Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Giáo dục - Đào tạo Cao đẳng - Đại học Quản lý nhà nước về cây xanh đô thị trên địa bàn tp.hcm...

Tài liệu Quản lý nhà nước về cây xanh đô thị trên địa bàn tp.hcm

.PDF
100
659
84

Mô tả:

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA BÙI THỊ MINH THU QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ CÂY XANH ĐÔ THỊ TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN LÝ CÔNG TP. HỒ CHÍ MINH – NĂM 2017 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA BÙI THỊ MINH THU QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ CÂY XANH ĐÔ THỊ TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN LÝ CÔNG Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 60 34 04 03 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. HÀ QUANG THANH TP. HỒ CHÍ MINH – NĂM 2017 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn này là công trình nghiên cứu độc lập của tôi dưới sự hướng dẫn của người hướng dẫn khoa học. TS. Hà Quang Thanh. Các kết quả nghiên cứu được trình bày trong luận văn là trung thực, khách quan và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nghiên cứu nào. Các số liệu, tài liệu tham khảo được trích dẫn nguồn theo đúng hướng dẫn của Học viên Hành chính Quốc gia về cách thức trình bày luận văn. Tác giả Bùi Thị Minh Thu LỜI CẢM ƠN Để có thể hoàn thành được luận văn này, tôi xin chân thành gửi lời cảm ơn sâu sắc đến: Ban Giám đốc Học viện Hành chính Quốc gia, các giảng viên đã trực tiếp giảng dạy và giúp đỡ tôi để tôi có thể hoàn thành quá trình học tập tại Học viện Hành chính Quốc gia. Đặc biệt tôi xin bày tỏ lời cảm ơn sâu sắc nhất đến TS. Hà Quang Thanh, người hướng dẫn khoa học đã tận tình hướng dẫn, hỗ trợ và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình thực hiện luận văn này. Tôi xin chân thành cảm ơn đến Sở Giao thông vận tải Thành phố Hồ Chí Minh, Sở Xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh, Uỷ ban nhân dân các quận huyện, Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Công viên Cây xanh Thành phố Hồ Chí Minh đã tạo điều kiện và hỗ trợ cung cấp các số liệu và các thông tin để tôi hoàn thành luận văn này. Do năng lực nghiên cứu còn hạn chế cũng như thời gian tìm hiểu ngắn, luận văn không tránh khỏi những thiếu sót. Vì vậy tác giả mong muốn nhận được những ý kiến đóng góp của Quý Thầy Cô để luận văn và bản thân tôi hoàn thiện hơn trong quá trình học tập, nghiên cứu khoa học và làm việc sau này. Trân trọng cảm ơn! Tác giả luận văn Bùi Thị Minh Thu DANH MỤC CÁC BẢNG, SƠ ĐỒ, HÌNH Bảng 2.1: Quy họach sử dụng đất cây xanh sử dụng công cộng................48 Hình 2.1: Sơ đồ tổ chức bộ máy làm công tác quản lý nhà nước về cây xanh đô thị trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh....................................................... 52 Bảng 2.2: Tổng nguồn vốn đầu tư cho cây xanh đô thị giai đoạn 2013-2016 ...............................................................................................................................59 Bảng 2.3: Kết quả tiếp nhận phản ánh kiến nghị của người dân và số vụ xâm hại cây xanh do tuần tra báo cáo.......................................................................... 65 Bảng 2.4: Thiệt hại về sự cố do cây xanh đô thị gây ra............................. 66 Bảng 3.1: Quy hoạch diện tích đất phục vụ cho cây xanh đô thị............... 82 Hình 3.1: Ứng dụng GIS trong quản lý cây xanh đô thị.............................94 MỤC LỤC Trang Trang phụ bìa Lời cam đoan Lời cảm ơn Mục lục Danh mục các bảng, sơ đồ, hình MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài luận văn................................................................................1 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến luận văn.................................................. 3 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn.................................................................7 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn...............................................8 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn......................... 8 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn ....................................................... 