Tài liệu Skkn một số biện pháp rèn chữ viết cho học sinh lớp 1

.PDF

2059

104

dangvantuan Báo vi phạm

Tải xuống 104

Mô tả:

Một số biện pháp rèn chữ viết cho học sinh lớp 1 MỤC LỤC SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM- ĐỀ TÀI: MỘT SỐ BIỆN PHÁP RÈN CHỮ VIẾT CHO HỌC SINH LỚP 1 1. Tên đề tài ......................................................................................................... 1 2. Phần mở đầu .................................................................................................... 1 2.1. Lý do chọn đề tài .......................................................................................... 1 2.1.1. Cơ sở lí luận. ............................................................................................. 1 2.1.2. Cơ sở thực tiễn .......................................................................................... 1 2.2. Mục đích nghiên cứu .................................................................................... 1 2.3. Đối tượng nghiên cứu................................................................................... 1 2.4.Đối tượng khảo sát, thực nghiệm .................................................................. 2 2.5. Phương pháp nghiên cứu .............................................................................. 2 2.6. Phạm vi nghiên cứu ...................................................................................... 2 2.7. Thời gian nghiên cứu ................................................................................... 2 3. Nội dung .......................................................................................................... 2 3.1.Cơ sở lí luận của việc rèn chữ viết ................................................................ 2 3.2. Thực trạng dạy học ....................................................................................... 2 3.2.1. Thuận lợi. .................................................................................................. 2 3.2.2. Khó khăn ................................................................................................... 3 3.2.3. Kết quả khảo sát điều tra ........................................................................... 3 3.3. Biện pháp thực hiện..................................................................................... 3 3.4. Kết quả đạt được .......................................................................................... 5 4.Kết luận và kiến nghị ....................................................................................... 6 4.1. Kết luận ........................................................................................................ 6 4.2. Kiến nghị ...................................................................................................... 