Tài liệu Skkn sử dụng tranh, ảnh trực quan trong dạy học lịch sử địa phương lớp 12

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐỀ TÀI: “SỬ DỤNG TRANH, ẢNH TRỰC QUAN TRONG DẠY HỌC LỊCH SỬ ĐỊA PHƢƠNG LỚP 12” A. ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Lời nói đầu Trong thời đại ngày nay, công nghệ thông tin đang ngày càng phát triển mạnh mẽ, việc nâng cao hiểu biết lịch sử cho học sinh nhằm giáo dục tư tưởng đạo đức, định hướng cho việc phát triển phát triển con người toàn diện là rất quan trọng. Nhất là lịch sử địa phương đã diễn ra tại những nơi mình đang sinh sống càng vô cùng cần thiết nhằm giáo dục tư tưởng, những tố chất của con người Việt Nam với tình yêu quê hương đất nước. Con đường, phương pháp nhằm khắc phục tình trạng học sinh ngày càng thờ ơ với quá khứ lịch sử mà ngay cả với những sự kiện lịch sử ngay trên quê hương mình sinh sống là do cách dạy học nhồi nhét kiến thức, tạo cho học sinh không có hứng thú học tập. Vì vậy phải sử dụng đồ dùng trực quan, cụ thể là tranh, ảnh lịch sử vào trong dạy học mà nhất là những hình ảnh ngay tại vùng đất mình đang ở. Hơn nữa, việc sử dụng tranh, ảnh lịch sử là một biện pháp rất hiệu quả, vì đặc trưng sự kiện lịch sử là không tái hiện lại được, không thể trực tiếp tiếp xúc, cũng không thể thí nghiệm, tranh ảnh sẽ tạo cho bài giảng thêm phong phú và hấp dẫn, giờ học sẽ sinh động, hiệu quả cao hơn. 2. Thực trạng vấn đề Trong công cuộc đổi mới giáo dục việc sử dụng đồ dùng trực quan vào dạy học nói chung và bộ môn lịch sử nói riêng đang ngày càng trở thành vấn đề quan trọng nhằm giúp các em học tập tốt hơn, qua đó phát triển các năng lực nhận thức bộ môn. Tranh ảnh thuộc nhóm đồ dùng trực quan tạo hình “có khả năng khôi phục lại hình ảnh của những con người, đồ vật, biến cố lịch sử, sự kiện lịch sử một cách chân thực”. Nhưng tranh, ảnh lịch sử được sử dụng trong dạy học lịch sử phản ánh hiện thực khác nhau tuỳ thuộc vào đối tượng tiếp nhận và cần phải được vận dụng tối đa những mặt ưu điểm để đạt hiệu quả tối ưu của bài học. Thực tế hiện nay ở các trường THPT, phần lớn phương pháp của giáo viên là thuyết trình, dạy theo lối cổ truyền: Thầy giảng, trò nghe, giáo viên chủ động truyền dạy mọi kiến thức, ghi bảng, diễn giải và cho học sinh ghi chép, học sinh thì tiếp thu một cách thụ động. Nhất là những tiết dạy học lịch sử địa phương lại càng không được chú ý, không được tác động thì sẽ tạo nên thái độ học tập miễn cưỡng, uể oải. Học sinh thấy nhàm chán và học theo kiểu đối phó. Hiện nay, với môn lịch sử, học sinh chỉ học khi có nội dung cần làm bài kiểm tra, thậm chí chỉ học phần giáo viên giới hạn và sau giờ kiểm tra học sinh không còn nhớ được gì dù đó là sự kiện thật cơ bản hay gần gũi với mình. Chính vì vậy mà chúng ta phải quan tâm đến thực tiễn gioá dục, đưa ra những biện pháp hợp lý. Sử dụng tranh ảnh lịch sử tạo nên sự sôi nổi, hứng khởi trong giờ học lịch sử địa phương, giúp học sinh hiểu sâu sắc bản chất các sự kiện lịch sử, hình thành ở các em những hiểu biết cặn kẽ lịch sử địa phương mình từ đó có cái nhìn trân trọng, giáo dục lòng yêu quê hương, tự hào với vùng đất mình đang sinh sống. “Trăm nghe không bằng một thấy”, tranh ảnh gây nên hứng thú học tập cho học sinh, giúp các em nhớ kĩ, hiểu rõ về tranh ảnh điều ấy đồng nghĩa với việc các em nắm vững kiến thức lịch sử. Xuất phát từ suy nghĩ đó bản thân tôi đã tiến hành tìm tòi và thử nghiệm đề xuất vấn đề “ sử dụng tranh, ảnh trực quan trong dạy học lịch sử địa phƣơng lớp 12 ở trƣờng THPT Hoằng Hoá 3”. , để giúp bản thân trau dồi lí luận dạy học bộ môn nói chung và khả năng biết vận dụng vào việc dạy học của bản thân ở trường THPT Hoằng Hoá 3. B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1. Sử dụng tranh, ảnh trực quan trong dạy học lịch sử và trong dạy học lịch sử địa phƣơng. Sử dụng đồ dùng trực quan trong dạy học lịch sử là một phương pháp trong hệ thống các phương pháp dạy học lịch sử. Không chỉ trong dạy học lịch sử nói chung mà trong dạy học lịch sử địa phương giáo viên nào cũng đều sử dụng các phương pháp sử dụng sao cho phù hợp nhất. Họ cùng chung một mục đích là giúp học sinh hiểu bài, yêu thích bộ môn, nâng cao chất lượng, hiệu quả bài học và đạt đến tính tối ưu của bài học lịch sử. Nhưng trong quá trình sử dụng không ít giáo viên lại xem nặng phần chính sử mà quá đơn giản phần lịch sử địa phương dẫn đến chưa phát huy được hiệu quả của việc sử dụng đồ dùng trực quan. Vì vậy muốn thành công khi đưa đồ dùng trực quan vào dạy học phần lịch sử địa phương lớp 12 giáo viên cần căn cứ vào nội dung kiến thức của bài, của mục… Bám sát mục đích, yêu cầu đặt ra của bài để lựa chọn đò dùng trực quan hợp lí, cũng cần có sự lựa chọn phương pháp thích hợp để phối hợp với phương pháp sử dụng đồ dùng trực quan. Chương trình lịch sử lớp 12 gồm 2 phần: Lịch sử thế giới và lịch sử Việt Nam, trong đó đề cập rất nhiếu vấn đề chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội… Những phần học trước đây ở lớp 10 và lớp 11 có thể xem như là nền móng ban đầu của kiến thức lớp 12. Ngoài nội dung về lịch sử thế giới, học sinh cần chú ý nhất phần lịch sử Việt Nam. Phần lịch sử địa phương chỉ gồm 2 tiết. Đây là một nội dung có ít thời lượng học tập nhưng lại có tầm quan trọng trong tìm hiểu lịch sử đất nước, giáo viên cần phải cố gắng tìm, sử dụng các phương pháp phù hợp nhằm tạo ra sự thành công theo mục đích yêu cầu. Theo chương trình lịch sử Việt Nam lớp 12 gồm 5 chương với nội dung cơ bản là “đấu tranh giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp, xây dựng và bảo vệ đất nước”. Trong đó, những trận đánh bất ngờ, những cuộc tấn công dồn dập, những kế hoạch tác chiến,…tạo nên một Việt Nam bất khuất, kiên cường. Chính những bất ngờ này đã lôi cuốn sự chú ý của học sinh, tạo nên ở các em một quá trình tư duy lôgíc sáng tạo. Từ những sự kiện, nội dung cơ bản giúp các em nắm vững bài học, liên kết được quá trình phát triển toàn diện lịch sử của dân tộc và mối quan hệ giữa lịch sử dân tộc với lịch sử thế giới và liên hệ với lịch sử địa phương. Thanh Hoá là tỉnh có lịch sử phát triển lâu dài cùng với lịch sử đất nước. Cũng như lịch sử mỗi dân tộc trong quá trình đó đã tạo nên một dòng lịch sử địa phương đầy tự hào, có nhiều đóng góp vào lịch sử dân tộc. Phần lịch sử địa phương trong chương trình giảng dạy lớp 12 được bố trí thành 2 tiết sau khi học xong chương trình lịch sử đất nước từ 1919 đến 1975, gồm các tiết theo phân phối chương trình là các tiết 46, 47. Trãi qua phần lịch sử đất nước đầy hào hùng qua hai cuộc kháng chiến thần thánh. Giáo dục lòng tự hào dân tộc, niềm tự hào với lịch sử đất nước và dân tộc cũng như truyền thống quê hương ở trường THPT Hoằng Hoá 3chúng tôi soạn giảng bài “Thanh Hoá trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mĩ” nhàm giưói thiệu những đóng góp to lớn mà nhân dân Thanh Hoá đã đóng góp vào thắng lợi chung của Lịch sử dân tộc. 2. Hệ thống tranh, ảnh cần sử dụng: Tranh, ảnh về những cuộc đấu tranh chống ngoại xâm nói chung và của quân dân Thanh Hoá trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mĩ rất nhiều, ảnh tài liệu gốc và một phần không nhỏ những bức tranh do các nghệ nhân vẽ lại theo trí nhớ hoặc mô tả của của những người được chứng kiến sự kiện, hiện tượng lịch sử đã xảy ra trong quá khứ. Hoặc cũng có một số tranh, ảnh được các nhà nhiếp ảnh, các nhà nghiên cứu khoa học chụp lại các hiện vật hoặc di tích lịch sử đã được trùng tu, tôn tạo lại, tuy nhiên do đặc trưng của lịch sử là không thể tái tạo, thí nghiệm được, không thể tạo nên những gì đã xảy ra, vì vậy những tư liệu hiện có trong bảo tàng, thư viện, trong tay những nhà khoa học, nhà sưu tầm tư liệu … nói chung trong đó có tranh, ảnh tư liệu vẫn toát lên tính chân thực của nó, nó vẫn là điểm tựa cốt yếu cho bộ môn dạy học lịch sử ở trường trung học phổ thông, “ một phương cách làm cho những cái hiện thực xảy ra trong khoảnh khắc ấy được hiển hiện mãi mãi”. Toàn bộ tranh, ảnh sử dụng trong dạy học bài Thanh Hoá trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mĩ (1945 – 1975) có thể phân chia thành những nhóm chính như sau: - Tranh, ảnh về đóng góp của nhân dân Thanh Hoá trong kháng chiến chống Pháp (tranh, ảnh hoạt động sản xuất, vận chuyển đóng góp sức người sức người, sức của cho chiến khu Việt Bắc,...) - Tranh, ảnh về cuộc đấu tranh chống lại âm mưu đánh phá miền Bắc của Đế quốc Mĩ xâm lược ở Thanh Hoá, về Thanh Hoá là hậu phương lớn của miền Nam “ruột thịt” (Cầu Hàm Rồng, cầu Ghép, bắn rơi máy bay Mĩ, đào hầm tránh bom, đội mũ rơm đi học, thanh niên Thanh Hoá nô nức xung phong Nam tiến,…) - Những bức tranh về cá nhân anh hùng như anh hùng Tô Vĩnh Diện, các cụ lão dân quân Hoằng Trường, bà Ngô Thị Tuyển, Nguyễn Thị Hằng trong lịch sử dân tộc. - Tranh, ảnh về các tượng đài chiến thắng chứng tỏ thắng lợi của ta và sự ghi nhận của lịch sử đối với những thắng lợi đó. 3. Những phƣơng pháp sử dụng tranh, ảnh và các hình thức tổ chức dạy học. Xuất phát từ những nguyên tắc chung, chúng ta vận dụng vào bài học cụ thể. Giáo viên phải xác định nội dung chính sẽ đề cập đến trong hai tiết học qua đó có kế hoạch cụ thể trong việc sư tầm tư liệu và soạn bài . Trong một địa phương có thể có rất nhiều các vấn đề nhưng giáo viên phải chọn lọc những vấn đề nổi bật có mối liên hệ trực tiếp với các kiến thức thông sử mà các em đã dược học trong chương trình , ở đây trong hai tiết dạy của mình thông qua sưu tập tranh ảnh tư liệu tôi đề cập đến hai sự kiện lịch sử tiêu biểu đó là : Những đóng góp của quân dân Thanh Hoá trong cuộc kháng chiến chống Pháp và Những chiến thắng tiêu biểu trong chống chiến tranh phá hoại miền Bắc của đế quốc Mĩ ở Thanh Hoá. Sau khi xác định được nội dung trọng tân giáo viên cần hướng dẫn học sinh chuẩn bị kiến thức cho tiết học Sau khi dạy xong tiết 45 trong phần dặn dò giáo viên đưa ra một số đinh hướng cho học sinh nghiên về sưu tầm nghiên cứu chuẩn bi cho 2 tiết học sau : Ví dụ : - Em hãy sư tầm những tranh ảnh có liên quan đến những đóng góp của quân dân Thanh Hoá trong hai cuộc kháng chiến vĩ đại của dân tộc - chống Pháp và chống Mĩ cứu nước. - Ở địa phương em có sự kiện và tư liệu lịch sử nào có liên quan, tìm hiểu về sự kiện đó? Tiến hành soạn giáo án trên sơ sở tƣ liệu thu thập và sƣu tầm đƣợc - GV dẫn dắt : Thanh Hoá có một vị trí chiến lược trong hai cuộc kháng chiến lâu dài, gian khổ, đầy anh dũng chống thực dân Pháp (1946 - 1954) và chống đế quốc Mĩ (1954 - 1975) vì độc lập tự do của dân tộc. Vừa là căn cứ, vừa là hậu phương , Thanh Hoá đã có những đóng góp to lớn vào thắng lợi của hai cuộc kháng chiến. Tiết 46 Hoạt động của thầy và trò Hoạt động : Cá nhân và tập thể Kiến thức cơ bản HS cần nắm I- Vị trí chiến lƣợc của Thanh Hoá GV: Dùng lược đồ Việt Nam và yêu trong hai cuộc kháng chiến. cầu học sinh xác định vị trí của tỉnh - Nằm ở địa đầu miền Trung, là chiếc Thanh Hoá và nêu câu hỏi: Em biết gì cầu nối giữa đồng bằng Bắc Bộ với dải về vị trí của Thanh Hoá và ý nghĩa của vị trí đó đối với cách mạng cả nước. ? đồng bằng nhỏ hẹp miền Trung. HS trả lời ,GV bổ sung chốt ý trên cơ sở - Là tỉnh đất rộng, người đông, tài sử dụng bản đồ trình chiếu nguyên thiên nhiên phong phú. GV kết luận: - Trong kháng chiến chống Pháp, Thanh Thanh Hoá có đủ điều kiện để xây dựng Hoá là địa đầu vùng tự do Thanh - Nghệ thành căn cứ, hậu phương vững mạnh - Tĩnh. nhằm góp phần vào thắng lợi của cuộc - Trong kháng chiến chống Mĩ cứu nước kháng chiến. có vị trí chiến lược là “Địa đầu Bắc Bộ” Ngay từ đầu kháng chiến chống Pháp và ”Cửa ngõ miền Trung”. Trực tiếp Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chủ chống chiến tranh phá hoại vừa ra sức trương xây dựng Thanh Hoá thành căn sản xuất xây dựng CNXH. cứ, hậu phương vững mạnh toàn diện. Hoạt động : Cá nhân và tập thể GV nêu những nhiệm vụ mà nhân dân II, Thanh Hoá trong cuộc kháng Thanh Hoá phải thực hiện trong kháng chiến chống Pháp. chiến chống Pháp. - Nhiệm vụ: Vừa xây dựng, bảo vệ, GV sử dụng một số hình ảnh tiêu biểu củng cố hậu phương về mọi mặt vừa ra Đại hội Đảng bộ tỉnh, các đội vũ trang, sức chi viện cho các chiến trường. một ngôi trường cũ, các đoàn dân công - Những thành tích tiêu biểu: đang vận chuyển lương thực, hàng hoá phục vụ các chiến dịch, tranh ảnh các + Về chính trị: Đảng bộ tỉnh Thanh Hoá anh hùng lực lượng vũ tranh nhân dân đã tiến hành 4 kì đại hội. Đề ra chủ như Tô Vĩnh Diện,... nêu câu hỏi: Nội trương biện pháp xây dựng, bảo vệ vùng dung các bức tranh nói về những hoạt căn cứ và làm trọn nghĩa vụ hậu động gì? Kết quả và nêu ý nghĩa của phương. những hoạt động đó. + Về quân sự: Xây dựng và củng cố lực HS trả lời ,GV bổ sung chốt ý (cung cấp lượng vũ trang nhân dân, gồm 1 trung đoàn quân chủ lực tỉnh, hàng chục đại ảnh tư liệu bằng giáo án điện tử) đội bộ đội địa phương và 227 ngàn chiến sĩ dân quân du kích. HS trả lời câu hỏi, GV nhận xét, bổ Là nơi đóng nhiều cơ quan trung sung thêm và kết luận ương, các đại đoàn quân chủ lực 304, Hoạt động : Cá nhân và tập thể GV : Việc các cụ lão dân quân Hoằng 316, 320. Thanh Hoá đóng góp hàng chục vạn trường bắn rơi máy bay Mĩ có ý nghĩa tấn lương thực, thực phẩm, hàng trăm như thế nào ? triệu đồng, huy động 23 triệu ngày công, hàng triệu dân công phục vụ các chiến dịch lớn, nhất là chiến dịch Điện Biên Phủ: với 200 ngàn dân công, 3540 xe đạp thồ, 1126 thuyền ván, 31 ô tô, HS trả lời ,GV bổ sung chốt ý 180 xe bò, 42 xe ngựa, 3 voi thồ để cung cấp 4361 tấn gạo, 355 tấn thực phẩm, 2000 con lợn, 1325 trâu bò,... Thanh Hoá còn huy động 60 ngàn người Hoạt động : Cá nhân và tập thể GV cung cấp nội dung lời biểu dương, tham gia bộ đội, thanh niên xung phong. Trong kháng chiến chống Pháp khen thưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh khi người về thăm Thanh Hoá năm 1957 Thanh Hoá đã có 5 người được phong về những đóng góp của quân dân Thanh danh hiệu anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân. Hoá trong chiến dịch Điện Biên Phủ. + Về văn hoá, giáo dục: được chú ý Củng cố : Em có suy nghĩ gì qua lời phát triển. khen ngợi của Chủ tịch Hồ Chí Minh? Với những thành tích trên đã góp phần Em phải làm gì để xứng đáng với ông to lớn vào thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Pháp, đã được Chủ tịch Hồ cha trên quê hương mình ? Chí Minh biểu dương khen thưởng khi Người về thăm Thanh Hoá năm 1957: “Bây giờ tiến Việt Nam đến dâu, tiếng Điện Biên Phủ đến đó. Tiến Điện Biên Phủ đến đâu đồng bào Thanh Hoá cũng Tiết 44 có vinh dự đến đó” Tiết 47. Hoạt động của thầy và trò Kiến thức cơ bản HS cần nắm Hoạt động : Cá nhân và tập thể II - Những đóng góp của Thanh Hoá GV Em biết gì về vì trí của Hoằng trong chiến đấu chống chiến tranh Trường ? phá hoại của đế quốc Mĩ (1965 HS trả lời ,GV bổ sung chốt ý trên cơ sở 1972). sử dụng bản đồ trình chiếu. 1. Chiến công của các cụ lão dân quân Hoằng Trƣờng bắn rơi máy bay Mĩ. a. Hoàn cảnh Hoạt động : Cá nhân và tập thể - Xã Hoằng Trƣờng nằm ở phía đông bắc Hoằng Hóa, phía Bắc giáp huyện Huyện Lộc, phía Đông giáp biển. Xã có sông Lạch Trường , núi Linh Trường một huyết mạch giao thông… nên bị máy bay Mĩ tìm cách đánh phá. GV trình chiếu hình ảnh các cụ lão Trung đội Lão dân quân Hoằng Trường và yêu cầu học sinh quan sát trả lời câu hỏi: Trung đội Lão dân quân Hoằng Trường được thành lập vào thời gian 9/1967 Trung đội lão dân quân nào ? Hoằng Trường đợc thành lập gồm 28 HS trả lời ,GV bổ sung chốt ý đồng cụ do cụ Lê Văn Hợp chỉ huy thời cung cấp ảnh tư liệu bằng giáo án - Trung đội ngày đêm luyện tập nhằm điện tử bắn rơi máy bay của địch, bảo vệ vùng cửa sông. b. Diễn biến - 12h (14/10/1967) hai chiếc máy bay GV : Các cụ lão dân quân Hoằng F44từ biển bay vào trận địa của các cụ, Trường đã bắn rơi máy bay Mĩ như thế bằng 3 khẩu 12,7 ly và súng bộ binh với tư thế hiên ngang, các cụ đã bắn rơi nào ? 1 chiếc. Đó là chiếc máy bay thứ 2.400của giặc Mỹ bị bắn rơi ở miền HS trình bày KQ sưu tầm của mình cho Bắc. cả lớp nghe - 24/10/1967 các cụ bắn rơi chiếc AD6. GV biểu dương HS có tư liệu tốt nhất . sau đó nhận xét và bổ sung thêm Các cụ dân quân Hoằng Trƣờng bắn rơi c. Ý nghĩa - Là tấm gương sáng ngời về lòng yêu máy bay Mĩ nước căm thù giặc . Hoạt động : Cá nhân và tập thể - Là tấm gương sáng để thế hệ con cháu Hoạt động : Cá nhân và tập thể noi theo GV : Việc các cụ lão dân quân Hoằng - Được Bác Hồ gửi thư khen ngợi và trường bắn rơi máy bay Mĩ có ý nghĩa được phong tặng đơn vị anh hùng lực lnhư thế nào ? ợng vũ trang nhân dân. HS trả lời ,GV bổ sung chốt ý Chủ tịch HCM gửi thƣ khen trung đội lão dân quân Hoằng Trƣờng huyện Hoằng Hóa tỉnh Thanh hoá bắn rơi máy bay Mĩ “Tôi nhiệt liệt mùng chiến công vẻ vang của các cụ. Với lòng yêu nớc nồng nàn, chí căm thù địch sâu sắc, Hoạt động : Cá nhân và tập thể các cụ đã nêu cao quyết tâm đánh GV cung cấp nội dung thư khen ngợi thắng giặc Mĩ xâm lợc. Thật là : tuổi các cụ lão dân quân Hoằng Trường của cao chí càng cao. Đây là một tấm gBác qua máy chiếu ơmg sáng cho đồng báo cả nnớc tiến lên đưa sự nghiệp chống Mĩ cứu ưnớc của toàn dân ta đến thằng lợi hoàn toàn ” Củng cố : Em có suy nghĩ gì trước việc các cụ lão dân quân bắn rơi máy bay Mĩ ? Em phải làm gì để xứng đáng với ông cha trên quê hương mình ? 2. Thanh Hoá , Hàm Rồng thắng giòn giã trận đầu chiến a. Vị trí của Hàm Rồng trong kháng chiến chống Mĩ. Hoạt động : Cá nhân và tập thể GV: cung cấp lược đồ Việt Nam, lược đồ Thanh Hoá đánh dấu vị trí cầu Hàm Rồng , tranh ảnh cầu Hàm Rồng xưa và nay cho HS quan sát và đặt câu hỏi: Em có nhận xét gì về vị trí chiến lược của cầu Hàm Rồng trong kháng chiến chống Khu vực Hàm Rồng sát thị xã Thanh Hoá là 1 trọng điểm có ý nghĩa chiến lược trong việc chi viện cho tiền tuyến. Nơi đây địa thế hiểm trở, cầu bắc qua sông dựa vào 2 vách núi, nối liền đường sắt, đường bộ Bắc – Nam, có sông chảy ra biển, Hàm Rồng còn là nơi tập trung nhiều nhà máy, kho tàng, có nhiều di Mĩ của dân tộc ta? tích lịch sử và danh lam thắng cảnh GV: Vì sao Mĩ tiến hành đánh phá Hàm b, Diễn biến Rồng ? - Cuối tháng 3 và những ngày đầu tháng 4- 1965 ĐQ Mĩ cho máy bay trinh sát Hàm Rồng - Tối 2/4 sở chỉ huy MT khu vực Hàm Rồng nhận đợc lệnh : Địch sẽ đánh lớn Hàm Rồng vào ngày 3,4/ 4 -> đồng bào, bộ đội, dân quân trực chiến trong t Hoạt động 1 : Cá nhân và tập thể HS trình bày KQ su tầm của mình cho thế sẵn sàng đánh địch. - 8h30 3/4 : Địch đánh cầu Lèn (Hà cả lớp nghe GV chọn 1 SK tiêu biểu sau đó nhận xét Trung), cầu Đông, cầu Đại Thuỷ, ga Văn Trai (Tĩnh gia),cầu Cún (Nông và bổ sung thêm cống) nhằm bắn phá giao thông và cô Thanh Hoá , Hàm Rồng chiến thắng lập Hàm Rồng cả phía Bắc và phía giòn giã trận đầu Nam. GV Cung cấp phim tƣ liệu - Đúng 12 h địch tấn công Hàm Rồng , từng tốp máy bay phản lực F 105 , F8, RF 101 : đánh liên tục vào khu vực cầu - Sáng 4/4 lúc 7h 30 phút , nhiều tốp máy bay đánh vào 1 số mục tiêu trên đờng 1A . Từ 10h - 11h địch mở đợt tấn công thứ hai vào cầu Hàm Rồng với 40 lần chiếc máy bay các loại, chiều chúng lại cho máy bay đánh liên tục vào khu vực cầu hớng tây nam Tính chung trong 2 ngày : Mĩ đã sử dụng 174 lần tốp máy bay , 454 lần chiếc máy bay, ném 627 quả bom phá, 58 bom nổ chậm , Riêng Hàm Rồng địch đánh 85 lần , ném 350 quả bom, cắt 8 lần bom phá , bắn 149 trái đạn rốc két => Quy mô lớn dồn dập, với nhiều loại => Quân dân Hàm Rồng và các nơi khác đợc sự trợ lực của không quân đã bình tĩnh, kiên quýêt, dũng cảm, mưu trí, hiệp đồng chặt chẽ, phát huy sức mạnh tổng hợp giữa các binh chủng đánh trả địch quyết liệt ngay trận đầu. Địch nhào xuống bắn phá bị lực lượng phòng không mặt đất bắn lên, địch vọt lên cao bị các biên đội máy bay Mích 17 máy bay hiện đaị ,do những tên giặc lái bất ngờ đón đánh. sừng sỏ , dùng nhiều thủ đoạn xảo quyệt, đánh phá rất quyết liệt c. Kết quả - Trong 2 ngày ta đã bắn rơi 47 máy bay các loại, bắt sống nhiều giặc lái. - Quân dân tỉnh Thanh Hoá chiến thắng oanh liệt, giòn giã được Bộ tư lệnh Quân đội nhân dânViệt Nam đã gửi thư khen quân dân Thanh Hoá. Quyết tâm đánh thắng giặc Mĩ xâm lược 4, Ý nghĩa - 3,4/4/1965 đã trở thành ngày Hội truyền thống chiến đấu của quân dân Thanh Hoá - Sơ kết : Giáo viên hướng dẫn học sinh lập bảng so sánh thành tích và đóng góp của nhân dân Thanh Hoá trong chiến đấu chống chiến tranh phá hoại lần thứ nhất qua đó giúp các em thấy được sự gắn bó trong một thể thống nhất của đất nước và dân tộc Việt Nam 2. Tiến hành giảng dạy trên lớp Giáo viên kết hợp việc sử dụng câu hỏi gợi mở dẫn dắt học sinh trình bày các vấn đề mà các em đã sưu tầm qua tư liệu tại địa phương, các vấnội dung được đặt ra trong giờ học . Sau mỗi vấn đề giáo viên bổ sung chốt ý làm rõ vấn đề đồng thời khắc sâu kiến thức , liên hệ giưa sự kiện lịch sử địa phương với những sự kiện trên toàn miền và trong cả nước để qua đó các em cảm nhận dược tinh thần đoàn kết của nhân dân cả nước trong đó có nhân dân Thanh Hoá trong sự nghiệp chống Mĩ cứu nước. ứng dụng công nghệ thông tin qua việc cung cấp tranh ảnh, phim tư liệu, bảng so sánh làm bật nổi ý chính. Đặc biệt hàng năm Thanh Hoá thường tổ chức kỉ niệm các ngày lễ chiến thắng Hàm Rồng nên giáo viên càng có điều kiện lên hệ rõ hơn trong giảng dạy. C. KẾT LUẬN Qua kết quả thu được trong 2 năm học 2011- 2012 và 2012 – 2013 cho thấy việc soạn giảng lịch sử địa phương 1 cách nghiêm túc đã mang lại hiệu quả cao trong việc khắc sâu kiến thức lịch sử và tăng hơn niềm tự hào của học sinh về những chiến công mà cha anh đã lập nên Tiến hành kiểm chứng Trong năm học 2010 – 2011 tôi cùng tiến hành giảng dạy lịch sử địa phương ở lớp 12 A1 khoá 2008 - 2011 theo cách mà các giáo viên vẫn thực hiện ,tức là không yêu cầu các em phải sưu tầm , tìm hiểu tư liệu trước bài học, không ứng dụng công nghệ thông tin trong việc cung cấp hình ảnh tư liệu sinh động để giảng dạy 2 tiết lịch sử địa phương, không có sự so sánh và đặt sử địa phương trong tiến trình phát triển chung của lịch sử dân tộc. Kết quả là các em nắm kiến thức hời hợt như chùng sự kiện ấy diễn ra ở nơi nào xa xôi lắm Trong năm học 2011 – 2012 tôi đã mạnh dạn đổi mới trong cách soạn giảng tiến hành giảng tại lớp 12A1 khoá 2009 – 2012 và đã thu được kết quả khả quan : đa số học sinh trong lớp đã nắm bắt được kiến thức và cảm thấy có trách nhiệm hơn trong việc phát huy tinh thần học tập vì ngày mai lập nghiệp để xứng đáng với cha, anh trên quê hương Thanh Hoá nói riêng và trên cả nước nói chung Kết quả cụ thể Giỏi Năm học Yếu TB Kém Sĩ số 20102011 2011 2012 Khá - HS % HS % HS % HS % HS % 50 2 4 15 30 25 50 8 16 0 0 48 8 16.6 30 0 0 0 62,5 10 20.9 0 Mục đích dạy học là nâng cao hiệu quả bài học tức là phải cung cấp đầy đủ kến thức lịch sử của bài học cho học sinh đồng thời phải phát triển tư duy kĩ năng, kĩ xảo và bồi dường tình cảm đạo đức cho các em . muốn đạt dược điều đó người giáo viên phải không ngừng học hỏi đổi mới phương pháp sư phạm thích hợp cho từng bài học, đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ thông tin và các phưqơng tiện trực quan trong giảng dạy. Việc đó phải thành nếp làm của mỗi giáo viên lịch sử ở trường phổ thông . Trên đây là một vài ý kiến và kinh nghiệm của tôi trong việc góp phần nâng cao chất lượng giáo dục lịch sử phổ thông . Tôi rất mong được sự góp ý của đồng nghiệp để tiếp tục hoàn thiện và nâng cao chất lượng bộ môn PHỤ LỤC Hình ảnh nhân dân Thanh Hóa trong cuộc kháng chiến chống Pháp (Các hoạt động văn hóa giáo dục, lập làng chiến đấu) Hình ảnh cầu Hàm Rồng xưa và nay Hình ảnh chiến đấu bảo vệ cầu Hàm Rồng Đại tướng Võ Nguyên Giáp thăm đơn vị lão dân quân Hoằng Hóa (Thanh Hóa) - đơn vị bắn rơi máy bay Mỹ bằng súng trường, tại lễ duyệt binh nhân ngày Quốc khánh 2/9/1973.