Tài liệu Liên môn tích hợp vật lý 7 bài gương cầu lõm

PHIẾU THÔNG TIN VỀ GIÁO VIÊN DỰ THI - Sở giáo dục và đào tạo thành phố Hà Nội - Phòng giáo dục và đào tạo quận Đống Đa - Trường THCS Đống Đa - Địa chỉ: 28 Lương Định Của – Kim Liên – Đống Đa – Hà Nội - Điện thoại: 0438523936; Email: - Thông tin về giáo viên + Họ và tên: Nghiêm Thu Trang + Ngày sinh: 10 – 07 - 1985 Môn: Vật Lý + Điện thoại: 0904182281; Email: [email protected] GƯƠNG CẦU LÕM. A.MỤC TIÊU: 1.Kiến thức: -Nhận biết được ảnh ảo tạo bởi gương cầu lõm. -Nêu được tính chất của ảnh ảo tạo bởi gương cầu lõm. -Nêu được tác dụng của gương cầu lõm trong đời sống và kỹ thuật. 2.Kỹ năng: -Bố trí được TN để quan sát ảnh ảo của một vật tạo bởi gương cầu lõm. -Quan sát được tia sáng đi qua gương cầu lõm. B.CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH. Mỗi nhóm: Một gương cầu lõm có giá đỡ thẳng đứng. Một gương phẳng có cùng đường kính với gương cầu lõm. Một cây nến, bật lửa. Một màn chắn có giá đỡ di chuyển được. C.PHƯƠNG PHÁP: Thực nghiệm. D.TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC. Hoạt động của GV Hoạt động 1: Kiểm tra bài Hoạt động của HS Nội dung cũ – tổ chức tình huống học - HS mở các miếng tập (5 phút) ghép và trả lời các câu Nội dung giới thiệu - Yêu cầu HS lật mở các hỏi. bài: miếng ghép từ 1 đến 6 tương “Loại gương nào Ác ứng với 6 câu hỏi. Mỗi câu – si mét đã dùng để trả lời đúng miếng ghép được - HS đoán tên nhà vật lý đốt cháy thuyền của mở ra. là Ác – si mét - Khi miếng ghép mở ra hết HS đoán tên nhà vật lý trong bức hình đằng sau miếng - HS theo dõi các hình ghép ảnh mà GV trình chiếu. địch" - GV giới thiệu về tiểu sử Ác – si – mét và các vũ khí chiến đấu mà Ác – si mét đã chế tạo. “Loại gương nào ông đã dùng để đốt cháy thuyền của địch. Để trả lời cho câu hỏi này chúng ta vào bài ngày hôm nay Tiết 8 – Bài 8 Gương cầu lõm” HOẠT ĐỘNG 2: NGHIÊN CỨU ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI GƯƠNG CẦU LÕM.( 10 phút) Mục tiêu: nắm được các tính chất ảnh tạo bởi gương cầu lõm. - Giới thiệu gương cầu lõm là - HS lắng nghe I. Ảnh tạo gương có mặt phản xạ là mặt gương cầu lõm trong của một phần mặt cầu. -Yêu cầu HS đọc TN và tiến - HS đọc TN và tiến hành TN hành TN -Yêu cầu HS nhận xét thấy - HS nhận xét khi vật ảnh khi để vật gần gương và đặt ở mọi vị trí trước xa gương có thể nêu phương gương: án thí nghiệm +Gần gương: Ảnh lớn hơn vật. +Xa gương: Ảnh nhỏ hơn vật( ngược chiều). +Kiểm tra ảnh ảo. -Yêu cầu HS nêu phương án -Thay gương bằng tấm kiểm tra ảnh khi vật để gần kính trong lõm (nếu có) gương vì các bài trước HS đã +Đặt vật gần gương. tiến hành. +Đặt màn chắn ở mọi vị trí và không thấy ảnh. → ảnh nhìn thấy là ảnh bởi ảo, lớn hơn vật. - Yêu cầu HS quan sát ảnh - Hs quan sát ảnh tạo tạo bởi gương cầu lồi và bởi gương cầu lồi và gương cầu lõm. So sánh ảnh gương cầu lõm . tạo bởi gương cầu lồi và + Giống nhau: đều là gương cầu lõm có gì giống ảnh ảo. và khác nhau? + Khác nhau: Gương cầu lồi ảnh nhỏ hơn vật. Gương cầu lõm ảnh lớn hơn vật. - Yêu cầu HS làm C2 - HS làm C2 - GV làm TN thu được ảnh - Là ảnh ảo - Ảnh lớn hơn vật thật bằng cách để vật ở xa tấm kính lõm, thu được ảnh trên màn. *HOẠT ĐỘNG 3: NGHIÊN CỨU SỰ PHẢN XẠ ÁNH SÁNG TRÊN GƯƠNG CẦU LÕM. (20 phút) Mục tiêu: nắm được các chùm tia phản xạ trên gương cầu lõm khi chiếu các chùm tia sáng tới. Yêu cầu HS đọc TN và nêu - Hs đọc và nêu II. SỰ PHẢN XẠ phương án. phương án TN ÁNH SÁNG TRÊN GV trình diễn cho HS thí -HS theo dõi TN của