PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ.
Công tác thủ quỹ trong trường học tuy không nặng nề như các công việc
khác nhưng lại rất phức tạp, khó khăn, vất vả và không chủ động được do nhiều
nguyên nhân khách quan, chủ quan. Từ đó, nhiều lúc đã ảnh hưởng đến công
việc chung của nhà trường, nhất là việc chi trả chế độ cho cán bộ, giáo viên,
nhân viên và thanh toán các chế độ khác liên quan đến các hoạt động chuyên
môn của nhà trường. Trong thời gian qua, có nhiều đơn vị trường học khi thực
hiện dự toán thu- chi ngân sách còn nhiều lúng túng, sai sót, chậm trễ làm ảnh
hưởng đến công tác thu - chi trong toàn ngành.
Qua những năm được phân công làm công tác thủ quỹ trường tiểu học
Phương Trung II, qua kinh nghiệm thực tiễn bản thân luôn tìm tòi học hỏi, sáng
tạo, khắc phục khó khăn, nên trong công việc luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ
được giao. Thu - chi quỹ kịp thời, đầy đủ; thanh toán các chế độ chính sách đúng
qui định. Từ đó đã giúp cho nhà trường hoàn thành tốt nhiệm vụ được cấp trên
giao.
Công tác thủ quỹ nói chung, công tác quản lý thu- chi tiền mặt và ngân
sách nhà nước nói riêng là việc làm thường xuyên và không thể thiếu đối với cơ
quan hành chính, đơn vị sự nghiệp trong đó có đơn vị trường học. Cho nên, việc
chọn chủ đề “Một vài kinh nghiệm công tác quản lý thu – chi quỹ tiền mặt trong
đơn vị trường học” với nội dung trình bày dưới đây là nhằm chia sẻ với các
đồng nghiệp, các cấp quản lý trong chỉ đạo, thực hiện công việc này đạt hiệu
quả, chất lượng hơn trong thời gian tới.
PHẦN II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ.
1. Cơ sở lý luận
Về cơ bản có thể hiểu, công tác quản lý thu - chi là công tác nhằm đảm
bảo minh bạch, phục vụ hoạt động quản lý, điều hành của cơ quan, tổ chức. Nội
dung công tác này bao gồm về quản lý tiền mặt và theo dõi các thu –chi được
chia ra làm 2 quỹ : quản lý thu - chi bằng công nghệ thông tin được hình thành
trong quá trình hoạt động của cơ quan; Trên thực tế, công việc của một cơ quan
được tiến hành nhanh hay chậm, thiết thực hay quan liêu là do các quỹ được
quản lý rõ ràng, chính xác trên giấy tờ và trong thực tế hay không.. Như vậy,
thực hiện tốt công tác quản lý thu -chi sẽ góp phần thúc đẩy thực hiện tốt công
tác quản lý quỹ. Trong hoạt động quản lý thu - chi ở trong các cơ quan nhà nước
hiện nay, điều thực hiện bằng tay, có nghĩa là dựa vào sổ sách . Do đó, vai trò
của công nghệ thông tin giúp người quản lý quỹ theo dõi con số được nhanh
chóng rõ ràng và chính xác. - Góp phần quan trọng đảm bảo thông tin cho hoạt
động quản lý; cung cấp những tài liệu, tư liệu, số liệu đáng tin cậy nhanh chóng
phục vụ các mục đích kinh tế, văn hoá, xã hội. Đồng thời cung cấp những thông
tin quá khứ, những căn cứ, những bằng chứng phục vụ cho hoạt động quản lý
của trường. Giúp cho cán bộ, công chức cơ quan nâng cao hiệu suất công việc
và giải quyết xử lý nhanh chóng và đáp ứng được các yêu cầu của các tổ chức,
cá nhân. Hồ sơ tài liệu trở thành phương tiện theo dõi, kiểm tra công việc một
cách có hệ thống, qua đó cán bộ, công chức có thể kiểm tra, đúc rút kinh nghiệm
góp phần thực hiện tốt các mục tiêu quản lý: năng suất, chất lượng, hiệu quả
công việc ngày càng nâng cao và đây cũng là những mục tiêu, yêu cầu của cải
cách nền hành chính nhà nước ở nước ta hiện nay.
2. Thực trạng công tác quản lí thu – chi quỹ tiền mặt trong trường học.
Từ những thực tế vừa nêu trên và qua thời gian công tác tôi nhận thấy.
Để làm tốt công việc quản lý thu -chi đòi hỏi người làm công tác này cần phải
hiểu công tác thủ quỹ là toàn bộ công việc liên quan về tiền bạc và rõ ràng minh
bạch , tổ chức giải quyết và quản lý thu- chi trong phạm vi, nhiệm vụ và chức
năng của các đơn vị một cách nhanh chóng, chính xác, nhẹ nhàng. Người làm
công tác này phải luôn năng động, sáng tạo và luôn tâm niệm làm tốt công tác
thu -chi nhằm giúp cho việc giải quyết công việc ở cơ quan được nhanh chóng,
chính xác, đúng đường lối, đúng chế độ. Đồng thời giúp cho việc quản lý, chỉ
đạo và kiểm tra công việc trong cơ quan được chặt chẽ.. Góp phần tiết kiệm
được công sức, thời gian. Ngoài ra người làm nhiệm vụ quản lý thu –chi cần
nắm vững mẫu quản lý quỹ chung. + Phân loại quỹ − Ngày tháng ghi sổ − Ngày
tháng chứng từ − Số hiệu chứng từ ( Thu, Chi) − Diễn giải − Số tiền ( thu, chi,
tồn) − Ghi chú Từ chổ nắm được những nội dung cũng như yêu cầu cơ bản của
công tác thu - chi tôi đã mạnh dạn áp dụng vào thực tiễn công tác trong công
việc hàng ngày như tổ chức quản lý các quỹ như sau:
+ Dùng nhiều hình thức biện pháp tổ chức tuyên truyền đến các cán bộ giáo
viên, công nhân viên của trường biết trong thời kỳ hội nhập đất nước theo hướng
công nghiệp hóa, hiện đại hóa thì vấn đề tin học hóa đóng vai trò rất quan trọng
trong sự phát triển của nền kinh tế nước ta hiện nay. Đặc biệt, với sự phát triển
nhanh chóng của ngành công nghệ thông tin đã giúp con người xử lý khối lượng
nghiệp vụ khổng lồ trong nền kinh tế .
+ Nói cách khác tin học hóa đã giúp trung tâm đơn giản hóa hệ thống công việc
và các thủ tục, nhưng vẫn phù hợp với môi trường pháp lý và bắt kịp với sự phát
triển vượt bậc của nền kinh tế đất nước.
+ Tổ chức nhiều cuộc Hội nghị tuyên truyền giáo dục ý nghĩa, lợi ích và tầm
quan trọng của việc “Thực hiện tốt nề nếp làm việc trong văn phòng” bằng nhiều
phương pháp, hình thức đa dạng, phong phú nhằm nâng cao sự nhận thức, hiểu
biết sâu sắc trong mọi tổ chức tư tưởng cá nhân. Từ đó phát huy mạnh mẽ, nâng
cao chất lượng và hiệu quả công tác trong tình hình mới. Như chúng ta đã biết
đất nước ta còn nghèo, đang trong thời kỳ hội nhập. Việc đầu tư cho ngành giáo
dục còn thấp, còn nhiều thiếu thốn. Các năm gần đây Đảng, Nhà nước ta có đẩy
mạnh việc đầu tư cho giáo dục ứng dụng công nghệ thông tin vào công việc .
Xây dựng nhiều điểm trường khang trang đủ phục vụ cho công tác giảng dạy..
Trước tình hình đó là chuyên viên làm công tác quản lý quỹ. Bàn ghế để ngăn
nắp, tủ, bàn vi tính sắp xếp đúng vị trí thuận tiện khi làm việc Sau khi sắp xếp
văn phòng trở nên ngăn nắp đã tạo được không khí thoải mái, khi có khách đến
liên hệ công tác cũng tạo được tâm lý tin tưởng nơi làm việc.
Về chuyên môn nghiệp vụ quản lý quỹ. Là một chuyên viên kiêm nhiệm thêm
công tác quản lý quỹ để công việc ngày càng trôi chảy tôi phải ứng dụng chuyên
môn mình đã học vào công việc thực tế để công việc trôi chảy, nhanh chóng và
học tập rút kinh nghiệm những đơn vị trường bạn đã làm tốt rồi về áp dụng ở
đơn vị mình. Quản lý các loại tiền với những mục đích khác nhau. Qua thời
gian tìm hiểu, tôi đã lên kế hoạch phân tích các vấn đề còn tồn đọng để từ đó có
hướng giải quyết.
3. Những biện pháp cơ bản để thực hiện công tác quản lý thu – chi quỹ tiền mặt
trong trường học:
3.1. Xác định mục tiêu, nguyên tắc, phương pháp:
*Mục tiêu:
- Cùng với việc cải tiến các công việc khác trong nhà trường, công tác quản lý
thu, chi quỹ tiền mặt cũng phải được cải tiến để bản thân công tác này không
những đạt hiệu quả tốt mà còn thúc đẩy, tác động đến các công tác khác cùng đạt
hiệu quả tốt.
- Phải từng bước áp dụng công nghệ thông tin vào công tác lập dự toán thu, chi
quỹ.
*Về nguyên tắc:
- Công tác thu – chi quỹ phải đảm bảo đầy đủ, kịp thời, chính xác, trung thực,
đảm bảo chấp hành đúng chế độ do Bộ Tài chính ban hành.
- Phải thực hiện được công khai, minh bạch theo qui định.
- Bằng mọi giá phải đảm bảo các khoản chi cho con người và các khoản phải
nộp.
- Hồ sơ sổ sách, chứng từ phải đầy đủ, sạch sẽ, rõ ràng, chính xác, không được
tẩy xóa không đúng qui định.
*Về phương pháp:
- Phải khoa học, sáng tạo, chủ động và nhạy bén, dự kiến được chính xác và bổ
sung kịp thời các hoạt động phát sinh trong năm liên quan đến công tác tài
chính.
- Thực hiện ghi chép sổ sách quỹ tiền mặt đúng quy định.
3.2. Các bước chuẩn bị tiến hành công tác thu – chi quỹ tiền mặt hàng năm:
- Phải chuẩn bị đầy đủ số liệu của năm trước trên cơ sở số dư các tài khoản phải
chuyển tiếp năm sau.
- Chuẩn bị chứng từ thu theo sự phân công của hiệu trưởng.
- Tính toán chính xác các khoản phải nộp.
- Xuất quỹ tiền mặt khi có phiếu chi đã được phê duyệt.
- Hồ sơ, sổ sách và các biểu mẫu liên quan phục vụ cho công tác thu – chi quỹ.
- Tổng hợp tất cả các khoản dự kiến chi trong năm theo mẫu qui định và gởi về
bộ phận kế toán của trường.
3.3. Qui trình thực hiện công tác quản lí thu – chi quỹ tiền mặt:
- Tiếp nhận thông báo dự toán thu – chi hàng năm để chuẩn bị sổ sách.
- Căn cứ vào kế hoạch được giao tiến hành thu quỹ đầu năm.
- Hàng tháng, trên cơ sở bảng lương được duyệt và các hoạt động chính trong
tháng, kế toán viết giấy rút kinh phí kèm theo các chứng từ liên quan theo qui
định của Kho bạc Nhà nước để thủ quỹ đến Kho bạc rút kinh phí. Trong khi thực
hiện nghiệp vụ này tại kho bạc thì kế toán đồng thời làm thủ tục chuyển trả kinh
phí các phải nộp đầy đủ cho các đơn vị liên quan.
- Khi thủ quỹ rút kinh phí về đến trường kế toán phải viết phiếu thu ngay để
nhập quỹ theo quy định.
- Trong quá trình viết phiếu chi, phải định khoản trên phiếu chi các khoản Nợ,
Có tương ứng để trên cơ sở đó vào nhật ký sổ cái và các sổ chi tiết liên quan.
Trên chứng từ xác định mục, tiểu mục chi để khi tổng hợp chứng từ được chính
xác, không lẫn lộn.
- Mỗi tháng thủ quỹ phải kiểm lại quỹ tiền mặt kiểm tra tổng thu, tổng chi và
còn quỹ.
- Trên cơ sở chứng từ tổng hợp tiến hành lên báo cáo quyết toán theo mẫu qui
định.
- Đối chiếu số liệu thu chi với kế toán, số liệu trên bảng cân đối tài khoản.
- Tương tự, cuối năm thủ quỹ báo cáo quyết toán quỹ.
- Trong quá trình quản lý thu - chi quỹ tiền mặt nơi nào có điều kiện áp dụng
công nghệ tin học vào công việc thì hiệu quả sẽ nâng lên rất nhiều, rút ngắn thời
gian, công sức và đảm bảo tính chính xác trong công việc.
- Thực hiện việc công khai đúng theo qui định.
PHẦN III. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ.
1. Kết luận:
Với việc thực hiện công tác quản lý thu – chi quỹ tiền mặt theo trình tự
nêu trên một mặt vừa tuân thủ theo đúng qui định của ngành tài chính, mặt khác
đảm bảo đúng nguyên tắc, đúng qui định của ngành chủ quản; kịp thời, chính
xác nâng cao được hiệu quả chất lượng công việc được giao.
Với qui trình thực hiện như vậy, nhiều năm qua công tác tài chính của trường
tiểu học Phương Trung I luôn được cơ quan chủ quản, ngành chuyên môn đánh
giá cao vì luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
- Về ý nghĩa:
+ Nó đã tác động tích cực, thúc đẩy đến các hoạt động khác của nhà trường đạt
hiệu quả và chất lượng ngày càng cao. Trường luôn được đánh giá là trường tiên
tiến trong ngành giáo dục nhiều năm qua.
+ Tạo tiền lệ tốt trong việc chấp hành và tuân thủ đúng các qui định của pháp
luật.
+ Rút ngắn thời gian đi lại, làm giàm chi phí cho ngân sách nhà nước.
2. Khuyến nghị:
- Cấp trên cần trang bị cho các trường phần mềm quản lý quỹ kết nối mạng nội
bộ với cơ quan chủ quản để thuận tiện trong thực hiện công việc và quản lý tài
chính ở từng trường và trong toàn ngành.
- Các cơ quan liên quan cần có sự thống nhất trong triển khai thực hiện các công
việc liên quan đến công tác quản lý thu – chi quỹ tiền mặt cho các đơn vị trường
học.
* Bài học rút ra từ kinh nghiệm
- Phải có sự chuẩn bị chu đáo, đầy đủ và chính xác các công việc, các số liệu có
liên quan thì công tác lập dự toán thu, chi ngân sách mới đạt được hiệu quả.
- Phải thường xuyên trau đồi đạo đức tác phong, luôn gương mẫu trong công
việc, không vụ lợi và phải đặt lợi ích của tập thể lên trên hết thì mới được tập thể
tín nhiệm, ủng hộ tạo điều kiện cùng nhau hoàn thành nhiệm vụ.
- Phải đảm bảo tính công bằng, khách quan trong giải quyết công việc nhất là
trong thanh toán các khoản phát sinh tại nhà trường.
- Xây dựng kế họach phù hợp, qui trình và phương pháp thực hiện hợp lý thì
hiệu quả công việc đạt được là rất cao.
- Công tác kiểm tra, giám sát là hết sức quan trọng trong công tác kế toán, để
qua đó phát hiện và chấn chỉnh kịp thời những sai sót.
- Nếu có sự chỉ đạo thống nhất và sâu sát của cấp ủy, chính quyền
Trên đây là báo kinh nghiệm từ thực tiễn công việc quản lý thu – chi quỹ
tiền mặt tại trường tiểu học Phương Trung II và bài học rút ra từ kinh nghiệm
nêu trên. Rất mong được sự đóng góp của Hội đồng Khoa học các cấp để được
hoàn chỉnh. /.
Phương Trung, ngày 20 tháng 3 năm 2016
Người viết
Phạm Thị Mai
- Xem thêm -