
Sáng kiến kinh nghiệm 2012
- 5 -
đáp ứng yêu cầu đào tạo con người mới năng động, tích cực, tự tin, hội nhập thành
công trong xã hội.
Mục tiêu và nội dung môn Ngữ Văn đã chứa đựng những yếu tố của giáo dục
KNS, phù hợp với các nội dung cơ bản của giáo dục KNS, bao gồm kĩ năng tư duy
sáng tạo, kĩ năng hợp tác nhóm, kĩ năng giao tiếp,... phù hợp với cách tiếp cận làm
thay đổi hành vi của người học trên cơ sở nhận thức về các nội dung của môn Ngữ
Văn. Nhiều bài học của môn Ngữ Văn hướng đến việc giúp HS nhận thức được
các giá trị trong cuộc sống, hình thành lối sống, cách ứng xử có văn hóa trong các
tình huống đa dạng của cuộc sống. Mặt khác, các KNS còn được giáo dục thông
qua phương pháp học tập tích cực, dựa trên sự tương tác giữa nội dung bài học với
những hiểu biết, kinh nghiệm vốn có của bản thân người học và quá trình đối thoại,
tương tác người học với nhau để thực hành, vận dụng linh hoạt vào các tình huống
trong cuộc sống phù hợp với lứa tuổi của các em.
1.2. Đặc điểm của các phương pháp
Phát biểu tại buổi tọa đàm “Đổi mới phương pháp giảng dạy” do báo Tuổi Trẻ
phối hợp với Sở Giáo Dục - Đào Tạo TP.Hồ Chí Minh tổ chức chiều 17/11/2010,
Phó thủ tướng – nguyên Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Thiện Nhân nhấn mạnh:
“Đổi mới phương pháp không phải lấy từ trên xuống mà phải từ dưới lên để thúc
đẩy bộ máy”. Đồng tình với quan điểm này, các đại biểu tham gia buổi tọa đàm
đều khẳng định giáo viên chính là chủ thể đổi mới, là người chủ động tìm ra
phương pháp giảng dạy mới. Tuy nhiên áp dụng các phương pháp mới không đồng
nghĩa với việc loại bỏ phương pháp truyền thống. Tiết học có hiệu quả, hấp dẫn, lôi
cuốn hay không phụ thuộc vào sự linh động, sáng tạo của người giáo viên trong
việc lựa chọn, vận dụng các phương pháp sao cho phù hợp với đặc trưng thể loại
và nội dung của từng bài học. Vì thế có thể nói mỗi phương pháp đều có những
điểm khả thủ riêng mà người giáo viên bằng kinh nghiệm và năng lực của mình
phải lựa chọn, ứng dụng sao cho hiệu quả nhất. Trong khuôn khổ một sáng kiến
kinh nghiệm, người viết chỉ trình bày một số vận dụng mà bản thân nhận thấy có
hiệu quả tích cực trong giáo dục KNS cho HS ở ba phương pháp: dạy học nhóm,
dạy học theo dự án và phương pháp trò chơi.