Tài liệu Skkn mầm non - Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động với đồ vật cho trẻ 18 – 24 tháng ở trường mầm non

MỤC LỤC Tên đề tài Trang 1. Mở đầu 1 1.1. Lý do chọn đề tài 1 1.2.Mục đích nghiên cứu 2 1.3. Đối tượng nghiên cứu 2 1.4. Phương pháp nghiên cứu 2 2: Nội dung sáng kiến kinh nghiệm 3 2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm 3 2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm 3 2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề 6 2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục 17 3: Kết luận kiến nghị: 18 3.1. Kết luận: 19 3.2. Kiến nghị 20 0 1. MỞ ĐẦU 1.1: Lý do chọn đề tài Nếu nguồn sữa ngọt ngào nuôi ta lớn thì đối với trẻ nhu cầu được chơi cũng giống như nhu cầu cơm ăn, nước uống hàng ngày của con người. Như vậy thông qua hoạt động với đồ vật, đặc biệt trong quá trình thao tác dưới sự giúp đỡ của người lớn, đứa trẻ chiếm lĩnh được cái tôi và có nghĩa là chiếm được những kinh nghiệm lịch sử xã hội loài người chứa đựng trong thế giới đồ vật trẻ mầm non được giáo viên tổ chức, hướng dẫn. Trong quá trình chơi giáo viên đóng vai trò rất quan trọng là người trung gian kích thích trẻ giao tiếp và cùng trẻ hòa nhập vào cuộc chơi qua đó uốn nắn rèn kỹ năng cho trẻ, trẻ dần hoàn thiện hơn. Qua chơi giúp trẻ sớm khám phá cái hay cái đẹp của đời sống xung quanh trẻ, giải quyết những mâu thuẫn khó khăn khi chơi “Hòa nhập vào xã hội trẻ em”. Có rất nhiều hoạt động nhằm phát triển toàn diện cho trẻ mầm non nhưng hoạt động với đồ vật giúp trẻ thỏa mãn nhu cầu chơi. Trong khi chơi trẻ được tham gia vào hoạt động, hoạt động với đồ vật là hoạt động chủ đạo của trẻ nhà trẻ, bởi lẽ hoạt động này gây ra những biến đổi về chất, tạo nên những nét tâm lý mới có ảnh hưởng quyết định đến sự hình thành và phát triển tâm lý nhân cách của trẻ. Đồng thời là tiền đề cho hoạt động vui chơi ở độ tuổi mẫu giáo, hoạt động với đồ vật rất đa dạng nó có sức hấp dẫn kì lạ vì vậy tổ chức cho trẻ chơi với đồ chơi chính là đưa trẻ vào hoạt động học.Cùng với những bước đi chập chững đầu tiên, trẻ phát triển khả năng định hướng trong không gian ngày một rộng rãi hơn và có được mối quan hệ khăng khít với thế giới đồ vật xung quanh. Đồ vật trở thành những đối tượng cuốn hút, kích thích tò mò của trẻ, thúc đẩy trẻ hành động để tìm hiểu những đặc tính của chúng. Quá trình hoạt động tích cực với đồ vật làm nảy sinh ở trẻ mối quan hệ với thế giới đồ vật. Dần dần trẻ phát hiện ra công dụng của các đồ vật và đồng thời cùng một lúc trẻ cũng tiếp nhận được những quy tắc của hành vi xã hội gắn liền với đồ vật đó. Qua chơi trẻ thể hiện cái tôi của mình, trẻ học qua chơi, trẻ chơi mà học. Đồ chơi chính là con đường giúp trẻ nhận biết thế giới, phát triển những khả năng tiềm ẩn của mỗi đứa trẻ. Thông qua hoạt động với đồ vật chính là phương tiện chủ yếu tốt nhất để rèn luyện và phát triển các giác quan của trẻ. Nhờ được thao tác, được luyện tập, được chơi với đồ chơi, đồ vật… là chơi khác nhau về màu sắc, độ lớn, hình dáng. Hoạt động với đồ vật đã tạo cho trẻ một thói quen lễ phép, cách xưng hô biết chào hỏi kính trọng ông bà, bố mẹ, em bé. Qua hoạt động với đồ vật đã giáo 1 dục trẻ tình yêu quê hương đất nước biết yêu quý người lao động, tôn trọng những thành quả mà mình làm ra. Từ đó giúp trẻ mạnh dạn tự tin tham gia vào hoạt động một cách tự tin tích cực. Đối với trẻ 18-24 tháng hoạt động với đồ vật là hoạt động chủ đạo. Hoạt động với đồ vật, đồ chơi có mặt trong tất cả các hoạt động khác như học tập, lao động, giao tiếp và sinh hoạt hàng ngày của trẻ ở trường mần non. Thông qua chơi để thỏa mãn hoạt động vui chơi của trẻ ta có thể tự làm đồ chơi cho trẻ, vì đồ chơi càng phong phú bao nhiêu càng kích thích sự hứng thú và tạo sự ham muốn được khám phá, mở mang kiến thức về thế giới xung quanh ở trẻ bấy nhiêu. Từ những thực tế mà tôi đã trải nghiệm ở lớp, việc cho trẻ hoạt động với đồ vật không phải để cho trẻ chơi không mà còn giúp trẻ phát triển các lĩnh vực thể chất, ngôn ngữ, nhận thức, tình cảm kỹ năng và xã hội. Với tầm quan trọng của hoạt động với đồ vật như vậy là giáo viên đang trực tiếp giảng dạy khi thực hiện hoạt động giáo dục, trước tiên tôi phải nghiên cứu tài liệu về hoạt động với đồ vật, sau đó lựa chọn phương pháp, biện pháp cách thức phù hợp với mục đích, yêu cầu của giáo dục trẻ, chơi như thế nào để phục vụ cho sự phát triển tư duy của trẻ. Tôi thấy mình cần có phương pháp như thế nào để giúp trẻ tham gia vào hoạt động với đồ vật một