ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM
NGUYỄN THỊ LAN TUYẾT
QUẢN LÝ CƠ SỞ VẬT CHẤT VÀ ĐỒ DÙNG
DẠY HỌC Ở CÁC TRƢỜNG MỒN NON TƢ THỤC
QUẬN THANH KHÊ THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC
Đà Nẵng, Năm 2019
ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM
NGUYỄN THỊ LAN TUYẾT
QUẢN LÝ CƠ SỞ VẬT CHẤT VÀ ĐỒ DÙNG
DẠY HỌC Ở CÁC TRƢỜNG MỒN NON TƢ THỤC
QUẬN THANH KHÊ THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG
Mã số: 8 14 01 14
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC
Ngƣời hƣớng dẫn: TS. Bùi Việt Phú
Đà Nẵng, Năm 2019
i
LỜI CAM ĐOAN
Sau hai năm tôi được học tập, nghiên cứu tại trường Đại học Sư phạm Đà Nẵng,
với tình cảm chân thành và lòng biết ơn sâu sắc, tôi xin bày tỏ lòng kính trọng tới
Đảng ủy, Ban giám hiệu trường Đại học sư phạm Đà Nẵng đã tạo điều kiện cho tôi
được hoàn thành khóa học này.
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn Phòng đào tạo sau đại học, các phòng khoa và các
thầy giáo, cô giáo của trường Đại học sư phạm Đà Nẵng đã tận tình giúp đỡ chỉ dẫn
cho tôi trong suốt thời gian học tập và nghiên cứu.
Tôi xin được gửi lời biết ơn sâu sắc nhất đến TS Bùi Việt Phú - người đã giúp
đỡ, hướng dẫn cho tôi trong suốt quá trình nghiên cứu và thực hiện đề tài này.
Tôi xin trân trọng cảm ơn sự quan tâm giúp đỡ của lãnh đạo Phòng Giáo dục và
Đào tạo Quận Thanh Khê, thành phố Đà Nẵng, các đồng chí Hiệu trưởng, Phó hiệu
trưởng và giáo viên các trường mầm non tư thục Quận Thanh Khê, thành phố Đà
Nẵng.
Xin cảm ơn đồng nghiệp, bạn bè và gia đình đã cổ vũ, động viên và tạo điều
kiện thuận lợi nhất để tôi hoàn thành khóa học.
Bản thân tôi đã có nhiều cố gắng, nhưng luận văn chắc chắn không thể tránh
khỏi thiếu sót. Kính mong nhận được sự chia sẻ và những ý kiến đóng góp quý báu
của các thầy cô giáo, các bạn đồng nghiệp.
Tôi cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả
nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình
nghiên cứu nào khác.
Xin chân thành cảm ơn!
Đà Nẵng – Năm 2018
Tác giả
Nguyễn Thị Lan Tuyết
ii
iii
iv
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ
Số hiệu
hình vẽ
Sơ đồ 1
Sơ đồ 2
Tên hình vẽ
Mối quan hệ giữa các chức năng quản lý
Cấu trúc hoạt động dạy và học
Trang
9
18
v
DANH MỤC CÁC BẢNG
Số hiệu
bảng
Bảng 2.1
Bảng 2.2
Bảng 2.3
Bảng 2.4
Bảng 2.5
Bảng 2.6
Bảng 2.7
Bảng 2.8
Bảng 2.9
Bảng 2.10
Bảng 2.11
Bảng 2.12
Bảng 3.1
Bảng 3.2
Tên bảng
Thống kê cơ sở vật chất Giáo dục mầm non quận
Thanh Khê
Diện tích phòng học cho một cháu trong các trường
mầm non tư thục quận Thanh Khê, thành phố Đà
Nẵng
Diện tích bình quân cho một trẻ trên toàn trường
Kết quả đánh giá mức độ cần thiết về quy mô phòng
học các trường mầm non tư thục
Thống kê số phòng học trong các trường mầm non tư
thục
Thực trạng diện tích sân chơi
Kết quả đánh giá mức độ thực hiện kế hoạch CSVCĐDDH của các trường mầm non tư thục
Kết quả đánh giá mức độ trang bị CSVC-ĐDDH của
các trường mầm non tư thục
Đánh giá công tác quản lý CSVC-ĐDDH các trường
mầm non tư thục Quận Thanh Khê, Thành phố Đà
Nẵng
Kết quả đánh giá mức độ mức độ sử dụng và bảo
quản CSVC và đồ dùng dạy học của các trường mầm
non tư thục
Kết quả đánh giá mức độ mức độ tự làm đồ dùng đồ
chơi của các trường mầm non tư thục
Kết quả đánh giá mức độ mức độ kiểm tra đánh giá
việc sử dụng, bảo quản CSVC-ĐDDH của các trường
mầm non tư thục
Đánh giá sự cần thiết của các biện pháp đề xuất
Đánh giá tính khả thi của các biện pháp đề xuất
Trang
41
41
42
43
43
44
51
52
53
53
54
55
80
81
vi
CÁC CHỮ VIẾT TẮT
CB-CC-VC
CBQL
CNH
CNTT
CSVC-ĐDDH
ĐDĐC
GD
Cán bộ-công chức-viên chức
Cán bộ quản lý
Công nghiệp hóa
Công nghệ thông tin
Cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học
Đồ dùng đồ chơi
Giáo dục
GD&ĐT
GV
HĐH
HS
MN
MNTT
PPDH
PTDH
PTKT & TBDH
TBDH
TP
TT
UBND
Giáo dục và Đào tạo
Giáo viên
Hiện đại hóa
Học sinh
Mầm non
Mầm non tư thục
Phương pháp dạy học
Phương tiện dạy học
Phương tiện kỹ thuật và thiết bị dạy học
Thiết bị dạy học
Thành phố
Tư thục
Ủy ban nhân dân
vii
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................. i
RESEARCH FINDINGS ...................................... Error! Bookmark not defined.
TRANG THÔNG TIN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU.......... Error! Bookmark not
defined.
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ............................................................................ iv
DANH MỤC CÁC BẢNG .................................................................................. v
CÁC CHỮ VIẾT TẮT ....................................................................................... vi
MỤC LỤC .......................................................................................................... vii
MỞ ĐẦU .............................................................................................................. 1
