Tài liệu Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân và liên hệ đến việc phát huy vai trò của giai cấp công nhân việt nam trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước

ĐẠI HỌC QUỐC GIA ĐẠI HỌC BÁCH KHOA TP HỒ CHÍ MINH  BÀI TẬP LỚN MÔN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC ĐỀ TÀI: SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN VÀ LIÊN HỆ ĐẾN VIỆC PHÁT HUY VAI TRÒ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN VIỆT NAM TRONG SỰ NGHIỆP CÔNG NGHIỆP HÓA, HIỆN ĐẠI HÓA ĐẤT NƯỚC LỚP DT01--- NHÓM 07 --- HK 203 NGÀY NỘP ……………… Giảng viên hướng dẫn: An Thị Ngọc Trinh Sinh viên thực hiện Lê Đình Hưng Huỳnh Thi Thu Hường Lâm Hiếu Huy Nguyễn Lê Hoàng Khang Phan Minh Khang Mã số sinh viên 1911301 1913665 1913512 1910214 1911346 Thành phố Hồ Chí Minh – 2021 1 Điểm số MỤC LỤC MỞ ĐẦU....................................................................................................................... 3 Chương 1. GIAI CẤP CÔNG NHÂN VÀ SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN...............................................................................................................4 1.1. Quan điểm cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lênin về giai cấp công nhân và sứ mệnh lịch sử thế giới của giai cấp công nhân........................................................4 1.1.1. Khái niệm và đặc điểm của giai cấp công nhân...................................4 1.1.2. Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân..............................7 1.1.3. Những điều kiện quy định và thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân......................................................................................................9 1.2. Giai cấp công nhân và việc thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân hiện nay...............................................................................................................10 1.2.1. Giai cấp công nhân hiện nay.............................................................10 1.2.2. Thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân trên thế giới hiện nay..............................................................................................................13 Chương 2. THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP VIỆC PHÁT HUY VAI TRÒ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN VIỆT NAM TRONG SỰ NGHIỆP CÔNG NGHIỆP HÓA, HIỆN ĐẠI HÓA Ở ĐẤT NƯỚC HIỆN NAY.......................................................................16 2.1. Khái niệm giai cấp công nhân Việt Nam......................................................16 2.2.Vai trò của giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay........................................17 2.3. Khái quát về công nghiệp hoá, hiện đại hoá ở Việt Nam..............................21 2.3.1. Quan niệm về công nghiệp hoá, hiện đại hoá....................................21 2.3.2. Tính tất yếu khách quan của thực hiện công nghiệp hoá, hiện đại hoá ở nước ta.........................................................................................................22 2.4. Đánh giá việc phát huy vai trò của giai cấp công nhân Việt Nam đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa nay................................................................24 2.4.1. Những mặt đạt được và nguyên nhân................................................24 2.4.2. Những hạn chế và nguyên nhân........................................................28 2.5 Đề xuất giải pháp tiếp tục phát huy vai trò của giai cấp công nhân Việt Nam trong quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá.....................................................31 KẾT LUẬN.................................................................................................................33 TÀI LIỆU THAM KHẢO...........................................................................................35 2 MỞ ĐẦU Lịch sử phát triển của xã hội có giai cấp là lịch sử đấu tranh giai cấp. Trong mỗi một giai đoạn chuyển biến từ hình thái kinh tế xã hội này sang hình thái kinh tế xã hội khác cao hơn, hoàn thiện hơn thì luôn có một giai cấp đứng ở vị trí trung tâm, đó là giai cấp cách mạng, đóng vai trò cốt yếu, là lực lượng lãnh đạo của quá trình diễn biến đó. Trong thời đại ngày nay thì đó là giai cấp công nhân (GCCN). GCCN có sứ mệnh lịch sử vô cùng trọng đại, xoá bỏ xã hội cũ, lạc hậu, xây dựng xã hội mới tiến bộ, giải phóng giai cấp của mình đồng thời giải phóng toàn nhân loại trên phạm vi toàn thế giới. Từ vai trò to lớn của GCCN, việc khẳng định sứ mệnh lịch sử (SMLS) của GCCN có ý nghĩa quan trọng cả về lí luận lẫn thực tiễn. GCCN cần phải nhận thức rõ hơn về chính mình để hoạt động của nó đạt hiệu quả hơn. Ở Việt Nam, nơi GCCN đang giữ vai trò lãnh đạo xây dựng đất nước thông qua chính Đảng là Đảng Cộng sản Việt Nam thì nhu cầu đó lại càng trở nên cần thiết hơn bao giờ hết. Từ những lí do trên, chúng ta phải nhận thấy việc nghiên cứu về SMLS của GCCN ngày nay là hết sức bức thiết giúp cho việc tìm hiểu thêm về GCCN ngày nay từ đó đưa ra các mục tiêu và giải pháp cho sự phát triển của GCCN và cũng là sự phát triển của đất nước. - Mục đích nghiên cứu: phân tích làm rõ sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân, nội dung, biểu hiện và ý nghĩa của sứ mệnh đó trong bối cảnh hiện nay. Từ đó vận dụng để phát huy vai trò của