Tài liệu Skkn ứng dụng cntt để xây dựng bài giảng lịch sử địa phương tại trường tiểu học

Đề tài: "Ứng dụng CNTT để xây dựng bài giảng lịch sử địa phương tại trường tiểu học Kim Thư” PHÒNG GD – ĐT HUYỆN THANH OAI TRƯỜNG TIỂU HỌC KIM THƯ ----------–  — --------- SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐỀ TÀI: "Ứng dụng CNTT để xây dựng bài giảng lịch sử địa phương tại trường tiểu học Kim Thư” Môn: Tên tác giả: Chức vụ: Tài liệu kèm theo: Lịch sử Lớp 4 - 5 Phạm Thị Kim Liên Phó hiệu trưởng Đĩa CD Năm học 2012- 2013 Sáng kiến kinh nghiệm năm 2013 – TG: Phạm Thị Kim Liên Trường Tiểu học Kim Thư -Thanh Oai - Hà Nội 1 Đề tài: "Ứng dụng CNTT để xây dựng bài giảng lịch sử địa phương tại trường tiểu học Kim Thư” S¬ yÕu lý lÞch Hä vµ tªn: Ph¹m ThÞ Kim Liªn Ngµy th¸ng n¨m sinh: 12- 9- 1968 Quª qu¸n: §«n Th - Kim Th - Thanh Oai - Hµ T©y N¨m vµo ngµnh: 1993 Tr×nh ®é ®µo t¹o: §¹i häc Quản lý giáo dục Chøc vô: Phã hiÖu trëng. §¬n vÞ c«ng t¸c: Trêng tiÓu häc Kim Th NhiÖm vô ®îc giao: Phô tr¸ch Phæ cËp vµ c«ng t¸c sinh ho¹t tËp thÓ . Khen thëng: ChiÕn sÜ thi đua cÊp c¬ së nhiÒu n¨m Phần 1: MỞ ĐẦU 1. Tên đề tài: Sáng kiến kinh nghiệm năm 2013 – TG: Phạm Thị Kim Liên Trường Tiểu học Kim Thư -Thanh Oai - Hà Nội 2 Đề tài: "Ứng dụng CNTT để xây dựng bài giảng lịch sử địa phương tại trường tiểu học Kim Thư” "Ứng dụng CNTT để xây dựng bài giảng lịch sử địa phương tại trường tiểu học Kim Thư” 2. Lý do chọn đề tài: Trong thời gian gần đây vấn đế lớp trẻ với những thiếu hụt kiến thức lịch sử đang rất đáng lo ngại. Nhiều em học sinh không học lịch sử, không biết gì về lịch sử đất nước, nhất là lịch sử địa phương. Có em còn nhầm lẫn với các nhân vật lịch sử nước ngoài với những anh hùng dân tộc. Mặc dù chương trình lịch sử đã đưa vào giảng dạy là phân môn riêng từ lớp 4 ở cấp tiểu học. Các em đã được học một chương trình lịch sử sơ lược của đất nước với những kiến thức về sự kiện lịch sử, nhân vật lịch sử và di tích lịch sử. Song trên thực tế giảng dạy và học tập lịch sử, còn kiến thức lịch sử đọng lại ở các em còn quá ít. Một trong những nguyên nhân của vấn đề này là do việc dạy và học lịch sử còn nhiều hạn chế. Học sinh không hứng thú học vì coi đây là môn phụ. Vì thế giáo viên cũng không hứng thú dạy, không chuyên tâm tìm phương pháp khắc phục tình hình, tạo ra những giờ lịch sử hay để cuốn hút học sinh. Việc dạy và học lịch sử ở trường tiểu học Kim Thư cũng không nằm ngoài những hạn chế trên. Môn học lịch sử thực sự đã bổ trợ rất nhiều cho hiệu quả học tập chung. Bởi vì một cá nhân có hứng thú tìm hiểu lịch sử, có kiến thức hiểu biết về lịch sử mới thấy tự hào về quê hương đất nước và càng thấy yêu quê hương đất nước mình hơn. Hiểu về những nhân vật lịch sử mới thấy tự hào về những tấm gương sáng đó để mà noi theo. Từ đó tạo nên ý thức phấn đấu, ý chí vươn lên mạnh mẽ. Điều đó mới có được những thành công trong học tập và trong đời sống. Chính vì thế việc dạy và học lịch sử rất quan trọng. Theo tấm lí lứa tuổi tiểu học, các em đều được tiếp cận kiến thức từ nhỏ đến lớn, từ gần đến xa, từ đơn giản đến phức tạp. Để hiểu được lịch sử đất nước và thế giới các em cần được tìm hiểu những di tích lịch sử, nhân vật lịch sử ngay t ại địa phương mình, những điều mà các em được tiếp cận sẽ cảm thấy gần gũi hơn với đời sống hiện thực. Viêc dành một thời lượng chương trình 2 tiết cho giảng dạy lịch sử - địa lí địa phương sẽ rất bổ ích, có nhiều hiệu quả: hợp tâm lí lứa tuổi tiểu học, tạo hứng thú hơn cho các em học lịch sử. Vấn đề là chúng ta đổi mới phương pháp dạy lịch sử như thế nào? Đặc biệt khai thác lịch sử địa phương ra sao? Nên lựa chọn sự kiện,nhân vật lịch sử nào để đưa và chương trình nhằm giáo dục tình cảm, ý thức, trách nhiệm về quế hương đất nước, ý thức về học lịch sử của các em học sinh. Ở địa phương xã Kim Thư huyện Thanh Oai thành phố Hà Nội, là nơi được coi là mảnh đất địa linh nhân kiệt, có nhiều di tích lịch sử được xếp hạng, có nhiều nhân vật lịch sử lớn thì việc đưa nội dung giảng dạy lịch sử địa phương là cực kì bổ ích đối với các em học sinh Kim Thư. Nắm bắt thông tin về yêu cầu dạy lịch sử địa phương, các đồng chí trong Ban giám hiệu cũng như các giáo viên trực tiếp dạy lớp 4- 5 rất lo lắng: Làm thế nào để có một bài lịch sử địa phương phù hợp bổ sung vào chương trình lịc sử của lớp 4 và 5. Sáng kiến kinh nghiệm năm 2013 – TG: Phạm Thị Kim Liên Trường Tiểu học Kim Thư -Thanh Oai - Hà Nội 3 Đề tài: "Ứng dụng CNTT để xây dựng bài giảng lịch sử địa phương tại trường tiểu học Kim Thư” Xuất phát từ tình hình thực tế trên, cùng với niềm đam mê, rất tâm đắc với vấn đề này đã từ lâu, nên ngay từ đầu năm học, được dự chuyên đề về dạy lịch sử địa phương, tôi đã nảy ra ý định viết bài lịch sử địa phương Kim Thư nhằm sưu tầm, tổng hợp, phân tích, lựa chọn thành một tài liệu để dạy cho học sinh lớp 4-5 ở trường tiểu học Kim Thư. Năm học 2012 – 2013 này tôi chỉ tìm hiểu về những di tích lịch sử đã được công nhận cấp quốc gia và cấp thành phố, nếu đề tài thành công tôi sẽ tiếp tục xây dựng bài lịch sử về các nhân vật lịch sử tại xã Kim Thư. Như vậy sẽ có đủ hai bài lịch sử dịa phương cho hai khối 4 và 5. Việc thiết kế một bài giảng để dùng cho giáo viên lên lớp dạy, tôi đã cố gắng sử dụng các tư liệu, hình ảnh thực tế để đưa vào bài giảng, đồng thời ứng dụng công nghệ thông tin để thiết kế một giáo án điện tử. Đó chính là ý tưởng người viết mong muốn được trình bày trong sáng kiến kinh nghiệm này lấy tên là: “Ứng dụng CNTT để xây dựng bài giảng lịch sử địa phương tại trường tiểu học Kim Thư” 3. Mục đích nghiên cứu: Đề tài được nghiên cứu nhằm mục đích bổ sung tài liệu về giảng dạy lịch sử địa phương trong 2 tiết của chương trình lịch sử lớp 4-5 ở tiểu học.Qua đó xin nêu ra một cách nghiên cứu viết bài lich sử địa phương của các trường tiểu học khác 4. Khách thể và đối tượng nghiên cứu: - Đề tài hướng vào vấn đề vào cách nghiên cứu sưu tầm, tổng hợp, phân tích, lựa chọn thành một tài liệu môn lịch sử để dạy cho học sinh lớp 4-5 ở trường tiểu học Kim Thư - Đối tượng nghiên cứu: + Cách nghiên cứu vết bài lịch sử địa phương + Lịch sử địa phương xã Kim Thư, cụ thể là các di tích lịch sử trên địa bàn xã Kim Thư. 5. Nhiệm vụ nghiên cứu: Tìm hiểu về các di tích lịch sử: thực địa các công trình kiến trúc, hồ sơ công nhận các di tích lịch sử như đình, chùa, miếu…trên địa bàn xã Kim Thư. 6. Phạm vi nghiên cứu: Trong khuôn khổ đề tài này chỉ giới thiệu về các di tích lịch sử có trên địa bàn xã Kim Thư để dạy cho các em học sinh lớp 4 - 5 tại trường tiểu học Kim Thư. 7. Phương pháp nghiên cứu: - Phương pháp nghiên cứu lý luận: Đọc sách, tài liệu sử dụng các phương pháp tổng hợp, phân tích để có hiểu biết về các di tích lịch sử mà mình đang nghiên cứu. Từ đó lựa chọn để viết thành tài liệu về lịch sử địa phương. - Phương pháp thực tiễn: + Trò truyện với giáo viên chủ nhiệm, các em học sinh và phụ huynh học sinh để tìm hiểu thực trạng vấn đề đang nghiên cứu. + Đi thực tế tại các di tích lịch sử. - Phương pháp quan sát: Quan sát, lựa chọn và ghi lại những hình ảnh tiêu biểu của các di tích lịch sử. Sáng kiến kinh nghiệm năm 2013 – TG: Phạm Thị Kim Liên Trường Tiểu học Kim Thư -Thanh Oai - Hà Nội 4 Đề tài: "Ứng dụng CNTT để xây dựng bài giảng lịch sử địa phương tại trường tiểu học Kim Thư” 8. Dự kiến nội dung nghiên cứu: Ngoài phần mở đầu, kết luận, thư mục, mục lục, nội dung chính của đề tài gồm 3 chương: 1. Chương I: Cơ sở lý luận cho việc nghiên cứu đề tài 2. Chương II:Thực trạng vấn đề về dạy và học lịch sử địa phương xã Kim Thư 3. Chương III: Các biện pháp thực hiện PHẦN II: NỘI DUNG CỦA ĐỀ TÀI Chương I: Cơ sở lý luận cho việc nghiên cứu đề tài 1, Về nội dung chương trình lịch sử trong sách giáo khoa lớp 4 - 5 Bắt đầu từ lớp 4, học sinh đã được học phân môn lịch sử riêng.Chương trình ở lớp 4 và 5 đều được thực hiện trong 35 tiết: *26 bài cung cấp kiến thức mới * 3 bài ôn tập Sáng kiến kinh nghiệm năm 2013 – TG: Phạm Thị Kim Liên Trường Tiểu học Kim Thư -Thanh Oai - Hà Nội 5 Đề tài: "Ứng dụng CNTT để xây dựng bài giảng lịch sử địa phương tại trường tiểu học Kim Thư” * 4 tiết kiểm tra * 2 tiết dành cho giáo dục lịch sử địa phương. Ở lớp 4, học sinh bước đầu được học về lịc sử đất nước.Đó là những sự kiện, hiện tượng nhân vật lịch sử của đất nước ta từ “ Buổi đầu dựng nước và giữ nước” trải qua các thời kỳ lịch sử, những biến cố tồn vong của các triều đại. Từ thời Lý – Trần – Hậu Lê – thời kỳ nước Đại Việt cho đến thời Nguyễn. Đến lớp 5 các em tiếp tục hoc thời kỳ lịch sử từ năm 1858 – 1945: Hơn 80 năm chống thục dân Pháp xâm lược và đô hộ. Thời kỳ 1945 – 1954: Bảo vệ chính quyền non trẻ, trường kỳ chống thực dân Pháp.Thời kỳ 1954 – 1975: Xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền bắc và đấu tranh thống nhất đất nước. Thời kỳ 1975 – nay: Xây dựng chủ nghĩa xã hội trong cả nước. Với nội dung giáo dục lịch sử địa phương, giáo viên có thể thực hiện một cách linh hoạt: có thể dạy lồng ghép hoạc dạy tiết lịch sử địa phương riêng… 2, Về cấu trúc một bài lịch sử trong sách giáo khoa Cấu trúc sách giáo khoa mới có những điểm theo định hướng cụ thể: - Phần chữ in nhỏ: nhằm mục đích giới thiệu bối cảnh, dẫn dắt sự kiện xảy ra,hoặc cung cấp cho học sinh làm việc. - Giữa mỗi phần đều có câu hỏi nhỏ giúp giáo viên định hướng cho học sinh trả lời. - Bài viết trong sách giáo khoa được viết theo lối gợi mở, nêu vấn đề, được thiết kế như là một bộ phận trong quá trình dạy học. Cụ thể cấu trúc một bài lịch sử bao gồm những bộ phận chính + Bài viết: Nội dung chính của bài học + Kênh hình: tranh ảnh, lược đồ biểu bảng… + Câu hỏi đan xen + Tóm tắt nội dung cơ bản của bài học: Phần chữ in đậm + Các phương tiện giúp đõ học sinh học tập:Phần chữ in nhỏ. Cấu trục này rất phù hợp với tâm lý lứa tuổi và trình độ nhận thức của học sinh, đảm bảo mục tiêu giáo dục, dạy học, những quy định về số lượng, phạm vi, mức độ kiến thức mà chương trình quy định. 3, Về phương pháp dạy học lịch sử: Đổi mới phương pháp dạy học lịch sử là sự kết hợp nhuần nhuyễn các phương pháp dạy học phù hợp với đặc trưng bộ môn, đặc diểm của tưng loại bài nhằm phát huy tính tích cực, tư duy độc lập sáng tạo trong hoạt động nhận thức của học sinh.Học sinh tiếp thu kiến thức bằng cách tự phát hiện, tự khám phá kiến thức một cách tích cực, chủ động sáng tạo, hình thành năng lực tự học. Việc thiết kế giáo án điện tử nhằm đem lại thông tin qua phương tiện dạy học hiện đại tạo cho học sinh lĩnh hội kiến thức bằng những hình ảnh thật cụ thể, rõ ràng,sinh động. Qua đó học sinh nắm được bản chất ý nghĩa sự kiện hiện tượng lịch sử. Cùng với đó người giáo viên phải kết hợp với nhiều cách thức tổ chức dạy học khác để dẫn dắt học sinh. 4, Về phương pháp dạy học lịch sử địa phương Sáng kiến kinh nghiệm năm 2013 – TG: Phạm Thị Kim Liên Trường Tiểu học Kim Thư -Thanh Oai - Hà Nội 6 Đề tài: "Ứng dụng CNTT để xây dựng bài giảng lịch sử địa phương tại trường tiểu học Kim Thư” Vì các hiện tượng sự kiện lịch sử ngay tại quê mình (chỉ có điều ít ai chú ý tìm hiểu), cho nên việc đưa ra những hình ảnh cụ thể để dẫn dắt học sinh tự phát hiện và tư duy rồi định hướng cho các em phân tích, tổng hợp thành kiến thúc hiểu biết của mình là quan trọng nhất.Cũng rất cấn đan xen nhũng câu chuyện cổ tích, truyền thuyết ở làng quê làm tăng thêm sự cuốn hút học sinh cũng rất cần thiết. Vì thế khi sưu tầm tôi cũng đã đưa thêm vào phần tư liệu. Chương II:Thực trạng vấn đề về dạy và học lịch sử địa phương xã Kim Thư 1, Việc dạy học phân môn lịch sử nói chung: Để dạy một bài lịch sử, giáo viên chủ yếu dựa vào các thông tin trong sách giáo khoa và sách giáo viên mà ít có sự tìm hiểu các kênh thông tin khác, đặc biệt là việc đi thực tế tham quan học tập ở các di tích lịch sử, thắng cảnh lịch sử. Dẫn đến kiến thức hiểu biết về lịch sử còn nghèo nàn. Như thế làm sao có những câu chuyện lịch sử hay đưa vào bổ sung trong tiết dạy để mang đến sự hứng thú cho học sinh. Sáng kiến kinh nghiệm năm 2013 – TG: Phạm Thị Kim Liên Trường Tiểu học Kim Thư -Thanh Oai - Hà Nội 7 Đề tài: "Ứng dụng CNTT để xây dựng bài giảng lịch sử địa phương tại trường tiểu học Kim Thư” Trong khi đó, day lịch sử lại rất cần hiểu biết những câu chuyện để giáo viên kể lại miêu tả dẫn dắt mở rộng vấn đề đã nêu trong sách để bài giảng thêm sinh động tạo ấn tượng, gây hứng thú cho học sinh. Ví dụ:Khi dạy bài 18 – Lịch sử lớp 4. Sau khi cho học sinh tim hiểu, phát hiện, chốt lai kiến thức cần nhớ. Để mở rộng khắc sâu kiến thức cho học sinh, giáo viên kêr chuyện miêu tả thêm veefcanhr ở Văn Miếu như: Kiến trúc xây dựng như thế nào? Coongr vào ra sao? Bia đá dựng để làm gì? Người học giỏi đỗ đạt cao vinh dự như thế nào? Điều đó chứng tỏ rằng: Nền giáo dục thời Hậu Lê đã có nề nếp và quy củ… Song trên thực tế ít giáo viên bổ sung thêm như thế. Việc dạy lịch sử ở tiểu học cũng chỉ dừng laicacs thông tin trong sách giáo khoa một cách khô khan, cứng nhắc và bó buộc… Về phía học sinh học lịch sử : có những em ngoan, chăm học thì chỉ học theo lối chống đối không có sự ham thíc thực sự. Đôi khi đọc lau láu trong sách giáo khoa mà học trước quên sau, kiến thức đọng lại rất ít.Còn một số em thì hầu như không học mà chỉ ghi đâug bài vì coi đây là môn phụ… 2, Việc dạy và học lịch sử địa phương xã Kim Thư nói riêng: Việc đưa 2 tiết dạy địa lý và lịch sử địa phương vào chương trình là rất cần thiết, đã được triể khai các chuyên đề cấp sở, cấp huyện. Dạy địa lý thì có thể chung một bài cho toàn huyện rồi, còn lịch sử đạ phương thì cần được nghiên cứu ngay tại xã mình để đưa nội dung này vào.Ngay trong chuyên đề cấp huyện đã có giáo viên băn khoăn: tiết lịch sử địa phườn thì dạy những gì và nên khai thác lịch sử địa phương trong phạm vi như thế nào? Tại trường tiểu học Kim Thư khi đưa ra vấn đề nghiên cứu lịch sử địa phương, nhiều đồng chí e ngại. Bởi phần nhiều các giáo viên cũng chịu hệ lụy từ hạn chế dạy và học lịch sử. Nhất là các giáo viên trẻ, chỉ chú trọng những vấn đề xã hội hiện đại mà ít quan tâm đến lịch sử truyền thống tư đời xưa.Về lịch sử địa phương thì lại càng ít người biết (đó là sự thật) Được hỏi về các di tích lịch sử tại địa phương để khảo sát tình hình tôi thu được kết quả như sau: Với câu hỏi: Hãy kể về các di tích lịch sử tại xã Kim Thư Kết quả là: Tsố được hỏi Không biết Không Kể lại theo Không trả rõ lắm ý cá nhân lời Giáo viên 25 9 6 10 o Học sinh 250 75 70 30 75 Số liệu điều tra cho thấy kiến thức lịch sử địa phương rất thấp, đa số không quan tâm tìm hiểu. Có lẽ đây cũng sẽ là tình trạng chung của mọi nơi.Vì vậy việc nghiên cứu đưa ra bài dạy lịch sử địa phương là rất cần thiết và cấp bách để trau dồi kiến thức cho giáo viên và giáo dục học sinh. Sáng kiến kinh nghiệm năm 2013 – TG: Phạm Thị Kim Liên Trường Tiểu học Kim Thư -Thanh Oai - Hà Nội 8 Đề tài: "Ứng dụng CNTT để xây dựng bài giảng lịch sử địa phương tại trường tiểu học Kim Thư” Chương III: Các biện pháp thực hiện .1. Biện pháp 1:Lựa chọn nghiên cứu, tìm hiểu các di tích lịch sử tiêu biểu tại xã Kim Thư: Kim Thư xưa thuộc trang Thời Trung, Sơn Nam thừa tuyên. Thời Hậu Lê là thuộc huyện Thanh Oai, Trấn Sơn Nam Thượng. Thời Nguyễn thuộc tổng Thì Trung, huyện Thanh Oai, phủ Ứng Thiên, trấn Sơn Nam Thượng. Trước cách mạng 1945 thuộc tổng Phương Trung, huyện Thanh Oai, thời kỳ kháng chiến chống Pháp thuộc xã Kim An, Liên Nam huyện, đến ngày nay là xã Kim Thư, huyện Thanh Oai, thành phố Hà Nội. Sáng kiến kinh nghiệm năm 2013 – TG: Phạm Thị Kim Liên Trường Tiểu học Kim Thư -Thanh Oai - Hà Nội 9 Đề tài: "Ứng dụng CNTT để xây dựng bài giảng lịch sử địa phương tại trường tiểu học Kim Thư” Hiện nay, làng còn lưu giữ nhiều truyền thuyết dân gian gắn liền với các dấu tích, di tích như: các chuyện về Hai ông Lốt (ông Cộc, ông Dài) trong tục thờ thủy thần và dấu tích Đền Hàng Tổng, làng còn kiêng tên húy của Ngài (như tre nứa cộc ngọn nói là “bường”), truyền thuyết về Nhị vị công chúa “công, dung, ngôn, hạnh” “thượng đẳng thần, Mẫu nghi thiên hạ” còn Di tích là Miếu Mộ Đức Thánh Mẫu là di tích lịch sử văn hóa quốc gia, nhiều mẩu chuyện truyền miệng ly kỳ về Quan Đông Các còn các dấu tích như “ao Quan lớn thượng”, Đền thờ và Mộ của Cụ ở làng... chuyện về các vị quận công Dòng họ Nguyễn Hầu nay chỉ còn dấu tích bia đá mòn trơ tại nhà không còn chữ đọc được, chuyện về“Bà Chúa đúc tiền”, chuyện về danh sư dạy 3 vua, chuyện về “thần đồng Đầm sen” quan Thám vv... Di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia: Bộ VHTTTT&DL cấp bằng công nhận năm 1992: 1- Di tích LSVH Đình và Miếu Đôn Thư. 2- Di tích LSVH Đình Kim Châu. Di tích LSVH cấp Tỉnh – Thành phố: 1- Chùa làng Kim Châu (Nguyễn Xá Tự) 2- Chùa Làng Đôn Thư (Thắng Quang Tự) Ngoài ra còn nhiều di tích được dân làng vẫn thường xuyên trông nom có giá trị lịch sử văn hóa như: 1-Đình làng Kim Thành 2-Chùa làng Kim Thành (Kim Ấm Tự) 3-Di tích Đền Hàng Tổng (cùng với truyền thuyết ông Cộc ông dài và gắn với di tích kháng chiến chống Pháp “Bốt đền Tổng” và liệt sĩ Hoàng Nghĩa Sinh) 4- Di tích Đền thờ và mộ lưỡng quốc Đông các Đại học sĩ Vũ Công Trấn. 5-Văn chỉ thờ Đức Khổng tử 6- Lăng danh nhân Tam nguyênThám hoa Vũ Phạm Hàm.vv… Các di tích Lịch sử văn hóa Kim Thư đã gửi những thông điệp cho cácthế hệ sau về lịch sử lập làng, truyền thống văn hóa quê hương. DI TÍCH LỊCH SỬ ĐÌNH ĐÔN THƯ Làng Đôn Thư, theo trên bài minh quả chuông Chùa Đôn Thư đúc thời vua Lê Hy Tông - Chính Hòa (1680-1705) thì đã có cái tên ĐÔN THƯ. Ngày nay, nhiều người chỉ còn nhớ lại tên xóm xưa cũng có gì đấy mang dáng văn vẻ như: Xóm Bến (xóm 1) Thư trạch Hầu (xóm 3), Khánh Trạch (xóm 4), Cổ Thư Viên (xóm 5), Trung Hòa (xóm 6), Cổ Thư (xóm 7)..... hay tên các gò đất hiện nay còn như: gò Ông Voi (gần Quán Vua), gò Đống Trạc, Đống Sung, Gò Nghè, Ngòi Bút, gò Nghiên, Roi Hổ, Hoàng Xà.... Sáng kiến kinh nghiệm năm 2013 – TG: Phạm Thị Kim Liên Trường Tiểu học Kim Thư -Thanh Oai - Hà Nội 10 Đề tài: "Ứng dụng CNTT để xây dựng bài giảng lịch sử địa phương tại trường tiểu học Kim Thư” Làng Đôn Thư có Bãi bồi sông Đáy màu mỡ, những cánh đồng ghi dấu ấn một thời với các cái tên ngồ ngộ: Thượng Chòi, Hạ Chòi, Lăng, Khai Sơn, Đội Vua,Sổ, Đìa Ngang, Sông Ý, Khoang, Chằm, Dinh, Chún... Di tích Lịch sử văn hóa Đình Đôn Thư được Bộ VHTT xếp hạng năm 1992 Đình Đôn Thư phụng thờ THÀNH HOÀNG LÀNG Quang Ý Đại Vương là vị cựu thần triều Lý đã có công khai dân lập ấp Đôn Thư, lễ Đại kỳ phước vào ngày mồng 3 và mồng 4 tháng 2 âm lịch hằng năm. Đôi câu đối ở Đình làng nhắc đến mô tả cảnh làng “Ngân Phố hà niên, thiên tác hợp; Liên Đàm vạn cổ, địa chung linh” gợi nhớ đến “Phố cá Ngần” ngày nào tấp nập, Đầm Sen xưa tỏa ngát hương thơm. Đình Đôn Thư được xây dựng từ giữa thế kỷ XVI, ban đầu chỉ đơn sơ bằng tranh tre nứa lá.Sau được trùng tu lớn vào năm quý mão - Thiệu trị Năm thứ 3 bằng gỗ tứ thiết.Kết cấu Nội cung ngoại quốc, thiết kế theo kiểu chữ công.Đại bái lòng thuyền.Tòa Phương đình theo kiểu gác chuông. Hai Dải vũ theo kiểu quán cầu. Đường nét kiến trúc đến nay còn nguyên bản triều Lê. Tường xây móng đá ong trên mặt đất, tường xây bằng gạch chỉ nung rơm, vữa xây vôi mật truyền thống, toàn cảnh bề thế, nguy nga và đến nay vẫn còn giữ gần như nguyên vẹn đường nét kiến trúc xây dựng cổ. Nơi đây còn lưu giữ nhiều đồ thờ quý bằng gỗ, đá, đồng vải.Trong đó có 13 đạo sắc phong từ thời Lê - Nguyễn. Thời kỳ Kháng chiến chông Pháp và chống Mỹ, Đình Đôn Thư là nởiTú ẩn và hội họp của nhiều cán bộ kháng chiến, là nơi cất giấu vũ khí đạn dược, tích trữ lương thực phục vụ kháng chiến. Hiện vẫn còn nhiều dấu tích bom Mỹ vẫn còn lưu lại. Ngày nay Đình là nơi tổ chức các hoạt động văn hoá chung của dân làng như lễ hội Mùa xuân nhằm ngày đại kỳ phước mồng 3- mồng 4 tháng 2 âm lịch hay các buổi sinh hoạt tập thể của nhân dân trong làng. DI TÍCH LỊCH SỬ MIẾU ĐÔN THƯ Di tích Lịch sử văn hóa miếu Đôn Thư được Bộ VHTT xếp hạng năm 1992 Dân làng Đôn Thư luôn tôn kính phụng thờ Bạch Hoa Công chúa, ngài là Đức Thánh Mẫu linh thiêng.Theo truyền thuyết kể lại về Vị thần nơi đây có từ rất lâu đời, khi từ Kinh Đô đi ngang qua đây bị cảm bệnh và mất. Ngài hiển thánh và báo mộng xây miếu mộ tại đây. Đó là vị trí ngay sát đình thuộc khu vực xóm 3 thôn Đôn Thư, nằm dưới gốc cây đa cổ thụ tạo thêm vẻ linh thiêng. Dân làng thường tổ chức lễ tưởng niệm ngày giỗ vào ngày 22 và 23 tháng 9 âm lịch hằng năm theo nghi thức như cúng tế Thành Hoàng làng tại Đình và Miếu Đôn Thư. Trước đây miếu được xây dựng bằng tranh tre nứa lá nhìn về hướng nam.Ngôi miếu này được trùng tu lớn cùng với đình làng cũng bằng gỗ tứ thiết Kết cấu lòng thuyền, chạm trổ quai lá. Sáng kiến kinh nghiệm năm 2013 – TG: Phạm Thị Kim Liên Trường Tiểu học Kim Thư -Thanh Oai - Hà Nội 11 Đề tài: "Ứng dụng CNTT để xây dựng bài giảng lịch sử địa phương tại trường tiểu học Kim Thư” Năm 2011, miếu Đôn Thư được xây thêm một nhà khách mới nhìn hướng tây do người dân hảo tâm công đức càng làm cho khu vực di tích thêm trang trọng hơn. Hằng năm nhân dân tổ chức tế lễ vào ngày mồng 3, mồng 4 tháng 2 âm lịch cùng với các di tích toàn xã Kim Thư.Hiện nay Miếu Đôn Thư là nơi để dân làng thường xuyên cúng lễ, sinh hoạt tâm linh, tín ngưỡng. DI TÍCH CHÙA THẮNG QUANG TỰ - ĐÔN THƯ Chùa làng Đôn Thư có tên chữ là Thắng Quang Tự được xây dựng từ ngay sau khi lập làng, ban đầu tại khu xóm 10, thôn Đồng Tâm ngày nay, hiện còn các dấu tích Gò Chùa. Sang triều Lê Trung Hưng, cụ Vũ Công Trấn đỗ Tiến sỹ (khoa Giáp Thìn 1724), Cụ đã tổ chức việc xây dựng lại chùa Đôn Thư và chuyển về tại địa điểm ngày nay trên một phiến đất rộng 3420 m2 phía Tây của làng liền kề Đê, gần bến cá Ngần sông Đáy. Thế đất tứ linh quần tụ, rộng rãi thoáng đãng, Chùa nhìn hướng Nam ra dòng Khoang Chằm sen bát ngát, cổng Chùa mở hướng Tây (lên đê). Thắng Quang Tự được xây dựng theo kiểu chữ Đinh, có Bái Đường, có Thượng Điện kiểu Nội Công, ngoại Quốc. Tòa Bái Đường có 5 gian xây dựng theo kiểu lòng thuyền dài 18 m, rộng 8 m, gian giữa tiếp giáp với Thượng Điện dài 11 m, rộng 9 m. Kết cấu toàn bộ công trình là gỗ tứ thiết, chạm trổ Tứ linh: long, ly, quy phượng, Tứ quý: thông, cúc, trúc, mai; giá chiêng hoa văn quai lá chồng giường, đường nét kiến trúc đến nay còn nguyên bản triều Lê. Tường xây móng đá ong trên mặt đất, các vòm cuốn thượng điện và tường xây bằng gạch chỉ nung rơm, vữa xây vôi mật truyền thống, toàn cảnh bề thế, nguy nga và đến nay vẫn còn giữ gần như nguyên vẹn đường nét kiến trúc xây dựng cổ. Các công trình khác như: Tháp Sư Tổ hiện còn cổ kính, công trình Tháp chuông chùa cũ được các cụ truyền miệng lại là đã chuyển ra dựng thành Phương Đình ở trước tòa Đại Bái Đình làng hiện nay. Điện Mẫu và Nhà thờ Tổ gần đây mới được sửa chữa lại. Chùa Đôn Thư thờ Đức Phật Tổ Thích Ca Mâu Ni, thờ phật A Di Đà, Quan Âm Bồ Tát. Hệ thống tượng phật trong chùa da dạng, phong phú, tuy nhiên có một số pho tượng thừa theo các cụ trong làng truyền lại là do chuyển từ Chùa Hàng Tổng về khi bị phá. Những năm kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ, Chùa là nơi cất giấu tài liệu, vũ khí, đào hầm bí mật nuôi dưỡng cán bộ, du kích, đồng thời cũng là nơi có nhiều hội nghị quan trọng của địa phương và đặc biệt là sự kiện Hội nghị bí mật của Bộ tư lệnh Quân khu 3 và lãnh đạoTrung ương tổ chức trong 3 ngày từ mồng 8 đến 10/3/1968, khi hội nghị vừa rút đi khỏi, vào lúc 5 giờ sáng ngày 11/3/1968 (ngày 13/02/năm Mậu Thân) máy bay Mỹ đã trút bom xung quanh Sáng kiến kinh nghiệm năm 2013 – TG: Phạm Thị Kim Liên Trường Tiểu học Kim Thư -Thanh Oai - Hà Nội 12 Đề tài: "Ứng dụng CNTT để xây dựng bài giảng lịch sử địa phương tại trường tiểu học Kim Thư” khu vực Chùa đã làm hàng chục ngôi nhà khu vực xóm 2, xóm 3 bị phá hủy hoàn toàn, nhiều ngôi nhà bị hư hại nặng, hơn 60 người chết và và hơn 40 người bị thương, nhưng riêng ngôi chùa thì chỉ bị những mảnh bom bắn vào làm hư hại nhẹ, đến ngày nay vẫn còn nhiều dấu tích các mảnh bom đạn Mỹ găm vào tường Chùa và làng Đôn Thư ngày nay còn có một ngày tưởng nhớ các nạn nhân bom Mỹ vào ngày 13/02 âm lịch hàng năm, thường gọi là ngày "giỗ bom". Ngôi chùa Đôn Thư đã là nơi sinh hoạt văn hóa tâm linh cho bao thế hệ người Đôn Thư và đã tạo nên một cốt cách của người Đôn Thư theo từng thời đại mang đậm chất nhân văn đã thể hiện đậm nét ở Bài minh của Quả chuông Chùa (thời Lê Hy Tông - Chính Hòa 1680-1705) và các tư liệu Hán văn của Thám Hoa Vũ Phạm Hàm. Qua thăng trầm của lịch sử, một thời gian chỉ còn các vãi già thường xuyên lên chùa, các hoạt động công cộng làng chủ yếu là ở Đình làng. Thời gian, mưa nắng và chiến tranh, Chùa xuống cấp. tường bao và cổng chính chưa được quy hoạch xây dựng. Trong mấy năm gần đây đã được bà con xa gần đem tâm công đức vào Chùa: mái ngói được đảo lại, cửa Tam Bảo được thay lại vững chắc, nền Tam Bảo Chính Điện được lát lại sạch sẽ,… và hiện nay UBND xã đang lập hồ sơ đề nghị Nhà nước công nhận Chùa Thắng Quang Tự là di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia. DI TÍCH LỊCH SỬ VĂN HÓA ĐÌNH KIM CHÂU Di tích Lịch sử văn hóa Đình Kim Châu được Bộ VHTT xếp hạng năm 1992, tổng thể di tích gồm Hậu cung, Đại Bái, Tả mạc, Hữu mạc có kiến trúc nghệ thuật chạm khắc tứ linh, hoa văn thời Lê. Hiện tại Đình còn lưu giữ được 15 đạo sắc phong: thời Lê 6 đạo sắc, thời Tây Sơn 1 đạo sắc, thời Nguyễn 8 đạo sắc. Đình Kim Châu thờ Thành hoàng làng là Uy linh Đại Vương, truyền thuyết kể rằng ngài tên là An Lô, dân làng còn kiêng tên húy của Ngài. Nội dung các sắc phong năm 1529 và 1655 thời Lê đã ca tụng Ngài có công lớn trong việc trợ giúp vương triều Lê: “Đương cảnh Thành Hoàng, hiển ứng uy linh, Hộ quốc hữu dân, hùng tài vĩ lược, tán trị trợ thắng, trí nhân An Lô, Hậu trạch Đại vương, đức bẩm thông minh, tư khiêm chính trực, chiêm tại tiền, hốt tại hậu, khí nạn chắc dương linh, ngữ kỳ hoạn, hạn kỳ tai” “Công thức đa âm tướng, Vĩnh điện Hoàng đồ, củng cố tái thế Vương Điện, bao phong vĩ Mạc. Tướng Hoàng gia trừng trị, ứng hộ Vương thất, An cường quyền trợ uy vũ, phân dương tướng sĩ. Dũng nhuệ tất chu nghịch tặc, thủ thắng vẹn toàn, thu phục giang sơn nhất thống. Hẩm hưu linh ứng khả gia phong Đương cảnh Thành Hoàng, hiển ứng uy linh, Hộ quốc hữu dân, hùng tài vĩ lược, tán trị trợ thắng, trí nhân Hậu trạch, linh ứng Đại vương” Sáng kiến kinh nghiệm năm 2013 – TG: Phạm Thị Kim Liên Trường Tiểu học Kim Thư -Thanh Oai - Hà Nội 13 Đề tài: "Ứng dụng CNTT để xây dựng bài giảng lịch sử địa phương tại trường tiểu học Kim Thư” Theo các sắc phong và ngọc phả, sau này thời Hậu Lê làng còn thờ thêm 3 vị: Tiến sĩ Nguyễn Hiền, Tướng công Nguyễn Liễn và quận công Thụy Hùng Nghị: “Đặng Tiến Kim Tử Binh Bộ Thượng thư, lĩnh Bắc quân Tả Phủ Đô đốc Nguyễn Tướng Công, húy Giáo Thụy Hùng Nghị, tước phong quận công” “ Lê Triều tướng sĩ Kim Tử Vinh, Lộc Đại phu, Lễ Bộ Thượng Thư kiêm Chiêu Văn Quán, Tú lâm cục, tước phong là Hưng Giáo Bá Nguyễn Tướng Công Húy Hiên” “Lê Triều Công Bộ Thị lang, lãnh Hà Tĩnh tuần phủ Án sát xứ, tặng Trung Đại phu Nguyễn Tướng Công Húy Liễn, hiệu Kim Phong. Tương truyền Tiến sĩ Nguyễn Hiền viết bức hoành phi treo giữa đình: “VI ĐỨC KỲ THỊNH” có nghĩa là có đức thì được hưởng thịnh. DI TÍCH LỊCH SỬ VĂN HÓA CHÙA KIM CHÂU Chùa Kim Châu có tên chữ là Nguyễn Xá Tự, di tích cấp Tỉnh xếp hạng năm 2008. Gian giữa thờ Tam Thanh Tam thế, thờ Ngọc Hoàng Đại Đế, Đức Phật Tổ Như lai, Thích Ca Mâu ni Phật, Thổ Thần, Đức Phật Di lạc, Quan Thế âm Bồ tát. Hai bên thờ hàng thập điện Quan Âm Thị Kính, Thập bát Long thần, Đức Khả Giác và Kim Đồng Ngọc Nữ, hai bên tả hữu thờ Hộ pháp. Đình và Chùa Kim Châu ngự trên một khuôn viên đất thế “HÌNH NHÂN BÁI TƯỚNG” tạo nên tổng thể tâm linh của Làng Kim Châu là “tiền Thần, hậu Phật”, đôi câu đối treo ở đình làng đã nêu rõ: “Kim cổ giang sơn, hậu Phật tiền Thần trung vượng khí Địa linh nhân kiệt, hình nhân bái tướng trợ linh thanh” Hằng năm dân làng tổ chức ngày lễ Đại Kỳ phước vào ngày mồng 3 và mồng 4 tháng 2 âm lịch, cũng là ngày lễ Đại kỳ phước của hai làng bên trong xã là Kim Thành và Đôn Thư. Trải qua mưa nắng và thăng trầm của lịch sử, Đình và Chùa Kim Châu có thời gian bị xuống cấp nghiêm trọng, thời kỳ kháng chiến chống Pháp trong hậu cung Đình và dưới pho Đức Chúa ở Chùa là hầm trú ẩn của du kích. Năm 1951, ông Nhuận, ông Túc, ông Chỉnh, ông Sách đã hội họp ở đây, sáng sớm một ngày giặc Pháp đã lùng sục bắt được ông Chỉnh và bắn chết ông. Các cụ trong làng còn kể lại một câu chuyện khi ông Nhuận - đội trưởng du kích trốn trong Đình bị chỉ điểm, giặc Pháp lùng sục bên trong mà không nhìn thấy ông Nhuận đánh đu ở gầm án gian ngay Đại Bái, còn dân làng bị bắt tập trung ở sân đình thì nhìn thấy ông rõ mồn một, giặc rút đi không bắt được ông nên làng không bị đốt phá vì Thành hoàng làng rất thiêng. Thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, các cơ quan ở Hà Nội về sơ tán, Hậu cung Đình là kho chưa vũ khí của quân đội, thời kỳ hợp Sáng kiến kinh nghiệm năm 2013 – TG: Phạm Thị Kim Liên Trường Tiểu học Kim Thư -Thanh Oai - Hà Nội 14 Đề tài: "Ứng dụng CNTT để xây dựng bài giảng lịch sử địa phương tại trường tiểu học Kim Thư” tác hóa Đại bái Đình còn là kho vật tư của HTX.Sau này, được sự quan tâm của Nhà nước các cấp và toàn dân, Đình, Chùa đã được xây tường bao, xây lại giếng nước cửa đình, di tích được trùng tu khang trang, bền vững. Đình, Chùa có người trụ trì, trông nom bảo vệ, cảnh quan di tích được tạo lập tạo điều kiện thuận lợi cho sinh hoạt tâm linh, tín ngưỡng của dân làng. Qua tìm hiểu các tư liệu trên, bản thân tôi cũng có những cảm nghĩ dạt dào, càng thôi thúc tôi hăng say hơn trong công việc:Nước có nguồn, người có gốc… Những chuyện về tiền nhân tổ tiên ông bà, cha mẹ…Con cháu nên biết, nên nhớ, để tỏ lòng thành kính tri ân.Hiện tại phải nối với quá khứ và tương lai, Lịch sử là sợi dây nối dài vô tận,là thành quả của bao thế hệ lưu truyền.Vì vậy chúng ta phải có trách nhiệm bảo vệ gìn giữ những di tích lịch sử, những truyền thống lịch sử tốt đẹp của quê hương mình. 2. Biện pháp 2: Xây dựng bài Lịch sử địa phương Trên cơ sở những tài liệu trên,tôi nghiên cứu, chắt lọc thông tin và dựa theo cấu trúc bài lịch sử trong Sách Giáo Khoa lớp 4-5 tôi trình bày thành bài lịch sử như sau: LỊCH SỬ ĐỊA PHƯƠNG BÀI: CÁC DI TÍCH LỊCH SỬ TẠI Xà KIM THƯ Xã Kim Thư có nhiều di tích lịch sử có từ lâu đời, mang những ý nghĩa gắn với đời sống văn hóa của người Kim Thư và với lịch sử của đất nước. Các di tích lịch sử đã được công nhận cấp thành phố và cấp quốc gia. Tiêu biểu có: - Cấp quốc gia: + Đình và miếu Đôn Thư. + Đình Kim Châu. - Cấp tỉnh, thành phố: + Chùa Kim Châu. + Chùa Đôn Thư. Câu hỏi: Xã Kim Thư có những di tích lịch sử tiêu biểu nào? Nằm trên địa điểm nào của xã? Di tích Lịch sử văn hóa Đình và Miếu Đôn Thư là di tích lịch sử được công nhận cấp quốc gia năm 1992. Đình Đôn Thư có không gian rộng kiến trúc triều Lê, Nguyễn theo kiểu nội cung ngoại các, có tả mạc hữu mạc, có Phương đình kiến trúc tám mái uy nghi, nhiều nét hoa văn chạm khắc điêu luyện tạo nên tổng thể kiến trúc hài hòa. Đình thờ thần Thành Hoàng làng, Miếu thờ vị nữ tướng của Hai Bà Trưng – đều là những vị có công với đất nước và với dân làng. Trong hai cuộc kháng chiến đây là nơi cán bộ chỉ huy của kháng chiến thường họp, đồng thời là nơi cất giấu vũ khí, lương thực của bộ đội. Ngày nay dân làng thường tổ chức tế lễ vào hai kì Xuân-Thu hàng năm. Sáng kiến kinh nghiệm năm 2013 – TG: Phạm Thị Kim Liên Trường Tiểu học Kim Thư -Thanh Oai - Hà Nội 15 Đề tài: "Ứng dụng CNTT để xây dựng bài giảng lịch sử địa phương tại trường tiểu học Kim Thư” Đình Đôn Thư Miếu Đôn Thư Di tích Lịch sử văn hóa Đình Kim Châu được Bộ VHTT xếp hạng năm 1992, tổng thể di tích gồm Hậu cung, Đại Bái, Tả mạc, Hữu mạc có kiến trúc nghệ thuật chạm khắc tứ linh, hoa văn thời Lê. Đình Kim Châu thờ Thành hoàng làng là Uy linh Đại Vương. Ngài có công lớn trong việc trợ giúp vương triều Lê: Trong hai cuộc kháng chiến đây là nơi che giấu cán bộ kháng chiến đồng thời là nơi cất giấu vũ khí, lương thực của bộ đội. Ngay nay dân làng thường tổ tế lễ vào mùa xuân hàng năm. Sáng kiến kinh nghiệm năm 2013 – TG: Phạm Thị Kim Liên Trường Tiểu học Kim Thư -Thanh Oai - Hà Nội 16 Đề tài: "Ứng dụng CNTT để xây dựng bài giảng lịch sử địa phương tại trường tiểu học Kim Thư” Đình Kim Châu Chùa Đôn Thư có tên chữ là Thắng Quang Tự được xây dựng theo kiểu chữ Đinh, có Bái Đường, có Thượng Điện kiểu Nội Công, ngoại Quốc. Tòa Bái Đường có 5 gian xây dựng theo kiểu lòng thuyền dài. Kết cấu toàn bộ công trình là gỗ tứ thiết, chạm trổ Tứ linh,Tứ quý, đường nét kiến trúc đến nay còn nguyên bản triều Lê, đến nay vẫn còn giữ gần như nguyên vẹn đường nét kiến trúc xây dựng cổ. Chùa Đôn Thư thờ các Đức Phật,những năm kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ, Chùa là nơi cất giấu tài liệu, vũ khí, đào hầm bí mật nuôi dưỡng cán bộ, du kích, đồng thời cũng là nơi có nhiều hội nghị quan trọng của địa phương và đặc biệt là sự kiện Hội nghị bí mật của Bộ tư lệnh Quân khu 3 và lãnh đạoTrung ương. Ngôi chùa Đôn Thư đã là nơi sinh hoạt văn hóa tâm linh cho bao thế hệ người Đôn Thư. Hiện nay UBND xã đang lập hồ sơ đề nghị Nhà nước công nhận Chùa Thắng Quang Tự là di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia. Chùa Đôn Thư Chùa Kim Châu có tên chữ là Nguyễn Xá Tự, di tích cấp Tỉnh xếp hạng năm 2008.Chùa là nơi thờ Phật và cũng là nơi để sinh hoạt tâm linh, tín ngưỡng của dân làng. Hằng năm dân làng tổ chức ngày lễ Đại Kỳ phước vào ngày mồng 3 và mồng 4 tháng 2 âm lịch, cũng là ngày lễ Đại kỳ phước của hai làng bên trong xã là Kim Thành và Đôn Thư. Sáng kiến kinh nghiệm năm 2013 – TG: Phạm Thị Kim Liên Trường Tiểu học Kim Thư -Thanh Oai - Hà Nội 17 Đề tài: "Ứng dụng CNTT để xây dựng bài giảng lịch sử địa phương tại trường tiểu học Kim Thư” Chùa Kim Châu Câu hỏi: Em có hiểu biết gì về những di tích lịch sử tại xã Kim Thư? Ngoài ra ở xã Kim Thư còn một số khác cũng có giá trị như: - Đình và Chùa Kim Thành - Đền quan Đông Các - Văn chỉ Đôn Thư - Lăng Thám Hoa ..v.v.. Kết luận: Di tích lịch sử là những công trình kiến trúc đẹp có từ lâu đời mang dấu ấn lịch sử gắn liền với lịch sử đất nước. Di tích lịch sử còn là nơi sinh hoạt văn hóa của người dân từ xưa đến nay. Xã Kim Thư có những di tích lịch sử tiêu biểu: Đình, Miếu Đôn Thư – Đình Kim Châu – Chùa Kim Châu – Đình, Chùa Kim Thành … Di tích lịch sử rất cần được tôn trọng, gìn giữ và bảo tồn. Trong bài lịch sử này, các thông tin đưa ra cần chính xác, trung thực, không hư cấu. Mặt khác cũng rất cần sự ngắn gọn, súc tích trên một cấu trúc chung, để đảm bảo người đọc(học sinh) có được sự cuốn hút, không bị nhàm chán.Muốn vậy, người viết phải lựa chọn thông tin, sử dụng lời văn hợp lý, hình ảnh đẹp sinh động để đưa vào bài. 3. Biện pháp 3:Thiết kế một giáo án điện tử mẫu Bài giảng lịch sử địa phương dành cho lớp 4-5 Trường tiểu học Kim Thư. Sáng kiến kinh nghiệm năm 2013 – TG: Phạm Thị Kim Liên Trường Tiểu học Kim Thư -Thanh Oai - Hà Nội 18 Đề tài: "Ứng dụng CNTT để xây dựng bài giảng lịch sử địa phương tại trường tiểu học Kim Thư” Trên cơ sở những tư liệu đã sưu tầm và tìm hiểu, tôi thiết kế Giáo án điện tử gồm: slide Phần mở đầu Slide 1: Cho học sinh xem 1 đoạn video lễ hội để cuốn hút học sinh. Các hình ảnh lễ hội năm Tân Mão tại Đình Đôn Thư rất sinh động, - Dẫn dắt các em vào bài với câu hỏi: Lễ hội được tổ chức ở đâu? (Đình, miếu, chùa. Nơi đó được gọi là di tích lịch sử) - Kết hợp với giải nghĩa di tích lịch sử (là các công trình kiến trúc có từ lâu đời mang dấu vết lịch sử từ xưa tới nay) Slide 2: Cho các em xem ảnh 4 di tích lịch sử: - Hỏi: các em có biết bức ảnh chụp ở đâu? - Giải thích về 4 bức ảnh. Phần nội dung chính: Giáo viên kết hợp các phương pháp: VD: Đàm thoại, hỏi đáp hoặc hoạt động nhóm để học sinh tìm hiểu từng di tích lịch sử.Theo gợi ý hướng dẫn của giáo viên: + Tên di tích` + Di tích thờ ai? + Đặc điểm + Cấp công nhận. + Kiến trúc: + Giá trị lịch sử và văn hóa. - Giáo viên giới thiệu ảnh  học sinh quan sát  giáo viên thuyết minh sau đó giáo viên gợi ý học sinh tiểu kết về di tích lịch sử. VD:Di tích lịch sử văn hóa Đình và Miếu Đôn Thư +Tên: Di tích lịch sử Đình Miếu Đôn Thư +Thờ ai: Thần Thành hoàng có công với dân làng. + Địa điểm: Xóm 3 – Thôn Đôn Thư. + Cấp công nhận: Bộ Văn hóa. + Giá trị lịch sử và văn hóa:Nơi che giấu cán bộ kháng chiến, cất giấu vũ khí đạn dược trong hai cuộc kháng chiến lớn của dân tộc. Nơi được tổ chức hội họp, sinh hoạt văn hóa của dân làng. Slide 3: Ảnh Đình Đôn Thư, Miếu Đôn Thư. Tương tự như tên, bằng các phương pháp tổ chức dạy học khác nhau, giáo viên cho học sinh tìm hiểu hình ảnh và nội dung các di tích lịch sử khác thông qua các thông tin và hình ảnh của bài lịch sử như: . - Đình Kim Châu. - Chùa Kim Châu. - Chùa Đôn Thư. .Đó là các hình ảnh tiêu biểu, các chi tiết có giá trị về kiến trúc, văn hóa của các di tích qua các slide tiếp theo Slide 4: Ảnh Đình Kim Châu. Sáng kiến kinh nghiệm năm 2013 – TG: Phạm Thị Kim Liên Trường Tiểu học Kim Thư -Thanh Oai - Hà Nội 19 Đề tài: "Ứng dụng CNTT để xây dựng bài giảng lịch sử địa phương tại trường tiểu học Kim Thư” Slide 11: Ảnh Miếu Đôn Thư. Slide 17: Ảnh Chùa Kim Châu. Slide 21: Ảnh Chùa Đôn Thư - Giáo viên cho học sinh xem ảnh và giới thiệu thêm về Đình, Chùa Kim Thành, có thể mở rộng thêm những ví dụ ở làng bên cạnh như Phương Trung, Kim An vv… . Lưu ý: Mỗi di tích lịch sử được học sinh quan sát, miêu tả, tìm hiểu rồi giáo viên công nhận ý đúng sau đó chốt lại kiến thức một cách ngắn gọn xúc tích dễ hiểu, dễ nhớ. - Sau đó giáo viên gợi ý học sinh đưa ra kết luận của bài học. Phần củng cố : Cho học sinh chơi trò chơi “Du lịch qua màn ảnh nhỏ” (cho học sinh xem ảnh, tư kiệu về lễ hội làng) hoặc trò chơi phỏng vấn (phỏng vấn về những hiểu biết di tích lịch sử ở quê em). Qua đó mở rộng cho các em về lòng tự hào của quê hương mình. Giới thiệu cho các em cách tìm hiểu về giá trị văn hóa của một làng quê trên đất nước Việt Nam ta. Phần dặn dò: Các em tiếp tục tìm hiểu về lịch sử địa phương để bài sau chúng ta sẽ cùng học bài: “Các nhân vật lịch sử tại xã Kim Thư”. Minh họa trong bài giáo án điện tử trong đĩa CD kèm theo Phần III: KẾT LUẬN 1. Kết quả thực hiện: Sau khi thực hiện đề tài này việc dạy và học lịch sử có chuyển biến mạnh mẽ. Sáng kiến kinh nghiệm năm 2013 – TG: Phạm Thị Kim Liên Trường Tiểu học Kim Thư -Thanh Oai - Hà Nội 20