¸c nhau vÒ l¹m ph¸t vµ mçi quan ®iÓm ®Òu cã sù ch¾c ch¾n vÒ luËn ®iÓm vµ nh÷ng lý luËn cña m×nh. Theo L.V.chandeler, D.C cliner víi trêng ph¸i l¹m ph¸t gi¸ c¶ th× kh¼ng ®Þnh :l¹m ph¸t lµ sù t¨ng gi¸ hµng bÊt kÓ dµi h¹n hay ng¾n h¹n , chu kú hay ®ét xuÊt. G.G. Mtrukhin l¹i cho r»ng : Trong ®êi sèng, tæng møc gi¸ c¶ t¨ng tríc hÕt th«ng qua viÖc t¨ng gi¸ kh«ng ®ång ®Òu ë tõng nhãm hµng ho¸ vµ rót cuéc dÉn tíi viÖc t¨ng gi¸ c¶ nãi chung. Víi ý nghÜa nh vËy cã thÓ xem sù mÊt gi¸ cña ®ång tiÒn lµ l¹m ph¸t. ¤ng còng chØ râ: l¹m ph¸t, ®ã lµ h×nh thøc trµn trÒ t b¶n mét c¸ch tiÒm tµng ( tù ph¸t hoÆc cã dông ý) lµ sù ph©n phèi l¹i s¶n phÈm x· héi vµ thu nhËp quèc d©n th«ng qua gi¸ c¶ gi÷a c¸c khu vùc cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi, c¸c ngµnh kinh tÕ vµ c¸c giai cÊp, c¸c nhãm d©n c x· héi. ë møc bao qu¸t h¬n P.A.Samuelson vµ W.D.Nordhaus trong cuèn “Kinh tÕ häc” ®· ®îc dÞch ra tiÕng viÖt, xuÊt b¶n n¨m 1989 cho r»ng l¹m ph¸t xÈy ra khi møc chung cña gi¸ c¶ chi phÝ t¨ng lªn. Víi luËn thuyÕt “L¹m ph¸t lu th«ng tiÒn tÖ “ J.Bondin vµ M. Friendman l¹i cho r»ng l¹m ph¸t lµ ®a nhiÒu tiÒn thõa vµo lu th«ng lµm cho gi¸ c¶ t¨ng lªn. M.Friedman nãi “ l¹m ph¸t ë mäi lóc moÞ n¬i ®Òu lµ hiÖn tîng cña lu th«ng tiÒn tÖ. L¹m ph¸t xuÊt hiÖn vµ chØ cã thÓ xuÊt hiÖn khi nµo sè lîng tiÒn trong lu th«ng t¨ng lªn nhanh h¬n so víi s¶n xuÊt” Nh vËy, tÊt c¶ nh÷ng luËn thuyÕt, nh÷ng quan ®iÓm vÒ l¹m ph¸t ®· nªu trªn ®Òu ®a ra nh÷ng biÓu hiÖn ë mét mÆt nµo ®ã cña l¹m ph¸t, vµ theo quan ®iÓm cña t«i vÒ vÊn ®Ò nµy sau khi nghiªn cøu mét sè luËn thuyÕt ë trªn th× nhËn thÊy ë mét khÝa c¹nh nµo ®ã cña l¹m ph¸t th×: khi mµ lîng tiÒn ®i vµo lu th«ng vît møc cho phÐp th× nã dÉn ®Õn l¹m ph¸t, ®ång tiÒn bÞ mÊt gi¸ so víi tÊt c¶ c¸c lo¹i hµng ho¸ kh¸c. 1.2. C¸c Lo¹i h×nh cña l¹m ph¸t 2 Còng nh ë trªn ®· cã rÊt nhiÒu c¸ch hiÓu ë c¸c gãc ®é kh¸c nhau vÒ l¹m ph¸t th× ë phÇn nµy còng nh vËy ngêi ta cã thÓ ph©n lo¹i l¹m ph¸t theo nhiÒu tiªu chÝ kh¸c nhau. - C¨n cø vµo tèc ®é l¹m ph¸t, ngêi ta chia l¹m ph¸t ra lµm ba lo¹i + L¹m ph¸t võa ph¶i: lµ lo¹i l¹m ph¸t xÈy ra víi tèc ®é gia t¨ng gi¸ c¶ chËm, chØ ë møc mét con sè hay díi 10%. + l¹n ph¸t phi m·:lµ lo¹i l¹m ph¸t biÕt ®îc khi gi¸ c¶ ®¹t tíi ngìng tõ 2 con sè ®Õn 