Tài liệu Skkn một số biện pháp giáo dục học sinh cá biệt lớp 9

Một số giải pháp để giáo dục học sinh cá biệt ở trường THCS Cao Bá Quát MỤC LỤC I. Phần mở đầu: I.1. Lí do chọn đề tài....................................................................Trang 1 I.2. Mục tiêu, nhiệm vụ...............................................................Trang 1 I.3. Đối tượng nghiên cứu............................................................Trang 2 I.4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu................................................Trang 2 I.5. Phương pháp nghiên cứu.......................................................Trang 2 II. Phần nội dung: II.1. Cơ sở lí luận.......................................................................Trang 3 II.2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu............................................Trang 3 a. Thuận lợi – khó khăn...................................................Trang 4 b. Thành công – hạn chế..................................................Trang 4 c. Mặt mạnh – mặt yếu....................................................Trang 5 d. Các nguyên nhân – các yếu tố tác động......................Trang 5 e. Phân tích,đánh giá các vấn đề đặt ra:...........................Trang 5 II.3. Nội dung và hình thức của giải pháp .................................Trang 9 a. Mục tiêu của giải pháp................................................Trang 9 b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp................Trang 10 c. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp................Trang 15 d. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề.....Trang 15 III.3. Phần kết luận – Kiến nghị: III.1.Kết luận.............................................................................Trang 17 III.2. Kiến nghị..........................................................................Trang 17 Tài liệu tham khảo...............................................................................Trang 18 Người thực hiện: Trịnh Văn Đa - Trường THCS Cao Bá Quát Một số giải pháp để giáo dục học sinh cá biệt ở trường THCS Cao Bá Quát I. PHẦN MỞ ĐẦU I.1. Lí do chọn đề tài: Mục tiêu giáo dục của bậc THCS là tiếp tục phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể dục, thẫm mỹ và các kỹ năng cơ bản của nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa có trình độ học vấn THCS và những hiểu biết ban đầu về kỹ thuật và hướng nghiệp để tiếp tục học THPT, THCN, học nghề đặc biệt là đi vào cuộc sống. Về mặt đạo đức hay nói khác là hạnh kiểm của học sinh phải được học sinh hình thành trên cơ sở rèn luyện của bản thân học sinh ngay trên ghế nhà trường, đặc biệt là ở lứa tuổi học sinh THCS. Đó là ý thức học tập chấp hành nội quy của trường, lớp đặc biệt là chấp hành đúng pháp luật. Nhưng thực tế hiện nay ở hầu hết các trường học đều xuất hiện một số học sinh không chấp hành nội quy trường lớp, học tập không nghiêm túc, gây gỗ, đánh nhau, nghiện game làm ảnh hưởng không nhỏ đến nề nếp chung của trường và chất lượng học tập giảm sút. Số học sinh này được gọi là học sinh cá biệt và số lượng học sinh cá biệt có xu hướng ngày càng tăng, nhà trường cũng đã có nhiều biện pháp uốn nắn, giáo dục nhưng chưa đem lại hiệu quả. Trước tình hình đó bản thân tôi là một giáo viên chủ nhiệm và trực tiếp đứng lớp, tiếp cận với nhiều đối tượng học sinh cá biệt, nhưng mỗi em một vẻ cá biệt khác nhau, đòi hỏi trong quá trình giáo dục phải có nhiều sáng tạo mới có hiệu quả được, đồng thời tìm hiểu được về hoàn cảnh gia đình cụ thể của từng đối tượng học sinh do đó tôi nhận thấy rằng cần phải có những biện pháp thích hợp, phù hợp với từng đối tượng cụ thể để có thể cảm hóa được các em, giáo dục, uốn nắn các em để các em có suy nghĩ chín chắn và có bước đi đúng hướng trong học tập cũng như trong suy nghĩ để tương lai các em bước vào đời mà không phải bỡ ngỡ. Đặc biệt Trường THCS Cao Bá Quát đang xây dựng trường chuẩn quốc gia, một trong những tiêu chí đảm bảo để đạt trường chuẩn và giữ vững trường đạt chuẩn là hạn chế học sinh bỏ học dưới 1%, học lực yếu kém dưới 5%, và không xảy ra bất cứ một tệ nạn, và vi phạm pháp luật của học sinh, một trong những nguyên nhân có thể ảnh hưởng đến các tiêu chí trên đó là do học sinh cá biệt gây nên. Vậy tôi tìm tòi học hỏi ở đồng nghiệp, tham khảo phương pháp giáo dục trên các tạp chí giáo dục, trên truyền hình, trong sách, vận dụng vào quá trình công tác chủ nhiệm lớp bản thân tôi cũng rút ra được một vài kinh nghiệm. Vì vậy bản thân tôi đề xuất một số biện pháp để giáo dục học sinh cá biệt ở các trường THCS nói chung và trường THCS Cao Bá Quát nói riêng, mong tìm ra những giải pháp để tháo gỡ vấn nạn học sinh cá biệt trong trường học. I.2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài: - Giúp học sinh cá biệt có những nhận thức đúng đắn trong học tập, từ đó suy nghĩ đúng đắn hơn, hòa nhập hơn với bạn bè và đem lại kết quả học tập tốt hơn. - Giúp học sinh cá biệt có nhận thức đúng đắn hơn trong suy nghĩ và hành vi, thái độ của mình đối với những người xung quanh. - Góp phần giảm bớt tình hình học sinh cá biệt ở trường THCS Cao Bá Quát nói riêng và các trường THCS nói chung. Người thực hiện: Trịnh Văn Đa - Trường THCS Cao Bá Quát Trang 1 Một số giải pháp để giáo dục học sinh cá biệt ở trường THCS Cao Bá Quát I.3. Đối tượng nghiên cứu: - Những em học sinh cá biệt sau: STT Họ tên Lớp Ghi chú 1 Bùi Thị Như Quỳnh 9B 2 Nguyễn Văn Đạt 9B 3 Cao Phi Hạnh 9B 4 Y Phước Niê 9B 5 Nguyễn Văn Lộc 9C 6 Lê Kỳ Thạch 9D 7 Nông Văn Phú 9D I.4. Giới hạn