1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI ................................................................. 1
2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU ........................................................................... 3
3. KHÁCH THỂ VÀ ĐỐI TƢỢNG NGHIÊN CỨU........................................ 3
3.1. Khách thể nghiên cứu: Cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học ở các
trƣờng mầm non ............................................................................................. 3
3.2. Đối tƣợng nghiên cứu: Quản lý cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học ở
các trƣờng mầm non tƣ thục quận Thanh Khê, Thành phố Đà Nẵng. .... 3
4. GIẢ THUYẾT KHOA HỌC .......................................................................... 3
5. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU ........................................................................... 3
6. PHẠM VI NGHIÊN CỨU .............................................................................. 3
7. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .................................................................. 3
7.1. Nhóm phƣơng pháp nghiên cứu lý luận ............................................... 3
7.2. Nhóm phƣơng pháp nghiên cứu thực tiễn ............................................ 3
7.3. Nhóm phƣơng pháp h trợ..................................................................... 4
8. CẤU TRÚC LUẬN VĂN ................................................................................ 4
NỘI DUNG........................................................................................................... 5
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ CƠ SỞ VẬT CHẤT VÀ ĐỒ
DÙNG DẠY HỌC Ở TRƢỜNG MẦM NON.................................................... 5
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề ................................................................ 5
1.1.1. Các nghiên cứu ở nước ngoài......................................................... 5
viii
1.1.2. Các nghiên cứu trong nước .................................................................. 5
1.2. Các khái niệm chính của đề tài .................................................................. 8
1.2.1. Quản lý ................................................................................................. 8
1.2.2 Quản lý giáo dục ............................................................................... 10
1.2.3. Cơ sở vật chất ..................................................................................... 11
1.2.3.1. Khái niệm cơ sở vật chất ............................................................ 11
1.2.3.2. Hệ thống cơ sở vật chất.............................................................. 11
1.2.4. Đồ dùng dạy học ................................................................................. 12
1.2.4.1. Khái niệm đồ dùng dạy học ......................................................... 12
1.2.4.2. Hệ thống đồ dùng dạy học ........................................................... 12
1.2.5. Quản lý cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học.......................................... 13
1.2.5.1. Quản lý cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học ............................... 13
1.2.5.2. Nguyên tắc quản lý cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học ............. 14
1.2.5.3. Mục tiêu quản lý cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học ................ 15
1.2.5.4. Nhiệm vụ quản lý cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học ................ 15
1.3. Giáo dục mầm non trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay .......... 15
1.4. Cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học ở trƣờng mầm non...................... 17
1.4.1. Vai trò, tầm quan trọng của cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học
trong Giáo dục mầm non ........................................................................... 17
1.4.2. Quy định đối với cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học ở các trường
mầm non hiện nay ...................................................................................... 22
1.4.2.1. Diện tích, khuôn viên và các công trình của nhà trường theo quy
định tại điều lệ trường mầm non ............................................................. 22
1.4.2.2. Sân, vườn và khu vực cho trẻ chơi đảm bảo yêu cầu ................. 22
1.4.2.3. Phòng sinh hoạt chung, phòng ngủ và hiên chơi đảm bảo yêu
cầu ........................................................................................................... 22
1.4.2.4. Phòng giáo dục thể chất, nghệ thuật, bếp ăn, nhà vệ sinh theo
quy định ................................................................................................... 23