9 7. Kết cấu của luận văn.........................................................................................10 Chương 1: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ CÂY XANH ĐÔ THỊ TRÊN ĐỊA BÀN CẤP TỈNH 1.1. Cây xanh đô thị.......................................................................................... 11 1.1.1. Khái niệm cây xanh đô thị..................................................................11 1.1.2. Phân loại cây xanh đô thị................................................................... 11 1.1.3. Đặc điểm của cây xanh đô thị............................................................ 13 1.1.4. Vai trò của cây xanh đô thị...................................................................14 1.2. Quản lý nhà nước về cây xanh đô thị trên địa bàn cấp tỉnh.....................16 1.2.1. Khái niệm quản lý nhà nước về cây xanh đô thị trên địa bàn cấp tỉnh ...............................................................................................................................16 1.2.2. Sự cần thiết của quản lý nhà nước về cây xanh đô thị trên địa bàn cấp tỉnh.........................................................................................................................17 1.2.3. Những quy định pháp lý của quản lý nhà nước về cây xanh đô thị.. 19 1.2.4. Nội dung quản lý nhà nước về cây xanh đô thị trên địa bàn cấp tỉnh ...............................................................................................................................22 1.3. Kinh nghiệm của các địa phương về quản lý nhà nước về cây xanh đô thị trên địa bàn cấp tỉnh..............................................................................................27 1.3.1. Kinh nghiệm của các địa phương.......................................................27 1.3.2. Bài học kinh nghiệm đúc rút.............................................................. 35 Tiểu kết chương 1............................................................................................... 38 Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ CÂY XANH ĐÔ THỊ TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH 2.1. Tổng quan về cây xanh đô thị trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh...... 39 2.2. Tổng quan thực trạng quản lý nhà nước về cây xanh đô thị trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh.......................................................................................41 2.2.1.Thực hiện và ban hành các văn bản quản lý nhà nước về cây xanh đô thị. ...............................................................................................................................41 2.2.2. Về xây dựng quy hoạch, kế hoạch về cây xanh đô thị.......................44 2.2.3. Hướng dẫn và tổ chức thực hiện pháp luật, quy hoạch, kế hoạch về cây xanh đô thị.............................................................................................................51 2.2.4. Công tác đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng, thực hiện các dự án và nghiên cứu khoa học phục vụ cho quản lý nhà nước về cây xanh đô thị........................ 58 2.2.5. Thanh tra, kiểm tra và giải quyết khiếu nại, tố cáo về cây xanh đô thị ...............................................................................................................................64 2.3. Đánh giá chung thực trạng quản lý nhà nước về cây xanh đô thị trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh.......................................................................................69 2.3.1. Ưu điểm.............................................................................................. 69 2.3.2. Hạn chế............................................................................................... 71 2.3.3. Nguyên nhân của hạn chế...................................................................73 Tiểu kết chương 2............................................................................................... 