Tài liệu Luận văn một số giải pháp giải quyết việc làm cho người dân tái định cư do di dời mặt bằng trên địa bàn quận 2 thành phố hồ chí minh​

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM --------------- LÂM THỊ HỒNG MỘT SỐ GIẢI PHÁP GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM CHO NGƯỜI DÂN TÁI ĐỊNH CƯ DO DI DỜI MẶT BẰNG TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN 2 THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SỸ Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh Mã ngành: 60 34 01 02 TP. HỒ CHÍ MINH, Tháng 12 năm 2017 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM --------------- LÂM THỊ HỒNG MỘT SỐ GIẢI PHÁP GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM CHO NGƯỜI DÂN TÁI ĐỊNH CƯ DO DI DỜI MẶT BẰNG TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN 2 THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SỸ Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh Mã ngành: 60 34 01 02 CÁN BỘ HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. TRƯƠNG QUANG DŨNG TP. HỒ CHÍ MINH, Năm 2018 CÔNG TRÌNH ĐƯỢC HOÀN THÀNH TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM Cán bộ hướng dẫn khoa học: TS. Trương Quang Dũng Luận văn Thạ ược bảo vệ tại Trường Đại học Công nghệ TP.HCM ngày….. tháng…. năm 2017 Thành phần Hội ồng ánh giá Luận văn Thạ TT Họ v n gồm: Ch anh Hội ồng 1 PGS.TS. Nguyễn Phú Tụ Chủ ị h 2 TS. Nguyễn Quyế Thắng Phản biện 1 3 TS. Võ Tấn Phong Phản biện 2 4 TS. Hoàng Trung Kiên 5 TS. Mai Thanh Loan Ủy vi n Ủy vi n, Thư ký Xác nhận của Chủ tịch Hội ồng ánh giá Luận văn au khi Luận văn ã ược sửa chữa (nếu có) Chủ tịch Hội đồng đánh giá Luận văn TRƯỜNG ĐH CÔNG NGHỆ TP. HCM CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM VIỆN ĐÀO TẠO SAU ĐẠI HỌC Độc lập - Tự do - Hạnh phúc TP.HCM, ngày 09 tháng 10 năm 2017 NHIỆM VỤ LUẬN VĂN THẠC SĨ Họ tên học viên: LÂM THỊ HỒNG Giới tính: Nữ Ng y, háng, năm inh: 14-12-1977 Nơi inh: Đồng Nai Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh MSHV: 1641820034 I- T n đ i: MỘT SỐ GIẢI PHÁP GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM CHO NGƯỜI DÂN TÁI ĐỊNH CƯ DO DI DỜI MẶT BẰNG TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN 2 – THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH II- Nhi v v nội ung: Thứ nhất, luận văn n u l n á lý luận ơ bản về việ l m, giải quyế việ làm cho người ân ái ịnh ư o i ời mặ bằng, những yếu ố ảnh hưởng ến việ l m ủa người ân ái ịnh ư o i ời mặ bằng. Tr n ơ ở ó, á giả xây ựng bảng âu hỏi khảo á ánh giá hự rạng giải quyế việ l m ho người ân ái ịnh ư o i ời mặ bằng r n ịa b n Quận 2 – Th nh phố Hồ Chí Minh. Thứ hai, ựa r n hang o au khi nghi n lý huyế , luận văn ã phân í h hự u á yếu ố ảnh hưởng ừ ơ ở rạng về giải quyế việ l m ho người ân ái ịnh ư o i ời mặ bằng r n ịa b n Quận 2 – Thành phố Hồ Chí Minh, rút ra những h nh ựu v hạn hế, nguy n nhân. Thứ ba, r n ơ ở ịnh hướng hoạ ộng rong hời gian ới ủa Đảng, Nhà nướ v những hạn hế rong ông á giải quyế việ l m, á giả ã ề xuấ á giải pháp nhằm ho n hiện ông á giải quyế việ l m ho người ân ái ịnh ư o i ời mặ bằng r n ịa b n Quận 2 – Thành phố Hồ Chí Minh. III- Ng gi IV- Ng h n h nh nhi V- Cán ộ h nhi ng v : 09-10-2017 v : n: TS. T CÁN BỘ HƯỚNG DẪN -12-2017 ng Qu ng D ng KHOA QUẢN LÝ CHUYÊN NGÀNH i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin am oan ây l quả nêu trong Luận văn l ông rình nghi n rung hự v u của riêng tôi. Các số liệu, kết hưa ừng ược ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Tôi xin am oan rằng mọi sự giúp ỡ cho việc thực hiện luận văn n y ã ược cảm ơn v á hông in rí h ẫn trong luận văn ã ược chỉ rõ nguồn gốc. Học viên thực hiện Luận văn Lâm Thị Hồng ii LỜI CẢM ƠN Trong suố quá rình ược tham gia học tập và nghiên c u ể hoàn thành khóa o ạo thạ huy n ng nh Quản trị kinh doanh tại rường Đại học Công nghệ Thành phố Hồ Chí Minh, bản thân ôi ã l nh hội ược những kiến th c về kinh tế, quản lý, xã hội, các kỹ năng rong ông việc và cuộc sống từ các Quý thầy, cô giáo là giảng viên của rường Đại học Công nghệ Thành phố Hồ Chí Minh. Trước tiên, tôi xin gửi lời ám ơn ến Trường Đại học Công nghệ Thành phố Hồ Chí Minh (HUTECH) ã ạo iều kiện ho ôi ược tham gia học lớp Cao học Quản trị kinh doanh nhằm nâng ao rình ộ, kiến th c góp phần giúp ích cho công việc của bản thân và tham gia giải quyết các vấn ề xã hội. Đặc biệt, tôi xin trân trọng cảm ơn Thầy: TS. Trương Quang Dũng ã ận tình hướng dẫn v giúp ỡ tôi trong suốt quá trình nghiên c u ho ến khi luận văn ược hoàn thành. Xin cảm ơn á bạn cùng lớp v gia ình ủa ôi ã hỗ trợ, tạo iều kiện, khuyến khích cho tôi trong thời gian qua ể tôi luôn cố gắng hoàn thành tốt luận văn n y. TP. Hồ Chí Minh, ngày 27 tháng 12 năm 2017 Học viên làm luận văn iii TÓM TẮT Trong hời gian qua, Chính quyền Quận 2 – Th nh phố Hồ Chí Minh ã quan âm ến việ giải quyế việ l m ho người ân ái ịnh ư o i ời mặ bằng trên ịa b n Quận 2 – Thành phố Hồ Chí Minh nhưng hiệu quả hưa ạ như mong muốn. Đề i nghi n u: “Một số giải pháp giải quyết việc làm người dân tái định cư do di dời mặt bằng trên địa bàn Quận 2 – Thành phố Hồ Chí Minh” ượ hiện rong bối ảnh ựa r n những vấn ề lý luận v hự hự iễn hự hiện hính á h giải quyế việ l m ho người ân ái ịnh ư o i ời mặ bằng r n ịa b n Quận 2 – Thành phố Hồ Chí Minh. Tr n inh hần ó, luận văn ã nghi n u vấn ề giải quyế việ l m ho người ân ái ịnh ư o i ời mặ bằng r n ịa b n Quận 2 – Thành phố Hồ Chí Minh gồm ba vấn ề ố lõi au ây: Thứ nhất, luận văn n u l n á lý luận ơ bản về khái quát việc làm, việc làm ho người người ân ái ịnh ư o i ời mặt bằng r n ịa bàn Quận 2 – Thành phố Hồ Chí Minh, chính sách việc làm, nội dung giải pháp li n quan ến việc làm của người lao ộng thuộc vùng thu hồi ấ … á giả xây dựng hang o ùng ể khảo sát thực trạng công tác giải quyết việ l m r n ịa bàn Quận 2, bao gồm 5 yếu tố: (1) khuyến khí h ầu ư, ăng ầu về lao ộng, (2) tổ ch o ạo nghề, (3) hỗ trợ tự tạo việc làm mới, (4) ẩy mạnh xuất khẩu lao ộng, (5) chính sách việc làm cho người ân ái ịnh ư o i ời mặt bằng r n ịa bàn Quận 2 – Thành phố Hồ Chí Minh. Thứ hai, ựa r n hang o au khi nghi n í h hự u ịnh ính, luận văn ã phân rạng về ông á giải quyế việ l m ho người ân ái ịnh ư o i ời mặ bằng r n ịa b n Quận 2 – Thành phố Hồ Chí Minh v rú ra những h nh ựu: (1) Tình hình uyển ụng lao ộng r n ịa b n Quận ã ó những hiều hướng í h ự . (2) Cá khu ông nghiệp ã hu hú iếp. (3) Người lao ộng l m việ ượ mộ lượng lớn lao ộng l m việ rự rong khu ông nghiệp vừa ượ nâng ao kỹ năng lao ộng ông nghiệp vừa ải hiện ượ ạy nghề, giải quyế việ l m ừng bướ ạo iều kiện hu nhập. (4) Công á ượ xã hội hóa. (5) Hệ hống ơ ở ạy nghề; rong ó, ó ơ ở ngo i ông lập ượ mở rộng ưới nhiều hình h ại á iv ửa h ng hoặ á xưởng ơ khí ư nhân. (6) Công á giải quyế việ l m ó nhiều huyển biến í h ự . Số lao ộng ó việ l m ng y ng ăng. (7) Trình ộ huy n môn ay nghề ủa người lao ộng ũng ăng l n, áp ng nhu ầu ng y xã hội.... B n ạnh ó, những hạn hế ũng ượ ng ao ủa hỉ ra: (1) Chưa hú rọng ến hính á h hỗ rợ giải quyế việ l m ho người lao ộng. (2) Việ ử ụng iền ền bù mang lại iềm ẩn nhiều nguy ơ không bền vững, không ổn ịnh ủa ời ống gia ình. (3) Người ân không mấy quan âm ến việ (4) Cá văn bản, quyế ịnh về hu hồi ấ h nh hính òn nặng nề. (5) Việ quy hoạ h ử ụng ấ ùng iền ho ầu ư họ h nh. òn hiếu ồng bộ, hồng héo, hủ ụ ịnh giá ấ v ền bù òn nhiều bấ ập. Công á hưa á với iều kiện hự ế ủa ịa phương. (6) Chính á h hỗ rợ ổn ịnh ời ống, huyển ổi nghề v việ l m òn iểm v ổ h o ạo nghề òn hưa phù hợp với ặ iểm ụ hể ủa người ân ái ịnh ư o i ời mặ bằng. (8) Số lao ộng hiếu việ l m v ng ao v n rải. (7) Quan hấ nghiệp ng y ó xu hướng ăng l n. (9) Chính á h việ l m nói hung, chính sách o ạo huyển ổi nghề nói ri ng, hưa phá huy á ụng rõ rệ … Đồng hời, luận văn ũng ã hỉ ra nguy n nhân ủa những hạn hế n y. Thứ ba, r n ơ ở ịnh hướng hoạ ộng rong hời gian ới v những hạn hế rong ông á giải quyế việ l m, á giả ã ề xuấ hiện ông á giải quyế ông việ á giải pháp nhằm ho n ho người ân ái ịnh ư o i ời mặ bằng r n ịa b n Quận 2 – Thành phố Hồ Chí Minh. v ABSTRACT In recent years, District 2 authorities in Ho Chi Minh City have paid attention to creating jobs for people displaced by relocation in District 2 - Ho Chi Minh City but effective achieve as desired. "Some solutions to solve the