giai cấp công nhân trong công cuộc xây dựng đất nước công nghiệp hóa, hiện đại hóa. - Phương pháp nghiên cứu:phương pháp luận dựa trên quan điểm chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử của chủ nghĩa Mác- Lênin, phương pháp thống nhất phân tích - tổng hợp, lịch sử - logic, diễn dịch - quy nạp, so sánh, phương pháp đọc hiểu tài liệu, văn bản. - Kết cấu đề tài: Ngoài phần mở đầu, kết luận và tài liệu tham khảo, đề tài gồm 02 chương, 07 tiểu tiết 3 Chương 1. GIAI CẤP CÔNG NHÂN VÀ SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN 1.1. Quan điểm cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lênin về giai cấp công nhân và sứ mệnh lịch sử thế giới của giai cấp công nhân 1.1.1. Khái niệm và đặc điểm của giai cấp công nhân 1.1.1.1. Khái niệm giai cấp công nhân Sự ra đời của chế độ tư hữu về tư liệu sản xuất đã dẫn đến thời đại phát triển của hình thái kinh tế xã hội tư bản chủ nghĩa gắn liền với phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa. Lúc đó trên thị trường đã có hai loại hàng hóa đặc biệt xuất hiện là tiền và hàng hóa sức lao động. Những người có tiền, tư liệu sản xuất thì phát sinh ra nhu cầu mua sức lao động để sản xuất cho họ; những người không có tư liệu sản xuất thì muốn dùng sức lao động của mình để bán lấy tiền. Những người lao động đó vừa giải phóng mình tự do khỏi xiềng xích của phong kiến thì vô tình tự bán mình sau khi bị tước đi tòan bộ tư liệu sản xuất từ chế độ phong kiến. Mác khẳng định “Xã hội tư sản hiện đại, sinh ra từ trong lòng xã hội phong kiến đã bị diệt vong, không xóa bỏ được những đối kháng giai cấp. Nó chỉ đem những giai cấp mới, những điều kiện áp bức mới, những hình thức đấu tranh mới thay thế cho những giai cấp, những điều kiện áp bức, những hình thức đấu tranh cũ mà thôi”1. Xã hội tư bản chủ nghĩa với sự phát triển gọi là “đã tạo ra những lực lượng sản xuất nhiều hơn và đồ sộ hơn của tất cả các thế hệ trước kia gộp lại” 2. Tất cả lực lượng sản xuất được tạo ra từ trong lòng của chế độ phong kiến, phát triển đến mức quan hệ sản xuất phong kiến trở nên không còn phù hợp nữa. Các quan hệ sở hữu phong kiến dần trở thành xiềng xích kìm hãm sự phát triển của lực lượng sản xuất; và mâu thuẫn này đã được đập tan. Tiếp theo đó, quan hệ sở hữu tư bản cũng dần lộ ra nhiều mâu thuẫn khống chế sự phát triển tiếp tục của lực lượng sản xuất. Kéo theo đó là các cuộc khủng hỏang kinh tế, dịch bệnh, nạn đói. Giai cấp tư bản lại giải quyết bằng các biện pháp tạm thời không mang tính triệt để như phá hủy lực lượng sản xuất dư thừa, xâm chiếm thuộc địa, mở rộng thị trường và nguồn tài nguyên. Lí do chế độ phong kiến bị 1 2 C.Mác và Ph.Ăngghen, Tuyên ngôn Đảng Cộng sản, Nxb Chính trị Quốc, Hà Nội, 2004, tr73. C.Mác và Ph.Ăngghen, Tuyên ngôn Đảng Cộng sản, Nxb Chính trị Quốc, Hà Nội, 2004, tr82. 4 lật đổ giờ đã trở thành lí do cho sự sụp đổ của chế độ tư bản chủ nghĩa. Và giai cấp đấu tranh cho sự sụp độ này chính là giai cấp công nhân, hay còn gọi là giai cấp vô sản. Bước đầu phát triển, nền tư bản chủ nghĩa xuất hiện hình thức kinh tế công trường thủ công thì công nhân công trường thủ công cũng xuất hiện; nhưng họ chỉ vừa thoát nhẹ khỏi quần chúng nghèo khổ, chưa tự hình thành tư tưởng giai cấp riêng. Khi thế giới chuyển mình sang nền sản xuất đại công nghiệp bằng các cuộc cách mạnh công nghiệp lần thứ nhất vào đầu thế kỉ XIX; giai cấp công nhân hiện đại đã hình thành. Từng bước phát triển cùng lịch sử, giai cấp công nhân cùng với các phong trào đấu tranh của họ ngày càng phát triển, từ tự phát đến tự giác.  Để nhìn ra được tổng quan giai cấp công nhân, ta xét trên 2 phương diện tiếp cận:  Về phương diện kinh tế - xã hội: giai cấp công nhân là những người lao động trực tiếp và gián tiếp vận hành các công cụ, phương tiện là máy móc, công nghệ có tính chất công nghiệp ngày càng hiện đại và xã hội hóa cao để tạo ra của cải vật chất cho xã hội. Họ là lực lượng sản xuất hàng đầu, do đó lao động sản xuất của họ có vai trò quan trọng quyết định sự tồn tại và phát triển của nền công nghiệp sản xuất hiện đại. Tính xã hội hóa của nền công nghiệp đã rèn luyện giai cấp công nhân trở thành giai cấp tiên tiến nhất, có tác phong công nghiệp, lối sống lành mạnh và tính kỷ luật cao.  Về phương diện chính trị - xã hội: giai cấp công nhân là giai cấp của những người lao động không có sở hữu tư liệu sản xuất chủ yếu của xã hội. Lao động bị tha hóa của họ mang hình thức lao động làm thuê, nghĩa là bị tước hết tư liệu sản xuất, được giai cấp tư sản tổ chức lao động xã hội, từ đó bóc lột sức lao động của họ thông qua giá trị thặng dư. “Họ không những là nô lệ của giai cấp tư sản, của nhà nước tư sản, mà hằng ngày, hằng giờ, còn là nô lệ của máy móc, của người đốc công và trước hết là của chính nhà chủ tư sản của công xưởng”3. 3 C.Mác và Ph.Ăngghen, Tuyên ngôn Đảng Cộng sản, Nxb Chính trị Quốc, Hà Nội, 2004, tr86. 5 Tổng thể lại, “Giai cấp công nhân là một tập đoàn xã hội, hình thành và phát triển cùng với quá trình phát triển của nền công nghiệp hiện đại. Họ lao đông bằng phương thức công nghiệp ngày càng hiện đại và gắn liền với quá trình sản xuất vật chất hiện đại, là đại biểu cho phương thức sản xuất mang tính xã hội hóa ngày càng cao. Họ là người làm thuê do không có tư liệu sản xuất, buộc phải bán sức lao động để sống và bị gia cấp tư sản bóc lột giá trị thặng dư; vì vậy lợi ích cơ bản của họ đối lập với lợi ích cơ bản của giai cấp tư sản. Đó là giai câp có sứ mệnh phủ định chế độ tư bản chủ nghĩa, xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản trên toàn thế giới”4. 1.1.1.2. Đặc điểm giai cấp công nhân Giai cấp công nhân lao động bằng phương thức công nghiệp với đặc trưng công cụ lao động là máy móc. Qua các cuộc Cách mạng công nghiệp, thế giới ngày càng tạo ra các thành tựu khoa học công nghệ vượt bậc, đẩy nhanh quá trình tạo ra lực lượng sản xuất của xã hội. Các loại phương tiện, máy móc được áp dụng ngày càng nhiều vào trong quá trình lao động và bản thân người lao động là chủ thể trực tiếp hoặc gián tiếp điểu khiển các loại máy móc đấy. Phần lớn các công đọan của quá trình sản xuất đã do máy móc thực hiện, người lao động đa phần làm các công việc đơn giản. Cũng chính vì vậy lao động của người vô sản mất hết tính chất độc lập và trở thành một vật phụ thuộc của máy móc. Giai cấp công nhân là sản phẩm của bản thân nền đại công nghiệp, cùng với sự phát triển của nền đại công nghiệp, “tất cả các giai cấp khác đều suy tàn và tiêu vong cùng với sự phát triển của đại công nghiệp, còn giai cấp vô sản là sản phẩm của bản thân nền đại công nghiệp”. Công nhân còn là lực lượng sản xuất đi đầu của xã hội, lao động của họ tạo ra của cải vật chất cho xã hội và là vai trò quan trọng cho sự phát triển của lực lượng sản xuất. Giai cấp công nhân có những phẩm chất đặc biệt về tính tổ chức, kỷ luật lao động, tinh thần hợp tác và tâm lý lao động công nghiệp. Nền đại công nghiệp đã thay thế các xưởng thủ công nhỏ bằng các xưởng lớn của nhà tư bản công nghiệp, tổ chức GS. TS Hoàng Chí Bảo, Giáo trình Chủ nghĩa xã hội khoa học, Bộ giao dục và đào tạo, Hà Nội , năm 2004, tr30. 4 6 theo lối quân sự và đặt dưới hệ thống giám sát quản lí của nhà tư sản. Điều này là rèn luyện, đòan kết và tổ chức lại giai cấp công nhân trở thành một lực lượng ngày càng hùng mạnh. Nền đại công nghiệp càng phát triển, kéo theo giai cấp công nhân không ngừng được nâng cao trình độ lao động, nhận thức của bản thân và trở thành lực lượng trí tuệ của xã hội. 1.1.2. Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân chính là những nhiệm vụ mà giai cấp công nhân cần thực hiện với tư cách là giai cấp tiên phong, lực lượng dẫn đầu trong cuộc cách mạng xác lập hình thái kinh tế - xã hội cộng sản chủ nghĩa.  Đặc điểm của sứ mệnh lịch sử của GCCN: - Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân xuất phát từ những tiền đề kinh tế - xã hội của nền sản xuất mang tính xã hội hóa - Thực hiện sứ mệnh lịch sử là sự nghiệp cách mạng của giai cấp công nhân và đông đảo quần chúng, lãnh đạo thành công cách mạng sẽ mang lại lợi ích chung cho đa số. - Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân không phải là thay thế chế độ tư hữu tư nhân này bằng 1 chế độ tư hữu tư nhân khác mà là triệt để xóa bỏ chế độ tư hữu về tư liệu sản xuất. - Việc giai cấp công nhân giành lấy quyền lực thống trị xã hội là tiền đề để cải tạo toàn diện, triệt để và sâu sắc xã hội cũ và xây dựng thành công xã hội mới với mục tiêu cao nhất là giải phóng con người.  Nội dung của sứ mệnh lịch sử của GCCN: Nội dung kinh tế: Giai cấp công nhân là nhân tố hàng đầu của lực lượng sản xuất mang tính xã hội hóa cao, họ nắm vai trò trong sản xuất ra của cải vật chất ngày càng nhiều để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng cao của con người và xã hội. Từ đó, giai cấp công nhân trực tiếp tạo ra tiền đề vật chất cho công cuộc xây dựng xã hội mới. 7 Bên cạnh đó, lực lượng sản xuất tiến bộ vượt bậc yêu cầu có một quan hệ sản xuất mới phù hợp với nó. Giai cấp công nhân là đại biểu cho lợi ích chung của xã hội. Chỉ có giai cấp công nhân là không có lợi ích riêng với nghĩa là tư hữu. Nó chỉ tìm thấy lợi ích của minh trong lợi ích chung của toàn xã hội. “Những vũ khí mà giai cấp tư sản đã dùng để đánh đổ chế độ phong kiến thì ngày nay quay lại đập vào chính ngay giai cấp tư sản”5 và chính giai cấp tư sản cũng đã tự tay mình tạo ra những người sử dụng thứ vũ khí ấy, là giai cấp công nhân. Nội dung chính trị - xã hội: Giai cấp công nhân dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản tiến hành cách mạng chính trị để lật đổ quyền thống trị của giai cấp tư sản; xóa bỏ chế độ bóc lột, áp bức, giành quyền lực về tay giai cấp công nhân và nhân dân lao động. Thiết lập nhà nước kiểu mới mang bản chất của giai cấp công nhân, thực hiện quyền lực của nhân dân, quyền dân chủ và làm chủ xã hội của tuyệt đại đa số nhân dân lao động. Theo Mác thì “trong tất cả các giai cấp hiện đang đối lập với giai cấp tư sản thì chỉ có giai cấp vô sản là giai cấp thực sự cách mạng”; chính giai cấp công nhân mới phải là giai cấp tiên phong dẫn đầu cuộc cách mạng này. Giai cấp công nhân và nhân dân lao động sử dụng nhà nước của mình, do mình làm chủ như một công cụ có hiệu lực để cải tạo xã hội cũ và tổ chức xây dựng xã hội mới, phát triển kinh tế văn hóa, xây dựng nền chính trị dân chủ - pháp quyền, quản lý kinh tế xã hội và tổ chức đời sống xã hội phục vụ quyền và lợi ích của nhân dân lao động, thực hiện công bằng, dân chủ, bình đẳng và tiến bộ xã hội, theo lý tưởng và mục tiêu của xã hội chủ nghĩa, Nội dung văn hóa, tư tưởng: Giai cấp công nhân thực hiện tiến trinh cách mạng cải tạo xã hội cũ và xây dựng xã hội mới trên lĩnh vực văn hóa, tư tưởng; tập trung xây dựng hệ giá trị mới: lao động, công bằn, dân chủ, bình đẳng và tự do. Cuộc cách mạng đó bao gồm cải tạo cái cũ lỗi thời, lạc hậu, xây dựng cái mới tiến bộ trong lĩnh vực ý thức, tư tưởng, trong tâm 5 C.Mác và Ph.Ăngghen, Tuyên ngôn Đảng Cộng sản, Nxb Chính trị Quốc, Hà Nội, 2004, tr83. 8 lý, lối sống và trong đời sống tinh thần xã hội; xây dựng và củng cố ý thức hệ tiên tiến của giai cấp công nhân, đó là tư tưởng chủ nghĩa Mác – Lênin. 1.1.3. Những điều kiện quy định và thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân 1.1.3.1. Điều kiện khách quan quy định sứ mệnh lịch sử của GCCN: Thứ nhất, do địa vị kinh tế của GCCN: GCCN đại diện cho phương thức sản xuất tiên tiến và LLSX hiện đại; là người sản xuất ra của cải vật chất chủ yếu cho xã hội, làm giàu cho xã hội, có vai trò quyết định sự phát triển của xã hội hiện đại. Thứ hai, do địa vị chính trị - xã hội của giai cấp công nhân quy định: GCCN có được những phẩm chất của 1 giai cấp tiên tiến, giai cấp cách mạng, đó là tính tổ chức và kỷ luật, tự giác và đoàn kết trong cuộc đấu tranh tự giải phóng mình và giải phóng xã hội. Địa vị khách quan về kinh tế - xã hội không chỉ khiến giai cấp công nhân trở thành giai cấp cách mạng triệt để nhất, mà còn tạo điều kiện cho giai cấp công nhân thực hiện cách mạng. Giai cấp công nhân có đủ nhận thức và khả năng quản lý phương thức sản xuất tiến bộ tiếp theo của xã hội loài ngoài sau phương thức tư bản chủ nghĩa; họ có ý thức về địa vị lịch sử của mình, có tư tưởng chính trị rõ ràng và khả năng để thống nhất, đòan kết các tầng lớp xã hội cho cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa. 1.1.3.2. Điều kiện chủ quan quy định sứ mệnh lịch sử của GCCN Với tư cách là chủ thể thực hiện sứ mệnh lịch sử, sự phát triển của giai cấp công nhân là nhân tố quyết định số lượng, quy mô, tốc độ của quá trình thực hiện sứ mệnh lịch sử. Sự phát triển của bản thân GCCN tất nhiên phải đi từ phát triển từ lượng đến chất để không vì nôn nóng mà đốt cháy giai đọan. Thực hiện sứ mệnh lịch sử là một quá trình dài và phức tạp; yêu cầu lực lượng công nhân phải phát triển số lượng, tỷ lệ, cơ cấu,... phù hợp với sự phát triển của nền đại công nghiệp và cả cơ cấu kinh tế. Đảng Cộng sản là nhân tố chủ quan quan trọng nhất để giai cấp công nhân thực hiện thắng lợi sứ mệnh lịch sử của mình.”Những người cộng sản chỉ khác với các đảng vô sản khác trên hai điểm: một là, trong các cuộc đấu tranh của những người vô sản 9 thuộc các dân tộc khác nhau, họ đặt lên hàng đầu và bảo vệ những lợi ích không phụ thuộc vào dân tộc và chung cho tòan thể giai cấp vô sản; hai là, trong các giai đọan khác nhau của cuộc đấu tranh giữa tư sản và vô sản, họ luôn luôn đại biểu cho lợi ích tòan phong trào”6. Những người cộng sản hiểu rõ những điều kiện, tiến trình, và kết quả chung cho các phong trào vô sản. Đảng Cộng Sản lãnh đạo cách mạng đều dựa trên những tư tưởng, lý luận tiến bộ, mang quan điểm giải phóng giai cấp, giải phóng con người. Mục tiêu đặt ra của Đảng chính là “tổ chức những người vô sản thành giai cấp, lật đổ sự thống trị của giai cấp tư sản, giai cấp vô sản giành lấy chính quyền” 7 Phải có sự liên minh giai cấp giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và các tầng lớp lao động khác do giai cấp công nhân thông qua đội tiên phong của nó là Đảng Cộng sản lãnh đạo. Đó là sự thống nhất về tư tưởng, ý chí và đoàn kết, hợp tác hành động của giai cấp công nhân trên toàn thế giới đã được liên hiệp lại để chống chủ nghĩa tư bản toàn cầu và xây dựng hình thái kinh tế - xã hội cộng sản chủ nghĩa trên thế giới. Cơ sở kinh tế của chủ nghĩa quốc tế đó trước tiên xuất phát từ tính chất xã hội hóa của sản xuất hiện đại. Do sự phát triển nhanh chóng của công nghiệp hiện đại với quy mô mở rộng và trình độ công nghệ ngày càng cao đã “nối liền tất cả các dân tộc trên trái đất lại với nhau” và phụ thuộc vào nhau. Chủ nghĩa quốc tế của giai cấp công nhân về cơ bản thống nhất với lợi ích chính đáng của các dân tộc và nó cũng đối lập với các biểu hiện tiêu cực của chủ nghĩa dân tộc. 1.2. Giai cấp công nhân và việc thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân hiện nay 1.2.1. Giai cấp công nhân hiện nay  Điểm tương đồng của GCCN hiện nay so với GCCN thế kỷ XIX: Giai cấp công nhân hiện đại vẫn đang là lực lượng sản xuất hàng đầu của xã hội hiện đại. Họ là chủ thể của các quá trình sản xuất công nghiệp hiện đại mang tính xã hội hóa ngày càng cao. Lực lượng công nhân lao động bằng phương thực công nghiệp chiếm tỷ lệ cao ở mức tuyệt đối ở các nước có trình độ phát triển cao về kinh tế, đó là các nước công nghiệp phát triển (các quốc gia thuộc nhóm G7). Chính vì thế, công 6 7 C.Mác và Ph.Ăngghen, Tuyên ngôn Đảng Cộng sản, Nxb Chính trị Quốc, Hà Nội, 2004, tr96. C.Mác và Ph.Ăngghen, Tuyên ngôn Đảng Cộng sản, Nxb Chính trị Quốc, Hà Nội, 2004, tr97. 10 nghiệp hóa vẫn là cơ sở khách quan để giai cấp công nhân hiện đại phát triển mạnh mẽ về cả số lượng lẫn chất lượng; đây trở thành chiến lược phát triển của nhiều quốc gia. Giống với thế kỉ XIX, ở các nước tư bản chủ nghĩa giai cấp công nhân vẫn chịu sự bóc lột giá trị thặng dư từ giai cấp tư sản và chủ nghĩa tư bản. Xung đột giữa lợi ích cơ bản giai cấp tư sản và giai cấp công nhân luôn tồn tại, và luôn là nguyên nhân cơ bản, sâu xa của đấu tranh giai cấp trong xã hội hiện đại ngày nay. Phong trào cộng sản và công nhân ở nhiều nước vẫn là lực lượng đi đầu trong các cuộc đấu tranh vì hòa bình, hợp tác và phát triển; vì dân sinh, dân chủ, tiến bộ xã hội và chủ nghĩa xã hội “Lý luận về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân trong chủ nghĩa Mác – Lênin vẫn mang giá trị khoa học và cách mạng, vẫn có ý nghĩa thực tiễn to lớn, chỉ đạo cuộc đấu tranh cách mạng hiện nay của giai cấp công nhân, phong trao công nhân vào quần chúng lao động, chống chủ nghĩa tư bản và lựa chọn con đường xã hội chủ nghĩa trong sự phát triển của thế giới ngày nay.”8  Điểm khác biệt của GCCN hiện nay so với GCCN thế kỉ XIX: Xu hướng “trí tuệ hóa” tăng nhanh, gắn liền với cách mạng khoa học và công nghệ hiện đại, với sự phát triển kinh tế tri thức. Trên thực tế đã xuất hiện thêm nhiều khái niệm mới để chỉ công nhân theo xu hướng này như “công nhân tri thức”, “công nhân trí thức”, “công nhân áo trắng”, lao động trình độ cao. Nền sản xuất và dịch vụ hiện đại đòi hỏi người lao động phải có hiểu biết sâu rộng trí thức và kỹ năng nghề nghiệp. Do đó, công nhân luôn được đào tạo chuẩn mực và thường xuyên được đào tạo lại, đáp ứng sự thay đổi nhanh chông của công nghệ trong nền sản xuất. Trong bối cảnh toan cầu hóa gia tăng, chủ nghĩa tư bản đã có một số điều chỉnh nhất định về phương thức quản lý, các biện pháp nhằm điều hòa các mâu thuẫn xã hội. Một bộ phận công nhân đã tham gia vào sở hữu một lượng tư liệu sản xuất của xã hội thông qua chế độ cổ phần hóa. Như vậy, về cơ bản họ không còn được xem là “vô sản” nữa và có thể được “trung lưu hóa” về mức sống, nhưng thực chất vị trí của của không mang lại ảnh hưởng lớn trong doanh nghiệp. GS. TS Hoàng Chí Bảo, Giáo trình Chủ nghĩa xã hội khoa học, Bộ giao dục và đào tạo, Hà Nội , năm 2004, tr36. 8 11 Xu thế đô thị hóa và đông đảo cư dân đô thị đã bổ sung một lượng lớn vào nguồn nhân lực của giai cấp công nhân. Trong những thập niên gần đây, quá trình đô thị hóa trên thế giới có sự khác biệt khi so với vài thế kỷ trước đây và đang diễn ra với tốc độ cao. Hiện nay, khu vực có mức đô thị hóa cao nhất là Bắc Mỹ với 82% dân số sống ở đô thị, tiếp đó là Mỹ La tinh và Caribbean 80% và châu Âu 73%. Báo cáo “Nhìn lại triển vọng đô thị hoá thế giới” của Liên hợp quốc năm 2005, mô tả “thế kỷ XX đã chứng kiến quá trình đô thị hoá nhanh chóng của cư dân thế giới” với tỷ lệ cư dân đô thị tăng từ 13% (220 triệu người) năm 1900 lên 29% (732 triệu người) năm 1950 và 49% (3,2 tỷ người) năm 2005. Báo cáo này cũng ước tính rằng vào năm 2030 con số đó sẽ là 60% (4,9 tỷ người). Vào năm 1900 hay khoảng đó, gần 95% người ở khắp thế giới làm công việc chân tay. Và cũng chỉ có gần 5% người đã sống ở đô thị có dân cư trên 100.000 dân. Ngày nay, ở các nước phát triển, tỷ lệ người làm công việc chân tay đã giảm xuống chỉ còn từ 20 - 25% trong lực lượng lao động và gần 50% dân cư sống ở đô thị.”9 Ở các nước đang phát triển và phát triển ở trình độ cao, từ những năm 60 thế kỷ XX trở lại đây, nguồn nhân lực cho công nghiệp hóa có một bộ phận lớn và ngày càng tăng, được tuyển mộ từ nhóm cư dân đô thị. Cơ cấu xuất thân của công nhân cũng đa dạng hơn: họ xuất thân từ gia đình công nhân truyền thống, từ gia đình trí thức - công chức, tiểu thương, dịch vụ… Bên cạnh đó, đô thị là nơi mà đấu tranh giai cấp hiện đại bộc lộ tính điển hình của nó. Phân hóa sâu sắc của xã hội đô thị hiện nay cũng khiến cho các điểm nóng xã hội, các cuộc đấu tranh chính trị hiện đại xuất hiện thường xuyên hơn tại các đô thị - đấu trường của chính trị hiện đại Trình độ mới của sản xuất và dịch vụ cùng với cách tổ chức xã hội hiện đại cũng làm cho cơ cấu của giai cấp công nhân hiện đại đa dạng, đã có hàng chục khái niệm để chỉ giai cấp công nhân và có nhiều điểm khác biệt về nội hàm khi so sánh các khái niệm ấy với nhau. Cơ cấu công nhân được phân công rõ ràng hơn, theo lĩnh vực (công nghiệp - nông nghiệp - dịch vụ), theo trình độ công nghệ (bộ phận công nhân áo xanh - công nhân của công nghiệp truyền thống; áo trắng - công nhân có trình độ đại 9 P.Druke - Thời đại biến đổi xã hội, bản dịch của Nguyễn Quang Anh, website Văn hóa Nghệ An 12 học cao đẳng chủ yếu làm công việc điều hành quản lý sản xuất; áo vàng - công nhân của các ngành công nghệ mới, áo tím - công nhân dịch vụ - lao động đơn giản như gác cầu thang, vệ sinh đô thị…), theo sở hữu (có cổ phần, có tư liệu sản xuất và trực tiếp lao động tại nhà để sống và, không có cổ phần), theo chế độ chính trị (công nhân ở các nước phát triển theo định hướng xã hội chủ nghĩa, ở các nước G7, ở các nước đang phát triển)... 1.2.2. Thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân trên thế giới hiện nay  Nội dung kinh tế: Giai cấp công nhân là giai cấp sản xuất ra của cải vật chất cho xã hội hiện đại bằng phương thức công nghiệp mang tính xã hội hóa cao. Xã hội nào cũng phải có quá trình liên tục tạo ra và tiêu thụ của cải vật chất. Giai cấp công nhân với tư cách là lực lượng chính trong quá trình sản xuất và tái sản xuất của cải vật chất; quyết định sự tồn tại và phát triển khách quan của của xã hội. Bên cạnh đó, những nhân tố vật chất kỹ thuật cho sự hình thành một xã hội mới được tích lũy ngày một nhiều hơn khiến xã hội hiện tại không thể duy trì trạng thái cũ. Hai vấn đề căn bản này đang tiếp diễn với mức độ sâu sắc và rộng lớn hơn trong cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0. Tốc độ của những sáng kiến lan tỏa nhanh, năng suất lao động tăng mạnh. Chẳng hạn cách đây hơn 1 thập niên, dự án đầu tiên về giải mã bộ gen người mất 13 năm để hoàn thành với chi phí là 2,7 tỷ USD. Còn hiện nay, một bộ gen người có thể được giải trình tự trong vài giờ với chi phí vài nghìn USD. Các máy giải trình tự gen “để bàn” giá thành tương đối thấp có thể được sử dụng trong chẩn đoán thường ngày, có khả năng cải thiện đáng kể việc điều trị từ việc ứng dụng công nghệ ADN để đưa ra các phương pháp điều trị phù hợp cho bệnh nhân. Tiếp theo là sinh học tổng hợp cho khả năng tùy chỉnh chính xác các sinh vật bằng việc chỉnh sửa ADN được thiết kế có chủ đích. 10 Cơ hội học tập đang mở rộng hơn với mọi người; kiến thức, kỹ năng lao động hiện đại đang có xu hướng xã hội hóa. Nhân loại đang bị đặt trước thách thức phải đổi mới, học tập và thích ứng không ngừng với những biến đổi của thiên nhiên, khoa học công nghệ. Vì vậy nếu ngừng trao đổi, học tập giao lưu để theo kịp thời đại sẽ bị tẩy chay, lạc hậu. Học tập suốt đời sẽ tạo cơ hội cho tất cả mọi người để có thể chống chọi 10 Báo cáo của Bộ Khoa học và Công nghệ: Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, Hà Nội, 2017 13 được với những thách thức của thời kỳ mới và được khẳng định là một bộ phận quan trọng trong hệ thống giáo dục quốc dân của các nước. Máy tính, điện thoại thông minh, các kho dữ liệu khổng lồ có thể dễ dàng tiếp cận với chi phí thấp, các trường đại học, cao đẳng với nhiều chương trình đào tạo từ xa… Sự biến đổi cấu tạo hữu cơ tư bản thay đổi, tư bản khả biến (v) tăng nhanh, tư bản bất biến (c) giảm tương đối trong tỷ lệ cấu thành giá trị của hàng hóa. Tri thức công nghệ, khoa học là nguyên nhân dẫn tới sự thay đổi cơ cấu này. Một đặc điểm mới, quan trọng khác của chủ nghĩa tư bản hiện đại là chủ nghĩa tư bản toàn cầu hóa, Xu hướng phát triển của tư bản là không giới hạn, phá vỡ mọi giới hạn. Tuy nhiên, do toàn cầu hóa được dẫn dắt, thúc đẩy bởi các tập đoàn, công ty tư bản và của nhà nước ở những nước tư bản phát triển, là sự mở rộng hoạt động của tư bản trên phạm vi toàn cầu, vì lợi ích của tư bản, nên mặc dù bề ngoài là những quan hệ bình đẳng, tự nguyện của từ hai phía, nhưng thực chất là những quan hệ không bình đẳng (không thể bình đẳng) bởi tương quan lực lượng giữa hai bên. Các công ty, tập đoàn tư bản, được sự hỗ trợ của nhà nước tư bản, nắm mọi lợi thế, yếu tố quyết định để chi phối các nước kém phát triển, các nước kém phát triển ở vào thế yếu, ít có khả năng lựa chọn.  Nội dung chính trị - xã hội: Giai cấp công nhân vừa là “sản phẩm của nền đại công nghiệp”, vừa là chủ thể của quá trình này. Các-Mác khẳng định họ là giai cấp cách mạng triệt để nhất và hội tụ đầy đủ yếu tố nhất để thực hiện cách mạng. Giai cấp công nhân và giai cấp vô sản là hai lực lượng xã hội đối lập nhau nhưng cũng đồng thời phụ thuộc lợi ích nhau. Lao động sống của công nhân là nguồn gốc cơ bản của giá trị thặng dư và sự giàu có của giai cấp tư sản cũng chủ yếu nhờ vào việc bóc lột được ngày càng nhiều giá trị thặng dư. Mâu thuẫn lợi ích giữa hai giai cấp này là nguồn gốc của bất công và đấu tranh trong xã hội hiện nay. Nó không thể tự điều hòa mà chỉ có thể giải quyết bằng đấu tranh xóa bỏ chế độ bóc lột giá trị thặng dư, và giai cấp công nhân chính là lực lượng đi đầu làm cách mạng. Mục tiêu đấu tranh trực tiếp của GCCN và lao động là chống bất công và bất bình đẳng xã hội. Mục tiêu lâu dài là giành chính quyền về tay giai cấp công nhân và nhân dân lao động; tập trung nhất là việc xác lập chế độ chính trị - xã hội mới do giai 14 cấp công nhân lãnh đạo - chế độ xã hội chủ nghĩa để tạo ra tiền đề chính trị cho xây dựng xã hội xã hội chủ nghĩa, bước đầu xây dựng xã hội cộng sản chủ nghĩa với mục tiêu cao nhất là giải phóng con người. Tất cả mục tiêu này đều được nêu rõ trong Cương lĩnh chính trị của Đảng Cộng Sản các nước tư bản chủ nghĩa. Còn đối với các nước xã hội chủ nghĩa đã có Đảng Cộng Sản là Đảng cầm quyền thì sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là lãnh đạo thành công sự nghiệp đổi mới, giải quyết thành công các nhiệm vụ trong thời kì quá độ lên chủ nghĩa xã hội. Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang tạo cơ hội và làm nổi bật các nội dung sau: Dân chủ hóa - công nghệ số góp phần mở rộng truyền thông, tạo điều kiện để thông tin đến với mọi người. Các hình thức dân chủ mới đang ngày càng được mở rộng, đặc biệt là các hình thức trực tuyến.  Nội dung văn hóa, tư tưởng: Thực hiện cuộc đấu tranh ý thức hệ giữa chủ nghĩa xã hội với chủ nghĩa tư bản; đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng Cộng sản, giáo dục nhận thức và củng cố niềm tin khoa học đối với lý tưởng, mục tiêu của chủ nghĩa xã hội cho GCCN và nhân dân lao động. Thời gian qua, xuất hiện các xu huớng phủ nhận sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân: máy móc hiện đại đủ sức thay thế hòan tòan công nhân trong quá trình sản xuất, sứ mệnh lịch sử đã được hòan thành xong khi các nước đã xây dựng được nhà nước tư bản chủ nghĩa, giai cấp công nhân không còn là vô sản,...Dù các xu huớng đều dựa trên những điều kiện mà thời Tuyên ngôn Đảng Cộng Sản được viết chưa đạt được; tuy nhiên sứ mệnh lịch sử của công nhân thể hiện qua Tuyên ngôn Đảng Cộng Sản vẫn giữ nguyên vẹn giá trị. Sứ mệnh lịch sử này vẫn là vũ khí sắc bén cho giai cấp công nhân chống lại giai cấp tư sản để giải phóng cho bản thân và cho tòan xã hội. Trên bình diện thế giới hiện nay, hòa bình, hợp tác cùng phát triển trong môi trường dân chủ, công bằng, bình đẳng đang là xu thế lớn. Điều này tạo điều kiện cho liên minh giai cấp công nhân chặt chẽ giữa các nước trên thế giới. Các giá trị như lao động, sáng tạo, công bằng dân chủ, bình đẳng, tự do vẫn là các giá trị được nhân loại thừa nhận và phấn đấu