78 Chương 3: ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ CÂY XANH ĐÔ THỊ TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH 3.1. Một số định hướng của Đảng và Nhà nước về hoàn thiện quản lý nhà nước về cây xanh đô thị................................................................................................. 79 3.1.1. Một số định hướng của Đảng và Nhà nước....................................... 79 3.1.2. Một số định hướng của Thành phố Hồ Chí minh.............................. 79 3.2. Các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý nhà nước về cây xanh đô thị...........................................................................................................................83 3.2.1. Hoàn thiện các quy định pháp lý về cây xanh đô thị......................... 83 3.2.2. Nâng cao chất lượng công tác quy hoạch, kế hoạch..........................86 3.2.3. Hoàn thiện tổ chức bộ máy và nhân sự làm công tác quản lý nhà nước về cây xanh đô thị................................................................................................. 88 3.2.4. Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn pháp luật, chính sách về cây xanh đô thị...............................................................................90 3.2.5 Tăng cường công tác nghiên cứu khoa học và áp dụng khoa học kỹ thuật vào quản lý cây xanh đô thị.................................................................................. 93 3.2.6. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra và tiếp nhận ý kiến phản ánh, kiến nghị của người dân về cây xanh đo thị.........................................................96 3.2.7. Tăng cường xã hội hóa về cây xanh đô thị........................................ 99 Tiểu kết chương 3............................................................................................... 103 KẾT LUẬN..........................................................................................................104 TÀI LIỆU THAM KHẢO MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài luận văn Sự phát triển của mỗi cá nhân hay xã hội đều gắn với những môi trường nhất định, trong đó bao gồm môi trường tự nhiên và môi trường xã hội. Việc bảo vệ môi trường sống là công việc hết sức cần thiết. Nghị quyết 41-NQ/TW ngày 15/11/2004 của Bộ Chính trị về bảo vệ môi trường trong thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước khẳng định “Bảo vệ môi trường vừa là mục tiêu, vừa là một trong những nội dung cơ bản của phát triển bền vững, phải được thể hiện trong các chiến lược, qui hoạch, kế hoạch, dự án phát triển kinh tế - xã hội của từng ngành và từng địa phương. Khắc phục tư tưởng chỉ chú trọng phát triển kinh tế xã hội mà coi nhẹ bảo vệ môi trường. Đầu tư cho bảo vệ môi trường là đầu tư cho phát triển bền vững”[4]. Trong môi trường tự nhiên thì cây xanh đóng vai trò hết sức quan trọng đối với con người. Cây xanh đối với môi trường sống được ví như là “lá phổi hô hấp”, tạo ra môi trường sống tự nhiên, trong lành cho mỗi con người. Đối với các đô thị lớn thì cây xanh càng có ý nghĩa hết sức quan trọng. Phát triển cây xanh đô thị là một trong những giải pháp hướng tới một đô thị bền vững. Cây xanh đô thị không chỉ tạo ra môi trường sống thuận lợi mà còn giải quyết được nhiều vấn đề đặt ra ở đô thị như vấn đề ngập úng, tạo bóng mát, xây dựng cảnh quan đô thị văn minh,… Ngoài ra, cây xanh với đặc điểm tự nhiên, cùng các công trình kiến trúc khác tạo nên những sắc thái văn hóa đặc trưng, góp phần làm tăng vẻ đẹp cảnh quan, làm phong phú cuộc sống văn hoá tinh thần của cư dân đô thị. Cây xanh ngày càng đóng vai trò quan trọng và là một tiêu chí không thể thiếu để hướng đến việc xây dựng đô thị trong lành, điều này càng có ý nghĩa quan trọng hơn, khi mà điều kiện môi trường đô