1.4.2.5. Khối phòng hành chính quản trị đảm bảo yêu cầu...................... 23
1.4.2.6. Các thiết bị, đồ dùng, đồ chơi theo tiêu chuẩn kỹ thuật Đồ dùng Đồ chơi - Thiết bị dạy học tối thiểu dùng cho giáo dục mầm non ............ 23
ix
1.5. Quản lý cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học ở trƣờng mầm non ........ 23
1.5.1. Quản lý việc xây dựng kế hoạch cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học
ở trường mầm non...................................................................................... 23
1.5.2. Quản lý trang bị cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học ....................... 25
1.5.3. Quản lý việc sử dụng, bảo quản cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học
ở trường mầm non...................................................................................... 26
1.5.4. Quản lý việc tự làm đồ dùng đồ chơi ở trường mầm non .............. 28
1.5.5. Kiểm tra, đánh giá việc sử dụng, bảo quản cơ sở vật chất và đồ
dùng dạy học ở trường mầm non .............................................................. 29
1.5.6. Mục tiêu quản lý cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học ...................... 30
1.6. Các yếu tố ảnh hƣởng đến việc quản lý CSVC-ĐDDH ở trƣờng mầm
non................................................................................................................... 30
1.6.1. Yếu tố khách quan............................................................................ 30
1.6.2. Yếu tố chủ quan .................................................................................. 31
CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ CƠ SỞ VẬT CHẤT VÀ ĐỒ
DÙNG DẠY HỌC Ở CÁC TRƢỜNG MẦM NON TƢ THỤC ................... 34
QUẬN THANH KHÊ, THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG ......................................... 34
2.1. Khái quát quá trình điều tra, khảo sát ..................................................... 34
2.1.1. Mục đích khảo sát ............................................................................ 34
2.1.2. Nội dung khảo sát ............................................................................ 34
2.1.3. Phương pháp khảo sát ..................................................................... 34
2.1.4. Tổ chức khảo sát .............................................................................. 34
2.2. Khái quát về tình hình kinh tế - xã hội và giáo dục đào tạo Quận Thanh
Khê, Thành phố Đà Nẵng ............................................................................... 35
2.2.1. Tình hình kinh tế - xã hội Quận Thanh Khê ...................................... 35
2.2.2. Khái quát chung về Giáo dục và Đào tạo Quận Thanh Khê ............... 36
2.2.3. Sự phát triển của Giáo dục mầm non Quận Thanh Khê..................... 38
2.3. Thực trạng cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học trong các trƣờng mầm
non tƣ thục Quận Thanh Khê, Thành phố Đà Nẵng ................................. 41
2.3.1. Thực trạng về đầu tư trang bị cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học . 41
2.3.2. Thực trạng việc sử dụng cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học ......... 45
x
2.3.3. Thực trạng tự làm đồ dùng đồ chơi ................................................ 47
2.3.4. Thực trạng việc bảo quản, bảo dưỡng cơ sở vật chất và đồ dùng dạy
học ............................................................................................................... 47
2.4. Thực trạng quản lý cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học trong các
trƣờng mầm non tƣ thục Quận Thanh Khê, Thành phố Đà Nẵng .......... 49
2.4.1. Thực trạng quản lý việc xây dựng kế hoạch CSVC-ĐDDH ở trường
mầm non ..................................................................................................... 49
2.4.2. Thực trạng quản lý trang bị cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học........... 51
2.4.3. Thực trạng quản lý việc sử dụng, bảo quản cơ sở vật chất và đồ
dùng dạy học ở trường mầm non................................................................ 52
2.4.4. Thực trạng quản lý việc tự làm đồ dùng đồ chơi ở trường mầm non 53
2.4.5. Thực trạng quản lý kiểm tra, đánh giá việc sử dụng, bảo quản CSVCĐDDH ở trường mầm non .......................................................................... 54
2.5. Đánh giá chung thực trạng quản lý cơ sở vật chất và đồ dùng dạy
học ................................................................................................................... 55
2.5.1. Những kết quả đã đạt ....................................................................... 55
2.5.2. Những hạn chế và bất cập ............................................................... 55
2.5.3. Nguyên nhân .................................................................................... 56
