MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO TÍNH TÍCH CỰC VẬN ĐỘNG CHO
TRẺ MẪU GIÁO 4-5 TUỔI B5 TRƯỜNG MẦM NON YÊN LƯ
PHẦN I: PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn để tài
Đối với trẻ mầm non còn rất non nớt, rất cần sự chăm sóc của người lớn,
đó là sự chăm sóc không chỉ là vật chất mà còn cả về tinh thần. Ngay từ khi cất
tiếng khóc chào đời, trẻ đã có những vận động nhưng đó chỉ là những vận động
nhỏ từ các cơ non nớt của trẻ. Cùng với thời gian các cơ trong cơ thể lớn dần vận
động của trẻ ngày một thay đổi rõ rệt và sự tham gia tích cực của hệ xương, hệ cơ
và sự điều khiển của hệ thần kinh. Khi trẻ vận động, gân, cơ, khớp cùng phối hợp
vận động và phát triển. Nó giúp cho thể lực của trẻ phát triển hài hòa. Do đó các
hoạt động rèn luyện vận động phát triển thể lực cho trẻ đóng một vai trò cần thiết
trong sự phát triển toàn diện của trẻ. Nó có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát
triển thể lực và giúp hệ thần kinh của trẻ phát triển.
Ở trường mầm non việc giáo dục để phát triển thể lực cho trẻ thông qua
nhiều nội dung như: Chăm sóc nuôi dưỡng, phát triển các vận động tinh – thô cho
trẻ… Và chúng ta có thể khẳng định rằng một cơ thể khỏe mạnh luôn là tiền đề
cho mọi tài năng. Trong đó giáo dục thể chất là mục tiêu quan trọng, yêu cầu cuối
cấp mầm non trẻ phải đạt các mục tiêu của chương trình: trẻ khỏe mạnh, cân nặng
và chiều cao phát triển bình thường theo lứa tuổi; thực hiện được các vận động cơ
bản một cách vững vàng, đúng tư thế; có khả năng phối hợp các giác quan và vận
động; vận động nhịp nhàng, biết định hướng trong không gian, có kĩ năng trong
một số hoạt động cần sự khéo léo của đôi tay.
Bên cạnh đó, trẻ mầm non " Học mà chơi - chơi mà học". Hoạt động vui
chơi là hoạt động chủ đạo của lứa tuổi mầm non. Nếu bạn quan tâm lo lắng đến
sức khỏe của trẻ, muốn trẻ lớn lên một cách mạnh mẽ, hãy chú ý đến sự tích cực
vận động của trẻ. Sự trì trệ, ít vận động kéo dài sẽ nhanh chóng làm suy yếu cơ
thể trẻ.
Trẻ hoạt động rất tích cực, luôn ở trong trạng thái vận động, luôn chân,
luôn tay không ngồi yên. Điều này làm cho trẻ phát triển nhanh, tốt về thể lực, trí
tuệ…Vì vậy, người lớn không nên bắt trẻ ngồi yên, cũng như không hạn chế, cấm
đoán trẻ vận động, hoạt động.
Nhu cầu vận động của trẻ là rất lớn. Các nhà khoa học đã ước tính rằng,
một đứa trẻ tuổi mầm non có khả năng di chuyển, chạy và nhảy khoảng 23km
trong ngày. Do đó, nhiệm vụ của người lớn là phải tạo ra các điều kiện cần thiết
cho sự phát triển cơ thể bình thường của trẻ.
1
Trên thực tế qua quá trình giảng dạy lớp mẫu giáo 4-5 tuổi tôi nhận thấy
rằng số trẻ của trường tôi là con em dân tộc thiểu số, số trẻ có hoàn cảnh khó
khăn rất nhiều và cha mẹ trẻ chưa hiểu được vấn đề quan trọng của vận động. Khi
trẻ về nhà ăn uống không đủ chất, trẻ ít tham gia các hoạt động, các vận động
mang tính chất tích cực. Trẻ ít được tiếp xúc với thế giới bên ngoài. Không mạnh
dạn tham gia vào các hoạt động như thế không gian hoạt động, hướng mở, tính
tích cực vận động của trẻ còn nhiều hạn chế.
Trên cơ sở thực tiễn của lớp và qua những kinh nghiệm đã tích lũy được trong
các năm dạy trẻ tôi đã mạnh dạn chọn đề tài “một số biện pháp nâng cao tính
tích cực vận động của trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi B5 trường mầm non yên lư ” với
mục đích cho trẻ mạnh dạn, tự tin, tích cực tham gia vào các hoạt động vận động.
2. Mục đích nghiên cứu
Xuất phát từ một số cơ sở lí luận khoa học, từ thực trang vận động tích cực
của trẻ , từ đó hệ thống hóa đưa ra một số biện pháp nâng cao tính tích cực của trẻ
mẫu giáo 4-5 tuổi.
Nhằm góp phần nâng cao chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên mầm non,
giúp cho giáo viên nhận thức rõ về vấn đề nâng cao tính tích cực cho trẻ, từ đó
trú trọng hơn đến các biện pháp nhằm nâng cao tính tích cực vận động cho trẻ,
tạo ra một thế hệ tương lai của đất nước có sức khỏe vững chắc, bước vào các
cấp học tiếp theo .
3. Đối tượng nghiên cứu:
+ Khách thể: Lớp mẫu giáo 4-5 tuổi trường mầm non yên lư.
+ Đối tượng nghiên cứu: một số biện pháp nâng cao tính tích cực vận động
của trẻ mẫu giáo 4-5 B5 khu bùi bến,Trường mầm non yên lư.
4. Nhiệm vụ nghiên cứu:
- Điều tra thực tế về việc nâng cao tính tích cực vận động của trẻ mẫu giáo
4-5 tuổi.
- Đề xuất những biện pháp nâng cao tính tích cực vận động của trẻ mẫu giáo
4-5 tuổi.
- Rút ra những kinh nghiệm và khắc phục khó khăn.