thị ngày càng xấu đi do quá trình đô thị hóa, cây xanh càng trở thành yêu cầu đặc biệt nhằm cải thiện môi trường sinh thái đô thị. Quá trình đô thị hóa ở Việt Nam diễn ra hết sức mạnh mẽ. Đô thị hóa một mặt góp phần đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống nhân dân nhưng mặt khác cũng gây ra ô nhiễm môi trường, thẩm mỹ quan đô thị,… Để giải quyết những vấn đề trên thì phát triển cây xanh đô thị được coi là một trong những giải pháp tối ưu. Hiện nay việc phát triển cây xanh đô thị là một vấn đề được Đảng và Nhà nước quan tâm. Đảng và Nhà nước ta đang hướng tới phát triển đô thị bền vững, trong đó phát triển kinh tế gắn liền với an sinh xã hội và bảo vệ môi trường. Một trong những nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2016-2020 được Đảng ta chỉ rõ tại Đại hội lần thứ XII đó là “Từng bước hình thành hệ thống đô thị có kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại, xanh, thân thiện với môi trường, nhất là các đô thị lớn. Đồng thời, nâng cao chất lượng và quản lý tốt quy hoạch đô thị, bảo đảm phát triển bền vững, có chính sách xây dựng khu đô thị mới ven các đô thị lớn, khai thác hiệu quả hạ tầng và tiết kiệm đất” [6]. Để việc phát triển mạng lưới cây xanh đô thị được đồng bộ, đúng định hướng, đúng pháp luật thì vấn đề đặt ra là phải tăng cường quản lý nhà nước đối với công tác này. Trong thời gian qua, Nhà nước đã ban hành nhiều văn bản, nhiều quy hoạch, kế hoạch để tăng cường quản lý nhà nước về cây xanh đô thị. Cùng với đó, công tác thanh tra kiểm tra cũng được chú trọng. Thành phố Hồ Chí Minh là trung tâm kinh tế của cả nước, đồng thời là là địa phương có tốc độ tăng trưởng kinh tế cao nhất của cả nước. Trong thời gian qua, chính quyền Thành phố Hồ Chí Minh luôn chú trọng phát triển cây xanh đô thị nhằm tạo nên cảnh quan đô thị sạch đẹp, văn minh. Mạng lưới cây xanh đô thị được phát triển tương đối đồng bộ và đa dạng. Tuy nhiên hiện nay việc phát triển cây xanh đô thị trên địa bàn Thành phố cũng bộc lộ nhiều yếu kém như chủng loại cây xanh chưa đa dạng, việc bảo tồn chưa được chú trọng, việc phát triển cây xanh đô thị chưa đáp ứng yêu cầu của cuộc sống tại Thành phố,... Cùng với việc phát triển cây xanh đô thị thì công tác quản lý nhà nước về cây xanh đô thị trên địa bàn Thành phố cũng được quan tâm và chú trọng. quản lý nhà nước về cây xanh đô thị trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh đã có nhiều thành tựu. Tuy nhiên công tác quản lý nhà nước về cây xanh đô thị cũng còn tồn tại nhiều hạn chế nhất định như những quy định pháp lý chưa chặt chẽ thống nhất, quy hoạch, kế hoạch phát triển cây xanh đô thị chưa được quan tâm, chú trọng. Việc ứng công nghệ thông tin trong quản lý còn chậm, công tác cải tạo, phát triển cây xanh đô thị chưa được tiến hành đồng bộ và kịp thời. Việc xã hội hóa về phát triển cây xanh đô thị được tiến hành tương đối chậm. Ngoài ra công tác thanh tra, kiểm tra cũng chưa được tiến hành kịp thời. Để hướng tới xây dựng một đô thị văn minh, lịch sự, hiện đại và phát triển, Thành phố Hồ Chí Minh cần có những giải pháp để hoàn thiện công tác quản lý nhà nước về cây xanh đô thị. Xuất phát từ những lý do cơ bản đã nêu, chúng tôi chọn đề tài “Quản lý nhà nước về cây xanh đô thị trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh” làm nội dung nghiên cứu luận văn thạc sĩ Quản lý công của mình nhằm giải quyết những hạn chế nêu trên. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến luận văn Phát triển cây xanh đô thị và quản lý nhà nước về cây xanh đô thị là một vấn đề được quan tâm của rất nhiều học giả, nhà nghiên cứu khoa học. Đã có nhiều công trình nghiên cứu, ấn phẩm khoa học nghiên cứu về vấn đề này. Tiếp cận từ góc độ phát triển cây xanh đô thị, có một số công trình nghiên cứu sau: “Giáo trình cây xanh đô thị” của tác giả Phạm Anh Dũng và Lê Tiến Tâm. Công trình nghiên cứu này được chia thành 3 chương, bao gồm: Chương 1: Một số khái niệm cơ bản; Chương 2: Phương pháp quy hoạch và thiết kế cây xanh; Chương 3: Quy trình triển khai vấn đề