CHƢƠNG 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CƠ SỞ VẬT CHẤT VÀ ĐỒ DÙNG
DẠY HỌC TẠI CÁC TRƢỜNG MẦM NON TƢ THỤC QUẬN THANH
KHÊ, THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG ...................................................................... 59
3.1. Nguyên tắc chung đề xuất biện pháp ................................................... 59
3.1.1. Nguyên tắc bảo đảm tính mục tiêu ................................................. 59
3.1.2. Nguyên tắc bảo đảm tính thực tiễn ................................................. 59
3.1.3. Nguyên tắc bảo đảm tính hiệu quả ................................................. 59
3.1.4. Nguyên tắc bảo đảm tính khả thi .................................................... 59
3.2. Biện pháp quản lý CSVC-ĐDĐH ở các trƣờng mầm non tƣ thục
Quận Thanh Khê, Thành phố Đà Nẵng ...................................................... 59
3.2.1. Biện pháp1: Nâng cao nhận thức cho cán bộ, giáo viên về tầm
quan trọng của công tác cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học ở trường
mầm non ..................................................................................................... 59
xi
3.2.1.1. Mục tiêu của biện pháp ............................................................. 59
3.2.1.2. Nội dung biện pháp .................................................................... 60
3.2.1.3. Cách thức thực hiện biện pháp .................................................. 60
3.2.1.4. Điều kiện thực hiện biện pháp ................................................... 63
3.2.2. Biện pháp 2: Xây dựng quy trình, quy định quản lý cơ sở vật chất
và đồ dùng dạy học ở các trường mầm non tư thục ................................. 63
3.2.2.1. Mục tiêu của biện pháp ............................................................. 63
3.2.2.2. Nội dung biện pháp .................................................................... 63
3.2.2.3. Cách thức thực hiện biện pháp .................................................. 64
3.2.2.4. Điều kiện thực hiện biện pháp ................................................... 68
3.2.3. Biện pháp 3: Tổ chức khai thác và sử dụng hợp lý cơ sở vật chất
và đồ dùng dạy học ở các trường mầm non tư thục ................................. 68
3.2.3.1. Mục tiêu của biện pháp ............................................................. 68
3.2.3.2. Nội dung biện pháp .................................................................... 69
3.2.3.3. Cách thức thực hiện biện pháp .................................................. 69
3.2.3.4. Điều kiện thực hiện biện pháp ................................................... 71
3.2.4. Biện pháp 4: Khuyến khích giáo viên tự làm đồ dùng, đồ chơi
phục vụ cho hoạt động dạy học ở các trường mầm non .......................... 71
3.2.4.1. Mục tiêu của biện pháp ............................................................. 71
3.2.4.2. Nội dung của biện pháp ............................................................. 72
3.2.4.3. Cách thức thực hiện ................................................................... 73
3.2.4.4. Điều kiện thực hiện .................................................................... 75
3.2.5. Biện pháp 5: Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát sử dụng, bảo
quản cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học ở các trường mầm non ............ 76
3.2.5.1. Mục tiêu của biện pháp ............................................................. 76
3.2.5.2. Nội dung của biện pháp ............................................................. 76
3.2.5.3. Cách thức thực hiện .................................................................. 77
3.2.5.4. Điều kiện thực hiện ................................................................... 79
3.3. Khảo nghiệm tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất .. 79
3.3.1. Mục đích khảo nghiệm .................................................................... 79
3.3.2. Đối tượng khảo nghiệm ................................................................... 79
xii
3.3.3. Nội dung và phương pháp khảo nghiệm ........................................ 79
3.3.3.1. Nội dung khảo nghiệm ............................................................... 79
3.3.3.2. Phương pháp khảo nghiệm ....................................................... 80
3.3.4. Phân tích kết quả khảo nghiệm về sự cần thiết và tính khả thi của
các biện pháp đã đề xuất ............................................................................ 80
3.3.4.1. Sự cần thiết của các biện pháp đã đề xuất ................................. 80
3.3.4.2. Tính khả thi của các biện pháp đã đề xuất ................................ 81
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ....................................................................... 84
