Sáng kiến kinh nghiệm: Một số thủ thuật trong việc dạy kỹ năng nói Tiếng Anh
THÔNG TIN CHUNG VỀ SÁNG KIẾN
1. Tên s|ng kiến:
MỘT SỐ THỦ THUẬT TRONG VIỆC DẠY KỸ NĂNG NÓI TIẾNG ANH
(Some techniques in teaching English speaking skill)
2. Lĩnh vực |p dụng s|ng kiến
- Đề tài này áp dụng cho tất cả học sinh ở bậc trung học phổ thông
(lớp 10, 11, 12).
- Dùng cho việc dạy kỹ năng nói trong Tiếng Anh, bổ trợ cho các kỹ
năng khác.
3. Thời gian |p dụng s|ng kiến
Từ ngày: 24 tháng 08 năm 2009 đến 25 tháng 05 năm 2015
4. T|c giả
- Họ và tên: BÙI VĂN QUÂN
- Năm sinh: 1978
- Nơi thường trú: Nghĩa Thắng, Nghĩa Hưng, Nam Định
- Trình độ chuyên môn: Cử nhân Anh Văn
- Chức vụ công tác: Giáo viên
- Nơi làm việc: Trường THPT C Nghĩa Hưng
- Địa chỉ liên hệ: Trường THPT C Nghĩa Hưng
- Điện thoại: 0350 3505848
5. Đơn vị |p dụng s|ng kiến
- Trường THPT C NGhĩa Hưng
- Địa chỉ: Khu Đông Bình, thị trấn Rạng Đông, Nghĩa Hưng, Nam Định
- Điện thoại: 0350 3728748
Bùi Văn Quân - THPT C Nghĩa Hưng
1
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số thủ thuật trong việc dạy kỹ năng nói Tiếng Anh
MỤC LỤC
1. ĐẶT VẤN ĐỀ
(Trang 5)
2. CƠ SỞ LÝ LUẬN
(Trang 6)
3. CƠ SỞ THỰC TIỄN
(Trang 7)
4. NỘI DUNG
(Trang 8)
4. 1. Chuẩn bị v{ sắp xếp chủ đề nói
4. 2. Hình thức v{ c|ch thức tổ chức nói
4. 3. Chuẩn bị nguồn kiến thức để học sinh có thể thực hiện nói v{
phản xạ xử lý trong c|c tình huống
4. 4. Phải l{m thế n{o để kích thích học sinh thực hiện hiện kỹ năng
nói từ đầu tiết học cho đến cuối tiết học?
4. 5. Kiểm tra nói
4. 6. C|c bước cụ thể cho phần dạy nói
5. HIỆU QUẢ DO SÁNG KIẾN ĐEM LẠI
(Trang 29)
5.1. Đối với học sinh
5. 2. Đối với công t|c gi|o dục
6. KẾT LUẬN
(Trang 31)
7. ĐỀ XUẤT, KIẾN NGHỊ
(Trang 32)
8. TÀI LIỆU THAM KHẢO
10. MỤC LỤC
11. PHIẾU ĐÁNH GIÁ XẾP LOẠI
Bùi Văn Quân - THPT C Nghĩa Hưng
2
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số thủ thuật trong việc dạy kỹ năng nói Tiếng Anh
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
“MỘT SỐ THỦ THUẬT TRONG VIỆC DẠY KỸ NĂNG NÓI TIẾNG ANH”
(Some techniques in teaching English speaking skill)
1. ĐẶT VẤN ĐỀ
Kỹ năng nói là một trong những kỹ năng quan trọng trong việc học
bất kỳ một ngoại ngữ nào.Nếu người học sử dụng thành thạo, lưu loát kỹ
năng này sẽ làm cho họ rất hứng thú và tự tin trong học tập trước mắt
cũng như trong giao tiếp và trong công việc sau này.
Vậy làm thế nào để học sinh thành thạo kỹ năng đó?Đó có phải là
năng khiếu của từng học sinh hay không? Hay học sinh rèn luyện kỹ năng
đó hàng ngày để có được? Đây là những câu hỏi đã được đặt ra từ lâu cho
các nhà ngôn ngữ học, các nhà chuyên môn nhằm tìm ra những biện pháp
hữu hiệu giúp người học, người dạy tích luỹ kinh nghiệm qua các tiết học
và thực tế tiết dạy. Từ những thực tế đó, các nhà chuyên môn, các nhà giáo
ưu tú, những người thầy đi trước đã tích luỹ được khá nhiều kinh nghiệm
quý báu trong việc dạy ngoại ngữ và đã truyền lại, viết lại cho những người
đi sau. Đến nay chúng ta đã biết được khá nhiều thủ thuật dạy một tiết nói
nhưng những thủ thuật đó vẫn chưa theo kịp với sự phát triển của Khoa
học Công nghệ, cùng với sự thay đổi mang tính đặc thù của môn học và sự
thay đổi tâm lý cũng như nguyện vọng của học sinh.
Trong quá trình giảng dạy môn Tiếng Anh, thông qua những tiết học
người dạy giúp người học có thể sử dụng thành thạo các kỹ năng Nghe,
Nói, Đọc, Viết. Làm sao giúp người học dễ học, dễ hiểu, dễ nhớ những kiến
thức mà thầy, cô truyềnđạt và vận dụng sáng tạo vàocác tình huống thực
tế, kích thích được sự hứng thú trong học tập, có thói quen tự tìm tòi, khám
phá và sáng tạo những cái mới, thực hành thành thạo các kỹ năng trên lớp,
ở nhà, cũng như đối phó với những tình huống tình cờ mà học sinh gặp
phải. Tuy nhiên, trên thực tế có rất nhiều tình huống khó xử dẫn đến các
việc người học trở nên mất tự tin trong học tập cũng như giao tiếp sau này,
do đó trách nhiệm của mỗi giáo viên là giúp học sinh vượt qua mọi khó
khăn thử thách, ức chế tâm lý, tự tin, mạnh dạn và cởi mở hơn trong giao
tiếp.
Ở vùng nông thôn, học sinh ít có cơ hội làm quen, cọ xát với môi trường
thực tế, sử dụng Ngoại ngữ.Các em chưa thấy được tầm quan trong của
môn Ngoại ngữ nên học tập môn Ngoại ngữ một cách qua loa nhằm đối
phó. Cộng với căn bệnh thành tích trong giáo dục nên các em không được
Bùi Văn Quân - THPT C Nghĩa Hưng
3
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số thủ thuật trong việc dạy kỹ năng nói Tiếng Anh
đánh giá một cách khách quan dẫn đến học sinh lười học, không cần
nghiên cứu. Do đó, khi học sinh lên bậc trung học phổ thông, đa phần học
sinh học rất yếu môn Ngoại ngữ, đặc biệt với các kỹ năng nghe, nói nên
giáo viên rất vất vả trong việc dạy các kỹ năng này cho các em.
Trường THPT C Nghĩa Hưng cũng là một trường THPT nằm ở vùng
nông thôn.Điều kiện kinh tế xã hội của vùng còn nhiều khó khăn.Khi các
em còn học ở bậc THCS các thầy cô giáo Tiếng Anh chủ yếu chú trọng vào
việc rèn luyện kỹ năng viết và các bài tập ngữ pháp cho các em, còn kỹ
năng nói và nghe ít được các thầy cô chú trọng, có khi còn bị lãng quên.
Mặt khác, bộ môn Tiếng Anh của nhà trường vẫn còn nhiều hạn chế, thành
tích của bộ môn so với các bộ môn khác vẫn còn khiêm tốn do nhà trường
từ trước đến nay chỉ chú trọng vào các môn thi khối A (Toán, Lý Hóa), cơ
sở vật chất phục vụ cho bộ môn Tiếng Anh còn nhiều thiếu thốn. Các em
không có cơ hội cọ xát trong giao tiếp, không có cơ hội thể hiện chính
mình…Vì vậy, kỹ năng nói của các em rất kém kể cả những học sinh tham
gia đội tuyển học sinh giỏi của nhà trường đi dự thi học sinh giỏi cấp tỉnh,
những học sinh tham dự cuộc thi Hùng biện Tiếng Anh cấp tỉnh…
2. CƠ SỞ LÝ LUẬN
Trước xu thế hội nhập quốc tế trên tất cả các lĩnh vực, đặc biệt là lĩnh
vực kinh tế, văn hoá, giáo dục, mỗi quốc gia đều phải nhìn nhận, đánh giá
lại thực trạng giáo dục của quốc gia mình từ đó đưa ra những sách lược
phát triển cho phù hợp. Trong thời gian gần đây Việt Nam chúng ta đã đạt
được nhiều thành tựu to lớn trên tất cả các lĩnh vực, trong đó có lĩnh vực
giáo dục.Chúng ta đã có những tập thể, những cá nhân giành được những
giải thưởng cao trong các cuộc thi mang tính quốc tế.Tuy nhiên, trong quá
trình hội nhập Việt Nam chúng ta còn gặp rất nhiều khó khăn bởi trình độ
ngoại ngữ của chúng ta còn khiêm tốn, đặc biệt trong hai kỹ năng giao tiếp
(nghe & nói). Đảng và Nhà nước ta đã có những chiến lược, sách lược cho
sự phát triển đất nước, kèm theo đó là những đề án nhằm nâng cao chất
lượng giáo dục. Một trong những đề án quan trọng đó là đề án: “Dạy và
học ngoại ngữ trong các nhà trường phổ thông, giai đoạn 2008 –
2020” -trong đó bộ môn Tiếng Anh giữ vai trò chủ đạo.
Xuất phát từ mục đích của việc học ngoại ngữ: Học ngoại ngữ là để
giao tiếp:
Viết
NGÔN
NGỮ
Giao tiếp
Nghe
Nói
Bùi Văn Quân - THPT C Nghĩa Hưng
4
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số thủ thuật trong việc dạy kỹ năng nói Tiếng Anh
Giao tiếp có thể được thể hiện qua 4 kỹ năng: Nghe, nói, đọc, viết.
Tuy nhiên hai kỹ năng nghe và nói có thể được coi là hai kỹ năng quyết
định.Muốn giao tiếp tốt ngoài việc nghe tốt, người học phải nói tốt.Vậy
“L{m thế n{o để người học có thể nói tốt?” Đây là một bài toán nan giải
đối với cả người dạy cũng như người học ngoại ngữ.
Việc dạy và học Tiếng Anh có rất nhiều phương pháp khác nhau
nhưng đều tập trung vào việc phát triển tính năng động, sáng tạo và tính
tích cực của học sinh nhằm tạo khả năng nhận biết và cách giải quyết vấn
đề “Làm thế nào để giao tiếp có hiệu quả?". Tuy nhiên trong quá trình
giảng dạy Tiếng Anh tại bậc THPT, tôi nhận thấy: để dạy cho các em nắm
vững các kỹ năng cơ bản “NGHE – NÓI – ĐỌC – VIẾT”, sử dụng chúng một
cách thành thạo cũng như đạt hiệu quả cao còn gặp rất nhiều khó khăn, đặc
biệt là đối với kỹ năng nói (speaking skill).
Trên thực tế ở Việt Nam từ trước đến nay, học sinh học Tiếng Anh
chủ yếu để thi lấy điểm thông qua hình thức thi viết bởi ít trường có đủ
khả năng tổ chức thi nghe hiểu và thi nói cho học sinh.Học sinh lại ít có cơ
hội cọ xát, sử dụng Ngoại ngữ trong các tình huống thực tế.Chính vì vậy kỹ
năng nói của học sinh, đặc biệt học sinh ở vùng nông thôn còn nhiều hạn
chế.Đa số học sinh - sinh viên gặp nhiều trở ngại, khó khăn khi nói nhất là
khi giao tiếp với người nước ngoài.Giao tiếp là điều kiện thuận lợi để kích
thích người học sử dụng ngoại ngữ đạt hiệu quả nhất. Tuy nhiên, kĩ năng
nói đôi khi bị lãng quên bởi chúng ta chỉ đánh giá ngôn ngữ qua trình độ,
kiến thức thông qua bài thi viết của học sinh chứ không đo lường bằng khả
năng sử dụng ngôn ngữ. Để đáp ứng những đòi hỏi của công việc, chúng ta
phải chú ý rất nhiều đến kỹ năng nói qua đó giúp học sinh có khả năng giao
tiếp một cách tự tin, lưu loát. Để làm được điều này người dạy cần phải tổ
chức môi trường học tập hấp dẫn, thu hút nhiều học sinh tham gia. Có như
vậy học sinh mới đủ tự tin, mạnh dạn hơn trong việc giao tiếp sau này.
Biết rằng dạy kỹ năng nói là rất khó song giáo viên cần tìm ra những
phương pháp tốt nhất, phù hợp nhất để học sinh có thể cảm thấy hứng thú
hơn trong những giờ học nói. Cũng vì lý do đó trong quá trình dạy kỹ năng
nói bản thân tôi cũng đã ít nhiều suy nghĩ, ứng dụng và đúc rút những kinh
nghiệm để phát triển và nâng cao kỹ năng nói cho học sinh, cố gắng tìm ra
phương pháp dạy kỹ năng nói tối ưu nhất cho bản thân và giúp học sinh
hiểu được tầm quan trọng của việc nói tốt, cảm thấy thích thú với môn học
hơn. Vì vậy tôi xin trình bày một số kinh nghiệm của bản thân thông qua
Bùi Văn Quân - THPT C Nghĩa Hưng
5
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số thủ thuật trong việc dạy kỹ năng nói Tiếng Anh
sáng kiến kinh nghiệm: “MỘT SỐ THỦ THUẬT TRONG VIỆC DẠY KỸ
NĂNG NÓI TIẾNG ANH”
3. CƠ SỞ THỰC TIỄN
Trong những năm học gần đây Bộ Giáo Dục và Đào Tạo đã có chủ trương
đổi mới nội dung chương trình SGK cho tất cả các cấp học. Cùng với việc
đổi mới về chương trình nội dung sách giáo khoa là sự thay đổi hàng loạt
hình thức và phương pháp dạy học cũng như thi cử, kiểm tra đánh giá. Để
đạt được những mục tiêu đề ra cho cấp học, mỗi giáo viên không ngừng
phấn đấu, trau dồi kinh nghiệm, thường xuyên học hỏi để hoàn thiện hơn
trong quá trình giảng dạy.
Trong quá trình giảng dạy tại Trường THPT C Nghĩa Hưng, một ngôi
trường ở vùng nông thôn với đối tượng học sinh hầu như không có cơ hội
sử dụng Tiếng Anh trong những tình huống giao tiếp mang tính thực tế,
bản thân tôi đã đúc rút ra được một số bài học kinh nghiệm. Những kinh
nghiệm mà tôi rất tâm đắc nhất là những kinh nghiệm trong việc giảng dạy
kỹ năng nói.Tôi muốn được chia sẽ cùng với quý đồng nghiệp cùng tham
khảo và đóng góp ý kiến xây dựng, giúp tôi hoàn thiện hơn trong công tác
giảng dạy.
5. NỘI DUNG
5.1. Chuẩn bị và sắp xếp chủ đề nói
Không nhất thiết phải tuôn theo một số hoạt động nói trong sách
giáo khoa vì chúng quá cứng nhắc và khô khan, không phát huy hết khả
năng tìm tòi và tính sáng tạo trong hoạt động giao tiếp của học sinh. Bởi
tình huống dễ các em không nói được thì làm sao các em có thể nói được
các tình huống khó. Do đó chúng ta nên hướng dẫn học sinh bám sát các
chủ đề trong sách giáo khoa sau đó tự thực hiện hoặc cùng nhóm thực hiện
việc biến các chủ đề trên thành đoạn hội thoại, tự luận … phù hợp với khả
năng của mình, sau đó thực hiện tại lớp (có thể mỗi em, mỗi nhóm thực
hiện nhiều bài khác nhau).
Qua cách làm này tôi nhận thấy các em đã suy nghĩ, tìm tòi và nói ra
được mọi điều mà các em cần nói. Các em cũng rất thích thú phấn khởi
trong học tiết nói đó, mong muốn sớm có chủ đề mới và chờ đợi tiết nói
tiếp theo bởi lúc đó các em có cơ hội để thể hiện kiến thức đã học được và
đặc biệt để thể hiện chính mình. Cách làm này không những tạo điều kiện
để học sinh giỏi thể hiện chính mình mà còn giúp tất cả học sinh trong lớp
đặc biệt là các học sinh yếu, rụt rè, ít giao tiếp có thể nói được Tiếng Anh,
bởi vì các em đã được các bạn học sinh giỏi hơn cố vấn, được chuẩn bị ở
nhà và thực hành nhuần nhuyễn nên các em không bỡ ngỡ nữa, tự tin
Bùi Văn Quân - THPT C Nghĩa Hưng
6
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số thủ thuật trong việc dạy kỹ năng nói Tiếng Anh
trong việc thực hành giao tiếp trước công chúng mà lâu nay các em chưa có
điều kiện để thể hiện.
5.2. Hình thức và cách thức tổ chức nói
Đây cũng chính là kỹ năng chính quyết định sự thành công hay thất
bại trong hoạt động giao tiếp. Nếu bầu không khí lớp học trầm, học sinh
nói ít thì tiết học đó xem như chưa thành công.Nếu lớp học rôm rả, sôi
động, không bị ức chế và nhiều học sinh thực hiện tốt kỹ năng nói thì tiết
học đó xem như đã thành công.
Theo phương pháp dạy học truyền thống, mô hình lớp học thường
được tổ chức theo mô hình sau:
Board
Teacher’s table
Pair 1
S1
S2
Pair 2
S3
S4
Pair …
S5
S6
S7
S8
Group 1
S9
Group…
Theo mô hình này học sinh chủ yếu ngồi tại chỗ quen thuộc của
mình, giao tiếp với bạn bên cạnh, như vậy học sinh sẽ rất thụ động và ức
chế về tâm lý. Do đó học sinh không thể phát huy hết “vốn từ” mà các em
có, bởi cử chỉ, ánh mắt, hành động cũng là “vốn từ” trong giao tiếp của mỗi
ngôn ngữ, chúng giúp cho người nghe có thể hiểu được. Hơn nữa nếu ngày
nào các em cũng chỉ được nói với người ngồi bên cạnh mình thì việc giao
tiếp đó sẽ rất nhàm chán, học sinh sẽ không thể cảm nhận, không biết hết
tính cách của từng người bạn trong lớp.Nếu vậy thì lớp học sẽ rất ồn ào,
khó quản lý và kiểm soát.
Do đó, tôi nghĩ chúng ta nên tổ chức “Lớp học mở”:
Bùi Văn Quân - THPT C Nghĩa Hưng
7
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số thủ thuật trong việc dạy kỹ năng nói Tiếng Anh
Học sinh có thể ra khỏi vị trí ngồi quen thuộc của các em để tìm bạn
nói ưng ý hoặc có thể đứng tại chỗ để thực hiện việc nói theo cặp hoặc
nhóm là rất hay (không nên ngồi). Bởi lúc đó học sinh sẽ rất thoải mái để
thực hiện hoạt động nói cũng như dễ “múa tay, nháy mắt” diễn đạt ý nghĩa
của từng câu nói cho người nghe.
Nếu tổ chức lớp học mở thì lớp học sẽ rất ồn ào, khó quản lý cũng nư
kiểm soát?Đây là câu hỏi rất nhiều giáo viên băn khoăn đặt ra mà đặc biệt
là các giáo viên trẻ. Tuy nhiên tôi cũng mạnh dạn nói rằng dạy tiết học
“nói” thì đừng sợ ồn ào trong lớp bởi có sự “ồn ào trong sự điều khiển” sẽ
làm cho lớp học trở nên sôi động thêm. Sau khi thực hiện xong một hoạt
động nói chúng ta có thể yêu cầu học sinh về lại chổ hay ngồi xuống chỗ
của mình. Theo “qu|n tính” học sinh sẽ trở nên trật tự.Sau đó chúng ta có
thể đánh giá nhận xét góp ý cho các hoạt động nói mà chúng ta đã đề ra.
Trong suốt quá trình nói chúng ta nên khuyên học sinh như sau:
- Nói chậm v{ nói một c|ch tự nhiên (Always speak slowly and
naturally)
Hầu hết học sinh đều cho rằng nói tiếng Anh càng nhanh sẽ càng
giống với người bản xứ bởi đa số người học tiếng Anh đều thấy khó nắm
bắt thông tin khi nghe người bản xứ nói vì họ nói khá nhanh. Quan điểm
“nói càng nhanh càng tốt” đối với tất cả các đối tượng học sinh là không
phù hợp.Nên khuyên học sinh cố gắng nói chậm, tự nhiên và chính xác.
Nếu như học sinh nói chậm lại thì âm điệu và trọng âm của học sinh sẽ trở
nên nhẹ nhàng hơn, trái lại giọng điệu phát âm của học sinh sẽ nặng và khó
hiểu hơn, điều này cũng dễ hiểu bởi vì học sinh sẽ không có đủ thời gian để
hình thành âm vị và ngữ điệu chính xác. Hãy “điều khiển” tốc độ nói phù
hợp như nguyên tắc nói căn bản để có thể đạt được những gì mong muốn.
Khi âm vị của học sinh đã đạt đến mức độ tương đối chuẩn mực, ngữ điệu
phù hợp tức khắc các em có thể điều chỉnh được tốc độ và cường độ nói
của mình.
- Nói đủ lớn (Speak loudly enough)
Bùi Văn Quân - THPT C Nghĩa Hưng
8
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số thủ thuật trong việc dạy kỹ năng nói Tiếng Anh
Đây là yếu tố quan trọng trong giao tiếp.Bởi dù bạn nói với 1 người,
10 người hay cả trăm người thì bạn cũng cần phải nói đủ lớn để tất cả
những người có mặt đều có thể lắng nghe bạn nói một cách dễ dàng?Nếu
như bạn nói quá nhỏ, điều gì sẽ xảy ra?
Thực hành nói với một âm lượng phù hợp sẽ giúp bạn tự tin hơn và
có thể điều chỉnh được âm lượng của mình phù hợp với từng không gian
và hoàn cảnh khác nhau.Nên tốt nhất mỗi ngày bạn nên dành ra khoảng 15
đến 20 phút để thực hành phát âm tiếng Anh bằng cách đọc to thành tiếng
các từ, các câu, các đoạn văn bằng tiếng Anh.Nếu học sinh thực hành
thường xuyên hàng ngày trong vòng 2 tháng thì cơ miệng của các em sẽ
phát triển phù hợp cho việc nói một ngôn ngữ mới.Có thể ghi âm lại giọng
nói của chính mình, sau đó nghe lại những từ mình phát âm sai.Mọi người
thường không thích nghe giọng nói của chính mình và thường có xu hướng
tránh nghe giọng mình nói.Tuy nhiên, đây là một cách thực hành khá quan
trọng vì bằng cách này bạn có thể nhận ra những lỗi mà mình thường mắc
phải từ trọng âm, ngữ điệu đến âm lượng.
- Ph|t }m tất cả c|c }m trong từ (Pronounce all the sounds in words)
Như đã được đề cập ở trên, luyện nói Tiếng Anh với tốc độ chậm sẽ
giúp bạn có thời gian tập trung đến các âm có trong từ.Có thể ngay bây giờ,
bạn có thể bỏ sót âm cuối hay âm giữa của từ, hoặc những âm tiết không
phải là trọng âm trong từ.Điều này không ảnh hưởng đến người nói nhưng
lại gây khó khăn cho người nghe. Chính vì vậy giáo viên nên khuyên học
sinh nên tập trung tới từng âm trong từ và không bỏ sót âm nào đặc biệt là
âm những âm cuối của từ như: /s/, /z/, /id/, /d/, /t/, /p/, /f/, /θ/, /ŋ/, /
k/, /tʆ/ ...
- Ban đầu nên sử dụng cấu trúc ngữ ph|p đơn giản (Use simple
structures at first)
Khi nói, ít người để ý đến việc bạn dùng cấu trúc đơn giản hay phức
tạp để đánh giá khả năng của bạn và thậm chí là cũng ít người nhận ra mức
độ của các cấu trúc mà bạn đang sử dụng. Vì vậy, bạn nên khuyên học sinh
nên sử dụng cấu trúc và mẫu câu đơn giản khi bắt đầu học nói để thuận
tiện cho việc giao tiếp, sau đó mới sử dụng các mẫu câu phức tạp, thành
ngữ…
- Suy nghĩ bằng tiếng Anh, không nên dịch từ sang tiếng Việt (Think in
English)
Một trong những sai lầm nghiêm trọng là chúng ta có khuynh hướng
“dịch” (từ tiếng mẹ đẻ sang tiếng Anh) trước khi nói. Việc này ngay lập tức
sẽ tạo ra một rào cản ngôn ngữ. Ví dụ, khi chúng ta muốn bỏ một cuộc hẹn,
chúng ta sẽ nghĩ trong đầu: “tôi muốn huỷ bỏ cuộc hẹn đó”. Sau đó chúng
ta dịch câu đó sang Tiếng Anh. Chúng ta sẽ gặp vấn đề vì chúng ta có thể
không nhớ hoặc không biết các từ “cancel” và “appointment” để hình
thành câu “I would like to cancel the appointment”. Nếu chúng ta nghĩ
Bùi Văn Quân - THPT C Nghĩa Hưng
9
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số thủ thuật trong việc dạy kỹ năng nói Tiếng Anh
bằng Tiếng Anh, chúng ta sẽ không gặp phải vấn đề này và có nhiều cách
diễn đạt tình huống này bằng Tiếng Anh, ví dụ: “I'm sorry. I'm not free
tomorrow” hay “I'm afraid I can’t come tomorrow”, v.v.
- H~y tự tin về khả năng Tiếng Anh của mình (Be self-confident with
your ability to speak)
Ví dụ: Khi bạn được hỏi: “How is your English?”, bạn không nên trả
lời: “Oh, my English is very poor, I have no chance to practise”. Bạn nên trả
lời: “I love to speak English” or “My English is improving”.Những câu trả lời
như thế này sẽ tạo cho bạn cảm giác tự tin.Khi bạn tự tin, bạn sẽ không còn
sợ nói Tiếng Anh nữa.
3.3. Chuẩn bị nguồn kiến thức để học sinh có thể thực hiện nói và phản
xạ xử lý trong các tình huống:
Có rất nhiều nguồn kiến thức mà học sinh có thể sưu tầm nhưng vấn
đề là các em có vận dụng và tích luỹ được chừng nào?Nếu chúng ta không
hướng dẫn các em thì có thể các em sẽ nói mà không có mục đích. Do đó,
trước hết chúng ta nên đưa ra những câu giao tiếp, những đoạn hội thoại,
những tình huống đơn giản, ngắn gọn để học sinh dễ dàng vận dụng và
hứng thú trong việc nói. Sau đó dựa vào các mẫu câu, đoạn hội thoại đó để
áp dụng vào các chủ đề trong sách giáo khoa để giúp học sinh đỡ bỡ ngỡ.
Chúng ta phải biết cách chế biến các kiến thức cho phù hợp với khẩu
vị của học sinh. Chúng ta phải dày công sưu tầm những hình ảnh, tư liệu
liên quan đến chủ đề hoặc từ mới trong bài học: Những bức hình đó chúng
ta có thể phóng to thành một hình lớn hoặc thu nhỏ nhiều hình khác nhau
để chèn vào một tờ giấy nhỏ, phát cho học sinh thực hành. Theo cách này
chúng ta không cần mất nhiều thời gian cho việc giải thích từ mới mà lại
gây được sự hứng thú cho học sinh.Bởi khi học sinh nhìn vào các bức hình
đó, học sinh sẽ không quan tâm đến các từ mới nữa.Trong đầu luôn nghĩ
cách nào để diễn đạt được các tình huống trong các bức hình đó cho
đúng.Từ đó tâm lý học sinh sẽ không còn nặng nề về vốn từ nên sẽ kích
thích được sự linh hoạt trong khi nói.
5. 4. Phải làm thế nào để kích thích học sinh thực hiện việc thực hiện kỹ
năng nói từ đầu tiết học cho đến cuối tiết học?
Nếu không chuẩn bị tốt các tiết học nói thì các tiết học thường rất rời
rạc và gây cảm giác mệt mỏi cho người học cũng như người dạy. Giáo viên
phải chuẩn bị một cách lôgic từ đầu tiết đến cuối tiết học, không nên để
quá nhiều “thời gian chết” bởi như thế sẽ làm cho học sinh phân tâm, cảm
thấy chán nản và không hào hứng gì cho việc nói.
5.5. Kiểm tra nói
Bùi Văn Quân - THPT C Nghĩa Hưng
10
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số thủ thuật trong việc dạy kỹ năng nói Tiếng Anh
Việc kiểm tra khả năng nói của học sinh không nhất thiết phải bóc tách
thành một hoạt động riêng lẻ.Chúng ta có thể kết hợp kiểm tra khả năng
nói của học sinh thông qua các kỹ năng khác, đặc biệt là hoạt động gợi mở
trước khi vào bài. Việc đánh giá khả năng nói của học sinh phải có một lộ
trình, do vậy giáo viên cần khích lệ học sinh khi các em có tiến bộ bằng
những lời khen (very good; well done; …). Khi các em trình bày tốt một
vấn đề, giáo viên có thể cho điểm các em chứ không nhất thiết phải tổ chức
một hoạt động kiểm tra nói riêng rẽ. Mặt khác với điều kiện thực tế chúng
ta cũng chưa có đủ thời gian, đội ngũ giáo viên cũng như những cơ sở vật
chất để tổ chức một kỳ thi nói cho học sinh.
5. 6. Các bước cụ thể cho phần dạy nói
+. Trước khi nói (Pre-speaking). Chúng ta có thể sử dụng:
- Matching
- Pre-teach vocabulary
- Open prediction: (Hoạt động tiên đoán tự do)
- Ordering: (Sắp xếp thứ trật tự ý câu, hoặc tranh ảnh…)
- Answer guiding questions (pre-question)
- Games
+. Trong khi nói (While-speaking). Chúng ta có thể sử dụng:
- Giving opinions
- Discussing
- Ask and answer
- Role-play
- Matching
- Games
+. Sau khi nói (Post-speaking): Chúng ta có thể sử dụng:
- Interviewing
- Recall/ retell the story or dialogue.
- Role play/ taking a survey
- Discuss the main idea.
- Summarizing the main points
- Card Deck
5.7. Một số ví dụ cụ thể
Trước tiên, chúng ta cùng đi vào một số ví dụ cụ thể cho một tiết dạy nói
cụ thể:
Example 1 (VD1):
ENGLISH 10:
Unit 1. A DAY IN THE LIFE OF…
Lesson 2: B. Speaking
This word consists of
WARM-UP
7 letters. It’s about...
Bùi Văn Quân - THPT C Nghĩa Hưng
11
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số thủ thuật trong việc dạy kỹ năng nói Tiếng Anh
* Game: SHARK ATTACK
- Have Ss guess the word “routine”:
- Eplain the rules of the game.
- Ss play the game
ROUTI NE
- Lead Ss in the new lesson
PRE-SPEAKING
- Ask Ss some questions about their daily routine and their subjects at
school:
. What time do you get up?
. What time do you go to school?
. How many subjects do you have at school? ...
- Introduce one new word: “class meeting”
WHILE-SPEAKING
Task 1. Quan is a ten-grade student. He goes to school every morning.
Below is his weekly timetable. Ask and answer questions with a
partner, using the information from the timetable.
Example:
A:What time does Quan have a Civic Education lesson on Monday?
B: (He has a Civic Education lesson) at 7: 15 a.m.
or
A:What lesson does Quan have at 7:15 a.m. on Monday?
B: (At 7: 15 a.m. on Monday he has) a Civic Education lesson.
- Ss ask and answer in pairs, using the information in the timetable.
Time
Monday
Tuesday Wednesday Thursday
Friday
Saturday
7:15
Civic
Physics
Physical
English
Maths
Literature
Education
Education
8:05 Information Literature Literature Geography Informatio English
Technology
n
Technology
8:55
Maths
Biology Literature
History
English
Maths
9:55
Maths
Chemistry
Physics
Physical
Education
Physics
Bùi Văn Quân - THPT C Nghĩa Hưng
Maths
12
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số thủ thuật trong việc dạy kỹ năng nói Tiếng Anh
10:40
Chemistry
Class
Meeting
Task 2. Talk about Quan’s activities, using the pictures below.
Activity 1:Ss ask and answer about Quan’s activities in pairs
Example: A: What does Quan do at 2 p.m.?
B: He gets up at 2 p.m.
Activity 2: Ss look at the pictures and talk about Quan’s activities.
Example: Quan gets up at 2 p.m. At 2: 15 p.m. he does his home
work….
Activity 3:Game: Ss play a chain game in groups
Example: S1: Quan gets up at 2p.m.
S2: Quan gets up at 2 p.m. At 2:15 p.m., he does his
homework.
S3: Quan gets up at 2 p.m. At 2:15 p.m., he does his
homework. He watches TV at 4: 30 p.m.
……………………………………………………………….
POST-SPEAKING
Task 3. Tell classmates about your daily routine.
Ss talk about their daily routine in front of their class.
Bùi Văn Quân - THPT C Nghĩa Hưng
13
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số thủ thuật trong việc dạy kỹ năng nói Tiếng Anh
Example 2 (VD2):
ENGL ISH 10:
Unit 13. FILM AND CINEMA
Lesson 2: B. Speaking
WARM-UP
Match each of the following pictures with a type of film
Star wars
A
B
1. Science fiction
2. Comedy
3. Cartoon
4.Love story
5.Detective
D
E
F
f
………………………………………….
………………………………………….
………………………………………….
………………………………………….
………………………………………….
PRE-SPEAKING
Rely on the pictures and practice like below:
A. What kind of film do you like much?
B. I like……very much.
A. What kind of film don’t you like very much?
B. I don’t like…………very much.
A.What kind of film don’t you like at all?
B. I don’t like………at all.
WHILE-SPEAKING
Work in groups and practise talking about each kind of film,
using the table below:
FILMS
ADJECTIVES
Detective
Science fiction
Love story
Cartoon
Comedy
Action
Interesting
Moving
Fascinating
Boring
Exciting
Violent
A:What do you think of horror films?
Bùi Văn Quân - THPT C Nghĩa Hưng
14
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số thủ thuật trong việc dạy kỹ năng nói Tiếng Anh
B:I find them really terrifying
C:I don’t agree with you. I find them very interesting
* Suggestions
A: What do you think of .........................?
B: Oh, I find them ......................
C: I don’t agree with you. I find them ........
D: I agree with you.I find them ........
POST- SPEAKING
Work in pairs to talk about the film you have seen: Using the
suggestions below:
A. Where did you see it?
B. I saw…..
A. What kind of film is it?
B. It is Detective/ action/ cartoon/ love story…..
A. How much do you like it?
B. Very much/ not very much/ not at all
A. Who is/ are the main character(s)?
B. He/ She is…
A. How do you feel about it?
B. I find it interesting/ moving/ violent….
A. Why do you prefer it to other films?
B. Because…
Example 3 (VD3):
English 11:
UNIT 8: CELEBRATIONS
Lesson 2: B. Speaking
WARM-UP: Game: SAY IT OUT
- Use a direct projector to show some pictures about some festivals in
Vietnam and in the world.
- Ask Ss to work in two groups, look at the screen stand up and say the name
of the festival as quickly as possible.
- Two points for one correct name.
- When the game finished, the group having more points is the winner.
Bùi Văn Quân - THPT C Nghĩa Hưng
15
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số thủ thuật trong việc dạy kỹ năng nói Tiếng Anh
Easter
Mid-Autumn Festival
Christmas
Holidays
and
Celebrations
Valentine’s Day
Thaksgiving
20 -11
Tet
Holiday
Vietnamese Teachers’
Day
PRE-SPEAKING
New vocabulary
. mask (n):
. parade (v):
. turkey (n):
WHILE-SPEAKING
Task 1. Mai is talking with Anna, her new English friend, about Tet
holiday in Vietnam. Work in pairs. Practise reading the dialogue.
Mai :
Do you know that Tet holiday is next month?
Bùi Văn Quân - THPT C Nghĩa Hưng
16
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số thủ thuật trong việc dạy kỹ năng nói Tiếng Anh
Anna:
What is Tet?
Mai : It’s the time when Vietnamese people celebrate the beginning
of spring. It’s also the start of the Lunar New Year.
Anna:
When is it exactly?
Mai : Well, this year it’s on the 9th of February.
Anna:
What do you usually do at Tet?
Mai : Well, we eat a lot of special foods, we dress up and visit
friends and relatives, and we also play some traditional games.
Anna:
Oh, that sounds really interesting.
Task 2. Below are some holidays and celebrations in Vietnam and in
the world. Work in pairs. Match the holidays with their main purpose
and activities.
Holiday/Celebration
1. Thanksgiving
(third Thursday
in November)
2. Valentine’s Day
(14th February)
Its main purpose
a. People express
their
love to each other.
b. People celebrate
the
largest full moon in
the year.
3. Mid-Autumn
c. People celebrate
Festival
the
(15th day of the 8th harvest.
lunar month)
Its activities
A. They give chocolates, flowers
or gifts to the people they love.
B. Children wear masks, parade
in the street, have parties with
special cakes and lots of fruits,
etc.
C. Family members get together.
They prepare a large meal with
roast turkey.
Task 3. Work in pairs. Ask and answer about the holidays above,
using the dialogue in Task 1 as the model.
POST-SPEAKING
* Game:
FRUIT GAME
- Have Ss play a game in groups: FRUIT GAME
- Explain the rules of the game.
- Ask Ss to play the game in two groups.
- Control & give points.
- Give feedback and the key words
It is “Vietnamese Teachers’ Day”.
Bùi Văn Quân - THPT C Nghĩa Hưng
17
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số thủ thuật trong việc dạy kỹ năng nói Tiếng Anh
QUIZ:What
celebration is it?
What is she
doing?
What is it?
What is he
G1
doing?
drinking
2
a
Owls usually
1
boatand
sleep by…
hunt by night.
eatin
4
g
Vietnamese
Teachers’
Day
KEY
day
5
What subject
is it?
Math
s
3
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
30 30
Homework
- Write a short paragraph about a celebration.
-
Prepare for the next lesson – Unit 8: Lesson 3: C. Listening
Example 4 (VD4)
ENGLISH 12: Unit 14. INTERNATIONAL ORGANIZATION
Lesson 2: B. Speaking
WARM-UP:
Look at the pictures then guess which international organizations
they are.
Bùi Văn Quân - THPT C Nghĩa Hưng
G2
18
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số thủ thuật trong việc dạy kỹ năng nói Tiếng Anh
RED CROSS
What do you know about these organizations?
Their main offices, aims, activities….? Lead Ss into THE NEW
LESSON.
PRE- SPEAKING
1. Vocabulary
. stand for [stænd fər](v):
. advocate ['ædvəkeit](v)
. establish [i'stæbli∫](v)
Bùi Văn Quân - THPT C Nghĩa Hưng
19
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số thủ thuật trong việc dạy kỹ năng nói Tiếng Anh
. attainment [ə'teinmənt](n):
. objective [əb'dʒektiv](n)
2. Read the passage about WHO and answer the questions.
1. What does WHO stand for?
- WHO stands for the World Health Organization.
2. When was WHO established?
- When was WHO established?
3. What is its major objective?
- What is its major objective?
4. What are its main activities?
- What are its main activities?
WHILE SPEAKING
1. Work in pairs- ask and answer about WHO organization like below:
1. What does _______stand for?
-______ stands for________________________ .
2. Where is its headquarters?
- It is in _______.
3. When was _______founded?
- It was founded ______________ .
4. What is its aim?
- Its aim is_____________
5. What are its main activities?
- Its main activities are _______________________________ .
2. Going on practicing the conversation like modal above about
UNICEF and WWF organization:
UNICEF
- Founded: 1948
- Headquarters: New York
- Aims: to advocate for the
protection of children’s rights, to
help meet their basic needs and help
them reach their full potential.
- Activities:
+ provide supports and funds for
the most disadvantaged children –
victims of war, disasters and
extreme poverty.
+ carry out education development
programmes for children.
WWF
- Founded: 1961
- Headquarters: New York
- Aims: to protect endangered
wild animals and their habitat.
- Activities:
+ carry out reseach on
endangered species
+ collect data on rare and
endangered animals and plants.
Bùi Văn Quân - THPT C Nghĩa Hưng
20
- Xem thêm -