phát triển cây xanh đô thị. Công trình nghiên cứu này chủ yếu làm rõ các khái niệm liên quan đến cây xanh đô thị và tiếp cận chủ yếu đến việc thiết kế, quy hoạch cây xanh đô thị. Nội dung công trình nghiên cứu cung cấp những kiến thức cơ bản về mối quan hệ giữa cây xanh và đời sống con người, các tác động của cây xanh lên môi trường sống, tầm quan trọng của cây xanh đối với sự hình thành cảnh quan đô thị. “Xã hội hóa trong phát triển cây xanh đô thị” của Triệu Tùng. Công trình nghiên cứu này đã khái quát về đề án phát triển cây xanh đô thị ở Thành phố Đà Nẵng, khẳng định tầm quan trọng của đề án này đối với sự phát triển của đô thị ở Đà Nẵng. Để thực hiện được việc phát triển cây xanh ở đô thị, tác giả khẳng định sự cần thiết phải xã hội hóa trong phát triển cây xanh đô thị. Để thực hiện được điều này, tác giả đã đề xuất các giải pháp nhằm xã hội hóa trong phát triển cây xanh đô thị. Trong đó, khẳng định nhà nước phải tạo điều kiện cho người dân tham gia vào quá trình này. “Giải pháp cải tạo và phát triển cây xanh đô thị trên địa bàn Thành phố Lào Cai” năm 2015 của Tô Ngọc Liễn. Công trình nghiên cứu này đã đề xuất các giải pháp nhằm cải tạo và phát triển cây xanh đô thị trên địa bàn Thành phố Lào Cai. Trong đó, khẳng định cần phải chú trọng công tác lập quy hoạch phát triển cây xanh đô thị. Ngoài ra, công trình cũng khẳng định cần phải hình thành các công viên cây xanh, đây được xem là điểm nhấn trong phát triển cây xanh đô thị. Công trình nghiên cứu này đã đề ra một số giải pháp nhằm phát triển cây xanh đô thị trên địa bàn Thành phố Lào Cai. Các giải pháp của công trình nghiên cứu này đưa ra cũng có thể áp dụng cho các địa phương khác. Tuy nhiên các giải pháp mà công trình nghiên cứu này đưa ra chủ yếu từ góc độ kỹ thuật mà chưa thể hiện trước trách nhiệm cũng như những công việc mà các cơ quan nhà nước phải làm trong việc cải tạo và phát triển cây xanh đô thị. “Kỷ yếu Hội thảo: An toàn cây xanh đô thị trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh” năm 2015 của Sở Giao thông vận tải Thành phố Hồ Chí Minh và Trường Đại học Nông lâm Thành phố Hồ Chí Minh. Công trình nghiên cứu này đã có nhiều bài viết về vai trò của cây xanh đô thị, thực trạng phát triển cây xanh đô thị trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh hiện nay. Trong đó có nhiều bài viết đã đề xuất các biện pháp để đảm bảo kết cấu kỹ thuật, các tiêu chuẩn để đảm bảo an toàn cây xanh đô thị trên địa bàn hiện nay. Tuy nhiên các bài viết trong công trình nghiên cứu này mang tính chuyên môn, kỹ thuật tương đối cao. “Công viên cây xanh Thành phố Hồ Chí Minh: Sự hình thành, xu hướng sử dụng, phát triển và các vấn đề tồn tại” của tác giả Nguyễn Thị Hạnh. Công trình nghiên cứu này đã tiếp cận thực trạng quản lý công viên cây xanh ở Thành phố Hồ Chí Minh, trong đó đặc biệt chỉ ra những hạn chế trong công tác quản lý cây công viên cây xanh. Đồng thời cũng chỉ ra những hướng phát triển đối với công viên cây xanh trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh, Tuy nhiên công trình nghiên cứu này chỉ tiếp cận công viên cây xanh mà không đề cập đến cây xanh đường phố. Tổng quan các công trình nghiên cứu nêu trên chủ yếu đề cập đến vấn đề kỹ thuật, cũng như phân tích các chủng loại cây xanh đô thị và luận bàn chuyên sâu về nghiệp vụ quản lý cây xanh ở các địa phương, đô thị. Còn về chính sách phát triển cây xanh, quy hoạch, kế hoạch và đặc biệt đề xuất các giải pháp của quản lý nhà nước về vấn đề này thì hết sức sơ lược. Tiếp cận từ góc độ quản lý nhà nước về cây xanh đô thị, có một số công trình nghiên cứu sau: “Quy hoạch cây xanh theo hướng phát triển đô thị xanh bền vững” của Lê Xuân Thái. Công trình nghiên cứu này đã tiếp cận một nội dung quan trọng của công tác quản lý nhà nước về cây xanh đô thị là công tác xây dựng quy hoạch, chiến lược; khẳng định vai trò to lớn của cây xanh đối với sự phát triển của đô thị; và rrkhẳng định tầm quan trọng của công tác quy hoạch cây xanh đô thị trong việc phát triển đô thị xanh bền vững. Ngoài ra công