6 Người thực hiện: Mai Thị Thùy Dương - Trường Tiểu học Hướng Phùng Một số biện pháp rèn chữ viết cho học sinh lớp 1 1. Tên đề tài: Một số biện pháp rèn chữ viết cho học sinh lớp 1 2. Phần mở đầu: 2.1. Lý do chọn đề tài 2.1.1. Cơ sở lý luận Chữ viết là một trong những công cụ giao tiếp thuận lợi và quan trọng nhất của con người. Chưa cần biết nội dung văn bản đó viết như thế nào nhưng nếu chữ viết rõ ràng, đẹp thường làm cho người đọc có cảm tình ngay. Vì vậy cố thủ tướng Phạm Văn Đồng khi nói về chữ viết đã có một câu rất ngắn gọn thể hiện quan điểm của ông : “Nết người, nét chữ” hàm hai ý vấn đề thứ nhất nét chữ thể hiện tính cách con người; thứ hai thông qua rèn chữ viết để giáo dục tính cách con người. Chất lượng chữ viết của học sinh hiện nay là một vấn đề đang được mọi người quan tâm. Như chúng ta đã biết, đối với học sinh lớp 1 việc rèn chữ viết cho các em “Viết chữ đẹp, chuẩn” là một vấn đề rất quan trọng bởi vì các em mới bắt đầu làm quen với chữ . Ngoài ra còn nhằm rèn luyện cho học sinh những phẩm chất tốt như: tính cẩn thận, kiên trì, tính kỉ luật và thẩm mĩ. 2.1.2. Cơ sở thực tiễn Tập viết là một phân môn có tầm phần quan trọng đặc biệt ở tiểu học , nhất là đối với các em lớp 1. Quan sát thực tế ở các lớp trong trường tôi nhận thấy: chữ viết không đúng độ cao, thiếu nét, thừa nét, khoảng cách giữa các chữ chưa đều, thế chữ chưa chuẩn. Qua theo dõi, tình trạng học sinh viết chữ xấu, viết ẩu rất nhiều. Từ đó, phần nào ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục ở tiểu học nói chung cũng như ảnh hưởng đến kết quả các phong trào thi đua “Dạy tốt – Học tốt” của nhà trường nói riêng. Nhằm khắc phục tình trạng trên của học sinh, hình thành cho các em có ý thức về chữ viết của mình, giúp học sinh lớp 1 viết đúng, viết đẹp hơn, bản thân tôi đã xây dựng và thực hiện sáng kiến kinh nghiệm “Một số biện pháp rèn chữ viết cho học sinh lớp 1 " 2.2. Mục đích nghiên cứu Nhằm nghiên cứu cách rèn chữ viết cho học sinh lớp 1 viết đúng, viết đẹp. Rút ra bài học kinh nghiệm cho bản thân trong quá trình dạy học môn tập viết, chính tả, viết bài trong các tiết học. Góp phần xây dựng phong trào "Vở sạch - chữ đẹp" do trường và ngành phát động. 2.3. Đối tượng nghiên cứu Một số biện pháp rèn chữ viết cho học sinh lớp 1. 2.4. Đối tượng khảo sát, thực nghiệm Học sinh lớp 1C, trường tiểu học Hướng Phùng. 2.5. Phương pháp nghiên cứu Để việc nghiên cứu đạt kết quả rốt, tôi sử dụng nhiều phương pháp Người thực hiện: Mai Thị Thùy Dương - Trường Tiểu học Hướng Phùng 1 Một số biện pháp rèn chữ viết cho học sinh lớp 1 nghiên cứu, trong đó chủ yếu là các phương pháp sau: Phương pháp quan sát Phương pháp phân tích Phương pháp thống kê tổng hợp Phương pháp thực nghiệm. Phương pháp so sánh Phương pháp đối chiếu 2.6. Phạm vi nghiên cứu Những biện pháp rèn chữ viết cho học sinh lớp 1 để nâng cao chất lượng dạy học. 2.7. Thời gian nghiên cứu: Từ tháng 9 năm 2016 đến tháng 3 năm 2017. 3. Nội dung 3.1. Cơ sở lí luận của việc rèn chữ viết Chữ viết là một công cụ dùng để giao tiếp và trao đổi thông tin, là phương tiện để ghi chép và tiếp nhận những tri thức văn hoá, khoa học và đời sống… Do vậy, ở trường Tiểu học, việc dạy học sinh biết chữ và từng bước làm chủ được công cụ chữ viết để phục vụ cho học tập và giao tiếp là yêu cầu quan trọng hàng đầu của môn Tiếng Việt. Vấn đề “Rèn chữ viết ” cho học sinh được đặt lên hàng đầu. Học sinh lớp 1, ngay từ những ngày đầu tiên đi học ở trường tiểu học còn nhiều bỡ ngỡ, rụt rè. Việc giúp các em làm quen với chữ viết thật là khó khăn, bởi đôi tay cầm bút còn vụng về lóng ngóng. Qua việc giảng dạy sau mỗi tiết học ở việc Viết tôi nhận thấy rằng đối với học sinh lớp 1 nếu cùng một lúc mà đòi hỏi các em vừa viết đúng, viết đẹp