problem of displaced people living in the area of District 2 - Ho Chi Minh City" are implemented in the context of theoretical issues and Practical implementation of policies to create jobs for people relocated due to relocation of premises in District 2 - Ho Chi Minh City. In that spirit, the thesis has studied the problem of settling jobs for people resettled due to relocation of the ground in District 2 - Ho Chi Minh City with three following core issues: Firstly, the thesis gives the basic theory of general employment, employment for people resettled by relocation in District 2 - Ho Chi Minh City, employment policy, internal The solution for the job creation of workers in the area of land recovery ... The author built a scale used to survey the situation of job creation in District 2, including 5 factors: (1 encouraging investment, increasing labor demand, (2) organizing vocational training, (3) supporting self-employment, (4) promoting labor export, (5) Resettlers relocated in District 2 - Ho Chi Minh City. Secondly, based on the qualitative research scale, the thesis analyzes the situation of job creation for people resettled by relocation in District 2 - Ho Chi Minh City. and draws the following achievements: (1) The situation of labor recruitment in the district has been positive. (2) Industrial zones have attracted a large number of direct labor. (3) Workers working in the industrial zone have been facilitated to improve their industrial skills and to improve their income. (4) Vocational training and job creation are step by step socialized. (5) Vocational training system; Among them, there are non-public establishments which are expanded in various forms in private shops or mechanical workshops. (6) Job creation has many positive changes. The number of employed workers is increasing. (7) The professional skills of workers also increase, meeting the increasing demand vi of society... In addition, the following limitations have been pointed out: (1) The policy on employment support for laborers has not yet been paid attention. (2) The use of compensation money has the potential to be unsustainable and unstable in family life. (3) People are not interested in using the money to invest in education. (4) The land recovery documents and decisions are lack of synchronous, overlapping, and administrative procedures are heavy. (5) The land price and compensation are still inadequate. Land use planning is not close to the actual conditions of the locality. (6) Policies to support life stabilization, job change and employment are spread. (7) The views and organization of vocational training are not appropriate with the specific characteristics of people resettled due to relocation. (8) The number of unemployed and unemployed workers is increasing and tending to increase. (9) Employment policy in general and policy on vocational training change in particular, have not yet brought into play its remarkable effect ... At the same time, the thesis also pointed out the causes of these limitations. Thirdly, based on the orientation of activities in the coming time and the constraints in job creation, the author proposed solutions to improve the job settlement for resettlement people. Relocation of the site in District 2 - Ho Chi Minh City. vii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ........................................................................................................i LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................ ii TÓM TẮT ................................................................................................................. iii ABSTRACT ................................................................................................................v MỤC LỤC ................................................................................................................ vii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ...........................................................................xi DANH MỤC CÁC BẢNG....................................................................................... xii MỞ ĐẦU .....................................................................................................................1 1. Lý do chọn ề tài .....................................................................................................1 2. Mục tiêu nghiên c u................................................................................................2 3. Đối ượng và phạm vi nghiên c u ...........................................................................3 4. Phương pháp nghi n u.........................................................................................3 5. Tổng quan nghiên c u .............................................................................................5 6. Ý ngh a hực tiễn của ề tài.....................................................................................6 7. Kết cấu ề tài ...........................................................................................................7 CHƯƠNG 1: ...............................................................................................................8 CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM ...............................................8 1.1. Khái quá về việ l m v giải quyế việ l m ho người ân ..............................8 1.1.1. Khái quát về lao ộng .......................................................................................8 1.1.2. Khái niệm việc làm nói chung .........................................................................9 1.1.3. Một số lý thuyết tạo việc làm ..........................................................................10 1.1.4. Việc làm của người ân ái ịnh ư o i ời mặt bằng .................................13 1.1.4.1. Thu hồi mặt bằng với vấn ề việc làm của người dân .................................13 1.1.4.2. Xu hướng biến ộng của việ l m au khi Nh nước thu hồi mặt bằng ......15 1.1.4.3. Sự cần thiết giải quyết việ l m ho người ân ái ịnh ư o i ời mặt bằng ....15 1.2. Lý thuyết giải quyết việ l m ho người ân ái ịnh ư o i ời mặt bằng ...16 1.2.1. Khái niệm ái ịnh ư ......................................................................................16 1.2.2. Khái niệm việ l m ho người ân ái ịnh ư o i ời mặt bằng ................18 viii 1.2.3. Mục tiêu của giải quyết việ l m ho người ân ái ịnh ư o i ời mặt bằng .....19 1.3. Nội dung giải quyết việc làm ho người ân ái ịnh ư o i ời mặt bằng ....21 1.3.1. Khuyến khí h ầu ư, ăng ầu về lao ộng ....................................................21 1.3.2. Tổ ch o ạo nghề ho người ân ái ịnh ư o i ời mặt bằng ..............21 1.3.3. Hỗ trợ người dân tự tạo việc làm mới .............................................................22 1.3.4. Đẩy mạnh xuất khẩu lao ộng .........................................................................22 1.3.5. Cơ hế chính sách của Nh nước về giải quyết việ l m ho người dân ........23 1.4. Kinh nghiệm giải quyết việ l m ho người ân ái ịnh ư o i ời mặt bằng ở một số ịa phương ..................................................................................................23 1.4.1. Kinh nghiệm của Tỉnh Bắc Ninh ....................................................................23 1.4.4.1. Đ o ạo nghề ................................................................................................24 1.4.1.2. Bồi hường, hỗ trợ, ái ịnh ư khi hu hồi mặt bằng ...................................25 1.4.1.3. Hỗ trợ tín dụng cho thanh niên trong quá trình tìm việc làm và tự tạo việc làm .............................................................................................................................26 1.4.1.4. Khuyến khích phát triển doanh nghiệp và làng nghề r n ịa bàn nông thôn ể tạo việc làm tại chỗ cho thanh niên ......................................................................27 1.4.1.5. Giải quyết việc làm cho thanh niên qua xuất khẩu lao ộng .......................28 1.4.2. Kinh nghiệm của Tỉnh Đồng Nai ....................................................................28 1.4.3. Kinh nghiệm của Trung Quốc .........................................................................30 1.4.3.1. Bồi hường, hỗ trợ v ái ịnh ư với m c thỏa áng ho người dân khi Nhà nước thu hồi ất mặt bằng .........................................................................................31 1.4.3.2. Đ o ạo chuyển ổi nghề ho người dân, chủ yếu là thanh niên .................31 Tóm tắ hương 1 ......................................................................................................33 CHƯƠNG 2: .............................................................................................................34 THỰC TRẠNG GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM CHO NGƯỜI DÂN TÁI ĐỊNH CƯ DO DI DỜI MẶT BẰNG TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN 2 – THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH ........................................................................................................................34 2.1. Khái quát chung tình hình phát triển kinh tế - xã hội Quận 2 – Thành phố Hồ Chí Minh ...................................................................................................................34 ix 2.1.1. Điều kiện tự nhiên ...........................................................................................34 2.1.1.1. Về vị rí ịa lý ..............................................................................................34 2.1.1.2. Về i nguy n ấ ai....................................................................................35 2.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội ................................................................................36 2.1.2.1. Điều kiện kinh tế ..........................................................................................36 2.1.2.2. Điều kiện xã hội ...........................................................................................39 2.2. Thực trạng giải quyết việc làm cho người ân ái ịnh ư o i ời mặt bằng r n ịa bàn Quận 2 – Thành phố Hồ Chí Minh........................................................43 2.2.2. Thực trạng thành phần khuyến khí h ầu ư, ăng ầu về lao ộng ...............45 2.2.3. Thực trạng thành phần tổ ch o ạo nghề ho người ân ái ịnh ư o i dời mặt bằng ..............................................................................................................48 2.2.4. Thực trạng thành phần hỗ trợ tự tạo việc làm mới ..........................................53 2.2.5. Thực trạng thành phần ẩy mạnh xuất khẩu lao ộng ....................................57 2.2.6. Thực trạng thành phần chính sách việ l m ho người ân ái ịnh ư o i dời mặt bằng ..............................................................................................................60 2.3. Đánh giá hung về công tác giải quyết việ l m ho người ân ái ịnh ư o i dời mặt bằng r n ịa bàn Quận 2 – Thành phố Hồ Chí Minh .................................64 2.3.1. Thành tựu ạ ược .........................................................................................64 2.3.2. Một số hạn chế và nguyên nhân ......................................................................65 2.3.2.1. Hạn chế .........................................................................................................65 2.3.2.2. Nguyên nhân của hạn chế ............................................................................66 Tóm tắ hương 2 ......................................................................................................68 CHƯƠNG 3: .............................................................................................................69 MỘT SỐ GIẢI PHÁP GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM CHO NGƯỜI DÂN TÁI ĐỊNH CƯ DO DI DỜI MẶT BẰNG TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN 2 – THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH ........................................................................................................................69 3.1. Quan iểm ịnh hướng, ăng ường thực hiện chính sách giải quyết việc làm ho người ân ái ịnh ư o i ời mặt bằng...........................................................69 3.1.1. Quan iểm của Đảng – Nh nước ...................................................................69 x 3.1.2. Quan iểm cụ thể ............................................................................................71 3.2. Một số giải pháp giải quyết việ l m ho người ân ái ịnh ư o i ời mặt bằng r n ịa bàn Quận 2 – Thành phố Hồ Chí Minh ...............................................71 3.2.1. Nhóm giải pháp về ban hành, thực hiện chủ rương, hính á h ủa Nh nước ....74 3.2.1.1.Tiến hành rà soát, iều chỉnh, hoàn thiện hệ thống quy hoạch, kế hoạch sử dụng mặt bằng cần thiết phải giải tỏa, thu hồi ..........................................................74 3.2.1.2. Thực hiện chính sách việ l m ho người ân ái ịnh ư o i ời mặt bằng và giải quyết tố ông á ái ịnh ư nhằm “an ư lạc nghiệp” ho người dân do di dời mặt bằng ..............................................................................................................74 3.2.1.3. Hoàn thiện ơ hế giải quyết việ l m ho người ân ái ịnh ư o i ời mặt bằng ....................................................................................................................78 3.2.1.4. Tổ ch c, quản lý có hiệu quả thị rường s lao ộng .................................82 3.2.1.5. Mở rộng thị rường xuất khẩu lao ộng và tạo iều kiện thuận lợi ho người ân ái ịnh ư o i ời mặt bằng ược tham gia xuất khẩu lao ộng ....................84 3.2.2. Nhóm giải pháp ối với doanh nghiệp sử dụng mặt bằng thu hồi ..................85 3.2.2.1. Tạo iều kiện cho các doanh nghiệp phát triển nhanh, bền vững, nhằm tạo nguồn việ l m người dân do di dời mặt bằng ..........................................................85 3.2.2.2. Tăng ường trách nhiệm của các doanh nghiệp hoạ ộng sản xuất, kinh doanh sử dụng mặt bằng thu hồi trong việc giải quyết việ l m ho người dân tái ịnh ư o i ời mặt bằng........................................................................................88 3.2.3. Hoàn thiện chính sách xuất khẩu lao ộng nhằm giải quyết việc làm cho thanh niên vùng thu hồi mặt bằng .............................................................................89 Tóm tắ hương 3 ......................................................................................................92 KẾT LUẬN ...............................................................................................................93 TÀI LIỆU THAM KHẢO .........................................................................................94 PHỤ LỤC ...................................................................................................................... xi DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ASXH An sinh xã hội CH XHCN VN Cộng hòa xã hội chủ ngh a Việt Nam CNH – HĐH Công nghiệp hóa, hiện ại hóa DN Doanh nghiệp DNNN Doanh nghiệp Nh nước ĐTH Đô hị hóa ĐTXDCB Đầu ư xây ựng ơ bản GTVL Giới thiệu việc làm HĐND Hội ồng nhân dân ILO Tổ ch KCN Khu công nghiệp KT-XH Kinh tế - xã hội LĐ TB –XH Lao ộng – Thương binh v Xã hội NSĐP Ngân á h ịa phương NSNN Ngân á h Nh nước NSTW Ngân á h Trung ương NXb Nhà xuất bản SXKD Sản xuất kinh doanh TNHH Trách nhiệm hữu hạn TP Thành phố TP.HCM Thành phố Hồ Chí Minh TW Trung ương UBKHNN Ủy ban kế hoạ h Nh nước UBND Ủy ban nhân dân WTO Tổ ch XKLĐ Xuất khẩu lao ộng Lao ộng Quốc tế Thương mại Thế giới xii DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1: Hiện trạng sử dụng ấ năm 2016 .............................................................36 Bảng 2.2: Giá trị sản xuất các ngành kinh tế (theo giá cố ịnh 1994) ......................38 Bảng 2.3: Cơ ấu giá trị sản xuất các ngành kinh tế (theo giá cố ịnh 1994)...........39 Bảng 2.4: Lự lượng lao ộng từ 15 tuổi trở lên phân theo giới tính .......................40 Bảng 2.5: Chi i u bình quân ầu người qua á năm ở Quận 2 ..............................41 Bảng 2.6: Nghề nghiệp, việc làm của lao ộng ái ịnh ư ( ỷ lệ %) ......................45 Bảng 2.7: Nguồn thông tin tìm việc làm của lao ộng ái ịnh ư ...........................45 Bảng 2.8: Kết quả ánh giá h nh phần khuyến khí h ầu ư, ăng ầu về lao ộng.......46 Bảng 2.9: Cơ ấu ộ tuổi lao ộng do di dời mặt bằng r n ịa bàn Quận 2 TP. Hồ Chí Minh ...................................................................................................................47 Bảng 2.10: Kết quả ăng ký ạy nghề, học nghề 2016 tại Quận 2 Thành phố Hồ Chí Minh ..........................................................................................................................49 Bảng 2.11: Kết quả ánh giá hực trạng thành phần thủ tục hành chính ..................49 Bảng 2.13: Kết quả ánh giá h nh phần hỗ trợ tự tạo việc làm ...............................54 Bảng 2.14: Khu vực làm việ rước và sau khi diễn ra thu hồi mặt bằng .................56 Bảng 2.16: Kết quả ánh giá hực trạng thành phần chính sách việc làm cho lao ộng vùng thu hồi ất ................................................................................................61 Bảng 2.17: Đánh giá ủa người dân về á ộng của á hính á h á ộng ến việc làm của người ân ái ịnh ư o i ời mặt bằng ............................................62 Bảng 2.18: Một số vấn ề của người người ân ái ịnh ư o i ời mặt bằng ......63 Bảng 2.19: Kết quả tạo việ l m, giai oạn 2013 - 2016 ..........................................64 Bảng 2.20: Tình hình lao ộng thất nghiệp giai oạn 2013 – 2016 ..........................66 1 MỞ ĐẦU 1. Lý chọn đ i Việ l m ho người lao ộng l mộ vấn ề xã hội ó ính hấ o n ầu, l mối quan âm lớn ủa nhiều quố gia. Trong quá rình huyển ị h ơ ấu ng nh kinh ế, hướng ới ăng ỷ rọng ng nh ông nghiệp, xây ựng, ị h vụ, giảm ỷ rọng ng nh nông nghiệp hiện nay, Việ Nam nói hung v Th nh phố Hồ Chí Minh nói riêng ã ạ ượ những kế quả khả quan rong việ phá riển kinh ế. B n ạnh ó, nguy ơ ỷ lệ hấ nghiệp ao, nhu ầu về việ l m ho người lao ộng ng y ng rở h nh mộ ép không nhỏ rong nền kinh ế. Đặ biệ , iến h nh ơ ấu lại nền kinh ế, không hể hiếu việ quy hoạ h lại ho phù hợp, nhằm ăng nhanh ự phá riển. Việ Nam nằm rong hời kỳ hội nhập kinh ế quố ế mạnh mẽ, hội nhập l m xuấ hiện những ơ hội mới: những ng nh nghề mới, á l nh vự , khu vự mới. Quá trình ô hị hoá, ông nghiệp hoá, hiện ại hoá mạnh mẽ l m ho nhiều khu ông nghiệp, hị rấn, hị mọ l n. Đô hị hóa em lại nhiều lợi í h ho ự phá riển kinh ế - xã hội, ong, bản hân nó lại gây ra không í những mâu huẫn mới òi hỏi phải ượ giải quyế ; quá rình ô hị hóa ăng ẽ ẩy mộ bộ phận người ân ra khỏi vùng ấ m họ inh ống, l m ho ấ canh tác bình quân ầu người ã hấp nay òn hấp hơn, ẫn ến lao ộng có xu hướng hiếu v mấ việ l m, hu nhập giảm. Th nh phố Hồ Chí Minh l ô hị lớn, l rung âm kinh ế h ng ầu ủa ả nướ ; vì vậy, ô hị hóa ở Th nh phố l mộ kế quả ấ yếu ủa ự phá riển kinh ế - xã hội (KT – XH). Đặ biệ , quá rình ô hị hóa ở á vùng ven ại Th nh phố Hồ Chí Minh ang iễn ra rấ ôi ộng. Quận 2 l mộ rong những Quận vùng ven ủa Th nh phố, ang rong quá rình ô hị hóa mạnh mẽ. Điều n y ượ biểu hiện qua ự gia ăng ân ố, ăng ỉ lệ ân ô hị v hay ổi lớn ố lượng ân ư. B n ạnh ó, Quận 2 ó nhiều ông rình, ự án ang ượ riển khai hự hiện; rong ó, nổi bậ l khu Đô Thị mới Thủ Thi m, ự án khu Đô hị An Phú - An Khánh v nhiều ự án lớn khác. Quận 2 l mộ Quận ượ Th nh phố Hồ Chí Minh, với hế mạnh l á h ra ừ Huyện Thủ Đ ũ huộ ản xuấ nông nghiệp, ặ biệ l rồng 2 lúa v hăn nuôi gia ú , gia ầm. Nhưng ùng với ự phá riển ủa Th nh phố, ùng với quá rình ô hị hoá, iện í h ấ nông nghiệp ủa Quận ũng ang phải nhường hỗ ho á khu ông nghiệp, khu ô hị v nh máy mới mọ l n. Quận 2 ó vị rí v iều kiện huận lợi ể hình h nh mộ ô hị mới ủa ả nướ . L ầu mối giao hông về ường bộ, ường ắ nội ô, ường hủy nối liền Th nh phố với các Tỉnh Đồng Nai, Bình Dương, B Rịa – Vũng T u; ó iềm năng về quỹ ấ xây ựng, l m ho ố ộ ô hị hóa ở Quận 2 ng y Mặ khá , việ hu hồi ấ ng nhanh. ã ảnh hưởng ến ời ống vậ ủa người ân như: không í người ân mấ huyển ổi nghề nghiệp, người ân bị mấ ấ hấ v inh hần anh á , gặp khó khăn rong việ ấ , mấ ư liệu ản xuấ , không ó việ l m, hu nhập bấp b nh. Hơn nữa, ó mộ bộ phận người dân không ử ụng ố iền bồi hường mộ á h hiệu quả, nên sau khi ử ụng hế iền không òn nguồn hu nhập, ời ống không ổn ịnh, hậm hí rơi v o ảnh nghèo úng. Có mộ bộ phận o không ó việ l m ã a á v o on uờng kiếm iền phi