- Phạm vi nghiên cứu của đề tài được giới hạn trong các hoạt động mang
tính tích cực phát triển vận động của mẫu giáo lớn 4-5 tuổi.
5. Phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp nghiên cứu lý luận
- Phương pháp điều tra
- Phương pháp quan sát
- Phương pháp sử dụng các bài tập
2
- Phương pháp đàm thoại, trò chuyện
- Phương pháp thực hành
PHẦN II: PHẦN NỘI DUNG
1. Một số vấn đề có liên quan
Như chúng ta đã biết, phát triển thể lực cho trẻ là một nhiệm vụ quan trọng trong
trường mầm non. Người ta thường nói“Mọi tài năng đều ẩn chứa trong một cơ
thể khỏe mạnh”.
Tiếp thu với chuyên đề phát triển vận động cho trẻ trong trường mầm non nói
chung và trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi nói riêng. Phát triển vận động là một trong những
điều cơ bản để trẻ nhận thức thế giới đề trọng xung quanh, trẻ biết nhiều kỹ năng
vận động thì trẻ càng có nhiều cơ hội tiếp xúc, khám phá thế giới xung quanh tạo
điều kiện tốt để trẻ tham gia vào nhiều hoạt động và trẻ sẽ tích luỹ được nhiều
kinh nghiệm qua các hoạt động đó, nhờ đó mà vốn kiến thức của trẻ được tăng
lên, đồng thời khi thực hiện các yêu cầu của vận động cũng giúp rèn một số kỹ
năng nhận thức như sự chú ý, tính kiên trì…Tham gia vào các trò chơi vận động
trẻ tự điều chỉnh được nhịp điệu, lượng vận động và loại trừ sự mệt mỏi. Đồng
thời trò chơi vận động tác động vào hệ thần kinh, các quá trình hưng phấn, ức chế
được hoàn thiện và cân bằng. Đây chính là điều kiện để hình thành các thói quen
vận động cho trẻ. Trò chơi vận động còn làm thỏa mãn cảm xúc đem lại sự vui
sướng, tăng quá trình tuần hoàn, hô hấp của cơ thể trẻ, làm thay đổi trạng thái cơ
thể giữa các hoạt động. Tuy nhiên vấn đề đó còn có nhiều hạn chế.
Như chúng ta đã biết trong 5 lĩnh vực thì lĩnh vực phát triển thể chất có vai trò rất
quan trọng đối với trẻ mẫu giáo, trẻ đa số là con em dận tộc ở nông thôn nên
nhiều trẻ còn bỡ ngỡ, dụt dè, chưa mạnh dạn, tham gia vận động.Năm học 20192020 nhà trường phân công tôi dạy lớp4- 5 tuổi, tôi rất chú trọng đến các biện
pháp giúp trẻ nâng cao tính tích cực trong vận động. Thể chất phát triển tốt thì sẽ
giúp trẻ mạnh dạn, tự tin hơn trong các hoạt động.
2. Thực trạng
2.1.Thuận lợi:
Trường mầm non yên lư là một trường thuộc xã yên lư huyện Yên Dũng.
Trường có một môi trường xanh sạch đẹp, có đầy đủ các đồ dùng, đồ chơi
phục vụ cho công tác chăm sóc giáo dục trẻ, thuận lợi cho việc tổ chức các trò
chơi vận động, trong năm học vừa qua các giáo viên đã tích cực làm thêm đồ
dùng, đồ chơi cho trẻ vận động, khuôn viên trong nhà trường được bố trí lại và
sắp xếp các khu vực phù hợp cho cô và trẻ hoạt động. Nhà trường có đội ngũ giáo
viên có bề dày trong việc chăm sóc và giáo dục trẻ, chắc về chuyên môn. Tập thể
3
CBGV nhà trường luôn đồng lòng đồng sức khắc phục khó khăn duy trì tốt công
tác CSGDT theo chỉ đạo của phòng GD&ĐT.
Được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo và sự chỉ đạo trực tiếp của phòng
GD&ĐT, trường MN Yên Lư đã được công nhận trường MN đạt chuẩn quốc gia
mức độ 2 theo các tiêu chí do Bộ GD&ĐT quy định. Trường tổ chức bán trú cho
trẻ ở lại cả ngày nên nề nếp ổn định, bố trí đủ 1,8 giáo viên/ lớp .
Bản thân luôn có tinh thần học tập các đồng nghiệp trong trường và trường
bạn, tìm tòi các tài liệu, sách vở, trau dồi các kiến thức nâng cao trình độ chuyên
môn nghiệp vụ. Tham gia đầy đủ các lớp tập huấn và thực hiện tốt các chuyên đề
trong năm học .
Trẻ trong lớp đều cùng một độ tuổi thuận lợi cho việc tổ chức các hoạt
động nhằm phát triển vận động cho trẻ .
Lớp học rộng rãi, thoáng mát, có đầy đủ các đồ dùng đồ chơi theo danh
mục quy định và các đồ dùng đồ chơi tự làm của cô và trò.
Phụ huynh nhiệt tình phối hợp với cô làm đồ dùng, đồ chơi cho trẻ
2.2. Khó khăn
- Đồ dùng, đồ chơi cho trẻ vận động ngoài trời còn ít
- Bản thân là một giáo viên trẻ vẫn chưa có nhiều kinh nghiệm trong giảng dạy.
- Các trò chơi vẫn còn lặp đi lặp lại trong một tiết học dẫn đến trẻ bị nhàm
chán, không hứng thú tham gia vào hoạt động.
- Diện tích phòng học chật đôi lúc tạo cho tôi nhiều khó khăn trong việc tạo
môi trường cho trẻ.
- Chưa có nhiều sáng tạo trong hoạt động giáo dục thể chất và làm đồ dùng, đồ
chơi tự tạo giúp trẻ tích cực vận động
- Nhận thức về chương trình giáo dục mầm non của đại đa số phụ huynh
không đồng đều nên sự phối kết hợp giữa nhà trường và phụ huynh trong công
tác chăm sóc giáo dục trẻ gặp nhiều khó khăn.
- Nhiều trẻ khi vận động chưa tự tin, khéo léo, kết hợp cùng các bạn khác vẫn
còn rụt rè
- Nhận thức về chương trình giáo dục mầm non của đại đa số phụ huynh
không đồng đều nên sự phối kết hợp giữa nhà trường và phụ huynh trong công
tác chăm sóc giáo dục trẻ gặp nhiều khó khăn.
2.3. Khảo sát thực tế
Bảng khảo sát trẻ trước khi áp dụng sáng kiến
STT Tiêu chí đánh giá
Đạt
Tổng
Chưa đạt
4
số trẻ
Số
trẻ
Tỉ lệ
%
Số
trẻ
Tỉ lệ
%
1
Trẻ chú ý vào nội dung
37
14
38
23
62
2
Trẻ vận động tự tin và khéo léo
37
15
40
22
60
3
Trẻ nắm được kiến thức
37
13
35
24
65
4
Trẻ phối hợp nhịp nhàng các vận
động tay, chân
37
12
32
25
68
5
Trẻ yêu thích, hào hứng tham gia
vào các hoạt dộng
37
15
40
22
60
Từ thực trạng và khảo sát thực tế tại lớp mẫu giáo 4-5 tuổi B5. Là một giáo viên
mầm non hết lòng yêu mến trẻ, khi bắt tay vào nghiên cứu đề tài này, tôi đã tìm
hiểu về mọi mặt của trẻ, mỗi trẻ đều có những đặc điểm chung của lứa tuổi mẫu
giáo, nhưng đồng thời các cháu cũng tồn tại những đặc điểm riêng biệt. về vận
động tôi đã suy nghĩ, tìm tòi, học hỏi, để đưa ra các biện pháp nhằm phát huy tính
tích cực vận động của trẻ như sau
3. Đề xuất những giải pháp
Các biện pháp đưa ra cần đảm bảo các nguyên tắc: đảm bảo tính giáo dục,
đảm bảo tính khoa học, tính thực tiễn và tính khả thi, đảm bảo tính vừa sức và
phát huy tính tích cực tự giác của trẻ. Dựa vào thực trạng của đề tài, qua quá trình
thực hiện tôi lựa chọn ra 7 biện pháp cho trẻ mẫu giáo 4- 5 tuổi về phát huy tính
tích cực vận động của trẻ.
3.1. Biện pháp 1: Lập kế hoạch tổ chức cho trẻ tích cực vận động.
Để thực hiện các hoạt động phát triển vận động cho trẻ có hiểu quả cao và
tích cực thì tôi đã lập ra những kế hoạch như: Kế hoạch tháng, kế hoạch tuần và
kế hoạch hàng ngày một cách khoa học.
Các kế hoạch đều dựa vào kế hoạch năm học của Phòng Giáo Dục đào tạo,
của nhà trường xây dựng và căn cứ vào nội dung trong chương trình theo độ tuổi.
Dựa vào điều kiện sống của trẻ ở địa phương, dựa vào đặc điểm tình hình của lớp
mình, dựa vào các yếu tố tâm sinh lý của trẻ. Căn cứ vào thời gian, thời điểm thực
hiện bài tập vào giai đoạn nào của chương trình năm học. Nội dung trong các kế
hoạch được vạch ra cụ thể phù hợp với các mục tiêu phát triển vận động của trẻ 5
tuổi.
Đối với kế hoạch tháng tôi luôn vạch ra các mục tiêu mà cần đạt đối với
trẻ trong tháng đó, chỉ ra thời gian thực hiện, hoặc lên kế hoạch cho việc làm đồ
chơi phục vụ cho trẻ. Tôi luôn nghiên cứu kĩ chương trình xây dựng kế hoạch nội
5
dung các vận động tập luyện cho trẻ, xác định độ khó của từng bài tập và sắp xếp
theo trình tự để đưa vào hướng dẫn trẻ cho phù hợp . Các nội dung của bài tập
giáo dục thể chất phải đi từ dễ đến khó đảm bảo củng cố, phát triển những vận
động mà trẻ đã biết. Tiếp theo sẽ là chuẩn bị cho những kĩ năng vận động cao
hơn. Nội dung trong chương trình đã được trình bày theo từng loại vận động theo
mức độ tăng dần. Đồng thời phù hợp với từng chủ đề, phù hợp với các hoạt động
khác.
VD: Trong tháng đầu tiên của năm học trẻ đang còn bỡ ngỡ và nhút nhát tôi
chỉ đưa ra mục tiêu trong tháng đó là trẻ biết vận động các thao tác, động tác cơ
bản và phối hợp cùng bạn chơi, đến các tháng tiếp theo tôi nâng cao dần các mục
tiêu đó trong kế hoạch và tăng cường làm các đồ chơi để tổ chức quy mô lớn hơn
cho trẻ vận động.
Căn cứ vào kế hoạch tháng tôi xây dựng các kế hoạch cụ thể hàng ngày
luôn thường xuyên cho trẻ được vận động mọi lúc, mọi nơi. Trẻ làm theo sự
hướng dẫn và yêu cầu của cô, cô là người hướng dẫn tổ chức cho trẻ vận động.
Không chỉ xây dựng trong các tiết dạy thể dục mà tôi còn đưa ra các bài tập vận
động các trò chơi mọi lúc, mọi nơi.
VD: Tôi đưa ra kế hoạch phút thể dục cho một hoạt động tạo hình cho trẻ
vươn vai xoay cổ tay...
Khi lập kế hoạch xong được Ban Giám Hiệu nhà trường duyệt. Sau đó tổ
chức các hoạt động tôi thấy yên tâm trước kết quả các tiết học.
3.2. Biện pháp 2: Chuẩn bị đồ dùng và môi trường đảm bảo an toàn phục vụ
cho trẻ vận động
a. đồ dùng, đồ chơi, các thiết bị thực hiện cho phát triển vận động
Ở trường mầm non, đồ dùng trực quan là một phương tiện không thể thiếu, nó
góp phần làm nên thành công trong các hoạt động. Hơn nữa, đối với trẻ mầm non
hoạt động chủ đạo chính là hoạt động với đồ vật, ở lớp, ở trường có càng nhiều
đồ chơi đẹp, đa dạng, phong phú thì càng kích thích trẻ hoạt động, càng làm cho
hoạt động thêm sinh động, hấp dẫn, kết quả hoạt động sẽ cao hơn.Vậy, việc tạo ra
các đồ dùng đồ chơi giúp trẻ có điều kiện hoạt động đúng mục đích là việc làm
hết sức cần thiết. các đồ dùng, đồ chơi đó phải đáp ứng yêu cầu về mặt giáo dục,
đảm bảo vệ sinh, an toàn và thẩm mỹ. Vì vậy ngay từ đầu năm học tôi đã kiểm tra
đồ dùng dạy học xem đồ dùng đã phù hợp với chủ điểm, với đề tài, hình thức dạy
chưa. Từ đó tôi có kế hoạch tham mưu với ban giám hiệu bổ sung những đồ dùng
còn thiếu, lên kế hoạch sắp xếp thời gian để làm đồ dùng.
Căn cứ vào kết quả thống kê đồ dùng, các đồ dùng được nhà trường trang bị,
tôi đã lên kế hoạch làm đồ dùng cho từng chủ điểm, từng đề tài. Việc làm đồ
dùng dạy học tự tạo đối với giáo viên mầm non rất quan trọng, nó giúp ích rất
6
nhiều trong quá trình dạy trẻ hơn nữa nó là đặc thù riêng của cô giáo mầm non.
Từ những nguyên vật liệu sưu tầm được như gỗ, hộp sữa, vải vụn, tre, lốp xe, các
loại ống…tôi đã cùng giáo viên trong lớp làm bổ xung những đồ dùng còn thiếu
cho đủ để phù hợp với đề tài, phù hợp với chủ điểm. Như hộp sữa tôi đã tạo nó
thành những chiếc thùng tưới nước, gánh nước, ống nhựa thì làm tay cầm cho trẻ
kéo ra kéo vào, vận động của đôi bàn tay, lốp xe được thiết kế thành những
đương đi và cổng chui cho trẻ bò qua…
Một số đồ dùng, đồ chơi tự làm
Tôi còn tổ chức cho các cháu làm đồ dùng, đồ chơi cùng với cô vào các
buổi chiều, trẻ rất thích thú với hoạt động làm đồ dùng, đồ chơi và còn thích thú
hơn khi chính mình được sử dụng những đồ chơi do mình tự làm như xé bông xù,
tô màu các đồ chơi tự làm, làm mũ các con vật, làm gậy thể dục
Nếu trẻ thực hiện các bài tập, các trò chơi vận động mà vắng bóng đi sự có
mặt của các đồ dùng, đồ chơi thì trẻ sẽ nhàm chán, không còn hững thú vào các
hoạt động đó nữa
VD: Khi trẻ thực hiện bài tập ném xa bằng một tay mà không có đồ dùng
hoặc vật để ném, thì trẻ sẽ hoạt động một cách rời rạc trẻ sẽ không tập trung vào
vận động và tham gia vào vận động một cách bắt buộc, như thế kết quả vận dộng
sẽ không cao.
Xây dựng môi trường vận động cho trẻ
Lứa tuổi Mầm non “trẻ học mà chơi, chơi mà học” thông qua chơi để trẻ lĩnh hội
kiến thức. Vì vậy, việc tạo cơ hội cho trẻ được học tập, vui chơi trong môi trường
thân thiện, trẻ sẽ phát triển toàn diện về các mặt thể chất, nhận thức thẩm mỹ, lao
động … Xây dựng cảnh quan, môi trường hoạt động trong và ngoài lớp rất quan
trọng bởi qua các môi trường giáo dục này sẽ có sự hấp dẫn, kích thích trẻ tham
7
gia tìm tòi khám phá, bộc lộ khả năng cá nhân. Diện tích chật hẹp cũng là vấn đề
mà giáo viên chúng tôi rất quan tâm. Làm thế nào tạo cho trẻ có không gian chơi
tốt nhất. Môi trường luôn đặt ra cho trẻ những thử thách, tìm tòi, khám phá trong
các hình thức hoạt động phát triển vận động hấp dẫn, lôi cuốn trẻ tích cực hứng
thú tham gia vận động một cách tự nguyện và tự giác: Môi trường cần cung cấp
cho trẻ em nhiều cơ hội để thực hiện các hoạt động phát triển vận động phù hợp.
Môi trường kích thích nhu cầu trải nghiệm và thử thách khả năng vận động của
trẻ.
* Làm thế nào giáo viên có thể tạo ra môi trường kích thích trẻ tích cực vận
động hiệu quả?
Môi trường trong lớp: cần sắp xếp một khoảng không gian vừa đủ, sắp xếp
góc thể chất để trẻ thuận tiện khi sử dụng, có thể tận dụng hành lang và các
góc nhỏ trong lớp để những trẻ dư cân béo phì tăng cường vận động, có thể tổ
chức những vận động rèn luyện khả năng giữ thăng bằng, phát triển tố chất
khéo léo, mạnh mẽ: Đi trong đường hẹp, Đánh gôn, Bò chui qua ống, Đi cà
kheo, Leo trèo thang..
Góc thể chất của lớp tớ đấy
Vì diện tích lớp nhỏ hẹp do đó chúng tôi phải sắp xếp môi trường và các góc
chơi hợp lý khoa học để trẻ có không gian vừa đủ rộng cho trẻ được hoạt động.
Môi trường ngoài lớp học tạo cho trẻ nhiều cơ hội được trải nghiệm thử thách
vận động. Tất cả những trò chơi ngoài trời đều giúp trẻ phát triển sự thăng bằng,
dẻo dai và khả năng phối hợp.
Diện tích trong trường chật hẹp, trẻ chưa có nhiều không gian chơi, nhà
trường tăng cường thêm thời gian cho trẻ hoạt động trải nghiệm, tham quan, dã
ngoại bên ngoài với mong muốn giúp trẻ được phát triển một cách toàn diện nhất
8
Các bác nông dân trồng rau gì đây nhỉ?
3.3. Biện pháp 3: Lựa chọn bài tập, thiết kế trò chơi phù hợp, sáng tạo để rèn
luyện thể lực cho trẻ
Bám sát với mục tiêu phát triển vận động của trẻ 5 tuổi tôi đã lựa chọn để
thực hiện các bài tập các vận động và tổ chức dưới nhiều hình thức khác nhau,
thay đổi cách thức tổ chức và đồ dùng để cho thẻ thực hiện như thế mới cuốn hút
được trẻ vào bài tập. Cũng có thể từ những bài tập phát triển chung giống nhau
những mỗi lần tổ chức tôi sẽ cho trẻ sử dụng các đồ dùng, các loại nhạc khác nhau
để kích thích trẻ như tập với gậy, vòng, cờ, giải lụa, bóng, bông xù, nơ
VD: Trẻ tập bài tập với bông xù thì trẻ rất hứng thú bởi vì nó có nhiều màu
sắc, nó làm tăng thêm hứng thú cho trẻ, gắn liền với mức độ cao hơn trẻ phải đưa
tay như thế nào để bông xù được đẹp, và đều với các bạn khi tập bài tập phát triển
chung hoặc thể dục sáng.
9
Trẻ tập bài tập phát triển chung với bông xù
Bài tập với gậy yêu cầu trẻ phải đưa động tác dứt khoát, mạnh mẽ, còn với
lụa thì lại khéo léo nhẹ nhàng.
Đối với vận động cơ bản việc sáng tạo là rất cần thiết để dạy kĩ năng cho
trẻ, sáng tạo trong các hình thức, sánh tạo trong phương pháp dạy trẻ
VD: Vận động cơ bản bật liên tục qua 5 vòng thì ngoài tổ chức cho trẻ bật
qua các vòng. Tôi còn sử dụng các nguyên liệu khác nhau để tạo thành vòng cho
trẻ bật đó là dùng bìa cát tông tạo những hình tròn với nhiều màu sắc khác nhau,
dùng những khối gỗ đặt trong các lốp xe rồi tổ chức cho trẻ bật qua các tấm bìa,
khối gỗ, để trẻ thấy được sự khác nhau giữa các nguyên liệu và nâng cao mức độ
vận động cho trẻ, để trẻ hứng thú hơn với hoạt động khi được thay đổi các đồ
dùng, đồ chơi.
Trẻ bật liên tục với nhiều hình thức khác nhau
Đối với bài tập đi thăng bằng tôi đã tổ chức cho trẻ đi với nhiều hình thức
khác nhau. Để nâng cao mức độ từ dễ đến khó cho trẻ và trẻ được khám phá thử
tài với các đồ dùng khó hơn, yêu cầu phải khéo léo giữ thăng bằng, trẻ được đi
10
nhiều hình thức khác nhau sẽ tạo nên sự hứng thú vào vận động, trẻ được tươi
cười thoải mái và sẽ không bị nhàm chán. Tôi đã cho trẻ đi trên ghế, đi trên lốp
xe, đi trên thanh tre. Đó là từ mức độ dễ cho trẻ đi trên con đường bằng tre, mức
độ khó hơn cho trẻ đi trên lốp xe to, lốp xe nhỏ.
Trẻ đi thăng bằng trên con đường bằng tre, bằng các lốp xe
Từ những bài tập đó tôi sẽ lựa chọn và dẫn dắt trẻ hướng dẫn trẻ bằng
những câu nói sinh động, hóa trẻ vào các con vật.
Trò chơi vận động là những trò chơi luôn mang lại cho trẻ niềm đam mê
hứng thú. Qua đó trẻ “ học mà chơi-chơi mà học”. Trẻ vận động tích cực nhất
thông qua các trò chơi. Từ những vận động cơ bản tôi biến nó thành các trò chơi
cho trẻ
VD: đi thăng bằng trên ghế đầu đội túi cát từ vận động đó tôi thiết kế ra trò
chơi “gánh nước” cũng đi trên ghế nhưng lại gánh thêm hai xô nước bên cạnh.
Chiếc ghế sẽ được ví như những cái cầu và yêu cầu trẻ phải gánh nước đi qua
chiếc cầu đó làm sao mà không làm đổ nước ra và rơi xuống cầu, nếu trẻ nào rớt
xuống cầu thì trẻ đó không được tham gia chơi nữa. Khi trẻ gánh được nước đi
qua hết cầu thì đem nước đi tưới cho vườn cây của mình, đội nào tưới xong trước
thì đội đó sẽ chiến thắng.
từ những quả bóng để trẻ biết phối hợp với bạn chơi tôi sẽ cho trẻ chơi trò chơi
“chuyển trứng” kẹp bóng vào giữa bụng của 2 bạn để chuyển trứng vào rổ của
mình, rồi chơi trò chơi “cầu thủ bóng rổ” “đá bóng gai”, trẻ được chơi trò chơi
đập bóng bay, bóng được tôi thiết kế ở một độ cao phù hộ với trẻ yêu cầu các đội
phải nhắm mắt đập bóng, đội nào đập bể được nhiều bóng thì đội đó sẽ chiến
thắng và có phần thưởng từ cô.
11
Trẻ chơi chuyển trứng
Ngoài ra tôi đã thiết kế các trò chơi liên hoàn, phối hợp nhiều vận động vào
một trò chơi.
*Trò chơi Thu hoạch rau, củ, quả giúp bác nông dân
Cô giải thích cách chơi, luật chơi và kết hợp chơi mẫu
Cách chơi: Để thu hoạch được những củ cà rốt giúp bác nông dân, cô chia lớp
mình làm 2 đội đội thỏ trắng và đôi thỏ hồng. Khi có hiệu lệnh “bắt đầu” lần lượt
các bạn đầu hàng sẽ lên chơi, Các con phải đi qua một con đường hẹp mới đến
được kho chứa rau, củ quả. Khi đến kho các con sẽ lấy một loại rau, củ hoặc quả
rồi chạy nhanh về và để vào rổ của đội mình và bạn tiếp theo sẽ lên chơi
+ Luật chơi: Mỗi bạn lên chơi chỉ nhặt một loại rau, củ, quả
Thời gian chơi là một bản nhạc. Sau 1 bản nhạc đội nào thu hoạch được nhiều
rau, củ, quả là đội chiến thắng. Và trong quá trình chơi tôi còn sử dụng nhạc của
các bài hát trong chủ đề để kích thích sự hứng thú của trẻ. Ở sự kết hợp này đã
được ban giám hiệu và các thành viên trong tổ tán thành và đánh giá cao với các
trò chơi liên hoàn mà tôi đã thiết kế.
12
Trẻ chơi trò chơi “hái nho” liên hoàn
3.4. Biện pháp 4: Đưa các bài tập, trò chơi mang tính vận động vào các hoạt
động trong ngày
Để phát huy tính tích cực vận động của trẻ tôi đã áp dụng và đưa vận động
vào tất cả các hoạt động trong ngày của trường mầm non
Đối với trong giờ đón trẻ tối sẽ cho trẻ chơi theo nhóm theo cặp với nhau
để chơi các trò chơi là trò chơi “lộn cầu vồng, đi chợ- về chợ, trò chơi tập tầm
vông, tổ chức như thế sẽ giúp trẻ được vui tươi khi gặp cô, gặp bạn, thích thú với
việc đến trường, thân thiện với bạn và với cô. Và trẻ được vận động mọi lúc mọi
nơi với trò chơi mang đậm màu sắc của dân gian ở trong giờ đón trả trẻ.
Trẻ tham gia trò chơi đi chợ về chợ
Tổ chức vận động thể dục sáng, đây là hoạt động không thể thiếu của một
trường mầm non. Buổi sáng trẻ được tập thể dục sẽ nâng cao hoạt động của các cơ
13
quan trong cơ thể, phát triển kỹ năng vận động cần thiết tạo cho trẻ trạng thái sảng
khoái, vui tươi. Thể dục sáng giúp trẻ khôi phục khả năng làm việc của toàn bộ
các cơ quan, cuốn hút trẻ vào các hoạt động. Đặc biệt khi trẻ được tham gia thể
dục sáng thường xuyên sẽ giúp trẻ tự tin, mạnh dạn hơn trong cuộc sống, trong
học tập, nâng cao tinh thần tập thể, ý thức lao động tinh thần trách nhiệm với công
việc cho trẻ.
Đối với hoạt động học có chủ định tôi lồng ghép và đưa vận động vào các
lĩnh vực để trẻ được học vừa được chơi và vận động đan xen giữa động và tĩnh.
VD: Trong giờ hoạt động làm quen với chữ cái tôi sẽ tổ chức cho trẻ các trò
chơi bật bé nào nhanh chân. Tức là trẻ sẽ phải bật qua các vòng rồi lên tìm chữ cái
trong rổ và gắn vào lên bảng
Trong giờ hoạt động tạo hình sau khi trẻ vẽ xong để cho trẻ thoải mái và
chống mỏi tay thì giáo viên cho trẻ vươn vai và đọc bài thể dục thế này là hết mệt
mỏi, hoặc cho trẻ vận động nhẹ theo bài hát trong chủ đề
Trong các giờ hoạt động góc trước lúc cho trẻ vào hoạt động thì tôi gây
hứng thứ bằng nhiều hình thức khác nhau như vận đông hát múa, nhảy..
Trong các hoạt động chiều tôi cũng thường xuyên tổ chức cho trẻ chơi các
trò chơi vận động trong lớp như cử tạ, nhảy dây, chơi với quả bóng gai
ảnh
Trong hoạt động vệ sinh để có hiệu quả cao trong việc vệ sinh cá nhân tôi
đã cho trẻ vận động theo bài “rửa tay” vừa gây hững thú cho trẻ, vừa cho trẻ vận
động, vừa cho trẻ nhắc lại các thao tác rửa tay.
3.5. Biện pháp 5: Tổ chức các ngày hội, lễ thi đua về nội dung phát triển vận
động cho trẻ
Để hiệu quả cho việc phát triển vận động cho trẻ tôi đã tham mưu và phối
kết hợp với nhà trường tổ chức các cuộc thi “hội khỏe phù động” với các phần
yêu cầu trẻ thực hiện, làm tăng thêm ý thức rèn luyện và hứng thú vào các hoạt
động, trẻ tham gia thi màn đồng diễn, thi các trò chơi vận động mang tính tập thể
như “ném bóng vào rổ”, kéo co... qua các cuộc thi đội nào thắng cuộc sẽ có phần
thưởng để khíc lệ trẻ, còn tổ chức cuộc thi nhảy aerobic cho từng lớp 4-5 tuổi vào
ngày 20/11. Và tôi cũng đã lên kế hoạch tham mưu với nhà trường tổ chức các trò
chơi có sự tham gia của phụ huynh vào ngày lễ 8/3 để cô và phụ huynh và trẻ
được giao lưu, tạo nên sự thân thiện giữa gia đình và nhà trường nhằm tuyên
truyền tính vận động ở trẻ cho phụ huynh. Để phụ huynh biết được tầm quan
trong của việc vận động và vận động như thế nào để có hiệu quả cao.
14
Trẻ tham gia tập luyện cho buổi đồng diễn bé vui khỏe thông minh
Trong các tiết dạy, các trò chơi vận động ở lớp tôi cũng tổ chức cho trẻ thi
đua nhau giữa các tổ, các nhóm để tăng thêm sự hứng thú của trẻ
VD: Trong tiết học, các trò chơi của chủ đề gia đình tôi chia trẻ ra 2 đội,
đội gia đình số 1, đội gia đình số 2 tham gia vào chương trình ở nhà chủ tổ chức
thi đua giữa các phần, phần thi đồng diễn, phần thi hung sức, phần thi dẻo dai, trải
qua các phần thi khi trẻ thực hiện xong tôi sẽ tặng thưởng cho đội nào giỏi hơn là
những bông hoa, những hộp quà...
Trong các ngày, ngày lễ này tất cả các trẻ đều được tham gia thể dục, thể
thao một cách tích cực, hào hứng sôi nổi, qua đó thúc đẩy các hoạt động tập thể,
tạo không khí náo nức cho trẻ vì trẻ được tham gia “biểu diễn”, “thi tài” của lớp
mình cho các bạn xem. Trong quá trình hoạt động tập thể như vậy sẽ phát triển ở
trẻ tính linh hoạt, mạnh dạn tự tin hơn, tinh thần tập thể và để lại cho trẻ ấn tượng
cảm xúc vui vẻ, phấn khởi, óc thẩm mỹ về cái đẹp khi vận động của các “vận
động viên tí hon”.
3.6. Biện pháp 6: Phối kết hợp với phụ huynh
Thể lực của trẻ không chỉ được rèn luyện ở trường là đủ mà trẻ phải được
rèn luyện ở mọi lúc, mọi nơi. Do đó cần phải có sự phối kết hợp chặt chẽ giữa gia
đình và nhà trường để cùng nâng cao thể lực cho trẻ.
Ngay từ đầu năm học, dưới sự chỉ đạo nhà trường tôi đã tổ chức họp phụ
huynh, thông qua nhiệm vụ trọng tâm trong năm học và đề ra phương hướng để
nâng cao chất lượng chăm sóc và giáo dục trẻ trong nhà trường. Trong buổi họp
phụ huynh tôi. đã thông báo những trẻ bị suy dinh dưỡng, thấp còi để phụ huynh
biết. Vấn đề này đã được đưa ra trước cuộc họp, đã được phụ huynh đặc biệt quan
tâm và thảo luận sôi nổi. Tôi còn đưa ra tầm quan trong của quá trình trẻ thường
15
xuyên vận động, tích cực vận động sẽ có hiệu quả như thế nào. Tôi trao đổi với
phụ huynh về kiến thức, sự cần thiết phải nâng cao thể lực cho trẻ như thế nào.
Tôi đề nghị các bậc phụ huynh cần quan tâm tìm hiểu cách rèn luyện ở trường để
tìm ra phương pháp hiệu quả kết hợp cùng nhà trường chăm sóc giáo dục trẻ.
Trong các giờ đón trả trẻ, bản thân tôi luôn trao đổi với phụ huynh về sự
phát triển thể chất của trẻ cũng như các vấn đề phát triển khác về thẩm mỹ, ngôn
ngữ… của trẻ là rất cần thiết. Cùng với phụ huynh, các cô nhà bếp động viên
khuyến khích trẻ ăn nhiều, ăn hết khẩu phần đầy đủ các chất dinh dưỡng, thường
xuyên vận động tập thể dục để cơ thể khỏe mạnh và phát triển bình thường. Nhắc
nhở phụ huynh theo dõi sức khỏe trẻ bằng biểu đồ tăng trưởng theo kỳ, mỗi năm
3 quý và 2 lần khám sức khỏe, theo dõi sổ khám sức khỏe.
Tôi còn gửi và gắn các hình ảnh trẻ vận động chơi trong các giờ học cho
phụ huynh xem, kết hợp với phụ huynh làm các đồ chơi vận động, cung cấp
nguyên liệu cho cô. Mời phụ huynh tham dự các cuộc thi về vận động tại trường,
tại lớp
Những trẻ béo phì thừa cân thì tôi cho trẻ tập nhiều hơn, mức độ khó hơn, cao
hơn…Bên cạnh tập nhiều hơn trong các giờ hoạt động giáo dục thể chất Tôi còn
cho trẻ tập them ngoài giờ hay gửi các bài tập vận động về nhà để phối hợp dạy
trẻ ở nhà.
Với cách làm đó tôi thấy rằng 100% phụ huynh đều có sự quan tâm đến
môn học giáo dục thể chất, các vận động, các trò chơi mang tính tích cực của trẻ
cũng như các hình thức luyện tập và bồi dưỡng sức khỏe và phát triển các tố chất
của thân thể trẻ.
4. Kết quả nghiên cứu và ứng dụng
Sau khi sử dụng một số biện pháp trên tôi nhận thấy đã thu được kết quả rất
khả quan như sau:
*Đối với giáo viên:
- Tự bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ.
- Khi phối hợp với phụ huynh cũng dễ dàng hơn. Thu hút được sự quan tâm của
đồng nghiệp và phụ huynh.
* Đối với trẻ:
- Phát triển các cử động khéo léo của bàn tay, ngón tay và khả năng phối hợp
thị giác, thính giác với vận động; khả năng làm một số công việc đơn giản tự
phục vụ trong ăn ngủ và vệ sinh cá nhân. Hình thành và phát triển ở trẻ khả năng
thích nghi với chế độ sinh hoạt; một số thói quen tốt trong ăn uống, vệ sinh cá
nhân, giữ gìn sức khỏe và an toàn.
16
- Phát triển khả năng thực hiện các vận động một cách tự tin và khéo léo;
biết phối hợp vận động cùng trẻ khác, hào hứng tham gia vào hoạt động phát triển
thể lực; khả năng sử dụng một số đồ dùng trong vui chơi, học tập, sinh hoạt.
- Hình thành một số hiểu biết về ích lợi của việc luyện tập vận động đối với
sự phát triển cơ thể và bảo vệ sức khỏe.
