Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Quan điểm lịch sử cụ thể đối với quá trình phát triển kt ...

Tài liệu Quan điểm lịch sử cụ thể đối với quá trình phát triển kt

.PDF
16
1071
116

Mô tả:

tailieuonthi TiÓu luËn TriÕt häc A.§Æt VÊn §Ò B­íc vµo thiªn niªn kû míi, loµi ng­êi ®· vµ ®ang cã nh÷ng b­íc tiÕn quan träng trong c«ng cuéc trinh phôc thÕ giíi. Nh÷ng thµnh tùu trong lÜnh vùc khoa häc - kü thuËt nãi riªng vµ trong mäi mÆt cña ®êi sèng x· héi nãi chung ®· n©ng dÇn loµi ng­êi lªn mét tÇm cao míi. Trong sù chuyÓn biÕn m¹nh mÏ ®ã, ViÖt Nam chóng ta còng kh«ng ngõng biÕn ®æi vËn ®éng. TÝnh ®Õn nay n­íc ta ®· thùc hiÖn c«ng cuéc ®æi míi ®­îc h¬n mét thËp kû, bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t ®­îc, nh÷ng vÊn ®Ò cña nÒn kinh tÕ lu«n ®Æt ra nh÷ng th¸ch thøc cho c¸c nhµ kinh tÕ. So víi thÕ giíi, n­íc ta vÉn lµ mét n­íc nghÌo, nÒn kinh tÕ cßn yÕu kÐm, chËm ph¸t triÓn, nh÷ng tµn d­ cña nÒn kinh tÕ tËp trung quan liªu bao cÊp vÉn cßn tån t¹i ®· k×m h·m sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ. ChÝnh v× thÕ chóng ta ph¶i nghiªn cøu t×m ra h­íng ®i ®óng ®¾n cho nÒn kinh tÕ, phï hîp víi ®iÒu kiÖn, hoµn c¶nh ®Êt n­íc, phï hîp víi khu vùc thÕ giíi vµ thêi ®¹i. §iÒu ®ã còng cã nghÜa lµ ph¶i ph©n tÝch c¸c yÕu tè kinh tÕ trong tæng thÓ c¸c mèi quan hÖ, trong sù vËn ®éng, ph¸t triÓn kh«ng ngõng. Do vËy viÖc vËn dông quan ®iÓm lÞch sö cô thÓ cña triÕt häc M¸c - Lªnin vµo qóa tr×nh ®èi míi kinh tÕ ë ViÖt Nam lµ rÊt cÇn thiÕt. Qu¸n triÖt quan ®iÓm lÞch sö cô thÓ vµo qu¸ tr×nh ®èi míi kinh tÕ ë ViÖt Nam sÏ gióp cho nÒn kinh tÕ n­íc ta cã ®­îc h­íng ®i ®óng ®¾n. V× vËy, trong bµi viÕt tiÓu luËn triÕt häc cña m×nh em ®· chän ®Ò tµi: “Quan ®iÓm lÞch sö cô thÓ víi c«ng cuéc ®èi míi kinh tÕ ë ViÖt Nam hiÖn nay”. 1 tailieuonthi TiÓu luËn TriÕt häc Tuy nhiªn, do kiÕn thøc cßn h¹n hÑp sÏ kh«ng tr¸nh khái nhiÒu sai xãt. Do vËy, em kÝnh mong nhËn ®­îc sù gãp ý vµ h­íng dÉn cña c¸c thÇy c« trong khoa ®Ó bµ viÕt cña em cã kÕt qu¶ tèt h¬n. Hµ Néi, th¸ng 3 n¨m 2005 Sinh viªn: §ç Hoµng Anh TuÊn 2 tailieuonthi TiÓu luËn TriÕt häc B. Néi dung I. Quan ®iÓm lÞch sö cô thÓ 1. C¬ së kh¸ch quan cña quan ®iÓm lÞch sö cô thÓ Nguyªn lý vÒ mèi liªn hÖ phæ biÕn vµ nguyªn lý vÒ sù ph¸t triÓn lµ c¬ së h×nh thµnh quan ®iÓm lÞch sö cô thÓ. Mäi sù vËt hiÖn t­îng cña thÕ giíi ®Òu tån t¹i, vËn ®éng vµ ph¸t triÓn trong nh÷ng ®iÒu kiÖn kh«ng gian vµ thêi gian cô thÓ x¸c ®Þnh. §iÒu kiÖn kh«ng gian vµ thêi gian cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp tíi tÝnh chÊt, ®Æc ®iÓm cña sù vËt. Cïng mét sù vËt nh­ng nÕu tån t¹i trong nh÷ng ®iÒu kiÖn kh«ng gian vµ thêi gian cô thÓ kh¸c nhau th× tÝnh chÊt, ®Æc ®iÓm cña nã sÏ kh¸c nhau, thËm trÝ cã thÓ lµm thay ®æi hßan toµn b¶n chÊt cña sù vËt. 2. Yªu cÇu cña quan ®iÓm lÞch sö cô thÓ Quan ®iÓm