cách tích cực, hứng thú, say mê, chủ động tự tin sáng tạo. Nên tôi mạnh dạn chọn đề tài “Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động với đồ vật cho trẻ 18 – 24 tháng” để nghiên cứu và tìm ra phương pháp dạy học tốt hơn và hiệu quả hơn. 1.2: Mục đích nghiên cứu: Nhờ có hoạt động với đồ vật mà chức năng của đồ vật lần đầu tiên bộc lộ ra trước mắt đứa trẻ và đồ vật xung quanh trẻ trở thành đối tượng thu hút sự chú ý của trẻ khiến trẻ hăng hái đi tìm kiếm , lôi cái này ra, tháo cái kia nắp vào cái nọ bận rộn suốt ngày, chính nhờ vậy mà tâm lý trẻ phát triên mạnh. Đặc biệt là trí tuệ chức năng của đồ vật là thuộc tính ẩn tàng, trẻ không thể phát hiện được bằng những hành động chơi. Đồng thời trẻ cũng lĩnh hội được những quy tắc trong hành vi, trong xã hội. Do nắm được phương thức hành động với đồ vật mà sự định hướng của trẻ vào thế giới đồ vật có một bước phát triển mới. Nghiên cứu việc tổ chức hoạt động với đồ vật cho trẻ 18-24 tháng nhằm đưa ra một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động với đồ vật cho trẻ 18 – 24 tháng” đạt kết quả tại trường mầm non Nga Yên Nga Sơn. 1.3: Đối tượng nghiên cứu: 2 Quá trình tổ chức hoạt động với đồ vật cho trẻ 18 – 24 tháng tháng tuổi tại trường mầm non Nga Yên Nga Sơn, 1.4: Phương pháp nghiên cứu: - Phương pháp nghiên cứu xây dựng cơ sở lý luận - Phương pháp khảo sát điều tra thực tế, thu thập thông tin - Phương pháp thống kê, xử lý số liệu. 2. NỘI DUNG SÁNG KIÊN KINH NGHIỆM 1.1: Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm: Mục tiêu của giáo dục mầm non là giúp trẻ phát triển toàn diện về thể chất, ngôn ngữ, nhận thức, tình cảm kỹ năng- xã hội và thẩm mỹ . Thông qua đồ chơi trong hoạt động với đồ vật ở mọi lúc mọi nơi giúp trẻ rèn luyện cân đối với trẻ mầm non có đặc điểm tâm sinh lý khả năng trẻ tư duy hành động tư duy trìu tượng đối với trẻ 12-36 tháng hoạt động với đồ vật là hoạt động chủ đạo, nhằm giúp trẻ khắc sâu kiến thức, trẻ hiểu thêm về các kỹ năng thao tác với đồ vật, phát triển trí tuệ ở trẻ một cách toàn diện. Thông qua hoạt động với đồ vật, giúp trẻ hiểu về thế giới đồ vật xung quanh, nhận biết công dụng và cách sử dụng, trẻ biết được tên gọi của đồ vật (Cái gì?) biết được đặc điểm thao tác với đồ vật, màu sắc, hình dạng, kích thước, … và công dụng của đồ vật ấy (Đồ vật dùng để làm gì?). Đặc biệt quan trọng hơn cả là thông qua quá trình hoạt động với đồ vật, trẻ nắm được phương thức hoạt động với đồ vật theo kiểu người. Tuy nhiên lúc đầu trẻ cũng hành động lung tung như lấy đồ chơi gõ vào nhau hoặc ném đồ chơi nhận biết công dụng và cách sử dụng một số đồ dùng, đồ chơi, qua đó phát triển lời nói, phát triển các giác quan. Để trẻ nắm được cách sử dung đồ vật trong quá trình thao tác phải có người lớn (Cô giáo, bố mẹ). Ví dụ: Thao tác vai bế em. Trẻ biết cách bế em bằng hai tay, biết cách chăm sóc em bé, cho em ăn, cho em uống nước, lau miệng, bắt chước thao tác người lớn, khi cho em bé ăn phải có yếm. 2. 2.Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm: * Thực trạng chung: Năm học 2015 – 2016 tôi được phân công phụ trách các nhóm trẻ 18 – 24 tháng tuổi tại trường Mần non Nga Yên. Qua quá trình thực hiện và nghiên cứu tôi thấy một số thực trạng sau: 3 Trường mần non Nga Yên là trường chuẩn quốc gia có sơ sở vật chất và trang thiết bị cho mọi hoạt động tương đối đầy đủ. Đó là những yếu tố giúp tôi hoàn thành tốt nhiệm vụ nghiên cứu của mình, đồng thời luôn được sự quan tâm của Phòng giáo dục, UBND xã, Ban giám hiệu nhà trường, của phụ huynh luôn quan tâm ủng hộ. Đưa trẻ đến trường thường xuyên, phối hợp với giáo viên chăm sóc giáo dục trẻ. Phụ huynh cung cấp các nguyên vật liệu để làm đồ chơi tự tạo, đội ngũ giáo viên nhiệt tình, sáng tạo, có chuyên môn vững vàng, được tiếp thu chuyên đề “Làm đồ dùng đồ chơi” ở phòng giáo dục tổ chức và kế hoạch của trường được triển khai tôi được nắm bắt kịp thời có hiệu quả, nên đã làm được nhiều đồ dùng đồ chơi tự tạo mang tính sáng tạo, độ bền, tính khoa học, tính sư phạm, tính kinh tế, mỹ thuật. Vận dụng chương trình chăm sóc giáo dục mầm non mới được phát triển đồng bộ, có hiệu quả. - Đối với học sinh: Các cháu 18 - 24 tháng đảm bảo phát triển cân đối hài hòa về thể chất, phụ huynh cho trẻ đi học đều, nên trẻ ngoan và có nhiều nề nếp tốt. * Thực trạng đối với giáo viên: - Bản thân nhiều năm liền thực hiện nội dung chương trình chăm sóc giáo dục trẻ nhóm 18 - 24 tháng nên có nhiều kinh nghiệm chăm sóc phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý của trẻ. - Luôn cố gắng học hỏi nâng cao năng lực sư phạm, tìm tòi đổi mới hình thức tổ chức, thu hút trẻ tham gia vào hoạt động với đồ vật một cách tích cực, hiệu quả. - Nắm chắc kiến thức về dạy trẻ hoạt động với đồ vật 18 - 24 tháng tuổi. Bên cạnh những thuận lợi trên trong quá trình hoạt động tôi còn gặp phải những khó khăn như : Số lượng của các đồ dùng đồ chơi trong quá trình cho trẻ hoạt động với đồ vật còn hạn chế đặc biệt phục vụ cho các chủ đề giáo dục. Do vậy tôi còn gặp nhiều khó khăn về đồ dùng đồ chơi của trẻ chưa được phong phú, hấp dẫn nên chưa thực sự vận dụng linh hoạt và phát huy hết công dụng của đồ chơi khi cho trẻ hoạt động với đồ vật.(Bế em, xâu vòng, tháo lắp vòng, xếp hình, tắm cho em, nấu bột, pha sữa, chơi với bóng…) Điều đó làm hạn chế việc trẻ hoạt động với đồ vật qua các trò chơi đơn giản. * Thực trạng đối với học sinh Xã Nga Yên là một xã vùng màu, kinh tế kém phát triển, việc phụ huynh mua sắm đồ chơi cho trẻ còn nhiều hạn chế. Đa số trẻ con gia đình làm nông nghiệp, bố mẹ bận với công việc nên ít có thời gian chơi cùng, việc học, dạy trẻ điều phó mặc cho cô giáo khi đến trường, 4 nên trẻ ít được giao tiếp nên nhút nhát, các cháu chưa được phát huy khả năng hoạt động có đồ vật, thao tác chơi còn ít. * Kết quả của thực trạng trên Xuất phát từ tầm quan trọng của hoạt động với đồ vật, đối với trẻ độ tuổi 18 - 24 tháng, tôi quan sát thấy sự tham gia vào hoạt động thao tác chơi của trẻ với đồ vật, đồ chơi còn ít, đơn giản. Đầu năm, một số trẻ trong lớp còn có tính thụ động chưa mạnh dạn tiếp xúc với đồ chơi, tự giác chơi, đa số trẻ còn lẫn lộn giữa hoạt động này với hoạt động khác dẫn tới trẻ không hứng thú, một số trẻ chưa biết sử dụng đồ chơi chưa đúng mục đích chơi, chưa hứng thú say mê, tích cực chủ động dẫn đến giờ hoạt động với đồ vật đạt tỉ lệ thấp. Tôi đã tiến hành khảo sát để đánh giá kỹ năng hoạt động của trẻ. Kết quả khảo sát như sau: Kết quả Nội dung Đạt Tốt 1. Rèn luyện khả năng phối hợp thị Tổng giác với cầm nắm đồ số trẻ vật qua các hành động có mục đích 22 (cầm đồ vật bằng ngón cái và ngón trỏ) Tỷ lệ % 4 2. Nhận biết hình dạng, màu sắc- phân biệt kích thước. 3. Luyện tập sử dụng 1 số đồ dùng theo công dụng của nó: bát, thìa, cốc… Chưa đạt Tỷ CĐ lệ % Khá Tỷ lệ % TB Tỷ lệ % 18,1 6 27,2 8 36,3 4 18,1 4 18,1 5 22,8 8 36,3 5 22,8 5 22,8 7 31,9 6 27,2 4 18,1 Sau khi khảo sát kết quả cụ thể trên từng trẻ, bản thân tôi băn khoăn, thường xuyên suy nghĩ biện pháp để làm sao đưa nội dung hoạt động với đồ vật vào trong các hoạt động có hệ thống, khoa học, hiệu quả. Tôi đã mạnh dạn đưa 5 ra một số biện pháp nhằm giúp trẻ hoạt động tốt hơn với đồ vật làm đề tài nghiên cứu trong năm học này. 2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề: * Xây dựng môi trường giáo dục, chuẩn bị dụng cụ nhằm khơi gợi hứng thú của trẻ vào hoạt động với đồ vật. Môi trường giáo dục có vai trò hết sức to lớn đối với công tác chăm sóc giáo dục trẻ, tạo được nguồn hứng thú cho trẻ vào hoạt động với đồ vật là các vật liệu, đồ dùng, đồ chơi, những điều mới mẻ trẻ đã khám phá được trong cuộc sống . Ở môi trường trong và ngoài lớp học, cô cần chú ý xây dựng môi trường nhằm gây hứng thú, ấn tượng cho trẻ vào hoạt động. Từ cách bài trí , cách sắp xếp, trang trí lớp học của bé phù hợp, thuận lợi cho việc sử dụng, tránh rườm rà. Môi trường lớp học ấn tượng sẽ hình thành cảm xúc cho trẻ, bố trí nhóm chơi phù hợp với lớp học. Đồ vật, đồ chơi phải có màu sắc sặc sỡ, đảm bảo an toàn về mọi mặt và phải vừa tầm nắm của trẻ, giúp trẻ dễ lấy, dễ cất đồ chơi, từ đó trẻ có thể hành động tự do và mày mò sử dụng chúng. Khi hoạt động với đồ vật về nhận biết màu sắc dụng cụ để trẻ luyện tập cần phải đảm bảo nguyên tắc : màu của đồ vật, đồ chơi phải là màu cơ bản, màu sắc rõ ràng: đỏ cờ, xanh lam và vàng chanh. Đồ vật, đồ chơi một chủng loại phải giống nhau về hình dạng và kích thước, nhưng khác nhau rõ rệt về màu sắc như: đỏ - xanh; đỏ - vàng; vàng- xanh. Còn về nhận biết hình dạng đồ vật đồ chơi phải khác nhau về hình dạng( hình tròn, hình vuông) và giống nhau về kích thước ( to- nhỏ) và về màu sắc. Khi phân biệt kích thước đồ vật, đồ chơi khác nhau rõ rệt về kích thước và giống nhau về hình dạng màu sắc. Số nhóm đồ chơi và số lượng đồ chơi trong mỗi nhóm thay đổi tùy theo độ tuổi. Đối với trẻ 18-24 tháng những lần đầu tập luyện , cô chuẩn bị 2 nhóm đồ chơi ( màu sắc, hình dạng ), sau đó tăng lên 3 nhóm. Trong mỗi nhóm số đồ chơi có đặc điểm cần