Tài liệu Skkn anqp công tác chuẩn bị soạn giảng có hiệu quả bài “ cấp cứu ban đầu các tai nạn thông thường và băng bó vết thương

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ NỘI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM TÊN ĐỀ TÀI CÔNG TÁC CHUẨN BỊ SOẠN GIẢNG CÓ HIỆU QUẢ BÀI “ CẤP CỨU BAN ĐẦU CÁC TAI NẠN THÔNG THƯỜNG VÀ BĂNG BÓ VẾT THƯƠNG” Lĩnh vực/ Môn: GDQP và AN Cấp học : THPT Tác giả: Cao Xuân Sơn Đơn vị công tác: Trường THPT Lưu Hoàng - Ứng Hòa Chức vụ: Giáo viên Năm học 2018- 2019 Cao Xuân Sơn - Trường THPT Lưu Hoàng - Ứng Hòa – Hà Nội A-PHẦN MỞ ĐẦU I. Lý do chọn đề tài 1. Lý do khách quan. - Thời đại ngày nay, khoa học kỹ thuật phát triển nhanh chóng, bên cạnh đó, xã hội luôn luôn biến động, đổi mới để đã và đang vững bước tiến vào thế kỷ 21 – thế kỷ của khoa học kỹ thuật, của văn minh hiện đại. Vì vậy, nền giáo dục của nước nhà cũng đã chuyển hướng để đáp ứng yêu cầu của thời đại,đồng thời đã đổi mới về phương pháp để đáp ứng nhu cầu nhận thức, năng lực tư duy sáng tạo. - Giáo dục quốc phòng cho học sinh là một bộ phận quan trọng của công tác giáo dục quốc phòng toàn dân, là một nội dung cơ bản trong việc xây dựng nền QPTD&ANND. Là môn học chính khóa trong chương trình giáo dục cấp THPT góp phần giáo dục toàn diện cho học sinh lòng yêu nước, yêu chủ nghĩa xã hội niềm tự hào và sự trân trọng đối với truyền thống đấu tranh chống giặc ngoại xâm của dân tộc, của các lực lượng vũ trang nhân dân Việt Nam. Có kiến thức cơ bản về QP&AN, có kỹ năng quân sự cần thiết tham gia vào sự nghiệp xây dựng và củng cố nền QPTD & ANND sẵn sàng bảo vệ tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa vững mạnh. Nhận rõ vị trí, vai trò của nhiệm vụ trên, những năm qua Bộ giáo dục đào tạo và Sở giáo dục và đào tạo Hà nội đã có các văn bản chỉ đạo về việc thực hiện giảng dạy môn học GDQP&AN. Ban Giám hiệu nhà trường đã có kế hoạch tổ chức dạy rải môn học GDQP&AN kết hợp với tổ chuyên môn Ngoại Ngữ - Thể dục - Giáo Dục Quốc Phòng triển khai thực hiện tốt công tác Giáo Dục Quốc Phòng cho học sinh. 2. Lý do chủ quan - Hiện nay môn học GDQP&AN trong các trường THPT được áp dụng dạy rải, được tính như các môn học khác tham gia tính điểm, phẩy trung bình trung cho các em học sinh. - Môn học GDQP- AN trong quá trình giảng dạy là chuyển tải đến cho học sinh nắm bắt được kiến thức QP&AN, từ lý thuyết cho đến thực hành ngày một nâng lên. Tuy nhiên để giúp các em học sinh nắm và hiểu được sâu hơn nữa, thực hiện các động tác một cách thuần thục hơn nữa trong kiểm tra kiến thức, tập luyện cũng như hội thi hội thao. Đặc biệt sẵn sàng chiến đấu khi tổ quốc cần. Để đạt được điều đó ngoài năng lực của học sinh, phương pháp giảng dạy môn học của giáo viên đã được học, tập huấn tại các trường TH chuyên nghiệp và các lớp tập huấn, đào tạo ngắn hạn do Bộ giáo dục tổ chức. Cần phải có kinh nghiệm trong công tác giảng dạy phù hợp với từng đối tượng, vùng 1/19 Cao Xuân Sơn - Trường THPT Lưu Hoàng - Ứng Hòa – Hà Nội miền, điều kiện cơ sở vật chất để nâng cao hiệu quả về công tác giảng dạy môn học GDQP&AN. - Bản thân tôi rất may mắn đã được tham gia giảng dạy môn học GDQP trong trường THPT từ năm 2009 cho đến nay. Với kinh nghiệm của bản thân và thành tích đạt được qua kết quả công tác giảng dạy luôn đạt 90% khá giỏi trở lên Chính vì vậy tôi xin mạnh dạn trình bày kinh nghiệm của bản thân với đề tài: Công tác chuẩn bị soạn, giảng có hiệu quả bài “ Cấp cứu ban đầu các tai nạn thông thường và băng bó vết thương”. II. Mục tiêu nghiên cứu Khắc phục những hạn chế và tồn tại dẫn đến hiệu quả chưa cao trong công tác giảng dạy môn học GDQP&AN bài giảng “Cấp cứu ban đầu các tai nạn thông thường và băng bó vết thương”. Đưa ra những phương pháp và tổ chức hữu hiệu nhất của bài giảng. Nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy cũng như chuyển tải về kiến thức, kỹ năng. Giúp học sinh nắm chắc và thực hiện cũng như vận dụng tốt trong quá trình tập luyện và trong cuộc sống. III. Nhiệm vụ nghiên cứu - Nghiên cứu qua các văn bản chỉ đạo của Bộ giáo dục đào tạo và Sở giáo dục cũng như kế hoạch của nhà trường về việc thực hiện tổ chức giảng dạy môn học GDQP&AN cấp THPT. - Nghiên cứu phân phối chương trình của môn học. - Nghiên cứu qua sách giáo khoa và các tài liệu có liên quan đến môn học GDQP & AN. - Nghiên cứu cơ sở vật chất hiện có, thực địa để soạn giáo án và thục luyện giáo án. - Nghiên cứu tổ chức bài giảng và thục luyện bài giảng. - Nghiên cứu tổ chức hội thi hội thao. - Nghiên cứu kiểm tra đánh giá rút kinh nghiệm. IV. Đối tượng nghiên cứu - Học sinh lớp 10 trường THPT Lưu Hoàng. V. Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp nghiên cứu lý luận. - Phương pháp nghiên cứu trao đổi, thực tiễn qua công tác soạn, giảng. - Phương pháp nghiên cứu tổng kết đánh giá rút kinh nghiệm. 2/19 Cao Xuân Sơn - Trường THPT Lưu Hoàng - Ứng Hòa – Hà Nội B – PHẦN NỘI DUNG CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN I. Cơ sở lý luận - Môn học GDQP&AN nhằm trang bị kiến thức quốc phòng cho học sinh, khơi dạy lòng yêu nước, hiểu biết, gìn giữ và phát huy truyền thống đấu tranh dựng nước và giữ nước của dân tộc ta qua các thời kỳ kháng chiến. Biết cách thực hiện vận dụng một cách thuần thục các động tác cũng như kỹ chiến thuật của môn học trong tập luyện và sẵn sàng chiến đấu. - Được xác định là môn học chính khóa dạy rải và tính điểm, phẩy như các môn học khác, cho nên học sinh cũng quan tâm và tập trung học dẫn đến kết quả cao hơn. - Cơ sở vật chất, trang thiết bị, sân bãi cho môn học đã được Bộ, Sở giáo dục và nhà trường trang cấp một cách đầy đủ tạo điều kiện tốt nhất cho môn học. - Đối với giáo viên đã được sở tổ chức tập huấn chuyên môn hàng năm, tạo điều kiện cho đi học các lớp ngắn hạn do bộ giáo dục tổ chức cũng như một số giáo viên đã được đào tạo môn học tại trường trung học chuyên nghiệp. Trang phục trang cấp cho giáo viên hàng năm cũng được thường xuyên và đầy đủ. Chính vì vậy để chuyển tải kiến thức quốc phòng đến cho học sinh một cách chính xác, khoa học, cụ thể, kịp thời. Người giáo viên cần phải có kiến thức, phương pháp, tổ chức bài giảng tốt nhất. II. Cơ sở pháp lý 1. Tiếp tục thực hiện chỉ thị số 12-CT/TƯ ngày 03/5/2007 của Bộ chính trị Ban Chấp hành TƯ Đảng( khóa XI) về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác GDQP&AN trong tình hình mới; Luật GDQP&AN; Nghị định số 13/NĐ – CP ngày 25/2/2014 của Chính phủ quy định chi tiết và biện pháp thi hành luật GDQP&AN. 2. Dựa trên các văn bản chỉ đạo của Bộ giáo dục tăng cường GDQP&AN .trong ngành giáo dục ban hành ngày 04/07/2007 số 57/2007/CT – BGDĐT. 3. Tăng cường GDQP&AN ra ngày 31/03/2010 số 417/CT-TTG. 4. Hướng dẫn hoạt động chuyên môn công tác GDQP&AN năm học 2018 – 2019. 5. Dựa trên các văn bản chỉ đạo của Sở GD&ĐT Hà Nội về việc thực hiện nhiệm vụ GDQP&AN năm học 2018- 2019. 3/19 Cao Xuân Sơn - Trường THPT Lưu Hoàng - Ứng Hòa – Hà Nội CHƯƠNG II – THỰC TRẠNG VÀ PHƯƠNG PHÁP I. Thực trạng 1. Thuận lợi - Được sự quan tâm và chỉ đạo của Bộ giáo dục, Sở giáo dục và kế hoạch tổ chức dạy rải môn học GDQP&AN và xác định đây là môn học chính khóa. - Trang thiết bị, cơ sở vật chất, tài liệu, sân bãi cho môn học đáp ứng tốt theo yêu cầu của môn học. - Môn học luôn đòi hỏi có sức khỏe, thể lực tốt, tính kiên trì. Đối với học sinh nhà trường cơ bản 100% học sinh có sức khỏe tốt chính vì vậy đáp ứng khá tốt yêu cầu của môn học. - Bản thân tôi là giáo viên đã công tác nhiều năm. Đặc biệt đã được tham gia giảng dạy môn học GDQP&AN từ năm 2009 đến nay. Được Sở giáo dục tạo điều kiện cho đi học lớp GDQP ngắn hạn 6 tháng và thường xuyên tham gia các lớp tập huấn chuyên môn do bộ giáo dục đào tạo và sở giáo dục đào tạo tổ chức hàng năm. Chính vì vậy ít nhiều có