của đề tài: Để thực hiện được đề tài này bản thân tôi đã nghiên cứu một số đối tượng học sinh lóp 9B, 9C, 9D của trường THCS Cao Bá Quát. Thời gian nghiên cứu: Từ năm học 2015 – 2016 đến hết học kì I năm học 20162017. I.5. Phương pháp nghiên cứu: - Phương pháp phân loại học sinh. - Phương pháp phân tích đối tượng học sinh. - Phương pháp tìm hiểu hoàn cảnh đối tượng học sinh. - Phương pháp giáo dục, cảm hóa học sinh. Người thực hiện: Trịnh Văn Đa - Trường THCS Cao Bá Quát Trang 2 Một số giải pháp để giáo dục học sinh cá biệt ở trường THCS Cao Bá Quát II. PHẦN NỘI DUNG: II.1. Cơ sở lý luận: - Học sinh cá biệt là thuật ngữ thường dùng của nhà trường, thầy cô giáo khi nói về những học sinh chưa ngoan như: Gây gỗ, đánh nhau, bỏ giờ trốn học, không nghiêm túc trong học tập và có thái độ vô lễ với thầy cô giáo..., không chấp hành nội quy của trường, lớp, xa hơn nữa là vi phạm pháp luật. Học sinh cá biệt là hiện tượng tâm lý ở lứa tuổi thanh thiếu niên, dễ bị lôi cuốn, dễ bị tiêm nhiễm những thói hư tật xấu dẫn đến tình trạng bỏ học giữa chừng và có nguy cơ phạm tội là nỗi day dứt, trăn trở của nhà trường, gia đình và xã hội. Qua theo dõi và phát hiện trong những năm gần đây, học sinh cá biệt có hiện tượng gia tăng ở nhiều cấp độ khác nhau, nó để lại những hậu quả như những sự việc xảy ra ở các trường THPT là trò đánh lại thầy, học sinh đánh nhau xé quần áo giữa đường, cướp của rồi giết người, học sinh cá biệt mang dao đến trường học rồi khi xảy ra mâu thuẫn dẫn đến giết người, những hành vi đó của thanh thiếu niên học sinh đang tác động trực tiếp đến học sinh đang ngồi trên ghế nhà trường. Học sinh cá biệt tăng theo cấp, lớp: Ở lớp 6,7 có nhưng chưa bộc phát, đến lớp 8, 9 học sinh có những biểu hiện và thái độ thiếu nghiêm túc trong học tập, sinh hoạt, nếu chúng ta là những người trực tiếp làm công tác giáo dục mà không uốn nắn kịp thời thì các em sẽ trở thành học sinh cá biệt. Học sinh cá biệt tăng theo xu thế phát triển của xã hội ở nhiều khía cạnh tiêu cực. Học sinh cá biệt biểu hiện ở nhiều khía cạnh khác nhau và có thể chia làm 4 nhóm như sau: Nhóm 1: Gây gỗ đánh nhau kết thành băng nhóm: nhóm này học sinh phát sinh tâm lý đua đòi, làm anh hùng ở tuổi mới lớn và thường xuất hiện ở lớp 8,9. Nhóm 2: Bỏ giờ trốn tiết dẫn đến kết quả học tập sa sút: Học sinh thiếu điều kiện học tập, tiếp thu chậm, dẫn đến năng lực học tập hạn chế, thừơng không thuộc bài, sợ bị kiểm tra nên thường xuyên trốn học, kết quả học tập sa sút hoặc có khả năng bỏ học giữa chừng, bạn bè lôi kéo tham gia các trò chơi điện tử mà bỏ giờ trốn tiết. Nhóm 3: Quậy phá trong giờ học, thiếu nghiêm túc trong thi cử: Học sinh không tập trung nghe giảng, tiếp thu hạn chế, không hiểu bài dẫn đến ý thức học tập kém và hệ luỵ là thường xuyên quậy phá và không nghiêm túc. Nhóm 4: Nhóm này học sinh có biểu hiện ngang ngạnh, bướng bĩnh, không nghe lời thầy cô, bạn bè. Tất cả các nhóm trên đều ảnh hưởng đến sự hình thành nhân cách và năng lực học tập của các em. Hệ quả của việc tồn tại học sinh cá biệt là chính bản thân các em trở nên hư hỏng, mất phương hướng và gây ra những vụ việc đau lòng cho gia đình, nhà trường và xã hội. Dù ở nhóm nào nếu chúng ta không giáo dục, uốn nắn kịp thời thì các em từ vi phạm nhỏ có thể dẫn đến những việc làm không ý thức rồi bỏ học và có nguy cơ phạm tội. II.2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu: a. Thuận lợi, khó khăn: * Thuận lợi: Khi thực hiện đề tài này bản thân tôi là một giáo viên chủ nhiệm và đứng lớp nhiều năm, là người tiếp xúc trực tiếp với các em học sinh, do đó việc tìm Người thực hiện: Trịnh Văn Đa - Trường THCS Cao Bá Quát Trang 3 Một số giải pháp để giáo dục học sinh cá biệt ở trường THCS Cao Bá Quát hiểu tâm sinh lý của các em cũng dễ dàng hơn, đặc biệt với tư cách là giáo viên chủ nhiệm lớp của các em, và là giáo viên bộ môn dạy khối 9 thì việc nắm bắt thông tin về hoàn cảnh gia đình cũng như tâm sinh lý của các em cũng thuận tiện hơn, từ đó có những biện pháp thích hợp để uốn nắn kịp thời. Đây cũng là một trong những điều kiện thuận lợi để tôi có thể hoàn thiện đề tài này. * Khó khăn: Bên cạnh những thuận lợi thì khi thực hiện đề tài này còn vấp phải khó khăn đó là đối tượng học sinh đã gọi là cá biệt thì tâm sinh lý của các em ở lứa tuổi này có sự khác biệt, một số em còn sống nội tâm, có những khúc mắc trong cuộc sống gia đình cũng như một số vấn đề tế nhị các em không muốn tâm sự cũng như chia sẻ đặc biệt là đối với thầy cô giáo, các em chưa cởi mở thực sự do đó để tìm hiểu các em cũng khó khăn, từ đó việc đưa ra các biện pháp thích hợp đối với các em còn chưa xác thực. Qua việc tìm hiểu thêm một số đối tượng học sinh cá biệt ở lớp 9C,9D thì các em còn ngần ngại chưa thổ lộ hết những suy nghĩ cũng như hoàn cảnh cụ thể của gia đình, các em chưa có thái độ hợp tác với thầy cô giáo, đó cũng là những khó khăn cho bản thân tôi. b. Thành công, hạn chế: * Thành công: Có thể nói rằng vận dụng đề tài này vào việc giáo dục đạo đức cho học sinh đặc biệt là đối tượng học sinh các biệt tại lớp mình chủ nhiệm, bản thân tôi xem đây là thành công nhất định của mình góp phần tháo gỡ vấn nạn học sinh cá biệt trong trường học hiện nay của trường THCS Cao Bá Quát - Eakar nói riêng và các trường THCS và THPT nói chung. Những đối tượng học sinh đưa vào danh sách cần giáo dục cơ bản đã thay đổi, nhìn nhận đúng đắn và sâu sắc hơn về vấn đề học tập, có ý thức và thái độ đúng đắn hơn với thầy cô và bạn bè. * Hạn chế: Đối với đối tượng học sinh cá biệt trong lớp mà trực tiếp làm công tác chủ nhiệm thì cơ bản đã uốn