ngay là một điều khó có thể thực hiện được. Do vậy, đối với giáo viên cần có sự dạy dỗ công phu, nhiệt tình, tập trung xây dựng biện pháp rèn chữ viết cho phù hợp với lứa tuổi, để để các em tiếp thu được một cách vững chắc, chúng ta cần được cần được sự kết hợp với gia đình để được sự kèm cặp sát sao của phụ huynh học sinh. Vậy để việc rèn chữ viết đẹp có hiệu quả, trước tiên cần xây dựng được nề nếp và kĩ thuật viết chữ đúng đó là cơ sở để viết chữ đẹp và cũng chính là yếu tố có tính quyết định việc rèn chữ viết đẹp của các em trong quá trình học tập. Muốn học sinh viết đúng, viết đẹp, giữ gìn sách vở cẩn thận, trước hết và chủ yếu có sự dạy dỗ công phu của các thầy cô theo phương pháp khoa học và kinh nghiệm đã được đúc kết cùng với sự kèm cặp thường xuyên, sâu sát của các bậc phụ huynh, sự nổ lực kiên trì của mỗi học sinh. 3.2. Thực trạng dạy học 3.2.1. Thuận lợi : Người thực hiện: Mai Thị Thùy Dương - Trường Tiểu học Hướng Phùng 2 Một số biện pháp rèn chữ viết cho học sinh lớp 1 Được sự quan tâm và chỉ đạo tốt của các cấp lãnh đạo về chuyên môn . Tổ chức bồi dưỡng giáo viên, cung cấp đủ tài liệu, phương tiện để nghiên cứu, học hỏi giảng dạy. Sĩ số lớp 16 em nên thuận lợi trong việc quản lí lớp và đi sâu sát đến từng học sinh để giúp đỡ rèn viết. Các em đa số ngoan, nghe lời cô giáo, 3.2. 2. Khó khăn : Học sinh là người dân tộc thiểu số vốn kiến thức về tiếng việt còn hạn chế, một số em đọc còn yếu nên việc viết chính tả cũng gặp khó khăn. Phần lớn HS viết chữ chưa đẹp (chưa có tính thẩm mĩ) các nét chữ, con chữ chưa đều, sự kết hợp các con chữ chưa hài hoà, mềm mại, chữ viết nghiêng ngả (lúc nghiêng bên phải, lúc nghiêng bên trái) một cách tuỳ tiện. Một số học sinh chưa biết cách trình bày một bài viết sao cho cân đối về khoảng cách các vần, các từ. Một số phụ huynh chưa thật sự quan tâm đến con em mình, thiếu sách, thiếu vở, thiếu đồ dùng học tập Nên việc phối hợp giáo dục học sinh giữa gia đình và nhà trường còn gặp không ít khó khăn. Đa số các em chưa có ý thức rèn chữ viết. Do vốn kiến thức còn hạn chế nên các em chưa nắm được cấu tạo, điểm đặt bút, dừng bút của các nét cơ bản, chưa nắm được quy trình hay viết ngược. 3.2.3. Kết quả khảo sát điều tra Các em học sinh là người dân tộc việc nhận diện chữ còn hạn chế dẫn đến viết chữ cũng gặp nhiều khó khăn. Thực tế chữ viết của học sinh lớp tôi hiện nay, không đồng đều, một số em viết chữ tương đối đẹp, còn lại các em viết chữ chưa đẹp, viết cẩu thả, chưa biết cách trình bày vở, khoảng cách chưa đều, chưa đúng, chưa ý thức được cái đẹp điều đó sẽ ảnh hưởng đến kết quả học tập của các em. Tư thế ngồi, cách cầm bút sai đa số các em ngồi cúi mặt với vở, người cong vẹo, vai thấp, vai cao rất nhiều em cầm bút bằng 4 ngón, có em cầm bút bằng 5 ngón có em cầm bút ngả về phía trước, cán bút vuông góc với mặt vở. Qua khảo sát, theo dõi, kiểm tra học sinh của lớp do tôi chủ nhiệm, cho thấy tình hình chung như sau : Tổng số HS 16 em Kết quả chữ viết của HS lớp 1C Viết đẹp Viết đúng Viết chưa đúng SL TL SL TL SL TL 1 6,25% 3 18,8% 12 75% 3.3. Biện pháp thực hiện : Để “Rèn cho học sinh lớp Một viết chữ rõ ràng, sạch đẹp ” điều đầu tiên tôi suy nghĩ và trăn trở là: Giáo viên cần phải nắm vững chương trình và vở Tập viết hiện hành của Bộ Giáo dục và đào tạo để không chỉ nâng cao chất lượng dạy viết chữ mà còn phối hợp, lồng ghép, tích hợp với các môn học Người thực hiện: Mai Thị Thùy Dương - Trường Tiểu học Hướng Phùng 3 Một số biện pháp rèn chữ viết cho học sinh lớp 1 khác nhằm phát huy vai trò công cụ của phân môn Tập viết. Qua quá trình nghiên cứu tôi đã tìm ra một số biện pháp như sau: Tập cho các em tô các nét cơ bản bằng bút chì ở học kì 1. Cho học sinh làm quen với các nét cơ bản: nét ngang, nét xiên trái, xiên phải, nét thắt, nét xoắn, nét khuyết trên khuyết dưới,…rèn cho các em viết đúng đẹp các nét ngay tại lớp. Giáo viên hướng dẫn kĩ cấu tạo các nét chữ: con chữ a gồm nét cong trái và nét móc ngược; con chữ g gồm nét cong kín và nét khuyết dưới… Học sinh cần nắm vững độ cao của các con chữ, khoảng cách âm với âm, vần với vần, tiếng với tiếng là một thân con chữ o để các em viết đúng. Nắm vững cách đưa bút, lia bút, cách viết liền mạch. Phối hợp với phụ huynh chuẩn bị đồ dùng dạy học cho học sinh. Khi mua vở phụ huynh nên chọn vở có bìa cứng để tránh tình trạng nhàu nát, rách bìa sau một thời gian sử dụng. Giấy vở tốt, dày và láng… Bảng con : nên dùng cỡ 20cm x 30cm, mặt bảng có vạch rõ các ô vuông kích thước 3cm x 3cm kèm theo khăn ẩm để lau khô. Phấn : Dùng phấn trắng, mềm, tốt nhất là nên dùng phấn không bụi. Rèn luyện thói quen và kĩ năng cho các em trong giờ học. Muốn xây dựng nề nếp “Viết chữ đẹp”, tạo cho học sinh có kĩ năng viết chữ đẹp là một vấn đề rất khó, cần phải trải qua một quá trình rèn luyện lâu dài. Bản thân tôi thực hiện các biện pháp sau: Giáo viên cần có nhận thức đúng đắn về môn Tập Viết, chính tả tạo nhận thức đúng cho các bậc phụ huynh và cả học sinh. Khi thực hiện dạy Tập Viết phải thực hiện theo đúng quy trình, hướng dẫn kĩ học sinh cách trình bày, luôn nhắc nhở học sinh cách cầm bút, tư thế ngồi, rèn lại cho học sinh các đức tính chính xác, cẩn thận, kiên trì khi tập viết. Phải là “Tấm gương cho học sinh noi theo”, nên cần phải viết chữ mẫu mực, khi chấm bài và ghi lời nhận xét vào bài làm, bài kiểm tra của học sinh, khi ghi sổ liên lạc cũng như viết bảng,…Chữ viết của giáo viên phải đúng mẫu, rõ ràng, chính xác. Không được viết tùy tiện ngẫu hứng. Thống nhất cách trình bày bài vở cho học sinh cả lớp, tập thói quen tốt, cần lưu ý chi tiết như : gạch chân, gạch hết bài, lề để ghi thứ, gạch hết ngày, môn, bài,…là nền tảng vững chắc để duy trì phong trào “Vở sạch, chữ đẹp”. Mỗi tuần dành thời gian trong tiết sinh hoạt lớp để kiểm tra, đánh giá chất lượng chữ viết của học sinh. Khắc phục tình trạng viết sai mà học sinh thường mắc phải, người giáo viên cần chú trọng đến việc rèn chữ bằng cách hướng dẫn tỉ mỉ, kiên trì, uốn nắn, sữa sai chữ viết cho học sinh trong tất cả các môn học. Thông qua việc rèn chữ viết cần nhắc nhở học sinh có ý thức giữ sách vở bằng cách : Có giấy lót tay khi viết, để tay cẩn thận không làm quăn, cong góc vở. Muốn viết chữ đẹp cần có tư thế ngồi đúng, cầm viết đúng. Giáo viên phải luôn hướng dẫn và sửa sai tư thế để học sinh ngồi viết thoải mái, không nghiêng vai, rụt cổ, cúi đầu sát vở. Ngoài ra, trong tiến trình dạy Tập viết, Người thực hiện: Mai Thị Thùy Dương - Trường Tiểu học Hướng Phùng 4 Một số biện pháp rèn chữ viết cho học sinh lớp 1 trong thời gian đầu giáo viên có thể vừa đọc, vừa hướng dẫn học sinh viết từng câu cho đến hết bài. Luôn tuyên dương và nêu gương những em viết chữ đẹp, giữ vở sạch, kể cho học sinh nghe những mẫu chuyện về gương rèn chữ viết của người xưa,…nhằm khuyến khích và động viên các em vươn lên trong học tập, liên hệ thường xuyên với phụ huynh học sinh, kèm cặp sát từng đối tượng để chất lượng chữ viết học sinh tiến bộ. Với học sinh lớp1, rèn luyện chữ viết đẹp là một yếu tố quan trọng và cũng là vấn đề rất khó. Vì thế việc luyện cho các em viết chữ đẹp cần phải chú ý các yêu cầu sau : Phải viết đúng cỡ, đúng chữ. Các nét phải liền nhau. Các con chữ trong một chữ phải viết liền nét. Viết đúng ô li đã quy định. Giữa các chữ phải viết cách nhau khoảng 1chữ O. Muốn các em thực hiện tốt các yêu cầu trên, trước hết giáo viên phải hướng dẫn cụ thể, chi tiết khi viết và nhất là trong giờ tập viết , chính tả . Hàng ngày, phải thường xuyên theo dõi, uốn nắn kịp thời, có kế hoạch giúp đỡ các em khắc phục khó khăn. Trong lớp học cần treo bảng chữ mẫu viết hoa và bảng chữ mẫu viết thường (mẫu chữ viết hiện nay). Giáo viên là người làm gương cho học sinh noi theo nên chữ viết của giáo viên phải đúng mẫu, rõ ràng, chính xác không được viết tùy tiện, ngẫu hứng khi chấm và ghi lời nhận xét vào bài làm, bài kiểm tra của học sinh, khi ghi sổ liên lạc cũng như viết bảng, . . . Cho những em viết cẩu thả, quá xấu, hay sai ngồi những chỗ giáo viên tiện theo dõi để kịp thời sửa chữa và uốn nắn. Ngoài ra, đối với học sinh viết quá ẩu, quá xấu giáo viên cần yêu cầu các em phải có một tập riêng để giáo viên viết mẫu và học sinh đó về nhà luyện viết theo chữ mẫu nhiều lần. Giáo viên giới thiệu với phụ huynh mẫu chữ mà nhà trường đang thực hiện để phối hợp hướng dẫn học sinh khi luyện viết tại nhà. Nhằm khích lệ cho học sinh có ý thức rèn luyện chữ viết tốt, giáo viên cần lập một sổ theo dõi “Vở sạch chữ đẹp” của cả lớp với mục đích sau: Khi chấm bài của học sinh, giáo viên cần theo dõi việc “Rèn chữ, giữ vở” của từng em và xếp lọai hằng tháng vào sổ. Trong tiết sinh họat, giáo viên cần tuyên dương khen ngợi những em viết chữ sạch đẹp, nhắc nhở động viên những học sinh còn lại. Phát động phong trào thi đua trong lớp nhân dịp các ngày lễ như : Ngày 20/10 , ngày nhà giáo Việt Nam 20/11,…tặng quà cho những em đạt giải bằng những món quà nhỏ để khích lệ tinh thần học tập của các em. Giáo viên kể cho các em nghe những gương rèn chữ của những người đi trước được viết trong sách, báo, câu chuyện. Những gương rèn chữ của học sinh năm trước để các em xem xét, rút kinh nghiệm. 3.4. Kết quả đạt được : Qua áp dụng phổ biến đề tài của mình, tôi nhận thấy chất lượng của học Người thực hiện: Mai Thị Thùy Dương - Trường Tiểu học Hướng Phùng 5 Một số biện pháp rèn chữ viết cho học sinh lớp 1 sinh lớp tôi trong việc rèn luyện kĩ năng “Viết chữ đẹp” được nâng dần rõ rệt, chữ viết của các em đã đúng mẫu, đều nét, rõ ràng. Đến nay tôi đã thống kê được số liệu khả quan sau : Tổng số HS 16 em Kết quả chữ viết của HS lớp 1C Viết đẹp Viết đúng Viết chưa đúng SL TL SL TL SL TL 5 31,3% 6 37,4% 5 31,3 4. Kết luận và kiến nghị 4.1. Kết luận: Qua quá trình tích lũy, nghiên cứu, áp dụng một số giải pháp về việc “Rèn chữ viết cho học sinh lớp 1” tôi nhận thấy rằng việc rèn luyện viết chữ đẹp đóng một vai trò quan trọng trong việc học tập của học sinh, rèn luyện chữ viết đẹp là một nhiệm vụ không thể thiếu với lớp học đầu cấp. Cùng với tập đọc, luyện viết chữ giúp học sinh rèn luyện một trong bốn kĩ năng của môn Tiếng Việt. Rèn chữ viết giúp học sinh được rèn luyện một số phẩm chất như tính kiên trì, cẩn thận, khả năng thẩm mỹ…Vì vậy người giáo viên cần phải: Giáo viên cần vận dụng phương pháp quan sát và thực hành là chủ yếu. Nên tuyên dương các em viết đúng đẹp để các bạn trong lớp học tập.Ngoài ra giáo viên phải luôn mẫu mực viết đúng chuẩn, rõ ràng đẹp. Giáo viên phối hợp với nhà trường và gia đình học sinh trong việc rèn chữ ở trên lớp cũng như ở nhà. Trong nhà trường việc dạy học sinh viết đúng, viết đẹp cần được coi trọng từ lớp 1. Tôi thiết nghĩ để giúp các em viết sạch đẹp thì nhà trường và gia đình cần chuẩn bị tốt những điều kiện ban đầu về cơ sở vật chất giúp các em có sự thoải mái khi viết. Đồng thời giáo viên cần phải kết hợp và sử dụng các phương pháp một cách linh hoạt, có sự sáng tạo trong giảng dạy và điều cần thiết đối với người giáo viên là sự kiên trì, tính cẩn thận và lòng yêu nghề mến trẻ. 4.2 Kiến nghị. Về phía nhà trường: Nhà trường nên tổ chức chuyên đề tập viết , chính tả … Nhiều lần thi viết chữ đẹp cấp trường , cấp huyện … Về phía giáo viên : Mỗi giáo viên phải nắm chắc mẫu chữ viết theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo; biết sử dụng và lựa chọn linh hoạt các phương pháp, hình thức tổ chức dạy học. Viết mẫu chuẩn, có kĩ năng phân tích, truyền đạt tốt. Có đồ dùng trực quan đẹp, phù hợp, biết cách sử dụng Thường xuyên quan tâm, thương yêu, ân cần dạy bảo và có biện pháp giáo dục phù hợp với các em. Trên đây là phần trình bày những kinh nghiệm của bản thân tôi. Với mục Người thực hiện: Mai Thị Thùy Dương - Trường Tiểu học Hướng Phùng 6 Một số biện pháp rèn chữ viết cho học sinh lớp 1 đích nhằm không ngừng nâng cao chất lượng dạy và học, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục của Đảng và Nhà nước. Trong thời gian có hạn và sự hạn chế của cá nhân, nội dung trình bày trên không tránh khỏi có nhiều thiếu sót. Tôi rất mong Hội đồng khoa học đóng góp cho sáng kiến của tôi hoàn thiện hơn, để bản thân tôi được học hỏi thêm, góp phần hoàn thiện và nâng cao chất lượng chữ viết, giữ gìn sách vở của học sinh, xứng đáng với ý nghĩa: “Mỗi chữ viết là một bông hoa đẹp Mỗi trang vở là một vườn hoa tươi”. Xin chân thành cảm ơn các đồng chí! XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ Hướng Phùng, ngày 30 tháng 3 năm 2017 Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết, không sao chép nội dung của người khác. (Ký và ghi rõ họ tên) Mai Thị Thùy Dương Người thực hiện: Mai Thị Thùy Dương - Trường Tiểu học Hướng Phùng 7 Một số biện pháp rèn chữ viết cho học sinh lớp 1 TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Thạc sỹ Đặng Thị Trà ( 2009), Hướng dẫn luyện viết chữ đẹp, Nhà xuất bản Đại học Sư phạm Hà Nội. 2. Hồ Ngọc Đại ( 2016), Sách thiết kế Tiếng Việt 1- CGD, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam. Người thực hiện: Mai Thị Thùy Dương - Trường Tiểu học Hướng Phùng 8 Một số biện pháp rèn chữ viết cho học sinh lớp 1 Người thực hiện: Mai Thị Thùy Dương - Trường Tiểu học Hướng Phùng 9

- Xem thêm -

Tài liệu liên quan

Tài liệu vừa đăng

Tài liệu xem nhiều nhất