trình cũng đã đề ra các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quy hoạch phát triển cây xanh đô thị. Để xây dựng chính sách quy hoạch cây xanh theo hướng phát triển đô thị xanh bền vững, công trình nghiên cứu này khẳng định Nhà nước cần ban hành chính sách, quy định cụ thể về việc tổ chức quản lý cây xanh trên đường đảm bảo phải hài hòa với cảnh quan và hệ thống giao thông. “Tìm hiểu hiện trạng và việc thực hiện quy hoạch phát triển cây xanh đô thị ở Thành phố Đà Nẵng” của Nguyễn Thị Quế. Công trình nghiên cứu này đã khái quát về thực trạng công tác quy hoạch phát triển cây xanh đô thị ở một số tuyến đường chính trên địa bàn Thành phố Đà Nẵng, trong đó đã phân tích được những kết quả, những thành tựu cũng như hạn chế trong công tác này tại Thành phố Đà Nẵng. Ngoài ra tác giả cũng đã đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quy hoạch phát triển cây xanh đô thị. Tuy nhiên công trình nghiên cứu này chỉ tiếp cận việc quy hoạch phát triển cây xanh đô thị tại các con đường mà chưa nghiên cứu đến việc quy hoạch cây xanh đô thị trong các công viên. Vì vậy việc quy hoạch cây xanh đô thị chưa đảm bảo tính đồng bộ và thống nhất. “Ứng dụng công nghệ GIS vào quản lý cây xanh đô thị trên địa bàn Thành phố Đà Nẵng” của tác giả Nguyễn Đức Việt. Công trình nghiên cứu này đã khẳng định vai trò quan trọng của công nghệ thông tin trong quản lý cây xanh đô thị cũng như quản lý nhà nước về cây xanh đô thị. Ngoài ra công trình này đã phân tích thực trạng ứng dụng công nghệ GIS trong công tác quản lý nhà nước về cây xanh đô thị trên địa bàn Thành phố Đà Nẵng, phân tích những ưu, nhược điểm của công tác này. Bên cạnh đó công trình nghiên cứu cũng đã đề xuất các giải pháp để đẩy mạnh ứng dụng công nghệ GIS trong công tác quản lý nhà nước về cây xanh đô thị trên địa bàn Thành phố Đà Nẵng. Như vậy, các công trình nghiên cứu trong thời gian qua đã khẳng định vai trò quan trọng của cây xanh đô thị và sự cần thiết của việc phát triển cây xanh đô thị. Tuy nhiên các công trình nghiên cứu chủ yếu tiếp cận từ góc độ phát triển cây xanh đô thị mà chưa nghiên cứu nhiều từ góc độ quản lý nhà nước đối với công tác này. Ngoài ra các công trình nghiên cứu từ góc độ quản lý nhà nước về cây xanh đô thị chủ yếu tiếp cận từ góc độ quy hoạch phát triển cây xanh đô thị - một nội dung của công tác quản lý nhà nước, mà chưa nghiên cứu các nội dung tổng thể của công tác quản lý nhà nước về cây xanh đô thị một cách có hệ thống. Riêng trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh đến nay chưa có công trình nghiên cứu nào về nội dung này được công bố chính thức. Vì vậy luận văn đảm bảo tính mới và không có sự trùng lắp. 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn 3.1. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở lý luận và pháp lý về quản lý nhà nước về cây xanh đô thị, thực trạng quản lý nhà nước về cây xanh đô thị trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh, luận văn đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý nhà nước về cây xanh đô thị trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Để đạt được các mục đích nêu trên, luận văn tập trung thực hiện các nhiệm vụ sau đây: + Nghiên cứu cơ sở lý luận và pháp lý về quản lý nhà nước về cây xanh đô thị; + Đánh giá thực trạng quản lý nhà nước về cây xanh đô thị trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh; + Đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện quản lý nhà nước về cây xanh đô thị trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn 4.1. Đối tượng nghiên cứu Đề tài có đối tượng nghiên cứu là quản lý nhà nước về cây xanh đô thị. 4.2. Phạm vi nghiên cứu - Về nội dung: Luận văn tập trung nghiên cứu quản lý nhà nước về cây xanh đô thị trên 5 nội dung: Ban hành các văn bản, chính sách; Xây dựng quy hoạch kế hoạch; Đầu tư, phát triển hạ tầng, thực hiện các dự án và công trình nghiên cứu khoa học về cây xanh đô thị; Hướng dẫn và tổ chức thực hiện; Thanh tra kiểm tra và giải quyết khiếu nại tố cáo. - Về không gian nghiên cứu: Trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh. - Về thời gian nghiên cứu: từ năm 2010 đến nay. 