1. Kết luận............................................................................................................ 84
2. Khuyến nghị ................................................................................................... 84
2.1. Đối với Sở Giáo dục và Đào tạo Thành phố Đà Nẵng .......................... 84
2.2. Đối với Ủy ban nhân dân và Phòng Giáo dục và Đào tạo Quận Thanh Khê
......................................................................................................................... 85
2.3. Đối với các trường mầm non tư thục Quận Thanh Khê ....................... 85
2.4. Đối với phụ huynh học sinh có trẻ học tại các trường Mầm non tư thục
Quận Thanh Khê ............................................................................................ 85
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................ 86
PHỤ LỤC 1 ......................................................................................................... 1
PHỤ LỤC 2 .......................................................................................................... 2
PHỤ LỤC 3 .......................................................................................................... 3
PHỤ LỤC 4 .......................................................................................................... 9
1
MỞ ĐẦU
1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI
Giáo dục là quốc sách hàng đầu, trong đó giáo dục mầm non là bậc học đầu tiên
trong hệ thống giáo dục quốc dân, có vai trò nền tảng, là nền móng cho sự phát triển
về thể chất, trí tuệ, tình cảm thẩm mỹ của trẻ em Việt Nam. Trẻ được tiếp cận với giáo
dục mầm non càng sớm, càng thúc đẩy quá trình học tập và phát triển của các giai
đoạn tiếp theo. Chính những kỹ năng mà trẻ tiếp thu được qua Chương trình giáo dục
mầm non s là nền tảng cho việc học tập sau này. Chất lượng giáo dục quyết định sự
tồn tại và phát triển của các cơ sở giáo dục và đào tạo nói chung và nhà trường nói
riêng. Có nhiều yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng giáo dục bao gồm các yếu
tố như nội dung chương trình, đội ngũ cán bộ giảng dạy, công tác quản lý, công tác
kiểm tra, đánh giá, thì yếu tố cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học có vai trò hết sức quan
trọng. Một nhà trường có đầy đủ các yếu tố, cán bộ quản lý vững vàng, đội ngũ giáo
viên có chuyên môn nhưng cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học nghèo nàn, lạc hậu,
không theo kịp sự phát triển của xã hội thì khó có thể có nâng cao chất lượng của nhà
trường.
Nghị quyết số 29-NQ TW của Hôị nghi Trung ương 8 khóa XI về đổi mới căn
bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu CNH-HĐH trong điều kiện kinh
tế thị trường định hướng XHCN và hội nhập quốc tế đã nhận định giáo dục và đào tạo
nước ta trong thời gian qua: “Đã xây dựng được hệ thống giáo dục và đào tạo tương
đối hoàn chỉnh từ mầm non đến đại học. Cơ sở vật chất, thiết bị giáo dục, đào tạo được
cải thiện rõ rệt và từng bước hiện đại hóa”. “Tuy nhiên, chất lượng, hiệu quả giáo dục
và đào tạo còn thấp so với yêu cầu,... đầu tư cho giáo dục và đào tạo chưa hiệu quả.
Chính sách, cơ chế tài chính cho giáo dục và đào tạo chưa phù hợp. Cơ sở vật chất kỹ
thuật còn thiếu và lạc hậu, .”. Nghị quyết đưa ra nhiệm vụ, giải pháp: “Tiếp tục thực
hiện mục tiêu kiên cố hóa trường, lớp học; có chính sách hỗ trợ để có mặt bằng xây
dựng trường. Từng bước hiện đại hóa cơ sở vật chất kỹ thuật, đặc biệt là hạ tầng công
nghệ thông tin. Bảo đảm đến năm 2020 số học sinh mỗi lớp không vượt quá quy định
của từng cấp học.” [10]. Do vậy việc đầu tư mọi nguồn lực để xây dựng một hệ thống
cơ sở vật chất cho nhà trường là việc làm cần thiết và cấp bách.
Làm thế nào để có một ngôi trường khang trang, đồng bộ về cơ sở vật chất, có
các khối công trình được sắp xếp hợp lý, khoa học, tạo một môi trường tốt nhất cho trẻ
vui chơi học tập, giúp trẻ phát triển một cách tốt nhất. Đây cũng là vấn đề mà người
quản lý phải trăn trở.
Việc tăng cường cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học, từng bước hiện đại hoá nhà
trường (lớp học, sân chơi, bãi tập, máy tính nối mạng internet, thiết bị giảng dạy và
2
học tập hiện đại, trang bị và sử dụng có hiệu quả cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học
là việc làm không thể thiếu.
Đối với các trường mầm non, cơ sở vật chất và đồ dùng dạy không chỉ phục vụ
cho việc dạy học của cô và trò tốt hơn mà nó còn có vai trò quan trọng trong việc giáo
dục, chăm sóc, nuôi dưỡng, cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học có vai trò quan trọng
giúp trẻ phát triển nhận thức, ngôn ngữ, tình cảm, thẩm m , thể chất. Nhưng việc quản
lý và sử dụng chúng như thế nào cho có hiệu quả, tránh lãng phí là vấn đề được nhiều
trường, nhiều cấp quan tâm.