3 con sè ( 20%,100%,200%) mét n¨m. + Siªu l¹m ph¸t : Siªu l¹m ph¸t lµ thêi k× mµ tèc ®é t¨ng gi¸ vît xa møc l¹m ph¸t phi m· vµ v« cïng kh«ng æn ®Þnh. - C¨n cø vµo nguyªn nh©n chñ yÕu g©y ra l¹m ph¸t ngêi ta ph©n biÖt + L¹m ph¸t cÇu d thõa tæng qu¸t + L¹m ph¸t chi phÝ ®Èy + L¹m ph¸t c¬ cÊu + L¹m ph¸t nhËp khÈu - C¨n cø vµo tÝnh chÊt chñ ®éng bÞ ®éng tõ phÝa chÝnh phñ ®èi phã víi l¹m ph¸t ngêi ta chia ra: + L¹m ph¸t c©n b»ng vµ cã thÓ dù ®o¸n tríc + l¹m ph¸t kh«ng c©n b»ng vµ kh«ng dù ®o¸n tríc - C¨n cø voµ qu¸ tr×nh béc lé hiÖn h×nh l¹m ph¸t ngêi ta ph©n biÖt + L¹m ph¸t ngÇm ®©y lµ lo¹i l¹m ph¸t ®ang ë giai ®o¹n Èn n¸u, bÞ kiÒm chÕ vÒ t èc ®é t¨ng gi¸. + L¹m ph¸t c«ng khai ®©y lµ lo¹i l¹m ph¸t mµ sù t¨ng gi¸ c¶ hµng h¸o, dÞch vô râ rÖt trªn thÞ trêng. 1.3. T¸c ®éng cña l¹m ph¸t tíi nÒn kinh tÕ. L¹m ph¸t t¸c ®éng mäi mÆt tíi nÒn kinh tÕ vµ sù t¸c ®éng ®ã theo hai chiÒu híng ®ã lµ tÝch cc vµ tiªu cùc. + C¸c t¸c ®éng tiªu cùc cña l¹m ph¸t. Tiªu cùc cña l¹m ph¸t cã thÓ cã ë mét sè t¸c ®«ng sau: - V× lµm rèi lo¹n chøc n¨ng thíc ®o gi¸ trÞ cña tiÒn tÖ nªn l¹m ph¸t xuyªn t¹c, bãp mÐo, lµm biÕn d¹ng c¸c yÕu tè cña thÞ trêng - Kinh doanh kh«ng thÓ tiÕn hµnh b×nh thêng ®îc. b¶n th©n vai trß ®iÒu tiÕt nÒn kinh tÕ cña chÝnh phñ th«ng qua tiÒn tÖ vµ thuÕ còng bÞ xuy gi¶m, thËm chÝ bÞ 3 v« hiÖu ho¸, do møc thuÕ trë nªn v« nghÜa tríc tèc ®é t¨ng l¹m ph¸t thêi k× phi m· hoÆc siªu l¹m ph¸t. - L¹m ph¸t kiÒm chÕ c¸c ®Çu t dµi h¹n, kÝch thÝch ®Çu t ng¾n h¹n cã tÝnh ®Çu c¬. g©y ra t×nh tr¹ng khan hiÕm hµng ho¸, - L¹m ph¸t lµm suy yÕu thËm chÝ ph¸ vì thÞ trßng vèn vµ tÝn dông. - ViÖc ph©n phèi thu nhËp thêng kÐm ®ång ®Òu trong c¸c thêi kú l¹m ph¸t. - L¹m ph¸t lµm t¨ng nguy c¬ ph¸ s¶n do vì nî vµ lµm t¨ng chi phÝ dÞch vô nî níc ngoµi tÝnh b»ng ngo¹i tÖ cña c¶ c¸c doanh nghiÖp lÉn chÝnh phñ, do l¹m ph¸t thêng kÐo theo viÖc ®iÒu chØnh n©ng tû gi¸ vµ l·i suÊt ®ång b¶n tÖ víi t c¸ch lµ c¸c gi¶i ph¸p nh»m thÝch nghi vµ kiÒm chÕ l¹m ph¸t. - Dßng ®Çu t níc ngoµi ®æ vµo bÞ chËm, ch÷ng l¹i, thËm chÝ cßn bÞ suy gi¶m, ®i ®«i víi sù ra ®i cña vèn tronh níc lµ do sù mÊt æn ®Þnh cña cña gi¸ c¶ vµ tiÒn tÖ. + C¸c t¸c ®éng tÝch cùc cña l¹m ph¸t L¹m ph¸t kh«ng ph¶i bao giê còng g©y ra nh÷ng tiªu cùc nh trªn bªn c¹nh ®ã nã cßn cã mét sè mÆt tÝch cùc sau. - l¹m ph¸t tùa nh dÇu mì gióp b«i tr¬n nÒn kinh tÕ. trong ®iÒu kiÖn nµo ®ã cã thÓ th«ng qua l¹m ph¸t tõ 2%-4%/n¨m ®Ó bá ngá kh¶ n¨ng cã nh÷ng l·i suÊt thùc ©m cã t¸c dông kÝch thÝch tiªu dïng, vay nî ®Çu t, do ®ã gi¶m bít thÊt nghiÖp x· héi kÝch thÝch t¨ng trëng kinh tÕ. - Cho phÐp chÝnh phñ cã thªm kh¶ n¨ng lùa chän c¸c c«ng cô kÝch thÝch ®Çu t vµo nh÷ng lÜnh vùc kÐm u tiªn th«ng qua më réng tÝn dông vµ tµi trî l¹m ph¸t.gióp ph©n phèi l¹i thu nhËp vµ c¸c nguån lùc x· héi theo ®Þnh híng môc tiªu vµ tronh kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh cã chän läc. Nh vËy ta cã thÓ nãi r»ng bªn c¹nh nh÷nh t¸c h¹i cña l¹m ph¸t th× vÉn cßn nh÷ng mÆt cã lîi cña nã.nÕu nh mét níc nµo ®ã cã thÓ duy tr× møc l¹m ph¸t ë møc võa ph¶i vµ kiÒm chÕ, ®iÒu tiÕt ®îc møc l¹m ph¸t ®ã cã lîi cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ th× l¹m ph¸t ë ®©y kh«ng cßn lµ mét c¨n bÖnh nguy hiÓm cña nÒn kinh tÕ n÷a, mµ nã ®· trë thµnh mét c«ng cô ®iÒu tiÕt kinh tÕ . 2. Nh÷ng nguyªn nh©n vµ hËu qu¶ cña l¹m ph¸t. 2.1. Nguyªn nh©n dÉn tíi l¹m ph¸t - Cã rÊt nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c nhau dÉn ®Õn l¹m ph¸t, song dï cã nh÷ng sù kh¸c nhau nh thÕ nµo ®i n÷a th× cÊc cuéc l¹m ph¸t ®Òu cã nh÷ng nguyªn nh©n cã tÝnh chÊt chung ®ã lµ: 4 + Nh÷ng nguyªn nh©n cã liªn quan ®Õn chÝnh s¸ch cña nhµ níc nh: ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ vµ tµi chÝnh cña nhµ níc, ph¸t hµnh tiÒn ®¸p øng c¸c nhu cÇ chi tiªu cña nhµ níc qu¸ møc, ®Þnh møc cho vay vµ l·i suÊt thÊp h¬n møc l¹m ph¸t, chÝnh s¸ch thuÕ kh«ng hîp lý, kh«ng ®¶m b¶o ®îc c¸c nguån thu... chÝnh s¸ch c¬ cÊu kinh tÕ kh«ng hîp lý khuyÕn khÝch c¸c ngµnh cã chi phÝ cao kÐm hiÖu qu¶ ph¸t triÓn. + Nh÷ng nguyªn nh©n cã liªn quan ®Õn c¸c chñ thÓ kinh doanh lµm t¨ng chi phÝ tiÒn l¬ng, nguyªn nhiªn liÖu... + Nh÷ng nguyªn nh©n cã liªn quan ®Õn c¸c ®iÒu kiÖn quèc tÕ: ChiÕn tranh, gi¸ dÇu má t¨ng.... + Nh÷ng nguyªn nh©n cã liªn quan ®Õn c¸c ®iÒu kiÖn tù nhiªn: Thiªn tai, ®éng ®Êt... Tuú theo c¸c ®iÒu kiªn cô thÓ mµ cã thÓ cã nh÷ng cuéc l¹m ph¸t b¾t nguån tõ mét hoÆc hai nguyªn nh©n. 2.2. Nh÷ng hËu qu¶ cña l¹m ph¸t Qua thùc tÕ cña l¹m ph¸t ta thÊy r»ng hËu qu¶ cña nã ®Ó l¹i cho nÒn kinh tÕ lµ rÊt trÇm träng, nã thÓ hiÖn vÒ mäi mÆt cña nÒn kinh tÕ, ®Æc biÖt lµ mét sè hËu qu¶ sau: - X· héi kh«ng thÓ tÝnh to¸n hiÖu qña hay ®iÒu chØnh c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh mét c¸ch b×nh thêng ®îc do tiÒn tÖ kh«ng cßn gi÷ ®îc chøc n¨ng thíc ®o gi¸ trÞ hay nãi ®óng h¬n lµ thíc ®o nµy bÞ co gi·n thÊt thêng. - TiÒn tÖ vµ thuÕ lµ hai c«ng cô quan träng nhÊt ®Ó nhµ níc ®iÒu tiÕt nÒn kinh tÕ ®· bÞ v« hiÖu ho¸, v× tiÒn mÊt gi¸ nªn kh«ng ai tin vµo ®ång tiÒn n÷a, c¸c biÓu thuÕ kh«ng thÓ ®iÒu chØnh kÞp víi møc ®é t¨ng bÊt ngê cña l¹m ph¸t vµ do vËy t¸c dông ®iÒu chØnh cña thuÕ bÞ h¹n chÕ, ngay c¶ trêng hîp nhµ níc cã thÓ chØ sè ho¸ luËt thuÕ thÝch hîp víi møc l¹m ph¸t, th× t¸c dông ®iÒu chØnh cña thuÕ còng bÞ h¹n chÕ. - Ph©n phèi l¹i thu nhËp lµm cho mét sè ngêi n¾m gi÷ c¸c hµng ho¸ cã gi¸ c¶ t¨ng ®ét biÕn giÇu lªn nhanh chãng vµ nh÷ng ngêi cã c¸c hµng ho¸ mµ gi¸ c¶ cña chóng kh«ng t¨ng hoÆc t¨ng chËm vµ ngêi gi÷ tiÒn bÞ nghÌo ®i. - KÝch thÝch t©m lý ®Çu c¬ tÝch tr÷ hµng ho¸, bÊt ®éng s¶n, vµng b¹c... g©y ra t×nh tr¹ng khan hiÕm hµng ho¸ kh«ng b×nh thêng vµ l·ng phÝ. - Xuyªn t¹c, bãp mÐo c¸c yÕu tè cña thÞ trêng lµm cho c¸c ®iÒu kiÖn cña thÞ trêng bÞ biÕn d¹ng. hÇu hÕt c¸c th«ng tin kinh tÕ ®Òu thÓ hiÖn trªn gi¸ c¶ hµng 5 ho¸, gi¸ c¶ tiÒn tÖ, gi¸ c¶ lao ®éng... mét khi nh÷ng gi¸ c¶ nµy t¨ng hay gi¶m ®ét biÕn vµ liªn tôc , th× c¸c yÕu tè cña thÞ trêng kh«ng thÓ tr¸nh khái bÞ thæi phång hoÆc bãp mÐo. - S¶n xuÊt ph¸t triÓn kh«ng ®Òu, vèn ch¹y vµo nh÷ng ngµnh nµo cã lîi nhuËn cao. - Ng©n s¸ch béi chi ngµy cµng t¨ng trong khi c¸c kho¶n thu ngµy cµng gi¶m vÒ mÆt gi¸ trÞ. - §èi víi ng©n hµng, l¹m ph¸t lµm cho ho¹t ®éng b×nh rhêng cña ng©n hµng bÞ ph¸ vì, ng©n hµng kh«ng thu hót ®îc c¸c kho¶n tiÒn nhµn rçi trong x· héi. - §èi víi tiªu dïng: lµm gi¶m søc mua thùc tÕ cña nh©n d©n vÒ hµng ho¸ tiªu dïng vµ buéc nh©n d©n ph¶i gi¶m khèi lîng vÒ hµng ho¸ tiªu dïng, ®Æc biÖt lµ ®êi sèng c¸n bé c«ng nh©n viªn ngµy cµng khã kh¨n. mÆt kh¸c l¹m ph¸t còng lµm thay ®æi nhu cÇu tiªu dïng, khi l¹m ph¸t gay g¾t sÏ g©y nªn hiÖn tîng mäi ngêi t×m c¸ch th¸o ch¹y khái ®ång tiÒn tøc lµ kh«ng muèn gi÷ vµ cÊt gi÷ ®ång tiÒn mÊt gi¸ b»ng c¸ch hä xÏ t×m mua bÊt kú hµng ho¸ dï kh«ng cã nhu cÇu ®Ó cÊt