kinh nghiệm trong công tác giảng dạy môn học GDQP&AN là khá thuận lợi. - Đồng nghiệp trong tổ NN - TD - GDQP luôn hòa đồng có tinh thần tương trợ, trao đổi lẫn nhau trong công tác chuyên môn cũng như công tác tổ chức và phương pháp giảng dạy. 2. Khó khăn - Môn học mang tính khô khan, đòi hỏi phải có tính kỷ luật, kiên trì tốt. Không ngại khó ngại khổ nên trong công tác giảng dạy cũng gặp một số khó khăn. - Do đặc thù môn yêu cầu về trang phục, phương tiện dụng cụ học của học sinh còn thiếu. vì vậy cũng ảnh hưởng ít nhiều đến công tác giảng dạy và kết quả môn học. - Đối với giáo viên tham gia giảng dạy môn còn hạn chế và gặp khó khăn do môn học tích hợp nhiều lĩnh vực, nội dung. Nên cũng ảnh hưởng ít nhiều đến phương pháp giảng dạy và kết quả môn. - Cơ sở vật chất và phương tiện dạy học tuy khá đầy đủ đáp ứng được yêu cầu môn học. Tuy nhiên chất lượng chưa thật đảm bảo. II. Phương pháp - Để giải quyết các vấn đề trên tôi sử dụng phương pháp nghiên cứu sau: 1. Phương pháp phân tích tổng hợp - Phương pháp này nhằm nghiên cứu các văn bản của Bộ, Sở GD&ĐT Hà Nội cũng như kế hoạch triển khai công tác thực hiện giảng dạy môn học GDQP&AN của Ban giám hiệu nhà trường . 4/19 Cao Xuân Sơn - Trường THPT Lưu Hoàng - Ứng Hòa – Hà Nội - Nghiên cứu nội dung kế hoạch dạy học, số tiết quy định của bài giảng đó. Xây dựng giáo án và phương pháp, tổ chức bài giảng. 2. Phương pháp quan sát - Tôi sử dụng phương pháp này đánh giá cơ sở vật chất, kiểm tra thực địa hiện có để từ đó xây dựng giáo án, kế hoạch bài giảng sao cho phù hợp. 3. Phương pháp thực nghiệm - Nhằm mục đích đưa ra các nhân tố mới cần nghiên cứu vào thực tiễn bài giảng sao cho thật sinh động, gây hứng thú đến cho người học. Qua thực nghiệm làm sáng tỏ nhiệm vụ nghiên cứu. CHƯƠNG III - MỘT SỐ BIỆN PHÁP THỰC HIỆN I. Nghiên cứu các văn bản của Bộ giáo dục và Sở GD&ĐT Hà Nội 1. Nghiên cứu các văn bản chỉ đạo - Đây là khâu rất quan trọng nhằm nghiên cứu kỹ, chi tiết mục tiêu, yêu cầu, nội dung và tầm quan trọng của môn học cũng như cách thức thực hiện tổ chức giảng dạy môn học trong năm . 2. Nghiên cứu kế hoạch giảng dạy của nhà trường. - Trước khi vào năm học BGH nhà trường tổ chuyên môn luôn có kế hoạch giảng dạy môn học một cách cụ thể cho cả ba khối. Giáo viên nắm bắt lên kế hoạch giảng dạy sao cho phù hợp với đặc thù của nhà trường. II. Nghiên cứu phân phối chương trình - Trước khi soạn giảng giáo viên cần phải nghiên cứu kỹ phân phối chương trình bài giảng đó cụ thể bài giảng “Cấp cứu ban đầu các tai nạn thông thường và băng bó vết thương” có bao nhiêu tiết và được phân ra cụ thể từng tiết giảng nội dung nào. Từ đó xây dựng lên kế hoạch cho từng tiết cũng như thể hiện rõ được mục tiêu yêu cầu, nội dung, thời gian cũng như phương pháp và tổ chức tiết dạy thật cụ thể. III. Nghiên cứu sách giáo khoa và các tài liệu có liên quan - Để chuyển tải đến cho học sinh nắm bắt được khái niệm, triệu chứng, cấp cứu ban đầu và cách đề phòng, các nguyên tắc, yêu cầu khi băng vết thương… Thực hiện một cách thuần thục các kiểu băng đơn giản, trên các bộ phận cơ thể thì giáo viên phải nghiên cứu kỹ sách giáo khoa và các tài liệu có liên quan nắm bắt thật chi tiết, chính xác cụ thể từng phần, nội dung để hoàn thiện và nâng cao kiến thức bài giảng. Khi giảng bài trôi chảy thuần thục làm tăng sự hứng thú, tiếp thu của học sinh trong một tiết học. IV. Nghiên cứu về cơ sở vật chất, thực địa, xây dựng bài giảng, thục luyện giáo án, trình ký giáo án. 1. Kiểm tra cơ sở vật chất 5/19 Cao Xuân Sơn - Trường THPT Lưu Hoàng - Ứng Hòa – Hà Nội - Để đáp ứng được yêu của bài giảng thì giáo viên cần chuẩn bị đầy đủ cơ sở vật chất, phương tiện dụng cụ cho tiết giảng như: + Băng các loại + Tranh vẽ + Que chỉ + Bàn ghế và các dụng cụ phương tiện có liên quan máy chiếu, máy tính. - Để có vật chất, phương tiện bảo đảm cho giờ giảng giáo viên phải có kế hoạch mượn, trả thiết bị dạy học một cách cụ thể về số lượng và chủng loại sao cho phù hợp với số lượng học sinh từng lớp trước 1 – 2 ngày. Lưu ý khi mượn phải kiểm tra vật chất thật kỹ nếu chất lượng không đảm bảo, hỏng hóc phải báo ngay cho BGH nhà trường để có hướng giải quyết: VD. Lớp có 40 học sinh chia làm 10 nhóm mỗi nhóm khoảng 4 học sinh như vậy phải mượn 10 cuộn băng. (Ngoài ra có thể giao cho học sinh mang băng ở nhà đi để học) 2. Kiểm tra thực địa - Để bài giảng được diễn ra một cách trôi chảy, nhuần nhuyễn, khoa học về tổ chức một tiết dạy đạt hiệu quả cao thì trước khi soạn giáo án giáo viên phải kiểm tra thực địa sao cho thật sạch sẽ, vệ sinh, bằng phẳng. Giáo viên phải xác định được phương, hướng một cách chính xác để có kế hoạch soạn, giảng, tổ chức tiết dạy sao cho phù hợp tránh ánh nắng mặt trời chiếu vào người học dẫn đến ảnh hưởng đến quan sát và kết quả học tập . 3. Xây dựng bài giảng (soạn giáo án) - Soạn giáo án giáo viên phải tuân thủ qui định chung về hình thức, tiêu đề, phông chữ và các bước mà giáo viên đã được tập huấn hàng năm. a. Trang bìa trình bày đúng kích cỡ và phông chữ b. Trang phê duyệt có chữ ký của tổ chuyên môn c. Phần mở đầu phải nêu được mục tiêu, yêu cầu. Nội dung phải thể hiện chi tiết nội dung của bài giảng đó. Thời gian thật cụ thể theo số tiết. Tổ chức theo đơn vị lớp học, phân nhóm đổi đảo nội dung. Phương pháp thuyết trình giảng giải và thực hiện theo ba bước: • Bước một làm nhanh • Bước hai làm chậm có phân tích • Bước ba làm tổng hợp + Vật chất bảo đảm phải nêu rõ đối với giáo viên cần có những gì. học sinh trang phục, vở ghi, băng cuộn… 6/19 Cao Xuân Sơn - Trường THPT Lưu Hoàng - Ứng Hòa – Hà Nội + Địa điểm tùy thuộc vào tiết lý thuyết hay thực hành để đưa ra địa điểm cho phù hợp. d. Nội dung cần phải thể hiện từng nội dung một cách cụ thể chi tiết đối với hoạt động của giáo viên. Đối với hoạt động của học sinh yêu cầu nghe, ghi, quan sát nắm bắt và tập luyện . e. Tổ chức tập luyện phân nhóm, đổi đảo nội dung. f. Tổ chức hội thi hội thao kiểm tra đánh giá kết quả tiết dạy, câu hỏi bài tập về nhà. Xuống lớp. Từ những nghiên cứu, thu thập kiến thức. Tôi đã soạn giáo án cho 1 tiết dậy: Bài 6: CẤP CỨU BAN ĐẦU CÁC TAI NẠN THÔNG THƯỜNG VÀ BĂNG BÓ VẾT THƯƠNG (TIẾT 1) Phần I . ý định giảng dạy I. Mục đích - yêu cầu 1. Mục đích: - Hiểu được nguyên nhân, triệu chứng, cách cấp cứu ban đầu và cách phòng một số tai nạn thường gặp bằng các biện pháp đơn giản, dễ thực hiện. - Hiểu được mục đích, nguyên tắc băng vết thương, các loại băng và kỹ thuật các kiểu băng cơ bản. 2. Yêu cầu - Biết băng vết thương tại các vị trí trên cơ thể bằng băng cuộn và ứng dụng các phương tiện sẵn có tại chỗ. - Biết vận dụng linh hoạt các kỹ thuật cấp cứu, băng bó vào trong thực tế cuộc sống. II. Nội dung, thời gian: 45 phút. 1. Nội dung: Bài 6. Cấp cứu ban đầu các tai nạn thông thường và băng bó vết thương. I. Cấp cứu ban đầu các tai nạn thông thường. II. Băng vết thương. 2. Thời gian: 5 tiết. I. Cấp cứu ban đầu các tai nạn thông thường 2 tiết. II. Băng vết thương 3 tiết. 3. Trọng tâm: I. Cấp cứu ban đầu các tai nạn thông thường 2 tiết. 7/19 Cao Xuân Sơn - Trường THPT Lưu Hoàng - Ứng Hòa – Hà Nội III. Tổ chức - phương pháp: 1. Tổ chức: - Lên lớp lí thuyết tập trung theo lớp học 2. Phương pháp: - Đối với giáo viên: + Sử dụng phương pháp giảng giải, tranh minh hoạ, lấy vị dụ, kiểm tra. - Đối với học sinh: + Giờ lên lớp ghi chép bài đầy đủ các nội dung cơ bản mà giáo viên trình bày. Trả lời những vấn đề giáo viên đặt ra. Mạnh dạn, tự tin trình bày ý kiến của mình. IV. Địa điểm lớp học của trường. V. Vật chất bảo đảm Giáo án của giáo viên, sách giáo dục quốc phòng lớp 10, sách giáo viên, sổ điểm cá nhân, các tài liệu tham khảo... chuẩn bị các điều kiện cần có (nếu sử dụng phương tiện dạy học). Phần II. Thực hành giảng dạy A. Làm thủ tục trước khi giảng bài. I. Làm thủ tục lớp học. 1. Kiểm tra điều kiện phòng học. 2. Tập trung lớp học, kiểm tra quân số, các vật chất phục vụ cho học tập, kiểm tra trang phục học sinh theo quy định. 3. Phổ biến các nội quy, quy định trong lớp và khi ra, vào lớp học. 4. Kiểm tra bài cũ: Câu 1: Nêu ý nghĩa động tác giậm chân và thực hiện các động tác giậm chân, đứng lại ? HS: trả lời và thực hiện động tác. GV: Nhận xét, đánh giá và cho điểm II. Phổ biến ý định giảng dạy: 1. Nêu tên bài học. (như ở phần ý định giảng dạy). 2. Mục đích, yêu cầu. 3. Nội dung và trọng tâm. 4. Thời gian. 5. Tổ chức, phương pháp. 6. Tài liệu học tập và tham khảo. B. Nội dung giảng dạy. Nội dung - thời gian Tổ chức và phương 8/19 Vật Cao Xuân Sơn - Trường THPT Lưu Hoàng - Ứng Hòa – Hà Nội pháp I. Cấp cứu ban đầu các tai nạn thông GV: Nêu tiêu đề nội dung. thường. GV: Em hãy kể một số tai nạn thông thường? HS: Trả lời. GV: Bổ sung. 1. Bong gân. a. Đại cương: - Bong gân là sự tổn thương của dây chằng chung quanh khớp do chấn thương gây nên. Các dây chằng có thể bong ra khỏi chỗ bám, bị rách hoặc đứt, nhưng không làm sai khớp. - Cùng dính vào các dây chằng và phủ trong khớp là bao hoạt dịch chứa nhiều mạch máu và thần kinh. Do đó khi tổn thương dây chằng đồng thời làm tổn thương các bao khớp, gây chảy máu và rất đau. - Bong gân thường gặp ở: Khớp cổ chân, ngón chân cái, khớp gối, khớp cổ tay. Hình 6-1: Dây chằng khớp cổ chân. b. Triệu chứng: - Đau, sưng, ổ khớp lỏng lẻo, chi vận động khó, không biến dạng. 9/19 GV: Bong gân là gì? HS: Trả lời. GV: Bổ sung. HS: Lắng nghe, ghi bài. GV: Trình bày triệu chứng khi bị bong gân? HS: Trả lời. GV: Bổ sung. HS: Lắng nghe, ghi bài. chất - GV: Giáo án, SGK GDQP 10, sách giáo viên GDQP 10 và các tài liệu tham khảo, tranh minh hoạ. - HS: SGK GDQP 10, vở, bút.. Cao Xuân Sơn - Trường THPT Lưu Hoàng - Ứng Hòa – Hà Nội GV: Trình bày các bước c. Cấp cứu ban đầu và cách đề phòng sơ cứu khi bị bong gân * Cấp cứu ban đầu: Băng ép, chờm đá, và cách đề phòng? HS: Trả lời. bất động chi và chuyển đến cơ sở y tế. * Cách đề phòng: Tập luyện đúng tư GV: Có bổ sung. thế, bảo đảm an toàn trong lao động và HS: Lắng nghe, ghi bài. huấn luyện. GV: Sai khớp là gì? Các khớp nào hay bị sai? HS: Trả lời. GV: Bổ sung. HS: Lắng nghe, ghi bài. 2. Sai khớp. a. Đại cương: Hình 6-2: ổ khớp xương a) Khớp bình thường tư thế duỗi. b) Tư thế khớp bị di lệnh. - Sai khớp là sự di lệch các đầu xương. - Thường xảy ra ở người lớn hoặc trẻ lớn khi xương đã phát triển. - Các khớp dễ bị sai là: Khớp vai, khớp khuỷu, khớp háng..., khớp càng lớn khi sai khớp tình trạng càng nặng. GV: Trình bày triệu b. Triệu chứng: chứng khi bị sai khớp? - Đau, sưng, mất vận động, khớp và chi HS: Trả lời. biến dạng GV: Bổ sung. HS: Lắng nghe, ghi bài. GV: Trình bày các bước 10/19 Cao Xuân Sơn - Trường THPT Lưu Hoàng - Ứng Hòa – Hà Nội c. Cấp cứu ban đầu và cách đề phòng * Cấp cứu ban đầu: Bất động khớp bị sai; Chuyển nạn nhân đến ngay cơ sở y tế. * Cách đề phòng: Tập luyện đúng tư thế, bảo đảm an toàn trong lao động và huấn luyện. Triệu Bong Sai TT chứng Gân khớp Đaudữ 1 Có Có dội 2 Sưng Có Có Mất Vận Khó 3 hoàn động khăn toàn Lỏng Biến 4 Khớp lẻo dạng 5 Chiều dài chi Bình thường Biến dạng sơ cứu khi bị sai khớp và cách đề phòng? HS: Trả lời. GV: Có bổ sung. HS: Lắng nghe, ghi bài. GV: Nêu ví dụ thực tế giúp các em có ý thức quan tâm giúp đỡ những người xung quanh. GV: Ngất là gì? Những nguyên nhân nào gây ngất? HS: Trả lời. GV: Bổ sung. HS: Lắng nghe, ghi bài. 3. Ngất. a. Đại cương: - Ngất là tình trạng chết tạm thời, nạn nhân mất tri giác, cảm giác và vận động, đồng thời tim, phổi và bài tiết ngừng hoạt động. - Có nhiều nguyên nhân gây ngất: Cảm xúc quá mạnh, chấn thương nặng, mất máu nhiều, ngạt (do thiếu ôxi), người có bệnh tim, người bị say sóng, say nắng... TT 1 2 Triệu chứng Ngất Hôn mê Mất tri giác có có Mất cảm giác có có 11/19 GV: Triệu chứng của ngất? HS: Trả lời. GV: Bổ sung. HS: Lắng nghe, ghi bài. Cao Xuân Sơn - Trường THPT Lưu Hoàng - Ứng Hòa – Hà Nội 3 4 Tim, phổi ngừng hoạt động Bài tiết ngừng hoạt động có có Không Không b. Triệu chứng: - Nạn nhân thấy bồn chồn, khó chịu, mặt tái, mắt tối dần, chóng mặt, ù tai, ngã khụyu xuống bất tỉnh. - Toàn thân toát mồ hôi, chân tay lạnh, da xanh tái. - Phổi có thể ngừng thở hoặc thở rất yếu. - Tim có thể ngừng đập hoặc đập rất yếu, huyết áp hạ. - Nạn nhân bao giờ cũng ngừng thở trước rồi ngừng tim sau. c. Cấp cứu ban đầu và cách đề phòng * Cấp cứu ban đầu + Đặt nạn nhân nơi thoáng khí, kê gối dưới vai cho đầu ngửa ra, nới lỏng quần áo, khơi thông đường thở. + Xoa bóp cơ thể, tát vào má, giật tóc mai + Trường hợp chưa tỉnh phải kiểm tra phát hiện dấu hiệu ngừng thở, tim ngừng đập phải thực hiện hô hấp ngay. * Cách đề phòng: + Phải bảo đảm an toàn + Phải duy trì đều đặn chế độ làm việc hợp lý. + Rèn luyện sức khỏe khoa học. 4. Điện giật. a. Đại cương: Điện giật có thể làm ngừng tim, ngừng thở, gây chết người nếu không được cấp cứu kịp thời. b. Triệu chứng: 12/19 GV: Trình bày các bước sơ cứu khi bị ngất và cách đề phòng? HS: Trả lời. GV: Có bổ sung. HS: Lắng nghe, ghi bài. GV: Những nguyên nhân nào gây ra điện giật? HS: Trả lời. GV: Bổ sung. HS: Lắng nghe, ghi bài. GV:Triệu chứng của nạn nhân khi bị điện giật? HS: Trả lời. GV: Bổ sung. HS: Lắng nghe, ghi bài. GV: Trình bày các bước sơ cứu khi bị điện giật và cách đề phòng? Cao Xuân Sơn - Trường THPT Lưu Hoàng - Ứng Hòa – Hà Nội - Có thể ngừng tim, ngừng thở và gây tử vong (nếu không cấp cứu kịp thời). - Gây bỏng. - Gẫy xương, sai khớp và tổn thương các phủ tạng.... c. Cấp cứu ban đầu và cách đề phòng * Cấp cứu ban đầu: Tách nạn nhân ra khỏi nguồn điện, kiểm tra tổn thương, làm hô hấp nhân tạo và chuyển tới bệnh viện. * Cách đề phòng: Chấp hành quy định sử dụng điện, bảo đảm an toàn khi sử dụng điện. HS: Trả lời. GV: Có bổ sung. HS: Lắng nghe, ghi bài. 5. Ngộ độc thức ăn. a. Đại cương: Ngộ độc thức ăn là do nạn nhân ăn phải thực phẩm bị nhiễm khuẩn, hoặc có chứa chất độc. Một số trường hợp ngộ độc do tôm, cua, dứa.. b. Triệu chứng: - Xuất hiện 3 hội chứng cơ bản: Nhiễm khuẩn, viêm đường tiêu hoá cấp, mất nước, điện giải. - Thể hiện ở 6 triệu chứng điển hình: Sốt, nôn, môi khô, mắt trũng, mạch nhanh, huyết áp hạ. GV:Triệu chứng của nạn nhân khi bị ngộ độc thức ăn? HS: Trả lời. GV: Bổ sung. HS: Lắng nghe, ghi bài. c. Cấp cứu ban đầu và cách đề phòng * Cấp cứu ban đầu: Gây nôn, chống mất nước, chống truỵ tim mạch, hạ sốt, an thần và chuyển tuyến trên * Cách đề phòng: Bảo đảm tốt vệ sinh môi trường, an toàn thực phẩm, không ăn nấm lạ, có màu sặc sỡ. 13/19 GV: Những nguyên nhân nào gây ra ngộ độc thức ăn? HS: Trả lời. GV: Bổ sung. HS: Lắng nghe, ghi bài. GV: Trình bày các bước sơ cứu khi bị ngộ độc thức ăn và cách đề phòng? HS: Trả lời. GV: Có bổ sung. HS: Lắng nghe, ghi bài. Cao Xuân Sơn - Trường THPT Lưu Hoàng - Ứng Hòa – Hà Nội Phần 3. Kết thức giảng dạy. a. Hệ thống nội dung đã giảng dạy trong bài. - Cấp cứu ban đầu các tai nạn thông thường. + Bong gân + Sai khớp. + Ngất. + Điện giật. + Ngộ độc thức ăn. b. Hướng dẫn nội dung cần nghiên cứu. - Cấp cứu ban đầu các tai nạn thông thường. + Bong gân + Sai khớp. + Ngất. + Điện giật. + Ngộ độc thức ăn. c. Nhận xét đánh giá kết quả buổi học. - Số học sinh tham gia học tập, thái độ học tập, chấp hành quy chế, thời gian. d. Câu hỏi ôn tập, kiểm tra. Câu 1,2,3 trang 92 SGK. e. Kiểm tra vật chất, chuyển nội dung hoặc xuống lớp. 4. Thục luyện giáo án - Để đảm bảo kiến thức bài giảng đến cho học sinh nắm bắt cũng như thục luyện có chiều sâu, kỹ năng thuần thục thì trước 2-3 ngày giáo viên phải thục luyện giáo án: + Kiến thức bài giảng + Kỹ năng giảng bài, kỹ năng băng bó vết thương. + Kỹ năng về phương pháp và tổ chức bài giảng. + Kỹ năng về tổ chức tập luyện, tổ chức hội thi hội thao . 