pháp hoặ vướng vào ệ nạn xã hội. Với mộ Quận mới h nh lập, òn khó khăn về kinh ế như Quận 2, việ ạo việ l m cho người ân khi Nh nướ hu hồi ấ l mộ b i oán rấ khó khăn. Mặ ù, rong quá rình hu hồi ấ Chính phủ v Th nh phố ã ban hành nhiều hính á h ối với người ân như: bồi hường, hỗ rợ giải quyế việ l m, o ạo huyển ổi nghề, hỗ rợ ái ịnh ư…; tuy nhiên, những vấn ề sau giải phóng mặ bằng; trong ó, vấn ề giải quyế việ l m ho người ân ái ịnh ư o i ời mặ bằng vẫn ang l vấn ề b hời gian ìm hiểu về hự bằng ở Quận 2, tôi họn ề hiế ần ượ quan âm giải quyế . Do ó, sau rạng việ l m ủa người ân ái ịnh ư o i ời mặ i luận văn: “Một số giải pháp giải quyết việc làm cho người dân tái định cư do di dời mặt bằng trên địa bàn Quận 2 - Thành phố Hồ Chí Minh”. 2. M c i u nghi n cứu - Mụ i u nghi n u hính ủa ề bộ, hợp lý nhằm ạo việ l m mộ i, l ề xuấ các nhóm giải pháp ồng á h ó hiệu quả ho người ân ái ịnh ư o i ời mặ bằng r n ịa b n Quận 2 - Th nh phố Hồ Chí Minh. - Mụ i u ụ hể bao gồm á mụ i u au: 3 + Hệ hống hóa ơ ở lý huyế về giải quyế việ l m. + Phân í h hự rạng giải quyế việ l m ho người ân ái ịnh ư o i ời mặ bằng r n ịa b n Quận 2 - Th nh phố Hồ Chí Minh. + Đề xuấ mộ ố giải pháp giải quyế việ l m ho người ân ái ịnh ư o i ời mặ bằng r n ịa b n Quận 2 - Th nh phố Hồ Chí Minh. 3. Đối ợng v phạ vi nghi n cứu + Đối ượng nghi n u: Luận văn ập rung nghi n u việ giải quyế việ l m ho người ân tái ịnh ư o i ời mặ bằng r n ịa b n Quận 2 - Th nh phố Hồ Chí Minh. + Phạm vi nghi n 4. Ph u: - Phạm vi về không gian: Nghi n u ại ịa b n Quận 2 - Th nh phố Hồ Chí Minh. - Phạm vi về hời gian: Nghi n u ố liệu ừ năm 2013 ến tháng 6 năm 2017. ng pháp nghi n cứu Luận văn rình b y hủ yếu l phương pháp ịnh ính, lấy ý kiến huy n gia. Ngoài ra, luận văn hú rọng ử ụng á phương pháp ặ rưng ủa kinh ế hính rị - phương pháp rừu ượng hóa, luận văn òn ử ụng á phương pháp khá : hống kê, so sánh, phân tí h, ổng hợp... Nguồn ữ liệu ử ụng bao gồm: - Dữ liệu h ấp: hu hập ố liệu h ấp ừ á báo áo kế quả, á ổng iều ra về xuấ khẩu lao ộng, hương rình mụ uộ iều ra về lao ộng việ l m, uộ i u quố gia về việ l m, o ạo nghề ho lao ộng, ình hình phá riển kinh ế r n ịa b n Quận ừ năm 2010 ến năm 2016. - Phương pháp phân í h hống k ố liệu: Dựa r n ố liệu h hập, á giả lập á bảng biểu, ưa ra nhận xé mộ ấp ượ hu á h ổng hể ối với ố liệu ượ hu hập, rí h ẫn á nguồn ham khảo. Nhằm ánh giá hự rạng giải quyế việ l m ho người ân ái ịnh ư o i ời mặ bằng r n ịa b n Quận 2 – Th nh phố Hồ Chí Minh; qua ó, phân tích v ìm ra những iểm yếu kém, á giả ã hự hiện khảo á người ân ái ịnh ư o i ời mặ bằng r n ịa b n Quận 2 – Th nh phố Hồ Chí Minh. Quy rình hự hiện khảo á như au: 4 - Xâ ựng ảng câu hỏi khả sá Bảng âu hỏi ượ xây ựng ựa r n năm yếu ố ảnh hưởng ến ông á giải quyế việ l m ho người ái ịnh ư o i ời mặ bằng như ã nghi n uở hương 1 (xem Phụ lục số 1). - Xác định số l ợng u cần hiế v h ng đ ch vi c khả sá Theo Ben ler (1990), ỷ lệ ố lượng mẫu r n biến quan á ượ ề nghị l 5:1. Mô hình khảo á rong luận văn, gồm ó 5 yếu ố ộ lập với 12 biến quan á . Do ó, ố lượng mẫu quan á ối hiểu ần hiế l 5 x 12 = 60 mẫu. Tuy nhi n, tác giả quyế ịnh hự hiện ùng 250 bảng âu hỏi khảo á , ể ăng h m ự in ậy ủa mẫu v ự phòng á ối ượng không rả lời. - Khả sá ng ời ân Đối ượng khảo á bao gồm: những người ân ái ịnh ư o i ời mặ bằng, á án bộ huộ Phòng Kinh ế Quận, á lãnh ạo huộ Phòng Lao ộng – Thương binh & Xã hội. Cá h h khảo á : (1) 250 bảng âu hỏi ượ gửi ến á hộ ân ái ịnh ư o i ời mặ bằng, hỏi ý kiến v xin ý kiến óng góp ủa á án bộ ể ìm hiểu h m về những hính á h v vì ao những hạn hế rong việ giải quyế việ l m ho người ân ái ịnh ư o i ời mặ bằng vẫn ồn ại. (2) tác giả rự iếp i ến những hộ dân v khảo á h m v i yếu ố, ể l m rõ những nguy n nhân ụ hể òn ồn ại. Những hộ dân nhận ượ bảng âu hỏi heo phương pháp họn mẫu huận iện. Trong ợ khảo á n y, á giả ã phá ra ố phiếu l 250, ưới ây l bảng kế quả khảo á : Bảng .6: Bảng STT u số li u đi u Chỉ i u Kế quả Tỷ l 1 Tổng ố bảng âu hỏi phá ra 250 100% 2 Tổng ố bảng âu hỏi hu về 221 88,4% 3 Tổng ố bảng âu hỏi bị loại vì không hợp lệ 12 4,8% 4 Tổng ố bảng âu hỏi ưa v o phân í h 209 83,6% (Nguồn: tác giả)