lÞch sö cã 3 yªu cÇu: Thø nhÊt: Khi ph©n tÝch xem xÐt sù vËt, hiÖn t­îng ph¶i ®Æt nã trong ®iÒu kiÖn kh«ng gian vµ thêi gian cô thÓ cña nã, ph¶i ph©n tÝch xem nh÷ng ®iÒu kiÖn kh«ng gian Êy cã ¶nh h­ëng nh­ thÕ nµo ®Õn tÝnh chÊt, ®Æc ®iÓm cña sù vËt, hiÖn t­îng. Ph¶i ph©n tÝch cô thÓ mäi t×nh h×nh cô thÓ ¶nh h­ëng ®Õn sù vËt, hiÖn t­îng. Thø hai: Khi nghiªn cøu mét lý luËn, mét luËn ®iÓm khoa häc nµo ®ã cÇn ph¶i ph©n tÝch nguån gèc xuÊt xø, hoµn c¶nh lµm n¶y sinh lý luËn ®ã. Cã nh­ vËy míi ®¸nh gi¸ ®óng gi¸ trÞ vµ h¹n chÕ cña lý luËn ®ã. ViÖc t×m ra ®iÓm m¹nh vµ ®iÓm yÕu cã t¸c dông trùc tiÕp ®Õn qu¸ tr×nh vËn dông sau nµy. 3 tailieuonthi TiÓu luËn TriÕt häc Thø ba: Khi vËn dông mét lý luËn nµo ®ã vµo thùc tiÔn ph¶i tÝnh ®Õn ®iÒu kiÖn cô thÓ cña n¬i ®­îc vËn dông. §iÒu kiÖn nµy sÏ ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn kÕt qu¶ cña sù vËn dông ®ã. 3. T¹i sao ph¶i vËn dông quan ®iÓm lÞch sö vµo qu¸ tr×nh x©y dùng nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng XHCN ë ViÖt Nam? Tr­íc tiªn cÇn ph¶i kh¼ng ®Þnh r»ng KTTT ®Þnh h­íng XHCN còng lµ mét d¹ng vËt chÊt. NÒn kinh tÕ ViÖt Nam lµ mét d¹ng vËt chÊt x· héi theo sù ph©n lo¹i cña triÕt häc M¸c-Lªnin. ChÝnh v× thÕ nÒn KTTT ®Þnh h­íng XHCN ViÖt Nam còng tån t¹i, vËn ®éng vµ ph¸t triÓn theo nh÷ng nguyªn lý, quy luËt cña triÕt häc M¸c-Lªnin, mµ cô thÓ lµ trong nh÷ng ®iÒu kiÖn kh«ng gian thêi gian theo quan ®iÓm lÞch sö cô thÓ. Sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn h¬n 10 n¨m qua ®· gãp phÇn thay ®æi bé mÆt ®Êt n­íc, n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n. Tuy nhiªn ®ã ch­a ph¶i lµ c¸i ®Ých cuèi cïng cña §¶ng ta vµ nh©n d©n ta, bëi nÒn kinh tÕ n­íc ta vÉn cßn chËm ph¸t triÓn. Khi chóng ta võa chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ tËp trung quan liªu bao cÊp sang c¬ chÕ thÞ tr­êng, tõ mét nÒn kinh tÕ yÕu kÐm l¹c hËu víi hÖ thèng s¶n xuÊt, hÖ thèng qu¶n lý kinh tÕ víi nh÷ng c¸n bé mang nÆng t­ t­ëng û l¹i sang nÒn KTTT n¨ng ®éng, do ®ã khã cã thÓ tr¸nh khái nh÷ng vÊp v¸p sai lÇm. Thªm n÷a, thêi ®iÓm chóng ta b¾t ®Çu ®æi míi, chuyÓn sang nÒn KTTT lµ qu¸ muén so víi c¸c n­íc trªn thÕ giíi vµ khu vùc khi mµ c¸c n­íc t­ b¶n nh­ Mü, NhËt, T©y ¢u,...®· tiÕn hµnh c¬ chÕ thÞ tr­êng vµ ph¸t triÓn v­ît xa ta mÊy tr¨m n¨m. Nhê sö dông triÖt ®Ó KTTT, CNTB ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu vÒ kinh tÕ - x· héi, ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, qu¶n lý x· héi 4 tailieuonthi TiÓu luËn TriÕt häc ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu vÒ v¨n minh hµnh chÝnh, v¨n minh c«ng céng, con ng­êi nhËy c¶m tinh tÕ víi kh¶ n¨ng s¸ng t¹o...vµ cã c¶ nh÷ng tiªu cùc: sù gay g¾t dÉn ®Õn t×nh tr¹ng “c¸ lín nuèt c¸ bД sù ph©n c¸ch giµu nghÌo ngµy cµng lín, « nhiÔm m«i tr­êng, tµi nguyªn c¹n kiÖt, tÖ n¹n x· héi...Tuy nhiªn, lµ n­íc ®i sau vµ theo CNXH, chóng ta cã c¬ héi kÕ thõa vµ ph¸t triÓn nh÷ng thµnh tùu cña nh©n lo¹i mµ tr­íc hÕt lµ sö dông v¨n minh cu¶ KTTT, lo¹i bá nh÷ng khuyÕt tËt cña nã ®Ó x©y dùng CNXH cã hiÖu qu¶ h¬n. ChÝnh v× nh÷ng lÏ ®ã, chóng ta cÇn ph¶i vËn dông quan ®iÓm lÞch sö cô thÓ vµo viÖc nghiªn cøu qu¸ tr×nh x©y dùng nÒn KTTT ®Þnh h­íng XHCN ë ViÖt Nam. II. Qu¸ tr×nh x©y dùng nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa d­íi gãc nh×n cña quan ®iÓm lÞch sö cô thÓ 1. Nh÷ng ®iÒu kiÖn cô thÓ ¶nh h­ëng ®Õn qu¸ tr×nh x©y dùng nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa a. Nh÷ng ®iÒu kiÖn trong n­íc §Çu tiªn chóng ta cÇn t×m hiÓu xuÊt ph¸t ®iÓm vÒ kinh tÕ cña n­íc ta khi b¾t ®Çu ®æi míi. Bøc tranh chung cña kinh tÕ ViÖt Nam n¨m tr­íc ®æi míi lµ t¨ng tr­ëng thÊp 3,7%/n¨m, lµm kh«ng ®ñ ¨n vµ dùa vµo nguån viÖn trî bªn ngoµi rÊt lín. Thu nhËp quèc d©n trong n­íc, s¶n xuÊt chØ ®¸p øng ®­îc 80-90% thu nhËp quèc d©n sö dông. §Õn n¨m 1985 tû träng thu tõ bªn ngoµi chiÕm 10,2% thu nhËp quèc d©n sö dông, nî n­íc ngoµi lªn tíi 8,5 tû róp vµ 1,9 tû USD. Còng vµo c¸c n¨m ®ã nÒn kinh tÕ r¬i 5 tailieuonthi TiÓu luËn TriÕt häc vµo t×nh tr¹ng khñng kho¶ng trÇm träng, siªu l¹m ph¸t ë møc 774,7% vµo n¨m 1986 kÐo theo gi¸ c¶ leo thang vµ v« ph­¬ng kiÓm so¸t. Sù tµn ph¸ cña chiÕn tranh vµ nÒn kinh tÕ bao cÊp yÕu kÐm kÐo dµi ®· ®Ó l¹i nhiÒu hËu qu¶ nÆng nÒ: c¬ së vËt chÊt thÊp kÐm víi nÒn KH - CN, kü thuËt l¹c hËu, hÇu hÕt c¸c hÖ thèng m¸y mãc trong c¸c xÝ nghiÖp ®Òu do Liªn X« cò gióp ®ì tõ trong chiÕn tranh nªn n¨ng suÊt thÊp, chÊt l­îng kÐm. §iÒu kiÖn ®Þa lý còng lµ mét nh©n tè quan träng ¶nh h­ëng m¹nh mÏ ®Õn nÒn kinh tÕ. VÒ ®Þa h×nh, n­íc ta tr¶i dµi trªn nhiÒu vÜ tuyÕn, bÒ ngang hÑp, ®Þa h×nh phøc t¹p mang ®Ëm nÐt cña sù ph©n dÞ s©u s¾c vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn, kinh tÕ, x· héi. C¸c ®Æc ®iÓm nµy chi phèi sù ph©n c«ng lao ®éng x· héi theo l·nh thæ vµ ph¸t triÓn c¸c vïng kinh tÕ. N»m ë T©y Th¸i B×nh D­¬ng vµ §«ng Nam ¸, khu vùc ph¸t triÓn cao, æn ®Þnh, n¬i cöa ngâ cña giao l­u quèc tÕ, ViÖt Nam cã nhiÒu kh¶ n¨ng ®Ó ph¸t triÓn nhiÒu lo¹i h×nh kinh tÕ kh¸c nhau dùa trªn nh÷ng lîi thÕ vÒ vËn t¶i biÓn, dÞch vô viÔn th«ng, du lÞch. Tµi nguyªn kho¸ng s¶n ph©n bè kh«ng ®Òu trªn c¸c vïng, ngay ë mçi vïng còng ph©n t¸n vµ thiÕu ®ång bé kh«ng g¾n víi nhau g©y khã kh¨n cho viÖc khai th¸c sö dông chóng vµ ¶nh h­ëng ®Õn viÖc bè chÝ kinh tÕ cña c¸c vïng. VÒ d©n sè, n­íc ta cã d©n sè ®«ng, nguån lao ®éng dåi dµo nh­ng ph©n bè còng kh«ng ®ång ®Òu. VÒ chÕ ®é chÝnh trÞ: Quan hÖ gi÷a kinh tÕ vµ chÝnh trÞ lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n cña c«ng cuéc ®æi míi ë ViÖt Nam. Theo c¸c nhµ kinh ®iÓn cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin th× kinh tÕ quyÕt ®Þnh chÝnh trÞ “ chÝnh trÞ lµ sù biÓu hiÖn tËp trung cña 6 tailieuonthi TiÓu luËn TriÕt häc kinh tÕ, chÝnh trÞ kh«ng ph¶i lµ môc ®Ých mµ chØ lµ ph­¬ng tiÖn ®Ó thùc hiÖn môc ®Ých kinh tÕ.” Lªnin ®· chØ râ: “®Ó tho¶ m·n nh÷ng lîi Ých kinh tÕ th× quyÒn lùc chÝnh trÞ chØ ®­îc sö dông lµm ph­¬ng tiÖn ®¬n thuÇn.” Kh¼ng ®Þnh ®ã cña Lªnin kh«ng cã nghÜa lµ phñ nhËn vai trß quyÕt ®Þnh cña kinh tÕ ®èi víi chÝnh trÞ mµ muèn nhÊn m¹nh t¸c ®éng cña chÝnh trÞ ®èi víi kinh tÕ. VÊn ®Ò kinh tÕ kh«ng thÓ t¸ch rêi vÊn ®Ò chÝnh trÞ mµ nã ®­îc xem xÐt gi¶i quyÕt theo mét lËp tr­êng chÝnh trÞ nhÊt ®Þnh. Nh­ vËy chóng ta cã thÓ kh¼ng ®Þnh r»ng kinh tÕ vµ chÝnh trÞ thèng nhÊt biÖn chøng víi nhau trªn nÒn t¶ng quyÕt ®Þnh cña kinh tÕ. Sau khi miÒn B¾c gi¶i phãng vµ tõ sau n¨m 1975 thèng nhÊt ®Êt n­íc, c¶ n­íc ta ®· kiªn quyÕt ®i theo con ®­êng XHCN ®©y lµ lùa chän tÊt yÕu vµ ®óng ®¾n. Tuy nhiªn, v× kh«ng qua giai ®o¹n TBCN, chóng ta ®· gÆp nhiÒu khã kh¨n vµ bì ngì trong c«ng cuéc x©y dùng mét hÖ thèng chÝnh trÞ v÷ng m¹nh. Thªm vµo ®ã, khi ta ®ang trong t×nh tr¹ng ban ®Çu cña c«ng cuéc ®æi míi, mét giai ®o¹n quan träng mµ chÝnh trÞ lµ yÕu tè ®Þnh h­íng dÉn ®­êng th× CNXH ë Liªn X« cò vµ c¸c n­íc §«ng ¢u sôp ®æ hµng lo¹t ®· g©y nhiÒu hoang mang cho §¶ng vµ nh©n d©n ta. §iÒu nµy còng chøng tá r»ng ®ang cã rÊt nhiÒu thÕ lùc ph¶n ®éng kh«ng ngõng t×m c¸ch ph¸ ho¹i, lËt ®æ chÕ ®é CNXH ë n­íc ta. b. Nh÷ng ®iÒu kiÖn thÕ giíi vµ khu vùc Sau khi chiÕn tranh l¹nh kÕt thóc, mÆc dï thÕ giíi cßn nhiÒu diÔn biÕn phøc t¹p nh­ng hoµ b×nh vµ hîp t¸c lµ xu thÕ chñ ®¹o, lµ ®ßi hái bøc xóc cña c¸c d©n téc vµ c¸c quèc gia. C¸c cuéc c¸ch m¹ng khoa häc vµ c«ng nghÖ ®¹t ®­îc nh÷ng b­íc tiÕn v­ît bËc ®Æc biÖt trong lÜnh vùc tin häc, viÔn th«ng, sinh häc, vËt liÖu 7 tailieuonthi TiÓu luËn TriÕt häc míi vµ n¨ng l­îng míi ®ang ®Èy m¹nh qu¸ tr×nh quèc tÕ ho¸ cao ®é c¸c lùc l­îng s¶n xuÊt dÉn ®Õn sù ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ ngµy cµng s©u s¾c. Nh­ vËy cã nghÜa lµ ngµy nay, kh«ng mét nÒn kinh tÕ nµo cã thÓ ®øng t¸ch ra khái céng ®ång quèc tÕ. T×nh h×nh ®ã ®ßi hái mét sù hîp t¸c ngµy cµng réng t¹o nªn thÕ tuú thuéc lÉn nhau gi÷a c¸c n­íc dï lín hay nhá, ph¸t triÓn hay ®ang ph¸t triÓn. Trong lÞch sö ph¸t triÓn cña x· héi cã lÏ ch­a bao giê cã mét sù hîp t¸c ®Ó ph¸t triÓn réng r·i ®an xen lång ghÐp vµ nhiÒu tÇng líp nh­ hiÖn nay víi sù h×nh thµnh nhiÒu tæ chøc kinh tÕ nh­ ASEAN (HiÖp héi c¸c n­íc §«ng Nam ¸), WTO (tæ chøc th­¬ng m¹i thÕ giíi) AFTA, EU,... §èi víi c¸c khu vùc, ViÖt Nam n»m trong khu vùc §«ng Nam ¸, Ch©u ¸ Th¸i B×nh D­¬ng, mét khu vùc ®­îc coi lµ cã nÒn kinh tÕ n¨ng ®éng vµ cã tèc ®é t¨ng tr­ëng cao nhÊt thÕ giíi trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. HÇu hÕt c¸c n­íc trong khu vùc nh­ Singapore, Th¸i Lan, In®«nªsia ®Òu ®· tiÕn hµnh nÒn KTTT ®­îc mÊy thËp kû