Để minh chứng cho kết quả đạt được của các cháu rõ ràng hơn, dưới đây là
kết quả so sánh
Bảng so sánh kết quả truớc và sau khi áp dụng
So
sánh
Kết quả
STT
Tiêu chí đánh giá
Tổng
số trẻ
Trước khi
áp dụng
Sau khi áp
dụng
Số
trẻ
Tỷ lệ
%
Số
trẻ
Tỷ lệ
%
(Tăng
%)
1
Trẻ chú ý vào nội dung
37
14
38
35
94
62
2
Trẻ vận động tự tin và khéo léo
37
15
40
35
94
54
3
Trẻ nắm được kiến thức
37
13
35
33
90
55
4
Trẻ phối hợp nhịp nhàng các
vận động tay, chân
37
15
40
34
92
52
5
Trẻ yêu thích, hào hứng tham
gia vào các hoạt dộng
37
18
48
37
100
52
PHẦN III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết luận.
Hoạt động giáo dục thể chất là một hoạt động mang tính tích cực với mục
đích giúp trẻ khỏe mạnh, nhanh nhẹn, phát triển đúng với đặc điểm tâm sinh lí
của trẻ. Hoạt động giáo dục thể chất không chỉ tạo cơ hội cho trẻ phát triển thể
lực, nâng cao sức đề kháng mà còn là điều kiện để trẻ học được tính kỉ luật, giúp
trẻ: “Học qua chơi, chơi bằng học”. Trẻ được phát triển qua việc phát triển của
các vận động thô, vận động tinh phù hợp với đặc điểm của trẻ.
Như vậy, hoạt động giáo dục thể chất ở trường mầm non chiếm một vị trí
vô cùng quan trọng trong việc hình thành và phát triển toàn diện: Đức - trí - thể Mĩ - lao cho trẻ. Nó góp phần hoàn thiện nhân cách của trẻ, thông qua hoạt động
17
này đã tạo được không khí: “Nhà trường thân thiện, học sinh tích cực” trong
trường mầm non.
Việc sử dụng các biện pháp để nâng cao tính tích cực vận động của trẻ là
một công việc vô cùng thiết thực mà chúng ta cần phải làm và cần phải thực hiện.
Qua quá trình thực hiện các biện pháp đó tôi thấy được tỉ lệ trẻ suy dinh dưỡng,
thấp còi, béo phì đã giảm dần, trẻ thích thú với việc đi trường, đoàn kết trong lúc
chơi. Trẻ trở nên thông minh, nhanh nhẹn, tích cực và chủ động trong mọi hoạt
động. Bên cạnh đó tôi thấy ở trẻ còn có thêm những đức tính tốt, biết giúp bạn,
phối hộ cùng bạn, chơi với bạn, nhường nhị bạn, các bạn trai thì giúp đỡ các bạn
gái hoặc chỉ cho các bạn cách vận động, cách thực hiện. Ngôn ngữ của trẻ được
phó phú cách nói chuyện có đầy đủ câu từ, trẻ mạnh dạn đứng trước chỗ đông
người, trẻ tự tin hơn và tăng thêm thói quen tự phục vụ cho bản thân, biết lao
động giúp đỡ cô. Đó là niềm vui đối với tôi khi nhận thấy trẻ của mình càng ngày
càng đi lên và cũng là niềm phấn khởi cho ngành giáo dục của chúng ta khi đạt
hiệu quả trong phương pháp giảng dạy.
2. Kiến nghị
* Đối với trường:
Tạo điều kiện cho giáo viên tham quan học tập ở các đơn vị bạn để trao
đổi, học hỏi kinh nghiệm.
Tổ chức cuộc thi làm đồ dùng vận động giữa các lớp, các khối
Tổ chức các cuộc thảo luận và chuyên đề cho các giáo viên đều được tham
dự.
- Đối với nhà trường tạo điều kiện cho chúng tôi được thường xuyên dự
các tiết mẫu về chuyên đề.
Bổ sung các đồ dùng đồ chơi cần thiết để phục vụ việc giảng dạy của giáo
viên.
Nhà trường đồng bộ về trang thiết bị, cơ sở vật chất trong lớp và ngoài trời
cho hoạt động giáo dục thể chất.
- Trang bị thêm đồ dùng hiện đại để áp dụng vào nhu cầu dạy và học hiện nay.
- Xây dựng và quy hoạch lại khu vận động, nhà vận động cho trẻ
* Đối với Phòng Giáo dục:
- Kịp thời bổ sung các trang thiết bị hiện đại cho các cơ sở để có đủ thiết bị
giảng dạy
- Tổ chức các cuộc thảo luận và chuyên đề cho các giáo viên đều được tham
dự.
Trên đây là “Một số biện pháp nâng cao tính tích cực vận động cho trẻ mẫu
giáo 4-5 tuổi B5 trường mầm non yên lư”. Tôi rất mong được sự đóng góp ý kiến
18
của hội đồng khoa học xét sáng kiến kinh nghiệm để bài sáng kiến được hoàn
chỉnh hơn.
Yên lư, Ngày 25 tháng5 năm 2020
NGƯỜI VIẾT SKKN
Nguyễn Thị Huyền
1.
2.
3.
4.
5.
PHẦN IV: TÀI LIỆU THAM KHẢO
Hướng dẫn thực hiện đổi mới hình thức tổ chức hoạt động giáo dục trẻ 4-5
tuổi.( NXB giáo dục Việt Nam – 2007)
Hướng dẫn thực hiện chương trình chăm sóc giáo dục trẻ mẫu 4-5tuổi.
Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên cho giáo viên.
Tạp chí giáo dục mầm non.
Nguồn tư liệu trên mạng internet.
19
PHẦN V: MỤC LỤC
Trang
Phần I. PHẦN MỞ ĐẦU
1
1. Lý do chọn đề tài
1
2. Mục đích nghiên cứu
4
3.Đối tượng nghiên cứu
4
Phần II. PHẦN NỘI DUNG
7
Chương I. Cơ sở lý luận của vấn đề nghiên cứu
7
Chương II: Thực trạng vấn đề nghiên cứu
9
Chương III: Đề xuất một số biện pháp để tổ chức tốt hoạt động 17
góc cho trẻ
Phần III. KẾT LUẬN VÀ Ý KIẾN ĐỀ XUẤT
Tài liệu tham khảo.
Mục lục
37
40
40
20
- Xem thêm -