cho trẻ tập nhận biết chiếm đa số , số còn lại chỉ là 1-2 cái. Ví dụ: Nhận biết màu đỏ: 3 nhóm đồ chơi: 3 quả bóng màu đỏ - 2 quả bóng màu xanh 3 cái vòng màu đỏ - 2 cái vòng màu xanh 3 cái nơ màu đỏ - 2 cái nơ màu xanh Các nhóm chơi phù hợp với chủ đề, phù hợp với nhu cầu chơi của trẻ và vừa tầm với của trẻ. Cô cần xác định rõ ràng mục tiêu, yêu cầu cần đạt trong hoạt động với đồ vật. Xây dựng môi trường, sắp xếp góc chơi với trạng thái mở, 6 thiết kế góc chơi, bố trí tạo không gian hợp lý ở các góc chơi, tổ chức không gian rõ ràng, chia khu vực chơi, nhóm chơi, góc chơi. Ví dụ: Xây dựng góc mở cho góc hoạt động với đồ vật bằng bảng găm trên hình con lật đật bằng bạt phun màu Xây dựng góc mở cho trẻ hoạt động với đồ vật Trẻ thích công việc gì thì trẻ đến lấy ký hiệu của mình là bông hoa màu vàng găm lên, bé làm công việc gì (xâu vòng), công việc đó cần những nguyên vật liêu gì? (có giấy, hột hạt, rổ - hoàn thành trẻ xâu được cái vòng), sau đó trẻ lấy đồ dùng đồ chơi ra hoạt động cô luôn hướng lái và chơi cùng trẻ. Giai đoạn nhà trẻ nên có quy trình cô và trẻ cùng làm và trẻ được thực hành. Trải nghiệm nhiều lần trên góc mở nhiều lần cô cung cấp thêm kiến thức hình thành nên nhiều kỹ năng thao tác cho trẻ. Qua cách làm này tôi đã giúp trẻ phát triển khả năng nhận biết, phân biệt ghi nhớ kích thước, hình dạng, màu sắc và làm tăng sự hứng thú của trẻ trong các hoạt động tiếp theo. Như vậy việc tạo môi trường giáo dục cho trẻ làm quen là việc làm vô cùng quan trọng bởi đó là chỗ dựa, là cơ sở gợi mở cho trẻ có cảm xúc về đồ vật mà trẻ được hoạt động. 7 * Tổ chức cho trẻ hoạt động với đồ vật trong hoạt động chơi -tập có chủ định. Đối với trẻ 18-24 tháng tuổi việc tổ chức hoạt động chơi - tập có chủ định là yêu cầu quan trọng đòi hỏi cao về kiến thức, kỹ năng sư phạm và khả năng truyền thụ của người giáo viên. Để thu hút, lôi cuốn trẻ tham gia vào hoạt động một cách tích cực, chủ động tôi chọn lựa các hình thức tổ chức phù hợp, hấp dẫn như qua tổ chức hội thi: “Bé khéo tay”, “ Cùng thi tài”. Để đạt được điều này, cô cần phải xác định rõ ràng, yêu cầu cần đạt trong hoạt động với đồ vật hôm nay là gì, cần áp dụng vào hình thức nào cho phù hợp với đề tài chủ đề đang thực hiện, đồ dùng phục vụ đề tài phù hợp, đảm bảo an toàn, vệ sinh đẹp mắt, khoa học và chính xác… Ngoài công việc trên, cô phải nắm được nhận thức của từng trẻ trong lớp để phát huy tính tích cực và sáng tạo. Trẻ cùng cô hoạt động chơi tập có chủ định Ví dụ: Ở chủ đề “Bé với các loại quả” - Khi tiến hành tổ chức cho trẻ hoạt động với đồ vật. Hoạt động chơi tập có chủ định: “Nhặt các quả màu đỏ” NDKH: Phân biệt to – nhỏ. Sau khi soạn giáo án đầy đủ, chu đáo,trước 1-2 ngày tôi chuẩn bị đầy đủ đồ dùng: Các quả có màu sắc giống nhau ( Màu Xanh) nhưng kích thước khác nhau rõ rệt (to- nhỏ): quả xoài, na, 2 rổ nhựa màu xanh (1 to- 1 nhỏ) 8 Khi tiến hành cô cho trẻ xem các cặp quả đã chuẩn bị và khuyến khích trẻ gọi tên, kích thước của từng cặp quả. Sau đó cho trẻ nhặt quả to bỏ vào rổ to. Quả nhỏ bỏ vào rổ nhỏ. Để tránh tình trạng trẻ bị nhàm chán, mệt mỏi khi hoạt động, tôi luôn tổ chức đan xen những trò chơi vận động nhằm thay đổi những trạng thái giữa động và tĩnh cho trẻ. Từ nội dung của hoạt động với đồ vật tôi chuyển sang các trò chơi một cách nhẹ nhàng để trẻ thông qua “chơi mà học, học mà chơi” Ví dụ: Khi cho trẻ hoạt động : Xếp đường đi. Chủ đề: “ những con vật đáng yêu” Cô kể một đoạn chuyện: Trời mưa to, gió lớn nên đã đổ nhà và hư hết đường đi của các chú vịt rồi, cô cháu mình cùng xếp đường đi để về chuồng vịt. Cô gợi ý cần làm một con đường cho vịt về nhà. Để xếp được con đường cô xếp các khối gỗ liên tiếp cạnh nhau thành con đường. Khi xếp xong đặt vịt đi trên đường về nhà.Trong khi trẻ xếp, cô động viên, khen ngợi, nhắc trẻ phải đặt các khối gỗ sát khít nhau. Khuyến khích trẻ trả lời câu hỏi: Xếp cái gì? Xếp đường đi cho bạn nào? Cuối cùng cô và trẻ cùng hát múa đưa bạn vịt về nhà. Trẻ hoạt động với đồ vật trong giờ hoạt động chơi tập có chủ định Qua HĐVĐV xếp đường đi trẻ phát triển các kỹ năng thao tác với độ vật hứng thú tham gia vào hoạt động phát triển các giác quan, từ đó trẻ say xưa xếp những con đường để vịt được về chuồng, trẻ mời bạn vịt đi trên con đường mà 9 trẻ vừa xếp xong. Trẻ đã tạo ra được sản phẩm và trẻ rất trân trọng sản phẩm trả vừa tạo ra , giúp trẻ phấn khởi như mình đã làm được một điều gì đó đáng trân trọng và tự hào. Thông qua hoạt động chơi – tập có chủ định sau một năm