vµ mét sè n­íc ®· trë thµnh c¸c n­íc c«ng nghiÖp míi (NIC). Nh­ vËy thÕ giíi vµ khu vùc ®· ph¸t triÓn v­ît ta kh¸ xa vÒ mäi mÆt ®Æc biÖt lµ vÒ kinh tÕ. V× thÕ ®· ®Æt ra cho ViÖt Nam nhiÒu th¸ch thøc trong qóa tr×nh phÊn ®Êu x©y dùng vµ c¶i tiÕn nÒn KTTT ®Þnh h­íng XHCN. 2. Thùc tr¹ng qu¸ tr×nh x©y dùng nÒn KTTT ®Þnh h­íng XHCN ë ViÖt Nam d­íi t¸c ®éng cña nh÷ng ®iÒu kiÖn cô thÓ 2.1 Giai ®o¹n 1986 - 1991 8 tailieuonthi TiÓu luËn TriÕt häc §©y lµ giai ®o¹n ®Çu chóng ta chuyÓn sang nÒn KTTT. Do ch­a nhËn thøc ®­îc ®Çy ®ñ nh÷ng yÕu tè cô thÓ ¶nh h­ëng ®Õn nÒn kinh tÕ nªn ta ®· cã mét sè chÝnh s¸ch ch­a ®óng. Mét chÝnh s¸ch sai lÇm trong giai ®o¹n nµy lµ tËp trung c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ theo h­íng ­u tiªn cho c«ng nghiÖp nÆng. §©y lµ mét sai lÇm nghiªm träng ®· lµm mÊt rÊt nhiÒu thêi gian, tèn rÊt nhiÒu tiÒn b¹c bëi lóc nµy víi xuÊt ph¸t ®iÓm vµ kinh tÕ rÊt thÊp, c¬ së vËt chÊt, c«ng nghÖ cßn qu¸ l¹c hËu thªm vµo ®ã lµ thiÕu vèn vµ thiÕu ®éi ngò c¸c nhµ khoa häc tµi giái. Trong khi ®ã ta cã ®Çy ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn c«ng nghiÖp nhÑ. Sù khÐo lÐo cÇn cï cña ng­êi d©n ViÖt Nam, sù ­u ®·i cña thiªn nhiªn khÝ hËu t¹o nªn mét danh môc n«ng s¶n ®a d¹ng phong phó vµ nhiÒu lo¹i h×nh s¶n xuÊt hµng thñ c«ng mü nghÖ. Víi nh÷ng ®iÒu kiÖn ®ã ta hoµn toµn cã thÓ ph¸t triÓn nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ mµ chØ cÇn Ýt vèn nh­ c«ng nghiÖp chÕ biÕn thùc phÈm, ®å mü nghÖ,... ChuyÓn sang nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn nh­ng trong giai ®o¹n nµy l­îng hµng ho¸ cña chóng ta cßn Ýt vµ chÊt l­îng cßn ch­a tèt. ChÝnh v× thÕ, hµng ho¸ s¶n xuÊt ra kh«ng cã søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng v× sè l­îng hµng ho¸ Ýt nªn phÇn lín vÉn ph¶i nhËp khÈu vµ ch­a xuÊt khÈu ®­îc hµng ho¸ ra thÞ tr­êng thÕ giíi. Víi ®iÒu kiÖn ®Þa lý ®Þa h×nh phøc t¹p, hÖ thèng giao th«ng vËn t¶i yÕu kÐm nh­ trªn ch­a cã nh÷ng chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ phï hîp víi tõng vïng, tõng miÒn, chóng ta ®· r¬i vµo 9 tailieuonthi TiÓu luËn TriÕt häc t×nh tr¹ng ®Çu t­ ph¸t triÓn kinh tÕ trµn lan, kh«ng tËp trung, g©y nªn sù bÊt hîp lý gi÷a c¸c vïng. C¬ cÊu gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ còng lµ mét vÊn ®Ò ®¸ng quan t©m. Trong giai ®o¹n nµy c¸c thµnh phÇn kinh tÕ míi nh­ kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n, kinh tÕ t­ b¶n Nhµ n­íc ch­a ph¸t triÓn, chñ yÕu vÉn lµ thµnh phÇn kinh tÕ Nhµ n­íc. Nguyªn nh©n cña vÊn ®Ò nµy lµ do ta vÉn cßn chËm ®æi míi c¸c h×nh thøc së h÷u t­ liÖu s¶n xuÊt ®· cã trong nÒn kinh tÕ bao cÊp cò vµ ch­a cã ®­îc nh÷ng chÝnh s¸ch phï hîp ®Ó kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n vµ t­ b¶n Nhµ n­íc ph¸t triÓn. Tãm l¹i, trong giai ®o¹n nµy mÆc dï ®· ®¹t ®­îc mét sè thµnh tùu, nÒn kinh tÕ ®· tõng b­íc æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn, c¸c c¬n sèt do hËu qu¶ cña c¬ chÕ quan liªu bao cÊp ®· dÇn dµ v¬i ®i nh­ng nÒn kinh tÕ ViÖt Nam vÉn ch­a b­íc h¼n ra sù khñng ho¶ng cña nh÷ng n¨m tr­íc ®æi míi. 2.2Giai ®o¹n 1991 ®Õn nay Giai ®o¹n nµy, do ®· dÇn ®iÒu chØnh phï hîp víi nh÷ng ®iÒu kiÖn, nh©n tè cô thÓ ¶nh h­ëng ®Õn nÒn KTTT nªn kinh tÕ ViÖt Nam ®· ®¹t ®­îc mét sè thµnh tùu ®¸ng kÓ: §iÒu ®Çu tiªn cÇn nãi ®Õn lµ tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ cao vµ t­¬ng ®èi æn ®Þnh. Giai ®o¹n 1986 - 1990, GDP t¨ng trung b×nh 3,9% th× ®Õn giai ®o¹n nµy GDP t¨ng b×nh qu©n 8,2%. C¬ cÊu gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ vµ c¸c ngµnh còng hîp lý h¬n. Hµng lo¹t c¸c c«ng ty, doanh nghiÖp t­ nh©n ho¹t ®éng trong mäi lÜnh vùc ®· ra ®êi. DÞch vô th­¬ng m¹i ph¸t triÓn t­¬ng ®èi m¹nh ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc s¶n xuÊt hµng ho¸, lµm cho sè l­îng hµng ho¸ phong phó h¬n vµ chÊt l­îng kh«ng ngõng ®­îc c¶i 10 tailieuonthi TiÓu luËn TriÕt häc tiÕn. Giao th«ng vËn t¶i ®­îc chó träng söa ch÷a vµ x©y míi nªn hµng ho¸ ®· ®Õn ®­îc c¸c vïng s©u, vïng xa vµ miÒn nói. Mét thµnh tùu quan träng n÷a lµ trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÕ giíi víi sù c¹nh tranh rÊt khèc liÖt g©y ra sù ph©n cùc giµu nghÌo m¹nh mÏ víi nhiÒu cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ nghiªm träng, §¶ng ta kÞp thêi rót kinh nghiÖm vµ ®· cã nh÷ng ®­êng lèi, chÝnh s¸ch ®Þnh h­íng cho nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn theo ®óng ®Þnh h­íng XHCN, h­íng thÞ tr­êng hµng ho¸ vµo ­òy ®¹o c¹nh tranh lµnh m¹nh cïng ph¸t triÓn. ChÝnh v× vËy nÒn KTTT cña ta ch¼ng nh÷ng kh«ng x¶y ra khñng ho¶ng mµ cßn tr¸nh ®­îc ¶nh h­ëng tiªu cùc tõ nh÷ng cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ ë c¸c n­íc trong khu vùc vµ thÕ giíi mµ cô thÓ lµ cuéc khñng ho¶ng tiÒn tÖ vµo n¨m 1997. Tuy nhiªn nÒn kinh tÕ n­íc ta so víi khu vùc vµ thÕ giíi vÉn lµ mét nÒn kinh tÕ kÐm ph¸t triÓn, cÇn cã nhiÒu biÖn ph¸p ®Ó ph¸t triÓn theo kÞp c¸c quèc gia kh¸c. KTTT ®· ra ®êi vµ ph¸t triÓn qua nhiÒu gia ®o¹n vµ cho ®Õn b©y giê nã vÉn lµ kiÓu kinh tÕ x· héi tiÕn bé nhÊt. Tr¶i qua c¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn, KTTT ngµy cµng ®­îc hoµn thiÖn vµ ®­îc ¸p dông trªn nhiÒu quèc gia. NÒn KTTT ®Þnh h­íng XHCN ë ViÖt Nam mÆc dï míi ra ®êi c¸ch ®©y h¬n mét thËp kû nh­ng còng ®· tr¶i qua nhiÒu th¨ng trÇm, kh«ng ngõng vËn ®éng vµ lu«n biÕn ®æi d­íi sù t¸c ®éng cña nhiÒu yÕu tè c¶ bªn ngoµi lÉn bªn trong b¶n th©n nÒn kinh tÕ. C¸c yÕu tè nµy võa kh«ng ngõng cã ¶nh h­ëng ®Õn sù ph¸t triÓn cña nÒn KTTT võa chÞu sù t¸c ®éng cña chÝnh nÒn KTTT ®ã. Nh­ vËy, tr¶i qua mçi giai ®o¹n l¹i h×nh thµnh nªn nh÷ng yÕu tè míi khiÕn cho c«ng cuéc x©y dùng vµ ph¸t triÓn nÒn KTTT ®Þnh h­íng XHCN ViÖt Nam ngµy cµng 11 tailieuonthi TiÓu luËn TriÕt häc phøc t¹p, ®ßi hái ph¶i cã sù ph©n tÝch kü l­ìng chi tiÕt kÞp thêi tõng yÕu tè. ChÝnh v× vËy quan ®iÓm lÞch sö cô thÓ lu«n lµ quan ®iÓm g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh x©y dùng nÒn KTTT ®Þnh h­íng XHCN ViÖt Nam. III. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m x©y dùng nÒn KTTT theo ®Þnh h­íng XHCN Trong giai ®o¹n hiÖn nay, chóng ta ®ang tõng b­íc x©y dùng c¬ së vËt chÊt ®Ó ®Èy m¹nh qu¸ tr×nh ph¸t triÓn nÒn KTTT ®Þnh h­íng XHCN nhanh chãng ®­a ®Êt n­íc trë thµnh n­íc c«ng nghiÖp hãa hiÖn ®¹i hãa. Vµ viÖc nghiªn cøu t×m hiÓu c¸c yÕu tè ¶nh h­ëng ®Ó t×m ra c¸c gi¶i ph¸p nh»m kh¾c phôc nh÷ng mÆt yÕu kÐm ph¸t huy nh÷ng mÆt m¹nh ®ang lµ vÊn ®Ò bøc thiÕt. Cô thÓ : §Èy m¹nh viÖc thu hót vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. Tr­íc m¾t cÇn tiÕp tôc c¶i tiÕn hµnh chÝnh trong lÜnh vùc ®Çu t­ n­íc ngoµi víi nh÷ng qui ®Þnh râ rµng th«ng suèt vµ ®¬n gi¶n. VÒ l©u dµi cÇn tiÕn tíi x©y dùng mét hµnh lang ph¸p lý chung cho c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi còng nh­ trong n­íc ®Ó t¹o mét s©n ch¬i b×nh ®¼ng. Huy ®éng tèi ®a vµ sö dông cã hiÖu qu¶ nguån vèn trong n­íc. Trong lÜnh vùc nµy, huy ®éng tiÕt kiÖm lµ môc tiªu hµng ®Çu, tõ ®ã sÏ ph¸t huy ®­îc hÕt c¸c nguån néi lùc thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn. TiÕp tôc c©n ®èi l¹i c¸c thµnh phÇn kinh tÕ vµ c¸c ngµnh; chó träng ph¸t triÓn kinh tÕ gi÷a c¸c vïng hîp lý h¬n. T¨ng c­êng héi nhËp hîp t¸c víi c¸c nÒn kinh tÕ trong khu vùc vµ thÕ giíi; gi÷ v÷ng vai trß cña Nhµ n­íc trong viÖc ®iÒu tiÕt vÜ m«, ®Þnh h­íng nÒn KTTT 12 tailieuonthi TiÓu luËn TriÕt häc theo ®Þnh h­íng XHCN, lÊy c«ng b»ng x· héi lµm môc tiªu t¨ng tr­ëng kinh tÕ, b¶o ®¶m nguån nh©n lùc th«ng qua hÖ thèng gi¸o dôc ®µo t¹o, b¶o ®¶m y tÕ, n©ng cao tr×nh ®é v¨n ho¸ cho ng­êi lao ®éng. Gi÷ v÷ng an ninh, trËt tù x· héi, cñng cè sù nghiÖp quèc phßng an ninh nh»m ng¨n chÆn mäi thÕ lùc ph¶n ®éng ph¸ ho¹i trong vµ ngoµi n­íc; TÝch cùc c¶i t¹o x· héi, xo¸ bá c¸c tÖ n¹n x· héi nh­ tham nhòng, nghiÖn hót, m¹i d©m, ma tuý, h¹n chÕ « nhiÔm m«i tr­êng, gi÷ v÷ng sù c©n b»ng sinh th¸i. Muèn vËy cÇn n©ng cao nhËn thøc con ng­êi trong viÖc b¶o vÖ gi÷ g×n cuéc sèng cña chÝnh hä; vËn dông s¸ng t¹o, kh«ng rËp khu«n c¸c m« h×nh KTTT trªn thÕ giíi; Cã ph­¬ng h­íng kÕt hîp ®Þnh h­íng XHCN víi t¨ng tr­ëng kinh tÕ trong nh÷ng n¨m tíi. 13 tailieuonthi TiÓu luËn TriÕt häc C. kÕt luËn Víi viÖc ¸p dông quan ®iÓm lÞch sö cô thÓ vµo c«ng cuéc ®æi míi kinh tÕ ë ViÖt Nam, chóng ta ®· cã ®­îc mét nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng n¨ng ®éng, mét nÒn kinh tÕ theo ®Þnh h­íng XHCN víi nh÷ng thµnh tùu hÕt søc to lín: NhÞp ®é b×nh qu©n hµng n¨m vÒ s¶n phÈm quèc néi trong 5 n¨m 1991 -1995 lµ 8,5%, nhÞp ®é t¨ng b×nh qu©n hµng n¨m vÒ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp lµ 13,3%, s¶n xuÊt n«ng nghiÖp lµ 4,5%, kim ng¹ch xuÊt khÈu 20%. C¬ cÊu kinh tÕ cã b­íc chuyÓn ®æi tÝch cùc: tû träng c«ng nghiÖp vµ x©y dùng trong GDP tõ 22,7% n¨m 1990 lªn 30,3% n¨m 1995, tû träng dÞch vô tõ 38,6% lªn 41,5%. B¾t ®Çu cã tÝch luü tõ néi bé nÒn kinh tÕ. Vèn ®Çu t­ c¬ b¶n toµn x· héi t¨ng tõ 15,8% GDP n¨m 1990 lªn 27,7% n¨m 1995. L¹m ph¸t bÞ ®Èy lïi tõ 67,1% n¨m 1991 xuèng 12,4% ®Çu n¨m 1995. Quan hÖ s¶n xuÊt ®­îc ®iÒu chØnhphï hîp h¬n víi yªu cÇu cña lùc l­îng s¶n xuÊt. Sè hé cã thu nhËp trung b×nh sè hé giµu t¨ng lªn, tû lÖ hé nghÌo gi¶m. Bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t ®­îc, nÒn kinh tÕ n­íc ta vÉn cßn nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh, ®Êt n­íc ta vÉn cßn chËm ph¸t triÓn so víi khu vùc vµ thÕ giíi. Chóng ta cÇn ph¶i ¸p dông c¸c gi¶i ph¸p hîp lý ®Ó c¶i thiÖn t×nh h×nh, ®Æc biÖt chó träng ®Õn sù vËn dông ®Õn sù vËn dông s¸ng t¹o ®Ó cã ®­îc mét nÒn KTTT hoµn chØnh, ph¸t huy hÕt tÝnh ­u viÖt cña nã vµ tr¸nh ®­îc nh÷ng sai lÇm cña nÒn KTTT cña c¸c quèc gia kh¸c. Tõng b­íc thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p ®Ó ®Ò ra, ViÖt Nam sÏ cã thªm tù tin b­íc vµo thÕ kû 21 víi nh÷ng th¸ch thøc míi, c¬ héi míi. NÒn KTTT ®Þnh h­íng XHCN ViÖt Nam sÏ ngµy cµng ph¸t triÓn æn ®Þnh vµ nhanh chãng ®uæi kÞp tr×nh ®é cña thÕ giíi, trë thµnh mét n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn trong t­¬ng lai kh«ng xa. 14 tailieuonthi TiÓu luËn TriÕt häc d.Tµi liÖu tham kh¶o 1. S¸ch: - NguyÔn Sinh Cóc “Kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa” - NXB ChÝnh trÞ quèc gia TP - HCM, n¨m 1996. - Gi¸o tr×nh “TriÕt häc M¸c - Lªnin” - TËp II, NXB ChÝnh trÞ quèc gia, 1997. 2. T¹p chÝ: - Nghiªn cøu trao ®æi sè 11 th¸ng 6 n¨m 1998. - TriÕt häc sè 4 (110) - th¸ng 8 - 1998. - Nh÷ng vÊn ®Ò kinh tÕ thÕ giíi sè 1 (45) n¨m 1997. - Céng s¶n sè 4 (2-2000). - TriÕt häc sè 2 (96) th¸ng 4 - 1997. - TriÕt häc sè 2 (108) th¸ng 4 - 1999. - TriÕt häc sè 2 - 2001 Vµ mét sè t¹p chÝ kh¸c. 15 tailieuonthi TiÓu luËn TriÕt häc Môc lôc Trang A. §Æt vÊn ®Ò 1 Néi dung 3 I. Quan ®iÓm lÞch sö cô thÓ 3 1- C¬ së kh¸ch quan cña quan ®iÓm lÞch sö cô thÓ 3 2- Yªu cÇu cña quan ®iÓm lÞch sö cô thÓ. 3 3- T¹i sao ph¶i vËn dông quan ®iÓm lÞch sö vµo qu¸ tr×nh x©y dùng nÒn KTTT ®Þnh h­íng xhcn ë ViÖt Nam. II.Qu¸ tr×nh x©y dùng nÒn KTTT ®Þnh h­íng 4 XHCN d­íi gãc nh×n cña quan ®iÓm lÞch sö cô thÓ. 5 1-Nh÷ng ®iÒu kiÖn cô thÓ ¶nh h­ëng ®Õn qu¸ tr×nh x©y dùng nÒn KTTT ®Þnh h­íng XHCN. 5 2- Thùc tr¹ng x©y dùng nÒn KTTT 8 III. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m x©y dùng nÒn KTTT theo 12 ®Þnh h­íng XHCN. KÕt luËn 14 Tµi liÖu tham kh¶o 15 16
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan

Tài liệu vừa đăng