BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG
NGUYỄN THÁI HOÀNG
XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THÁI BÌNH DƯƠNG ĐẾN NĂM 2020
LUẬN VĂN THẠC SĨ
KHÁNH HÒA - 2015
BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG
NGUYỄN THÁI HOÀNG
XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THÁI BÌNH DƯƠNG ĐẾN NĂM 2020
LUẬN VĂN THẠC SĨ
Ngành:
Quản trị kinh doanh
Mã số:
60 34 01 02
Quyết định giao đề tài:
1406/QĐ-ĐHNT, ngày 26/12/2014
Quyết định thành lập hội đồng:
1080/QĐ-ĐHNT, ngày 19/11/2015
Ngày bảo vệ:
11/12/2015
Người hướng dẫn khoa học:
TS. ĐỖ VĂN NINH
ThS. THÁI NINH
KHÁNH HÒA - 2015
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan mọi kết quả của đề tài là “Xây dựng chiến lược phát triển
Trường Đại học Thái Bình Dương đến năm 2020” là công trình nghiên cứu của cá
nhân tôi và chưa từn được công bố trong bất cứ công trình khoa học nào khác cho đến
thời điểm này.
Khánh Hòa, Ngày
tháng
năm 2015
Tác giả luận văn
Nguyễn Thái Hoàng
iii
LỜI CẢM ƠN
Trong suốt thời gian thực hiện đề tài “Xây dựng chiến lược phát triển Trường
Đại học Thái Bình Dương đến năm 2020” tôi đã nhận được sự giúp đỡ quý báu của
các Phòng, Ban Trường Đại học Nha Trang đã tạo điều kiện tốt nhất cho tôi được hoàn
thành đề tài. Đặc biệt là sự hướng dẫn tận tình của TS. Đỗ Văn Ninh, ThS. Thái Ninh
đã giúp tôi hoàn thành tốt đề tài. Qua đây, tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến sự giúp
đỡ này.
Xin chân thành cảm ơn Hội đồng quản trị, Ban Giám hiệu và các Phòng, Ban
của Trường Đại học Thái Bình Dương đã giúp đỡ tôi trong suốt thời gian tôi nghiên
cứu và thực hiện đề tài “Xây dựng chiến lược phát triển Trường Đại học Thái Bình
Dương đến năm 2020”.
Mặc dù đã có nhiều cố gắng trong quá trình thực hiện, song luận văn không thể
tránh khỏi những thiếu sót, tác giả rất mong nhận được ý kiến đóng góp của quý thầy
giáo, cô giáo, các bạn đồng nghiệp và độc giả để luận văn được hoàn thiện và đề tài có
giá trị thực tiễn cao hơn.
Cuối cùng tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến gia đình và tất cả bạn bè đã
giúp đỡ, động viên tôi trong suốt quá trình học tập và thực hiện đề tài.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Khánh Hòa, Ngày
tháng
năm 2015
Tác giả luận văn
Nguyễn Thái Hoàng
iv
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN.......................................................................................................... iii
LỜI CẢM ƠN................................................................................................................ iv
MỤC LỤC .......................................................................................................................v
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT............................................................................. viii
DANH MỤC BẢNG ..................................................................................................... ix
DANH MỤC HÌNH ........................................................................................................x
TRÍCH YẾU LUẬN VĂN ............................................................................................ xi
PHẦN MỞ ĐẦU .............................................................................................................1
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHIẾN LƯỢC VÀ QUẢN TRỊ CHIẾN
LƯỢC .............................................................................................................................5
1.1. Tổng quan về chiến lược ..........................................................................................5
1.1.1. Khái niệm về chiến lược và quản trị chiến lược....................................................5
1.1.2. Mục tiêu của chiến lược ........................................................................................7
1.1.3. Vai trò của chiến lược............................................................................................7
1.1.4. Quy trình quản trị chiến lược ................................................................................8
1.2. Phân tích các căn cứ hình thành chiến lược .............................................................9
1.2.1. Phân tích môi trường bên ngoài của tổ chức .........................................................9
1.2.2. Môi trường bên trong ..........................................................................................14
1.2.3. Xác định mục tiêu của tổ chức ............................................................................17
1.2.4. Xây dựng chiến lược, lựa chọn chiến lược then chốt..........................................17
1.3. Các công cụ hổ trợ cho việc xác định, lựa chọn chiến lược...................................18
1.3.1. Ma trận đánh giá các yếu tố bên ngoài - EFE .....................................................18
