BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
..……./……...
BỘ NỘI VỤ
…../…..
HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
PHẠM VIẾT DIỆU THẢO
TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG
CỦA BAN TIẾP CÔNG DÂN TỈNH BÌNH THUẬN
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG
TP HỒ CHÍ MINH, NĂM 2017
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
BỘ NỘI VỤ
..……./……...
…../…..
Ngày
tháng
năm 2017
HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
Phạm Viết Diệu Thảo
PHẠM VIẾT DIỆU THẢO
TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG
CỦA BAN TIẾP CÔNG DÂN TỈNH BÌNH THUẬN
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG
Mã số: 60 34 04 03
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC
PGS.TS. BÙI ĐỨC KHÁNG
TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2017
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận văn này hoàn toàn do tôi thực hiện. Các đoạn
trích dẫn và số liệu sử dụng trong luận văn đều được dẫn nguồn và có độ
chính xác cao trong phạm vi hiểu biết của tôi.
Ngày 24 tháng 7 năm 2017
i
LỜI CẢM ƠN
Đầu tiên, tôi gửi lời biết ơn sâu sắc đến những người thân trong gia
đình tôi đã luôn ủng hộ và sát cánh bên cạnh tôi trong suốt hai năm học tại
Học viện Hành chính Quốc gia. Xin cảm ơn các Cô, các Chú, các Anh, các
Chị và đồng nghiệp tại cơ quan Văn phòng Tỉnh ủy Bình Thuận, Ban Tiếp
công dân tỉnh Bình Thuận đã luôn động viên, san sẻ công việc, cung cấp tài
liệu và tạo điều kiện thuận lợi nhất để tôi được tham gia học tập đầy đủ và
hoàn thành Luận văn cao học của mình.
Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến PGS.TS. Bùi Đức Kháng, Thầy
đã hướng dẫn và chia sẻ thông tin, kiến thức, kinh nghiệm một cách nhiệt
tình, thẳng thắn, dành nhiều thời gian và định hướng để tôi có thể hoàn thành
luận văn này.
Xin trân trọng cảm ơn Quý Thầy cô, Cán bộ, nhân viên tại Học viện
Hành chính Quốc gia đã tạo môi trường học tập thân thiện, điều kiện học tập
thuận lợi; tác phong làm việc nghiêm túc, hiệu quả và tận tình giúp đỡ, truyền
đạt cho tôi những kiến thức bổ ích trong hai năm học vừa qua.
Và sau cùng, tôi xin gửi lời chúc sức khỏe, lời cảm ơn đến các anh chị,
các bạn học viên lớp HC20.N9 thân yêu đã luôn đồng hành và cùng giúp đỡ
nhau trong suốt quá trình học vừa qua.
Phạm Viết Diệu Thảo
ii
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN .................................................................................................. ii
MỤC LỤC ....................................................................................................... iii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ............................................................. vi
DANH MỤC HÌNH VẼ ................................................................................. vii
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài ......................................................................................... 1
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn ................................... 3
3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn ............................................................ 6
3.1. Mục đích ................................................................................................ 6
3.2. Nhiệm vụ................................................................................................ 6
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn .......................................... 7
4.1. Đối tượng nghiên cứu ............................................................................ 7
4.2. Phạm vi nghiên cứu ............................................................................... 7
5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn ..................... 7
5.1. Phương pháp luận .................................................................................. 7
5.2. Phương pháp nghiên cứu ....................................................................... 7
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn .................................................... 8
6.1. Ý nghĩa lý luận của luận văn ................................................................. 8
6.2. Ý nghĩa thực tiễn của luận văn .............................................................. 8
7. Kết cấu của luận văn .................................................................................... 9
Chương 1. MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ TIẾP CÔNG DÂN VÀ BAN
TIẾP CÔNG DÂN ................................................................................... 10
1.1. Một số vấn đề chung về tiếp công dân ................................................ 10
1.1.1.Khái niệm tiếp công dân ................................................................ 10
iii
1.1.2. Ý nghĩa và tầm quan trọng của tiếp công dân trong quản lý Nhà
nước ......................................................................................................... 13
1.1.3. Trách nhiệm của các cá nhân trong công tác tiếp công dân ........ 15
1.1.3.1. Trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, tổ chức đơn vị.... 15
1.1.3.2. Trách nhiệm của người được giao nhiệm vụ tiếp công dân ... 16
1.2. Cơ sở pháp lý về công tác tiếp công dân ............................................. 17
1.3. Ban Tiếp công dân - nhiệm vụ, quyền hạn .......................................... 21
1.3.1. Ban Tiếp công dân......................................................................... 21
1.3.2. Cơ cấu tổ chức Ban Tiếp công dân ............................................... 23
1.3.3. Nhiệm vụ, quyền hạn của Ban Tiếp công dân ............................. 234
Tiểu kết chương 1......................................................................................... 299
Chương 2. THỰC TRẠNG VỀ TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA BAN
TIẾP CÔNG DÂN TỈNH BÌNH THUẬN ............................................ 30
2.1. Một số nhân tố ảnh hưởng đến tổ chức và hoạt động của Ban Tiếp công
dân tỉnh ............................................................................................................ 30
2.1.1. Đặc điểm tình hình kinh tế - xã hội của tỉnh Bình Thuận ............. 30
2.1.2. Sự thay đổi trong chính sách, pháp luật của Nhà nước .............. 322
2.1.3. Trình độ dân trí của công dân..................................................... 333
2.2. Thực trạng tổ chức bộ máy và hoạt động của Ban Tiếp công dân tỉnh
Bình Thuận ................................................................................................... 344
2.2.1. Thực trạng tổ chức Ban Tiếp công dân tỉnh Bình Thuận ............ 344
2.2.2. Thực trạng hoạt động của Ban Tiếp công dân tỉnh Bình Thuận từ
khi thành lập cho đến nay ..................................................................... 444
2.3. Nhận xét và đánh giá ......................................................................... 577
2.3.1. Những hạn chế về tổ chức và hoạt động của Ban Tiếp công dân
tỉnh Bình Thuận ..................................................................................... 577
2.3.2. Nguyên nhân của những hạn chế, khuyết điểm ........................... 633
iv
2.3.2.1. Nguyên nhân khách quan........................................................ 63
2.3.2.2. Nguyên nhân chủ quan ......................................................... 644
2.3.3. Một số kinh nghiệm rút ra từ thực trạng tổ chức và hoạt động của
Ban Tiếp công dân tỉnh Bình Thuận ....................................................... 66
Tiểu kết chương 2......................................................................................... 699
Chương 3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ TỔ CHỨC
VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA BAN TIẾP CÔNG DÂN TỈNH BÌNH
THUẬN ................................................................................................... 71
3.1. Tăng cường công tác chỉ đạo, quản lý ................................................. 71
3.2. Hoàn thiện các quy định, quy chế phối hợp trong hoạt động tiếp công
dân .................................................................................................................. 72
3.3. Thường xuyên kiện toàn tổ chức gắn với thường xuyên tổ chức đào tạo,
bồi dưỡng........................................................................................................ 74
3.4. Tham mưu và tổ chức việc tiếp công dân bảo đảm đúng các quy định
của pháp luật ................................................................................................... 78
3.5. Thực hiện các giải pháp phát huy hiệu quả trụ sở hoạt động của Ban
Tiếp công dân tỉnh Bình Thuận...................................................................... 79
3.6. Tăng cường đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động
tiếp công dân, xử lý đơn thư ........................................................................... 80
3.7. Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật ....................... 81
3.8. Kiến nghị ............................................................................................. 82
3.8.1. Đề xuất Ủy ban nhân dân tỉnh kiến nghị Thanh tra Chính phủ.... 82
3.8.2. Những việc Uỷ ban nhân dân tỉnh Bình Thuận chủ động thực hiện
theo thẩm quyền....................................................................................... 83
Tiểu kết chương 3........................................................................................... 85
KẾT LUẬN .................................................................................................... 87
v
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Từ viết tắt
Tên tiếng Việt
ĐBQH
Đại biểu Quốc hội
HĐND
Hội đồng nhân dân
UBND
Ủy ban nhân dân
vi
DANH MỤC HÌNH VẼ
Hình 2.1. Bảng tổng hợp đơn khiếu nại liên quan đến đất đai từ năm 2014 đến
năm 2016
Hình 2.2. Bảng tổng hợp chất lượng cán bộ, công chức Ban Tiếp công dân
tỉnh Bình Thuận hiện nay
Hình 2.3. Bảng tổng hợp lượt tiếp dân của lãnh đạo tỉnh và Ban Tiếp công dân
tỉnh Bình Thuận, giai đoạn 2014 - 2016
Hình 2.4. Bảng tổng hợp số lượng đơn Ban Tiếp công dân tỉnh Bình Thuận
tiếp nhận từ năm 2014 đến năm 2016
Hình 2.5. Bảng tổng hợp kết quả xử lý đơn của Ban Tiếp công dân tỉnh Bình
Thuận từ năm 2014 đến năm 2016
vii
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Tiếp công dân là việc làm thể hiện một hoặc nhiều cá nhân đại diện cho
cơ quan, tổ chức, đơn vị, tiếp đón công dân để lắng nghe, tiếp nhận các thông
tin, đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của công dân liên quan đến
những chủ trương, đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước hoặc liên
quan đến hoạt động quản lý của các cơ quan hành chính Nhà nước; giải thích
và hướng dẫn cho công dân về việc thực hiện quyền khiếu nại, tố cáo, kiến
nghị, phản ánh theo đúng quy định của pháp luật.
Tiếp công dân chính là thể hiện đường lối “lấy dân làm gốc” của Đảng
và Nhà nước ta, là khâu quan trọng đầu tiên trong quá trình giải quyết khiếu
nại, tố cáo và góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả của công tác giải quyết
khiếu nại, tố cáo. Tính chất quan trọng đó đòi hỏi mỗi cán bộ làm công tác
tiếp công dân phải là người gương mẫu, không chỉ mẫu mực về cử chỉ, việc
làm mà cần phải có năng lực, phẩm chất đạo đức tốt, nhiệt tình và luôn luôn
gần gũi với nhân dân.
Thông qua hoạt động tiếp công dân sẽ giúp cho Đảng, Nhà nước và
Nhân dân có sự kết nối qua lại với nhau; Đảng và Nhà nước tiếp nhận được
những thông tin phản hồi từ thực tiễn cuộc sống, nắm bắt được những tâm tư
nguyện vọng của nhân dân để từ đó kịp thời đề ra những chủ trương, quyết
sách đúng đắn, hợp lòng dân; đối với công dân sẽ hiểu và tiếp thu được quy
định, chính sách pháp luật để thực hiện và vận dụng đảm bảo quyền lợi của
mình. Ngoài ra, công tác tiếp công dân còn đóng vai trò quan trọng trong việc
gắn chặt mối quan hệ giữa Nhân dân và Nhà nước và giúp cho việc đánh giá
hiệu quả hoạt động quản lý Nhà nước trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội.
Chính vì vai trò và tầm quan trọng của công tác tiếp công dân nên
Quốc hội khóa XIII đã Thông qua Luật Tiếp công dân năm 2013, đây là văn
1
bản pháp luật có giá pháp lý cao nhất để điều chỉnh các quan hệ xã hội trong
lĩnh vực tiếp công dân. Qua đó, yêu cầu các cơ quan, tổ chức trong trong hệ
thống chính trị của nước ta phải quy định rõ tổ chức, chức năng, nhiệm vụ,
quyền hạn của cơ quan tiếp công dân, người phụ trách tiếp công dân, cán bộ
tiếp công dân, mối quan hệ giữa các cơ quan tiếp công dân, giữa cơ quan tiếp
công dân với các cơ quan, tổ chức; quy định rõ hoạt động tiếp công dân khiếu
nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh; điều kiện bảo đảm hoạt động tiếp công dân,
quản lý về công tác tiếp công dân.
Thực hiện theo đúng quy định của Luật Tiếp công dân và các văn bản
quy phạm pháp luật liên quan, UBND tỉnh Bình Thuận đã triển khai thành lập
Ban Tiếp công dân tỉnh theo Quyết định số 3038/QĐ-UBND, ngày 12/9/2014
của UBND tỉnh Bình Thuận, trên cơ sở tổ chức lại Phòng Tiếp dân, thuộc
Văn phòng UBND tỉnh Bình Thuận.
Sau hơn 02 năm tổ chức hoạt động, Ban Tiếp công dân tỉnh Bình
Thuận cơ bản thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ được giao, tổ chức và hoạt
động đúng theo quy định của Luật Tiếp công dân năm 2013, Nghị định số
64/2014/NĐ-CP ngày 26/6/2014 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một
số điều của Luật Tiếp công dân, cụ thể: thực hiện báo cáo kịp thời và phối
hợp với các sở, ngành có liên quan tham gia, phục vụ công tác tiếp dân định
kỳ, đột xuất của lãnh đạo UBND tỉnh; Thường trực HĐND tỉnh, Đoàn ĐBQH
đơn vị tỉnh Bình Thuận; thực hiện nghiêm công tác tiếp công dân thường
xuyên; mở sổ sách theo dõi công tác tiếp công dân và cập nhật đầy đủ nội
dung tiếp dân định kỳ, đột xuất của lãnh đạo UBND tỉnh, số lượt công dân
lãnh đạo đã tiếp và số lượt công dân do Ban Tiếp công dân tỉnh tiếp thường
xuyên; trách nhiệm và thái độ của công chức thực hiện tiếp công dân thường
xuyên tại Ban được đại đa số công dân đồng tình,…
2
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được thì tổ chức và hoạt động
tại Ban Tiếp công dân tỉnh Bình Thuận vẫn còn một số hạn chế nhất định,
công dân tập trung tại các trụ sở làm việc của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh
vẫn còn xảy ra; tình trạng gửi đơn thư vượt cấp còn nhiều, đơn, thư chuyển
lòng vòng, giải quyết chồng chéo; thủ trưởng các cơ quan hành chính Nhà
nước chưa quan tâm đến công tác tiếp công dân; kinh nghiệm của một số
công chức làm nhiệm vụ tiếp công dân thường xuyên chưa nhiều; khả năng
giao tiếp, vận động, thuyết phục công dân chưa cao, kết quả còn hạn chế.
Từ những lý do trên, với mục đích tiếp tục đi sâu tìm hiểu, nghiên cứu
về công tác tiếp công dân cũng như việc tổ chức và hoạt động tiếp công dân
tại Ban Tiếp công dân tỉnh, tìm ra những hạn chế, phân tích rõ nguyên nhân
của từng hạn chế để từ đó đề xuất các giải pháp cụ thể, góp phần đưa hoạt
động tiếp công dân và xử lý đơn khiếu nại, tố cáo, phản ánh, kiến nghị tại tỉnh
Bình Thuận đi vào nền nếp, nâng cao chất lượng hiệu quả công tác tiếp công
dân của tỉnh Bình Thuận; học viên chọn đề tài: “Tổ chức và hoạt động của
Ban Tiếp công dân tỉnh Bình Thuận” để làm luận văn tốt nghiệp thạc sĩ Quản
lý công của mình.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn
Nhìn chung, nghiên cứu về công tác tiếp công dân đang ngày càng
được chú ý trong thời gian gần đây và đây không còn là đề tài mới. Tuy
nhiên, với tính chất quan trọng của công tác tiếp công dân, đồng thời với thực
tiễn sinh động đời sống xã hội đang diễn ra, tiếp công dân luôn là đề tài thu
hút sự quan tâm nghiên cứu của nhiều tác giả.
Liên quan đến đề tài mà học viên nghiên cứu, học viên đã thống kê
được một số công trình đã được công bố như sau:
- Tiếp công dân tại Ủy ban nhân dân huyện Đồng Phú, tỉnh Bình
Phước - luận văn của tác giả Tạ Minh Chiến, năm 2016. Luận văn nghiên cứu
3
lý luận về tiếp công dân và thực tế tiếp công dân của Ủy ban nhân dân huyện
Đồng Phú, trên cơ sở đó đưa ra các giải pháp nhằm hoàn thiện hoạt động tiếp
công dân tại Ủy ban nhân dân huyện Đồng Phú, tỉnh Bình Phước.
- Hoàn thiện công tác giải quyết khiếu nại trong lĩnh vực đất đai của
Ủy ban nhân dân cấp huyện tại tỉnh Bình Thuận - luận văn của tác giả Trương
Thị Cẩm Tú, năm 2013. Tiếp công dân là khâu đầu tiên và gắn liền với hoạt
động giải quyết khiếu nại. Luận văn nêu lên vai trò của tiếp công dân trong
việc giải quyết khiếu nại và đưa ra một số giải pháp về tiếp công dân nhằm
hoàn thiện hoạt động giải quyết khiếu nại.
- Hoàn thiện công tác tiếp công dân của cơ quan hành chính Nhà nước
từ thực tiễn Quận 1, thành phố Hồ Chí Minh - luận văn của tác giả Thái Thị
Hồng Sen, năm 2013. Luận văn đề cập đến hoạt động tiếp công dân tại một
địa phương xác định, trên cơ sở đó đưa ra những giải pháp chung và đặc thù
trong việc hoàn thiện và nâng cao hiệu quả hoạt động này.
- Bồi dưỡng kỹ năng giao tiếp của công chức cấp huyện trong việc tiếp
công dân - luận văn của tác giả Vũ Minh Nguyệt, năm 2012. Luận văn nghiên
cứu thực trạng kỹ năng giao tiếp của công chức cấp huyện, chứng minh kỹ
năng giao tiếp của công chức là một trong những yếu tố ảnh hưởng đến hiệu
quả giải quyết công việc và tiếp công dân của công chức. Qua đó, đưa ra
những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động tiếp công dân.
- Đổi mới công tác tiếp công dân trong lĩnh vực khiếu nại, tố cáo - luận
văn của tác giả Trần Thị Thúy Mai, năm 2010. Luận văn phân tích làm rõ
những vấn đề đang đặt ra trong hoạt động tiếp công dân và sự cần thiết phải
đổi mới để đáp ứng được yêu cầu quản lý nhà nước, quản lý xã hội trong tình
hình mới; từ đó, đề xuất một số giải pháp, kiến nghị về đổi mới công tác tiếp
công dân.
- Hoạt động thanh tra trách nhiệm thực hiện pháp luật về tiếp công dân
4
và giải quyết khiếu nại, tố cáo của Thanh tra Chính phủ đề tài khoa học cấp
cơ sở của Ths Tạ Thị Thu Thủy, năm 2016. Đề tài nghiên cứu một số vấn đề
lý luận chung, các quy định và nhấn mạnh thực tiễn hoạt động thanh tra trách
nhiệm việc thực hiện pháp luật về tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo
của Thanh tra Chính phủ. Trên cơ sở đó, đề ra phương hướng giải pháp nhằm
hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả hoạt động thanh tra trách nhiệm
việc thực hiện pháp luật về tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo của
Thanh tra Chính phủ.
- Thực trạng và giải pháp nâng cao kỹ năng giao tiếp trong tiếp dân đề
tài khoa học cấp cơ sở của TS Trần Thị Thanh Hà, năm 2012. Đề tài nhấn
mạnh vai trò và tầm quan trọng của kỹ năng giao tiếp trong công tác tiếp công
dân, là một trong những chìa khóa làm nên sự thành công của công tác tiếp
công dân. Bên cạnh đó, tác giả đề tài đã đưa ra một số giải pháp rất thực tế
nhằm nâng cao kỹ năng giao tiếp trong công tác tiếp công dân.
- Trao đổi kinh nghiệm trong công tác tiếp công dân của tác giả Mạnh
Hùng, Cổng thông tin điện tử Bộ Tài chính, ngày 28/6/2016. Tác giả bài báo
nêu một số kinh nghiệm cơ bản trong công tác tiếp công dân từ giai đoạn tiếp
xúc ban đầu, quá trình thực hiện tiếp công dân đến giai đoạn kết thúc tiếp
công dân và nhấn mạnh một số yếu tố cần thiết của một người công chức làm
nhiệm vụ tiếp công dân.
- Đổi mới trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của
tác giả Hoài Anh, Trang thông tin điện tử Quảng Ninh, ngày 19/12/2015.
Trong bài viết này, tác giả đề cập đến cách thức tổ chức, kinh nghiệm đổi
mới, các giải pháp và kết quả trong hoạt động tiếp công dân, giải quyết khiếu
nại, tố cáo tại một địa phương xác định.
- Một số vướng mắc trong hoạt động tiếp công dân của tác giả Nguyễn
Phương Thảo, Trang thông tin điện tử tổng hợp của Ban Nội chính Trung
5
ương, ngày 15/9/2013. Bài viết đã đánh giá khái quát về kết quả đạt được và
một số tồn tại, nguyên nhân của tồn tại việc thực hiện công tác tiếp công dân
của các cơ quan hành chính nhà nước ta giai đoạn 2008 - 2012. Từ đó, tác giả
đã đưa ra một số yêu cầu cần thiết trong việc nghiên cứu, xây dựng Luật Tiếp
công dân để nâng cao hiệu quả của công tác tiếp công dân.
Ngoài ra, còn có một số nghiên cứu về công tác tiếp công dân được
đăng trên các tạp chí chuyên ngành.
Tuy nhiên, từ trước đến nay chưa có đề tài nào nghiên cứu về tổ chức
và hoạt động của Ban Tiếp công dân cũng như tổ chức và hoạt động của Ban
Tiếp công dân tỉnh Bình Thuận. Vì vậy, đề tài mà học viên chọn làm luận văn
cao học chuyên ngành Quản lý công không bị trùng lặp với bất cứ công trình
nào đã nghiên cứu trước đó. Những công trình nghiên cứu được đề cập như
trên sẽ là nguồn tư liệu quý để học viên tham khảo trong quá trình thực hiện
luận văn của mình.
3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn
3.1. Mục đích
Trên cơ sở nghiên cứu làm rõ vấn đề lý luận về công tác tiếp công dân
và thực tế việc tổ chức hoạt động của Ban Tiếp công dân tỉnh Bình Thuận để
đánh giá được kết quả bước đầu của việc thành lập Ban Tiếp công dân tỉnh
theo quy định của Luật Tiếp công dân năm 2013, thực trạng tổ chức bộ máy
và kết quả thực hiện nhiệm vụ được giao của Ban Tiếp công dân tỉnh; từ đó
đưa ra các giải pháp cụ thể nhằm hoàn thiện tổ chức và hoạt động tiếp công
dân tại Ban Tiếp công dân tỉnh Bình Thuận.
3.2. Nhiệm vụ
- Nghiên cứu những vấn đề lý luận, những quy định hiện hành của Nhà
nước có liên quan đến hoạt động tiếp công dân, tổ chức và hoạt động Ban
Tiếp công dân.
6
- Nghiên cứu thực trạng về tổ chức và hoạt động của Ban Tiếp công
dân tỉnh Bình Thuận từ khi thành lập cho đến nay.
- Đề xuất các giải pháp và một số kiến nghị nhằm hoàn thiện tổ chức bộ
máy, nâng cao hiệu quả hoạt động của Ban Tiếp công dân tỉnh Bình Thuận.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Luận văn tập trung nghiên cứu về tổ chức bộ máy và hoạt động của
Ban Tiếp công dân tỉnh Bình Thuận.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
- Về không gian: Nghiên cứu trong phạm vi tại Ban Tiếp công dân tỉnh
Bình Thuận.
- Về thời gian: Tập trung nghiên cứu từ khi chuẩn bị đến khi thành lập
Ban Tiếp công dân tỉnh Bình Thuận giai đoạn từ tháng 01/2014 đến tháng
12/2016.
5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn
5.1. Phương pháp luận
Luận văn được thực hiện dựa trên cơ sở phương pháp luận biện chứng
duy vật của Chủ nghĩa Mác - Lênnin; các quan điểm, đường lối, chủ trương,
chính sách của Đảng, hệ thống văn bản pháp quy của hoạt động quản lý Nhà
nước về tiếp công dân và về khiếu nại, tố cáo.
5.2. Phương pháp nghiên cứu:
Thực hiện luận văn này, học viên đã sử dụng các phương pháp nghiên
cứu sau:
Thứ nhất, thống kê mô tả và mô hình hóa số liệu dưới dạng bảng biểu
để đánh giá thực trạng tiếp công dân và xử lý đơn khiếu nại, tố cáo, phản ánh,
kiến nghị của Ban Tiếp công dân tỉnh Bình Thuận;
7
Thứ hai, phân tích, tổng hợp hệ thống số liệu đã được thống kê, mô tả;
phân tích thực trạng tình hình để đút kết thành những nhận định mang tính
chất khái quát hoá cao, mang tính cốt lõi về những vấn đề liên quan đến tổ
chức bộ máy và hoạt động của Ban Tiếp công dân tỉnh Bình Thuận;
Thứ ba, so sánh, đối chiếu giữa quy định của pháp luật, giữa yêu cầu
của các cơ quan quản lý Nhà nước ở Trung ương với tình hình thực tế đang
diễn ra tại Bình Thuận;
Thứ tư, phương pháp khảo sát thực tế từ việc học viên trực tiếp làm
việc, phối hợp, trao đổi nghiệp vụ với công chức Ban Tiếp công dân tỉnh để
tham mưu Thường trực Tỉnh uỷ tiếp công dân, xử lý đơn thư khiếu nại, tố
cáo, đơn kiến nghị, phản ánh của công dân.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn
6.1. Ý nghĩa lý luận của luận văn
Luận văn sẽ là một tư liệu đánh giá về tổ chức bộ máy và hoạt động của
Ban Tiếp công dân tỉnh được thành lập theo Luật Tiếp công dân năm 2013;
phân tích mối quan hệ giữa tổ chức bộ máy và kết quả hoạt động của Ban
Tiếp công dân. Từ đó, luận văn sẽ bổ sung thêm mặt lý luận về các vấn đề có
liên quan đến hoạt động tiếp công dân và Ban Tiếp công dân tại một địa
phương cụ thể - đó là Ban Tiếp công dân tỉnh Bình Thuận.
6.2. Ý nghĩa thực tiễn của luận văn
Với những đánh giá về thực trạng tổ chức bộ máy, kết quả hoạt động
của Ban Tiếp công dân tỉnh Bình Thuận, xác định những hạn chế, khuyết
điểm, phân tích cụ thể nguyên nhân và đề xuất giải pháp cần tập trung thực
hiện để nâng cao hiệu quả hoạt động của Ban Tiếp công dân tỉnh Bình
Thuận; luận văn sẽ giúp các cấp lãnh đạo, trước hết là lãnh đạo tỉnh Bình
Thuận xác định xây dựng một hệ thống giải pháp đồng bộ và toàn diện để
nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tiếp công dân của tỉnh nói chung
8
cũng như hiệu quả hoạt động của Ban Tiếp công dân tỉnh Bình Thuận nói
riêng trong thời gian tới.
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, nội dung
của luận văn gồm có 03 chương:
Chương 1: Một số vấn đề cơ bản về tiếp công dân và Ban Tiếp công
dân
Chương 2: Thực trạng về tổ chức và hoạt động của Ban Tiếp công dân
tỉnh Bình Thuận
Chương 3: Một số giải pháp nâng cao hiệu quả tổ chức và hoạt động
của Ban Tiếp công dân tỉnh Bình Thuận.
9
Chương 1:
MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ TIẾP CÔNG DÂN
VÀ BAN TIẾP CÔNG DÂN
1.1. Một số vấn đề chung về tiếp công dân
1.1.1. Khái niệm tiếp công dân
Tiếp công dân là một thuật ngữ được nghe thấy hằng ngày, thường
xuyên và xuất hiện trong các văn bản quy phạm pháp luật; là hoạt động thể
hiện việc cán bộ, công chức có thẩm quyền trong cơ quan Nhà nước gặp trực
tiếp công dân để lắng nghe, trao đổi, hướng dẫn, giải thích, vận động, thuyết
phục công dân thực hiện đúng đường lối, chính sách của Đảng và pháp luật
của Nhà nước; tiếp nhận đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh; phân loại,
xử lý đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh và sau cùng là theo dõi, đôn
đốc việc giải quyết các đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của cơ quan
có thẩm quyền. Thông qua việc tiếp công dân, Đảng và Nhà nước lắng nghe
được những ý kiến của dân, nhận được những thông tin kịp thời phản ánh về
quá trình thực hiện các chủ trương, đường lối của Đảng và chính sách, pháp
luật của Nhà nước. Trên cơ sở đó, Đảng và Nhà nước có thể bổ sung, điều
chỉnh kịp thời cho phù hợp với thực tế đất nước. Tiếp công dân là cầu nối
quan trọng để chính quyền, cán bộ, công chức gần và sát với nhân dân.
Trước khi Luật Tiếp công dân năm 2013 ra đời, chưa có một văn bản
pháp luật nào của nước ta định nghĩa về “tiếp công dân”, các văn bản luật chỉ
có các khái niệm về trụ sở tiếp công dân, địa điểm tiếp công dân, quy định
trách nhiệm của cán bộ tiếp công dân. Do vậy mà Luật Tiếp công dân năm
2013 ban hành đã quy định về khái niệm “tiếp công dân” tại khoản 1, Điều 4
như sau: “Tiếp công dân là việc cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân quy định
tại Điều 4 của Luật này đón tiếp để lắng nghe, tiếp nhận khiếu nại, tố cáo,
kiến nghị, phản ánh của công dân; giải thích, hướng dẫn cho công dân về
10
việc thực hiện khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh theo đúng quy định của
pháp luật” [34].
- Tiếp công dân bao gồm tiếp công dân thường xuyên, tiếp công dân
định kỳ và tiếp công dân đột xuất.
+ Tiếp công dân thường xuyên là hoạt động tiếp công dân trong giờ
hành chính của công chức được giao nhiệm vụ và trách nhiệm trực tiếp tiếp
công dân để lắng nghe, tiếp nhận, xử lý đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản
ánh của công dân.
Công chức thực hiện nhiệm vụ tiếp công dân thường xuyên luôn luôn
sẵn sàng tiếp công dân; tiếp nhận đơn khiếu nại, tố cáo, phản ánh, kiến nghị
của công dân; giải thích, hướng dẫn để công dân thực hiện quyền và nghĩa vụ
của mình theo quy định của pháp luật; cập nhật thông tin, tình hình giải quyết
khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của cơ quan, bộ phận được giao tham
mưu giải quyết đơn của công dân để có cơ sở trả lời khi công dân đến Ban
Tiếp công dân liên hệ và tiếp tục gửi đơn liên quan vụ việc của mình và có thể
từ chối tiếp và nhận đơn của công dân theo quy định của pháp luật.
+ Tiếp công dân định kỳ là việc tiếp công dân được thực hiện bởi thủ
trưởng cơ quan, đơn vị với mốc thời gian quy định cụ thể. Theo quy định tại
khoản 2, Điều 18 Luật Tiếp công dân năm 2013 thì thủ trưởng cơ quan, đơn
vị trực tiếp thực hiện tiếp công dân 01 ngày trong 01 tháng tại địa điểm tiếp
công dân của cơ quan mình [34].
Tiếp công dân định kỳ giúp cho thủ trưởng cơ quan, đơn vị trực tiếp
lắng nghe, tiếp nhận những tâm tư, nguyện vọng, bức xúc của công dân để kịp
thời tháo gỡ, giải quyết các vướng mắc của công dân. Bên cạnh đó, kiểm tra
và đánh giá tính hợp lý, hiệu quả của việc áp dụng các chính sách, quyết định
hành chính vào trong cuộc sống của công dân; đánh giá mức độ hoàn thành
nhiệm vụ được giao của cấp dưới thuộc quyền và kịp thời, chỉ đạo, chấn chỉnh
11
- Xem thêm -