thực hiện. 15 Cùng với sự phát triển của Cách mạng công nghiệp 4.0 và kinh tế sáng tạo, lao động sáng tạo ngày càng chiếm vị trí chủ đạo trong lực lượng lao động xã hội, đặt ra vấn đề nhìn nhận lại vai trò của các giai cấp, tầng lớp trong xã hội hiện đại; hệ giá trị của giai cấp công nhân theo đó có thể được bổ sung những giá trị tuy khá đặc thù nhưng gần gũi của các tầng lớp khác như trí thức - nhóm xã hội coi sáng tạo, dân chủ như điều kiện môi trường để lao động và phát triển. Chương 2. THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP VIỆC PHÁT HUY VAI TRÒ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN VIỆT NAM TRONG SỰ NGHIỆP CÔNG NGHIỆP HÓA, HIỆN ĐẠI HÓA Ở ĐẤT NƯỚC HIỆN NAY 2.1. Khái niệm giai cấp công nhân Việt Nam Giai cấp công nhân Việt Nam ra đời và phát triển gắn liền với chính sách khai thác thuộc địa của thực dân Pháp ở Việt Nam. Bên cạnh những đặc điểm của GCCN nói chung, GCCN Việt Nam có những đặc điểm riêng. GCCN Việt Nam ra đời trước giai cấp tư sản, là giai cấp đối kháng trực tiếp với tư bản thực dân Pháp và bè lũ tay sai. GCCN Việt Nam nhanh chóng trưởng thành về ý thức chính trị, sớm giác ngộ lý tưởng, mục tiêu cách mạng; có mối quan hệ gắn bó mật thiết với giai cấp nông dân và các tầng lớp nhân dân lao động. Từ khi Đảng Cộng sảnViệt Nam ra đời giai cấp công nhân Việt Nam đã giác ngộ về sứ mệnh lịch sử của giai cấp mình, thể hiện là lực lượng chính trị tiên phong trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc và giải phóng giai cấp. Tại Đại hội lần thứ Sáu của Ban chấp hành Trung ương khóa X, Đảng ta đã nhận định: “Giai cấp công nhân Việt Nam là một lực lượng xã hội to lớn bao gồm những người lao động chân tay, trí óc, làm công hưởng lương trong các loại hình sản xuất kinh doanh và dịch vụ công nghiệp hoặc sản xuất kinh doanh, dịch vụ có tính chất công nghiệp” 11. Dưới tác động của quá trình công nghiệp hóa - hiện đại hóa, của nền kinh tế thị trường, xu hướng quốc tế hóa nền kinh tế đã làm biến đổi cơ cấu giai cấp trong xã hội, đặc biệt là giai cấp công nhân. Giai cấp công nhân Việt Nam trong giai đoạn hiện nay có nhiều biến đổi sâu sắc. Điều này ảnh hưởng không nhỏ đến việc thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân trong giai đoạn hiện nay . 11 Đảng Cộng sản Việt Nam. (2008). Văn kiện Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương khóa X. Hà Nội: nxb. Chính trị quốc gia. 16  Những biến đổi của GCCN Việt Nam từ khi hình thành tới nay :  Giai cấp công nhân nước ta phát triển nhanh về số lượng, đa dạng về cơ cấu thành phần và ngành nghề. Trong quá trình đổi mới, mở cửa và hội nhập quốc tế, chủ trương phát triển kinh tế nhiều thành phần đã tạo nên sự chuyển biến trong cơ cấu lực lượng lao động xã hội. Giai cấp công nhân nước ta đang tiếp tục tăng nhanh về số lượng, đa dạng về cơ cấu theo ngành nghề và thành phần kinh tế. Trong đó, số công nhân trong khu vực kinh tế tư nhân và khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài tăng mạnh và chiếm tỷ trọng ngày càng lớn. Đồng thời, xuất hiện ngày càng đông bộ phận công nhân làm việc trong các ngành dịch vụ.  Công nhân được nắm vững khoa học- công nghệ tiên tiến Hình thành ngày càng đông đảo bộ phận công nhân trí thức (có trình độ cao đẳng, đại học trở lên) làm công tác quản lý sản xuất kinh doanh, nghiên cứu và quản lý khoa học kỹ thuật gắn với sản xuất kinh doanh hoặc trực tiếp sản xuất. Công nhân là cán bộ khoa học kỹ thuật, cán bộ quản lý doanh  nghiệp sản xuất kinh doanh, công nhân bậc cao và thợ giỏi đã năng động, sáng tạo, có nhiều sáng kiến có giá trị cao được áp dụng. 2.2.Vai trò của giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay Từ khi giành được chính quyền đến nay, với sự kế thừa cùng với sự hội nhập xu hướng phát triển chung của GCCN trên toàn cầu, giai cấp công nhân nước ta đã có những biến đổi rất to lớn, từ người làm thuê cho tư bản, đế quốc trở thành người làm chủ đất nước. Giai cấp công nhân phát triển mạnh mẽ về số lượng, cơ cấu, trình độ, tay nghề, bản lĩnh chính trị,… thể hiện và khẳng định vị thế của người chủ đất nước, đóng góp to lớn vào công cuộc đổi mới, xây dựng chủ nghĩa xã hội (CNXH) và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN. Từ thực tế đó và trên cơ sở những chỉ dẫn của các nhà sáng lập chủ nghĩa Mác - Lênin và Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đảng ta xác định: “Giai cấp công nhân là một lực lượng xã hội to lớn, đang phát triển, bao gồm những người lao động chân tay và trí óc, làm công hưởng lương trong các loại hình sản xuất kinh doanh và dịch vụ công nghiệp, hoặc sản xuất kinh doanh và dịch vụ có tính chất công 17 nghiệp”12. Hội nghị Trung ương 6 khóa X về Tiếp tục xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước đã khẳng định: “Giai cấp công nhân nước ta có sứ mệnh lịch sử to lớn: Là giai cấp lãnh đạo cách mạng thông qua đội tiền phong là Đảng Cộng sản Việt Nam; giai cấp đại diện cho phương thức sản xuất tiên tiến; giai cấp tiên phong trong sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội, lực lượng đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh; lực lượng nòng cốt trong liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức dưới sự lãnh đạo của Đảng”.  Trong thời kỳ mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, hội nhập quốc tế, tham gia vào toàn cầu hóa, Cách mạng công nghiệp 4.0, vai trò của giai cấp công nhân Việt Nam tiếp tục được thể hiện ở những điểm chủ yếu sau: - Một là, giai cấp công nhân nước ta là lực lượng đặc biệt quan trọng duy trì và phát triển hoạt động sản xuất, tạo ra khối lượng lớn sản phẩm công nghiệp, đóng góp chủ yếu vào ngân sách Nhà nước, góp phần quan trọng tạo nên thành tựu to lớn và có ý nghĩa lịch sử trong 35 năm đổi mới. Bước vào thời kỳ đổi mới, các ngành kinh tế nước ta, nhất là lĩnh vực công nghiệp gặp nhiều khó khăn. Giai cấp công nhân kiên trì khắc phục khó khăn, duy trì và phát triển hoạt động sản xuất, dần thích ứng với cơ chế quản lý mới, nâng cao năng suất lao động, tạo ra khối lượng sản phẩm công nghiệp, đóng góp chủ yếu vào ngân sách Nhà nước. Công nhân là lực lượng lao động trực tiếp thúc đẩy “Sản xuất công nghiệp từng bước phục hồi, giá trị gia tăng ngành công nghiệp, xây dựng tăng bình quân 6,9%/năm; tỷ trọng công nghiệp chế biến, chế tạo trong cơ cấu công nghiệp tăng… Giá trị ngành công nghiệp, xây dựng năm 2011 tăng 6,68%, năm 2012: 5,75%, năm 2013: 5,43%, năm 2014: 7,14%, năm 2015: 9,29%” 13. Giá trị ngành công nghiệp hàng năm tăng cao, trong đó có công sức, trí tuệ của giai cấp công nhân, đóng góp chủ 12 ĐCSVN: Văn kiện Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương khóa X, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2008, tr.43 ĐCSVN: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2016, tr.226. 13 18 yếu vào giá trị tổng sản phẩm trong nước (GDP), góp phần quan trọng vào thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử của hơn 35 năm thực hiện đường lối đổi mới của Đảng. - Hai là, giai cấp công nhân nước ta đã và đang phát huy hiệu quả vai trò là giai cấp lãnh đạo cách mạng. Thực hiện đường lối đổi mới toàn diện đất nước, giai cấp công nhân nước ta là một trong những giai cấp, tầng lớp xã hội gặp nhiều khó khăn, thách thức chưa từng có của bước chuyển đổi mạnh mẽ, toàn diện từ xây dựng, phát triển nền kinh tế đất nước nói chung, phát triển kinh tế công nghiệp nói riêng theo mô hình hành chính, tập trung bao cấp sang xây dựng và phát triển nền kinh tế thị trường định hướng XHCN. Đây là nhiệm vụ nặng nề, mới mẻ, trong khi đó, phong cách, lề lối làm việc của công nhân còn chịu tác động của cơ chế hành chính, tập trung bao cấp. Song, phát huy truyền thống cách mạng, kiên cường, bất khuất và tiên phong, giai cấp công nhân vẫn luôn giữ vững và thể hiện là giai cấp lãnh đạo cách mạng nước ta trong điều kiện mới. Điều này được Đảng ta khẳng định tại Hội nghị Trung ương 6 khóa X: giai cấp công nhân nước ta “Là giai cấp lãnh đạo cách mạng thông qua đội tiền phong là Đảng Cộng sản Việt Nam”14. - Ba là, giai cấp công nhân nước ta đại diện cho phương thức sản xuất tiên tiến. Sự lớn mạnh của giai cấp công nhân là nhân tố quan trọng để đưa công cuộc đổi mới đi vào chiều sâu, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Trong tiến trình lịch sử, giai cấp công nhân luôn là lực lượng tiên phong của cách mạng Việt Nam, góp phần làm rạng rỡ thêm truyền thống vẻ vang của dân tộc. Đặc biệt, sau 35 năm đổi mới, giai cấp công nhân Việt Nam đã không ngừng lớn mạnh cả về số lượng và chất lượng, đang có mặt trong tất cả các thành phần kinh tế, là lực lượng quan trọng trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. 14 ĐCSVN: Văn kiện Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương khóa X, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2008, tr.43-44 19 - Bốn là, giai cấp công nhân nước ta luôn tiên phong trong sự nghiệp xây dựng CNXH, là lực lượng đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Trong công cuộc đổi mới, nhất là từ khi bước vào thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, giai cấp công nhân có vai trò đặc biệt quan trọng. Giai cấp công nhân trực tiếp làm việc trong các công xưởng, nhà máy, doanh nghiệp, trong các lĩnh vực của ngành kinh tế công nghiệp, trực tiếp tiếp nhận công nghệ tiên tiến đưa vào sản xuất, cải tiến công cụ, quy trình, quản lý... Đó là những người chủ trong ngành công nghiệp, người đi tiên phong trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, xây dựng CNXH ở nước ta hiện nay. Đảng đã khẳng định: giai cấp công nhân nước ta là “lực lượng đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh”15. - Năm là, giai cấp công nhân nước ta “là lực lượng nòng cốt trong liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức dưới sự lãnh đạo của Đảng”16. Trong thực tế, quan hệ giữa công nhân với nông dân và trí thức đã hình thành nên khối liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức. Sự phát triển kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa gắn với kinh tế tri thức đã, đang và sẽ thúc đẩy sự hợp tác, liên minh, liên kết của công nhân với trí thức và nông dân; từ đó hình thành, phát triển các nhóm xã hội giáp ranh, đan xen giữa công nhân và trí thức, giữa công nhân và nông dân. Các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao thúc đẩy các mối quan hệ hợp tác, liên minh, liên kết giữa các giai tầng xã hội. Thông qua đó, đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu, số lượng, chất lượng lao động, để tạo nên nguồn nhân lực có chất lượng cao cho quá trình phát triển kinh tế - xã hội. 15 ĐCSVN: Văn kiện Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương khóa X, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2008, tr.44 16 ĐCSVN: Văn kiện Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương khóa X, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2008, tr.44 20