1.3.2. Ma trận hình ảnh cạnh tranh ................................................................................19
1.3.3. Ma trận đánh giá các yếu tố bên trong IFE .........................................................19
v
1.3.4. Ma trận SWOT (Strengths - Weaknesses - Opportunities - Threats)..................19
1.4. Cơ sở thực tiễn........................................................................................................21
1.4.1. Tình hình nghiên cứu trong và ngoài nước .........................................................21
1.4.2. Các văn bản quản lý liên quan.............................................................................23
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 ..............................................................................................24
CHƯƠNG 2: PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG VÀ CÁC YẾU TỐ MÔI TRƯỜNG
TÁC ĐỘNG ĐẾN TRƯỜNG ĐẠI HỌC THÁI BÌNH DƯƠNG ............................25
2.1. Giới thiệu tổng quan về Trường Đại học Thái Bình Dương ..................................25
2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển Trường Đại học Thái Bình Dương...............25
2.1.2. Chức năng, nhiệm vụ của Trường Đại học Thái Bình Dương ............................28
2.1.3. Về tổ chức bộ máy quản lý..................................................................................30
2.1.4. Ngành nghề đào tạo và quy mô đào tạo ..............................................................32
2.2. Thực trạng hoạt động của Trường Đại học Thái Bình Dương ...............................33
2.2.1. Phân tích môi trường vĩ mô .................................................................................33
2.2.2. Phân tích môi trường ngành ................................................................................40
2.2.3. Ma trận đánh giá các yếu tố môi trường bên ngoài - EFE ..................................48
2.3. Phân tích các môi trường bên trong của Trường Đại học Thái Bình Dương .........49
2.3.1. Hoạt động marketing ...........................................................................................49
2.3.2. Hoạt động đào tạo................................................................................................52
2.3.3. Nghiên cứu khoa học và hợp tác quốc tế.............................................................56
2.3.4. Nguồn nhân lực ...................................................................................................56
2.3.5. Tài chính kế toán .................................................................................................57
2.3.6. Cơ sở vật chất - kỹ thuật......................................................................................58
2.3.7. Công tác học sinh - sinh viên ..............................................................................61
2.3.8. Hệ thống thông tin ...............................................................................................62
vi
2.3.9. Văn hóa tổ chức...................................................................................................62
2.3.10. Ma trận đánh giá các yếu tố môi trường nội bộ - IFE .......................................62
2.3.11. Xây định chiến lược thông qua ma trận SWOT ................................................64
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 ..............................................................................................68
CHƯƠNG 3: XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN TRƯỜNG ĐẠI HỌC
THÁI BÌNH DƯƠNG ĐẾN NĂM 2020 ....................................................................69
3.1. Sứ mạng, tầm nhìn và mục tiêu chung của Trường Đại học Thái Bình Dương.....69
3.1.1. Sứ mạng của Trường Đại học Thái Bình Dương đến năm 2020.........................69
3.1.2. Tầm nhìn đến năm 2020 ......................................................................................69
3.1.3. Mục tiêu chung của Trường Đại học Thái Bình Dương đến năm 2020..............70
3.2. Giải pháp thực hiện chiến lược phát triển đến năm 2020.......................................72
3.2.1. Hoạt động đào tạo................................................................................................72
3.2.2. Nguồn nhân lực ...................................................................................................77
3.2.3. Cơ sở vật chất - kỹ thuật......................................................................................80
3.2.4. Tài chính kế toán và hiệu quả đầu tư...................................................................83
3.2.5. Nghiên cứu khoa học...........................................................................................84
3.2.6. Cơ cấu tổ chức .....................................................................................................86
3.2.7. Marketing và định vị thương hiệu .......................................................................88
3.2.8. Chiến lược phát triển nguồn tuyển sinh...............................................................90
3.2.9. Chiến lược phát triển các dịch vụ hỗ trợ giáo dục đại học ..................................91
3.3 Một số kiến nghị ......................................................................................................93
3.3.1 Kiến nghị với Bộ Giáo dục – Đào tạo ..................................................................93
3.3.2 Kiến nghị đối với UBND tỉnh Khánh Hòa ...........................................................93
KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 ..............................................................................................94
KẾT LUẬN ...................................................................................................................95
TÀI LIỆU THAM KHẢO .............................................................................................97
PHỤ LỤC
vii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
Viết tắt
BGDĐT
Tên đầy đủ
: Bộ Giáo dục và Đào tạo
CNH-HĐH : Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa
GD - ĐT
: Giáo dục - Đào tạo
HĐQT
: Hội đồng quản trị
KHCN
: Khoa học công nghệ
KT - XH
: Kinh tế - Xã hội
NCKH
: Nghiên cứu khoa học
SWOT
: Ma trận SWOT (Strengths – Weaknesses - Oportunities - Threats)
THPT
: Trung học phổ thong
UBND
: Ủy ban nhân dân
viii
DANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1. Đóng góp vào tăng trưởng theo ngành (%)...................................................38
Bảng 2.2. Ma trận hình ảnh cạnh tranh của Trường Đại học Thái Bình Dương..........46
Bảng 2.3. Ma trận đánh giá các yếu tố bên ngoài (EFE) Trường Đại học Thái Bình Dương....48
Bảng 2.4. Tổng hợp số lượng sinh viên chính quy nhập học từ 2009 - 2014 ...............50
Bảng 2.5. Số lượng sinh viên chính quy thực tuyển so với chỉ tiêu từ 2009 - 2014 .....50
Bảng 2.6: Tuyển sinh hệ liên thông và vừa làm vừa học ..............................................50
Bảng 2.7. Kết quả xếp loại tốt nghiệp từ năm 2011-2014.............................................55
Bảng 2.8. Doanh thu hoạt động, chi phí và chênh lệch thu chi....................................58
Bảng 2.9. Thống kê tài sản, công cụ , trang thiết bị đến 31/12/2014 ............................60
Bảng 2.10. Ma trận đánh giá môi trường nội bộ (IFE) Trường Đại học Thái Bình Dương .......64
Bảng 2.11. Phân tích Đại học Thái Bình Dương bằng mô hình SWOT .......................65
Bảng 3.1. Trường Đại học Thái Bình Dương - Tầm nhìn đến năm 2020 .....................70
Bảng 3.2. Ngành nghề đào tạo.......................................................................................75
Bảng 3.3. Hệ thống mục tiêu phát triển nguồn nhân lực...............................................77
ix
DANH MỤC HÌNH
Sơ đồ 1.1: Các quá trình chiến lược ................................................................................6
Sơ đồ 1.2: Mô hình quản trị chiến lược của Fred R.David .............................................8
Sơ đồ 1.3: Sơ đồ tổng quát môi trường vi mô ...............................................................13
Sơ đồ 1.4: Mô hình lợi thế cạnh tranh của Michael E. Porter .......................................14
Sơ đồ 1.5: Ma trận SWOT [5] .......................................................................................20
Sơ đồ 2.1: Sơ đồ tổ chức của Trường Đại học Thái Bình Dương .................................30
Sơ đồ 2.2: Hệ thống đào tạo của Trường Đại học Thái Bình Dương............................33
Hình 2.1: Tăng trưởng GDP theo quý giai đoạn 2010 - 2014 .......................................37
x
TRÍCH YẾU LUẬN VĂN
Luận văn với tên đề tài “Chiến lược phát triển Trường Đại học Thái Bình
Dương đến năm 2020” được tác giả nghiên cứu và hoàn thành nhằm góp phần giúp
Trường Đại học Thái Bình Dương hoạch định kế hoạch phát triển trong trung và dài
hạn đối với công tác tuyển sinh, hoạt động đào tạo, hoạt động nghiên cứu khoa học, phát
triển nguồn nhân lực, cơ sở vật chất và các dịch vụ hỗ trợ …, đồng thời là cơ sở để
Trường Đại học Thái Bình Dương đề ra những phương pháp cải tiến chất lượng đào tạo
nhằm thỏa mãn nhu cầu của học sinh - sinh viên.
Tác giả cam kết đây là công trình nghiên cứu độc lập của tác giả, mọi số liệu và
thông tin đều có cơ sở và độ chính xác cao. Luận văn bao gồm các phần, cụ thể:
- Phần mở đầu, luận văn đã nêu được các vấn đề: tính cấp thiết của đề tài, mục tiêu
nghiên cứu, đối tượng và phạm vi nghiên cứu, phương pháp nghiên cứu, đóng góp của
luận văn. Bên cạnh đó, tác giả cũng đã nêu tổng quan tình hình nghiên cứu thông qua một
số luận văn, đề tài của các tác giả khác về xây dựng chiến lược phát triển trường đại học.