nghiên cứu và áp dụng những phương pháp đổi mới vào hoạt động tôi thấy trẻ trong lớp tôi đã hứng thú tham gia vào hoạt động với đồ vật rất nhẹ nhàng, tự tin, sáng tạo không còn bị gò bó và phụ thuộc nhiều vào sự hướng dẫn của cô như trước nữa. * Lồng ghép cho trẻ hoạt động với đồ vật thông qua các hoạt động khác. Thông qua các hoạt động như: Nhận biết tập nói, kể chuyện, vận động, tôi củng cố kiến thức về hoạt động với đồ vật cho trẻ. Như hoạt động cho trẻ nhận biết tập nói tôi đã lồng ghép hoạt động với đồ vật cho trẻ. Ví dụ: Đề tài: “Làm quen một số con vật nuôi trong gia đình” trong chủ đề “Những con vật đáng yêu” khi kết thúc hoạt động học tôi cho trẻ xếp đường đi cho gà vịt về chuồng nhằm củng cố kiến thức cho trẻ. Khi dạy trẻ Làm quen với tác phẩm văn học: Đề tài: Kể chuyện: Thỏ ngoan Sau khi kể cho trẻ nghe câu chuyện xong cô nói: để có nhà cho bác Gấu trú mưa khỏi bị ướt người giữa rừng các con có đồng ý giúp bác Gấu có được ngôi nhà không? Như vậy trẻ rất hứng thú khi tham gia vào hoạt động và còn nhớ được cốt chuyện lâu hơn. Để tránh tình trạng trẻ bị nhàm chán, mệt mỏi khi làm quen với hoạt động với đồ vật tôi luôn tổ chức đan xen những trò chơi vận động nhằm thay đổi những trạng thái giữa động và tĩnh cho trẻ. Từ nội dung của hoạt động tôi chuyển sang các trò chơi một cách nhẹ nhàng để trẻ thông qua “chơi mà học, học mà chơi” Ví dụ: HĐVĐV: Chơi tập có chủ định. Hoạt động: “Chọn quả màu xanh” Trẻ được làm quen với tên gọi, màu sắc của quả mà tôi đã giới thiệu. Khi trẻ đã nhận biết được rồi để củng cố kiến thức và giúp trẻ không bị nhàm chán tôi cho trẻ đi siêu thị trong đường hẹp và chọn mua những quả màu xanh . Tôi thấy trẻ rất thích thú và hăng hái tích cực tham gia vào hoạt động . Từ các hoạt động khác nhau tôi đã nhẹ nhàng lồng ghép đưa hoạt động với đồ vật vào nhằm củng cố và khắc sâu kiến thức hơn nữa cho trẻ . 10 * Sử dụng đồ vật trực quan Với trẻ mầm non thì việc sử dụng đồ dùng trực quan là khâu quan trọng nó quyết định hoạt động có thành công hay không .Với trẻ nhóm 18-24 tháng tuổi thì tư duy của trẻ là tư duy trực quan hành động và đang phát triển sang loại tư duy trực quan hình tượng vì vậy đòi hỏi cô chuẩn bị đồ dùng phải đẹp, sáng tạo màu sắc tươi sáng có đường nét rõ ràng an toàn và thuận tiện khi sử dụng. Khi sử dụng đồ dùng trực quan trong các hoạt động chơi - tập có chủ định thì phải sử dụng triệt để, có tính khoa học, gọn nhẹ tránh rườm rà rắc rối để làm sao cho trẻ dễ quan sát, dễ hiểu và nắm được nội dung cô cần truyền đạt đến trẻ một cách dễ dàng nhất đồng thời phải đưa ra hợp lý đúng lúc thì mới đạt được hiệu quả cao. Ví dụ: Chơi tháo lắp vòng Cô giơ đồ chơi tháo lắp cho trẻ xem từng bộ phận. Cô gọi tên từng bộ phận và khuyến khích trẻ gọi theo cô, cô làm mẫu lắp vòng cho trẻ xem và nói: “Lắp vòng vào này”. Khi lắp hết vòng vào, cô lần lượt tháo từng vòng ra và nói: “Tháo vòng ra này”. Cô chỉ cho trẻ biết 1 tay giữ bệ giá gỗ, 1 tay cầm vòng, dùng ngón cái và ngón trỏ lắp từng vòng vào que cắm trên bệ giá gỗ và tháo từng vòng ra. Khi trẻ thực hiện cô luôn nhắc trẻ phải cầm đồ vật bằng ngón cái và ngón trỏ, thực hiện động tác nhanh, chính xác và khéo léo. Để phát triển khả năng chơi của trẻ cô cần thêm dụng cụ cho trẻ khi trẻ đã lắp hết và thành thạo số vòng đã chuẩn bị và khuyến khích trẻ trả lời câu hỏi : Đây là cái gì? dùng để làm gì? Trẻ đang tháo lắp vòng 11 Ở từng chủ đề ngoài những đồ chơi làm mới tôi vẫn tiếp tục lựa chọn đồ dùng, đồ chơi trẻ đã chơi nhưng làm mới bằng cách ít sử dụng ở góc chơi cũ mà di chuyển sang góc mới với kỹ năng chơi khác. Đồ dùng trực quan phải thao tác hết công dụng của đồ dùng, trẻ mới hứng thú tò mò tham gia vào hoạt động. Ví dụ: Ở chủ đề gia đình, góc chơi với em bé, đồ chơi chén, thìa, cốc, bát, xô…, trẻ cho búp bê ăn bột. Xong đến chủ đề “Những con vật đáng yêu” góc chơi “Bác sĩ khám bệnh” đồ chơi chén, cốc, bát, xô… cũng được trẻ sử dụng cho các con vật ăn và các con vật uống thuốc. Song song với chủ đề bé và các bạn thì dùng chén thìa để chơi bán hàng. - Bằng việc linh hoạt sử dụng đồ dùng đồ chơi trực quan cũng cùng một đồ dùng nhưng có thể cho trẻ tạo ra nhiều hoạt động khác nhau. Trẻ đang chơi góc chơi thao tác. Sử sụng đồ dùng trực quan còn tùy thuộc vào hoạt động nội dung sao cho khéo léo giúp đỡ kịp thời vào đúng thời điểm trẻ cần sự thu hút, chu ý của trẻ giúp trẻ có được sự ghi nhớ, khắc sâu biểu tượng cụ thể qua sử dụng đồ dùng trực quan đó trẻ phát triển các giác quan, phát triển vận động khéo léo của đôi bàn tay (Cầm, nắm, xếp, đặt…) Ví dụ: Từ những khối vuông trẻ có thể xếp nhà xếp cầu thang, xếp bàn ghế, giường, bộ xa long, chuồng trại, ngôi nhà có cổng, có hàng rào bao quanh, con đường, công viên, gara ô tô. 12 Trẻ thao tác với các khối Với từng hoạt động và đề tài cụ thể, tôi dùng các thủ thuật khác nhau để dẫn dắt vào bài chuyển hoạt động một cách linh hoạt, hơn nữa với mỗi hoạt động phải chuẩn bị hệ thống câu hỏi có tính lôgic để đàm thoại với trẻ một cách sôi nổi, luôn lấy trẻ làm trung tâm cho mọi hoạt động để phát huy trí tưởng tượng, cũng như cảm xúc của trẻ, tính liên hệ thực tiễn phù hợp với từng nội dung hoạt động mà trẻ không bị áp đặt một cách gò bó. Như vậy việc sử dụng đồ dùng trực quan mà tôi tiến hành đã gây được hứng thú rất cao, trẻ chăm chú vào hoạt động và khả năng phối hợp thị giác với cầm nắm đồ vật qua các hành động thao tác có mục đích (cầm đồ vật bằng ngón cái và ngón trỏ) cũng được rõ rệt hơn. * Phát triển khả năng hoạt động với đồ vật ở mọi lúc, mọi nơi. Quá trình giáo dục trẻ không chỉ tiến hành trên hoạt động chơi- tập có chủ định mà là tất cả các hoạt động khác. Tôi tận dụng thời gian thích hợp mọi lúc, mọi nơi để dạy trẻ nhằm củng cố và khắc sâu kiến thức cho trẻ như giúp trẻ mở rộng hiểu biết về cuộc sống thực. Ví dụ: Thông qua hoạt động đón trẻ khi trẻ đang chơi các khối tôi đặt câu hỏi: Con đang chơi đồ chơi gì? Đồ chơi có màu gì?Từ những khối gỗ này con làm được gì?. Từ đó tôi làm giàu vốn kiến thức cung cấp thêm kỹ năng chơi cho trẻ có thể xếp nhà, xếp tháp, cùng là khối vuông nhưng trẻ tạo ra được nhiều sản phẩm khác nhau. 13 Ví dụ: Ở góc hoạt động với đồ vật cho trẻ chơi với các con vật có trong chuyện, bài thơ. Tôi hỏi trẻ khi đang chơi tự do: Con đang chơi gì đấy? (Con đang chơi xếp nhà, con đang cho gà ăn). Xếp nhà cần có gì? Cho gà ăn cần có gì? Trẻ chơi ở góc với các con vật trong câu chuyện bài thơ Ví dụ: Trò chơi đóng vai “cho búp bê ăn”. Mục đích: Trẻ biết chơi với búp bê, nhận ra vai chơi và chơi được với búp bê, chăm sóc búp bê, cho búp bê ăn. Muốn trẻ chơi tốt cần chuẩn bị trò chuyện với trẻ về người mẹ và công việc của mẹ ở nhà, một vài bộ quần áo búp bê qua sự hướng đẫn đặt câu hỏi. Trẻ đang chơi đóng vai mẹ con Trong hoạt động trả trẻ, tôi cho trẻ chơi tự chọn ở các góc, giáo viên quan sát và khuyến khích mở rộng hoạt động với đồ vật của trẻ bằng cách tạo điều 14 kiện cho trẻ chơi (Cung cấp đồ dùng, đồ chơi, dành thời gian cho trẻ chơi). Đặt ra câu hỏi gợi mở, khen nghợi, động viên và tiếp nhận cá nhân cho trẻ chơi cho trẻ chơi ở trong các góc khi hoạt động với đồ vật. Trẻ xếp đường đi, xây gara ô tô, trẻ sử dụng nhiều loại nguyên vật liệu, các hình khối lớn, các viên gạch đồ chơi, các miếng hình, đồ chơi có sẵn (Ô tô, máy bay, cát, sỏi, vỏ hến…) Khi kết thúc hoạt động trẻ được vào nhiều vai chơi với các loại đồ vật khác nhau, hoạt động ở các thời điểm, chơi ở các góc. Đối với người lớn những đồ dùng ấy tưởng chừng đơn giản nhưng đối với trẻ đó là những đồ vật giúp hình thành những thao tác, kỹ năng, lòng kiên trì của trẻ. Khi trẻ được chơi với bộ nấu ăn, với bộ cho em ăn đã là cung cấp kỹ năng cuốc sống giúp trẻ củng cố thêm kỹ năng thao tác khi hoạt động với nhiều đồ vật khác, làm giàu vốn kinh nghiệm và trình độ hiểu biết của trẻ. Đặc điểm tâm lý trẻ rất thích khen ngợi, khen thưởng, bên cạnh đó tôi luôn khen thưởng, khích lệ, để trẻ hứng thú trong các giờ hoạt động. Bằng hình thức khen kịp thời và lời nói nhẹ nhàng, có sức truyền cảm tôi đã giúp trẻ tự tin hứng thù tham gia vào hoạt động với đồ vật. Thông qua các hoạt động ở mọi lúc, mọi nơi không thể thiếu được và rất cần thiết cùng với các đồ chơi phục vụ chương trình bất cứ người nào cũng có thể tạo ra đồ chơi hấp dẫn đáp ứng kịp thời nhu cầu hoạt động với đồ vật hàng ngày của trẻ, làm trẻ muốn hoạt động và thích chơi giúp trẻ học qua chơi một cách tích cực ở mọi thời điểm trong ngày, có hiệu quả chơi mọi lúc mọi nơi góp phần kích thích trẻ phát triển toàn diện để thỏa mãn hoạt động với đồ vật của trẻ. Trong sinh hoạt hàng ngày tôi luôn nhắc trẻ xếp ghế, xếp dép cạnh nhau cho gọn gàng, giúp cô xếp chồng cao các gối lên nhau khi ngủ dậy, tự xúc ăn, xúc không làm rơi cơm ra ngoài, tự uống nước (có sự giám sát của cô) khi uống xong úp cốc vào khay. Hàng ngày cô cho trẻ nhận biết và gọi tên màu sắc, hình dạng, phân biệt kích thước của các đồ vật, quả, hoa, lá xung quanh gần gũi trẻ. Bằng những việc làm tưởng chừng như đơn giản nhưng nó có ý nghĩa vô cùng sâu sắc. Ở mọi lúc mọi nơi tôi đều khuyến khích trẻ tham gia vào hoạt động với đồ vật nhằm giúp trẻ củng cố thêm kỹ năng chơi, phát triển ngôn ngữ giao tiếp và trẻ tham gia vào hoạt động rất phấn khởi, nhẹ nhàng nhưng lôi cuốn được trẻ tham gia tích cực, tự giác. * Phối hợp cùng gia đình trong hoạt động với đồ vật Nếu như “gia đình là trường học đầu tiên của trẻ” thì môi trường giáo dục lại là tiền đề của sự phát triển nhân cách, chính vì vậy công tác phối kết hợp 15 giữa gia đình và nhà trường là việc làm không thể thiếu trong quá trình cho trẻ hoạt động với đồ vật. Để giúp trẻ hoạt động với đồ vật được tốt, biết cách sử dụng đồ chơi, có kỹ năng chơi, để thỏa mãn hoạt động vui chơi của trẻ, tôi đã phân ra và xác định xây dưng kế hoạch làm đồ dùng đồ chơi nào cần mua sắm, đò chơi nào sưu tầm, đồ chơi nào giáo viên, trẻ, cha mẹ cần làm. Tôi đã chủ động linh hoạt theo tình hình của địa phương và làm công tác tham mưu, tuyên truyền phối hợp với phụ huynh sưu tầm các nguyên vật liệu phế thải ở gia đình, hướng dẫn gia đình làm đồ chơi cho trò chơi khi trẻ chơi ở gia đình. Tôi đã có kế hoạch rõ ràng ngay từ buổi họp phụ huynh đàu năm và tôi tuyên truyền cũng vận động phụ huynh sưu tầm làm đồ chơi cho hoạt động góc cụ thể hoạt động với đồ vật. Ví dụ: Chai nước C2 uống hết, cắt đôi có thể làm cốc Chai nước rửa bát có thể làm lọ hoa, làm bát, vỏ sữa chua, làm nồi thìa sữa chua làm thìa – hay ống hút to, ống nước, cắt từng đoạn để xâu thành vòng. Qua đó phụ huynh hiểu được việc làm của cô giáo và phụ huynh cũng hiểu được và quan tâm đến con hơn, vì khi chơi trẻ có nói bậy, ném đồ chơi lộn xộn, quăng lung tung. Phụ huynh đóng gop đĩa nhạc cũ, báo cũ, tranh ảnh để cô làm đồ dùng phục vụ các hoạt động học của trẻ thêm phong phú, để phụ huynh hiểu hết ý nghĩa quan trọng của việc sự dụng đồ chơi. Tôi tuyên truyền cho phụ huynh hiểu khi có nhiều đồ chơi mới lạ thì trẻ sẽ hứng thú thao tác với đồ vật đó vì hoạt động vui chơi chiếm vị trí trung tâm có mặt hầu hết ở các hoạt động của trẻ ở trường. Thông qua chơi, trẻ không chỉ thỏa mãn nhu cầu chơi mà còn trong khi hoạt đông với đồ vật nảy sinh nhu cầu có những tri thức, những sáng tạo mới để thể hiện hoạt động sống động hơn, vì ở độ tuổi này trẻ thích thể hiện mình như người lớn. Ví dụ: Qua giờ đón trả trẻ, cô trao đổi với phụ huynh về đặc điểm và khả năng của con mình, cháu thì hay đạp ném đò chơi tranh dành đò chơi, ăn sữa chua xong còn nhờ bố mẹ rửa thìa giữ hộp lại làm bát cho em búp bê ăn, uống nước bằng thìa. Cô hướng lái phụ huynh khi về nhà thì cần giáo dục trẻ bằng cách khi chơi với đồ chơi thì con phải dữ gìn, chơi xong cất đúng nơi quy định để hôm sau chơi tiếp, khi có bạn hàng xóm sang chơi rủ bạn chơi cùng… Để các cháu được khám phá những đồ chơi, sáng tạo và đoàn kết, chia sẻ, giúp đỡ nhau trong khi chơi. Sau một thời gian phối hợp giữa gia đình và nhà trường, giữa phụ huynh va cô giáo cùng với trẻ trong việc bồi dưỡng, bổ sung đồ dùng đồ chơi, bồi dưỡng 16 hoạt động với đồ vật, trẻ đã có kỹ năng chơi và những tri thức kỹ năng mà trẻ thu nhận được trên các hoạt động,củng cố những quy tắc, hành vi xã hội mà trẻ đã học được trong cuộc sống hàng ngày. Trong các hoạt động thường có những quy tắc ứng xử, qua sự phối kết hợp giữa cô giáo và trẻ, cô và phụ huynh đã nâng cao chất lượng hiệu quả trong hoạt động với đồ vật trẻ không còn tranh dành, ném đồ chơi, biết giao lưu, chia sẻ chơi cùng nhau, kỹ năng chơi nâng lên rõ rệt, trẻ được hoạt động một cách thoải mái, sôi nổi đem lại hiểu quả cao hơn., thấy con em mình tiến bộ rõ rệt. Tất cả những cái đó làm trẻ cảm nhận sâu sắc về cái đẹp, biết yêu cái đẹp, yêu sản phẩm mình tạo ra, đưa cái đẹp của hoạt động vào trong các hoạt động của mình. Để nâng cao hoạt động với đồ vật cho trẻ cần có sự phối hợp giữa gia đình và nhà trường. Khuyến khích các bậc cha mẹ tham gia vào quá trình chăm sóc giáo dục trẻ nhằm tạo được sự liên kết và thống nhất giữa trường mầm non và gia đình về nội dung, hình thức, phương pháp chăm sóc , giáo dục trẻ. Tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của trẻ về các mặt. Góp phần thực hiện mục tiêu chương trình chăm sóc giáo dục trẻ. Việc phối hợp tốt sẽ tạo nên nguồn lực vật chất và tinh thần , góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ. Ví dụ: Tháng tư học về chủ đề “ Bé với phương tiện giao thông”. Vậy bố, mẹ có thể cùng kết hợp với cô giáo bằng cách trên đường đi học có thể hỏi trẻ về tất cả các loại phương tiện giao thông gặp trên đường. Bằng những lời tuyên truyền có tính thuyết phục và mang tính giáo dục mà phụ huynh lớp tôi đã rất tin tưởng và giúp đỡ tôi rất nhiều trong công tác chăm sóc giáo dục các cháu mà đặc biệt là trong hoạt động với đồ vật 2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm: * Đối với bản thân: Viêc áp dụng sáng kiến kinh nghiệm vào thưc tế giảng dạy tôi nhận thấy mình đựơc trao dồi kiến thức, kỹ năng, dạy trẻ. Tôi tích lũy thêm cho bản thân những thủ thuật gây hứng thú cho trẻ hoạt động với đồ vật, tùy mỗi chủ điểm, mỗi tiết dạy tôi đưa ra những hình thức cho trẻ hoạt động tạo sự hứng thú khi trẻ hoạt động với đồ vật, điều đó sẽ đem lại hiệu quả cao trong giảng dạy cũng như trong mọi hoạt động khác. Hơn nữa tôi còn biết phối hợp với phụ huynh thu thập những nguyên vật liệu làm ra những đồ dùng, đồ chơi tự tạo, đẹp mắt, hấp dẫn, sáng tạo hơn để sử dụng vào các hoạt động khác giúp trẻ phát triển toàn diện. 17 * Đối với học sinh: Trẻ khéo léo thông minh, nhanh nhẹn, tích cực, chủ động trong mọi hoạt động với đồ vật, trẻ biết phân biệt các khối, biết xếp các khối, xâu vòng và các hoạt động khác theo yêu cầu của cô. * Đối với phụ huynh: Phụ huynh đã nhận thức được tầm quan trọng của việc hoạt động với đồ vật đối với trẻ, nên phụ huynh đã tích cực phối hợp với giáo viên để các hoạt động với đồ vật của trẻ đạt hiệu quả cao, trẻ sẽ được biết và được hiểu khi cô giáo cung cấp kiến thức vững chắc ở trường và được bố mẹ người thân trong gia đình củng cố thêm ở nhà, ở nhà phụ huynh cùng chơi với trẻ. 3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ 3.1. Kết luận: Kết quả sau một năm nghiên cứu và áp dụng một số biện pháp để giúp trẻ hoạt động với đồ vật được tốt hơn, tôi nhận thấy kết quả tăng lên rõ rệt. * Đối với trẻ Kết quả Nội dung Đạt Chưa đạt 1. Rèn luyện khả Tỷ Tỷ Tỷ năng phối hợp thị Tốt lệ Khá lệ TB lệ CĐ Tổng giác với cầm nắm đồ % % % số trẻ vật qua các hành động có mục đích 8 36,3 7 31,8 5 22,7 2 22 (cầm đồ vật bằng ngón cái và ngón trỏ) Tỷ lệ % 9,0 2. Nhận biết hình dạng, màu sắc- phân biệt kích thước. 7 31,8 7 31,8 6 27,2 2 9,0 3. Luyện tập sử dụng 1 số đồ dùng theo công dụng của nó: bát, thìa, cốc… 9 40,9 8 36,3 4 18,1 1 4,5 Trẻ nhận được thói quen nề nếp tốt, mạnh dạn tự tin tham gia hoạt động, nhận biết của trẻ được mở rộng, sử dụng đồ dùng khéo léo hơn, tạo ra nhiều sản 18 phẩm đẹp hơn và có nhiều sáng tạo khi tạo ra một sản phẩm, trẻ phát triển cả về thể chất lẫn tinh thần. Biết thể hiện tình cảm giao lưu giữa bạn bè, giữa trẻ và cô thích hoạt động chơi cùng bạn và biết được nhiệm vụ của mình và bạn. Trong khi chơi có thái độ tự giác cùng bạn đến góc chơi, hứng thú trong khi chơi mà có ý thức giữ gìn đồ dùng đồ chơi. *Đối với giáo viên: Nắm chắc nội dung, phương pháp tổ chức một giờ hoạt động với đồ vật cho trẻ. Có nhiều kinh nghiệm trong việc sưu tầm nguyên vật liệu, có vốn sống và sự hiểu biết phong phú. Nâng cao tay nghề trong việc làm đồ chơi, giúp giáo viên thêm khéo léo sáng tạo hơn. Lựa chon nội dung phù hợp để đưa vào chương trình dạy trẻ Khi đã nắm chắc được hoạt động với đồ vật trong bất kỳ tình huống nào, tôi cũng có thể đưa ra nội dung cách hoạt động phù hợp tình huống đó. Làm tốt công tác tuyên truyền giúp phụ huynh có sự thay đổi nhìn nhận về việc học và chơi của con mình, nhận thấy được tầm quan trong của trò chơi và đồ chơi trong hoạt động góc, tận dụng nguyên vật liệu làm đồ dùng nâng cao hiệu quả giờ hoạt động với đồ vật. Vận dụng phương pháp giáo dục sáng tạo và tìm ra các hình thức tổ chức hoạt động phong phú, đa dạng và linh hoạt phù hợp với trẻ. Biết phối hợp lồng ghép tích hợp các nội dung một cách khéo léo, tạo cho giờ hoạt động của trẻ thật sự thoải mái, nhẹ nhàng và sinh động, đạt hiệu quả cao hơn. Luôn coi trọng việc xây dựng nề nếp lớp, nề nếp học tập đối với trẻ trong các dạng hoạt động tạo cho trẻ khả năng tập trung chú ý cao trong quá trình hoạt động với đồ vật, nhận biết có kỹ năng chơi, hình thành các mối quan hệ của trẻ. Khi sử dụng đồ dùng, đồ chơi minh họa cho việc thực hiện chương trình đảm bảo chính xác, khoa học, vệ sinh, an toàn và mang tính giáo dục thẩm mỹ cao, sử dụng đúng lúc, đúng mục đích và linh hoạt sáng tạo, phù hợp với nội dung hoạt động với đồ vật, biết khai thác triệt để tính năng của đồ dùng đó sao cho hợp lý. Luôn trau dồi, học hỏi đúc rút kinh nghiệm cho bản thân, đọc và tham khảo tài liệu, tập san có nội dung đến những vấn đề chăm sóc, giáo dục trẻ. Đặc biệt 19