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn 5.1. Phương pháp luận Đề tài sử dụng chủ nghĩa Mác – Lê Nin; tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng về nhà nước và pháp luật làm cơ sở phương pháp luận. 5.2. Phương pháp nghiên cứu Để giải quyết những vấn đề cụ thể mà nội dung của đề tài hướng đến, các phương pháp nghiên cứu chuyên ngành đều được áp dụng như: - Phương pháp phân tích tài liệu thứ cấp: Luận văn sẽ phân tích các tài liệu nghiên cứu có liên quan đến vấn đề quản lý nhà nước về cây xanh đô thị. Ngoài ra luận văn cũng tiến hành phân tích các báo cáo của các cấp chính quyền ở Thành phố Hồ Chí Minh liên quan đến vấn đề quản lý nhà nước về cây xanh đô thị. Từ những phân tích tài liệu thứ cấp sẽ cung cấp những số liệu, những đánh giá tổng quan phục vụ cho việc nghiên cứu luận văn. Phương pháp phân tích tài liệu thứ cấp cung cấp những luận cứ, luận điểm cả về mặt lý luận và thực tiễn. - Các phương pháp khác: Bên cạnh việc sử dụng phương pháp phân tích tài liệu thứ cấp, luận văn cũng sử dụng một số phương pháp khác như: Phương pháp so sánh, đối chiếu; Phương pháp tổng hợp,... 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn - Ý nghĩa về lý luận: Luận văn góp phần hệ thống hóa cơ sở lý luận và pháp lý về quản lý nhà nước về cây xanh đô thị trên địa bàn cấp tỉnh. - Ý nghĩa về mặt thực tiễn: Luận văn xây dựng và đề xuất các giải pháp khoa học nhằm hoàn thiện quản lý nhà nước về cây xanh đô thị trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh. Các giải pháp luận văn đưa ra có thể áp dụng và mang lại kết quả trên thực tế góp phần giải quyết một số vấn đề của quản lý nhà nước về cây xanh đô thị trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh. Dù nghiên cứu ở phạm vi Thành phố Hồ Chí Minh, tuy vậy ở những nơi có đặc điểm tương đồng thì các giải pháp đề xuất nêu trên vẫn có thể áp dụng và đem lại hiệu quả. Luận văn là nguồn tài liệu cung cấp cho việc nghiên cứu về quản lý nhà nước về cây xanh đô thị trong thời gian tới. 7. Kết cấu của luận văn Đề tài ngoài phần mở đầu, mục lục, danh mục tài liệu tham khảo, nội dung chính của luận văn được bố cục thành 3 chương, gồm: + Chương 1: Cơ sở khoa học của quản lý nhà nước về cây xanh đô thị trên địa bàn cấp tỉnh. + Chương 2: Thực trạng quản lý nhà nước về cây xanh đô thị trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh. + Chương 3: Định hướng và giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước về cây xanh đô thị trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh. Chương 1 CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ CÂY XANH ĐÔ THỊ TRÊN ĐỊA BÀN CẤP TỈNH 1.1. Cây xanh đô thị 1.1.1. Khái niệm cây xanh đô thị Đối với cuộc sống của con người thì cây xanh là một bộ phận không thể thiếu. Cây xanh là yếu tố tạo nên môi trường sống của con người. Hiện nay có nhiều quan niệm khác nhau về cây xanh. Cây xanh có thể được hiểu là các loại cây được trồng phục vụ cho việc đảm bảo môi trường sinh thái của con người. Cây xanh có thể được phân thành nhiều loại khác nhau. Trong đó gắn với địa bàn thì cây xanh được chia thành cây xanh nông thôn và cây xanh đô thị. Cây xanh đô thị có thể được hiểu là những loại cây xanh được trồng ở khu vực đô thị, tạo nên cảnh quan đô thị [3]. Cây xanh đô thị là một bộ phận cấu thành nên cảnh quan đô thị. Như vậy việc căn cứ để xác định cây xanh đô thị là địa bàn sinh sống của các loài cây xanh đó. 1.1.2. Phân loại cây xanh đô thị Cây xanh đô thị rất đa dạng và phong phú. Nó có nhiều cách phân loại khác nhau: Theo Nghị định số 64/2010/NĐ-CP ngày 11 tháng 6 năm 2010 của Chính phủ về quản lý cây xanh đô thị thì cây xanh đô thị được chia thành các loại sau đây: Một là, cây xanh sử dụng công cộng Cây xanh sử dụng công cộng là tất cả các loại cây xanh được trồng trên đường phố và ở khu vực sở hữu công cộng (công viên, vườn thú, vườn hoa, vườn dạo, thảm cỏ tại dải phân làn, các đài tưởng