tr÷ tõ ®ã lµm giÇu cho nh÷ng ngêi ®Çu c¬ tÝch tr÷. ChÝnh v× c¸c t¸c h¹i trªn cña l¹m ph¸t nªn viÖc kiÓm so¸t l¹m ph¸t vµ gi÷ l¹m ph¸t ë møc ®é võa ph¶i ®· trë thµnh mét trong nh÷ng môc tiªu lín cña mäi nÒn kinh tÕ hµng ho¸. Tuy nhiªn, môc tiªu kiÒm chÕ l¹m ph¸t kh«ng cã nghÜa lµ ph¶i ®a l¹m ph¸t ë møc b»ng kh«ng tøc lµ nÒn kinh tÕ kh«ng cã l¹m ph¸t mµ ph¶i duy tr× møc l¹m ph¸t ë mét møc ®é nµo ®ã phï hîp v¬Ý nÒn kinh tÕ bëi v× l¹m ph¸t kh«ng ph¶i hoµn toµn lµ tiªu cùc, nÕu nh mét quèc gia nµo ®ã cã thÓ duy tr× ®îc møc l¹m ph¸t võa ph¶i vµ kiÒm chÕ, cã lîi cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ th× ë quèc gia ®ã l¹m ph¸t kh«ng cßn lµ mèi nguy h¹i cho nÒn kinh tÕ n÷a mµ nã ®· trë thµnh mét c«ng cô ®¾c lùc gióp ®iÒu tiÕt vµ ph¸t triÓn kinh tÕ mét c¸ch hiÖu qu¶ . 3. C¸c gi¶i ph¸p ®èi phã vµ t×nh tr¹ng thùc tÕ vÒ l¹m ph¸t ë viÖt nam qua mét sè thêi kú. 3.1. Gi¶i ph¸p ®èi phã víi l¹m ph¸t. C¸c gi¶i ph¸p ®èi phã víi l¹m ph¸t nãi chung cóng chØ nh»m hai môc tiªu chÝnh ®ã lµ rót bít lîng tiÒn thõa trong lu th«ng vµ gia t¨ng sè lîng hµng ho¸ ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña d©n chóng. Nh÷ng gi¶i ph¸p mµ c¸c níc thêng ¸p dông ®Ó ®èi phã víi l¹m ph¸t lµ: - ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ. 6 ChÝnh s¸ch nµy ®îc thùc hiÖn theo híng th¾t ch¹t cung øng tiÒn tÖ. - ChÝnh s¸ch chi - thu ng©n s¸ch. + TiÕt kiÖm chi ng©n s¸ch, n©ng cao hiÖu qu¶ thu ng©n s¸ch vµ h¹n chÕ t×nh tr¹ng béi chi ng©n s¸ch. - ChÝnh s¸ch gi¸ c¶. Nhµ níc thùc hiªn chÝnh s¸ch kiÓm so¸t gi¸ c¶ ®èi víi c¸c lÜnh vùc:n«ng s¶n, c«ng nghiÖp, th¬ng nghiÖp, nhËp khÈu vµ dÞch vô. - ChØ sè ho¸ tiÕt kiÖm. ë biÖn ph¸p nµy cã hai ý kiÕn ®èi lËp nhau. Mét ý kiÕn cho r»ng chØ sè ho¸ tiÒn ®Ó dµnh cã thÓ coi lµ mét vò khÝ chèng l¹m ph¸t cã hiÖu lùc. ý kiÕn kh¸c l¹i cho r»ng biÖn ph¸p nµy lµm cho l¹m ph¸t bïng næ m¹nh mÏ hîn. ®Ó kh¾c phôc nhîc ®iÓm c¸c nµh kinh tÕ ®a ra c¸c kiÕn nghÞ sau: + Kh«ng nªn chØ sè ho¸ tÊt c¶ c¸c kho¶n nî, mµ chØ nªn chØ sè ho¸ c¸c kho¶n nî cã tÝnh chÊt æn ®Þnh. + C¸c kho¶n nî kh«ng æn ®Þnh, tõng ®Þnh kú ®îc ®¸nh gi¸ l¹i c¶ vèn vµ l·i theo tû lÖ diÔn biÕn gi¸ sinh ho¹t. - ChÝnh s¸ch thu nhËp. Bao gåm c¸c lo¹i sau. + ChÝnh s¸ch thu nhËp mang tÝnh chÊt quy ®Þnh, tøc lµ nhµ níc tham gia tèi ®a vµo viÖc x¸c ®Þnh c¸c kho¶n thu nhËp mét c¸ch ®¬n ph¬ng. + ChÝnh s¸ch thu nhËp mang tÝnh chÊt hîp ®ßng dùa trªn sù tho¶ thuËn gi÷a c¸c thµnh phÇn x· héi. + ChÝnh s¸ch thu nhËp mang tÝnh chÊt híng dÉn. + ChÝnh s¸ch thu nhËp mang tÝnh chÊt khuyÕn khÝch, ®ang cã xu híng ¸p dông xuÊng tËn xÝ nghiÖp, cho quyÒn chñ vµ c«ng nh©n tù ra quyÕt ®Þnh vÒ chÝnh s¸ch thu nhËp. - ChÝnh s¸ch tû gi¸. ViÖc ¸p dông chÝnh s¸ch tû gi¸ cã sù kiÓm so¸t chÆt chÏ, ®îc hç trî b»ng c¸nh tung dù tr÷ ngo¹i hèi ra ®Ó duy tr× tû gi¸ ngµy cµng CM tÝnh h÷u hiÖu cña nã tronh viÖc kiÒm chÕ l¹m ph¸t. tuy nhiªn cÇn ph¶i phôc håi ngay dù tr÷ ngo¹i h«i sau mçi cuéc khñng ho¶ng. - NhËp khÈu 7 BiÖn ph¸p nµy cã tÝnh cÊp thêi ®Ó ®a vµo thÞ trêng trong níc c¸c mÆt hµng ®ang thiÕu hay lªn gÝatuy nhiªn nã cã mét sè t¸c h¹i. +Sè vµng vµ ngo¹i tÖ dù tr÷ cña QG bÞ hoa hôt. +Vay nî níc ngoµi nhiÒu do kinh tÕ kiÖt quÖ. +T¹o cho d©n chóng thãi quen tiªu thô hµng ngo¹i nhËp. - Gia t¨ng s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng trong níc. BiÖn ph¸p nµy lµ biÖn ph¸p c¬ b¶n trong chiÕn lîc chèng l¹m ph¸t, nh»m t¨ng hµng ho¸, dÞch vô trong nÒn kinh tÕ. 3.2. Thùc tÕ l¹m ph¸t ë ViÖt Nam. ëViÖt Nam xÐt díi gãc ®é quan ®iÓm vµ chÝnh s¸ch ®èi víi vÊn ®Ò l¹m ph¸t cã thÓ chia diÔn biÕn qu¸ tr×nh nµy ë viÖt nam thµnh bèn thêi kú: - Thêi kú thø nhÊt , tõ n¨m 1976 ®Õn n¨m 1980: lµ thêi kú ®îc coi lµ kh«ng cã l¹m ph¸t theo quan niÖm kinh tÕ chÝnh trÞ phæ biÕn trong c¸c níc x· héi chñ nghÜa ®¬ng thêi vµ kh«ng ®îc ph¶n ¸nh trong c¸c thèng kª chÝnh thøc .Tuy nhiªn, trªn thùc tÕ ë viÖt nam khi ®ã v½n cã l¹m ph¸t, thÓ hiÖn á sù khan hiÕm hµng ho¸ ,dÞch vô vµ sù gi¶m sót cña chóng, ®ång thêi ®îc hi nhËn trong sù diÔn biÕn gia t¨ng gi¸ b¸n lÎ hµng ho¸ vµ dÞch vô tiªu dïng trªn thÞ trêng x· héi trªn díi 20% trªn mét n¨m vµ ®ã lµ l¹m ph¸t cña nÒn kinh tÕ kÐm ph¸t triÓn vµ ®ang trong giai ®o¹n chuyÓn ®æi c¬ chÕ , n¬i ®éc quyÒn nhµ níc cßn mang ®Ëm tÝnh chÊt phi kinh tÕ vµ ®îc dung dìng bëi c¸c chØ thÞ cña nhµ níc vµ tån t¹i thèng trÞ phæ biÕn trong tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc. Vµo thêi kú nµy khu vùc kinh tÕ nhµ níc chiÕm kho¶ng 85 - 87% vèn cè ®Þnh, 95% lao ®éng lµnh nghÒ mµ chØ t¹o ra 30 – 37% tæng s¶n phÈm x· héi. Trong khi ®ã khu vùc kinh tÕ t nh©n chØ chiÕm 13,2% søc lao ®éng x· héi vµ suèt thêi kú dµi tríc n¨m 1986 bÞ nhiÒu søc Ðp kiÒm chÕ , xong l¹i s¶n xuÊt ra tíi 32 – 43% tæng s¶n phÈm x· héi vµ ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nhÊt so víi khu vùc kinh tÕ quèc doanh vµ hîp t¸c x·. MÆt kh¸c l¹m ph¸t ë viÖt nam diÔn ra trong suèt nÒn kinh tÕ ®ãng cöa phô thuéc nhiÒu vµo nguån viÖn trî bªn ngoµi.Trªn thùc tÕ , tríc n¨m 1988kh«ng cã ®Çu t trùc tiÕp cña níc ngoµI vµo ViÖt Nam. C¸c biªn giíi ®Òu bÞ khÐp l¹i víi chÕ ®é xuÊt nhËp c¶nh còng nh lu th«ng hµng ho¸ rÊt nghiªm ngÆt, phiÒn phøc .C¬ cÊu chñ yÕu cã tÝnh híng néi ,khÐp kÝn ,thay thÕ hµng nhËp khÈu vµ kh«ng khuyÕt khÝch xuÊt khÈu . Cïng víi chÝnh s¸ch ®Þnh híng ph¸t triÓn vµ ®Çu t cã nhiÒu bÊt cËp , nªn c¬ cÊu kinh tÕ viÖt nam bÞ mÊt c©n ®èi vµ kh«ng hîp lý nghiªm träng 8 gi÷a c«ng nghiÖp – n«ng nghiÖp , c«ng nghiÖp nÆng - c«ng nghiÖp nhÑ, nhÊt lµ ngµnh s¶n xuÊt hµng tiªu dïng , gi÷a s¶n xuÊt – dÞch vô .§ã lµ nguyªn nh©n dÉn ®Õn t×nh tr¹ng khan hiÕm hµng ho¸, dÞch vô, t¨ng chi phÝ s¶n xuÊt, thiÕu hôt ng©n s¸ch chiÒn miªn , t¨ng møc cung tiÒn kh«ng tu©n theo quy luËt lu th«ng tiÒn tÖ … vµ do ®ã gy ra l¹m ph¸t . - Thêi kú thø hai: lµ thêi kú tõ n¨m 1981 ®Õn n¨m 1988: lµ thêi kú l¹m ph¸t chuyÓn tõ d¹ng “Èn” sang d¹ng “më”.Thùc tÕ cho thÊy r»ng tõ n¨m 1981 ®Õn n¨m 1988 chØ sè t¨ng gi¸ ®Òu trªn 100% mét n¨m . Vµo n¨m 1983 vµ 1984 ®· gi·m xuèng, nhng n¨m 1986 ®· t¨ng vät tíi møc cao nhÊt lµ 557% sau ®ã cã gi¶m. Nhu vËy møc l¹m ph¸t cao vµ kh«ng æn ®Þnh . song vÊn ®Ò l¹m ph¸t cha ®îc thõa nhËn trong c¸c v¨n kiÖn chÝnh thøc. VÊn ®Ò nµy chØ ®îc quy vµo sö lý c¸c khÝa c¹nh “gi¸ - l¬ng- tiÒn, mµ l¹i chñ yÕu b»ng c¸c gi¶i ph¸p hµnh chÝnh ,nh xem xÐt vµ ®IÒu chØnh ®¬n gi¶n gi¸ c¶ trong khu vùc thÞ trêng cã tæ chøc nh÷ng n¨m 1981 ,1983,1987,vµ”bï vµo gi¸ l¬ng “dæi tiÒn n¨m 1985…§©y lµ thêi k× xuÊt hiÖn siªu l¹m ph¸t víi 3 ch÷ sè kÐo dµi suèt 3 n¨m 1986-1988,vµ ®¹t ®Ønh cao nhÊt trong lÞch sö kinh tÕ hiÖn ®¹i níc ta suèt nöa thÕ kØ nay - Thêi kú th ba, tõ th¸ng 5-1988 ®Õn n¨m 1991 lµ thêi kú mµ lÇn ®Çu tiªn l¹m ph¸t ®îc chÝnh thøc ®îc thõa nhËn b»ng nghÞ quyÕt sè 11 cña uû ban trung ¬ng ®¶ng céng s¶n viÖt nam vÒ ®Êu tranh víi l¹m ph¸t. Ngay sau quyÕt ®Þnh ra ®êi, nh÷ng ch¬ng tr×nh chèng l¹m ph¸t ®îc so¹n th¶o ë nhiÒu c¬ quan thuéc nhiÒu cÊp , c¸c ngµnh kh¸c nhau. Cã nhiÒu dù ¸n ra ®êi. C¸c biÖn ph¸p chèng l¹m ph¸t ®îc g¾n víi qu¸ tr×nh ®æi míi, tùc hiÖn c¸c c¶i c¸ch thÞ trêng ë viÖt nam. Song chóng míi ë d¹ng thö nghiÖm , cha ®ång bé, ngËp ngõng, lóc tiÕn lóc lïi víi nh÷ng ®ît “sèc” nhá, ®· thu ®îc thµnh c«ng ®¸ng kÓ n¨m 1989 , sau ®ã bÞ tr÷ng l¹i do t×nh h×nh trong níc vµ quèc tÕ biÕn ®éng m¹nh. 9 III - KÕt luËn L¹m ph¸t lµ mét vÊn ®Ò trung t©m vµ nhËy c¶m hµng ®Çu cña ®êi sèng kinh tÕ- x· héi c¶ ë cÊp quèc gia vµ quèc tÕ. Víi t c¸ch lµ kÕt qu¶ tæng hoµ cña c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ – x· héi vÜ m«, còng nh c¸c ho¹t ®éng kinh doanh vi m« trong sù hoµ quÖn vµ ¶nh hëng t¬ng t¸c víi bèi c¶nh chung cña nÒn kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi, l¹m ph¸t ®Õn lît m×nh ®· cã sù t¸c ®éng gi¸n tiÕp hoÆc trùc tiÕp , nhanh hoÆc chËm, tÝch cùc hoÆc tiªu cùc, ë møc ®ä nµy hay møc ®é kh¸c...®Õn toµn bé c¸c lÜnh vùc vµ khÝa c¹nh ho¹t ®éng cña chÝnh phñ, doanh nghiÖp vµ c¸ nh©n. Nãi chung khi nãi tíi l¹m ph¸t lµ nãi tíi sù t¸c ®éng m¹nh mÏ cña nã tíi nÒn kinh tÕ, sù t¸c ®éng ®ã lu«n lu«n biÕn ®æi vµ ë mét khÝa c¹nh nµo ®ã th× l¹m ph¸t lµ mét ®éng lùc ®Ó ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ. Trong khu«n khæ mét bµi tiÓu luËn ë møc ®é §¹i häc, víi kiÕn thøc ®îc trang bÞ ë trêng vµ kinh nghiÖm thùc tÕ cßn h¹n chÕ, t¸c gi¶ cña bµi tiÓu luËn chØ dõng l¹i ë mét sè vÊn ®Ò lÝ luËn c¬ b¶n vÒ l¹m ph¸t vµ t¸c gi¶ cña bµi viÕt nµy kh«ng cã tham väng ®a ra nh÷ng nh÷ng nhËn ®Þnh míi mÎ mang tÝnh ph¸t hiÖn mµ chØ mong muèn vËn dông nh÷ng hiÓu biÕt nµy ®Ó ph©n tÝch bµi tiÓu luËn ®îc tèt. Hy väng ë nh÷ng nghiªn cøu tiÕp theo trong qu¸ tr×nh häc tËp, t¸c gi¶ sÏ cã nh÷ng ý tëng s©u s¾c vµ phong phó h¬n. 10 Tµi liÖu tham kh¶o 1. Lý thuyÕt l¹m ph¸t, gi¶m ph¸t vµ thùc tiÔn ë ViÖt Nam. TËp thÓ t¸c gi¶:PTS:NguyÔn Minh Phong,TS:Vâ §¹i Lîc,TS:NguyÔn ThÞ HiÒn, Vµ mét sè t¸c gi¶ kh¸c. 2. T¹p chÝ “Th«ng tin kinh tÕ kÕ ho¹ch “5-1993,t13. 3. Gi¸o tr×nh tµi chÝnh cña trêng Qu¶n Lý &Kinh Doanh T¸c gi¶:PGS:Lª ThÕ Têng 11
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan