Tên SKKN: QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP
CỦA HỌC SINH Ở TRƯỜNG THPT
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Trong quá trình dạy học, kiểm tra đánh giá là một hoạt động tất yếu, là
một khâu rất quan trọng. Ngay trong nghị quyết số 29 – NQ/TW Đại hội Đảng
toàn quốc lần thứ XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo ở phần
giải pháp thứ ba trong các giải pháp thực hiện có nêu: đổi mới căn bản hình thức
và phương pháp thi, kiểm tra và đánh giá kết quả giáo dục đào tạo. Ngày 13
tháng 06 năm 2012 Thủ tướng chính phủ đã ban hành quyết định số 711/QĐTTg phê duyệt "Chiến lược phát triển giáo dục 2011-2020". Trong chiến lược
nêu rõ: “Tiếp tục đổi mới phương pháp dạy học và đánh giá kết quả học tập, rèn
luyện theo hướng phát huy tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo và năng lực tự
học của người học...Thực hiện định kỳ đánh giá quốc gia về chất lượng học tập
của học sinh phổ thông nhằm xác định mặt bằng chất lượng và làm căn cứ đề
xuất chính sách nâng cao chất lượng giáo dục của các địa phương và cả nước”.
Công văn số 5466/BGDĐT-GDTrH ngày 07 tháng 8 năm 2013 hướng
dẫn thực hiện nhiệm vụ Giáo dục Trung học năm học 2013-2014 của Bộ Giáo
dục và đào tạo và công văn số 1896 /SGDĐT-GDTrH hướng dẫn thực hiện
nhiệm vụ Giáo dục Trung học phổ thông năm học 2013-2014 của Sở Giáo dục
và đào tạo Đồng Nai cũng đã nêu một trong những nhiệm vụ trọng tâm của
trường trung học phổ thông là : “Tiếp tục tập trung chỉ đạo đổi mới đồng bộ
phương pháp dạy học và giáo dục, đổi mới kiểm tra, đánh giá kết quả học tập và
rèn luyện của học sinh; tạo ra sự chuyển biến tích cực, rõ nét về chất lượng và
hiệu quả hoạt động giáo dục trung học.”
Để nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập, giáo viên phải xem đánh
giá là quá trình và là một phần không thể thiếu trong hoạt động giảng dạy của
mình. Mặt khác việc kiểm tra đánh giá cần được hiệu trưởng sử dụng để hướng
dẫn học sinh học, giáo viên giảng dạy và giám sát, nâng cao chất lượng giảng
dạy.
Sau khi tham gia lớp bồi dưỡng cán bộ quản lí kết hợp với thực tiễn quản
lý việc kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh, tôi quyết định chọn đề tài
“QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC
SINH Ở TRƯỜNG THPT” nhằm đánh giá đúng thực trạng và đề ra một số
giải pháp về hoạt động đánh giá kết quả học tập của học sinh, góp phần nâng cao
chất lượng và hiệu quả giáo dục trong nhà trường nói riêng và đáp ứng yêu cầu
đổi mới sự nghiệp giáo dục và đào tạo nói chung.
II. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
1. Cơ sở lý luận
Việc kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh trong trường trung
học phổ thông rất quan trọng trong quá trình dạy học. Việc kiểm tra thường
xuyên, kiểm tra định kỳ theo quy định, cho điểm chính xác có ý nghĩa rất lớn, nó
Trang 1
tạo được sự công bằng trong học tập cho học sinh, khích lệ học sinh làm cho các
em nhận ra được năng lực thực sự để tự bổ sung hoàn thiện mình, đồng thời qua
đó người thầy nắm được chất lượng đào tạo của mình, khả năng tiếp thu của học
sinh để từ đó người thầy có những điều chỉnh về phương pháp dạy học cho phù
hợp. Mặt khác, kết quả đánh giá chính xác của giáo viên giúp cho nhà quản lý
giáo dục nắm được chất lượng của hoạt động dạy học trong nhà trường, từ đó
đưa ra những chiến lược phát triển nhà trường hợp lý và khả thi.
Trong những năm qua, việc đổi mới phương pháp trong hoạt động dạy và
học là một nhiệm vụ cấp thiết và có tầm quan trọng chiến lược; đây là nhiệm vụ
của mọi thành viên trong hệ thống giáo dục quốc dân. Trong các nội dung đổi
mới ấy, hoạt động kiểm tra đánh giá học sinh có vai trò quan trọng trong việc
nâng cao chất lượng giáo dục.
Kiểm tra và đánh giá học sinh là nhiệm vụ thường ngày của giáo viên.
Trong xu hướng chung của sự phát triển và đổi mới, công tác kiểm tra đánh giá
cũng phải có những thay đổi tích cực, phù hợp với từng giai đoạn phát triển của
xã hội.
2. Cơ sở thực tiễn
Quy định về kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh đã được nêu
rõ trong điều lệ trường trung học ( điều 28), thông tư 58 của Bộ Giáo dục và đào
tạo. Tuy nhiên, thực tế việc giáo viên kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học
sinh đôi khi vẫn còn tiêu cực làm cho xã hội chưa yên tâm và tin tưởng vào chất
lượng đào tạo của nhà trường.
Kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh là hoạt động bắt buộc và
quen thuộc đối với tất cả giáo viên đứng lớp. Nhưng phần lớn các giáo viên có
quan niệm việc ra đề kiểm tra cho học sinh đơn giản là có điểm số ghi vào sổ
điểm để cuối học kì cuối năm đánh giá xếp loại học sinh.
Hiện tượng tiêu cực trong hoạt động dạy thêm học thêm vẫn còn, giáo
viên còn dùng con điểm để khống chế học sinh cũng là một hệ lụy ảnh hưởng rất
lớn đến sự công tâm của người giáo viên trong việc kiểm tra đánh giá kết quả
học tập của học sinh.
Trang 2
III. TỔ CHỨC THỰC HIỆN CÁC GIẢI PHÁP
Kế hoạch hành động nâng cao chất lượng công tác đánh giá kết quả học tập của học sinh ở trường THPT dự kiến thực
hiện trong một năm ( từ tháng 8/2013 đến tháng 7/2014):
STT
1
Nội dung
công việc
Giáo dục,
tuyên truyền
chủ trương,
phương pháp
kiểm tra, đánh
giá kết quả học
tập của học
sinh của nhà
trường trong
năm học.
Mục tiêu cần đạt
Người thực
hiện
Cách thức thực hiện,
điều kiện thực hiện
Khó khăn,
rủi ro
Biện pháp
khắc phục
- Nâng cao ý thức, động - Ban giám
cơ đúng đắn trong học hiệu
tập, rèn luyện của học
- Giáo viên bộ
sinh.
môn
- Giáo dục ý thức tổ
chức kỷ luật, tính trung - Đoàn thanh
thực thẳng thắn, ý thức niên
trách nhiệm với bản
- Giáo viên
thân.
chủ nhiệm
- Thực hiện từ đầu năm
học ( lần họp cơ quan
đầu tiên)
- Thái độ chủ
quan, ỷ lại,
thói quen
không đúng từ
trước
- Giáo dục
thường xuyên,
liên tục
- Tạo tâm thế đúng đắn - Học sinh
cho người giáo viên khi
thực hiện nhiệm vụ của
mình
- Thực hiện thông qua
các buổi sinh hoạt tập
thể như: chào cờ đầu
tuần, sinh hoạt chủ
nhiệm, hoạt động ngoại
khoá, hoạt động ngoài
giờ lên lớp,…
Trang 3
- Sự vô cảm,
thiếu trách
nhiệm ( có thể
có) ở một số
giáo viên
- Lắng nghe
phản ánh để
xử lý kịp thời
STT
2
3
Nội dung
công việc
Mục tiêu cần đạt
Người thực
hiện
Tổ chức cho
giáo viên học
tập lại thông tư
58, hướng dẫn
thực hiện công
tác khảo thí
của nhà trường
- Giáo viên nắm vững
quy chế kiểm tra đánh
giá xếp loại học sinh
- Ban giám
hiệu
Kiện toàn hoạt
động của bộ
phận khảo thí
- Các thành viên nắm rõ - Phó hiệu
nội dung công việc,
trưởng phụ
phối hợp thực hiện hiệu trách khảo thí
quả
- Nhân viên tổ
- Xử ký, nắm bắt thông hành chính
tin ngược và phản ánh
lại cho lãnh đạo đơn vị
- Giáo viên bộ
môn
Cách thức thực hiện,
điều kiện thực hiện
- Thực hiện từ đầu năm
học ( lần họp cơ quan
đầu tiên)
- Giáo viên nắm vững
quy định về kiểm tra,
công tác ra đề, coi kiểm - Giáo viên
tra, chấm bài, ghi điểm, chủ nhiệm
đánh giá kết quả học
tập của học sinh sau
thống kê điểm
Khó khăn,
rủi ro
- Sự thiếu tinh - Nhắc nhở
thần trách
thường xuyên,
nhiệm ( có thể liên tục.
có) ở một số
giáo viên
- Triển khai từ đầu năm - Chưa có chế
học
độ bồi dưỡng
- Xây dựng kế hoạch
hoạt động cụ thể
-Năng lực nắm bắt và
xử lý thông tin của các
thành viên phải tốt
Trang 4
Biện pháp
khắc phục
- Tham mưu
đề xuất tìm
hướng hỗ trợ
-Năng lực
nắm bắt và xử - Chỉ đạo quản
lý thông tin
lý chặt chẽ
không kịp
thời, thiếu
chính xác dễ
gây mất đoàn
kết trong giáo
viên và trong
cả học sinh
STT
4
Nội dung
công việc
Mục tiêu cần đạt
Đổi mới
- Chính xác, khách
phương pháp, quan, công bằng
hình thức ra đề
- Đúng chuẩn kiến thức,
kiểm tra
kỹ năng
Người thực
hiện
Cách thức thực hiện,
điều kiện thực hiện
Khó khăn,
rủi ro
- Các tổ trưởng
chuyên môn,
giáo viên cốt
cán ở các bộ
môn
- Phương pháp dạy học
phải có sự chyển biến
tích cực giúp học sinh
hình thành năng lực tự
học và tự đánh giá
- Năng lực
chuyên môn
và tinh thần
trách nhiệm
với nghề
nghiệp của
một bộ phận
giáo viên chưa
đáp ứng
- Phù hợp với đối tượng - Giáo viên
học sinh
chủ nhiệm
- Phân hoá được học
- Ban đại diện
sinh
cha mẹ học
- Rèn luyện cho học
sinh năng lực tự kiểm
tra, tự đánh giá kết quả
học tập của bản thân và
của người khác
- Giúp gia đình học sinh
và cộng đồng có biện
pháp phối hợp cùng nhà
trường
- Hệ thống câu hỏi
kiểm tra đánh giá cũng
cần thể hiện sự phân
hoá ( thông thường
50% biết, hiểu, 25%
sinh các lớp và vận dụng, 25% vận
trường
dụng nâng cao)
- Sử dụng phiếu liên lạc
điện tử giữa nhà trường
và gia đình hiệu quả
hơn
Trang 5
- Nhận thức từ
phía gia đình
học sinh chưa
cao
Biện pháp
khắc phục
- Giáo dục ý
thức, tuyên
truyền chủ
trương
- Đưa vào quy
chế thi đua
STT
5
Nội dung
công việc
Mục tiêu cần đạt
Lập kế hoạch - Đảm bảo tính khách
kiểm tra chung quan, công bằng, chính
xác
- Học sinh và giáo viên
chủ động kế hoạch học
tập, ôn tập để đạt hiệu
quả cao về kết quả học
tập của học sinh
Người thực
hiện
Cách thức thực hiện,
điều kiện thực hiện
Khó khăn,
rủi ro
- Ban giám
hiệu
- Thực hiện đầu năm,
cụ thể hoá từng học kỳ
- Tổ trưởng
- Giáo viên bộ
môn
- Tổ trưởng chuyên
môn chịu trách nhiệm
triển khai, thực hiện,
kiểm tra, nhắc nhở
- Thời gian
thực hiện
trùng với các
kế hoạch khác
của nhà
trường
- Giáo viên
chủ nhiệm
- Ban giám hiệu kiểm
tra đột xuất, định kỳ
- Học sinh
Biện pháp
khắc phục
- Tìm giải
pháp tối ưu để
khắc phục khi
găp phải. Phối
hợp với các bộ
phận khác
trong nhà
- Chấm trả bài trường nhịp
không kịp thời nhàng
- Giáo viên
- Công khai
không cẩn
quy trình
thận nhầm
chấm bài cho
điểm của học toàn thể học
sinh
sinh và phụ
huynh học
sinh
- Tiếp nhận và
xử lý kịp thời
thông tin, phản
hồi giáo viên,
học sinh, phụ
huynh
Trang 6
6
Thống kê kết
quả sau kiểm
tra
- Đánh giá phân tích
chất lượng học sinh từ
đó điều chỉnh phương
pháp dạy phù hợp để
học sinh học tập tốt hơn
- Học sinh tự đánh giá
bản thân
7
Xây dựng
ngân hàng đề
- Ban giám
hiệu
- Tổ trưởng
- Giáo viên bộ
môn
- Sử dụng
đường truyền
dữ liệu ổn
định
- Giáo viên tin
học hỗ trợ
- Máy tính bị
hư
- Giáo viên
chủ nhiệm
- Có thể chủ động trong - Ban giám
công tác kiểm tra
hiệu
- Quá trình tạo đề từ
ngân hàng đề sẽ tạo ra
đề kiểm tra có tính
khách quan cao, công
bằng cho học sinh
- Thực hiện sau mỗi đợt - Phụ thuộc
kiểm tra chung
vào đường
truyền mạng
mạnh hay yếu,
lỗi đường
truyền
- Thực hiện sau mỗi đợt - Đề trùng
kiểm tra, cuối học kỳ.
nhau
- Tổ trưởng
- Độ khó của
các câu hỏi
khác nhau
- Giáo viên bộ
môn
- Đề có khi
còn sai sót
- Xây dựng ma
trận đề
- Giáo viên ra
đề theo đúng
ma trận, ghi rõ
mức độ khó
lên từng câu
hỏi
- Tổ trưởng
kiểm tra đề: độ
khó, tính chính
xác có đúng
theo yêu cầu
của ma trận đề
Trang 7
IV. HIỆU QUẢ CỦA ĐỀ TÀI
Trong năm qua kết quả kiểm tra đánh giá kết quả học tập học sinh ở đơn
vị đã có những thay đổi đáng kể về hình thức và nội dung như :
- Quán triệt , chỉ đạo giáo viên trong đơn vị thực hiện công tác kiểm trađánh giá học sinh trước đây là theo qui chế 40, thông tư 51 và nay là theo thông
tư 58 của Bộ Giáo dục và đào tạo
- Tiến hành công tác đánh giá kiến thức học sinh theo chuẩn kiến thức, kĩ
năng
- Triển khai công tác xây dựng ngân hàng dữ liệu bộ môn để tạo đề kiểm
tra định kì
- Tiến hành kiểm tra tập trung các môn: Toán, Lý, Hóa, Văn, Anh văn
- Công tác coi thi, coi kiểm tra được quan tâm và quán triệt kỹ đến giáo
viên;
- Phân công giáo viên chấm bài chéo giữa các lớp
- Công tác vào điểm, cộng điểm, xếp loại học sinh, in phiếu liên lạc, báo
cáo thống kê số liệu … đều thực hiện bằng máy tính;
- Trong dạy học và kiểm tra, giáo viên và học sinh không còn thái độ chủ
quan như trước đây, chẳng hạn “học cái gì, thì thi cái ấy”. Kết quả xếp loại học
lực học sinh qua các năm gần đây có chuyển biến một cách căn bản (bảng số
liệu sau)
Tỉ lệ (%) xếp loại học lực của học sinh
Năm học
Giỏi
Khá
TB
Yếu
Kém
2012 -2013
4,5
27,7
59,1
7,6
1,1
2013 -2014
7,2
41,35
45,36
5,98
0
- Tiêu cực trong hoạt động dạy thêm, học thêm giảm rõ rệt, hiện tượng
học sinh biết trước đề, phân biệt đối xử giữa các học sinh đã giảm đi khá nhiều.
V. ĐỀ XUẤT, KHUYẾN NGHỊ KHẢ NĂNG ÁP DỤNG
Qua nghiên cứu lý luận và khảo sát thực tiễn, có thể thấy việc nâng cao
chất lượng giáo dục trong trường trung học phổ thông chính là thực hiện nhiệm
vụ và mục tiêu của giáo dục nhằm xây dựng con người mới gắn bó với lý tưởng
độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội.
Muốn ổn định và nâng cao chất lượng giáo dục trung học phổ thông cần
thiết phải thay đổi từ việc xây dựng chương trình, nội dung đào tạo đến việc đổi
mới phương pháp dạy học, kiểm tra và đánh giá kết quả học tập của học sinh .
Nhận thức rõ vị trí, vai trò của việc kiểm tra đánh giá kết quả học tập của
học sinh trong hoạt động dạy học của nhà trường, đó là khâu quan trọng giúp
nâng cao chất lượng giáo dục của nhà trường. Hiệu trưởng xác định trong việc
kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh phải đạt mục tiêu: chính xác,
Trang 8
công bằng, khách quan nên đã tiến hành thực hiện kiểm tra tập trung các môn
như đã trình bày. Kế hoạch kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh phải
được xây dựng rõ ràng, khoa học, dựa trên thực tiễn về nhân lực, vật lực và tài
lực của nhà trường. Mục tiêu của công việc này phải được giáo viên và học sinh
nắm rõ và phải mang tính khả thi. Ban lãnh đạo trường luôn sát cánh với giáo
viên trong công tác này để cùng họ tháo gỡ khó khăn.
Việc nâng cao chất lượng giáo dục bậc trung học phổ thông hiện nay,
ngoài sự nỗ lực của đội ngũ giáo viên và học sinh trong nhà trường, cần sự quan
tâm và hỗ trợ rất lớn của toàn xã hội, vì đó là lực lượng chính thúc đẩy sự phát
triển của đất nước trong giai đoạn hội nhập như hiện nay
Với sự quan tâm sâu sắc của Đảng và Nhà nước, của Ngành giáo dục, trên
tinh thần đổi mới toàn diện các mặt giáo dục, với sự nỗ lực không ngừng của đội
ngũ các thầy cô giáo, tôi tin tưởng và hy vọng trong thời gian tới, chất lượng
giáo dục ngày càng phát triển nhằm đạt được mục tiêu chiến lược phát triển giáo
dục mà Đảng và Nhà nước đã đề ra.
Cần hoạch định các chính sách giáo dục mang tính ổn định và bền vững
hơn; có chỉ đạo cụ thể trong việc triển khai các phương pháp đánh giá phù hợp
với đặc thù môn học, cấp học.
Tiếp tục xây dựng biện pháp hạn chế việc dạy thêm, học thêm vì đây là
một trong những nguyên nhân quan trọng dẫn đến tiêu cực trong kiểm tra đánh
giá kết quả học tập của học sinh.
Công tác bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ thường xuyên cho giáo viên
đã được tiến hành, tuy nhiên cần tổ chức hiệu quả hơn, mang tính thực tiễn cao,
nên tránh những nội dung mang tính hàn lâm, khả năng vận dụng kém. Bên cạnh
đó, nên thống nhất triển khai đều cho tất cả các môn học để quản lý thuận tiện
hơn
VI. DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Điều lệ trường trung học cơ sở, trường trung học phổ thông và trường phổ
thông có nhiều cấp học, ban hành theo thông tư số 12/2011/TT- BGDĐT ngày
28/3/2011 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo.
2. Luật Giáo dục 2005, số 38/2005/QH11 và Luật sửa đổi, bổ sung của Luật
Giáo dục 2005, số 44/2009/QH12 ngày 25 tháng 11 năm 2009 của Quốc Hội
khóa 12.
3. Quy chế đánh giá, xếp loại học sinh trung học cơ sở và học sinh trung học phổ
thông ban hành kèm theo Thông tư số 58/2011/TT-BGDĐT ngày 12/12/2011
của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Trang 9
4. Quy định về dạy thêm, học thêm ban hành kèm theo Thông tư 17/2012/TTBGDĐT, ngày 16/5/2012 của Bộ Giáo dục và Đào tạo và Quyết định số
25/2013/QĐ-UBND, ngày 16/4/2013 của Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Nai.
5. Trường Cán bộ Quản lý Giáo dục TP.HCM, Tài liệu cán bộ quản lý trường
phổ thông, Lưu hành nội bộ, năm 2013, Module 4, Chuyên đề 9: Quản lý hoạt
động dạy học và giáo dục trong trường phổ thông.
6. Trường Cán bộ Quản lý Giáo dục TP.HCM, Tài liệu cán bộ quản lý trường
phổ thông, Lưu hành nội bộ, năm 2013, Module 1: Đường lối phát triển Giáo
dục và đào tạo Việt Nam
Thống Nhất, ngày 08 tháng 04 năm 2015
Người thực hiện
Nguyễn Thị Xuân Hoa
Trang 10
- Xem thêm -