niệm, quảng trường). Loại cây xanh này được sử dụng cho mục đích chung của cộng đồng[2] Hai là, cây xanh sử dụng hạn chế Là tất cả các loại cây xanh trong các khu ở, các công sở, trường học, đình chùa, bệnh viện, nghĩa trang, công nghiệp, kho tàng, biệt thự, nhà vườn của các tổ chức, cá nhân. Loại cây xanh này chỉ được sử dụng cho một số cá nhân, tổ chức. Nó không được sử dụng rộng rãi như cây xanh công cộng. Ba là, cây xanh chuyên dụng Là các loại cây trong vườn ươm, cách ly, phòng hộ hoặc phục vụ nghiên cứu. Loại cây xanh này chủ yếu phục vụ cho mục đích nghiên cứu, lai tạo về cây xanh. Loại cây xanh này được trồng trong các vườn ươm mà không được trồng ở các đường phố hay các công viên. Cây xanh sử dụng công cộng phải được gắn kết chung với các loại cây xanh sử dụng hạn chế, cây xanh chuyên môn, và vành đai xanh ngoài đô thị (kể cả mặt nước) thành một hệ thống hoàn chỉnh, liên tục. Ngoài ra, cây xanh đô thị có thể phân loại theo nơi trồng. Theo cách phân loại theo nơi trồng thì cây xanh đô thị được chia thành 3 loại cơ bản: Một là, cây xanh công viên Đây là loại cây xanh được trồng ở các công viên trong các đô thị. Loại cây xanh này là một bộ phận cấu thành của các công viên ở khu vực đô thị. Công viên là nơi có diện tích rộng, có thể bố trí nhiều loại cây xanh khác nhau. Hai là, cây xanh vườn hoa Đây là loại cây xanh được trồng trong các vườn hoa. Ba là, cây xanh đường phố Đây là loại cây xanh được trồng theo dọc các tuyến đường phố của đô thị. Loại cây xanh này được quy hoạch theo từng tuyến đường phố khác nhau. Cây xanh trên đường phố bao gồm: cây bóng mát được trồng hoặc có thể là cây mọc tự nhiên, cây trang trí, dây leo trồng trên hè phố, giải phân cách, đảo giao thông. 1.1.3. Đặc điểm của cây xanh đô thị Cây xanh đô thị mang những đặc điểm chung của các loại cây xanh. Tuy nhiên do gắn liền với khu vực đô thị nên cây xanh đô thị cũng có những đặc điểm riêng như: Thứ nhất, cây xanh đô thị gắn liền với địa bàn đô thị Cây xanh đô thị là những loại cây được trồng ở địa bàn đô thị. Môi trường đô thị có những điểm khác biệt với môi trường ở nông thôn vì vậy đặc điểm của cây xanh đô thị cũng có những điểm khác biệt so với cây xanh ở nông thôn. Khu vực đô thị cây xanh bị giới hạn chặt chẽ theo các quy định của nhà nước về chiều cao, tán cây,… Việc trồng các loại cây xanh đô thị cũng phải phù hợp với thiết kế và quy hoạch của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Thứ hai, cây xanh đô thị gắn liền với kiến trúc, cảnh quan đô thị Vai trò của cây xanh đô thị đối với cuộc sống đô thị là hết sức chặt chẽ. Cây xanh đô thị gắn liền với môi trường sống đô thị. Việc quy hoạch, thiết kết cây xanh đô thị gắn chặt với việc quy hoạch, thiết kết cảnh quan đô thị, với quy hoạch giao thông, quy hoạch sử dụng đất,… Thứ ba, Cây xanh đô thị chủ yếu do nhà nước trồng Nếu như ở địa bàn nông thôn thì cây xanh có thể do nhà nước hoặc người dân trồng, trong đó chủ yếu là do người dân trồng, thì đối với khu vực đô thị thì cây xanh chủ yếu do nhà nước trồng. Cây xanh đô thị này chủ yếu được trồng ở các con đường, các công viên hay trụ sở làm việc của các cơ quan tổ chức. Do mật độ dân số đông, vì vậy diện tích để trồng cây xanh đô thị trong các nhà dân là không nhiều. Đa số cây xanh đô thị được trồng ở các khu vực công cộng, dưới sự quản lý trực tiếp của nhà nước hoặc các đơn vị được nhà nước ủy quyền. 1.1.4. Vai trò của cây xanh đô thị Cây xanh đóng vai trò hết sức quan trọng đối với cuộc sống của con người cả ở vùng nông thôn và đô thị. Đối với khu vực đô thị thì vai trò của cây xanh càng trở nên quan trọng và cần thiết. Vai trò của cây xanh đô thị thể hiện ở các phương diện sau đây: Một là, cây xanh đô thị góp phần cải thiện môi trường sống đô thị Cây xanh đô thị đóng vai trò quan trọng, giúp cải thiện một cách tích cực môi trường, cải thiện khí hậu như là điều hòa nhiệt độ khi trời nắng nóng mùa hè, ẩm độ không khí, hạn chế gió mạnh[8]. Khu vực độ thị với nhiều nhà máy, công ty
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan