Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Giáo dục - Đào tạo Mầm non - Mẫu giáo Skkn một số biện pháp giáo dục giới tính giúp phòng tránh xâm hại tình dục cho t...

Tài liệu Skkn một số biện pháp giáo dục giới tính giúp phòng tránh xâm hại tình dục cho trẻ 5 6 tuổi trong trường mẫu giáo

.PDF
26
355
140

Mô tả:

PHẦN I: MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Gần đây, có rất nhiều các bài báo viết về vấn nạn trẻ em bị xâm hại tình dục được chia sẻ rộng rãi trên các trang mạng xã hội. Có thể nói tình trạng trẻ em bị xâm hại hiện nay đang ở mức báo động cấp thiết, đang là mối lo ngại, trăn trở của ngành giáo dục, của cha mẹ học sinh và của toàn xã hội. Bản thân tôi là một giáo viên mầm non yêu nghề mến trẻ, rất tâm huyết với nghề. Hàng ngày được thấy các con đến trường với những ánh mắt, tiếng cười thơ ngây hồn nhiên vui đùa, học tập cùng các cô và các bạn. Và sẽ rất rất đau lòng nếu giả sử các con là một trong những nạn nhân của vấn nạn trên. Đó là điều không một ai trong chúng ta mong muốn. Xâm hại trẻ em diễn ra với nhiều hình thức, nhiều mức độ và xuất phát do nhiều nguyên nhân, nó không chỉ diễn ra ở các thành phố lớn mà còn có ở các vùng nông thôn, vùng sâu vùng xa và xảy ra với các em học sinh ở mọi độ tuổi. Để bảo vệ trẻ em không bị xâm hại là một trong những vấn đề cần thiết trong xã hội hiện nay. Nó chính là việc làm cấp thiết cho cả cộng đồng nói chung và là trách nhiệm của người làm công tác giáo dục nói riêng như tôi. Bậc học mầm non là bậc thang đầu tiên đưa trẻ tiến tới sự phát triển toàn diện. Bởi thế việc giáo dục đúng cách và toàn diện cho trẻ ngay khi bước vào bậc học mầm non là vô cùng quan trọng và cần được quan tâm. Và một trong những cách hiệu quả để phòng tránh cho trẻ không bị xâm hại chính là việc giáo dục giới tính cho trẻ từ sớm. Với trẻ mầm non, độ tuổi 5 - 6 tuổi là độ tuổi trẻ đủ lớn để lĩnh hội những kiến thức và kỹ năng giáo dục giới tính một cách đầy đủ nhất vì đây là độ tuổi trưởng thành nhất của bậc học mầm non. Vì vậy, với mong muốn tìm ra những biện pháp để giúp các con phòng tránh bị xâm hại, tôi đã lựa chọn đề tài: “Một số biện pháp giáo dục giới tính giúp phòng tránh xâm hại tình dục cho trẻ 5 - 6 tuổi trong trường mẫu giáo” 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài - Nghiên cứu một số vấn đề lý luận liên quan đến giáo dục giới tính giúp phòng tránh xâm hại tình dục cho trẻ 5- 6 tuổi trong trong trường mẫu giáo. - Nghiên cứu thực trạng việc giáo dục giới tính và cách phòng chống xâm hại tình dục cho trẻ em. - Đề xuất một số biện pháp giáo dục giới tính giúp phòng tránh xâm hại tình dục cho trẻ 5 - 6 tuổi trong trường mẫu giáo 3. Đối tượng nghiên cứu Trẻ 5 - 6 tuổi lớp Lá 1, trường mẫu giáo Ea Răl. 4. Giới hạn của đề tài “Một số biện pháp giáo dục giới tính giúp phòng tránh xâm hại tình dục cho trẻ 5 - 6 tuổi trong trường mẫu giáo”. - Thời gian nghiên cứu: Từ tháng 9 năm 2018 đến tháng 3 năm 2019 5. Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp nghiên cứu lý luận Đọc tài liệu, khái quát hóa những vấn đề liên quan đến giáo dục giới tính, phòng tránh xâm hại tình dục cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi. 1 - Phương pháp nghiên cứu thực tiễn: Trao đổi, đàm thoại, quan sát (nghiên cứu thực trạng việc giáo dục giới tính và cách phòng chống xâm hại tình dục cho trẻ em) - Phương pháp thống kê Xử lý các số liệu nghiên cứu. * Đóng góp mới của sáng kiến kinh nghiệm Sáng kiến kinh nghiệm“Một số biện pháp giáo dục giới tính giúp phòng tránh bị xâm hại tình dục cho trẻ 5 - 6 tuổi trong trường mẫu giáo” góp phần giúp trẻ bước đầu biết được những kiến thức về giới tính, được giáo dục về giới tính từ sớm và đó chính là cách phòng tránh cho trẻ không bị xâm hại tình dục, ngay cả từ khi trẻ chưa có khái niệm về xâm hại tình dục, về giáo dục giới tính. Trẻ được giáo dục thông qua những hoạt động ở trường lớp với nhiều hình thức khác nhau, giúp trẻ hứng thú khi tiếp thu các kiến thức đã được học. Kế hoạch nghiên cứu Để có một kết quả tốt về việc giáo dục giới tính giúp phòng tránh xâm hại tình dục cho trẻ, đầu năm học tôi đã lên kế hoạch thực hiện trong năm như sau: - Từ ngày 17/09/2018 - ngày 21/09/2018: Lập đề cương - Từ ngày 24/09/2018 - ngày 01/02/2019: Nghiên cứu và áp dụng - Từ ngày 18/02/2019 - ngày 28/02/2019: Tổng kết và hoàn tất đề tài. PHẦN II: NỘI DUNG I - CƠ SỞ LÝ LUẬN Theo UNICEF, trong 5 năm qua, có khoảng 5.300 vụ xâm hại tình dục trẻ em tại Việt Nam, nghĩa là cứ 8 giờ trôi qua lại có một bé bị xâm hại. Riêng trong năm 2018, toàn quốc xảy ra 1.574 vụ xâm hại trẻ em (Theo thống kê từ Bộ Công an). Đặc biệt, trẻ em nhỏ ở vùng sâu vùng xa nằm trong nhóm đối tượng có nguy cơ cao bị lạm dụng do thiếu thông tin hiểu biết. Tình trạng trẻ em bị xâm hại đang là hồi chuông báo động cho sự suy thoái, suy đồi về đạo đức xã hội, gây bức xúc trong dư luận. Thực tế hiện nay, tình trạng trẻ em bị xâm hại xảy ra ở mọi quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam, cả trẻ em trai và trẻ em gái đều có thể là nạn nhân. Vậy làm thế nào để chúng ta có thể bảo vệ được các em, đảm bảo cho các em có một cuộc sống an toàn, không có nguy cơ tiềm ẩn bị xâm hại? Đó là một vấn đề cần được toàn xã hội quan tâm và giải quyết triệt để. Việc cần thiết và góp phần giải quyết được vấn đề này chính là giáo dục giới tính cho trẻ từ rất sớm. Trên thế giới, rất nhiều nước đã chú trọng tới việc giáo dục giới tính cho trẻ từ khi trẻ chỉ mới bắt đầu học mầm non. Tuy nhiên ở Việt Nam, giáo dục giới tính vẫn là một vấn đề luôn bị né tránh và được xem là tế nhị, thậm chí suy nghĩ này còn tồn tại ngay ở các trường mẫu giáo nơi tổ chức các hoạt động giáo dục cho trẻ. Điều này buộc chúng ta phải đặt ra một câu hỏi rằng: liệu trẻ đã được hưởng một sự giáo dục toàn diện và trọn vẹn? Có thể nói, nhiều học sinh mẫu giáo 5 - 6 tuổi trong các trường học nói chung và học sinh của trường mẫu giáo Ea Răl nói riêng các con còn hạn chế rất nhiều kiến thức về giới tính. Vì vậy dẫn đến tình trạng các con không biết cách xử lý, đối phó khi gặp các tình huống xấu (bị xâm hại cơ thể) xảy ra. Hơn lúc nào hết các con cần 2 được quan tâm, truyền thụ những kiến thức về giới tính cũng như những kĩ năng phòng chống xâm hại. Có như vậy mới phần nào hạn chế được tình trạng trẻ em bị xâm hại trong xã hội hiện nay. Vậy ngoài những kiến thức theo chương trình học, các con cần được trang bị thêm nhiều kiến thức về các kỹ năng để các con tự tin ứng phó với các tình huống khó lường trong cuộc sống. Đây chính là trách nhiệm của những giáo viên - những người làm công tác giáo dục hiện nay. Để giáo dục giới tính và giúp phòng tránh bị xâm hại cho trẻ 5 - 6 tuổi ở trường mầm non, chúng ta cần biết được: 1. Các khái niệm a/ Giới tính Giới tính là thuật ngữ chỉ sự khác nhau giữa nam và nữ về mặt sinh học do di truyền tạo ra. Giới tính là một quá trình kết hợp và pha trộn những đặc điểm di truyền học của sinh vật, thường dẫn đên kết quả là sự chuyên môn hóa thành giống đực và giống cái. b/Giáo dục giới tính Là một thuật ngữ miêu tả việc giáo dục về giải phẫu sinh dục, sinh sản, quan hệ tình dục, sức khỏe sinh sản, quan hệ tình cảm, quyền sinh sản và các trách nhiệm tránh thai, các thái độ khác nhau của tình dục loài người. Những cách giáo dục giới tính thông thường là thông qua cha mẹ, những người chăm sóc, các chương trình trường học và các chiến dịch sức khỏe cộng đồng. c/ Khái niệm xâm hại tình dục trẻ em Theo định nghĩa của tổ chức Y tế thế giới (WHO): “Xâm hại tình dục trẻ em là sự tham gia của một đứa trẻ vào hoạt động tình dục mà đứa trẻ đó không có ý thức đầy đủ, không có khả năng đƣa ra sự chấp thuận tham gia, hoặc hoạt động tình dục mà đứa trẻ đó chưa đủ phát triển cả về mặt tâm sinh lý để tham gia và không thể chấp thuận tham gia, hoặc hoạt động tình dục trái với các quy định của pháp luật hoặc các thuần phong mĩ tục của xã hội”. 2. Đặc điểm tâm sinh lý của trẻ 5 - 6 tuổi Trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi là giai đoạn cuối cùng của trẻ em lứa tuổi mầm non. Ở giai đoạn này những cấu tạo tâm lý đặc trưng của con người tiếp tục phát triển mạnh. Về sinh lý: - Về cân nặng: Trung bình mỗi tháng trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi tăng từ 100g- 150g. - Về chiều cao: Trung bình mỗi tháng trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi tăng từ 1-1,5 cm - Hệ tiêu hóa của trẻ đã hoàn thiện, trẻ bắt đầu thay răng. - Các hành động của trẻ đã bắt đầu có sự khéo léo, linh hoạt. Đã có sự phối hợp linh hoạt nhịp nhàng giữa các bộ phận trên cơ thể. - Não của trẻ đạt khoảng 1250 - 1300g. Về tâm lý: - Ở độ tuổi này trẻ sử dụng thành thạo tiếng mẹ đẻ trong sinh hoạt hàng ngày. Trẻ đã nắm vững ngữ âm và ngữ điệu khi sử dụng tiếng mẹ đẻ, đã có sự phát triển mạch lạc trong ngôn ngữ của trẻ. - Trẻ đã có sự xác định ý thức bản ngã và tính chủ định trong hoạt động tâm lý. - Khuynh hướng, nhu cầu, hứng thú, thị hiếu thẩm mỹ của trẻ ngày càng mở rộng. 3 - Hoạt động tư duy của trẻ ở lứa tuổi này tồn tại theo hai kiểu: Tư duy trực quan hành động và tư duy trực quan hình tượng. Trẻ mầm non chính là chủ thể tiếp nhận việc giáo dục giới tính. Do đó những đặc điểm tâm sinh lý của trẻ cũng là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến việc giáo dục giới tính cho trẻ. Trẻ mầm non là lứa tuổi luôn ham thích, tò mò, mong muốn khám phá về thế giới xung quanh. Cơ thể thẻ có sự nhanh nhạy đối với các sự vật, sự việc, hiện tượng. Những đặc điểm tâm sinh lý của trẻ sẽ là những điều kiện tiên quyết, tiền đề để thực hiện những biện pháp giáo dục giới tính cho trẻ nhằm giúp trẻ phòng tránh xâm hại tình dục. II- THỰC TRẠNG 1. Thuận lợi - Lớp học rộng rãi, thoáng mát đủ nhu cầu cho việc dạy và học. - Trong lớp trẻ đều cùng độ tuổi, có ít cháu dân tộc thiểu số. - Được sự quan tâm của nhà trường, các cấp lãnh đạo, Ban ngành và Hội phụ huynh học sinh. - Trường tổ chức bán trú cho trẻ ở lại cả ngày nên nề nếp lớp ổn định. - Trẻ 5 - 6 tuổi là độ tuổi trẻ đủ lớn để lĩnh hội những kiến thức và kỹ năng giáo dục giới tính một cách đầy đủ nhất vì đây là độ tuổi trưởng thành nhất của bậc học mầm non. Trẻ tiếp thu nhanh và biết đặt ra câu hỏi cho cô giáo khi thắc mắc một vấn đề nào đó. - Hầu hết giáo viên đều có trình độ trên chuẩn, được đào tạo kỹ lưỡng vì thế mà giáo viên ở lớp nắm vững phương pháp, có khả năng truyền thụ các kiến thức cho trẻ để trẻ hào hứng tiếp thu khi được học. - Trong lớp bố trí đủ 2 giáo viên. - Về bản thân tôi luôn chủ động tìm tòi, học hỏi kinh nhiệm trong việc dạy và giáo dục trẻ, nắm được định hướng đổi mới trong phương pháp giảng dạy. - Một số phụ huynh rất quan tâm đến con em của mình 2. Khó khăn Bên cạnh những thuận lợi trên tôi còn gặp một số khó khăn như sau: - Một số trẻ còn nhút nhát, chưa chủ động tham gia tích cực vào các hoạt động học tập. - Thời gian cho một hoạt động thì còn ít, trẻ ít có cơ hội được rèn luyện. - Phương tiện dạy học của cô, đồ dùng cho trẻ chưa phong phú, đa dạng. - Đồ dùng đồ chơi về giáo dục giới tính cho trẻ còn ít, không đủ cho trẻ quan sát, học tập, chủ yếu là do nhà trường cấp phát. - Đa số trẻ trong lớp là con em nông thôn nên ít được tiếp cận với thông tin, sách vở, tranh ảnh và vốn hiểu biết về giới tính còn gặp nhiều hạn chế. - Nhiều phụ huynh còn chưa nắm được những phuơng pháp giáo dục khoa học và đổi mới, phụ huynh ít quan tâm đến con em mình, còn e ngại khi nói chuyện về giới tính để giáo dục cho con em mình. - Sự phối hợp với phụ huynh cũng có nhiều khó khăn, các cô có ít thời gian để trao đổi với từng phụ huynh các vấn đề về con em họ. - Công tác tuyên truyền chưa thường xuyên. * Khảo sát: 4 - Từ những vấn đề có liên quan đến đề tài tôi tiến hành kháo sát học sinh lớp tôi (Lớp Lá 1 , trường mẫu giáo Ea Răl). Tổng số học sinh (HS): 31 Những hiểu biết về giới tính của trẻ 5 - 6 tuổi - Trẻ biết được giới tính của mình và người khác. - Trẻ biết lựa chọn trang phục phù hợp với giới tính của mình. - Trẻ biết lựa chọn những trò chơi, vai chơi, đồ dùng phù hợp với giới tính của mình. - Trẻ biết một vài sự khác biệt giữa mình và bạn khác giới. - Trẻ biết được nơi sinh hoạt đúng với giới tính của mình. - Trẻ có những sở thích, ước mơ phù hợp với giới tính của mình. - Trẻ có ứng xử phù hợp với bạn khác giới. - Trẻ biết tự vệ sinh, chăm sóc, bảo vệ những bộ phận của cơ thể. - Trẻ biết cách phòng tránh bị xâm hại. Có 31 HS/ 100% Không 0 HS/ 0% 31 HS/ 100% 0 HS/ 0% 27 HS/ 87% 4 HS/ 13% 27 HS/ 94% 4 HS/ 13% 31 HS/ 100% 0 HS/ 0% 28 HS/ 90% 3 HS/ 10% 21 HS/ 68% 10 HS/ 32% 15 HS/ 48% 16 HS/ 52% 5 HS/ 16% 26 HS/ 84% Với kết quả khảo sát như trên cho tôi thấy: Vì là trẻ ở độ tuổi 5 - 6 tuổi nên trẻ đã có một số hiểu biết cơ bản về giới tính. Tuy nhiên vẫn còn một số trẻ còn nhút nhát, chưa mạnh dạn và chưa hiểu biết nhiều về giới tính cho trẻ em. Đặc biệt là hầu hết các con đề chưa biết cách phòng tránh, bảo vệ mình khi bị xâm hại. Từ đó tôi đã tìm tòi và ứng dụng một số các biện pháp để giúp trẻ hiểu biết về giới tính và giúp trẻ biết cách phòng tránh khi bị xâm hại. III - CÁC GIẢI PHÁP THỰC HIỆN VÀ KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC 1. Mục tiêu của giải pháp Mục tiêu của các giải pháp giáo dục giới tính giúp phòng tránh xâm hại tình dục cho trẻ 5 – 6 tuổi trong trường mẫu giáo là nhằm cung cấp, hướng dẫn rõ ràng, đơn giản nhưng vẫn đầy đủ các nội dung về giáo dục giới tính, các cách phòng tránh xâm hại tình dục cho trẻ và phối hợp với phụ huynh cùng thực hiện qua công tác tuyên truyền. Bên cạnh đó giúp trẻ tiếp thu các kiến thức về giới tính, các kỹ năng phòng tránh xâm hại tình dục một cách dễ hiểu, dễ nhớ và phù hợp với độ tuổi của trẻ thông qua các hoạt động hàng ngày tại trường mẫu giáo. 2. Nội dung và cách thức thực hiện các giải pháp Biện pháp 1: Giáo dục giới tính cho trẻ thông qua hoạt động vui chơi Vui chơi là hoạt động đặc trưng của trẻ ở trường mẫu giáo, là hoạt động chủ đạo của trẻ khi đến trường. Hoạt động vui chơi là một trong những phương tiện giáo dục giới tính cho trẻ mẫu giáo. Hoạt động vui chơi là phương tiện mở rộng, củng cố, chính xác hóa những biểu tượng của trẻ về giới tính. hoạt động vui chơi giúp trẻ lĩnh hội tri thức mới. 5 Trong khi thực hiện các hành động chơi, các thao tác chơi, trẻ nhận ra được một vài đặc tính quen thuộc, một vài kiến thức về giới tính mà trẻ đã biết. Trò chơi đóng vai theo chủ đề: Khi tổ chức trò chơi đóng vai theo chủ đề, cô cho trẻ nhập vào các vai chơi theo giới tính của trẻ. Ví dụ: Các bé gái đóng vai bà, mẹ, cô, dì, chị, em gái, cô giáo, cô thợ may..., còn các bé trai đóng vai ông, bố, chú, bác, anh, em trai, chú công nhân, chú cảnh sát...Trong khi chơi, trẻ biết giao tiếp, ứng xử, trải nghiệm những đồ dùng, đồ chơi phù hợp với giới tính của mình, có những hành động phù hợp với giới tính của vai chơi đó và có những úng xử phù hợp với những vai chơi khác. Điều đó hình thành ở trẻ những biểu tượng rõ ràng về giới tính cho trẻ. Trò chơi học tập: Thường được giáo viên tổ chức trong các tiết học cho trẻ. Giáo viên giáo dục giới tính cho trẻ thông qua các luật chơi, cách chơi của trò chơi học tập mà trẻ được học theo các chủ đề. Thông thường sẽ chia thành 2 đội chơi bạn trai, bạn gái. Ví dụ: - Trò chơi "Về đúng nhà": Cả lớp vừa đi vừa hát xung quanh lớp, khi nghe cô giáo ra hiệu lệnh "về đúng nhà" thì các bạn gái sẽ về ngôi nhà màu hồng, các bạn trai về ngôi nhà màu xanh... - Trò chơi "Đồ dùng của ai": Chia cả lớp thành 2 đội trai – gái, khi có hiệu lệnh "bắt đầu" thì 2 đội sẽ bật nhảy qua các vòng lên chọn những đồ dùng (mũ nón, áo, quần, váy, nơ, đồ chơi...) phù hợp với giới tính của mình. - Trò chơi "Bạn nào quả nấy": Đội bạn trai hái quả màu xanh, đội bạn gái hái quả màu đỏ... Trò chơi vận động: Trò chơi "Trời nắng trời mưa": cô giáo chuẩn bị vẽ những vòng tròn màu xanh, màu hồng xen kẽ trên sân sao cho vòng này cách vòng kia từ 30 - 40cm để làm nơi trú mưa. Số vòng ít hơn số trẻ chơi từ 3 - 4 vòng. Trẻ đóng vai học trò đi học, vừa đi vừa hát theo nhịp phách của cô giáo, khi nghe hiệu lệnh của cô nói: "Trời mưa" thì tự mỗi trẻ phải tìm một nơi trú mưa nấp cho khỏi bị ướt (có nghĩa là chạy vào vòng tròn). Bạn trai chạy vào vòng tròn màu xanh, bạn gái chạy vào vòng tròn màu hồng. Trẻ nào chạy chậm không tìm được nơi để nấp thì sẽ bị ướt và phải chạy ra ngoài một lần chơi. Trò chơi tiếp tục, cô giáo ra lệnh "trời nắng" thì các trẻ đi ra xa vòng tròn. Hiệu lệnh "trời mưa" lại được hô lên thì trẻ phải tìm đường trú mưa. Trò chơi "Tạo dáng" : Trước khi chơi, cô giáo gợi ý cho trẻ một số kiểủ tạo dáng của bạn trai, bạn gái (Bạn gái tạo dáng điệu đà, dịu dàng, nữ tính... Bạn trai tạo dáng mạnh mẽ, nam tính...). Trẻ phải tự nghĩ xem mình sẽ tạo dáng như thế nào để đến khi giáo viên ra hiệu lệnh tạo dáng thì tất cả trẻ sẽ tạo dáng theo giới tính của mình. Bạn nào tạo được nhiều dáng đúng yêu cầu nhất sẽ được quà. Trò chơi "Chuyền bóng": Cô giáo chia 2 đội bạn trai, bạn gái. Đội nào chuyền bóng nhanh sẽ giành chiến thắng. Trò chơi âm nhạc: Trò chơi “ Khiêu vũ với bóng”: Cô cho trẻ đứng thành từng cặp, mỗi cặp là một bạn trai và một bạn gái, lấy bụng ép và giữ bóng, tay cầm vào nhau như khiêu vũ, không được dùng tay giữ bóng. Trẻ khiêu vũ theo nhạc, cặp nào làm rơi bóng thì bị loại. 6 Trò chơi xây dựng: Khi tổ chức trò chơi xây dựng, giáo viên có thể giáo dục giới tính thông qua việc phân công nhiệm vụ cho trẻ thực hiện: Các bạn trai sẽ đảm nhiệm một số việc nặng như, chở gạch, chở nguyên vật liệu, xây tường, xây nhà... còn các bạn gái sẽ xếp hoa, xếp cỏ, trang trí cho công trình xây dựng của mình. Biện pháp 2: Giáo dục giới tính và cách phòng tránh xâm hại tình dục cho trẻ thông qua hoạt động học tập. Việc giáo dục giới tính và cách phòng tránh xâm hại tình dục cho trẻ cho trẻ mẫu giáo thông qua hoạt động học được tiến hành dưới hai hình thức: Hoạt động trên tiết học và hoạt động học mọi lúc mọi nơi. Giáo viên có thể giáo dục cho trẻ thông qua hình thức tiết học chuyên biệt hoặc lồng ghép vào trong tất cả các giờ học khác. Xây dựng các tiết học giáo dục giới tính và cách phòng tránh xâm hại tình dục chuyên biệt cho trẻ là việc giáo viên xây dựng một tiết học với nội dung trọng tâm là giáo dục giới tính và cách phòng tránh xâm hại tình dục. Ví dụ: Giáo án tổ chức hoạt động giáo dục kỹ năng phòng chống xâm hại tình dục cho trẻ. Lứa tuổi: 5 – 6 tuổi Thời gian: 25 -30 phút I. MỤC ĐÍCH – YÊU CẦU 1. Kiến thức Trẻ nhận biết, phân biệt tên gọi những bộ phận thuộc vùng riêng tư trên cơ thể bạn trai và bạn gái. Trẻ nhận biết và biết cách phòng chống các hành vi xâm hại tình dục. 2. Kỹ năng Rèn kỹ năng quan sát, phán đoán, suy luận. Rèn cho trẻ một số kỹ năng thoát hiểm khi bị người xấu khống chế. Phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ. 3. Thái độ Trẻ hứng thú tham gia vào các hoạt động. Giáo dục trẻ biết giữ gìn, bảo vệ cơ thể của mình và không xâm hại cơ thể của người khác. II- CHUẨN BỊ - Máy tính, máy chiếu, bài giảng thiết kế trên Powerpoint. - Các bài hát: Hãy bảo vệ chính mình; Bé yêu biển lắm… - Đồ bơi cho bạn trai và bạn gái. - Quả bóng câu hỏi. - Tranh ảnh có nội dung phòng chống xâm hại tình dục (mỗi trẻ 1 tranh). III- TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG * Hoạt động 1: Gây hứng thú - Cho trẻ hát bài “Mùa hè đến”. Trò chuyện về bài hát. - Cô dẫn dắt: Vào mùa hè trời rất nóng nực nên bố mẹ cho 2 anh em bạn An đi bơi. Hai anh em bạn An đã mặc những bộ đồ bơi rất đẹp. - Trò chuyện với trẻ về trang phục đồ bơi : Áo phông, quần soóc, váy, quần áo bơi. + Hỏi về trang phục quần áo bơi: - Tên gọi của bộ trang phục này là gì? 7 - Trang phục áo bơi có tác dụng gì? (Áo bơi giúp che chắn, bảo vệ những bộ phận nào? Tại sao lại phải che lại những bộ phận đó?). * Hoạt động 2: Tìm hiểu về “Vùng bí mật” và hành động xâm hại vùng bí mật: - Các con đặt tên chung cho những bộ phận không được cho người khác nhìn thấy và động vào là gì? (Vùng bí mật, vùng kín, vùng nhạy cảm, vùng đồ bơi, vùng riêng tư…) - Hành động cố tình nhìn, đụng chạm vào vùng bí mật của người khác được gọi là gì? (Xâm hại). - Các con hiểu xâm hại là gì? - Để biết được xâm hại là gì và tại sao các con không được cho ai xâm hại vào vùng riêng tư của cơ thể mình, các con quan sát xem cô có gì nhé! - Xuất hiện bông hoa, hỏi trẻ: Cô có gì đây? Các con thấy bông hoa như thế nào (tươi, đẹp). - Các con hãy thử tưởng tượng nếu có một con sâu bò vào bông hoa và gặm nhấm từng cánh hoa thì bông hoa sẽ cảm thấy như thế nào? (buồn, đau, khó chịu). - Các con hãy tiếp tục tưởng tượng cơ thể các con như bông hoa tươi đẹp này, nếu có ai đó muốn tấn công vùng riêng tư của các con như con sâu bò đến gặm nhấm bông hoa thì các con cảm thấy như thế nào? => Người có hành động cố tình nhìn, sờ mó, đụng chạm hoặc tấn công vào vùng riêng tư của các con làm cho các con thấy buồn, đau, khó chịu, sợ hãi, tim đập nhanh hơn, run chân tay chính là đang có hành động xâm hại đến vùng riêng tư hay còn gọi là xâm hại tình dục đấy các con ạ! - Bạn nào đã có cảm giác sợ, đau, khó chịu khi bị xâm hại vào vùng bí mật hãy kể cho cô và các bạn nghe nào? + Trò chơi: Bóng chuyền bãi biển - Ở hồ bơi hôm nay có rất nhiều trò chơi thu hút các bạn nhỏ tham gia, trò chơi hấp dẫn mọi người nhất là trò chơi “Bóng chuyền bãi biển”, các con có muốn tham gia vào trò chơi này không? - Giới thiệu cách chơi và luật chơi: Cả lớp ngồi thành vòng tròn, vừa chuyền quả bóng câu hỏi vừa hát bài “Hè về” khi nhạc dừng thì dừng chuyền bóng, quả bóng dừng trên tay bạn nào thì bạn ấy được chọn một câu hỏi và trả lời câu hỏi đó, nếu bạn đó không trả lời được câu hỏi thì các bạn khác sẽ giành quyền trả lời bằng cách giơ tay. + Câu hỏi 1: Theo các con, những người muốn xâm hại vùng bí mật của các con thì họ sẽ làm gì? (Rủ đi chơi, cho quà bánh, cho tiền để dụ dỗ các con; đe dọa, yêu cầu các con giữ bí mật về những việc họ làm, dụ dỗ con nhìn và sờ vào vùng kín của họ, sờ vào môi, má, đùi, bụng của các con… ) (cho trẻ xem hình ảnh minh họa). + Câu hỏi 2: Để đề phòng người khác xâm hại đến vùng bí mật của mình thì các con phải làm gì? ( Mặc quần áo kín, không để hở vùng bí mật; Không đi 1 mình đặc biệt là ở những chỗ tối, chỗ vắng người; Không đi theo và nhận quà của người lạ khi chưa có sự đồng ý của bố mẹ; Đi chơi phải xin phép và được sự đồng ý của bố mẹ; Không nhìn, đụng chạm vào vùng bí mật của người khác ngay cả khi họ cho phép) (cho trẻ xem hình ảnh minh họa). 8 + Câu hỏi 3: Ai là người các con có thể đồng ý cho nhìn và đụng chạm vào vùng kín của các con khi cần thiết? Đó là khi nào? (Tắm, vệ sinh, bị đau) - Chỉ có bố, mẹ được nhìn và đụng chạm vào vùng kín của con khi được con đồng ý; bác sỹ khám bệnh cho con khi đã hỏi ý kiến con, được con và bố mẹ đồng ý. (Xuất hiện hình ảnh minh họa). * Hoạt động 3: Tìm hiểu và thực hành một số kỹ năng phòng chống xâm hại tình dục * Trò chơi: Quy tắc 5 ngón tay - Tổ chức cho trẻ chơi trò chơi về quy tắc 5 ngón tay: Cô nói ngón tay, trẻ nói tên người và hành động tương ứng phù hợp với từng ngón tay. * Các bước phòng chống xâm hại tình dục - Nếu ai đó cố tình nhìn, nói, đụng chạm vào vùng bí mật của con hoặc yêu cầu con nhìn và đụng chạm vùng bí mật của họ thì các con sẽ làm gì? + Bước 1: Phản đối (Nói “Không”, xua tay, cắn, tấn công lại – cho trẻ xem hình ảnh, video minh họa; thực hành 1 số kỹ năng thoát hiểm khi bị lôi, kéo, ôm…). + Bước 2: Bỏ chạy (chạy thật nhanh đến nơi đông người, đồng thời hô to để mọi người chú ý đến mình). + Bước 3: Kể lại tất cả câu chuyện mà người xấu đã làm với con với bố mẹ và những người các con tin cậy để người lớn kịp thời can thiệp và bảo vệ các con được an toàn hơn. - Cho trẻ kể tên 5 người mà trẻ cảm thấy tin cậy. + Hoạt động phát tờ rơi tuyên truyền phòng chống xâm hại tình dục - Trên bãi biển hôm nay cô thấy có rất nhiều du khách, theo các con chúng ta sẽ làm gì để giúp tất cả mọi người hiểu hơn về cách phòng tránh xâm hại tình dục? - Cô mang đến đây rất nhiều tờ rơi, các con hãy mang những tờ rơi này phát cho những du khách trên bãi biển và nói cho mọi người biết về ý nghĩa của những bức tranh này để ai cũng biết cách phòng chống xâm hại tình dục nhé! - Tổ chức cho trẻ thực hiện: (Bài hát “Hãy bảo vệ chính mình”). - Sau một khoảng thời gian rất ngắn, cô thấy các tình nguyện viên rất tích cực giúp đỡ mọi người hiểu hơn về cách phòng chống xâm hại tình tình dục. Cô hy vọng rằng, các con hãy tiếp tục tuyên truyền cách phòng chống xâm hại tình dục cho nhiều người biết hơn nữa như những người thân trong gia đình, các bạn, các anh chị em trong khu phố của các con. Các con đồng ý không? - Chúng ta hãy thể hiện sự cố gắng và quyết tâm bằng cách hô to khẩu hiệu “Hãy bảo vệ chính mình” nào! * Kết thúc tiết học 9 Quy tắc 5 ngón tay 10 Trẻ học Quy tắc vùng đồ bơi * Lồng ghép nội dung giáo dục giới tính thông qua các tiết học khác là việc giáo viên kết hợp các kiến thức và kỹ năng giáo dục giới tính cho trẻ với nội dung của tiết học đó nhưng vẫn không làm mất đi trọng tâm của tiết học. Ví dụ: - Trong tiết Khám phá khoa học của chủ điểm Bản thân, với đề tài “Khám phá cơ thể bé”. Ngoài việc cung cấp những kiến thức: Phân biệt được cơ thể gồm có các bộ phận và các giác quan khác nhau, cơ thể không thể thiếu được bộ phận nào. Phân biệt được chức năng, hoạt động chính của các bộ phận cơ thể và các giác quan... thì giáo viên còn mở rộng thêm cơ thể bạn trai - bạn gái giống và khác nhau như thế nào, cho trẻ nói lên sở thích của mình, xem có phù hợp với giới tính của trẻ không... rèn cho trẻ kỹ năng giữ gìn vệ sinh cơ thể và các giác quan của mình. Rèn và phát triển một số kĩ năng tự phục vụ bản thân của trẻ. Đặt câu hỏi cho trẻ: nếu có người lạ chạm vào cơ thể mình thì các con sẽ là gì? Cho từng trẻ trả lời và cô giáo đưa ra cách phòng tránh. Những kiến thức về giới tính và cách phòng tránh xâm hại trẻ em đã được dạy và trẻ đã được học trong các tiết học giáo dục giới tính chuyên biệt, cô giáo cần nhắc lại và hỏi trẻ nhiều lần qua các tiết học có nội dung tương tự thì trẻ sẽ ghi nhớ và áp dụng. Trong tiết học, cô giáo cần chuẩn bị đồ dùng trực quan sinh động, 11 bắt mắt, tạo sự hứng thú cho trẻ ( Tranh ảnh, búp bê, video). Hoặc trong chủ điểm Nghề nghiệp, cô giáo cùng trò chuyện với trẻ về ước mơ sau này trẻ muốn làm nghề gì, muốn trở thành người như thế nào, có phù hợp với giới tính của trẻ không? - Trong tiết làm quen văn học, âm nhạc: Cô giáo cho trẻ đọc thơ, hát theo từng nhóm bạn trai, bạn gái. Cho trẻ đóng kịch và phân vai nhân vật phù hợp với giới tính của trẻ (VD: Bạn gái đóng vai Cô bé quàng khăn đỏ, mẹ, bà ngoại, bạn trai đóng vai chó sói, bác thợ săn...) - Trong tiết thể dục: Cô giáo chia 2 đội bạn trai - bạn gái thi đua khi luyện tập bài tập vận động - Trong tiết làm quen với toán, làm quen chữ cái: Cô giáo cho trẻ đọc, luyện phát âm số, chữ cái theo nhóm bạn trai, bạn gái. - Trong tiết tạo hình: cô giáo lồng ghép giáo dục giới tính khi cho trẻ trong chủ điểm bản thân với đề tài “Nặn bạn trai, bạn gái”, “Vẽ đồ dùng bạn trai, bạn gái”, hoặc cho trẻ thực hiện các sản phẩm tạo hình với hình thức cho trẻ thực hiện sản phẩm với những nguyên liệu chia theo giới tính của trẻ theo yêu cầu của cô giáo. Ví dụ: làm lồng đèn trung thu, bạn trai chọn giấy màu xanh, bạn gái chọn giấy màu hồng để làm lồng đèn. 12 Trẻ chọn giấy xanh - hồng làm lồng đèn 13 Giáo dục giới tính cho trẻ mẫu giáo thông qua hoạt động học là hình thức quan trọng để mang đến cho trẻ những kiến thức chính xác và phong phú về giới tính cho trẻ mầm non. Biện pháp 3: Giáo dục giới tính cho trẻ thông qua hoạt động hàng ngày Do sự thường xuyên lặp lại các thao tác, các hoạt động trong một thời gian nhất định, nên khi kết hợp việc giáo dục giới tính trong sinh hoạt hàng ngày làm cho trẻ nắm được những kiến thức, kỹ năng về giáo dục giới tính. Giáo viên có thể giáo dục giới tính thông qua chế độ sinh hoạt hàng ngày cụ thể trong các thời điểm: Đón trẻ: Khi đón trẻ giáo viên có thể trò chuyện, trao đổi với phụ huynh về việc giáo dục giới tính và cách phòng tránh bị xâm hại cho trẻ, trò chuyện với trẻ về quần áo, đầu tóc của các bạn trai, bạn gái hôm nay đi học như thế nào, những bạn trai bạn gái ở nhà giúp bố mẹ những việc gì, chơi những trò chơi gì, có phù hợp với giới tính của mình không... Cho trẻ nghe các bài hát, bài thơ, câu chuyện, xem xem video có nội dung giáo dục giới tính cho trẻ mẫu giáo ( Ví dụ: Cho trẻ xem Video bài hát “ Năm ngón tay xinh” Video dạy trẻ về phòng chống xâm hại tình dục). Khi trò chuyện, giáo viên giúp trẻ ghi nhớ một số điều: Không đi một mình nơi tối tăm, vắng vẻ. Không ở trong phòng kín một mình với người lạ. Không nhận tiền, quà, hoặc sự giúp đỡ của người khác mà không rõ lý do. Không đi nhờ xe người lạ. Không để người lạ vào nhà, nhất là khi trong nhà chỉ có một mình. Không được ra về khi có người lạ đến đón. Đặc biệt, không để người lạ đụng chạm và cơ thể mình. Thể dục sáng: Giáo viên có thể giáo dục giới tính thông qua việc cho trẻ tập bài thể dục sáng với những bài hát có nội dung giáo dục giới tính cho trẻ mẫu giáo. Hoạt động ngoài trời: Khi cho trẻ hoạt động ngoài trời, giáo viên có thể tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi kết hợp việc giáo dục giới tính cho trẻ như : Trò chơi "Trời nắng trời mưa": cô giáo chuẩn bị vẽ những vòng tròn màu xanh, màu hồng xen kẽ trên sân. Sao cho vòng này cách vòng kia từ 30 - 40cm để làm nơi trú mưa. Số vòng ít hơn số trẻ chơi từ 3 - 4 vòng. Trẻ đóng vai học trò đi học, vừa đi vừa hát theo nhịp phách của cô giáo. Khi nghe hiệu lệnh của cô nói: "Trời mưa" thì tự mỗi trẻ phải tìm một nơi trú mưa nấp cho khỏi bị ướt (có nghĩa là chạy vào vòng tròn). Bạn trai chạy vào vòng tròn màu xanh, bạn gái chạy vào vòng tròn màu hồng. Trẻ nào chạy chậm không tìm được nơi để nấp thì sẽ bị ướt và phải chạy ra ngoài một lần chơi. Trò chơi tiếp tục, cô giáo ra lệnh "trời nắng" thì các trẻ đi ra xa vòng tròn. Hiệu lệnh "trời mưa" lại được hô lên thì trẻ phải tìm đường trú mưa. Trò chơi "Tạo dáng": Trước khi chơi, cô giáo gợi ý cho trẻ một số kiểu tạo dáng của bạn trai, bạn gái ( Bạn gái tạo dáng điệu đà, dịu dàng, nữ tính... Bạn trai tạo dáng mạnh mẽ, nam tính...). Trẻ phải tự nghĩ xem mình sẽ tạo dáng như thế nào để đến khi giáo viên ra hiệu lệnh tạo dáng thì tất cả trẻ sẽ tạo dáng theo giới tính của mình. Bạn nào tạo được nhiều dáng đúng yêu cầu nhất sẽ được quà. 14 Trò chơi "Chuyền bóng": Cô giáo chia 2 đội bạn trai, bạn gái. Đội nào chuyền bóng nhanh sẽ giành chiến thắng. Trò chơi “Bánh xe quay”: Các bạn trai nắm tay nhau là bánh xe to bên ngoài, các bạn gái làm bánh xe nhỏ quay bên trong. Hoạt động ở các góc: Giáo viên giáo dục giới tính cho trẻ thông qua nội dung chơi ở các góc: Góc gia đình ( trẻ đóng vai phù hợp với giới tính của mình: Bé trai đóng vai ông, bố, anh em trai,... Bé gái đóng vai bà, mẹ, chị em gái), góc xây dựng (Các bạn trai sẽ đảm nhiệm một số việc nặng như: chở gạch, chở nguyên vật liệu, xây tường, xây nhà... còn các bạn gái sẽ xếp hoa, xếp cỏ, trang trí cho công trình xây dựng của mình), góc nghệ thuật (bạn trai vẽ những đồ dùng của bạn trai, bạn gái vẽ đồ dùng của bạn gái), góc thiên nhiên (bạn trai tưới cây, bạn gái lau lá...) Giờ ăn trưa: giáo viên phân công nhiệm vụ theo giới tính để trẻ chuẩn bị cho giờ ăn trưa (Bạn trai khiêng bàn, xếp bàn, bạn gái chuẩn bị chén và thìa. Khi ăn giáo viên sắp xếp cho bạn trai ngồi riêng, bạn gái ngồi riêng. Sau khi ăn xong, bạn gái lau bàn, bạn trai khiêng bàn đi cất). Vệ sinh: Cô giáo hướng dẫn trẻ đi vệ sinh đúng nơi quy định. Bạn trai đi nhà vệ sinh nam, bạn gái đi nhà vệ sinh nữ. Ở mỗi nhà vệ sinh đều dán hình ảnh bạn trai, bạn gái để trẻ đi vệ sinh đúng theo giới tính của mình. Giờ ngủ: Giáo viên cho các bạn trai nằm riêng và các bạn gái nằm riêng, trước khi trẻ vào giấc ngủ, giáo viên cho trẻ nghe những bài hát nhẹ nhàng có nội dung giáo dục giới tính cho trẻ như bài “Tia nắng, hạt mưa”, “Con trai, con gái”. Giờ ngủ, các cháu trai - cháu gái được nằm riêng Hoạt động chiều: Cho trẻ đọc thơ, hát, nghe kể chuyện, xem video về giáo dục giới tính cho trẻ mầm non. Trả trẻ: Giáo viên trao đổi, tuyên truyền với phụ huynh về giáo dục giới tính trẻ em và cách phòng tránh xâm hại tình dục trẻ em. Giáo dục giới tính thông qua sinh hoạt hàng ngày giúp trẻ lĩnh hội những kiến thức mới và luyện tập kiến thức đã được biết về giới tính của trẻ một cách thường xuyên, liên tục, tự nhiên và hiệu quả. 15 Biện pháp 4: Giáo dục giới tính cho trẻ thông qua tổ chức các ngày hội ngày lễ Việc tổ chức ngày hội, ngày lễ đối với trẻ mẫu giáo góp phần không nhỏ vào việc giáo dục giới tính và giúp trẻ phòng tránh được xâm hại. Đây chính là cơ hội để tuyên truyền việc giáo dục giới tính và giúp trẻ phòng tránh bị xâm hại đến các cấp chính quyền địa phương, đến các bậc phụ huynh... tao nên sự đồng nhất trong việc giáo dục giới tính và giúp trẻ phòng tránh bị xâm hại. Kết hợp giáo dục giới tính và cách phòng tránh bị xâm hại cho trẻ với nhũng hình thức như: hát, đọc thơ, chơi trò chơi có nội dung giáo dục giới tính. Các ngày hội như “Bé thông minh - tài năng”, giáo viên lồng ghép các câu hỏi về giáo dục giới tính để trẻ trả lời thông qua phần thi trả lời câu hỏi. Vào ngày Quốc tế phụ nữ 8/3 giáo viên cung cấp cho trẻ về ý nghĩa của ngày lễ. Giáo dục các bạn trai biết nhường nhịn, giúp đỡ các bạn gái, vì các bạn gái là phái yếu, các bạn trai là phái mạnh. Thông qua các ngày hội, ngày lễ giáo viên có thể tuyên truyền đến phụ huynh về các nội dung giáo dục giới tính, các phương pháp hình thức giáo dục giới tính cho trẻ và các giúp trẻ phòng tránh bị xâm hại. Biện pháp 5: Thực hiện tốt công tác tuyên truyền với phụ huynh - Để có thể đạt hiệu quả cao nhất trong giáo dục thì việc tuyên truyền, kết hợp với phụ huynh là điều vô cùng quan trọng. Ngoài bài giảng trên lớp trẻ cần được ôn luyện mọi nơi, mọi lúc. Được trình bày hay thể hiện những gì học được. - Lên bảng tin về giáo dục giới tính và cách giúp trẻ phòng tránh bị xâm hại và thay tin hàng tuần để phụ huynh biết và phối hợp với giáo viên rèn luyện thêm cho trẻ. - Trao đổi, gợi ý phụ huynh cùng đưa ra những cách để giáo dục giới tính và cách giúp trẻ phòng tránh bị xâm hại vào lúc đón trẻ, trả trẻ và những buổi họp phụ huynh nhằm tạo môi trường an toàn cho trẻ ở trường học cũng như ở nhà. - Phổ biến cho phụ huynh biết về Tổng dài Quốc gia bảo vệ trẻ em 111 16 Một số hình ảnh tuyên truyền giáo dục giới tính, phòng tránh xâm hại tình dục trẻ em 17 18 19 20
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan