Tài liệu Skkn một số biện pháp rèn nề nếp, thói quen ban đầu cho trẻ 24 – 36 tháng tuổi”

“Một số biện pháp rèn nề nếp , thói quen ban đầu cho trẻ 24-36 tháng tuổi ” MỤC LỤC A . ĐẶT VẤN ĐỀ ...............................................................................................1 1. Cơ sở khoa học của vấn đề................................................................................1 2. Mục đích của sáng kiến kinh nghiệm ..............................................................1 3. Đối tượng nghiên cứu........................................................................................2 4. Phương pháp nghiên cứu ..................................................................................2 5. Thời gian nghiên cứu ........................................................................................2 B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ..................................................................................3 I. Cơ sở lí luận :....................................................................................................3 II.Cơ sở thực tiễn :.............................................................................................3 1. Thuận lợi :.........................................................................................................3 2. Khó khăn:..........................................................................................................3 III “ Một số biện pháp rèn nề nếp, thói quen ban đầu cho trẻ 24 – 36 tháng tuổi”. ...............................................................................................................................5 1. Biện pháp 1: Cô giáo là người bạn đáng tin cậy của trẻ....................................5 2. Biện pháp 2: Phân nhóm trẻ theo đặc điểm tâm sinh lý....................................6 3. Biện pháp 3 : Không ngừng học tập, tự bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn…………………………………………………………………....... 7 4. Biện pháp 4 : Bổ sung đồ dùng đồ chơi và tạo môi trường cho trẻ hoạt động.8 5 . Biện pháp 5 . Thường xuyên rèn nề nếp thói quen cho trẻ ở mọi lúc............15 6. Biện pháp 6: Rèn trẻ kỹ năng tự phục vụ........................................................19 7. Biện pháp 7: Nêu gương tốt thông qua các hoạt động trong ngày......................21 8. Biện pháp 8 : Tăng cường làm tốt công tác tuyên truyền...............................21 IV.Kết quả đạt được :.........................................................................................22 C.KẾT THÚC VẤN ĐỀ :..................................................................................24 1. Kết luận:..........................................................................................................24 2. Bài học kinh nghiệm:......................................................................................24 0 “Một số biện pháp rèn nề nếp , thói quen ban đầu cho trẻ 24-36 tháng tuổi” A. ĐẶT VẤN ĐỀ 1.Cơ cở khoa học của vấn đề: Như chúng ta đã biết: Giáo dục mầm non là mắt xích đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân, nó là nền tảng để giáo dục và đào tạo ra những con người mới xã hội chủ nghĩa. Là một giáo viên mầm non được phân công phụ trách trẻ ở độ tuổi 24 - 36 tháng tuổi, tôi nhận thấy ở độ tuổi này đặc điểm sinh lý trẻ phát triển rất mạnh và dễ bị tổn thương về tâm lý. Khi các cháu tạm rời xa vòng tay của bố mẹ, của gia đình để đến lớp học mầm non, các bé thường rụt dè. Đặc biệt trong thời gian trẻ mới nhập lớp, nhập trường trẻ thường có thái độ sợ hãi, mọi thứ đều lạ lẫm, muốn tránh né bạn, không chấp nhận sự giúp đỡ của cô giáo. Thậm chí còn la khóc, không ăn không ngủ, hoặc không tham gia vào mọi hoạt động…và có trẻ dường như không hòa nhập vào tập thể. Việc giáo dục để đưa trẻ vào nề nếp tham gia mọi hoạt động trong ngày cùng cô và các bạn là một nhiệm vụ quan trọng hàng đầu. Do đó việc giáo dục quan trọng hàng đầu bởi có nề nếp thói quen tốt sẽ là nền tảng quan trọng trong việc tiếp thu kiến thức kỹ năng cần thiết cho bản thân trẻ ở các lứa tuổi sau này. Chúng ta đều biết, mỗi cháu có một tính cách khác nhau, phụ huynh cũng vậy, mỗi người lại có cách chăm sóc và thể hiện tình cảm với con khác nhau. Chính vì vậy phải làm sao để phụ huynh yên tâm, vui vẻ khi trao gửi con cho các cô, làm sao để trẻ thích thú khi đến trường, đến lớp là điều mà tôi luôn hướng tới. Trẻ sớm có nề nếp thói quen thì mới yên tâm để học, để chơi và tham gia các hoạt động cùng cô và các bạn, điều quan trọng nhất đó là trẻ có thể phát triển tốt nhất cả về thể lực và tình cảm. Xuất phát từ tình yêu trẻ nhỏ, tôi mong muốn làm thế nào để giúp trẻ nhanh chóng sớm thích nghi với môi trường lớp học, thích đến trường đến lớp ngay từ những ngày đầu. Tôi đã suy nghĩ và quyết định lựa chọn đề tài “ Một số biện pháp rèn nề nếp, thói quen ban đầu cho trẻ 24 – 36 tháng tuổi” làm đề tài nghiên cứu. 2.Mục đích của sáng kiến kinh nghiệm: - Giúp giáo viên có phương pháp ,biện pháp,thủ thuật sáng tạo để tạo niềm vui và sự hứng thú cho trẻ thích tham gia các hoạt động ở trường ở lớp. - Giúp trẻ có nề nếp ,thói quen cần thiết cho bản thân và phù hợp với lứa tuôi. - Giúp trẻ sớm thích nghi với môi trường mới. 1 “Một số biện pháp rèn nề nếp , thói quen ban đầu cho trẻ 24-36 tháng tuổi” -Giúp phụ huynh yên tâm khi gửi con vào lớp và hiểu được tầm quan trọng của việc rèn nề nếp thói quen cho trẻ. 3.Đối tượng nghiên cứu: -Trẻ 24-36 tháng tuổi. 4.Phương pháp nghiên cứu: -Phương pháp nghiên cứu lý thuyết: tham khảo ,đọc một số tài liệu vê tâm sinh lý trẻ 24-36 tháng tuổi để tìm ra những phương pháp hay giúp trẻ sớm có nề nếp thói quen. -Phương pháp quan sát:Quan sát phương pháp giảng dạy hướng dẫn trẻ của giáo viên có ảnh hưởng tới chât lượng nề nếp học và chơi của trẻ như thế nào. -Phương pháp trò chuyện thủ thuật: Trò chuyện về phương pháp giảng dạy,sử dụng các trò chơi câu đố của giáo viên và sự tiếp thu của trẻ sau hướng dẫn của cô. -Phương pháp điều tra. -Phương pháp thực nghiệm. -Phương pháp tổng kết kinh nghiệm. 5.Thời gian nghiên cứu: Từ tháng 9 /2016 đến tháng 3/2017. 2 “Một số biện pháp rèn nề nếp , thói quen ban đầu cho trẻ 24-36 tháng tuổi” B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ I. Cơ sở lí luận : Theo đặc điểm tâm sinh lý của trẻ ở lứa tuổi nhà trẻ thì tư duy trực quan,trẻ tiếp thu các kiến thức được một cách dễ dàng nhất là thông qua các hình ảnh,trò chơi, mọi vật xung quanh trẻ …Muốn việc tiếp thu các kiến thức mà cô cần cung cấp cho trẻ được dễ dàng thì hình thức truyền đạt gây sự chú ý của trẻ là vô cùng quan trọng Chương trình GDMN mới được ban hành kèm theo Thông tư số17/2009/TT-BGDĐT ngày 25/07/2009 của Bộ trưởng BGDĐT đã khẳng định: Mục tiêu của giáo dục mầm non là giúp trẻ em phát triển về thể chất, tình cảm, trí tuệ, thẩm mỹ, hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân cách,; hình thành và phát triển ở trẻ em những chức năng tâm sinh lí, năng lực và phẩm chất mang tính nền tảng, những kĩ năng sống cần thiết phù hợp với lứa tuổi, khơi dậy và phát triển tối đa những khả năng tiềm ẩn, đặt nền tảng cho việc học ở các cấp học tiếp theo và cho việc học tập suốt đời. Như chúng ta đã biết, trẻ mầm non là giai đoạn khởi điểm của việc hình thành và phát triển nhân cách trẻ. Các mặt phát triển của trẻ hòa quyện vào nhau, ảnh hưởng lẫn nhau, không tách bạch rõ nét. Trẻ tựa như một chồi non mới nhú, còn rất non nớt, nhạy cảm với các động của môi trường xung quanh, việc uốn nắn trẻ là rất khó khăn vì trẻ dễ bị tổn thương về tâm lý. Do đó, muốn rèn luyện nề nếp, thói quen ngay từ đầu cho trẻ, cô giáo – người mẹ thứ hai – phải tạo được cho trẻ sự gần gũi, thân thiết, sự ấm áp, an toàn và là người bạn của trẻ để có thể hòa nhập được với môi trường lớp học. Vậy, hoạt động sư phạm của cô giáo mầm non đòi hỏi phải rất linh hoạt, nhạy bén, kịp thời, phải có sự sáng tạo để đáp ứng được những nhu cầu của trẻ. II. Cơ sở thực tiễn: Năm học 2017-2018, tôi được ban giám hiệu nhà trường phân công dạy lớp nhà trẻ D2.Xuất phát từ tình hình thực tế, tôi đã tiến hành khảo sát trẻ theo những tiêu chí sau: Bảng khảo sát 3 “Một số biện pháp rèn nề nếp , thói quen ban đầu cho trẻ 24-36 tháng tuổi” (Tổng số trẻ:40) STT Tiêu chí khảo sát 1 Trẻ ngoan, vui vẻ khi vào lớp với cô 2 Trẻ thích thú tham gia vào các hoạt động Trẻ biết làm các công việc vệ sinh theo yêu cầu 3 của cô Trẻ có nề nép vui chơi và học tập dưới sự hướng 4 dẫn của cô Số trẻ 5 10 Tỷ lệ % 12,5 25 10 25 15 37,5 1. Thuận lợi: - Là trường có đầy đủ tiện nghi và điều kiện để chăm sóc giáo dục trẻ. - Lớp rộng rãi, thoáng mát, đảm báo ấm về mùa đông mát về mùa hè. - Lớp có 3 giáo viên, cả 3 giáo viên đều có trình độ chuyên môn đạt chuẩn và trên chuẩn, yêu nghề mến trẻ, nhiệt tình trong công tác giảng dạy, luôn yêu thương trẻ và trau dồi kinh nghiệm, đạo đức, ham học hỏi chị em đồng nghiệp để nâng cao trình độ chuyên môn… - Các giáo viên trong lớp nhiệt tình với công việc, luôn đặt tính kiên trì lên hàng đầu, tích cực thực hiện phong trào: “Xây dựng trường học thân thiện học sinh tích cực”. - Luôn được sự quan tâm của ban giám hiệu và đồng nghiệp luôn giúp đỡ, bồi dưỡng về chuyên môn cho giáo viên. - Đa số phụ huynh nhiệt tình với lớp, quan tâm đến trẻ, đưa đón trẻ đúng giờ, phối hợp với giáo viên cùng rèn nề nếp cho trẻ. 2. Khó khăn: - Số trẻ trong lớp đông, trẻ còn rất nhỏ nên còn khó khăn trong việc rèn nề nếp thói quen cho trẻ. - Trẻ đang sống trong môi trường gia đình, được ông bà, bố mẹ yêu thương chăm sóc. Khi đến trường là nơi hoàn toàn mới mẻ xa lạ với trẻ, do đó trẻ chưa quen với nề nếp, thói quen của lớp, tính rụt dè, nhút nhát, cá tính…còn nhiều ở trẻ. - Với đặc điểm sinh lý của lứa tuổi ở giai đoạn 24 – 36 tháng tuổi chưa phát triển nhiều về ngôn ngữ do đó khả năng giao tiếp về ngôn ngữ của trẻ còn gặp rất nhiều khó khăn, nhiều trẻ nói ngọng và một số trẻ chưa biết nói. - Một số phụ huynh nhận thức chưa đồng đều cho là lứa tuổi bé việc rèn nề nếp cho trẻ chưa quan trọng. 4 “Một số biện pháp rèn nề nếp , thói quen ban đầu cho trẻ 24-36 tháng tuổi” - Để đi vào thực hiện việc rèn luyện thói quen nề nếp cho trẻ từ những thuận lợi và khó khăn đã nêu, dựa trên cơ sở thực tế bản thân tôi đã đề ra một số biện pháp để rèn nề nếp thói quen ban đầu cho trẻ. III.