nắn kịp thời để các em có thể hòa đồng hơn, nghiêm túc hơn nhưng đối với những đối tượng học sinh không phải lớp mình chủ nhiệm thì bản thân các em cũng có phần e dè mà việc gần gũi các em không được nhiều do đó việc nắm bắt tâm sinh lý của các em khó khăn, đặc biệt là đối tượng học sinh cá biệt là người dân tộc thiểu số thì lại càng khó khăn hơn, do đó hiệu quả của việc giáo dục các em không được như ý. c. Mặt mạnh, mặt yếu: * Mặt mạnh: Áp dụng đề tài giáo dục đối tượng học sinh cá biệt đặc biệt là trong giai đoạn như hiện nay rất thiết thực bởi hầu như trong bất cứ trường học nào cũng tồn tại nhiều học sinh cá biệt với nhiều dạng khác nhau, học sinh cá biệt ngày càng tăng theo xu thế phát triển của xã hội, thời đại công nghệ thông tin do đó việc tiếp thu thói hư tật xấu của một bộ phận học sinh chưa ngoan đã gây nên những vấn nạn xã hội nóng trong trường học. Trong thời gian gần đây nhất các phương tiện thông tin đại chúng cũng đã đưa tin về học sinh đâm chết bạn học tại Trường THCS Võ Thị Sáu (xã Hòa An, huyện Krông Pắk ), ngày 13/10/2016 hai học sinh nữ trường THCS Nguyễn Du đánh nhau gây thương tích tại công viên thuộc phường An Bình thị xã Buôn Hồ, Đăk Lăk đã đưa lên mạng (diễn đàn tây nguyên) hoặc Vụ nữ sinh lớp 7 ở Trà Vinh bị bạn đánh vì 'chảnh' đang khiến dư luận vô cùng phẫn nộ. Được biết, nạn nhân trong đoạn clip tên Phượng, học lớp 7 Trường THCS Lý Tự Trọng (TP Trà Vinh, tỉnh Trà Vinh), vụ ẩu đả xảy ra ngay trước cổng Trường THCS Đan Người thực hiện: Trịnh Văn Đa - Trường THCS Cao Bá Quát Trang 4 Một số giải pháp để giáo dục học sinh cá biệt ở trường THCS Cao Bá Quát Phượng, thôn Đoàn Kết, xã Đan Phượng, huyện Lâm Hà (Lâm Đồng) khiến 1 học sinh tử vong ngay tại chỗ. Nạn nhân là Uông Việt Đức (15 tuổi, ngụ xã Đan Phượng, học sinh lớp 9A1 Trường THCS Đan Phượng). Thủ phạm là Hà Văn Sáu (17 tuổi, ngụ thôn 2, xã Đan Phượng, bạn học cùng lớp với Đức) vào ngày ngày 12/1/2015, … đã cho thấy hiện tượng học sinh cá biệt tăng không ngừng về số lượng, do đó việc giáo dục và uốn nắn các em kịp thời là giải pháp không bao giờ thừa. * Mặt yếu: Đối tượng học sinh đa dạng, nhiều thành phần, con số học sinh cá biệt tồn tại trong một trường học đặc biệt là trường THCS Cao Bá Quát không hề nhỏ, do đó bản thân tôi chỉ đưa ra những biện pháp chung và áp dụng cụ thể với một vài đối tượng học sinh của lớp mình chủ nhiệm và một số lớp đang dạy chứ không thể tìm hiểu và nêu hết những đối tượng học sinh cá biệt trong trường. d. Các nguyên nhân, yếu tố tác động: - Thành công của đề tài này là do ý thức tiếp thu của các đối tượng học sinh cá biệt, các em đã tiếp thu, lĩnh hội những gì thầy cô dạy bảo, từ đó thay đổi cách nghĩ cũng như thái độ của mình đối với việc học tập và thái độ ứng xử với thầy cô, bạn bè. - Đề tài này thành công còn nhờ có sự góp ý, đóng góp của đồng nghiệp, của chuyên môn và ban nề nếp nhà trường đã hổ trợ trong công tác nghiên cứu, tìm hiểu đối tượng cũng như hoàn cảnh từng học sinh. e. Phân tích, đánh giá các vấn đề mà thực trạng đặt ra: Có rất nhiều yếu tố làm cho học sinh trở thành học sinh cá biệt nhưng ở đây chỉ nêu một số nguyên nhân tác động trực tiếp đến học sinh làm học sinh nảy sinh những tư tưởng không lành mạnh ảnh hưởng đến sự hình thành nhân cách và hạn chế năng lực học tập của các em. + Ảnh hưởng của sự phát triển xã hội theo cơ chế thị trường: Xã hội phát triển là một điều đáng mừng nhưng khi phát triển theo cơ chế thị trường nó kéo theo một số bộ phận không lành mạnh khác như dịch vụ giải trí không lành mạnh, phim ảnh bạo lực, tình cảm đôi lứa. Hiện nay do sự quản lý không chặt chẽ của một số cơ quan chức năng nên các dịch vụ như internet, bida, karaoke, ... được tổ chức kinh doanh gần các trường học đã lôi kéo các em học sinh vào các trò chơi vô bổ dẫn đến việc bỏ giờ, cúp tiết học và những vi phạm khác. Đồng thời một số kênh truyền hình, các trang mạng xã hội (facebook) chiếu những bộ phim chứa những hình ảnh bạo lực làm các em cũng dễ dàng bắt chước, ... Trường THCS Cao Bá Quát nằm trên địa bàn xã Ea sar, nhưng học sinh lại thuộc nhiều địa bàn như xã Ea sar, Ea sô, Xuân phú, ... đa số gia đình các em có điều kiện kinh tế khó khăn, phải đi học xa, bố mẹ đi làm ít quan tâm, khó theo dõi, một số nhỏ học sinh lại học đòi cách sống một số bạn khá giả, chơi bời, có khi hết tiền nảy sinh hành vi trộm cắp. Người thực hiện: Trịnh Văn Đa - Trường THCS Cao Bá Quát Trang 5 Một số giải pháp để giáo dục học sinh cá biệt ở trường THCS Cao Bá Quát + Ảnh hưởng của sự giáo dục gia đình: - Ngoài thời gian học tập ở trường khoảng 4 đến 5 giờ trên một ngày thì đa số các em sinh hoạt tại gia đình, nếu gia đình không quản lý tốt được thời gian cũng như cách giáo dục các em, không tạo điều kiện cho các em học tập thì việc học của các em sẽ không đến nơi đến chốn, chất lượng học tập bị ảnh hưởng, các em học thua sút bạn bè dẫn đến việc chán nản và bỏ học. - Gia đình có hoàn cảnh kinh tế khó khăn: Từ những khó khăn về đời sông kinh tế, cha mẹ phải lao động vất vả, không quan tâm đến việc học tập của con em phó mặc cho nhà trường, một số gia đình còn bắt con phải lao động do đó các em không có thời gian học tập ở nhà, khi đến lớp các em tiếp thu bài mới một cách khó khăn, không làm được bài kiểm tra, lo lắng sợ sệt khi thầy cô giáo kiểm tra bài cũ từ đó thua sút bạn bè và dẫn đến tâm lí chán học, bỏ giờ trốn tiết..vvv - Gia đình có kinh tế khá giả lo làm ăn không quan tâm đến con cái: Nhiều gia đình bố mẹ đi làm ăn xa để con cái cho ông bà chăm sóc hoặc là anh chị em tự chăm sóc lẫn nhau, một số học sinh chưa tự giác và thiếu sự quản lí chặt chẽ của người lớn nên nảy sinh những tư tưởng không lành mạnh, từ đó ham chơi mà trốn học, bỏ học. - Gia đình có cha mẹ bất hòa, không hạnh phúc: Lứa tuổi học sinh là lứa tuổi rất nhạy cảm, những cuộc cãi vã của cha mẹ, sự to tiếng bạo lực của người cha làm các em bị ảnh hưởng, từ đó nảy sinh những việc làm không lành mạnh, thích đánh nhau Người thực hiện: Trịnh Văn Đa - Trường THCS Cao Bá Quát Trang 6 Một số giải pháp để giáo dục học sinh cá biệt ở trường THCS Cao Bá Quát để giải tỏa tâm lí, bị ức chế, bỏ nhà đi, bỏ nhà đi chơi và không thiết tha đến việc học, từ đó dẫn đến sa sút và chán học. + Ảnh hưởng từ phía nhà trường: Đây là ngôi nhà thứ hai của các em, nơi để phụ huynh gởi gắm niềm tin vào việc giáo dục con em của họ, từ đây các em được học tập, được hiểu biết, được lớn lên về mọi mặt. Nhưng còn đâu đó những thầy cô giáo chưa nhiệt tình, chưa thật sự yêu nghề và tâm huyết, chưa nhiệt tình với các em, chưa có cách ứng xử phù hợp, đối xử thiếu công bằng giữa các học sinh, ngại khó khi giáo dục và dạy những học sinh lười, cáu giận, ... gây khoảng cách giữa thầy và trò chính vì vậy dẫn đến một số học sinh chống đối, phản biện, bỏ học, ... + Ảnh hưởng trực tiếp bản thân các em: Do đặc điểm tâm sinh lý của học sinh, lứa tuổi mà nhiều người cho rằng "Ăn chưa no, lo chưa đến", suy nghĩ còn non nớt, nhận thức chưa cao chính vì thế các em có những hành vi thiếu chuẩn xác là điều không thể tránh khỏi. Những học sinh cá biệt ta thường gặp phần lớn là những em có năng lực học tập yếu kém, điều đó cũng hoàn toàn dễ hiểu bởi nhận thức của các em kém thì làm sao có hành động tốt được. Việc hạn chế trong tiếp thu kiến thức của các em cũng dẫn đến sự lười biếng, chán nản, muốn phá phách, nhất là đối với học sinh nam. Xét ở một khía cạnh khác thì cũng có thể các em vì tự ái về sự chê cười của thầy cô và bè bạn, các em muốn chứng minh cho mọi người thấy rằng mình học không tốt nhưng mình có thể nổi trội hơn về mặt khác, hoặc các em muốn thầy cô chú ý mình hơn chẳng hạn, chính vì thế mà các em có những hành động vượt ra khỏi những quy định chung. Với môi trường giáo dục như vậy học sinh khó có thể trở thành con ngoan, trò giỏi nếu không có sự động viên kịp thời của bạn bè, nhà trường mà đặc biệt là thầy cô giáo. Hiện nay khi công nghệ thông tin ngày càng phát triển thì việc học sinh bị ảnh hưởng những thói hư tật xấu ngày càng nhanh và càng nhiều. Để giáo dục các em và khắc phục tình trạng này thì giáo viên chủ nhiệm là người phải đi sâu tìm hiểu sự việc, gặp gỡ các em để các em trình bày và trao đổi những vướng mắc sau đó chúng ta nên trao đổi, giải thích những việc làm sai trái của các em để các em hiểu ra vấn đề, đồng thời kết hợp với gia đình các em để trao đổi, uốn nắn và giáo dục để các em tốt hơn. Người thực hiện: Trịnh Văn Đa - Trường THCS Cao Bá Quát Trang 7 Một số giải pháp để giáo dục học sinh cá biệt ở trường THCS Cao Bá Quát MỘT SỐ HÌNH ẢNH VỀ TÌNH TRẠNG HỌC SINH CÁ BIỆT Hình ảnh học sinh đánh nhau Học sinh đánh nhau sau giờ tan học. Người thực hiện: Trịnh Văn Đa - Trường THCS Cao Bá Quát Trang 8 Một số giải pháp để giáo dục học sinh cá biệt ở trường THCS Cao Bá Quát Học sinh xem tài liệu và quay cóp trong giờ kiểm tra. Học sinh sử dụng Điện thoại trong giờ học. II.3. Nội dung và hình thức của giải pháp: a. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp: Học sinh cá biệt là nhân tố ảnh hưởng xấu đến hình ảnh của lớp, của trường và hơn hết là ảnh hưởng đến chính bản thân của các em. Nhưng sâu xa hơn nếu một học sinh cá biệt không được giáo dục kịp thời thì sẽ có thêm một mảnh đời éo le, một gia đình bất hạnh, một địa bàn bất ổn, xã hội sẽ có thêm một công dân không tốt. Và lẽ dĩ nhiên nhà trường tồn tại nhiều học sinh cá biệt thì sẽ không đạt được nhà trường đảm bảo an ninh trật trự. Giáo dục học sinh cá biệt là cả một quá trình lâu dài chứ không phải ngày một ngày hai, đòi hỏi sự kiên trì, sáng tạo của người giáo viên chủ nhiệm. Mỗi trường hợp học sinh cá biệt giáo viên chủ nhiệm phải có cách giải quyết riêng, cụ thể đối với các em. Đối với học sinh cá biệt chúng ta có nên xử phạt hay không, có nên mắng các em trước tập thể hay không? Đó là câu hỏi tôi luôn đặt ra trong quá trình làm công tác chủ nhiệm. Ông bà ta có câu “Thương cho roi cho vọt. Ghét cho ngọt, cho bùi”, khi bàn về vấn đề giáo dục học sinh cá biệt nhiều người cho rằng cần phải xử phạt các em thật nghiêm. Tuy nhiên tôi cũng luôn đặt cho mình câu hỏi Người thực hiện: Trịnh Văn Đa - Trường THCS Cao Bá Quát Trang 9 Một số giải pháp để giáo dục học sinh cá biệt ở trường THCS Cao Bá Quát “ Có nên xử phạt học sinh cá biệt hay không”. Đây là vấn đề vô cùng khó cho công tác giáo dục trong giai đoạn hiện nay, xã hội, phim ảnh, những vụ học sinh tự tử trước sự xử phạt của thầy cô giáo dù đó chỉ là một bản kiểm điểm hay một câu nói của thầy cô đã ảnh hưởng khá nhiều đến học sinh. Với tôi học sinh vi phạm tất nhiên là phải xử lí, người giáo viên chủ nhiệm không thể làm ngơ trước những sai phạm của các em nhưng xử lí như thế nào cho hợp lí, thỏa đáng có tính giáo dục cao nhất. Vì vậy để giáo dục học sinh cá biệt tôi đã thực hiện một số biện pháp giáo dục học sinh theo cách của mình. b. Nội dung và cách thức thực hiện các giải pháp, biện pháp: Bước 1: Danh sách và Phân loại học sinh cá biệt STT Họ và tên Những biểu hiện Hay nói leo, hay tụ tập, tụ tập đánh nhau, 1 Bùi Thị Như Quỳnh gây gỗ với các bạn. Hay nói chuyện trong giờ học, hay ăn quà 2 Nguyễn Văn Đạt vặt trong giờ học. Lười ghi bài trong giờ học môn Tin, ít 3 Cao Phi Hạnh thuộc bài cũ. Hay bỏ học chơi game, lười ghi bài, không 4 Y Phước Niê học bài và không soạn bài, thầy cô nhắc thì tỏ thái độ chống đối. Hay nói chuyện trong giờ học, không làm 5 Nguyễn Văn Lộc bài tập, khi thầy cô nhắc thì có biểu hiện vô lễ, không chịu nhận lỗi. Lười học bài cũ , không làm bài tập, không 6 Lê Kỳ Thạch nghiêm túc trong thi cử, thầy cô nhắc nhỡ thì có biểu hiện vô lễ Lười học bài cũ , không làm bài tập, không 7 Nông Văn Phú nghiêm túc trong thi cử, thầy cô nhắc nhở thì có biểu hiện vô lễ Bước 2: Tìm hiểu nguyên nhân học sinh trở thành học sinh các biệt: Sau khi đã phân loại học sinh cá biệt, biết em đó thuộc loại “cá biệt” nào thì giáo viên tìm hiểu nguyên nhân nào làm cho học sinh của mình trở thành cá biệt như vậy. Bản chất của một con người vốn rất tốt đẹp như Khổng Tử từng nói “ Nhân chi sơ tính bản thiện” Vậy thì ai, cái gì đã biến học sinh của mình trở thành cá biệt như vậy? Đó là công việc không hề đơn giản mà cần đến cái tâm của người làm nghề giáo, giáo viên chủ nhiệm phải điều tra tỉ mỉ, tìm gặp đến gia đình và nhiều người để tìm ra nguyên nhân sâu xa bên trong và có biện pháp hữu hiệu nhất. Việc giáo dục học sinh các biệt mỗi người có mỗi cách khác nhau nhưng theo tôi sự gần gũi, yêu thương, vỗ về các em là hữu hiệu nhất. Người giáo viên chủ nhiệm phải thật sự có tâm, nhẫn nại, tỉ mỉ, yêu thương học sinh và cần có một phương pháp đúng đắn, không vì sự hư hỏng của các em mà bỏ mặt các em được, hãy coi học sinh cá biệt như một sự thử thách mà chúng ta cần phải vượt qua, đừng coi đó là sự đen đủi khi chủ nhiệm lớp có học sinh cá biệt. Muốn thành công được Người thực hiện: Trịnh Văn Đa - Trường THCS Cao Bá Quát Trang 10 Một số giải pháp để giáo dục học sinh cá biệt ở trường THCS Cao Bá Quát thì giáo viên phải có tâm huyết yêu nghề, yêu học trò, giáo dục các em từ học sinh cá biệt thành những con ngoan, trò giỏi, đó là thành tích cao nhất của mình . Hầu hết học sinh cá biệt không ý thức được nhiệm vụ học tập của mình, không ý thức được vai trò của việc học tập đối với cuộc đời mình mà chỉ đi học để vừa lòng cha mẹ, thầy cô, để được gặp bạn bè, để tránh việc nhà, các em học cho có chứ chẳng có ý thức học để làm gì, có tác dụng như thế nào cho cuộc sống sau này của mình. Vì vậy giáo viên chủ nhiệm phải chỉ ra cho các em thấy tác dụng của việc học bằng những ví dụ cụ thể những tấm gương gần gũi với các em về sự thành công và thất bại trong cuộc sống do sự học mang lại, đặc biệt là hướng nghiệp cho các em. Thứ nhất: Giáo viên chủ nhiệm cũng nên tránh có cái nhìn lí tưởng hóa về lớp học của mình, lớp nào, trường nào cũng có học sinh cá biệt, chỉ có điều là nó khác nhau về biểu hiện của nó mà thôi, có em cá biệt về đạo đức, có em cá biệt về học tâp và có em đặc biệt “cá biệt”. Thứ hai: Không gọi các em là học sinh cá biệt, đặc biệt là trước lớp, trước mặt người khác vì nếu chỉ trích các em trước tập thể các em sẽ bị xa rời với bạn bè. Các em chỉ là “những học sinh chưa ngoan” những “học sinh có hoàn cảnh đặc biệt”. Nếu chúng ta gọi các em là học sinh cá biệt vô tình chúng ta đã tách các em ra khỏi lớp, cô lập các em trước lớp. Nhiệm vụ của chúng ta là giáo dục các em từ những “học sinh chưa ngoan” thành những “học sinh ngoan” “Nếu bạn nhìn ai đó với ánh mắt yêu thương bạn sẽ không nhìn thấy những nét xấu xa mà toàn những nét đẹp mà thôi” Thứ ba: Đa số học sinh cá biệt cần một điểm tựa tinh thần tin cậy để được chia sẻ tâm sự, để được bộc bạch những khó khăn, những nỗi niềm riêng tư thầm kín, thầy cô trở thành người bạn của các em. Tìm cách cho các em thể hiện cái tôi cá nhân của mình trước tập thể, không thẳng tay trừng trị các em, đừng làm mất đi điểm tựa cuối cùng của các em. Hãy nhìn các em bằng sự bao dung của người cha, sự nhân từ người mẹ, sự gần gũi, cảm thông của người anh chị, sự thân thiết của một người bạn. Thứ tư: Thầy cô hãy nhẹ nhàng phân tích ưu khuyết điểm, những đúng sai trong nhận thức và hành động của các em, cố gắng giúp các em tự nhận ra sai lầm của mình, lỗi lầm của mình mà không phải mang mặc cảm nặng nề về lỗi lầm đó của mình, tạo cho các em thiện chí sửa chữa và không tái phạm, không la mắng chửi bới các em, đừng biến lớp học thành địa ngục đối với các em, đừng để các em nghĩ gặp thầy cô là sẽ bị la mắng...vv Thứ năm: Học sinh cá biệt dù có khó giáo dục đến đâu thì bên trong các em vẫn luôn tìm ẩn nhưng nhân tố, những phẩm chất tích cực, như khổng tử có câu: "Nhân chi sơ, tính bản thiện", nếu có phương pháp đúng đắn chúng ta vẫn khơi gợi để làm thức tỉnh các em từ đó phát huy, làm điểm tựa cho các em, khôi phục lại niềm tin cho các em để các em thấy rằng mình không hề kém cỏi, để các em vứt bỏ đi sự tự ti, mặc cảm mà tự giác, chủ động hội nhập với các bạn. Hãy tìm ra điểm mạnh của các em để các em có thể vượt qua sự tự ti mặc cảm để trở thành con ngoan, trò giỏi, người có ích cho xã hội. Thứ sáu: Thầy cô nhìn nhận vấn đề theo hướng tích cực, đừng quan trọng hóa vấn đề, tạo cho các em một lối thoát, một cơ hội sửa chữa, hãy tin tưởng và chờ đợi sự Người thực hiện: Trịnh Văn Đa - Trường THCS Cao Bá Quát Trang 11 Một số giải pháp để giáo dục học sinh cá biệt ở trường THCS Cao Bá Quát thay dổi và chuyển biến của các em, thầy cô càng nóng vội càng tạo áp lực cho các em, càng làm các em bối rối và càng sa vào đối phó. Thứ bảy: Thầy cô nhìn nhận sự tiến bộ của các em không quá khắt khe, nên có cái nhìn bao dung, độ lượng, chân tình, vị tha, trân trọng sự tiến bộ, thay đổi của các em dù là việc nhỏ nhất vì đó là cả một sự nổ lực và cố gắng rất lớn từ các em, mạnh dạn biểu dương các em trước tập thể, đừng tiết kiệm lời khen ngợi với các em vì một lời động viên khen ngợi có giá trị hơn rất nhiều những bản kiểm điểm. Thứ tám: Hãy tôn trọng sự lựa chọn và quyết định của các em trong phạm vi cho phép, cùng nhau xây dựng nội quy của lớp, các em sẽ tự giác thực hiện vì đó là nội qui chính các em đưa ra. Tôn trọng cả sự cá biệt của các em vì mỗi con người một tính cách độc đáo cần được tô trọng. Xin đừng áp đặt thô bạo đối với các em, không xúc phạm làm tổn thương danh dự của các em trước tập thể, cố gắng thận trọng khi phát ngôn vì học sinh cá biệt rất nhạy cảm. Thứ chín: Thầy cô hãy cố gắng điềm tĩnh, biết tự kiềm chế vì học sinh cá biệt là thử thách rất lớn đối với đức tính điềm tĩnh, tự kiềm chế của mỗi giáo viên, không nên nóng vội, không nên khắt khe với các em, không nên đe dọa và thành kiến với các em. Đừng nhắc đi nhắc lại lỗi của các em vì như thế sẽ tạo nên sự xấu hổ và dần dần sẽ chai lì. Thứ mười: Phải kiên quyết cứng rắn, lời nói đi đôi với việc làm, đừng nói suông, đã nói phải thực hiện, dù gần gũi với các em nhưng vẫn giữ khoảng cách thầy trò. Thứ mười một: Đối với những học sinh cá biệt có biểu hiện chơi bời bỏ bê việc học thì giáo viên nên phối hợp với các ban ngành nhà trường, với CMHS, kết hợp với công an xã, để nắm bắt những vi phạm của các em. Từ đó kết hợp với chính quyền địa phương và gia đình để giáo dục các em ngày một tốt hơn. Giáo dục đúng, thích hợp với từng đối tượng học sinh là yếu tố quan trọng tạo nên sự thành công trong việc giáo dục học sinh trong tình hình hiện nay.Chẳng hạn với những học sinh cá biệt của lớp tôi chủ nhiệm, bản thân tôi thường xuyên gặp gỡ giáo viên bộ môn và gia đình em để theo dõi sự thay đổi của em mà có phương pháp giáo dục thích hợp. Em Bùi Thị Như Quỳnh lớp tôi: Từ năm lớp 6 đến lớp 7 đều là học sinh tiên tiến, có năng khiếu đặc biệt là múa, tham gia nhiệt tình các hoạt động tập thể nhưng đến năm lớp 8 thì việc học tập có biểu hiện đi xuống, đến năm học lớp 9 thì em có biểu hiện vi phạm về đạo đức, học tập sa sút, trong giờ học hay nói chuyện, có biểu hiện yêu đương, chửi mắng và đánh bạn không có lí do dù theo lời giải thích của em đó chỉ là đùa thôi, em thay đổi tính cách làm cho gia đình phải lo lắng. Qua tìm hiểu hoàn cảnh gia đình em tôi được biết, vào đầu năm học lớp 8 bố và mẹ của em ly dị sau đó bố em đi lấy vợ khác bỏ mặt mẹ con em, không chu cấp tiền bạc cho em ăn học, từ đó em chán nản, đua đòi và đi chơi với bạn bè, tụ tập dẫn đến gây gỗ đánh nhau mặt dù em là con gái, mẹ em vì tất bật ngược xuôi kiếm tiền nuôi con nên để em ở nhà ông bà ngoại chăm sóc, vì vậy em đua đòi theo chúng bạn. Ngoài ra tôi còn nhiều lần gặp gỡ em tâm sự, em chia sẻ những suy nghĩ của mình với tôi, tôi rất mừng vì em đã nói thật, tôi động viên, an ủi mong em hãy cố gắng và em cũng hứa với tôi nhiều điều. Vì vậy trước lớp dù em phạm lỗi nhưng tôi chỉ nhắc nhỡ nhẹ nhàng mà không la mắng em, tôi quan tâm nhiều đến em hơn, tôi hiểu với lứa tuổi Người thực hiện: Trịnh Văn Đa - Trường THCS Cao Bá Quát Trang 12 Một số giải pháp để giáo dục học sinh cá biệt ở trường THCS Cao Bá Quát của em cần có sự quan tâm chăm sóc đầy đủ của cả bố và mẹ nhưng bây giờ em đã thiếu thốn tình cảm của người bố, không còn sự quan tâm của bố nữa đó là sự thiệt thòi lớn đối với em. Trong quá trình học tập theo dõi tôi thấy em có tiến bộ, hăng hái phát biểu xây dựng bài, trong phong trào e đã nhiệt tình tham gia đặc biệt em có năng khiếu múa và rất tự tin trên sân khấu, em đã góp sức của mình vào thành tích cho phong trào của lớp, đó là sự cố gắng và nổ lực của em, tập thể ghi nhận và tôi ghi nhận, tôi thầm mừng vì mình đã thay đổi được một phần ở em để em được ngoan hơn. Vì vậy trong tiết sinh hoạt lớp tôi đã tuyên dương em trước tập thể, đó là động viên tinh thần nhưng vô cùng có ý nghĩa đối với em và cũng làm nôi cho các em khác. Em Nguyễn Văn Đạt: So với các bạn trong lớp thì em Đạt là một học sinh khá cá tính, em học thuộc loại khá của lớp, và có thể nói là thông minh, nhanh nhẹn, hoạt bát. Nhưng em cũng có hoàn cảnh đặc biệt: Bố mẹ em cũng đã chia tay và cả bố và mẹ đều có gia đình riêng mới, em sống với mẹ và bố dượng, những năm học trước em là một học sinh rất ngoan, chăm chỉ nhưng từ khi sự cố gia đình em xảy ra em đã thay đổi tính nết, đó cũng là điều dễ hiểu bởi lứa tuổi của em là tuổi đang ăn đang lớn mà gặp phải sự cố như vậy chắc không tránh khỏi những hụt hẫng. Vì vậy bắt đầu từ năm học trước em thay tính đổi nết hẳn đi, hay nói chuyện trong giờ học, cười nói vô tư với bạn bè mà không cần biết có thầy cô trong lớp, khi thầy cô nhắc nhở thì em biện minh cho hành động của mình, môn học nào, thầy cô nào em không thích thì trong tiết học ấy em cứ nói chuyện, mặc dù được nhiều thầy cô nhắc nhở nhưng em vẫn không sửa chữa. Qua sự trao đổi của một số giáo viên bộ môn, với tư cách là một giáo viên chủ nhiệm và tôi cũng xem như mình là một người bố thứ hai của em, tôi đã gặp riêng em và hỏi thăm em về mọi chuyện, em đã trao đổi với tôi về hoàn cảnh gia đình mình, dù chưa thể nói là bi đát nhưng hoàn cảnh này ít nhiều đã ảnh hưởng rất lớn đến em, em giận bố mẹ đã bỏ nhau để tìm hạnh phúc mới, em chán nản và nghe lời bạn bè, đi chơi theo đám bạn bè, ăn nói ngang bướng hơn. Một lần trao đổi giữa tôi và em, tôi khuyên em nhiều điều nhưng cũng chưa làm em thay đổi được vì cái gì cũng có thời gian, phải kiên trì, phải chờ đợi, mặc dù trong các tiết học tiếp theo em không bị thầy cô nhắc nhở và ghi vào sổ đầu bài nữa nhưng tôi vẫn luôn nhắc nhỡ em thường xuyên, trao đổi với gia đình em về tình hình học tập ở trường của em, tôi không lo về học tập của em nhưng tôi lo rằng sự thay đổi tính nết dần dần làm em suy thoái về đạo đức bởi trong xã hội thời bây giờ cái tốt học lâu nhưng những tệ nạn xấu trong học đường thì xâm nhập rất nhanh đặc biệt đối với những em học sinh cá biệt. Và qua một thời gian sau tôi đã thấy được sự thay đổi dần trong em, em ít nói leo hơn, em ít nói chuyện hơn trong giờ học những môn như Toán hay tiếng anh nữa, tôi thiết nghĩ sự động viên, an ủi, vỗ về của tôi đối với em đã đạt hiệu quả dù chưa cao nhưng tôi nghĩ mình cần phải kiên trì, phải cần nhiều thời gian hơn nữa để cảm hóa các em để các em thay đổi suy nghĩ lệch lạc của mình. Tùy theo những trường hợp khác nhau mà chúng ta có những biện pháp khác nhau để giáo dục các em, với tôi những trường hợp đặc biệt thì chúng ta có biện pháp nhẹ nhàng, an ủi, vỗ về sẽ đem lại hiệu quả cao. Tuy nhiên trong những trường hợp đặc biệt, để giáo dục đạo đức cho học sinh khi cần thiết chúng ta có thể dùng phương pháp trách phạt. Trách phạt là phương Người thực hiện: Trịnh Văn Đa - Trường THCS Cao Bá Quát Trang 13 Một số giải pháp để giáo dục học sinh cá biệt ở trường THCS Cao Bá Quát pháp tác động đến nhân cách học sinh biểu hiện thái độ không tán thành của thầy cô giáo, buộc học sinh từ bỏ hành vi có hại cho bản thân, cho lớp, trường và điều chỉnh sự ứng xử cho đúng mực. Tùy theo hành vi và việc làm sai trái mà ta có hình thức trách phạt khác nhau: Nhận xét của giáo viên, phê bình trước tổ, trước lớp, phê vào sổ liên lạc. Sau khi trách phạt các em thì giáo viên và tập thể lớp phải theo dõi để giúp đỡ học sinh sửa chữa khuyết điểm. Em Y Phước Niê Hay bỏ học chơi game, lười ghi bài, không học bài và không soạn bài, thầy cô nhắc thì tỏ thái độ chống đối: Qua tìm hiểu, em này có hoàn cảnh gia đình khó khăn, bố mẹ phải đi làm cả ngày để lo cơm áo cho gia đình, không quan tâm đến việc học của em, muốn học thì học, muốn nghỉ thì nghỉ, có lúc em nghỉ ở nhà đi săn chuột, bẻ măng để bán lấy tiền chơi game, chưa ý thức việc học để làm gì, vì trong xóm có nhiều người học xong không xin được việc. Với tư cách là GVCN tôi đã xuống nhà động viên gia đình, trao đổi với em: Học trước hết là để có kiến thức, để làm người, học để nâng cao giá trị của bản thân, khỏi bị người khác chê cười, học để giúp bản thân sau này kiếm một công việc phù hợp để làm và nuôi sống bản thân khỏi cuộc sống vất vả, khổ cực như bố mẹ mình đang sống. Tôi đã động viên, khích lệ em, gần gũi em nhiều hơn, đặc biệt khi em không đến lớp tôi đến quán internet em thường chơi để trao đổi với chủ quán, đồng thời đưa em về lớp học, và bên cạnh đó khi chi đội, liên đội, nhà trường,... có những hỗ trợ tiền, quà cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn tôi đều lập danh sách có em, em đã từng nhận nhiều xuất quà, và tôi nêu ra những gương của những người dù là dân tộc nhưng rất thành công trong cuộc sống: Như thầy Niê Anh Kim trong trường, và các vị lãnh đạo từ xã đến tỉnh đều có. Đến bây giờ em đã ý thức hơn, đi học đều hơn, ghi bài, học bài đầy đủ hơn, không còn thái độ chống đối. Đối với trương hợp các em: Cao Phi Hạnh, Nguyễn Văn Lộc, Lê Kỳ Thạch, Nông Văn Phú: Các em đều là con trong những gia đình có điều kiện, có lẽ do công việc làm ăn nên bố mẹ ít quan tâm, không có thời gian để theo dõi các em một cách sát sao hơn trong học tập, do đó các em bị buông lỏng nên từ chỗ ham chơi đến chán học, các em đến trường là chỉ để đối phó với bố mẹ, để khỏi bị đánh đòn chứ không có ý thức trong việc học tập, trong giờ học các em không ghi chép bài, hay nói chuyện, khi thầy cô nhắc nhở thì các em tỏ thái độ không thích hoặc chỉ chép đối phó,... Sau khi tìm hiểu nguyên nhân tôi đã phân tích cho các em thấy phải trái để các em nhận ra lỗi lầm của mình mà có cách sữa chữa. Tôi đã gặp và trao đổi với gia đình các em để nói rõ những khuyết điểm của các em. Kết hợp với giáo viên chủ nhiệm, giáo viên bộ môn tìm ra hướng giáo dục mới, đề nghị gia đình thường xuyên quan tâm kiểm tra việc học tập và sinh hoạt của các em. Cho các em viết bản kiểm điểm có sự cam kết của gia đình, nếu tái phạm không xử lý trong phạm vi của lớp mà đưa lên nhà trường xử lý kỉ luật. Giờ đây hầu hết các em đã hòa nhập được với bạn bè, thầy cô trong trường, các em không còn nghĩ mình là học sinh cá biệt như trước nữa. Trong học tập các em đã có ý thức hơn trong quá trình học tập của mình, các em lắng nghe thầy cô giảng bài, không còn cúp tiết hay đi chơi như trước nữa và quan trọng hơn là các em đã nhận thấy được những sai sót mà bản thân cần sửa chữa. Người thực hiện: Trịnh Văn Đa - Trường THCS Cao Bá Quát Trang 14 Một số giải pháp để giáo dục học sinh cá biệt ở trường THCS Cao Bá Quát Các em học sinh cá biệt đã hòa nhập với lớp, trường cùng thầy cô, bạn bè. c. Mối quan hệ giữa các biện pháp, giải pháp: Các biện pháp nêu trên có tác dụng và ý nghĩa sâu sắc bởi nó đã làm các em học sinh thay đổi được phần nào cho dù đó chưa phải là tuyệt đối, song cũng giúp các em nhận thức được về những hành vi và suy nghĩ không chín chắn của mình trong thời gian trước, đã làm ảnh hưởng đến tập thể lớp, bạn bè và cả thầy cô giáo của mình và hơn hết là ảnh hưởng đến chính bản thân các em. d. Kết quả khảo nghiệm giá trị của vấn đề nghiên cứu: + Đối với giáo viên: Qua thực tế bản thân tôi có thể tiếp cận đối với nhiều học sinh cá biệt hơn, tìm hiểu hoàn cảnh của các em nhiều hơn và thông cảm đối với các em hơn , tôi đã không giận, không ghét mà càng thương cho các em hơn bởi đáng lẻ ra các em không phải chịu những thiệt thòi như vậy,các em cần được gia đình quan tâm nhiều hơn nữa, động viên nhiều hơn nữa để các em có suy nghĩ chín chắn trong học tập và chuẩn bị cho tương lai của mình. Qua đó bản thân tôi cũng rút ra được nhiều bài học cũng như kinh nghiệm trong quá trình giáo dục học sinh của mình. + Đối với học sinh: Qua việc nghiên cứu đề tài này tôi đã đạt được kết quả khả quan: những em học sinh cá biệt lớp tôi đã thay đổi, từ việc hay nói chuyện trong giờ học, lười học thì ngược lại các em đã có ý thức học tập hơn, có tinh thần phát biểu xây dựng bài khi học trên lớp, một số em khác đi học đều hơn, bớt nói leo trong giờ học. Riêng đối với em Quỳnh có thể nói là đã thay đổi, em không gây gỗ với bạn bè nữa, chuyên tâm vào việc học và không còn nói leo nhiều như trước nữa. Đối với những em học sinh tôi không chủ nhiệm thì các em cũng đã thay đổi, từ chỗ lười học, không chép và học bài thì đến nay đã có tiến bộ, bài vở ghi chép đầy đủ, trong giờ học nghiêm túc không quậy phá nữa, mặc dù tiến bộ nhưng các em cần phải cố gắng nhiều hơn. Để áp dụng thành công đề tài này vào thực tiễn, giáo viên cần phải thực sự hiểu rõ hoàn cảnh của từng em học sinh, đặc biệt là học sinh lớp mình từ đó có cách giáo dục thích hợp. Người thực hiện: Trịnh Văn Đa - Trường THCS Cao Bá Quát Trang 15 Một số giải pháp để giáo dục học sinh cá biệt ở trường THCS Cao Bá Quát STT Họ và tên 01 Bùi Thị Như Quỳnh 02 Nguyễn Văn Đạt 03 Cao Phi Hạnh 04 Y Phước Niê 05 Nguyễn Văn Lộc 06 Lê Kỳ Thạch 07 Nông Văn Phú Những biểu hiện tiến bộ Không còn nói leo, không còn tụ tập, tụ tập đánh nhau, gây gỗ với các bạn. Nghiêm túc hơn và có ý thức hơn về việc học của mình. Nghiêm túc hơn trong giờ học, giảm ăn quà vặt trong giờ học. Không còn nói leo và có ý thức hơn trong học tập. Nghiêm túc hơn trong giờ học môn Toán, cố gắng hơn trong học tập. Ghi bài, học bài và soạn bài đầy đủ, thầy cô nhắc thì không còn tỏ thái độ chống đối, đi học đều hơn, hạn chế chơi game. Ghi bài, học bài và soạn bài đầy đủ, thầy cô nhắc thì không còn tỏ thái độ chống đối. Ghi bài, học bài và soạn bài đầy đủ, thầy cô nhắc thì không còn tỏ thái độ chống đối. Ghi bài, học bài và soạn bài đầy đủ, thầy cô nhắc thì không còn tỏ thái độ chống đối. Người thực hiện: Trịnh Văn Đa - Trường THCS Cao Bá Quát Trang 16 Một số giải pháp để giáo dục học sinh cá biệt ở trường THCS Cao Bá Quát III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ III.1. Kết luận: - Giáo dục học sinh cá biệt trong trường học hiện nay là vấn đề cấp bách và cần thiết bởi học sinh cá biệt trong trường học có thể nói tăng lên từng giờ, vì vậy hơn ai hết giáo viên chủ nhiệm là người quan tâm, theo dõi để phối hợp cùng gia đình có biện pháp kịp thời uốn nắn các em thành người tốt sau này giúp ích cho xã hội và cho đất nước giống như Bác Hồ từng nói “ Non sông Việt Nam có trở nên vẻ vang hay không là nhờ vào công lao động và học tập của các em”. Từ những cố gắng và việc làm cụ thể của tôi nêu trên trong thời gian qua tôi thấy các em đã thay đổi. Đến nay lớp 9B tôi chủ nhiệm có nề nếp tương đối ổn, mặc dù đầu năm học theo nhận xét của một số đồng nghiệp thì đây là một trong những lớp quậy và có nhiều học sinh cá biệt của trường. Hiện nay chất lượng học tập của lớp ngày một nâng lên. Từ đó học sinh cá biệt cũng thấy rõ sự tiến bộ của mình trong sự tiến bộ chung của lớp, các em đang phấn đấu thi đua học tốt để hướng đến kì học cuối năm. Trong quá trình thực hiện đề tài do sự hạn chế của bản thân nên chắc chắn không tránh những sai sót. Bản thân rất mong nhận được sự góp ý của đồng nghiệp để đề tài càng hoàn thiện hơn. III.2. Kiến nghị: - Đối với giáo viên: + Kết hợp với giáo viên bộ môn, Ban Giám Hiệu nhà trường, ban nề nếp và gia đình học sinh để nắm bắt tình hình học sinh, từ đó có biện pháp giáo dục học sinh thích hợp hơn, hoàn thiện hơn. + Không nên tạo áp lực với các em trong giờ học, động viên các em nhiều hơn, quan tâm đến các em nhiều hơn. + Hướng nghiệp cho các em. - Đối với học sinh: Cần nghiêm túc hơn nữa trong quá trình học tập cũng như sinh hoạt. Tôn trọng thầy cô giáo, cha mẹ, ông bà, tôn trọng bạn bè, không nên nghe theo lời dụ dỗ của bạn bè tham gia vào những tệ nạn xấu dẫn đến hư hỏng. - Đối với các cấp: Ban nề nếp nhà trường cần phải theo dõi thường xuyên, bám sát hơn nữa để tình trạng học sinh có vấn đề với nhau thì giải quyết nhanh chóng, triệt để. Tuyên truyền đến học sinh về tình hình bạo lực học đường hiện nay gây ra hậu quả nghiêm trọng cho bản thân, gia đình, nhà trường và cho xã hội, từ đó các em ý thức hơn. Nghiêm cấm học sinh không nên mang hung khí khi đến trường cũng như ở ngoài trường, để tránh trường hợp xảy ra áng mạng. Ban Giám hiệu cần xử lý mạnh hơn những đối tượng học sinh vi phạm để em khác noi theo, nếu cần có thể mở hội đồng kỉ luật đình chỉ học một thời gian để học sinh thấy được sự nghiêm khắc của nhà trường mà từ đó có thể ngoan hơn. Ea sar, ngày 24 tháng 02 năm 2017 XÁC NHẬN CỦA HIỆU TRƯỞNG Người viết Người thực hiện: Trịnh Văn Đa - Trường THCS Cao Bá Quát Trang 17 Một số giải pháp để giáo dục học sinh cá biệt ở trường THCS Cao Bá Quát TÀI LIỆU THAM KHẢO STT 1 2 3 4 5 6 7 Tên tài liệu Tác giả Tài liệu trên mạng Internet Báo chí, tài liệu liên quan. Tham khảo ý kiến của gia đình Tìm hiểu qua giáo viên bộ môn Thông tư số 58/2011/TT-BGDĐT quy định Quy chế đánh giá, xếp loại học sinh trung học cơ sở và học sinh trung học phổ thông. Luật Giáo dục (2005) NXB Chính trị quốc gia. Hồ Chí Minh (1990), Về vấn đề giáo NXB Chính trị quốc gia. dục. Người thực hiện: Trịnh Văn Đa - Trường THCS Cao Bá Quát Trang 18