Thực tế hiện nay hầu hết các trường Mầm non TT trên địa bàn Quận Thanh
Khê, Thành phố Đà Nẵng đã được trang bị cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học theo
danh mục thiết bị dạy học tối thiểu do Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định, việc quản lý
cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học trong các trường mầm non tư thục quận Thanh Khê,
thành phố Đà Nẵng bên cạnh những kết quả đạt được như chủ trương xã hội hóa trong
giáo dục đã được thực hiện có hiệu quả, có gần 20 trường Mầm non tư thục và hơn 60
nhóm trẻ gia đình được thành lập đã thu nhận hơn 70% trẻ trong độ tuổi ra lớp, nhiều
trường Mầm non được đầu tư lớn, chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ đạt hiệu quả cao
đã tạo được uy tín rộng rãi trong nhân dân thành phố, để có được những kết quả đó thì
yếu tố cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học góp phần không hề nhỏ tuy nhiên công tác
quản lý cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học (CSVC –ĐDDH) ở các trường mầm non,
đặc biệt là các trường mầm non tư thục (MNTT) vẫn còn một số hạn chế nhất định đối
với yêu cầu đổi mới giáo dục mầm non. Cụ thể như sau:
- Hầu hết các trường mầm non đều chưa có cán bộ thiết bị chuyên trách nên
việc quản lý cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học còn gặp nhiều khó khăn.
- Nhiều trường còn chưa quan tâm nhiều đến công tác quản lý và sử dụng cơ sở
vật chất và đồ dùng dạy học nên kết quả của công tác này chưa cao. Việc thiếu kiểm
tra, đôn đốc dẫn đến việc sử dụng cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học trong nhà trường
chưa đạt được hiệu quả cao.
- Một số bộ phận giáo viên chưa được đào tạo bài bản, việc tự học hoặc tham
gia các lớp tập huấn, hội thảo còn hạn chế.
- Đồ dùng dạy học ở các trường MMTT còn chưa đồng bộ, hư hỏng, bổ sung
chưa thật kịp thời nên dẫn đến một số giáo viên còn ngại sử dụng đồ dùng dạy học.
Những hạn chế trên nguyên nhân chủ yếu là do người quản lý chưa thực hiện
tốt việc quản lý của mình hoặc chưa đưa ra được những biện pháp phù hợp để thực
hiện việc quản lý cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học tại đơn vị mình một cách hiệu quả.
Từ những lý do trên, chúng tôi chọn đề tài: "Quản lý cơ sở vật chất và đồ dùng
dạy học ở các trường mầm non tư thục Quận Thanh Khê Thành phố Đà Nẵng” để
nghiên cứu.
3
2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn, đề xuất một số biện pháp có cơ sở
khoa học, có tính khả thi để quản lý cơ sở vật chất, thiết bị và đồ dùng dạy học ở các
trường mầm non tư thục Quận Thanh Khê, Thành phố Đà Nẵng.
3. KHÁCH THỂ VÀ ĐỐI TƢỢNG NGHIÊN CỨU
3.1. Khách thể nghiên cứu: Cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học ở các trường
mầm non
3.2. Đối tƣợng nghiên cứu: Quản lý cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học ở các
trường mầm non tư thục quận Thanh Khê, Thành phố Đà Nẵng.
4. GIẢ THUYẾT KHOA HỌC
Trong thời gian qua việc quản lý cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học ở các
trường mầm non Quận Thanh Khê, Thành phố Đà Nẵng còn nhiều hạn chế. Nếu đề
xuất được các biện pháp có cơ sở khoa học và có tính khả thi thì s góp phần nâng cao
chất lượng quản lý cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học ở các trường mầm non Quận
Thanh Khê, Thành phố Đà Nẵng
5. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU
5.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học ở
các trường mầm non
5.2. Điều tra thực trạng quản lý cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học ở các trường
mầm non tư thục Quận Thanh Khê, Thành phố Đà Nẵng
5.3. Đề xuất biện pháp quản lý cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học ở các trường
mầm non tư thục Quận Thanh Khê, Thành phố Đà Nẵng.
6. PHẠM VI NGHIÊN CỨU
Đề tài tập trung nghiên cứu về lý luận và thực trạng quản lý cơ sở vật chất và đồ
dùng dạy học ở các trường MNTT Quận Thanh Khê, Tp Đà Nẵng giai đoạn 2015 –
2018 và đề xuất các biện pháp quản lý cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học của Hiệu
trưởng ở các trường MNTT Quận Thanh Khê, Tp Đà Nẵng giai đoạn 2019 - 2023.
7. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
7.1. Nhóm phƣơng pháp nghiên cứu lý luận
Đề tài sử dụng các phương pháp nghiên cứu lý luận sau đây để xây dựng khung
lý thuyết của đề tài:
- Phân tích và tổng hợp tài liệu
- Hệ thống hóa các nội dung lý luận từ tài liệu liên quan đến đề tài
7.2. Nhóm phƣơng pháp nghiên cứu thực tiễn
Các nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn áp dụng để khảo sát thực trạng
của vấn đề nghiên cứu:
- Phương pháp điều tra
- Phương pháp quan sát
- Phương pháp phỏng vấn
4
- Phương pháp khảo nghiệm
7.3. Nhóm phƣơng pháp h trợ
- Phương pháp thống kê toán học: Dùng để xử lý kết quả điều tra
- Phương pháp chuyên gia: Dùng để tham khảo ý kiến chuyên gia về tính cấp
thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất
8. CẤU TRÚC LUẬN VĂN
Phần mở đầu
Phần nội dung: gồm có 3 chương;
Chƣơng 1. Cơ sở lý luận về quản lý cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học ở
trường mầm non
Chƣơng 2. Thực trạng quản lý cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học ở các trường
mầm non tư thục Quận Thanh Khê, Thành phố Đà Nẵng
Chƣơng 3. Biện pháp quản lý cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học ở các trường
mầm non tư thục Quận Thanh Khê, Thành phố Đà Nẵng
Phần kết luận và khuyến nghị
Tài liệu tham khảo
Phụ lục
5
NỘI DUNG
CHƢƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ CƠ SỞ VẬT CHẤT VÀ ĐỒ
DÙNG DẠY HỌC Ở TRƢỜNG MẦM NON
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
1.1.1. Các nghiên cứu ở nước ngoài
Từ xưa đến nay, giáo dục luôn là một l nh vực khoa học mà ở bất cứ thời đại
nào, quốc gia nào cũng đều dành nhiều sự quan tâm, nghiên cứu của các nhà khoa học.
Tuy nhiên, nghiên cứu các vấn đề trong giáo dục không phải là điều dễ dàng, bởi l
những vấn đề đó luôn luôn có sự gắn kết, ràng buộc với những l nh vực khác trong xã
hội như kinh tế, chính trị, văn hoá xã hội chính vì vậy nghiên cứu các biện pháp quản
lý cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học nhằm nâng cao kết quả giáo dục và đổi mới
phương pháp dạy và học là một vấn đề khó khăn và phức tạp. Để nâng cao chất lượng
giảng dạy thì trước tiên phải làm tốt công tác quản lý cơ sở vật chất và đồ dùng dạy
học trong nhà trường. Tùy theo hoàn cảnh kinh tế, kỹ thuật và xã hội mà tất cả các
nước trên thế giới đều có khuynh hướng hoàn thiện cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học
nhằm phù hợp với sự hiện đại hoá nội dung, phương pháp và hình thức tổ chức dạy
học. Các nước có nền kinh tế phát triển đều quan tâm đến việc nghiên cứu các mô hình
cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học hiện đại, đạt chất lượng cao, cần thiết cho nhu cầu
giáo dục mỗi nước. Trong khoảng 15-20 năm gần đây, các thiết bị điện tử, máy vi
tính, rôbốt, các đồng hồ điện tử số đo chính xác cao, ti vi, video,... đã được
nghiên cứu, thiết kế và tăng cường cho các trường mầm non.
Trên thế giới đã có một số công trình nghiên cứu về cơ sở vật chất và đồ dùng
dạy học, quản lý và sử dụng cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học như "Phương tiện kỹ
thuật dạy học và ứng dụng" – Nhà xuất bản Đại học Minxcơ – 1985. Trong tài liệu
này, tác giả đã đề cập nhiều đến vị trí, vai trò, chức năng và các loại phương tiện kỹ
thuật dạy học. Tài liệu cũng đã nêu ra được những ứng dụng cụ thể, chi tiết của
phương tiện kỹ thuật dạy học trong quá trình dạy học. Tài liệu là cơ sở nghiên cứu cho
l nh vực cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học và quản lý, sử dụng cơ sở vật chất và đồ
dùng dạy học ở nước ta. Tuy nhiên tài liệu này mang tính tổng quát, khó vận dụng vào
tình hình thực tế của giáo dục Việt Nam [31].
1.1.2. Các nghiên cứu trong nước
Ngày 11 2 2010 Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Thông tư 02 2010 TTBGDĐT về Danh mục đồ dùng – đồ chơi – thiết bị dạy học tối thiểu dùng cho giáo dục
mầm non [3].
Văn bản hợp nhất 01 VBHN-BGDĐT ban hành ngày 23/3/2015, hợp nhất
Thông tư 02 2010 TT-BGDĐT về Danh mục Đồ dùng - Đồ chơi - Thiết bị dạy học tối
6
thiểu dùng cho giáo dục mầm non và Thông tư 34 2013 TT-BGDĐT ngày 17/9/2013
của Bộ Giáo dục và Đào tạo sửa đổi, bổ sung một số thiết bị quy định tại Danh mục đồ
dùng – đồ chơi – thiết bị dạy học tối thiểu dùng cho giáo dục mầm non. Bản danh mục
là cơ sở pháp lý cho việc xác định mục tiêu, nội dung các mặt công tác thiết bị dạy học
(nghiên cứu, thiết kế mẫu, tổ chức sản xuất, trang bị và tự làm) từ Trung ương đến địa
phương. Bản danh mục cũng đồng thời làm cơ sở pháp lý để các trường học, các cấp
giáo dục thuyết phục các ngành, chính quyền địa phương và cha mẹ học sinh quan tâm
đầu tư kinh phí và vật tư cho việc trang bị và sử dụng thiết bị dạy học [5].
Năm 2005, Chủ nhiệm đề tài Ngô Quang Sơn đã bảo vệ thành công đề tài cấp
Bộ về: “Một số biện pháp quản lý nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng thiết bị giáo dục,
ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông tại các trung tâm Giáo dục thường
xuyên và trung tâm học tập cộng đồng” mã số: B 200453-17 tác giả khẳng định vai trò
quan trọng của thiết bị dạy học trong các hoạt động giảng dạy, giáo dục và học tập, đó
là: “….thiết bị dạy học là một bộ phận không thể thiếu được của quá trình dạy học tích
cực. Thiết bị dạy học vừa là một thành tố, vừa là một phương tiện tạo hứng thú nhận
thức cho học sinh. Thiết bị dạy học là một trong những điều kiện giúp giáo viên và học
sinh thực hiện tốt phương châm dạy học phát huy tính tích cực của học sinh, tích cực
hoá quá trình nhận thức, quá trình tư duy của học sinh…”, đồng thời tác giả đã đưa ra
hệ thống 8 giải pháp quản lý nhằm nâng cao hiệu quả của việc trang bị, sử dụng và bảo
quản thiết bị dạy học [23].
Năm 2015 tác giả Nguyễn Thị Mây với đề tài: “Quản lý thiết bị giáo dục trường
mầm non của Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Hải Hậu tĩnh Nam Định” [25].
Đảng nhấn mạnh: “Tăng cường cơ sở vật chất và thiết bị dạy học và từng bước
hiện đại hóa nhà trường: lớp học, sân chơi, bãi tập, máy tính nối mạng Internet, thiết
bị dạy học hiện đại, các phòng thực hành thí nghiệm, phòng thực hành chức năng, thư
viện…”[10].
Hiện nay giáo dục nước ta đang đổi mới một cách toàn diện từ mục tiêu, nội
dung đến phương pháp dạy học .... Định hướng cơ bản của công cuộc đổi mới nền giáo
dục nước nhà đã chỉ rõ trong Nghị quyết hội nghị trung ương 8 khóa XI về đổi mới
căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đó là: "Phương pháp giáo dục phải phát huy
tính tích cực, tự giác, chủ động, tư duy sáng tạo của người học, bồi dưỡng năng lực tự
học, lòng say mê học tập và ý chí vươn lên"; "Đổi mới mạnh mẽ phương pháp Giáo
dục và Đào tạo, khắc phục lối truyền thụ một chiều, rèn luyện nếp tư duy sáng tạo của
người học. Từng bước áp dụng các phương pháp tiên tiến và phương tiện hiện đại vào
quá trình dạy học" [14].
Cơ sở vật chất - thiết bị dạy học được xem như một trong những điều kiện quan
trọng để thực hiện nhiệm vụ dạy - học và nghiên cứu khoa học. Trong báo cáo của Ban
chấp hành Trung ương Đảng khoá VIII trình Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX đã
nhấn mạnh: “Tăng cường cơ sở vật chất và thiết bị dạy học và từng bước hiện đại hoá
nhà trường (lớp học, sân chơi, bãi tập, máy tính nối mạng Internet, thiết bị học tập
- Xem thêm -