GƯƠNG CẦU nghiệm ảo và cho HS xem GV và rút ra kết luận: LÕM. đoạn phim biểu diễn TN. Yêu Khi chiếu 1 chùm tia 1. ĐỐI VỚI CHÙM cầu HS làm C3 và rút ra kết sáng tới song song đến TIA SONG SONG. luận. gương cầu lõm ta thu a. Thí nghiệm được chùm tia phản xạ b. Kết luận hội tụ tại một điểm ở Khi chiếu 1 chùm tia trước gương. sáng tới song song đến gương cầu lõm ta thu được chùm tia C4 : Vì Mặt Trời ở xa, phản xạ hội tụ tại một - Yêu cầu HS làm C4 chùm tia tới gương là điểm ở trước gương. chùm sáng song song do đó chùm sáng phản xạ hội tụ tại vật làm vật nóng lên. - GV trình chiếu một số ứng dụng của gương cầu lõm vào trong đời sống. - Hs theo dõi và lắng - Gv giới thiệu ở một số địa nghe. phương dùng gương cầu lõm là một dụng cụ đun nấu. Họ còn dùng gương cầu lõm trong các bếp ăn tập thể. Có thể nói gương cầu lõm là dụng cụ để tạo ra nguồn năng lượng sạch, tiết kiệm điện, hạn chế ô nhiễm môi trường do các khí thải các dụng cụ đun nấu gây ra như bếp than bếp củi. - GV yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi ở phần mở bài “Ác – si – mét dùng gương gì để đốt cháy thuyền của địch. Tại sao? - Dùng gương cầu lõm vì khi chiếu chùm tia sáng tới song song đến gương cầu lõm ta thu được chùm tia phản xạ hội tụ tại một điểm ở trước gương. Ác – si – - Dùng gương cầu lõm mà đốt mét đã tính toán để cháy được một vật cô và cả điểm hội tụ đấy nằm lớp sẽ cùng nhau xem đoạn chính trên thuyền của clip này để chứng minh điều địch mà Ác – si mét là đúng. - HS theo dõi đoạn - Giải thích tại sao khi đi chơi clip. trong rừng không nên vứt rác bừa bãi trong rừng đặc biệt là các chai lọ? - Ở những khu rừng như ở miền Trung nước ta, vào những mùa khô, nhiệt độ cao. Yêu cầu HS đọc TN và trả Các mảnh vỡ thủy tinh lời : Mục đích nghiên cứu vô hiện tượng gì ? tình tạo thành gương cầu lõm . Ánh nắng mặt trời chiếu vào sẽ tạo ra chùm tia - Trước khi quan sát TN yêu phản xạ hội tụ tại một cầu HS vận dụng định luật điểm trên những cành phản xạ Ánh sáng để vẽ chùm cây khô cháy rừng. tia sáng phản xạ trên gương - Mục đích nghiên cứu 2. ĐỐI VỚI CHÙM cầu lõm chùm tia phản xạ là TIA SÁNG chùm tia sáng gì hội PHÂN KỲ - Từ hình vẽ yêu cầu HS rút ra tụ, song song, song a. Thí nghiệm nhận xét. hay phân kỳ. - HS vẽ hình TỚI - GV trình diễn TN ảo cho HS quan sát xem nhận xét của mình đúng không - HS rút ra nhận xét - Yêu cầu HS rút ra kết luận khi chiếu chùm tia sáng tới phân kỳ đến gương cầu lõm ta thu được chùm tia phản xạ song song - HS quan sát b. Kết luận Khi chiếu chùm tia sáng tới phân kỳ đến gương cầu lõm ta thu được chùm tia phản xạ song song *HOẠT ĐỘNG 4 : VẬN DỤNG – CỦNG CỐ- HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ. (10 phút) Mục tiêu: vận dụng – củng cố những kiến thức đã được học về gương cầu lõm. *Vận dụng - HS tìm hiểu đèn III.VẬN DỤNG - Yêu cầu HS tìm hiểu pin. đèn pin. -Pha đèn giống gương cầu lõm. -Bóng đèn pin đặt ở trước gương có thể di chuyển vị trí. -Yêu cầu HS trả lời C7 - HS trả lời C7 C6: Bóng đèn pin ở vị trí tạo chùm phân kỳ tới gương, cho chùm tia phản xạ song song do đó có thể tập trung ánh sáng đi xa. C7: Di chuyển bóng đèn ra xa. .-Ảnh ảo lớn hơn vật. -Khi vật đặt gần gương -Vật đặt xa gương, ảnh ngược chiều và nhỏ hơn vật. - GV trình chiếu phần “Có thể em chưa biết”. * Củng cố - GV củng cố kiến thức của học sinh bằng trò chơi vượt qua thử thách. *Hướng dẫn về nhà -Nghiên cứu lại tính chất của gương cầu lõm. -Làm bài tập trắc nghiệm trong SBT -HS chuẩn bị bài tổng kết chương I.