“ Một số biện pháp rèn nề nếp, thói quen ban đầu cho trẻ 24 – 36 tháng tuổi ” 1. Biện pháp 1: Cô giáo là người bạn đáng tin cậy của trẻ : Với một giáo viên trẻ như tôi giàu lòng yêu trẻ, yêu nghề nên tôi lựa chọn biện pháp này bởi: Trẻ ở độ tuổi này còn rất bé chưa rời khỏi bàn tay ấp ủ yêu thương của người mẹ…vì thế các cháu mang đến trường, đến lớp một tâm trạng vừa bỡ ngỡ lạ lẫm vừa lưu luyến nhớ gia đình. Thậm chí có cháu còn sợ hãi khóc lóc… Vì tuổi này còn rất bé, sống nhiều về tình cảm nên rất cần sự âu yếm, nhẹ nhàng của cô nhất là những ngày đầu trẻ mới nhập lớp, cô phải làm sao để trẻ có thẻ cảm nhận được nguồn hạnh phúc, được sự an toàn, được quan tâm và được yêu mến có thể coi là một thành viên trong cộng đồng mà trẻ đang hoà nhập. Tình cảm của cô đối với trẻ giầu cảm xúc thân thiết, yêu thương như quan hệ mẹ con. Biết tôn trọng và đồng cảm với trẻ tạo nên không khí cởi mở, quên mình là người lớn để thực sự là người bạn của trẻ. Ngoài ra giáo viên phải là người ân cần, gần gũi quan tâm và động viên trẻ khi trẻ khóc mếu nhớ nhà, nhớ người thân. Khi người thân đưa bé tới lớp bé chắc chắn sẽ ôm chầm lấy người thân và dò xét xem xung quanh. Nếu trẻ thấy yên tâm thì dễ dàng cho cô đón vào lớp, còn những cháu nhút nhát sợ sệt, khóc mếu thì tôi lại gần trò chuyện, chào hỏi phụ huynh tạo sự gần gũi, thân thiện để trẻ thêm yên tâm khi có người thân ở bên. Những ngày đầu trẻ đến lớp cô có thể bày các đồ chơi cho trẻ để gây sự chú ý và qua đó cô có thể dò xét các biểu hiện của trẻ. Nếu trẻ vẫn không chơi chỉ ngồi gần với người thân, tôi lại gần với phụ huynh trò chuyện và đưa cho trẻ đồ chơi, hướng dẫn trẻ chơi và có thể chơi cùng trẻ. Vừa chơi cùng trẻ cô vừa trò chuyện với người thân của trẻ, từ đó trẻ sẽ cảm nhận được sự gần gũi, thân thiết giữa cô và ia đình. Từ đó trẻ sẽ chơi với cô và theo cô. Khi trò chuyện hoặc chơi cùng trẻ tôi luôn xưng tên thân mật “ Cô A” với trẻ như: Cô A mời các con lại đây với cô nào! Bạn nào ngoan cô A sẽ thưởng bé ngoan nhé!... Từ đó trẻ sẽ thuộc tên cô rất nhanh, và trẻ luôn lấy mục tiêu là cô để thi đua như: Ngồi ngoan cô A mới yêu, ăn giỏi mới được cô A khen,…Khi biết tên cô, trẻ sẽ về nhà kể với bố mẹ: Cô A con dạy thế này, cô A con dặn thế kia…và như vậy chắc chắn phụ huynh sẽ cảm thấy yên tâm khi gửi con cho cô giáo. 5 “Một số biện pháp rèn nề nếp , thói quen ban đầu cho trẻ 24-36 tháng tuổi” Trẻ mới đến lớp nề nếp thói quen chưa có nhưng tôi sẽ không vội đưa trẻ vào nề nếp vì như vậy sẽ làm trẻ sợ và không có cảm giác an tâm. Tôi sẽ lựa theo tính cách của trẻ mà tìm cách tốt nhất để giúp trẻ dần quen với trường lớp. Qua biện pháp này tôi thấy trẻ sớm có nề nếp thói quan và thích thú đến lớp hơn, yêu quý cô và các bạn cùng lớp hơn. 2. Biện pháp 2 : Phân nhóm trẻ theo đặc điểm tâm sinh lý. Bên cạnh việc nâng cao trình độ chuyên môn nhanh chóng đưa trẻ vào chương trình chăm sóc giáo dục là vấn đề trọng tâm. Thì vấn đề cô giáo phải nắm rõ đặc điểm tâm sinh lý của lứa tuổi và quan trọng hơn là phải nắm rõ đặc điểm riêng của từng trẻ nhằm lập ra chương trình kế hoạch bồi dưỡng cho trẻ theo sự phân nhóm và sắp xếp chỗ ngồi cho từng cháu một cách hợp lý: + Trẻ nhút nhát ngồi cạnh trẻ nhanh nhẹn, mạnh dạn. + Trẻ khá ngồi cạnh trẻ trung bình. + Trẻ hiếu động, cá biệt hay nói chuyện ngồi cạnh trẻ ngoan, trẻ hay khóc ngồi cạnh cô giáo, để dễ quan sát và tiện cho việc điều hành trẻ tốt hơn. Việc phân nhóm này rất có hiệu quả trong việc rèn luyện trẻ. Tối lấy ví dụ thực tế đã trải qua: Theo sự sắp xếp chỗ ngồi trên, khi tôi mời một cháu khá trả lời câu hỏi thì cháu học trung bình ngồi cạnh bên bận có thể nghe được câu trả lời của bạn và khi được cô mời lên trả lời lại thì cháu sẽ trả lời được, và với sự động viên khen thưởng của cô sẽ tạo cho trẻ hứng thú học và trẻ đó se sẽ dần dần tiến bộ lên làm cho nề nếp học của trẻ ngày càng ổn định. Tôi cho những trẻ còn nhớ nhà hay khóc ngồi cạnh cô khi học sẽ rất phù hợp trong việc rèn nề nếp học cho trẻ. Khi dạy cô cho những trẻ này ngồi cạnh cô, cô vừa có thể dạy vừa có thể thể hiện cử chỉ yêu thương che chở cho trẻ chỉ bằng vuốt ve nhẹ nhàng hoặc một cái xoa đầu cũng có thể làm trẻ vơi đi nỗi nhớ nhà. Cộng với sự sáng tạo của cô trong giờ học sẽ lôi cuốn trẻ học cùng với các bạn để quên đi nỗi nhớ bố mẹ. Điều này sẽ nhanh chóng giúp trẻ ngoan và nhanh ổn định nề nêp học hơn. Để thực hiện biện pháp này ngoài việc trao đổi với phụ huynh về đặc điểm riêng của trẻ cộng với sự theo dõi trẻ hang ngày của cô. Và xuất phát từ tình hình thực tế, dựa và đặc điểm sinh lý của trẻ tôi đã đi sâu nghiên cứu, tìm tòi, tham khảo,…những tài liệu có nội dung hỗ trợ cho biện pháp phân nhóm này. 6 “Một số biện pháp rèn nề nếp , thói quen ban đầu cho trẻ 24-36 tháng tuổi” Trẻ ngồi ngay ngắn Qua biện pháp này tôi thấy hiệu quả rõ rệt như trẻ thích thú hơn mỗi khi đến giờ học hay giờ chơi. Trẻ không còn rụt rè, hay lắc đầu không chịu học như những ngày đầu mới đến lớp, tôi cảm thấy rất là vui mừng. 3. Biện pháp 3 : Không ngừng học tập, tự bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn. Muốn trò ngoan, trò giỏi thì người thầy phải giỏi. Là giáo viên mầm non tôi hiểu rõ điều đó, muốn trẻ ngoan cô phải có kiến thức, có kinh nghiệm và quan trọng hơn là cô giáo phải có “ Tâm”. Do đó, tôi luôn nghĩ bản thân mình cần phải cố gắng học tập rèn luyện, bồi dưỡng chuyên môn. Đặc biệt bản thân tôi không ngừng học hỏi kinh nghiệm qua sách báo, qua mạng Internet và đặc biệt học hỏi qua chính chị em đồng nghiệp. Năm học 2017 – 2018 là năm học đầu tiên tôi dạy trẻ độ tuổi 24 – 36 tháng tuổi nên bản thân tôi còn thấy bỡ ngỡ vì thế tôi thường xuyên gần gũi với các giáo viên dạy nhiều năm ở nhà trẻ để học hỏi những kinh nghiệm hay trong chăm sóc giáo dục trẻ và đặc biệt hiểu biết thêm những kinh nghiệm thu hút trẻ. + Ví dụ: Trong trường hợp giáo viên nhiều năm liền là giáo viên giỏi khối nhà trẻ và là giáo viên có kinh nghiệm trong giảng dạy ở nhà trẻ. Tôi thường xuyên đến để hỏi cô về các tiết dạy và học hỏi cô việc làm thế nào để lôi cuốn trẻ vào học mà quên đi nỗi nhớ nhà nhớ cha mẹ. Trong việc thực hiện biện pháp này chỉ sau vài tuần học đầu tôi đã thấy có hiệu quả rõ rệt. Từ chỗ các cháu 7 “Một số biện pháp rèn nề nếp , thói quen ban đầu cho trẻ 24-36 tháng tuổi” không chịu vào ngồi học hoặc ngồi thích thì học không thích thì nằm ngả, nằm nghiêng, có cháu đang học thì khóc đòi mẹ. Chỉ sau vài ba tuần chịu khó học hỏi áp dụng vào chương trình dạy trẻ tôi thấy các cháu hứng thú học hơn, học có nề nếp hơn, các cháu không còn khóc và không còn nằm ngả nằm nghiêng nữa. Trẻ ngồi học. 4 Biện pháp 4 : Bổ sung đồ dùng đồchơi và tạo môi trường cho trẻ hoạt động. Trẻ mầm non nói chung và trẻ nhà trẻ 24 – 36 tháng tuổi nói riêng, đến trường không chỉ để học mà đến trường trẻ còn được chơi. Ở độ tuổi này trẻ được hoạt động dưới nhiều hình thức “ Học mà chơi, chơi mà học”. Và khi học cũng như khi chơi trẻ phải có đồ dùng đồ chơi trực quan và ở độ tuổi càng nhỏ tri giác và hiểu biết của trẻ càng ít. Vì vậy muốn đưa chất lượng của việc rèn luyện nề nếp thói quen cho trẻ tốt hơn. Bản thân tôi phải không ngừng sưu tầm những nguyên vật liệu sẵn có để làm đồ dung đồ chơi sao cho đẹp, sáng tạo, hấp dẫn, nhưng phải khoa học và đảm bảo an toàn, sử dụng hợp lý và phù hợp với nội dung với độ tuổi của trẻ 24 – 36 tháng tuổi. Đồ dùng đồ chơi sắp xếp gọn gàng vừa tầm với trẻ để thu hút trẻ vào mọi hoạt động một cách thoải mái và tự tin hơn 8 “Một số biện pháp rèn nề nếp , thói quen ban đầu cho trẻ 24-36 tháng tuổi” Trẻ chơi hoạt động với đồ vật. Ngoài việc làm đồ dùng đồ chơi đẹp thu hút trẻ thì tôi còn suy nghĩ để tìm cách sử dụng đồ chơi đó một cách hợp lý để phát huy tác dụng của đồ dùng đồ chơi.Ngoài ra những đồ chơi đẹp còn giúp tôi động viên các cháu mới vào lớp còn đang khóc vì nhớ bố mẹ, ông bà… tôi có thể bế cháu lại các góc chơi xem đồ chơi: Búp bế, những đồ dùng nấu ăn… Để trẻ tập trung vào các đồ chơi mà quên đi nỗi nhớ nhà bằng cách tôi có thể đàm thoại với trẻ, chỉ vào đồ chơ và hỏi trẻ. Chỉ vào búp bê hỏi: “Ai đây? Chỉ vào đồ chơi nấu ăn (bát thìa…) hỏi: đây là cái gì? “Cô thấy em búp bê rất ngoan đấy, em búp bê không khóc nhè đâu vì thế con cũng đừng khóc nữa, cô con mình cùng nấu bột cho em búp bê ăn…”. Qua việc này tôi thấy cháu đang khóc liền nín để tham gia chơi cùng với bạn. Trẻ chơi bế em 9 “Một số biện pháp rèn nề nếp , thói quen ban đầu cho trẻ 24-36 tháng tuổi” Hay một ví dụ khác: Cháu mới đến lớp còn khóc tôi bế cháu đến góc âm nhạc chỉ cho cháu xem đồ dùng âm nhạc. Tôi gõ mõ, đánh trống, gõ phách cho trẻ nghe rồi hỏi trẻ: Con có thích cùng cô chơi đánh trống…không? Ngay lập tức trẻ quên đi nỗi nhớ đòi cô thả xuống để chơi. Trẻ vui ca hát. Đồ dùng đồ chơi đẹp không chỉ giúp trẻ nhanh ngoan nhanh quên đi nỗi nhớ nhà mà đồ dùng đồ chơi đẹp còn thu hút trẻ vào giờ học và giờ hoạt động vui chơi một cách hứng thú. Từ đó nề nếp học, chơi của trẻ cũng nhanh chóng ổn định và đi vào nề nếp. Qua biện pháp này tôi thấy trẻ lớp tôi rất thích thú khi được chơi, được học với những đồ dùng đẹp mà do cô làm. Qua đó tôi còn giáo dục được trẻ phải biết giữ gìn đồ dùng đồ chơi và biết cất đúng nơi quy định. 10 “Một số biện pháp rèn nề nếp , thói quen ban đầu cho trẻ 24-36 tháng tuổi” Trẻ cất đồ chơi. Với hoạt động ngoài trời tôi chọn lựa các khu vực dễ quản lý và bao quát trẻ nhưng cũng phải đảm bảo cho trẻ được tắm nắng và hít thở không khí trong lành. Trẻ được hoạt động vui chơi thoải mái với các bạn với các đồ chơi ngoài sân trường. Trò chơi vận động khi trẻ ra sân chơi cũng là trò chơi trẻ dễ tham gia và làm trẻ thích thú như: “Bóng tròn to”, “ Bắt bướm”,… Hoạt động ngoài trời không chỉ giúp trẻ thấy vui vẻ và gần gũi với cô, với bạn hơn mà qua đó tôi cũng rèn luyện cho trẻ sự thích nghi của cơ thể với thiên nhiên, và quen với nề nếp vui chơi ngoài trời. Trẻ chơi ngoài trời. 11 “Một số biện pháp rèn nề nếp , thói quen ban đầu cho trẻ 24-36 tháng tuổi” Hoạt động với đồ vật là hoạt động chủ đạo của trẻ nhà trẻ nhằm thoả mãn nhu cầu tìm hiểu và khám phá về những đồ dùng, đồ chơi gần gũi, quen thuộc với trẻ và phát triển những kĩ năng sống cần thiết. Chính vì vậy tôi luôn tìm cách để giúp trẻ thoả mãn nhu cầu vui chơi của mình. Tôi tổ chức cho trẻ tham gia vào hoạt động theo ý thích ở các khu vực hoạt động, ở mọi lúc, mọi nơi hoặc tổ chức dưới hình thức hoạt động chơi tập có chủ định, trong thời gian đón trẻ, trả trẻ như: Xâu hạt, xếp hình, lắp ghép, vẽ, nặn…theo ý thích của trẻ. Trẻ chơi xâu vòng. Hay trong khi trẻ chơi ở các góc là hoạt động trẻ rất thích thú, tôi thường chuẩn bị đồ chơi ở các góc phong phú, đa dạng theo chủ đề của trẻ được vui chơi và trải nghiệm khi tham gia hoạt động.Thông qua hoạt động này ,tôi thấy trẻ bộc lộ rõ thói quen của mình :trẻ chơi một mình,hay tranh giành đồ chơi của bạn,bé nào cũng muốn được nhiều đồ chơi hơn.Trẻ thường hay khóc hoặc đánh cấu bạn khi không được đồ chơi.Chính vì vậy ,để giáo dục trẻ hành vi tốt tôi thường xuyên quan sát hoạt động chơi của từng trẻ để có biện pháp can thiệp giáo dục phù hợp. Ví dụ: Khi theo dõi trẻ chơi góc :Bé chơi với hình.Cháu Linh hay tranh giành đồ chơi của bạn,tôi trò chuyện:Linh ơi con đang chơi gì vậy? Con đang xếp gì? Con cho các bạn cùng chơi cho vui nhé......Như thế nhiều lần cô tạo cho 12 “Một số biện pháp rèn nề nếp , thói quen ban đầu cho trẻ 24-36 tháng tuổi” trẻ biết chơi với bạn trong lớp của mình và cháu sẽ không tranh giành đồ chơi của bạn. Trẻ chơi với hình. Ở góc vận động tôi bố trí giá, kệ, các rổ đồ chơi sát tường thuận tiện cho trẻ hoạt động Trẻ chơi vận động 13 “Một số biện pháp rèn nề nếp , thói quen ban đầu cho trẻ 24-36 tháng tuổi” Đồ chơi được lựa chọn và bày biện mang tính mở, đảm bảo vệ sinh cho trẻ hoạt động. Các đồ chơi cần đa dạng về chủng loại, màu sắc và hình dạng, vật liệu cũng phong phú nhằm cung cấp cho trẻ cơ hội sử dụng các thao tác của ngón tay, bàn tay và phát triển các giác quan, phát triển cảm giác của trẻ. Trẻ chơi thả bóng. Tạo môi trường có tính giáo dục cho trẻ ở góc cùng bé xem tranh,góc lễ giáo.Trẻ xem sách ,quan sát những hình ảnh trẻ tự nhìn thấy việc làm và hành vi của các bạn nhỏ trong tranh sẽ phân biệt được những việc làm tốt để học tập. Cô dạy trẻ xem tranh 14 “Một số biện pháp rèn nề nếp , thói quen ban đầu cho trẻ 24-36 tháng tuổi” Ngoài ra tôi còn bố trí giường cho trẻ ngồi hoặc nằm xem tranh ,tùy theo ý thích của trẻ ,giúp trẻ cảm thấy thoải mái như đang ở nhà. Trẻ xem tranh. 5 . Biện pháp 5 . Thường xuyên rèn nề nếp thói quen cho trẻ ở mọi lúc và trong mọi hoạt động. Đối với độ tuổi này để đưa các cháu vào nề nếp thói quen không phải là chuyện dễ và đơn giản. Thực tế các cháu còn rất bé, chưa có ý thức được như các anh chị lớn, điều này cũng là một thử thách cho giáo viên chúng tôi. Đến giờ hoạt động có chủ đích tôi cho trẻ ngồi vòng tròn quanh cô để trẻ cảm nhận được sự gần gũi, quan tâm của cô giáo. Bài học được tôi đưa ra một cách nhẹ nhàng với những câu hỏi thân thiện và các đồ dùng quen thuộc gần gũi với trẻ. Mỗi cô phụ trách dạy một nhóm của mình, lớp được chia thành ba tổ và mỗi cô dạy một tổ mà trẻ đã chọn lựa như vậy việc học đối với trẻ không có cảm giác bị ép buộc mà diễn ra rất tự nhiên. Muốn tạo cho trẻ có được thói quen thường xuyên thì bản thân tôi phải luôn nhẹ nhàng gần gũi và tình cảm với trẻ để uốn nắn trẻ, hoặc thông qua bài hát, bài thơ, câu chuyện…trò chơi có nội dung nói về nề nếp thói quen. Tôi cũng có thể sử dụng để trẻ phần nào liên hệ với bản thân mà ngoan hơn và biết vâng lời cô giáo. Nhờ sự tạo điều kiện giúp đỡ của cô, trẻ được uốn nắn kịp thời thường xuyên, liên tục do đó việc rèn luyện nề nếp thói quen của trẻ trong mọi hoạt động mọi lúc, mọi nơi mang lại hiệu quả cao hơn, mọi trẻ ngoan và có nề nếp thói quen tốt hơn. 15 “Một số biện pháp rèn nề nếp , thói quen ban đầu cho trẻ 24-36 tháng tuổi” + Ví dụ: Rèn luyện cho trẻ thói quên biết chào hỏi thông qua các bài hát như: “Bé ngoan”, “Lời chào buổi sáng”, “Mẹ yêu không nào”…Các bài thơ: “Chào, Miệng xinh, Cháu chào ông ạ, Cô và mẹ…Có thể kết hợp cho trẻ xem tranh khi đọc thơ cho trẻ nghe. - Hoặc khi trẻ chơi xong tôi hát một bài để rèn cho trẻ thói quen khi chơi xong biết cất dọn đồ chơi . Giờ ăn là giờ tôi chú ý quan tâm nhất bởi trẻ có ăn ngoan, ăn tốt mới vui vẻ tham gia các hoạt động trong ngày và trẻ mới khoẻ mạnh, phát triển hài hoà và thích nghi với môi trường sống thay đổi. Trước khi trẻ ăn tôi làm công tác vệ sinh cá nhân: rửa tay, lau mặt cho trẻ theo đúng quy chế. Với thái độ nhẹ nhàng ân cần cô cho trẻ thấy được sự thoải mái tự tin như được mẹ giúp mình vậy. - Trước bữa ăn tôi thường làm vệ sinh cho trẻ như rửa tay, lau mặt. Trước khi ra rửa tôi đọc bài thơ “Rửa tay sạch”.Rèn trẻ có thói quen vệ sinh cá nhân,biết rửa tay,giữ gìn quần áo sạch sẽ.Trong khi rửa tay ,mặt cho trẻ tôi trò chuyện giáo dục trẻ đẻ trẻ hiểu .Rèn được trẻ qua các ngày ,tuần ,tháng dần dần trẻ có thói quen vệ sinh cá nhân sạch sẽ và có kỹ năng tự phục vụ một số công việc đơn giản phù hợp với trẻ: Rèn trẻ biết xếp hàng chờ đến lượt,biêt tự lau tay sau khi rửa.... Trẻ xếp hàng rửa tay 16 “Một số biện pháp rèn nề nếp , thói quen ban đầu cho trẻ 24-36 tháng tuổi” Trẻ được cô lau lau mặt. Khi trẻ được vệ sinh sạch sẽ thì trẻ sẽ thấy thoải mái và ăn cũng cảm thấy ngon miệng hơn. Giờ ăn, các cháu mới đa số là chưa biết xúc và còn lạ với thức ăn ở trường nên tôi trực tiếp đến bón cho từng cháu, động viên cháu ăn hết xuất, giới thiệu dinh dưỡng trong món ăn…từ đó trẻ sẽ thấy quen dần với bữa ăn trên lớp. Khi trẻ ngồi vào bàn ăn và đợi cô chia ăn tôi cho trẻ đọc bài thơ “Giờ ăn” Trẻ ăn cơm. 17 “Một số biện pháp rèn nề nếp , thói quen ban đầu cho trẻ 24-36 tháng tuổi” Trong giờ ăn tôi thường xuyên nhắc nhở trẻ cách cầm thìa: Cầm thìa bằng tay phải,luồn 4 ngón tay ở cán cầm thìa,ngón cái giữ ở trên cán thìa ,xúc đưa lên miệng. Khi ăn không nói chuyện,không xúc cơm sang bát bạn,khi ho biết dùng tay che miệng, ăn hết xuất, nhai kỹ gọn miệng,biết nhặt cơm rơi vào đĩa,lau tay bằng khăn ẩm.ăn xong để bát thìa đúng nơi quy định. Khi ăn uống vệ sinh xong, việc đưa trẻ vào giấc ngủ lại là một việc vô cùng khó khăn, bởi trẻ mới đi lớp nên nhớ nhà và quấy khóc nhiều. Những trẻ khóc thì tôi bế vào lòng, vỗ về an ủi, khi trẻ hết khóc thì tôi kể cho trẻ một vài mẩu truyện ngắn hoặc hát cho trẻ nghe 1 vài bài hát ru. Với tình yêu và nhiệt huyết của mình chắc chắn trẻ sẽ cảm nhận được và quen dần với cô, với trường, với lớp. Đến giờ đi ngủ tôi sẽ cho trẻ đọc bài thơ: “Giờ ngủ” Giờ ngủ trưa Qua hoạt động ăn, ngủ, vệ sinh tôi dần đưa trẻ vào nề nếp, trẻ đã biết ngồi ngay ngắn vào bàn đợi cô mời đến lượt ra rửa tay lau mặt. Trong lúc xếp hàng trẻ biết chờ đợi đến lượt chứ không xô đẩy và tranh với bạn, với giờ ngủ cũng vậy trẻ tự giác đi ngủ sau khi ăn trưa xong và khi nằm trẻ biết phải nằm ngay ngắn, để tay lên bụng và khi ngủ không được nói chuyện. 18 “Một số biện pháp rèn nề nếp , thói quen ban đầu cho trẻ 24-36 tháng tuổi” 6. Biện pháp 6: Rèn trẻ kỹ năng tự phục vụ. Năm học 2017 – 2018 này nhà trường tiếp tục đưa kỹ năng tự phục vụ vào giờ học cũng như các hoạt động khác trong các ngày. Ngay từ đầu năm khi mới nhận lớp và được sự chỉ đạo của ban giám hiệu nhà trường về việc rèn kỹ năng tự phục vụ cho trẻ ngay từ lứa tuổi nhà trẻ, lứa tuổi lần đầu mới ra lớp nên việc thực hiện kỹ năng này với trẻ còn nhiều bỡ ngỡ vì đa số trẻ được bố mẹ làm giúp như từ việc cất dép, cất ba lô…Những tháng đầu khi thực hiện đa số trẻ chưa thích nghi nên trẻ không thực hiện. Từ kế hoạch của nhà trường xây dựng cho cả năm học, dựa trên kế hoạch của nhà trường ,tôi cùng các cô trong lớp lên kế hoạch rèn kỹ năng tự phục vụ cho lớp mình. Mỗi tháng chúng tôi chỉ rèn 2- 3 kỹ năng nên trẻ dần thích nghi và đến cuối kế hoạch thì trẻ có nề nếp trong việc tự phục vụ. Trẻ tự cất dép. 19