Trong nội dung Chương 1, tác giả đã trình bày các vấn đề cơ bản của cơ sở lý
luận chung về chiến lược.
Các bước cần thiết cho việc xây dựng chiến lược của tổ chức bao gồm: Nghiên cứu
môi trường hoạt động của tổ chức bao gồm môi trường bên trong và môi trường bên ngoài.
Môi trường bên ngoài: gồm có môi trường vĩ mô và môi trường vi mô. Nghiên
cứu môi trường bên ngoài giúp xác định cơ hội và nguy cơ mà đơn vị có thể gặp phải
trong hoạt động của mình.
Môi trường bên trong: Bao gồm các yếu tố nội tại bên trong của tổ chức.
Nghiên cứu môi trường bên trong giúp xác định điểm mạnh, điểm yếu của tổ chức.
Việc xây dựng chiến lược dựa trên phân tích môi trường và mục tiêu của tổ
chức với các công cụ hỗ trợ như ma trận đánh giá các yếu tố bên ngoài, ma trận đánh
giá các yếu tố bên trong, ma trận SWOT.
Trong nội dung Chương 2, tác giả đã tập trung phân tích các hoạt động, các yếu
tố môi trường bên trong của Trường Đại học Thái Bình Dương: hoạt động marketing,
hoạt động đào tạo, nghiên cứu khoa học hợp tác quốc tế, nguồn nhân lực, tài chính kế
toán, cơ sở vật chất - kỹ thuật, công tác học sinh - sinh viên, hệ thống thông tin, văn
hóa tổ chức … từ đó rút ra các điểm mạnh, điểm yếu của Trường và xây dựng ma trận
đánh giá nội bộ. Thông qua phân tích đó Nhà trường cần phát huy hơn nữa những mặt
mạnh và khắc phục những điểm yếu và những đe dọa.
xi
Ngoài ra, Chương 2 cũng tập trung phân tích môi trường vĩ mô và môi trường
ngành. Qua đó, hình dung được bức tranh tổng thể về môi trường bên ngoài, xác định
được những cơ hội và đe dọa đang ảnh hưởng đến hoạt động của Trường. Từ đó xây
dựng ma trận đánh giá bên ngoài để thấy được khả năng thích ứng, đối phó của Nhà
trường với môi trường, đồng thời thấy được Nhà trường cần tập trung khai thác những
cơ hội nào và khắc phục những đe dọa nào.
Trong nội dung Chương 3, trên cơ sở phân tích môi trường hoạt động của
Trường Đại học Thái Bình Dương, tác giả đưa ra sứ mạng, tầm nhìn và mục tiêu
chung của Trường Đại học Thái Bình Dương đến năm 2020. Để thực hiện được mục
tiêu và sứ mạng đề ra, tác giả đã đề các giải pháp chiến lược để Trường triển khai
trong thời gian tới:
- Chiến lược về hoạt động đào tạo;
- Chiến lược về phát triển nguồn nhân lực;
- Chiến lược về phát triển cơ sở vật chất - kỹ thuật;
- Chiến lược về tài chính kế toán và hiệu quả đầu tư;
- Chiến lược về hoạt động nghiên cứu khoa học;
- Chiến lược về cơ cấu tổ chức;
- Chiến lược về marketing và định vị thương hiệu;
- Chiến lược về phát triển nguồn tuyển sinh;
- Chiến lược về phát triển các dịch vụ hỗ trợ giáo dục đại học;
Ngoài ra, tác giả cũng kiến đề xuất kiến nghị với Bộ Giáo dục và Đào tạo;
UBND tỉnh Khánh Hòa về một số vấn đề hổ trợ pháp lý để Trường Đại học Thái Bình
Dương hoạt động hiệu quả hơn.
Các chiến lược trên cần thực hiện một cách đồng bộ, song song. Bên cạnh đó,
cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các Phòng, Ban, Khoa và tất cả cán bộ, nhân viên,
giảng viên trong Trường. Trong quá trình thực hiện phải thường xuyên kiểm tra và
điều chỉnh cho phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh cụ thể của Trường.
Cuối cùng, tác giả xin gửi lời cảm ơn sâu sắc và chân thành tới Thầy TS. Đỗ Văn
Ninh và Thầy ThS. Thái Ninh đã tận tình hướng dẫn và giúp tác giả hoàn thành luận
văn này.
xii
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Đặt vấn đề
Hơn một thập niên trở lại đây, hệ thống giáo dục đại học Việt Nam đã có một
chặng đường phát triển về quy mô đào tạo, danh mục ngành nghề, số lượng các trường
cao đẳng, đại học được thành lập mới, và sự phân bố khá đều trên phương diện địa lý
hành chính và vùng lãnh thổ.
Kết quả của tiến trình phát triển này đã góp phần mở rộng cơ hội học tập cho xã
hội, kể cả ở những nơi vốn rất khó tiếp cận dịch vụ đào tạo bậc cao; bổ sung nguồn
nhân lực chất lượng cao đáp ứng nhu cầu phát triển KT-XH phạm vi cả nước và tại
từng địa phương; tăng cơ hội lựa chọn ngành học, nơi học cho học sinh để phù hợp với
những điều kiện cụ thể của cá nhân và gia đình.
Đồng hành với quá trình chuyển biến này là sự hình thành, phát triển từng bước
của khu vực giáo dục - đào tạo cao đẳng, đại học ngoài công lập bắt đầu từ năm 2000
trên cơ sở chủ trương xã hội hóa giáo dục của Đảng và được thể chế hóa trong nhiều
văn bản pháp quy của Chính phủ. Trường Đại học Thái Bình Dương ra đời từ năm
2008 trong trào lưu nêu trên cùng với nhiều trường đại học ngoài công lập khác trong
cả nước.
Do những khó khăn nội tại và từ bên ngoài, Trường, bao gồm những cán bộ,
giảng viên, nhân viên tâm huyết đã phải thể hiện nỗ lực để vượt qua và khẳng định ý
chí tiếp tục tiến về phía trước.
Trên bình diện chung, giáo dục đại học thế giới đã có nhiều thay đổi và đã tạo
ra một khoảng cách khá xa với giáo dục đại học Việt Nam hiện tại, giáo dục đại học
Việt Nam, ở góc nhìn toàn cục và từng trường riêng lẻ, đang đứng trước áp lực phải
đổi mới căn bản và toàn diện, và trở thành nhu cầu cấp bách hơn bao giờ hết. Mặt
khác, cũng cần lưu ý rằng, với hơn 400 trường cao đẳng, đại học đang hoạt động, bên
cạnh đó là vô số các cơ sở đào tạo nghề, mặc dù không được thừa nhận rộng rãi, cạnh
tranh đào tạo đang là một thực tế không thể bỏ qua.
Trong bối cảnh như vậy, rõ ràng một điều, để tồn tại và hướng đến sự phát triển
vững chắc, hoạch định cho tương lai trong tầm nhìn dài hạn từ điểm xuất phát hiện tại
được nhìn nhận một cách khách quan và trên cơ sở phân tích, đánh giá đầy đủ cơ hội,
1
thách thức đến từ cục diện chung của môi trường hoạt động là điều có ý nghĩa thực
tiễn rất lớn đối với Trường Đại học Thái Bình Dương hiện nay.
Tính xác đáng của những yêu cầu nội tại nêu trên là cơ sở thực tế cho quá trình
nghiên cứu để hình thành đề tài “Xây dựng chiến lược phát triển Trường Đại học
Thái Bình Dương đến năm 2020” với vai trò là công cụ quản trị chiến lược giúp
Trường đi đến các mục tiêu như đã định.
2. Mục tiêu của đề tài
Một là, phân tích môi trường giáo dục - đào tạo cả nước và vùng nơi Trường
Đại học Thái Bình Dương, bao gồm: tiềm năng nhu cầu đào tạo, cơ cấu ngành nghề
đào tạo phù hợp với nhu cầu sử dụng nguồn lực lao động, cạnh tranh giáo dục. Từ đó,
làm căn cứ khách quan để định hình khung chiến lược phát triển toàn diện hoạt động
GD - ĐT của Trường trong tầm nhìn đến năm 2020.
Hai là, trên cơ sở thực hiện những cuộc khảo sát đầy đủ và toàn diện, tác giả
đưa ra những đánh giá khách quan thực trạng của cơ sở đào tạo hiện thời. Từ đó, rút ra
những những vấn đề tồn tại cốt lõi cùng các nguyên nhân kèm theo;
Ba là, dựa trên các nguồn lực được cam kết hậu thuẫn cho việc theo đuổi chiến
lược, thiết lập một hệ thống mục tiêu tổng thể và trong mỗi khu vực hoạt động có tính
khả thi nhất trong thời gian đến năm 2020 và trong từng phân kỳ thời gian;
Bốn là, căn cứ vào điểm xuất phát của hiện trạng, các điều kiện chế định bên
trong và bên ngoài, đưa ra hệ thống giải pháp chiến lược tổng thể và cho từng vấn đề
đặt ra hiện nay (bao gồm các nỗ lực tái cấu trúc và định hướng phát triển mới) nhằm
bảo đảm chiến lược được thực hiện thành công và đạt được các mục tiêu đã xác định.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu - Tư vấn chiến lược
3.1. Đối tượng nghiên cứu - tư vấn chiến lược
- Thực tiễn hoạt động quản trị chung và tại mỗi khu vực hoạt động của Trường
Đại học Thái Bình Dương;
- Cơ sở lý thuyết và thực tế để phát triển và thực hành một chiến lược hoạt động
phù hợp với các điều kiện bên trong và bên ngoài của Trường Đại học Thái Bình
Dương và bảo đảm mang lại thành công.
2
3.2. Phạm vi nghiên cứu - tư vấn chiến lược
Về thời gian
- Các phân tích, đánh giá về thực trạng môi trường bên ngoài và trong khuôn
khổ Trường Đại học Thái Bình Dương chủ yếu được xem xét từ năm 2009 trở lại đây.
- Việc xác định viễn cảnh phát triển của Trường bao gồm hệ thống mục tiêu và
các nhiệm vụ chiến lược cần thực thi được định hướng tới năm 2020. Tuy nhiên, nội
dung chiến lược hoàn toàn có thể kế thừa và tiếp tục phát triển trong các giai đoạn tiếp
theo để có được thành tựu cao hơn.
Về không gian
Thực tiễn các hoạt động quản trị chung và định hướng hoạt động quản trị chiến
lược trong phạm vi Trường Đại học Thái Bình Dương. Các xem xét, phân tích, đánh
giá bên ngoài chỉ mang ý nghĩa là những nhân tố tác động có liên quan trong mối quan
hệ hữu cơ với Trường trong bối cảnh hiện thời.
4. Phương pháp nghiên cứu
Để có được chất liệu nghiên cứu - tư vấn chiến lược và đi đến các kết quả cụ
thể, cần phải tiến hành:
- Xem xét các tài liệu và báo cáo về tình hình hoạt động của Trường trong quá
khứ và hiện thời;
- Thực hiện các chuyến khảo sát, nghiên cứu thực tế theo chuyên đề. Trao đổi,
thảo luận chuyên môn với các cá nhân, đơn vị có liên quan nhằm phục vụ yêu cầu
nghiên cứu sâu trong từng nội dung;
- Sử dụng phương pháp luận duy vật biện chứng, duy vật lịch sử, phương pháp
thống kê mô tả, so sánh các công cụ, mô hình, phương pháp định tính thích hợp để:
phân tích, đánh giá hiện trạng, rút ra các vấn đề có tính bản chất, luận giải theo quan
điểm lịch sử và hệ thống; xây dựng khung giải pháp có cơ sở khoa học và thực tiễn về
mặt ứng dụng;
5. Ý nghĩa của luận văn
- Là cơ sở để Trường Đại học Thái Bình Dương hoạch định kế hoạch phát
triển trong trung và dài hạn đối với công tác tuyển sinh, hoạt động đào tạo, hoạt động
nghiên cứu khoa học, phát triển nguồn nhân lực, cơ sở vật chất và các dịch vụ hỗ trợ …
3
- Là cơ sở để Trường Đại học Thái Bình Dương đề ra những phương pháp cải
tiến chất lượng đào tạo nhằm thỏa mãn nhu cầu của học sinh - sinh viên.
6. Cấu trúc của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, phụ lục và tài liệu tham khảo, luận văn được
cấu trúc thành ba chương như sau:
Chương 1. Cơ sở lý luận về chiến lược và quản trị chiến lược
Chương 2. Phân tích thực trạng và các căn cứ hình thành chiến lược phát
triển Trường Đại học Thái Bình Dương đến năm 2020.
Chương 3. Chiến lược phát triển Trường Đại học Thái Bình Dương đến
năm 2020.
Kết luận và kiến nghị
4
CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHIẾN LƯỢC VÀ QUẢN TRỊ CHIẾN LƯỢC
1.1. Tổng quan về chiến lược
1.1.1. Khái niệm về chiến lược và quản trị chiến lược
1.1.1.1. Khái niệm về chiến lược
Hiện tại có nhiều định nghĩa khác nhau về chiến lược, nguyên nhân cơ bản có sự
khác nhau này là do có các hệ thống quan niệm khác nhau về tổ chức nói chung và các
phương pháp tiếp cận khác nhau về chiến lược của tổ chức nói riêng.
- Theo cách tiếp cận truyền thống, chiến lược là việc xác định các mục tiêu cơ
bản dài hạn của doanh nghiệp và thực hiện chương trình hành động cùng với việc phân
bổ các nguồn lực cần thiết để đạt được mục tiêu ấy. Cũng có thể hiểu chiến lược là
phương thức mà các doanh nghiệp sử dụng để định hướng tương lai nhằm đạt được và
duy trì những thành công.
- Theo Johnson và Scholes, chiến lược được định nghĩa như sau:
“Chiến lược là việc xác định định hướng và phạm vi hoạt động của một tổ chức
trong dài hạn, ở đó tổ chức phải giành được lợi thế thông qua việc kết hợp các nguồn
lực trong một môi trường nhiều thử thách, nhằm thỏa mãn tốt nhất nhu cầu của thị
trường và đáp ứng mong muốn của các tác nhân có liên quan đến tổ chức” [10].
Theo định nghĩa này, chiến lược của một doanh nghiệp được hình thành để trả lời
các câu hỏi sau:
Hoạt động kinh doanh sẽ diễn ra ở đâu trong dài hạn? (định hướng)
Hoạt động kinh doanh sẽ cạnh tranh trên thị trường sản phẩm nào và phạm vi các
hoạt động? (thị trường, phạm vi hoạt động).
Bằng cách nào hoạt động kinh doanh được tiến hành tốt hơn so với đối thủ cạnh
tranh trên thị trường? (lợi thế).
Nguồn lực nào (kỹ năng, tài sản, tài chính, nhân sự, công nghệ, thương hiệu…)
cần thiết để tạo ra lợi thế cạnh tranh? (nguồn lực).
Các nhân tố thuộc môi trường bên ngoài tác động đến khả năng cạnh tranh của
doanh nghiệp? (môi trường).
5
- Theo Hofer và Schendel, “chiến lược thể hiện những đặc trưng của sự phù hợp
giữa nhiệm vụ của tổ chức với môi trường thực hiện xung quanh nó. Chiến lược do
vậy được coi là công cụ chính để đương đầu với những thay đổi của môi trường bên
trong và bên ngoài” [12].
- Chiến lược giữ vai trò quan trọng trong các tổ chức. Bất kỳ tổ chức nào cũng
cần hoạch định chiến lược. Theo For T.M, hoạch định chiến lược là quá trình ra quyết
định dựa trên những sự kiện thực tế và những nghiên cứu phân tích mà nó cung cấp
những định hướng và những trọng tâm cơ bản cho một doanh nghiệp [12].
- Theo Brace Henderson, Chiến lược gia đồng thời là nhà sáng lập Tập đoàn tư vấn
Boston đã kết nối khái niệm chiến lược và lợi thế cạnh tranh: “Chiến lược là sự tìm kiếm
thận trọng một kế hoạch hành động để phát triển và kết hợp lợi thế cạnh tranh của tổ
chức. Những điều khác biệt giữa bạn và đối thủ cạnh tranh là cơ sở cho lợi thế của bạn”.
Ông tin rằng không thể cùng tồn tại hai đối thủ cạnh tranh nếu cách làm của họ giống
hệt nhau. Cần phải tạo ra sự khác biệt mới có thể tồn tại. Michale Porter cũng tán đồng
nhận định của Henderson: “Chiến lược cạnh tranh liên quan đến sự khác biệt. Đó là việc
lựa chọn cẩn thận một chuỗi hoạt động khác biệt để tạo lập giá trị độc đáo”.
- Khác với các quan niệm trên, Mintzberg tiếp cận chiến lược theo cách mới. Ông
cho rằng chiến lược là một mẩu hình tròn, dòng chảy các quyết định và chương trình
hành động. Vì vậy, theo ông chiến lược có thể có nguồn gốc từ bất kỳ vị trí nào, nơi
nào mà người ta có khả năng học hỏi và có nguồn lực trợ giúp cho nó. Muntzberg đưa
ra mô hình các quá trình chiến lược như ở Sơ đồ 1.1. Trong thực tế chiến lược của các
doanh nghiệp là sự kết hợp giữa dự định và đột biến.
Chiến lược
Có các điều kiện
dự định
dự kiến
Khả thi
Điều kiện
Chiến lược
không thực hiện
đột biến
Sơ đồ 1.1: Các quá trình chiến lược
6
Qua các khái niệm nêu trên, dù tiếp cận theo cách nào thì bản chất của chiến
lược và xây dựng chiến lược là phát theo kế hoạch hành động trong tương lai của một
tổ chức trong lĩnh vực hoạt động. Do đó, theo tôi “chiến lược là định hướng có mục
tiêu dài hạn mang tính thống nhất, tính toàn diện, tính phối hợp, có nghiên cứu ảnh
hưởng của môi trường bên ngoài và môi trường bên trong nhằm đảm bảo thực hiện
hiệu quả các mục tiêu của đơn vị trong một thời gian nhất định”.
1.1.1.2. Khái niệm về quản trị chiến lược
Tùy theo cách tiếp cận khác nhau mà có nhiều khái niệm khác nhau về quản trị
chiến lược. Theo tài liệu Chiến lược và chính sách kinh doanh [5] thì:
“Quản trị chiến lược là quá trình nghiên cứu các môi trường hiện tại cũng như
tương lai, hoạch định các mục tiêu của tổ chức, đề ra, thực hiện và kiểm tra việc thực
hiện các quyết định để đạt được mục tiêu đó trong môi trường hiện tại cũng như tương
lai nhằm tăng thế lực cho tổ chức”.
1.1.2. Mục tiêu của chiến lược
Trong quản trị chiến lược, nguyên lý cốt lõi của quản trị chiến lược vẫn là các tổ
chức cần định ra các chiến lược để nắm lấy cơ hội và tránh đi hoặc giảm bớt những
ảnh hưởng không tốt do môi trường bên ngoài tạo ra.
1.1.3. Vai trò của chiến lược
- Giúp tổ chức xác định sứ mạng và mục tiêu, lựa chọn phương hướng tốt nhất
để đạt được mục tiêu và cho biết vị trí của tổ chức trong quá trình thực hiện mục tiêu.
Do đó, giúp các nhà quản trị và nhân viên biết được các công việc cần làm để đạt được
mục tiêu.
- Giúp tổ chức thấy rõ cơ hội và nguy cơ từ môi trường bên ngoài, cùng với
những các điểm mạnh và điểm yếu của nội bộ tổ chức ở hiện tại và tương lai để phát
huy những điểm mạnh, hạn chế các điểm yếu nhằm tận dụng được cơ hội và giảm
thiểu những nguy cơ cho tổ chức.
- Giúp tổ chức đưa ra các quyết định để đối phó phù hợp với môi trường hoạt
động, nâng cao hiệu quả hoạt động, đưa tổ chức đi lên.
7
- Giúp tổ chức lựa chọn lợi thế cạnh tranh thích hợp, tìm ra cách tồn tại và tăng
trưởng để nâng cao vị thế cạnh tranh của tổ chức.
1.1.4. Quy trình quản trị chiến lược
Theo Fred R. David [3], các giai đoạn quản trị chiến lược gồm 3 giai đoạn: giai
đoạn hình thành chiến lược, giai đoạn thực hiện chiến lược và giai đoạn đánh giá kiểm
tra chiến lược.
Sơ đồ 1.2: Mô hình quản trị chiến lược của Fred R.David
Trong đó, giai đoạn hình thành chiến lược gồm các bước sau:
Bước 1: Phân tích và dự báo về môi trường bên ngoài, trong đó cốt lõi nhất là
phân tích và dự báo về thị trường. Ở bước này điều cốt lõi là phải dự báo các yếu tố
môi trường có ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp trong thời kì
chiến lược và đo lường chiều hướng, mức độ ảnh hưởng của chúng.
Bước 2: Tổng hợp kết quả phân tích và dự báo về môi trường bên ngoài. Các
thông tin tổng hợp kết quả phân tích và dự báo môi trường bên ngoài cần tập trung
8
- Xem thêm -