5. Kiểm tra ký duyệt giáo án - Trước khi tổ chức bài giảng một ngày, giáo án phải được trình ký phê duyệt của tổ chuyên môn nhằm mục đích: + Kiểm tra về cách thức, quy định của một giáo án. + Kiểm tra về mục tiêu yêu cầu của bài. 14/19 Cao Xuân Sơn - Trường THPT Lưu Hoàng - Ứng Hòa – Hà Nội + Kiểm tra về nội dung đã đảm bảo chưa, thời gian bố trí hợp lý không. + Kiểm tra về tổ chức phương pháp bài giảng. + Kiểm tra vật chất bảo đảm. + Kiểm tra địa điểm tổ chức bài giảng có phù hợp với nội dung bài giảng . V. Nghiên cứu về phương pháp và tổ chức bài giảng, tổ chức tập luyện. 1. Phần mở đầu a. Nhận lớp - Để tổ chức tiết dạy được đảm bảo cho người tập và mọi người xung quanh cũng như đạt được kết quả tốt nhất trước khi vào giờ giảng giáo viên cần tuân thủ các bước sau: Bước 1: + Chọn phương, hướng để tập trung lớp tránh ánh nắng mặt trời chiếu vào người học nếu tiết thực hành. + Kiểm tra sỹ số. + Kiểm tra quân trang phục. + Kiểm tra về phương tiện dụng cụ học đối với học sinh. Bàn, ghế, băng, tranh vẽ và các trang thiết bị dạy học có liên quan. + Kiểm tra công tác vệ sinh chung. + Kiểm tra băng theo nhóm học sinh xem đủ không. Bước 2 : - Qui định về thao trường bãi tập . + Học sinh tập trung nghiêm túc nghe, ghi, quan sát giáo viên thuyết trình, giảng giải. Nắm bắt được lý thuyết, các nguyên tắc, yêu cầu khi băng vết thương. + Giữ gìn vệ sinh chung . + Trong khi tập cũng như giờ giải lao học sinh phải giữ trật tự tránh ảnh hưởng đến các lớp xung quanh. b. Nội dung - Để đảm bảo đạt được kiến thức, yêu cầu một tiết dạy giáo viên cần phổ biến thật rõ mục tiêu, yêu cầu, nội dung, thời gian, tổ chức và phương pháp bài giảng đó theo đúng giáo án đã soạn. 2. Tổ chức giảng bài a. Tổ chức - Đối với tiết giảng lý thuyết có thể giảng trong lớp hoặc ngoài trời giáo viên tổ chức lớp học sao cho thật phù hợp để học sinh dễ nghe và quan sát, nắm bắt và hiểu sâu các nội dung. 15/19 Cao Xuân Sơn - Trường THPT Lưu Hoàng - Ứng Hòa – Hà Nội - Đối với tiết thực hành tổ chức ngoài trời giáo viên phải tổ chức theo hình chữ L hoặc chữ H để học sinh dễ quan sát nắm bắt và vận dụng vào tập luyện. b. Phương pháp * Đối với phần lý thuyết: - Khi giảng về phần cấp cứu ban đầu các tai nạn thông thường giáo viên cần làm rỏ khái niêm, triệu chứng, cách cấp cứu ban đầu của từng loại và có sự so sánh để học sinh dễ hiểu. - Khi giảng về phần băng bó vết thương giáo viên cần phải nêu rỏ các mục đích, nguyên tắc khi băng, các yêu cầu khi băng vêt thương lấy các ví dụ minh họa để học sinh dễ hiểu, dễ nhớ. *Đối với phần thực hành băng vết thương: - Trước khi băng vết thương giáo viên cần nêu lại mục đích của việc băng vết thương các nguyên tắc khi băng vết thương. - Khi băng vết thương giáo viên cần tuân thủ ba bước sau: + Làm nhanh + Làm chậm có phân tích + Làm tổng hợp * Lưu ý: - Trước khi băng giáo viên phải hướng dẫn học sinh cách cầm cuộn băng và lăn đường băng khi băng. 3. Tổ chức tập luyện băng bó vết thường - Trước khi tổ chức tập luyện giáo viên cần thực hiện các bước sau : + Chia nhóm tập luyện. + Phân nhóm trưởng phụ trách. + Phổ biến dõ nội dung thực hiện. + Phương pháp luyện tập. + Ký tín hiệu luyện tập. + Phương, hướng và địa điểm tập luyện của từng nhóm. - Triển khai tập luyện giáo viên cho học sinh tự chủ động băng các bộ phận cơ thể đã học. Giáo viên đi quan sát và chấn chỉnh động tác cho các em. * Lưu ý: - Khi tổ chức thục luyện phân chia theo nhóm thực hiện, thứ tự từng học sinh lên thực hiện cho cả nhóm quan sát. Học sinh nào có năng khiếu biết cách thực hiện thì lên thực hiện trước có nhóm trưởng phụ trách và chỉnh sửa. - Đối với học sinh yếu kém giáo viên cần có biện pháp, hướng dẫn, chỉ rõ cho các em nắm bắt và thực hiện. VI. Nghiên cứu tổ chức hội thi hội thao. 16/19 Cao Xuân Sơn - Trường THPT Lưu Hoàng - Ứng Hòa – Hà Nội - Khi thời gian còn khoảng 10- 15’ cuối giáo viên tập trung lớp tổ chức hội thi hội thao. Nhằm mục đích gây hướng thú và ganh đua trong giờ học, củng cố và nâng cao kỹ năng băng bó vết thương một cách thuần thục. 1. Tổ chức : Tổ chức hội thi đại diện theo nhóm, từng tốp lên thực hiện 2- 4 loạt nếu có thời gian thì cả lớp. 2. Phương pháp : - Đồng loạt hoặc cá nhân. 3. Hình thức: + Tính thời gian băng cho mỗi kỹ thuật. + Tính thời gian nhất, nhì, ba, tư theo nhóm. + Thi các nhóm với nhau … - Giáo viên cho điểm đối với học sinh thực hiện khá, giỏi để khích lệ các em. VII. Kiểm tra đánh giá, rút kinh nghiệm. - Kết thúc bài giảng giáo viên tập trung kiểm tra đánh giá, rút kinh nghiệm giờ học. - Ra câu hỏi và bài tập về nhà. - Kiểm tra cơ sở vật chất và dụng cụ phương tiện dạy học. - Xuống lớp. VIII. Kết quả đạt được - Trong quá trình tham gia giảng dạy môn học GDQP&AN nhiều năm về đây tôi đã áp dụng phương pháp soạn, giảng theo phương pháp nội dung đề tài trên với lớp 10A1. Kết quả đạt được là khá khả quan 100% từ trung bình trở lên trong đó 80% là khá giỏi. Đặc biệt là bài “Cấp cứu ban đầu các tai nạn thông thường và băng bó vết thương” 80 – 90% là khá giỏi. - So với lớp 10A7 không áp dụng nội dung đề tài trên. Qua đánh giá trong giảng dạy có kết quả thấp hơn. Khối Tổng Giỏi Khá TB Yếu Kém số 10A1 40 15h/s=37,5% 20h/s=50% 5h/s=12,5% 0% 0% 10A7 36 5h/s=14% 10h/s=28% 19h/s=53% 2h/s=5% 0% - Với phương pháp soạn, giảng trên tôi luôn tạo không khí trong giờ học cho học sinh học sôi nổi, thoải mái, hứng thú dẫn đến kết quả giảng dạy là khá cao. 17/19 Cao Xuân Sơn - Trường THPT Lưu Hoàng - Ứng Hòa – Hà Nội C- PHẦN KẾT LUẬN I. Những vấn đề chung - Tôi viết đề tài này bày tỏ những hiểu biết và kinh nghiệm của bản thân qua nhiều năm công tác và giảng dạy môn học GDQP&AN tại trường THPT. Để học sinh nắm bắt được kiến thức cũng như vận dụng thực hành môn học QP-AN nói chung thì giáo viên cần : + Nghiên cứu kỹ vị trí, vai trò, mục tiêu cũng như các văn bản chỉ đạo của Bộ, Sở GD&ĐT đối với môn học GDQP&AN. Kế hoạch và triển khai thực hiện môn học của tổ chuyên môn, BGH nhà trường . + Nghiên cứu phân phối chương trình, tài liệu sách giáo khoa có liên quan để tăng cường kiến thức QP, kỹ năng giảng bài. + Phải chuẩn bị vật chất, phương tiện dụng cụ môn học trước 1-2 ngày. Đảm bảo số lượng chủng loại và chất lượng. + Cần xây dựng giáo án bài giảng theo mẫu qui định và đúng đủ nội dung theo phân phối chương trình. Cần thể hiện dõ thời gian, tổ chức và phương pháp cũng như hoạt động của thầy và trò làm nổi bật nội dung trọng tâm. + Thục luyện giáo án bài giảng một cách thuần thục cả về kiến thức, kỹ năng cũng như tổ chức và phương pháp. + Giáo án phải được trình ký trước khi giảng bài một ngày được sự đồng ý phê duyệt của tổ, nhóm chuyên môn. + Giảng bài giáo viên phải nắm bắt thật chắc về kiến thức, phương pháp và tổ chức giảng dạy phù hợp với đặc trưng của môn học tiết học. + Tổ chức hội thi hội thao phải đưa ra mức độ đạt được, thời gian, tiêu chí cụ thể để học sinh có sự ganh đua tích cực tạo sự hứng thú cho giờ học. II. Kiến nghị - Sở GD và ĐT tiếp tục duy trì hội thi, hội thao môn học GDQP&AN toàn thành phố tạo sân chơi cho học sinh nhằm kích thích sự hứng thú trong học tập. - Vật chất và phương tiện dạy học tuy khá đầy đủ nhưng chất lượng thì chưa thật đảm bảo. - Tổ chức cho các giáo viên được tham gia đầy đủ các lớp tập huấn GDQP&AN do Bộ Giáo Dục, Sở giáo dục tổ chức. - Trong quá trình nghiên cứu và thực hiện đề tài còn có nhiều hạn chế. Rát mong nhận được sự đóng góp để được hoàn thiện. Tôi xin chân trọng cảm ơn! 18/19 Cao Xuân Sơn - Trường THPT Lưu Hoàng - Ứng Hòa – Hà Nội XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ Hà nội, ngày 27 tháng 2 năm 2019 Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết, không sao chép nội dung của người khác. Tác giả Cao Xuân Sơn 19/19